lechts dertig procent van
e Fransen is „produktief
Weekend-
retour
Technocraten bepalen toekomst van Spanje
Woedende tegenaanval
van Brandt op Strauss
NS-
HONGERSNOOD
IN BIAFRA
WEER GROOT
Maakeens
een Minitrip
met NS
Servan
ideoloog
Radicale
Partij
Snippertrips
Tien
Stap vooruit
Nieuw onderzoek
gevraagd naar
dood van Rommel
f34.50 ™on
Zeer verhitte gemoederen in Bondsdag
voordelig
uit met NS
ABINETSWISSELING MARKEERT VERLIES VAN DE EENHEIDSPARTIJ
Kilta in 5-kleuren
een Arabia servies
DAG 30 OKTOBER 1009
LETDSCH DAGBLAD
PAOINA
DAGELIJKS STERVEN 300 KINDEREN
(Van onze correspondent Frank Omen)
{IJS (GPD) Het lijkt wel een vreemde paradox, dat
ikrijk de laatste weken geen president, premier, minister
dere hoge autoriteit de mond schijnt te kunnen openen
r trieste woorden als zwartgallig, droefgeestig, pessimis-
;er definitie van het heersende klimaat) te produceren,
een regering zich nog nooit met een parlementaire
lerheid die de oppositie tot enkele schaarse plaatsjes had
gedrongen op zulke geurende rose rozen heeft kunnen
leren als nu juist vandaag.
voordeliger iai artikelen steken, zelfs
indien ze op afbetaling moeten wor
den gekocht. En hiervan is dan weer
het gevolg, dat de inflatie nog weer
een extra duwtje in de rug krijgt
Niettemin schuilen de werkelijke
oorzaken van die inflatie elders en
I dieper. Een halve eeuw geleden tel
de Frankrijk 40 miljoen inwoners, van
wie de helft actief bij het produk-
tieproces betrokken was. Er zijn er
nu een tien miljoen bijgekomen,
maar het aantal dat actief werk
zaam is. is in tussen gelijk geble
ven. Eensdeels omdat de Jeugd, ver
plicht of vrijwillig, langer naar school
gaat, anderdeels omdat de pensioen
gerechtigde leeftijd werd vervroegd;
twee miljoen Fransen trekken zich
vóór het zestigste jaar al uit het
actieve leven terug.
Nu zouden de gevolgen van die
„sociale veroveringen" nog wel kun
nen worden opgevangen, indien Frank
rijk zich ten aanzien van die „wer
kende bevolking" niets te verwijten
had. Maar onder die werkende be
volking bevinden zich nog altijd ten
minste twee drie keer te veel èn
te „kleine" boeren voor een geïndus
trialiseerd land, terwijl voorts het
aantal ambtnaren en winkeliers nog
steeds en veel te snel toeneemt. En
ges in de berekening betrekt, dan
indien men ook die laatste percenta-
blijkt, zoals de bekende socioloog-
econoom professor Raymon Ar on pas
heeft onthuld, dat op de tien Fran
sen vier „kostwinnaars" kunnen wor
den geteld, van wie er echter slechts
drie actief bij het nationale produk-
tieproces betrokken zijn. En het ge
wicht ofwel het onderhoud van
die on-produktieve bevolking drukt
uiteraard indirect op de prijzen die
dientengevolge sneller dan in alle
andere West-Europese landen stij
gen.
Het is dus beslist niet waar dat
de Fransen, zoals wel eens beweerd
wordt een tikkeltje werkschuw zouden
zijn. De Fransen arbeider werkt per
jaar méér dan zijn Duitse buurman,
die zich niettemin op zijn Wirt-
schaftswunder mag beroemen. Daar
entegen kan men de ondernemers en
de industrie wél hun conservatisme
verwijten, dat maakt dat Frankrijk
door protectionisme en economisch
„malthusianisme" voortdurend ster
ker door West-Duitsland overvleu
geld wordt.
ijjn parlementaire maiden -
had de nieuwe gaullistische
Jacques Chaban-Delmas
it van die sombere tonen aan-
al deed hij een poging ze
overstemmen door met
(signalen de spoedige geboor-
een „nieuwe maatschappij"
kondigen. Een samenleving
frigens wel enige trekken van
met president Kennedy's
istdroom vertoonde en waarin
Industrialiseerde consumptie-
happij" van een „supplement
I" voorzien zou worden,
is zeker aleen belangrijke
ooruit om, zoals Chaban deed,
kelijkheid van Frankrijks hui-
ituatie onder ogen te durven
plaats van die, volgens de
jiiek van president De Gaulle,
achter een bordpapie-
aarop in gulden letters
irden „Franse grandeur" wa-
childerd. Die fa?ade wordt nu
derdaad stukje bij beetje ge
en het zal dan ook die bikkel-
ontnuchterende werkelijk-
el zijn, waaraan dat sinistere
t, dat zelfs de ministeriële
niet meer verzwijgen kan
oet worden toegeschreven.
fcergen a
wa
Geen vertrouwen
is natuurlijk geen toeval dat
rijk binnen een kwarteeuw vijf
aties heeft gekend. Een deva-
is immers de officiële beken-
ran het feit, dat een land meer
aeert dan produceert, waar
de prijzen voortdurend stijgen,
jjging die door die amputatie
e munt voor het buitenland
neer „gecorrigeerd" wordt. Bij
van president Pompidou in
m is het Franse volk nu op het
gedrukt minder te „consume-
n geen ijskasten op afbetaling
te kopen, om langs die weg
jrodukten voor de uitvoer te
reserveren Het presidentiële
k heeft echter tot averechts
aat gehad, dat de afgelopen
den 20 procent méér ijskasten
asmachines verkocht werden
iver dezelfde periode van vorige
Een gevolg dat niet alleen het
beperkte vertrouwen in offi-
oproepen aantoont, maar ook
van groeiend economisch in-
getuigt. Want wanneer de
le van het geld dan toch ge-
vermindert, dan wordt de
zin natuurlijk slecht beloond en
men zijn zuurverdiende duiten
FRANKFORT (AP) Robert
Kempner, de voormalige plaatsver
vangende hoofd-aanklager van de
Amerikaanse regering tijdens het J
proces van Neurenberg tegen de I
Duitse oorlogsmisdadigers, heeft de
Westduitse autoriteiten verzocht het
onderzoek naar de dood van veld
maarschalk Rommel te heropenen.
Rommel zou zelfmoord hebben ge
pleegd. Kempner gelooft dat niet en
noemde het resultaat van een vorig
onderzoek niet bevredigend. Sedert
1962 toen dat onderzoek werd afge-
I sloten waren er nieuwe getuigen ge
vonden! Kempner doelt bijvoorbeeld
op recente uitlatingen van de zoon
van Rommel. Manfred, dat op 14 ok
tober 1944 Hitiers generaals Wil
helm Burgdorf en Ernst Maisel naar
de woning van de veldmaarschalk te
Herrlingen bij Ulm kwamen en
Rommel daar een capsule met gif
hebben gegeven.
Ontvoering in Italië De Italiaan
se politie heeft twee uit Sardinië af
komstige schaapherder gearres
teerd in verband met de ontvoering
van de 22-jarige zoon van een rijke
j Romeinse landeigenaar, voor wiens
vrijlating een losgeld van 400 mil- j
joen lire ongeveer 2,4 miljoen gul
den) is geëist.
LIBREVILLE (AP) In Biafra
sterven dagelijks tenminste 300 kin
deren aan ondervoeding en bloedar
moede en in het woongebied van de
9 miljoen Biafranen heerst ..algemene
hongersnood".
De Franse afdeling van het Rode
Kruis in Biafra zegt dit in een ver
klaring. die door de Franse ambassa
de in Libreville. Gabon, is uitgege
ven.
Hoewel er geen officiële gegevens
beschikbaar zyn, schat het Franse
Rode Kruis dat wekelijks meer dan
60,000 Biafranen volwassenen zo
wel als kinderen de hongerdood
sterven. Vanuit Libreville en het Por
tugese eiland Sao Tomé werden door
het Franse Rode Kruis en de inter
kerkelijke hulporganisatie, elke nacht
15 vliegtuigladingen ongeveer 180
ton voedsel naar Biafra gevlogen.
De luchtbrug van het Internatio
nale Rode Kruis vanuit Dahomey ligt
al vijf maanden stil, omdat de fede
rale Nigeriaanse autoriteiten zich ver
zetten tegen deze „illegale" vluchten
naar Biafra.
Volgens de afdeling vin het Franse
Rode Kruis is de 180 ton voedsel bij
lange na niet voldoende om te voor
komen, dat de hongersnood catastro
fale omvang krijgt. Het schat, dat da
gelijks 2.820 ton voedsel oftewel 235
vliegtuigladingen nodig is om de
bevolking in leven te houden.
Van de naar schatting 9 miljoen
Biafranen krijgen 3.122.000 in een of
andere vorm hulp. Geschat wordt,
dat maar 10 procent van de bevolking
een maaltijd krijgt, terwijl de overi
gen zich tevreden moeten stellen met
drie. twee of gemiddeld anderhalve
maaltijd per week.
Van de kinderen die geholpen wor
den. lijden velen aan ziekten die be
vorderd worden door ondervoeding.
Zo heeft 80 procent van hen tubercu
lose. Een heel groot aantal heeft pa
rasieten in de Ingewanden die htrt
aantal rode bloedlichaampjes vertie
ren tot 10 procent van de normaal
geachte hoeveelheid. Byna de gehele
bevolking lijdt aan malaria, zo staat
in het rapport van de Franse Rode
Kruisafdeling
De Ethiopische minister van Bui
tenlandse Zaken Ketema Yifroe heeft
verklaard dat hij van het Biafraanse
staatshoofd generaal Ojoekwoe een
boodschap heeft ontvangen en be
stemd voor generaal Gowon van Ni
ger ië. In de boodschap zou Ojoekwoe
uiteenzetten dat hij „zonder vooraft
gaande voorwaarden" wil onderhan
delen over een beëindiging van de
oorlog met Nigerië.
ADVERTENTIE
Volledig verzorgde 2-, 3- of
meerdaagse vakantiereizen
naar binnen- en buitenland.
Reeds vanaf
Vraag de NS-reiskrant,
boordevol informatie.
(ADVERTENTIE)
Zaterdag heen,
zondag terug.
Extra voordelig.
dagreiour fl.
voordelig
uit met NS
ff
Vroom gebed"
Samenvattend kan men das zeg
gen dat de Franse maatschappelijke
structuur de „luxe" van haar socia
le voorzieningen eigenlijk niet kan
dragen. Die voorzieningen stijgen bo
vendien veel sneller dan de econo
mische expansie, zodat president
Pompidou onlangs heeft gewaar
schuwd, dat vóór het einde van de
ze eeuw de totale staatsbegroting
door de kas der sociale verzekering
dreigt te worden opgeslokt!
Al die voorspellingen, cijfers en
I onthullingen tezamen gevoegd, dient
men dus wel te erkennen dat de ge-
boorte van Frankrijks nieuwe maat-
j schappij met of zonder toegevoegde
„ziel" voor de komende weken
j nog niet tegemoet mag worden ge-
zien. En dat de gaullisten (die par-
I lementair stoelen op een conserva-
tieve, rechtse meerderheid» nog eens
als baker of als peet aan de wieg
bij die geboorte zullen mogen staan,
lijkt al even twijfelachtig. Daarom
kan men eerder de woorden onder
schrijven van de nieuwe secretaris
van de socialistische partij, Alain Sa-
vary, die, ten aanzien van Chaban",
j Delmas' „Nieuwe maatschappij" liever
van een „vroom gebed" dan van een
I „concreet programma" wilde spreken.
(Van onze correspondent-»
PARIJS (GPD) De bekende
journalist en schrijver van de politie
ke bestseller „Le Défi Americain" (De
Amerikaanse Uitdaging) Jean j
J Jacques Servan Schreiber, tevens i
I oprichter en directeur van het
weekblad l'Expresse, heeft gisteren de
I benoeming aanvaard van secretaris
generaal van de Radicale Party.
Servan-Schreiber heeft op zich
genomen binnen drie maanden de J
Radicale Partij die na de mislukking j
van de linkse federatie van Mitter-
rand op sterven na dood scheen
weer op de been te helpen. Met be
hulp van een aantal technocraten
hoopt hij de partij die onder de
Derde en wat minder ook nog on
der de Vierde Repbuliek een bijna
onuitputtelijk reservoir was voor
ministers te moderniseren en te
stroomlijnen.
Servan-Schreiber heeft een rijk
politiek verleden. Zo was hij de man
die de socialistische burgemees
ter van Marseille Gaston Deferre in
1963, als kandidaat voor het presi-
De Engelse prinses Anne
heeft als eerste vrouw een be
zoek gébracht aan het booreiland j
.Amoco B", zestig kilometer bui- j
ten dtrEngelse kust. De prinses
die de tocht naar het booreiland
per hef schroef vliegtuig maakte 1
had zich voor deze gelegenheid
speciaal gekleed in een rood j
broekpak en bijpassende „high
way-man" hoed.
ADVERTENTIE
Dagje hier, dagje daar?
Kiest u maar!
Leuke interessante
dagtrips I
Alle informatie in de
NS-reiskrant op de
stations.
dentschap voor de republiek lanceer- i
de. In 1956 was hij al eens de voor
naamste „impressario" geweest van
Pierre Mendes-France tijdens diens
bewogen en kortstondige ambtsperio-
de als minister-president onder de
Vierde Republiek.
(Van onze correspondent»
BONN (GPD) De eerste he
vige botsing tussen de splinter
nieuwe Westduitse regering en de
sterke oppositie van CDU en CSU
heeft al plaatsgehad. Kanselier
Brandt ie er niet zonder kleer
scheuren afgekomen. Gisteren,
één dag nadat hij in de bonds
dag zijn regeringsverklaring had
afgelegd en de oppositie had op
geroepen tot constructieve me
dewerking, beet Rainer Barzel,
die de samengevoegde fracties
van CDU en CSU aanvoert, hem
in diezelfde bondsdag toe: „Het
is de bondskanselier voorbehou
den hier de atmosfeer te vergif
tigen. Maar ik maak me bezorgd
over Duitsland. Dit alles heeft
Duitsland niet verdiend".
Met die pathetische woorden haak
te Barzel mir of meer in op uitla
tingen van CSU-leider Franz Josef
Strauss, die enkele weken geleden
in Amerika waarschuwde voor de
kwalijke gevolgen welke een rege
ring-Brandt volgens hem zal heb
ben, en wiens huisorgaan, de Bayern
Kunier, heeft geschreven dat onder
Brandt de uitverkoop van Duitsland
begint. Het was met een aanval op
I Strauss dat Brandt zelf de botsing
I uitlokte.
j De kanselier had het spree kge-1
i stoel te beklommen om te antwoor- 1
I den op de rede waarin Barzel een j
i analyse gaf van de regeringsverkla
ring. die voor de CDU CSU tal van j
vragen open het, vooral wat de con
tacten met de DDR en andere Oost-
europese landen betreft. Barzel had
daar echter aan toegevoegd: „Wij
bieden u in elk geval de mogelijk- I
heid aan. in levensvragen van het j
land de samenwerking van allen te
bereiken".
Afwezig
Brandt bedankte hiervoor, maar
deed onmiddellijk daarop een uitvai
naar de afwezige Strauss, die 1
daar kwam het betoog op neer
door zijn boosaardige activiteiten
buiten het parlement het aanbod
voor goede samenwerking veel van
zijn betekenis zou ontnemen. De
kanselier daagde Strauss uit onmid
dellijk in debat te treden over zijn I
uitlatingen in Amerika. Wel. Strauss
ontbrak in de zaal, hetgeen voor
Brandt aanleiding was om vast te
stellen dat de CSU haai- nette lui j
heeft voor de bondsdag, terwijl an- I
deren buiten een hetze voeren
Brandts opmerking, dat bij Strauss
naast zakelijke argumenten ook na- 1
tionalistische een rol spelen, was
voor de CSU-afgevaaidigden reden
en bloc hun rijen op de uiterste
rechtervleugel te verlaten. De kans
om de zaal uit te gaan werd hun in
zekere zin ontnomen door Barzel, die
de kanselier interrumpeerde: „Hebt j
u niet het gevoel dat u in twee zin-1
nen het klimaat in dit huis ver- j
stoort?"
Brandt, kennelijk vastbesloten na
een eind te maken aan de activitei
ten van Strauss en diens Bayern
Kurier, daarop: ,,Ik heb het gevoel
dat Strauss bereid moet zijn tot een
debat. Ik wil niet dat buiten ander»
wordt gesproken dan hier. Ik wil
hier horen of ik verantwoordelij Is
ben voor de uitverkoop van Duits
land".
Brandt kreeg onmiddellijk .steun
ran SPD-fracueleider Herbert We li
ner, maar dan ooit de grijze emi
nentie van zijn partij en een poli
ticus die het parlementaire spel be
heerst als waarschijnlijk geen ander
in de Duitse Bondsdag. Wehner
overstemde de oppositie, zoals hij
dat eerder op de dag al vaker had
gedaan. Toen, als antwoord op de
CDU-bedenkingen tegen vernieuwing
in de contacten met het Oosten, had
hij gezegd: „Als dit nog altijd een
zaak ls die Jullie moet worden uit
gelegd. dan zulllen we dat wel doen".
Nu vertelde hij de oppositie: „We
geven jullie de kans. als je maar
niet denkt dat we ons laten provo
ceren". En op de voortdurende in
ter upties: .Nee, mij halen Jullie niet
uit mijn rol".
Geen respect
(Van onze correspondent)
ADRID Vanmiddag om half
wordt door generaal Franco het
'e Spaanse kabinet van 19 ml-
s beëdigd. Generaal Franco
besloten de langverwachte ka-
liwisseling, hoognodig wegens
felle machtsstrijd tussen de ver
ende ministers idie alle belang-
beslissingen vertragen, op zeer
rite wijze door te voeren.
besluit werd met enorme
tning in heel politiek Spanje
kcht aangezien men het vrijwel
k acht, dat dit nieuwe kabinet
roer in handen zal hebben op
moment dat de nu 76-jarige
pco van het politieke toneel ver-
pt. Prins Juan Carlos zal als ko-
I van Spanje wegens zijn gebrek
[ervaring en persoonlijke presti-
Mrk op zijn regering moeten
ba. Dat «13 dus eeggen dal do
benoemde ministers de koers van het
Spanje na Franco zullen bepalen.
Van de 76 ministers die generaal
Franco tot nu toe hebben gediend is
er slechts één die het al die 33 jaren
heeft volgehouden. Tientallen waren
volslagen onbekenden tot het mo
ment dat generaal Franco hen op de
voorgrond schoof en velen verdwe
nen nadien weer in de anonimiteit.
Enige ministers vernamen hun ont
slag of benoeming uit de ochtend
bladen. Zij vertegenwoordigen de
meest uiteenlopende tendenzen bin
nen het Spaanse „establishment"
van na de burgeroorlog, vanaf
uiterst rechts tot aan progressie
ve katholieken, links van het cen
trum. Het enige punt waarin zij al
len op elkaar leken was het feit dat
zij niets meer waren dan ministère
in de Latijnse zin van het woord, dat
wil zeggen dienaars van Franco. Ook
öe nieuwe regering aad hierop geen 4'
uitzondering vormen. Maar het
nieuwe kabinet zal na zijn verdwij
nen mogelijk wel een eigen persoon
lijkheid kunnen ontwikkelen.
Na de vierde en laatste belangrij
ke kabinetswisseling, die zich in 1965
(met vervolmaking in 1967 en 1968)
voordeed, blijken de katholieke tech
nocraten. van wie een aantal lid is
van het lekeninstituut Opus Dei, niet
alleen de economische maar ook de
politieke toekomst van Spanje te
willen bepalen. Hun neo-kapitalisti-
sche aanpak is niet naar de zin van
de „mannen van het eerste uur" .het
grote politieke apparaat van de Een
heidspartij dat vooral buiten de
hoofdsta'd nog overal overheerst.
De laatste, maanden was de
machtsstrijd tussen deze twee steun
pilaren van het regime, met de der
de en machtigste pilaar, de strijd
krachten in afwachtende hou
ding, het allee overheersende thema
van politiek Spanje. De noodtoe
stand die begin dit jaar werd afge
kondigd jen voortijdig weer opgehe
ven) leek een overwinning van de
Eenheidspartij aan te duiden. De be
noeming van Prins Juan Carlos tot
opvolger van generaal Franco lag
echter meer in het straatje van de
technocraten.
De lijst van nieuwe ministers
die dinsdagnacht al in vrijwel
alle politieke milieus van Spanje on
derwerp van gesprek was. toont
een totale overwinning van de tech
nocraten en vooral een persoonlijk
6ucces voor admiraal Luis Carrero
Blanco, de 65-jarige vice-minister-
president, die aan alle Franco-rege
ringen heeft deelgenomen. Hij lijkt
nageiDDeg zeker de opvolger van ge
neraal Franco als de sterke man
van Spanje, de man die vanachter
de troon van Koning Juan Carlos
aan de touwtjes zal trekken. Slechts
die van de negentien ministers blij
ven op hun pobfc, voornamelijk om
dat zij midden In een technische
reorganisatie van hun departement
zitten en toch niet tegen de lijn van
admiraal Carrero Blanco zullen in
gaan. Het zijn de ministers van
Openbare Werken, een christen-de
mocraat, de minister van Justitie,
een katholiek-conservatief en jua-
nist en de minister van Onderwijs,
technocraat die men wel sympathie
met Opus Dei toeschrijft. De belang
rijkste Opus Dei-technocraat en po
liticus, Lopez Rodo, een bescherme
ling van admiraal Carrero Blanco
krygt een hogere rang met behoud
van zijn portefeuille. Een andere
Opus Dei-man. de minister van In
dustrie. schakelt over naar een an-
nen radicaal van het toneel. Hun op
volgers zijn, met uitzondering van de
ministère van de drie strijdkrachten
en die van Binnenlandse Zaken, al
len jonge technocraten, opgeleid in
het ministerie van Carrero Blanco.
Zelfs de drie traditionele Falange-
ministeries «Eenheidspartij, Arbeid
en Landbouw) komen in handen van
sterk „verwaterde" Falangisten van
wie twee Jarenlang onder polltiek-
katholieke ministère werkten. Ook
het ministerie van Voorlichting en
Toèrisme komt buiten het bereik van
de Eenheidspartij door de benoeming
van de huidige ambassadeur in Ro
me. die een grote rol speelde in ka
tholieke bewegingen in Spanje. Het
Bewust of onbewust was dat laat
ste een reeetit- op het optreden van
de bondskanselier, die in zijn eerste
discussie met de oppositie, al voordat
het incident zich voordeed, had er
varen hoe moeilijk de opgave is die
hem te wachten staat. Van het ge
bruikelijke respect Jegens de minis
ter-president is voor CDU en CSU
tegenover Brandt geen sprake. Door
luidruchtige onderlinge gesprekken
en voortdurende interrupties werd
het de kanselier vrijwel onmogelijk
gemaakt een aantal toelichtingen te
geven op zijn regeringsprogramma.
En Brandt, geen sterk spreker, dreig
de nu en dan inderdaad uit zijn rol
te vallen, waarvan vooral de ge
haaide Barzel dankbaar profiteerde.
De gemoederen raakten zo verhit,
dat het ae bejaarde plaatsvervan
gende kamervoorzitter prof. Carte
Sohmid. niet gelukte de vergadering
zonder meer voort te zetten. Een
voorstel tot «schorsing van de kant
I der CDU werd door Wehner afge
wezen, een gebeurtenis die nieuw
bleek te zijn in de twintigjarige par
lementaire geschiedenis van Wewt-
j Duitsland. Een stemming over die
zaak bewees, dat de regeringspar
tijen aan het langste eind trokken,
waarop Barzel de geldigheid van de
j stemming betwistte en Schmid een
volgende ronde uitschreef. Opnieuw
wonnen de regeringspartijen, mede
dank zij de steun van de voltallige
ploeg van ministers (in de bonds»
republiek ook lid van het parlement^
der departement, dat van Buiten- ministerie van Binnenlandse Zaken
landse Zaken. De vakbondspecialist gaat naar de gouverneur van Barce-
van de Eenheidspartij verliest zijn j lona, een zeer gematigde oudere heer
politieke portefeuille ©n behoudt al- j die zich in de lastige Catalaanse
leen een verkleind ministerie voor hoofdstad met veel tact van zijn
Vakbondszaken. I taak heeft gekweten.
Alle etf andere mintetem verdw^-4
ADVERTENTIE
KJeurenfokJers gratis verkrijgbaar bf
Hassdmancn Pander Arte-Shop
leiden, QoKwmarkt 22
Telefoon OlTtp-2 bó 92