Tegen'dooie steenklompen'
voor
deur
Van het ambtelijke kastje naar de
natte muur... r
TIMEX
HORLOGES
PIERROT
3 Winkeliers Bevrijdingsplein:
Waarom ook in
buitenwijken auto's
op de trottoirs
Mej. A. M. Roosenburg
Leids hoogleraar
Lector Van
hoogleraar
Arkel tot
benoemd
Promoties
Groenoordhal
Lap
P. C. Zandbergen
40 jaar leraar
BRILJANT
v. d. Water
Gratis controle
autoverlicliting
Waarde
VOOR VELEN SLECHT WONEN IN LEIDEN
Oud - Leidenaar
aartsbisschop
Oud-Kat h. Kerk
ONDERDAG 30 OKTOBER 1969
1ETDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
(Van één onzer stadsredacteuren)
LEIDEN De bewoners en winkeliers van het Bevrijdings-
lein zijn niet erg ingenomen met de plannen om twee bank-
ebouwen op dit plein neer te zetten. Ze vrezen dat deze „dooie
ieenklompen" alle levendigheid aan het plein zullen ontne
men. Er is een actie op touw gezet onder de betrokkenen en
e bewoners van Zuidwest, die ruim 800 handtekeningen heeft
ipgeleverd. Morgenochtend worden deze lijsten in het Stad-
uis aan wethouder Piena overhandigd, met het verzoek er bij,
fte zien van de bouw van de twee banken op het Bevrijdings-
ilein, althans op de voorgenomen plaats.
„Ik heb hier zelf zo'n bankgebouw
oor de deur", zegt drogist A. var;
secretaris van de winkeliers-
ereniging Vijf Mei- en Bevrijdings-
lein „De Luifelbaan". „Het levert
en naar gezicht op. Het geeft geen
ven. zo zonder etalages. Juist op
.oogtijdagen van de verkoop zyn ze
ssloten. Wjj zouden geen bezwaar
L lebben tegen dagwinkels, als er maar
fl at meer levendige zaken zouden ko-
len."
4 Een alternatief-voorstel van de
1 ;eer Van Dorp, waar kapper R. K. E.
[ort, de „grote man" achter de hand-
fkemngenactie. zich volkomen ach-
fr kan stellen, behelst het neerzet-
tn van de bankgebouwen in het ver-
mgde van Albert Heijn's supermarkt,
aar nu een groenstrook ligt.
,In het algemeen hebben we hele-
ïaal geen bezw ar tegen bankgebou-
en op het Bevrijdingsplein. Ze be-
alen mede het beeld van het win-
elcentrum, al vind ik persoonlijk dat
r nu wel wat veel banken in deze
uurt komen. Maar dat is hun zaak
•atuurlyk." De heer Kort windt er
een doekjes om dat hij weinig ge-
ukkig is met de plaats die de archi-
:t aan de bankgebouwtjes heeft toe-
;edacht op het plein (zie fotoi. Hij
elooft dat deze stenen laagbouw
loor zijn karakter een dood element
jp het plein gaat vormen, vooral HU
hij vlakbij de andere winkelrijen zou
(omen te staan (op 8% meter af-
ttand;.
de heer Kort. „De jeugd mietert ei-
natuurlijk van alles op. Dat zou ik
ook doen als ik jong was. Zeer waar
schijnlijk zal de waarde van de hui
zen er omheen door dat uitzicht da
len. Ik wil er wél bij zeggen, dat ik
het protest van deze mensen die bó
ven de winkels op het Bevrijdings
plein wonen, even zwaar vind wegen
als het protest van de winkeliers."
De actie van de winkeliers geniet
een enorme steun van de buurt, be
weert de heer Kort. „U hebt er geen
idee van hóe dit leeft. Men wil geen
kale kantoorgebouwen op het Bevrij
dingsplein. Tot op dit moment heb
ik zo'n 800 spontaan gezette hand
tekeningen verzameld"
In het hart van het Bevrydings-
plein is een werkploeg al enkele da
gen bezig met de aanleg van riole
ring. een karwei dat. zoals de heer
Kort van stadsarchitect Post vernam,
„toch moest gebeuren, ook al zouden
de bankgebouwen daar niet komen."
Ach. zegt de heer Kort daarvan „dat
ze toch al aansluitingen hebben ge
maakt voor het geval dat de banken
er komen, dat kan ik ze niet eens zo
erg kwalijk nemen."
■zeró ócltrüoeH
Het statussymbool en tegelijkertijd
en de voetganger moet over de het zorgenkind van de gemeente Lei-
Op zijn initiatief hebben tien win
keliers van het Bevrijdingsplein zich
rerenigd ir; een „Belangengemeen
schap Bevrijdingsplein". Morgen zul
len zij zich nog juist vóór de slui
tingstermijn met een bezwaar
schrift tot B, en W. wenden. „Het
gaat er niet om dwars tegen elkaar
te gaan", weert de heer Kort af,
.Maar om samen naar een oplossing
te zoeken." Volgens de tien winkeliers
ligt die oplossing voor de hand: de
bankgebouwen op de groenstrook.
De heer Kort heeft niet alleen een
tctie ontketend onder de midden
standers, maar ook onder de bewo
ners van het Bevrijdingsplein en ver
dere sympathysanten met zijn streven
uit heel Zuidwest. Alle „Bevrijdings
pleiners" hebben zich eensgezind té
gen de bouwplannen verklaard, en
dat ook aan B. en W. laten weten.
Bij zijn bezwaarschrift heeft de heer
Kort tevens enkele honderden hand-
tekeningen ingesloten van Zuidweste
naren die het evenmin eens zijn met
voorgenomen bouw.
Wat zyn de bezwaren van de par
ticuliere bewoners van het Bevry-
dingsplein? ,Kyk u moet zich dat
ro voorstellen", zegt de heer Kort
daarop: „De twee bankgebouwtjes,
die door een luifel met elkaar worden
verbonden, vormen tezamen een
.winkelhoek" van ruim 650 vierkante
meter". (Later, als we na het gesprek
met de heer Kort diens kapperszaak
hebben verlaten en nog even de si
tuatie op het plein in ogenschouw
nemen, komt hij ons achterna en
beent precies de omtrek af van de
twee bankgebouwen. „Moet u eens
kijken", roept hy daarbij uit, „wat
«en lap grond dat is".
WARMOND LEIDEN SASSENHEIM
De heer P. C. Zandbergen, die van
1949 tot 1954 onderwijzer was aan
de r.k. opleidingsschool aan het ka-
penburg in Leiden en thans als le
raar is verbonden aan de Don Bos-
co-mavo in Sassenheim, viert zater
dag zyn veertigjarig onderwysjubi-
leum, met o.a. een receptie, die van
11 tot 12 uur in de aula van de
school aan de Anthoniuslaan wordt
gehouden.
De jubilaris, die in Warmond woont,
doceert thans al weer 15 jaar Frans
en geschiedenis aan de Don Bosco-
school. Zijn loopbaan by het onder
wijs begon de heer Zandbergen in
Rotterdam, waar hy van 1929 tot 1949
les gaf. Geruime tijd was hij ook als
leraar werkzaam in de Bischoppelijke
Nijverheidsschool in Voorhout.
LEIDEN By K B. is mejuffrouw
A. M. Roosenburg. zenuwarts en di
ngend geneeskundige van de Dr. H.
van der Hoevenkliniek te Utrecht,
aan de Leidse Universiteit benoemd
tot buitengewoon hoogleraar in de
forensische psychiatrie. Mejuffrouw
Roosenburg, die haar functie aan de
Utrechtse kliniek zal blijven uitoe
fenen, is met deze benoeming de op
volgster van prof. dr. D. Wiersma.
die in mei van dit Jaar met emeri
taat is gegaan.
Prof. Roosenburg werd in 1918 te
Makassar geboren en behaalde in
1937 het eindexamen H.B.S. B te
Utrecht, waar zij vervolgens medi
cijnen studeerde. Na in 1945 het
artsexamen te hebben afgelegd, spe
cialiseerde zy zich in de psychiatrie.
In 1949 werd nu als zenuwarts in
het specialisten-register ingeschreven
en volgde haar benoeming tot chef
de clinique van de observatiekliniek
van het ministerie van Justitie te
Utrecht. In 1957 werd prof. Roosen
burg, die twee jaar tevoren als part
time-medewerkster in dienst van de
toen geopende Dr. H. van der Hoe-
ADVERTENTIE
juwelier - horloger
Haarlemmerstraat 181
venkliniek was getreden, benoemd
tot dirigerend geneeskundige van de
ze kliniek. De richting, die bij res
pectievelijk de observatie en de be
handeling van ter beschikking van
de regering gestelde delinquenten in
de genoemde klinieken wordt gevolgd
en die in vakkringen als de „Utrecht
se School" bekend staat, geniet inter
nationale belangstelling. De nieuw
benoemde hoogleraar heeft tal van
publikaties in binnen- en buitenland
se vaktijdschriften over deze rich
ting op haar naam staan.
Deze foto laat de hoek van
het Bevrijdingsplein zien. waar
de bankgebouwtjes idoor een lui
fel verbonden) zouden moeten
komen. De zwarte ingetekende
lijn geeft ten naaste bij de op
pervlakte aan die de gebouwen
zouden beslaan.
Rechts op de foto ontwaart
men nog een stuk van de AH-
supermarkt. ..Waarom de bank
gebouwen niet in het verlengde
daarvan gezet", vragen de winke
liers en bewoners van het Bevrij
dingsplein.
(Foto LD Holvast
By de vele problemen in Leiden
wil ik graag het volgende toevoegen
Kranten zyn er reeds volgeschreven
over het parkeren in de binnenstad.
Maar hoe is het in de woonwijken?
Treurig! Alom hoort men bij ac
ties van Veilig Verkeer de voetgan
ger en fietser zijn het meest kwets
baar!
Hier in Leiden staan de trottoirs
vol.
rijweg lopen. bijv. op een normale
maandagmiddag staat de Hooglandse
Kerkgracht zó vol, dat je als voet
ganger midden over de kinderhoofd
jes mag lopen. Op de drukke Bree-
j straat staat degelijks het trottoir bij
I de leeszaal vol fietsen. Nu de buiten-
wijken. Ik woon in de Da Cast ast raat.
Links is een parkeerverbod. Daarom
zet men hier de auto's maar op de
stoep! Met de fiets kan ik amper
naar buiten. Herhaaldelijk belde ik
de politie. Die belooft te kijken, neemt
je adres op en verder niets, slechts
dat het euvel hand over hand toe
neemt. Behalve genoemde bezwaren,
is het alles behalve „woonbaar" de
hele dag auto's op je stoep te heb
ben, en tenslotte worden de trottoirs
tot puin gereden. 'En Leiden is al
zo arm!>. De ellende is dat de mees
te automobilisten te lui zijn om 50
meter te lopen. In de buitenwijken
is heus nog wei een plaatsje te vin
den. Ze hoeven echt niet hun wagen
op andermans stoep te zetten. Ik
schreef ook reeds wethouder mevr
den Haan-Groen, waarom de borden
van parkeerverboden niet worden
weggehaald. De politie houdt er toch
de hand niet aan 't Is toch belache
lijk. onder een levensgroot parkeer
verbod. de auto's zich aaneen te zien
sluiten?
Mevr. v. d. Meijden.
Da Costastra&t 32. Leiden.
Onder auspiciën van het Verbond
voor Veilig Verkeer wordt in de ko
mende dagen in de bedrijven van dc
firma Kamsteeg gelegenheid geboden
aan alle autobezitters de autover-
lidhtimg gratis te laten controleren.
Meten, afsteken en repareren ge
schiedt ter pJ?atse. Ook de autoban
den krijgen een kosteloze inspectie-
beurt. Het Verbond voor Veilig Ver
keer „waardeert" elke goedgekeurde semitisni in Austria'
auto met een speciaal embleem op n& enkele jaren verbonden te zijn
de voorruit. Iedere automobilist geweest aan het tijdschrift „Histori-
ongeacht het merk van zijn auto Cal Abstracts", was hij van 1957 tot
kan morgenavond (7 tot 10 uur) en 1959 leraar geschiedenis en maat-
zaterdag a.s. '1017 uuri zijn licht sohappijleer aan het Incrementum
laten opsteken bij Kamsteeg in Lei- van het Baarns Lyceum In 1966
derdorp en Noordwijkerhout. In werd prof. Van Arkel, die in 1959
Voorschoten kan men vrijdag en m dienst van de Leidse Universiteit
zaterdag van 10 tot 17 uur terecht, was getreden, benoemd tot lector in
In Katwijk, Oegstgeest en Lisse is de sociale geschiedenis, welk ambt
men welkom op vrijdagavond 14 no- hij in juni 1967 aanvaardde met een
vember (7 tot 10 uurt en zaterdag openbare les, getiteld „Clio en Mi-
15 november (10 tot 17 uur). nerva".
LEIDEN Bij K B. is dr. D. van Prof Van Arkel. die onder meer
Arkel, tot dusverre lector in de so- regelmatig voordrachten houdt aan
ciale geschiedenis aan de Leidse Uni- het Institute of Social Studies in Den
versiteit, benoemd tot hoogleraar Haag en voorzitter is van de com-
aan deze universiteit met dezelf- missie ter voorbereiding van het vol
de leeropdracht. gend jaar door de Leidse Universi-
Prof Van Arkel. die in 1924 is ge- teit te houden lustrumcongres over
boren, studeerde geschiedenis aan de
Leidse Universiteit, alwaar hij in
1952 cum laude het doctoraal exa
men aflegde. Van 1953 tot 1956 ver
richtte hy als fellow van de Rocke
feller Foundation in Frankrijk, En
geland, Oostenrijk en Duitsland we
tenschappelijk onderzoek inzake het
antisemitisme aldaar In mei 1966
promoveerde hij bij prof dr. Th. J.
G. Locher tot doctor in de letteren
op een proefschrift, getiteld „Anti-
.Wetenschap en welzijn", heeft en-
kele studie* op het gebied van de
sociale geschiedenis het licht doen
zien.
Officiële publikatie
GEMEENTE LEIDEN
Burgemeester en Wethouders van de
gemeente Lelden brengen ter algemene
kennis, dat zij voornemens zijn met
toepassing van artikel 20 van de We-
deropbouwwet vergunning te verlenen
voor de bouw van een bedrijfsgebouw
n et twee bovenwoningen op een ter
rein aa.n de Hoge Morsweg 82 ten be
hoeve van A M. Wagemaker, Lage
Morsweg 41, alhier, zulks met afwij
king van het geldende bestemmings
plan „Uitbreidingsplan ln hoofdzaak
gemeente Oegstgeest 1934"
De rekeningen van het bouwplan lig
gen gedurende veertien dagen ten
Stadhulze 1 kamer 111) ter Inzage. Be
langhebbenden kunnen binnen ge
noemde termijn schriftelijk bij hun
College eventuele bezwaren Indienen
Leiden. 30 oktober 1969.
den. de Groenoordhal. dreigt v»Dor
de zaalsporten een fiasco te worden.
In de praktijk is gebleken, dat
het 's avonds na de vrydagse vee
markt vrijwel niet doenlijk is sport,
i.e. basketbal, te beoefenen. De be
lemmeringen zijn:
a. de toch al voor sport niet ideale
vloer kan niet voldoende gereinigd
worden
b. de vloer is nog nat;
c. een onwelriekende geur blijft ln
de hal hangen
Helaas is dit het bewijs van de ver
wachting. dat veemarkt en sport el
kaar moeilijk verdragen. Inmiddels
verschijnen in de pers berichten, dat
het gemeentebestuur pogingen in het
werk stelt de Rotterdamse veemarkt
hier naar toe te halen. Dit zou be
tekenen, dat behalve vrijdag ook op
maandag en dinsdag veemarkt wordt
gehouden. Indien deze plannen door
gaan. dan kan de sport z'n biezpn
wel pakken Dit is geen pessimisti
sche veronderstelling, maar realiteit.
De vraag ryst hoe dit te rymen is
met de door B en V gedane toe
zegging. dat de sport in de Groen
oordhal volop aan zyn trekken zal
komen. En waarom zyn de sport
bonden verenigingen niet op de
hoogte gebracht c.q. hun mening ge
vraagd? Men ziet kennelyk geheel
over het hoofd, dat er voor de zaal
sporten geen alternatief is, nu niet en
over 5 jaar niet! Meer sporthallen
zullen in Leiden voorlopig wel droom
kastelen blyven. Het zou geen kwaad
kunnen, als de belanghebbenden eens
inspraak krijgen in een zaak die elke
Leidse sportbeoefenaar aangaat.
Kan de voorzitter van de Sport
stichting, drs. J. P. v. d. Reyden, die
verscheidene malen het „Groenoord-
halbeleid" heeft bekritiseerd. eens
het initiatief nemen tot het hou
den van een hearing met de bin
nensportvertegenwoordigers
Want één ding staat onomstotelijk
vast: de Rotterdamse veemarkt kan
elders ln het land worden onderge
bracht. de Leidse binnensporten
daarentegen niet.
Th. G. Loc he*,
Ravelstraat 15. Leiden.
H Kagl*
Kloksteeg 1, Leiden.
(Door Hans Melkert)
LEIDEN Maak eens een wandeling door Leiden. Nee, niet
één uit de boekjes, die u leiden langs bezienswaardigheden en
mooie stadsgezichten. Ga de Nieuwe Rijn af, laat de eerste
grachten in het saneringsplan letterlijk en figuurlijk links lig
gen en ga de Waardgracht op, wel de meest armetierige in
deze oude omgeving. Het water in het grachtje is zwart, er
drijven planken en andere rommel in en het stinkt.
te kunnen schrijven. Dat ls niet mo
gelijk en daarom vandaag een voor
beeld.
In leder geval: Je kunt het de be
woners vËtn' het Bevrijdingsplein niet
aandoen om midden op het plein zo'n
stuk laagbouw neer te zetten, vindt
ADVERTENTIE
1 JAAR VOLLEDIGE
GARANTIE
Horloger - Juwelier
MAARSMANSSTEEG 21
LEIDEN TEL. 20778
De huizen rijen zich niet meer
aaneen. Er zijn flinke gaten gesla
gen. Gelukkig, want elk gat betekent
een verdwenen oude woning. Daar
zijn we af! Die gaten verhogen an
derzijds de armoedige aanblik.
Er groeit gras, waarmee de enige
plekjes groen zijn ontstaan in dit
stenen stadsdeel, maar de grasveld
jes tussen oude wc-muren en onder
overhangende gevels en schoorste
nen zijn weinig recreatief. Ze dienen
als opslagplaats van een kar, van een
auto op zyn kop, nog een auto op
zijn kop.
Waardgracht
Waardgracht 130A. Een niet meer
bewoond benedenhuis. Het is een
schuur geworden met een wat
een contrast in deze omgeving in
felle kleuren beschilderde deur. Een
trap. waarop je je achterover voelt
gaan achter een deur, die niet meer
in het slot past. voert naar boven.
Daar is een woning: kamertje,
I slaapkamer, keukentje, wc en een zol
der.
Het ziet er op het eerste oog netjes
uit, want de bewoners hebben in de
vyf jaar, dat ze hier wonen, veel
opgeknapt. Er staan keurig onder
houden meubels. Maar het behang
„druipt" van de muur door
Er staan nog huizen, met dichtge
spijkerde vensters, dode ramen. Er
staan ook nog bewoonde huizen. Om
dat de rest is gesloopt, staan er ver
scheidene „alleenstaande huizen",
maar andere dan de woongelegenhe-
den, die makelaars onder deze naam
te koop aanbiedenvocht. De buitenmuur van de wc
Dat is „te bevragen" by de faml- wordt door een plaatje board op zyn
lie Bavelaar, één van de vele gezin- plaats gehouden. In de slaapkamer
nen. waarvoor helaas nog altijd de 1 slapen vader en moeder tegen de
I kreet geldt .,'t Is slecht wonen in j drijfnatte muur, omdat er anders
Leiden". Wij weten, dat er nog hon
derden gezinnen moeten leven als dit,
keurd en dat is ernstiger De haard
kan niet meer branden. De winter
staat voor de deur en het tochtige,
natte huis moet worden verwarmd
het met een oliekacheltje. De eigenaar
doet niets. Het huis is onbewoonbaar
verklaard.
dat de woningnood, de woonellende
en de inwoningsmoeilijkheden één
van Leidens grootste problemen vor
men. We maken ons sterk elke dag.
geen plaats Jvoor het bed van de
zoon van zes. Op zolder speelt de
wind door de gaten, die bijna geen
dak meer hebben overgelaten
Leidinggas is er niet meer. Flessen-
gas brengt uitkomst. Maar nu heeft
„We hebben al drie jaar een ur
gentieverklaring. Verscheidene malen
heb ik een leegstaand huis „aange
bracht" op huisvesting. Ik ben by de
wethouder geweest, myn vrouw en ik
komen regelmatig op het bureau
huisvesting. Ook ln Leiderdorp, waar
ik werk. heb lk vergeefs geprobeerd
van het kastje naar de muur", ver
telt de heer R Bavelaar en zijn
jonge vrouw knikt Instemmend. Ze
zijn moedeloos geworden.
Zeer slecht
Van het ambtelijke kastje naar de
natte muur. Dat is de weg van vele
bewoners van oude huizen in Leiden.
Wat zegt één van die „ambtelijke
kastjes" het bureau huisvesting
van dit geval? Dit. Het gezin zit in
de hoogste urgentiegroep en krijgt zo
elke woning toegewezen, waarvan de
eigenaar een bereidverklaring afgeeft
een jaar lang, een verhaal als dit i de brandweer de schoorsteen afg«- 1 een huls te krijgen. Ze sturen ons j en waarvan de huur tusser. de 85 en
Waardgracht 130A alleen
staand huis", onbewoonbaar ver
klaarde woning, nog steeds be
woond huis.
Foto LD/Holvast)
t 120 ligt. De woning Waardgracht
130A Is in 1966 onbewoonbaar ver
klaard en ls een zeer slechte woon
gelegenheid. Nadeel voor de bewoners
is, dat de eigenaar het pandje niet
wil verkopen aan de gemeente
maar wacht op onteigening. Dat be
tekent. dat de gemeente niet kan af
breken Gaan de huidige bewoners
er vandaag uit, dan zyn er morgen
nieuwe.
UTRECHT LEIDEN Prof M.
Kok die 8 februari 1916 in Leiden
werd geboren en thans president is
van het Oud-Katholiek seminarie ln
Amersfoort. i6 met grote meerder
heid van stemmen gekozen tot co
adjutor van de 80-jarige aartsbis
schop Utrecht, mgr. dr. Andreas
Rinkel.. Aan deze benoeming is het
recht van opvolging verbonden. Prof.
Kok heeft zijn verkiezing nog m be
raad gehouden. Prof Kok doceert
reeds 25 jaar algemene- en vader
landse kerkgeschiedenis en kerk
recht aan het seminarie, was pas
toor in 's Gravenhage en neemt
thans het pastoraat in Amersfoort
waar. Prof. Kok is voorzitter van
1 de studiecommissie Rome-Utrecht en
één van de oud-katholieke vertegen-
j woordigers in de Raad van Kerken
I in Nederland. In 1949 richtte hU de
j broederschap St. Willibrord op,
waarvan hij nog rector is.
LEIDEN Aan de Leidse Uni
versiteit is de heer N D. Bessem,
vrouwenarts in Den Haag. tot doc
tor ln de geneeskunde gepromoveerd
op een proefschrift, getiteld „De
keizersnede". Promotor was prof.
dr A Sikkel.
Voorts ls de heer F. J. Bekker, we
tenschappelijk medewerker op het
Psychologisch Instituut van de Leid
se Universiteit, tot doctor in de so
ciale wetenschappen gepromoveerd
op een proefschrift, getiteld „Dwerg-
groei en sexueel infantilisme". Pro
motor was prof. dr. A. M. J. Cho
rus.
Tenslotte promoveerde de heer K.
van der Molen, wetenschappelijk me
dewerker aan de Technische Hoge
school Twente, tot doctor in de wis
kunde en natuurwetenschappen op
een proefschrift, getiteld „Magneti
sche spin spinrelaxatie in enige
koper- en chroomzouten". Promotor
was prof. dr. C. J. Gorter.
Ontvoerder van Tsjombe vry
De Fransman Francis Bodenan,
die meer dan twee jaar geleden de
voormalige Kongolese premier M01-
se Tsjombe naar Algerije ontvoerde,
is in dat land uit hechtenis ontsla
gen en naar Zwitserland uitgeweken,
aldus de Algerijnse autoriteiten. De
45-jarige Bodenan zou de man zijn.
die in juni 1967 de piloot van het
vliegtuig van Tsjombe met een pis
tool in de rug dwong koers te eetten
naar Algerije. Tsjombe bleef daar
tot zijn dood op 28 Juni van dit Jaar
onder huisarrest.
