lechts dertig procent van e Fransen is „produktief Weekend- retour Technocraten bepalen toekomst van Spanje Woedende tegenaanval van Brandt op Strauss NS- HONGERSNOOD IN BIAFRA WEER GROOT Maakeens een Minitrip met NS Servan ideoloog Radicale Partij Snippertrips Tien Stap vooruit Nieuw onderzoek gevraagd naar dood van Rommel f34.50 ™on Zeer verhitte gemoederen in Bondsdag voordelig uit met NS ABINETSWISSELING MARKEERT VERLIES VAN DE EENHEIDSPARTIJ Kilta in 5-kleuren een Arabia servies DAG 30 OKTOBER 1009 LETDSCH DAGBLAD PAOINA DAGELIJKS STERVEN 300 KINDEREN (Van onze correspondent Frank Omen) {IJS (GPD) Het lijkt wel een vreemde paradox, dat ikrijk de laatste weken geen president, premier, minister dere hoge autoriteit de mond schijnt te kunnen openen r trieste woorden als zwartgallig, droefgeestig, pessimis- ;er definitie van het heersende klimaat) te produceren, een regering zich nog nooit met een parlementaire lerheid die de oppositie tot enkele schaarse plaatsjes had gedrongen op zulke geurende rose rozen heeft kunnen leren als nu juist vandaag. voordeliger iai artikelen steken, zelfs indien ze op afbetaling moeten wor den gekocht. En hiervan is dan weer het gevolg, dat de inflatie nog weer een extra duwtje in de rug krijgt Niettemin schuilen de werkelijke oorzaken van die inflatie elders en I dieper. Een halve eeuw geleden tel de Frankrijk 40 miljoen inwoners, van wie de helft actief bij het produk- tieproces betrokken was. Er zijn er nu een tien miljoen bijgekomen, maar het aantal dat actief werk zaam is. is in tussen gelijk geble ven. Eensdeels omdat de Jeugd, ver plicht of vrijwillig, langer naar school gaat, anderdeels omdat de pensioen gerechtigde leeftijd werd vervroegd; twee miljoen Fransen trekken zich vóór het zestigste jaar al uit het actieve leven terug. Nu zouden de gevolgen van die „sociale veroveringen" nog wel kun nen worden opgevangen, indien Frank rijk zich ten aanzien van die „wer kende bevolking" niets te verwijten had. Maar onder die werkende be volking bevinden zich nog altijd ten minste twee drie keer te veel èn te „kleine" boeren voor een geïndus trialiseerd land, terwijl voorts het aantal ambtnaren en winkeliers nog steeds en veel te snel toeneemt. En ges in de berekening betrekt, dan indien men ook die laatste percenta- blijkt, zoals de bekende socioloog- econoom professor Raymon Ar on pas heeft onthuld, dat op de tien Fran sen vier „kostwinnaars" kunnen wor den geteld, van wie er echter slechts drie actief bij het nationale produk- tieproces betrokken zijn. En het ge wicht ofwel het onderhoud van die on-produktieve bevolking drukt uiteraard indirect op de prijzen die dientengevolge sneller dan in alle andere West-Europese landen stij gen. Het is dus beslist niet waar dat de Fransen, zoals wel eens beweerd wordt een tikkeltje werkschuw zouden zijn. De Fransen arbeider werkt per jaar méér dan zijn Duitse buurman, die zich niettemin op zijn Wirt- schaftswunder mag beroemen. Daar entegen kan men de ondernemers en de industrie wél hun conservatisme verwijten, dat maakt dat Frankrijk door protectionisme en economisch „malthusianisme" voortdurend ster ker door West-Duitsland overvleu geld wordt. ijjn parlementaire maiden - had de nieuwe gaullistische Jacques Chaban-Delmas it van die sombere tonen aan- al deed hij een poging ze overstemmen door met (signalen de spoedige geboor- een „nieuwe maatschappij" kondigen. Een samenleving frigens wel enige trekken van met president Kennedy's istdroom vertoonde en waarin Industrialiseerde consumptie- happij" van een „supplement I" voorzien zou worden, is zeker aleen belangrijke ooruit om, zoals Chaban deed, kelijkheid van Frankrijks hui- ituatie onder ogen te durven plaats van die, volgens de jiiek van president De Gaulle, achter een bordpapie- aarop in gulden letters irden „Franse grandeur" wa- childerd. Die fa?ade wordt nu derdaad stukje bij beetje ge en het zal dan ook die bikkel- ontnuchterende werkelijk- el zijn, waaraan dat sinistere t, dat zelfs de ministeriële niet meer verzwijgen kan oet worden toegeschreven. fcergen a wa Geen vertrouwen is natuurlijk geen toeval dat rijk binnen een kwarteeuw vijf aties heeft gekend. Een deva- is immers de officiële beken- ran het feit, dat een land meer aeert dan produceert, waar de prijzen voortdurend stijgen, jjging die door die amputatie e munt voor het buitenland neer „gecorrigeerd" wordt. Bij van president Pompidou in m is het Franse volk nu op het gedrukt minder te „consume- n geen ijskasten op afbetaling te kopen, om langs die weg jrodukten voor de uitvoer te reserveren Het presidentiële k heeft echter tot averechts aat gehad, dat de afgelopen den 20 procent méér ijskasten asmachines verkocht werden iver dezelfde periode van vorige Een gevolg dat niet alleen het beperkte vertrouwen in offi- oproepen aantoont, maar ook van groeiend economisch in- getuigt. Want wanneer de le van het geld dan toch ge- vermindert, dan wordt de zin natuurlijk slecht beloond en men zijn zuurverdiende duiten FRANKFORT (AP) Robert Kempner, de voormalige plaatsver vangende hoofd-aanklager van de Amerikaanse regering tijdens het J proces van Neurenberg tegen de I Duitse oorlogsmisdadigers, heeft de Westduitse autoriteiten verzocht het onderzoek naar de dood van veld maarschalk Rommel te heropenen. Rommel zou zelfmoord hebben ge pleegd. Kempner gelooft dat niet en noemde het resultaat van een vorig onderzoek niet bevredigend. Sedert 1962 toen dat onderzoek werd afge- I sloten waren er nieuwe getuigen ge vonden! Kempner doelt bijvoorbeeld op recente uitlatingen van de zoon van Rommel. Manfred, dat op 14 ok tober 1944 Hitiers generaals Wil helm Burgdorf en Ernst Maisel naar de woning van de veldmaarschalk te Herrlingen bij Ulm kwamen en Rommel daar een capsule met gif hebben gegeven. Ontvoering in Italië De Italiaan se politie heeft twee uit Sardinië af komstige schaapherder gearres teerd in verband met de ontvoering van de 22-jarige zoon van een rijke j Romeinse landeigenaar, voor wiens vrijlating een losgeld van 400 mil- j joen lire ongeveer 2,4 miljoen gul den) is geëist. LIBREVILLE (AP) In Biafra sterven dagelijks tenminste 300 kin deren aan ondervoeding en bloedar moede en in het woongebied van de 9 miljoen Biafranen heerst ..algemene hongersnood". De Franse afdeling van het Rode Kruis in Biafra zegt dit in een ver klaring. die door de Franse ambassa de in Libreville. Gabon, is uitgege ven. Hoewel er geen officiële gegevens beschikbaar zyn, schat het Franse Rode Kruis dat wekelijks meer dan 60,000 Biafranen volwassenen zo wel als kinderen de hongerdood sterven. Vanuit Libreville en het Por tugese eiland Sao Tomé werden door het Franse Rode Kruis en de inter kerkelijke hulporganisatie, elke nacht 15 vliegtuigladingen ongeveer 180 ton voedsel naar Biafra gevlogen. De luchtbrug van het Internatio nale Rode Kruis vanuit Dahomey ligt al vijf maanden stil, omdat de fede rale Nigeriaanse autoriteiten zich ver zetten tegen deze „illegale" vluchten naar Biafra. Volgens de afdeling vin het Franse Rode Kruis is de 180 ton voedsel bij lange na niet voldoende om te voor komen, dat de hongersnood catastro fale omvang krijgt. Het schat, dat da gelijks 2.820 ton voedsel oftewel 235 vliegtuigladingen nodig is om de bevolking in leven te houden. Van de naar schatting 9 miljoen Biafranen krijgen 3.122.000 in een of andere vorm hulp. Geschat wordt, dat maar 10 procent van de bevolking een maaltijd krijgt, terwijl de overi gen zich tevreden moeten stellen met drie. twee of gemiddeld anderhalve maaltijd per week. Van de kinderen die geholpen wor den. lijden velen aan ziekten die be vorderd worden door ondervoeding. Zo heeft 80 procent van hen tubercu lose. Een heel groot aantal heeft pa rasieten in de Ingewanden die htrt aantal rode bloedlichaampjes vertie ren tot 10 procent van de normaal geachte hoeveelheid. Byna de gehele bevolking lijdt aan malaria, zo staat in het rapport van de Franse Rode Kruisafdeling De Ethiopische minister van Bui tenlandse Zaken Ketema Yifroe heeft verklaard dat hij van het Biafraanse staatshoofd generaal Ojoekwoe een boodschap heeft ontvangen en be stemd voor generaal Gowon van Ni ger ië. In de boodschap zou Ojoekwoe uiteenzetten dat hij „zonder vooraft gaande voorwaarden" wil onderhan delen over een beëindiging van de oorlog met Nigerië. ADVERTENTIE Volledig verzorgde 2-, 3- of meerdaagse vakantiereizen naar binnen- en buitenland. Reeds vanaf Vraag de NS-reiskrant, boordevol informatie. (ADVERTENTIE) Zaterdag heen, zondag terug. Extra voordelig. dagreiour fl. voordelig uit met NS ff Vroom gebed" Samenvattend kan men das zeg gen dat de Franse maatschappelijke structuur de „luxe" van haar socia le voorzieningen eigenlijk niet kan dragen. Die voorzieningen stijgen bo vendien veel sneller dan de econo mische expansie, zodat president Pompidou onlangs heeft gewaar schuwd, dat vóór het einde van de ze eeuw de totale staatsbegroting door de kas der sociale verzekering dreigt te worden opgeslokt! Al die voorspellingen, cijfers en I onthullingen tezamen gevoegd, dient men dus wel te erkennen dat de ge- boorte van Frankrijks nieuwe maat- j schappij met of zonder toegevoegde „ziel" voor de komende weken j nog niet tegemoet mag worden ge- zien. En dat de gaullisten (die par- I lementair stoelen op een conserva- tieve, rechtse meerderheid» nog eens als baker of als peet aan de wieg bij die geboorte zullen mogen staan, lijkt al even twijfelachtig. Daarom kan men eerder de woorden onder schrijven van de nieuwe secretaris van de socialistische partij, Alain Sa- vary, die, ten aanzien van Chaban", j Delmas' „Nieuwe maatschappij" liever van een „vroom gebed" dan van een I „concreet programma" wilde spreken. (Van onze correspondent-» PARIJS (GPD) De bekende journalist en schrijver van de politie ke bestseller „Le Défi Americain" (De Amerikaanse Uitdaging) Jean j J Jacques Servan Schreiber, tevens i I oprichter en directeur van het weekblad l'Expresse, heeft gisteren de I benoeming aanvaard van secretaris generaal van de Radicale Party. Servan-Schreiber heeft op zich genomen binnen drie maanden de J Radicale Partij die na de mislukking j van de linkse federatie van Mitter- rand op sterven na dood scheen weer op de been te helpen. Met be hulp van een aantal technocraten hoopt hij de partij die onder de Derde en wat minder ook nog on der de Vierde Repbuliek een bijna onuitputtelijk reservoir was voor ministers te moderniseren en te stroomlijnen. Servan-Schreiber heeft een rijk politiek verleden. Zo was hij de man die de socialistische burgemees ter van Marseille Gaston Deferre in 1963, als kandidaat voor het presi- De Engelse prinses Anne heeft als eerste vrouw een be zoek gébracht aan het booreiland j .Amoco B", zestig kilometer bui- j ten dtrEngelse kust. De prinses die de tocht naar het booreiland per hef schroef vliegtuig maakte 1 had zich voor deze gelegenheid speciaal gekleed in een rood j broekpak en bijpassende „high way-man" hoed. ADVERTENTIE Dagje hier, dagje daar? Kiest u maar! Leuke interessante dagtrips I Alle informatie in de NS-reiskrant op de stations. dentschap voor de republiek lanceer- i de. In 1956 was hij al eens de voor naamste „impressario" geweest van Pierre Mendes-France tijdens diens bewogen en kortstondige ambtsperio- de als minister-president onder de Vierde Republiek. (Van onze correspondent» BONN (GPD) De eerste he vige botsing tussen de splinter nieuwe Westduitse regering en de sterke oppositie van CDU en CSU heeft al plaatsgehad. Kanselier Brandt ie er niet zonder kleer scheuren afgekomen. Gisteren, één dag nadat hij in de bonds dag zijn regeringsverklaring had afgelegd en de oppositie had op geroepen tot constructieve me dewerking, beet Rainer Barzel, die de samengevoegde fracties van CDU en CSU aanvoert, hem in diezelfde bondsdag toe: „Het is de bondskanselier voorbehou den hier de atmosfeer te vergif tigen. Maar ik maak me bezorgd over Duitsland. Dit alles heeft Duitsland niet verdiend". Met die pathetische woorden haak te Barzel mir of meer in op uitla tingen van CSU-leider Franz Josef Strauss, die enkele weken geleden in Amerika waarschuwde voor de kwalijke gevolgen welke een rege ring-Brandt volgens hem zal heb ben, en wiens huisorgaan, de Bayern Kunier, heeft geschreven dat onder Brandt de uitverkoop van Duitsland begint. Het was met een aanval op I Strauss dat Brandt zelf de botsing I uitlokte. j De kanselier had het spree kge-1 i stoel te beklommen om te antwoor- 1 I den op de rede waarin Barzel een j i analyse gaf van de regeringsverkla ring. die voor de CDU CSU tal van j vragen open het, vooral wat de con tacten met de DDR en andere Oost- europese landen betreft. Barzel had daar echter aan toegevoegd: „Wij bieden u in elk geval de mogelijk- I heid aan. in levensvragen van het j land de samenwerking van allen te bereiken". Afwezig Brandt bedankte hiervoor, maar deed onmiddellijk daarop een uitvai naar de afwezige Strauss, die 1 daar kwam het betoog op neer door zijn boosaardige activiteiten buiten het parlement het aanbod voor goede samenwerking veel van zijn betekenis zou ontnemen. De kanselier daagde Strauss uit onmid dellijk in debat te treden over zijn I uitlatingen in Amerika. Wel. Strauss ontbrak in de zaal, hetgeen voor Brandt aanleiding was om vast te stellen dat de CSU haai- nette lui j heeft voor de bondsdag, terwijl an- I deren buiten een hetze voeren Brandts opmerking, dat bij Strauss naast zakelijke argumenten ook na- 1 tionalistische een rol spelen, was voor de CSU-afgevaaidigden reden en bloc hun rijen op de uiterste rechtervleugel te verlaten. De kans om de zaal uit te gaan werd hun in zekere zin ontnomen door Barzel, die de kanselier interrumpeerde: „Hebt j u niet het gevoel dat u in twee zin-1 nen het klimaat in dit huis ver- j stoort?" Brandt, kennelijk vastbesloten na een eind te maken aan de activitei ten van Strauss en diens Bayern Kurier, daarop: ,,Ik heb het gevoel dat Strauss bereid moet zijn tot een debat. Ik wil niet dat buiten ander» wordt gesproken dan hier. Ik wil hier horen of ik verantwoordelij Is ben voor de uitverkoop van Duits land". Brandt kreeg onmiddellijk .steun ran SPD-fracueleider Herbert We li ner, maar dan ooit de grijze emi nentie van zijn partij en een poli ticus die het parlementaire spel be heerst als waarschijnlijk geen ander in de Duitse Bondsdag. Wehner overstemde de oppositie, zoals hij dat eerder op de dag al vaker had gedaan. Toen, als antwoord op de CDU-bedenkingen tegen vernieuwing in de contacten met het Oosten, had hij gezegd: „Als dit nog altijd een zaak ls die Jullie moet worden uit gelegd. dan zulllen we dat wel doen". Nu vertelde hij de oppositie: „We geven jullie de kans. als je maar niet denkt dat we ons laten provo ceren". En op de voortdurende in ter upties: .Nee, mij halen Jullie niet uit mijn rol". Geen respect (Van onze correspondent) ADRID Vanmiddag om half wordt door generaal Franco het 'e Spaanse kabinet van 19 ml- s beëdigd. Generaal Franco besloten de langverwachte ka- liwisseling, hoognodig wegens felle machtsstrijd tussen de ver ende ministers idie alle belang- beslissingen vertragen, op zeer rite wijze door te voeren. besluit werd met enorme tning in heel politiek Spanje kcht aangezien men het vrijwel k acht, dat dit nieuwe kabinet roer in handen zal hebben op moment dat de nu 76-jarige pco van het politieke toneel ver- pt. Prins Juan Carlos zal als ko- I van Spanje wegens zijn gebrek [ervaring en persoonlijke presti- Mrk op zijn regering moeten ba. Dat «13 dus eeggen dal do benoemde ministers de koers van het Spanje na Franco zullen bepalen. Van de 76 ministers die generaal Franco tot nu toe hebben gediend is er slechts één die het al die 33 jaren heeft volgehouden. Tientallen waren volslagen onbekenden tot het mo ment dat generaal Franco hen op de voorgrond schoof en velen verdwe nen nadien weer in de anonimiteit. Enige ministers vernamen hun ont slag of benoeming uit de ochtend bladen. Zij vertegenwoordigen de meest uiteenlopende tendenzen bin nen het Spaanse „establishment" van na de burgeroorlog, vanaf uiterst rechts tot aan progressie ve katholieken, links van het cen trum. Het enige punt waarin zij al len op elkaar leken was het feit dat zij niets meer waren dan ministère in de Latijnse zin van het woord, dat wil zeggen dienaars van Franco. Ook öe nieuwe regering aad hierop geen 4' uitzondering vormen. Maar het nieuwe kabinet zal na zijn verdwij nen mogelijk wel een eigen persoon lijkheid kunnen ontwikkelen. Na de vierde en laatste belangrij ke kabinetswisseling, die zich in 1965 (met vervolmaking in 1967 en 1968) voordeed, blijken de katholieke tech nocraten. van wie een aantal lid is van het lekeninstituut Opus Dei, niet alleen de economische maar ook de politieke toekomst van Spanje te willen bepalen. Hun neo-kapitalisti- sche aanpak is niet naar de zin van de „mannen van het eerste uur" .het grote politieke apparaat van de Een heidspartij dat vooral buiten de hoofdsta'd nog overal overheerst. De laatste, maanden was de machtsstrijd tussen deze twee steun pilaren van het regime, met de der de en machtigste pilaar, de strijd krachten in afwachtende hou ding, het allee overheersende thema van politiek Spanje. De noodtoe stand die begin dit jaar werd afge kondigd jen voortijdig weer opgehe ven) leek een overwinning van de Eenheidspartij aan te duiden. De be noeming van Prins Juan Carlos tot opvolger van generaal Franco lag echter meer in het straatje van de technocraten. De lijst van nieuwe ministers die dinsdagnacht al in vrijwel alle politieke milieus van Spanje on derwerp van gesprek was. toont een totale overwinning van de tech nocraten en vooral een persoonlijk 6ucces voor admiraal Luis Carrero Blanco, de 65-jarige vice-minister- president, die aan alle Franco-rege ringen heeft deelgenomen. Hij lijkt nageiDDeg zeker de opvolger van ge neraal Franco als de sterke man van Spanje, de man die vanachter de troon van Koning Juan Carlos aan de touwtjes zal trekken. Slechts die van de negentien ministers blij ven op hun pobfc, voornamelijk om dat zij midden In een technische reorganisatie van hun departement zitten en toch niet tegen de lijn van admiraal Carrero Blanco zullen in gaan. Het zijn de ministers van Openbare Werken, een christen-de mocraat, de minister van Justitie, een katholiek-conservatief en jua- nist en de minister van Onderwijs, technocraat die men wel sympathie met Opus Dei toeschrijft. De belang rijkste Opus Dei-technocraat en po liticus, Lopez Rodo, een bescherme ling van admiraal Carrero Blanco krygt een hogere rang met behoud van zijn portefeuille. Een andere Opus Dei-man. de minister van In dustrie. schakelt over naar een an- nen radicaal van het toneel. Hun op volgers zijn, met uitzondering van de ministère van de drie strijdkrachten en die van Binnenlandse Zaken, al len jonge technocraten, opgeleid in het ministerie van Carrero Blanco. Zelfs de drie traditionele Falange- ministeries «Eenheidspartij, Arbeid en Landbouw) komen in handen van sterk „verwaterde" Falangisten van wie twee Jarenlang onder polltiek- katholieke ministère werkten. Ook het ministerie van Voorlichting en Toèrisme komt buiten het bereik van de Eenheidspartij door de benoeming van de huidige ambassadeur in Ro me. die een grote rol speelde in ka tholieke bewegingen in Spanje. Het Bewust of onbewust was dat laat ste een reeetit- op het optreden van de bondskanselier, die in zijn eerste discussie met de oppositie, al voordat het incident zich voordeed, had er varen hoe moeilijk de opgave is die hem te wachten staat. Van het ge bruikelijke respect Jegens de minis ter-president is voor CDU en CSU tegenover Brandt geen sprake. Door luidruchtige onderlinge gesprekken en voortdurende interrupties werd het de kanselier vrijwel onmogelijk gemaakt een aantal toelichtingen te geven op zijn regeringsprogramma. En Brandt, geen sterk spreker, dreig de nu en dan inderdaad uit zijn rol te vallen, waarvan vooral de ge haaide Barzel dankbaar profiteerde. De gemoederen raakten zo verhit, dat het ae bejaarde plaatsvervan gende kamervoorzitter prof. Carte Sohmid. niet gelukte de vergadering zonder meer voort te zetten. Een voorstel tot «schorsing van de kant I der CDU werd door Wehner afge wezen, een gebeurtenis die nieuw bleek te zijn in de twintigjarige par lementaire geschiedenis van Wewt- j Duitsland. Een stemming over die zaak bewees, dat de regeringspar tijen aan het langste eind trokken, waarop Barzel de geldigheid van de j stemming betwistte en Schmid een volgende ronde uitschreef. Opnieuw wonnen de regeringspartijen, mede dank zij de steun van de voltallige ploeg van ministers (in de bonds» republiek ook lid van het parlement^ der departement, dat van Buiten- ministerie van Binnenlandse Zaken landse Zaken. De vakbondspecialist gaat naar de gouverneur van Barce- van de Eenheidspartij verliest zijn j lona, een zeer gematigde oudere heer politieke portefeuille ©n behoudt al- j die zich in de lastige Catalaanse leen een verkleind ministerie voor hoofdstad met veel tact van zijn Vakbondszaken. I taak heeft gekweten. Alle etf andere mintetem verdw^-4 ADVERTENTIE KJeurenfokJers gratis verkrijgbaar bf Hassdmancn Pander Arte-Shop leiden, QoKwmarkt 22 Telefoon OlTtp-2 bó 92

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1969 | | pagina 17