Kwestie-PAK leidt bijna
tot scheuring in de PSP
Essed genoemd als premier
Ontslagen
in zuivel
Hevige debatten op congres
en qióteren
LACHMON FORMATEUR IN SURINAME
WJom
Arrestant
gevlucht uit
politiebureau
programma
UAANDAG 27 OKTOBER 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 5
(Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM (GPD) De Pacifistisch Socialistische Partij
heeft met veel pijn en moeite de eigen gelederen voorlopig ge-
^*'Dten kunnen houden. Zondag, op de tweede dag van het PSP-
tngres in Amsterdam, leek het erop alsof een groep veront-
5 rusten uit de partij zou stappen vanwege het congresbesluit om
onder bepaalde voorwaarden alleen aan plaatselijke gesprekken
rer progressieve samenwerking mee te doen.
&rc
Sjtractii
eer. i
Het congres kwam echter tege
ls uoet aan enkele verlangens van de-
groep, van wie drs. H. Wiebenga,
ievoorzitter in de Tweede Ka-
woordvoerder was. Daarmee was
Ie vrede tussen de twee aanvar,.. ,ijk
overzoenlijk gebleken stromingen in
|e party vorlopig getekend.
Na urenlange, soms zeer felle dis-
eussies tussen voor- en tegenstanders
ran het PAK schaarde het congres
jch zaterdagavond laat met 2367
Tan de '4014 stemmen achter een
Compromisvoorstel van de dit week-
Ieinde herkozen partijvoorzitter P. A.
lurggraaf. Daarin werd het lande
lijke PAK afgewezen.
Plaatselijk werd een experimen
teerruimte opengehouden, voor zover
de PSP op 20 september j.l. al aan
gesprekken deelnam. Een belangrijke
voorwaarden trok het partijbestuur
het PAK hoeft bij een meer
derheid in de gemeenteraad niet meer
ille wethouderszetels op te eisen.
Verontrustend
Het besluit werd zondagmorgen tn
een verklaring van de groep-Wie-
jenga zeer verontrustend genoemd
Oeze partijleden keurden een secta-
rische opstelling van de PSP af. Drs.
Wiebenga bepleitte dat in het nieu-
party bestuur beide stromingen
'oldoende vertegenwoordigd moeten
i|jn en dat er een mogelijkheid open
noet blijven om de landelijke PAK-
lesprekingen na de raadsverkiezin-
II gen volgend Jaar te hervatten. Het
[congres ging hiermee akkoord. In
een verklaring namens de meerder
heid was eerst de handelwijze van
verontrusten
noemd.
De felste oppositie tegen het PAK
kwam op het congres van de afde
ling Amsterdam, dat in een motie
eiste dat alle ondei'handelingen en
gemaakte afspraken onmiddellijk on
gedaan gemaakt worden. Afdelingen
die al samenwerken in een Progres
sief Akkoord vroegen het congres on
der aanvoering van Overijssel en
Amersfoort, de afgebroken landelij
ke besprekingen te hervatten en op
eijn minst het plaatselijk overleg niet
te verbinden aan stringente voor
waarden.
Amsterdam, met een zesde van het
totale ledental de sterkste PSP-afde-
ling, drong aan op behoud van de
identiteit van de partij die door het
PAK geschonden zou worden. Het
tweede-kamerlid Van der Spek viel
de Amsterdammers bij door de PAK-
voorstanders te verwijten dat ze uit
een soort defaitisme na het verlies
b|j de laatste kamerverkiezingen ge
handeld hadden. Volgens de Amster
damse afgevaardigde Meijer wil
len de andere deelnemers aan het
Progressieve Akkoord (PvdA en
ondemocratisch ge-
PPR) voortzetting van het oude be
leid en is alleen de psychologische
aanpak nieuw.
Niet buitenspel
De Almeloër Erdtsieck, een van de
vurigste pleitbezorgers van het PAK,
meende dat de PSP zich niet buiten
spel mag laten zetten. Nu in andere
partijen nieuwe ontwikkelingen aan
de gang zijn. Hij waarschuwde ervoor
dat de PSP geen sekte mag wor
den.
Drs. Wiebenga, die de eigen positie
van de PSP wilde handhaven, meen
de dat de partij, in tegenstelling tot
de eerste jaren na de oprichting in
1958, niet langer aan de kant mag
blijven staan. Hü deed een beroep
op Amsterdam om de motie in te
trekken.
Aanvaarding zou voor de partij
grote gevaren en bezwaren inhou
den, aldus Wiebenga.
Met het bemiddelingsvoorstel van
voorzitter Burggraaf konden tenslot
te beide partijen zich ter wille van
de eenheid verenigen. Aan Amster
dam werd de concessie gedaan, dat
de PSP provinciaal geen „experimen
teerruimte" krijgt. Afgevaardigden
uit gewesten, waar een provinciaal
PAK al of bijna tot stand is geko
men, interpreteerden na afloop het
schrappen van het woord pro
vinciaal, dat zij verder ongemoeid
zullen worden gelaten.
Zeer tegen de zin van verschillen
de afdelingen in, besloot het congres
bij de behandeling van het beleid de
kwestie Lankhorst-Noordewier (bij
de eerste-kamerverkiezingen) niet
meer ter sprake te brengen. De af
deling Rotterdam meende dat het
partijbestuur ondemocratisch te werk
gaat en eiste het aftreden.
NEDERLAND It
6.50 De fabeltjeskrant (NOS)
7.00 Journaal (NOS)
7.07 Scheepsjongens van Bontekoe, vervolgverhaal
(NCRV)
7.16 Alleen op weg, familiefeuilleton (NCRV)
7.30 Breng eens een zonnetje: liedjes van vroeger
(NCRV)
8.00 Journaal (NOS)
8.20 Hier en nu: actualiteitenrubriek (NCRV)
8.45 Please sir: een luchtige tv-serie (NCRV)
9.25 Gevraagd juristen, in kleur (NCRV)
10.25 Psaltervoordracht en koorzang (NCRV)
10.35 Journaal (NOS)
10.40 Statistiek, les 5 (Teleae).
NEDERLAND II:
6.50 De fabeltjeskrant (NOS)
7.00 Journaal (NOS)
7.03 Scala: informatief programma (NOS)
7.30 Opmaat: een afwisselend programma met t
muziek (VARA)
8.00 Journaal (NOS)
8.20 Coronation StTeet: tv-feuilleton (VARA)
8.45 Achter het nieuws: Spreekuur voor artsen
(VARA)
9.35 Ironside, tv-film in kleur (VARA)
10.25 Journaal (NOS)
10.30 Uitreiking ErasmusprUs 1969 (NOS).
w
De eerste buitenlandse be
windsman, die een bezoek
heeft gebracht aan West-
duitslands nieuws Bondskan
selier Brandt en diens minis
ter van Buitenlandse Zaken
Scheel, was het kan haast
niet missen de reislustige
mr. Luns. Aan een lunch in
de ambtswoning van dr. J. G.
de Beus, Nederlands ambas
sadeur in Bonnmaakte de
ministers zaterdag een tour
d'horizont"waarin geen ac
tueel probleem werd verge
ten.
Tijdens de bijna twee uur
durende ontmoeting werd b.v.
vluchtig gediscussieerd over
de Europese topconferentie,
die komende maand in Den
Haag wordt gehouden en die
volgens Nederland en de
Bondsrepubliek de beslissen
de stoot zal moeten geven
voor uitbreiding en verdie
ping van de gemeenschapde
NederlandsDuits Engelse
samenwerking bij het ont
wikkelen van het ultra-cen
trifuge-systeem en over de
plannen voor een Europese
veiligheisconferentie.
Brandt stelde mr. Luns op
de hoogte van zijn voorne
men om spoedig het verdrag
tegen verdere verspreiding
van kernwapens te onderte
kenen. Dit punt, en ook het
plan om zo snel mogelijk di
plomatieke betrekkingen aan
te knopen met Polen, heeft
de kanselier bovendien nog
eens benadrukt in een inter
view met het vandaag ver
schijnende weekblad „Der
Spiegel". Luns speldde Brandt
de versierselen op van de Or
de van Oranje Nassau.
Allerlei kleine teleurstellingen
zondag. Om te beginnen laat
Henk Terlingen zijn snor staan
met die lok over zijn voorhoofd
mee. is het duidelijk op wie hij
wil gaan lijken. „Wat doe ik
voor de kost?" was ook een te
leurstelling. Niet dat ik zo ge
hecht was aan dit programma,
maar ik heb de tijd nog meege
maakt dat het tenminste aar
diger was dan het Duitse pen
dant, dat net zo leg was als de
aflevering van gisteren met Theo
Olof als gastheer. Het mag mis
schien waar zijn dat Theo Eerd-
mans wel eens te ver uit zijn
slof schoot, maar hij is in ieder
geval een vakman als gastheer,
dus weet hy hoe hij de gang er-
In moet houden. Over veertien
dagen Haja van Someren als
gastvrouwe. Dat kan best aardig
zyn, met Vondeling was het ook
aardig, maar als kykspel zal
„Wat doe ik voor de kost?" toch
het meest winnen, vrees ik. als
na Haja Theo Eerdmans weer
eens als gastheer mag optre
den
Derde teleurstelling was .Ken
avondje tv met André". In de
eerste plaats geloof ik dat je het
genre van de nasynchron isateur
te zwaar belast, als een pro
gramma van drie kwartier er
grotendeels op moet drijven.
In de tweede plaats is het een
misverstand om byv. de stem
van nieuwslezer Frits Thors te
gebruiken, André van Duin de
tekst zogenaamd te laten spre
ken, maar hem dan ook weer
als Frits Thors te schminken. Je
mag er toch niet aan denken
dat de schminker eon even
groot taient zal hebben als de
na-aper André van Duin, want
dan hadden we gewoon Frits
Thors gezien, zonder te weten
dat hy het in feite niet was!
Een denkfout dus. Als Je dit
werk doet en Je wilt persé Frits
Thors napraten, dan moet je je
laten senminken als Albert Mol
of Boudewyn de Groot of des
noods als freule Wttewaal van
Stoetwegen, maar in geen geval
als Frits Thors! Daar komt dan
nog by dat het genre zich niet
leent voor durende exploitatie.
Het is leuk als een onderdeel
van je kunnen, zoals Tom Man-
ders er vele Jaren geleden mee
begon, tussen de bedrijven door.
Maar wie het als .hoofdberoep"
neemt, loopt op den duur stuk.
NICO SCHEEPMAKER
DEN HAAG (GPD) De ver
moedelijke einduitslag van de
Statenverkiezingen in Suriname
is als volgt:
■ir Nationale Partij Suriname
(NPS, Pengel)12 (—6)
Vatan Hitkari Party
(VHP, Lachmon): 19 (+8)
Progressieve Nationale Partij
PNP. Essed): 7 (+4)
Partij Nationale Republiek
(PNR, Bruma): 1 (+1)
Zondagavond waren nog niet alle
stemmen geteld. Met name de uit
slagen uit het verre binnenland
van boven-Marowijne waren nog
niet volledig bekend.
ADVERTENTIE
Eddy Lachmon, leider van de Hin-
doestaanse Vatan Hitkari Party
de grote winnaar wordt genoemd
als formateur van de nieuwe Suri
naamse regering. Lachmon heeft in
middels verklaard de post van mi
nister-president niet te ambië
ren. Aangenomen wordt, dat deze uit
spraak is ingegeven door de veron
derstelling dat een Hindoe-pre-
m er (tot op heden waren het altyd
creolen die de regering aanvoerden)
de nodige onrust zou kunnen ver
oorzaken onder de Creoolse bevol
king van Suriname.
In dit verband heeft de heer
Lachmon als zyn mening te kennen
gegeven, dat het beter is een rege
ring te vormen uitgaande van de
samenstelling van de Surinaamse be
volking, dan van de verkiezingsuit
slag. Als Lachmon tot forma
teur wordt benoemd, zal hy zeker
streven naar een numeriek even
wicht tussen Creoolse en Hin-
Wie beweert, dat hij zijn totoformulier beter
invult omdat hij (ïttSw) rookt,
overdrijft natuurlijk sterk.
Wie echter beweert, dat een prima
halfzware shag is, heeft gelijk!
Of u er nu 13 of weer 7 goed hebt geraden,
steek een op,
dan róókt u in ieder geval voortreffelijk!
MIDDELBURG (GPD) Van de
luchtplaats by het Middelburgse po
litiebureau is zondagavond een ar
restant ontvlucht. Dat is gelukt,
doordat de man tydens zyn luchtpe-
riodc twee ijzeren stangen boven het
pleintje heeft verbogen en daar tus
sendoor is weggeglipt.
De politie vindt de ontvluchting
„een knap staaltje."
De ontsnapte arrestant werd vast- 1
gehouden in verband met een reeks
inbraken, die de laatste tyd in Mid-
dc'burg is gepleegd. Hy is by die in
braken betrokken en heeft gedeelte
lijk bekend, aldus de politie.
De man was om half acht
's avonds naar de luchtplaats ge
bracht. Tydens het luchten is geen
bewaking aanwezig, wel is er op het
pleintje een microfoon om geluiden
zowel op de luchtplaats als in de cel
gangen te registreren. Om te kunnen
ontsnappen, moet de man zeer ge
ruisloos tewerk zyn gegaan. De man
heeft zoveel mogelyk lawaai verme
den by zyn ontsnapipng door zyn
schoenen uit te trekken: die werden
tegen achten op de luchtplaats te
ruggevonden, toen de dienstdoende
agent de man weer wilde binnenha
len.
Op kousevoeten kon de man la
waai vermyden en was het mogelyk
naar de stangen te springen en die
uit elkaar te buigen.
doestaanse ministers in het nieuwe
kabinet.
In Paramaribo verwacht men dat
dr. Essed, leider van de Progressieve
Nationale Party de andere grote
w.nnaar van de verkiezingen als
eerste zal worden gepolst over het
premierschap. Een regeringscoalitie
van de VHP en de PNP Ujkt de meest
logische konsekwentie van de ver
kiezingsuitslag.
Beide partyen zyn van mening,
dat de banden met Nederland, zo
als die zyn vastgelegd in het sta
tuut, niet op korte termyn moeten
worden verbroken. Dit in tegenstel
ling tot de Party Nationale Repu
bliek van mr. Bruma, die voor de
eerste maal aan de verkiezin-'
gen deelnam en één zetel wist te
behalen.
Pengel exit
Hoe dan ook, het lykt vrijwel uit
gesloten dat de Nationale Party Su
riname van oud-premier Pengel de
komende vier jaar een rol op rege
ringsniveau zal spelen. Pengel, tot en
met de dag van de verkiezingen ze
ker van zyn zege, is overtuigend ver
slagen (een verlies van zes zetels).
Aangenomen wordt dat Pengel gro
te aantallen Hindoe-stemmen is
kwytgeraakt door zyn recent kriti
sche uitlatingen over de centrale rol,
STEENWIJK i ANP) De Coöpe
ratieve Zuivelfabrieken in Diever en
Wapse zullen met ingang van mei
1970 worden gesloten. Voor de 60
man personeel zal een afvloeiingsre
geling worden getroffen, die met de
vakbondsbestuurders en besturen en
directie van de beide fabrieken is be
sproken.
De leden van de fabrieken hebben
zich op grond van economische be
rekeningen uitgesproken voor exploi
tatie met het .Doma-Bedum concern
te Beilen. De beide fabrieken hebben
het afgelopen jaar goed gedraaid. Er
was geen sprake van verliesexploi-
tatie.
De melk van Wapse zal ontvangen
worden door de zuivelfabriek te Wap-
serveen en die uit Diever te Dwinge-
lo en zal vandaar in tankwagens di-
retc doorgezonden worden naar Bei
len. De fabriek te Wapse dateert
van 1897 en die van Diever uit 1899.
die de Hindoestanen in het
Surinaamse zakenleven spelen (de
Hindoestanen zyn de „Chine
zen" van Suriname).
Een andere oorzaak voor het ver
lies van de NPS kan misschien wor
den gezocht in het feit, dat veel
blanken ditmaal de voorkeur heb
ben gegeven aan Lachmon, omdat
deze zich zo duideiyk heeft uitge
sproken tegen de onafha.ikelykheid
van zyn land.
De verkiezingen zyn rustig verlo
pen. De politie, voorbereid op straat
acties van teleurgestelde „Pengelia-
nen" en links-radicale jongeren, die
onmlddellyke onafhankeiykheid
voorstaan, hoefde nergens tot extra
acties over te gaan. Voor alle ze
kerheid hadden de Surinaamse au
toriteiten tot gisteravond "zondag) de
verkoop van alcohol verboden.
Ex-premier Pengel: grote
verliezer"
VOOR MAANDAG 27 OKTOBER
Hilversum 1, 402 m.
AVRO: 18.00 Nwb. 18.11 Radiojourn
18.25 Ik verbind u dooor.praatje.
18.30 Mireille Mathleu In "n live-show
19.30 Nws. RVU: 19 35 De Intern. Ro
de Kruis conferentie te Istanbul Spr.:
A. van Emden, mm.v. J. C. Marga-
dont NOS: 20.05 Arbeidsonrust klank
beeld NVSH: 22.10 Sextant, radioma
gazine van de NVSH NOS: 22.30 Nws
22 40 Meded. AVRO: 22.43 Radiojourn
NOS: 22.55 Stereo: Metro's Midnight
sol. 23.55-24.0
Nws.
Hilversum 2, 298 m.
NCRV: 18.00 Stereo: Meisjeskoor en
Instrumentaal sextet 18.19 Uitz. van
de PvdA 18 29 Nws. 18 41 Act. 19.00
Llterama: radiokroniek over boeken,
schrijvers en toneel. 19.15 Klass gewij
de muz. 19.45 Stereo: Promenade ork
en sol.: amusemenlsmuz. 20.25 Op de
man af, praatje 20.30 Stereo: Radio-
philharmonlsch ork. en sol: klassie
ke: muz. 21.30 Waar ls de korporaal?
Die ls z'n eigen opmaken!, klankbeeld
22.00 Stereo: Jazzmuz. door trio met
sol. 22.20 Meditatie 22.30 Nws 22.40
Voorrang: een artistiek voorkeurspro
gramma 23.30 Vers ln het gehoor: li
terair progr. 23.55-24.00 Nws.
GRAMMOFOONPLANTEN-
PROGRIMMA
(Over de 4e ||jn) van 18 - 20 uur
I. Carl Goldmark Concert voor vlooi
en orkest in a kl. t. (31 min.) Allegro
moderato Andante Moderato Allegret
to Nathan MUsteln vlooi Phllharmo-
nla Orkest o.l.v. Harry Blech.
II. Ernst vol Dohnanyl Concerstuk
voor cello en orkest op. 12 (22 min.)
Janos Starker cello Phllharmonla Ork.
o.l.v. Wal tor Süssklnd.
III. Béla Bartók Rhapsodle voor
plano en orkest op. 1 (23 min.) Géza
Anda, plano; Symphonle Orkest van
Radio Berlijn o.l.v. Ferenc Frlc-say.
IV Zoltan Kodaly 1. H&ry-Jénos-Sui-
t« (23 min.) Voorspel - Het sprookje
begint. Weens speelwerk. Lied Veldslag
en nederlaag van Napoleon Intermez
zo Intocht van het Keizerlijke hof
John Leach cvmbaal Symphonle Ork.
van Radio Berlijn o.l.v. Ferenc Fric-
say. 2. Dansen van Marosszek (13 min)
Rlas Symphonle Orkest Berlijn o.l.v.
Ferenc Frlcsay.
VOOR DINSDAG 28 OKTOBER
Hilversum 1, 402 m.
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn
7 20 Stereo: Lichte gram muz. 8.00
Nws. 8.11 Radiojourn. 8.20 Stereo: lich
te grammuz. (8.30-8.33 De Groente
man) 8.50 Morgenwijding NOS: 9.00
Ultgebr. rep. of herh. NOS-progr. 9 35
Waterst 9 40 Muz. uit de Middeleeu
wen en Renaissance (opn.) AVRO:
10.00 Voor de kleuters 10.10 Arb.vit
populair verz.pl.progr. 11.00 Nws. RVU
11.02 H Wlelek spreekt met Johan van
der Keuken AVRO: 11.32 Rondom 12"
progr. voor de vr. (11.55 Beursber.).
Overheldsvoorl12.30 Ultz. voor de
landb. AVRO: 12 40 Toppers van toen
(gr.) 13.00 Nws. 13.11 Radiojourn. NOS
13 30 Spiegel van Belgié: muz. en nws
van onze zuiderburen 14.00 Klein chan
son 14.30 Stereo: Rostrum of compo
sers 1969: Hedendaagse Belgische
componisten AVRO: 16.00 Stereo: De
wereld van de opera: beschouwingen
over opera's 16.00 Nws. 16.02 Wiener
Festwoehen 1969: Kamerkoor Madrigal
uit Boekarest: anonieme Roemeense
kerkcomposltles van de 14e en de 17
eeuw 16.22 Stereo: Planorecital: mod.
muz. 16 42 Land der muzen: kunstkro
niek 17.15 Jazz Speectrum 17.55 Meded
Hilversum 2, 298 m.
NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Hot lovende
woord 7.15 Op het eerste gehoor: klass
grammuz met nws. en act. 8 00 Nws
8.11 Gewijde muz (gr.) 8 30 Nws. 8 32
Voor de hulsvr. 9.35 Stereo: amuse-
mentsmuz. (gr.) 10.00 De krijtkrlng v.
de dood. godsdienstige lez. 10.15 Ope
ra-aria's (gr.) 11.00 Nws. 11.02 Ferdi
nand Huyck seriehoorsp. (dl. 3 herh.)
11.29 Voor de zieken plfn. 11.55 Meded
KRO: 12.00 Van twaalf tot twee gev.
progr. (12 22 Wy van het land 12.26
Meded. t.b.v land- en tulnb. 12.30 Nws
12.41 Act. 13.00 Raden maar 14.00
Conclllepostb. 14.05 Schoolradio 14.30
Pizzicato: muzikaal middag-magazi
ne (16 00 Nws.). 17.00 Overheldsvoorl.-
Nws. uit de Nederl. Antillen Spr H
Dennert 17.10 Voor de Jeugd.
Hilversum 3, 240m.
VARA: 9 00 Nws. 9 02 Plaatjes voor
de pep (10 00 Nws 11.00 Nws. 11.03
Een opvallend vrolijk gev. visite (12 00
Nws.) 13.00 Nws 13.03 Ekspres: licht
Ê1 progr. <14.00 Nws.) 15.00 Nws. 15 03
rle-draal 10.00 Nws. 16.03-1800 Mix
120 min. rijp en groen op alle toeren
(1700-17.02 Nws.)
TELEVISIEPROGRAMMA'S
Nederland I
NOS 18A0 KL: De Fabeltjeekrant
NOS: 19.00 Journ. KRO: 19.07 De
dwaze wereld van Tommy Cooper, tv-
Fcrie. 19.30 Met de wet ln de hand.
fllmverslag van een arbelds- en onder
wijsprobleem NOS: 20.00 Journ KRO:
20.20 Over de loop van het recht: twee
de deel van een eenzijdig document be
treffende de zin van onze strafwetsanc
ties 21.00 Kl.: Music, music, music,.
21.45 Kl.: De wrekers. TV-serie. NOS
22.35 Journ. Teleac: 22.40-23.10 Scha
ken voor beginners les 4 herh.
Nederland II
NOS: 18 50 Kl.: De Fabeltjeskrant
NOS: 19 00 Journ. 19 03 Scala: Inform
progr AVRO: 19 30 Peyton Place, tv-
feuilleton NOS: 20.00 Journ. AVRO
20.20 Kl Strange report Kidnap
Wiens mooie meisje ben Je? tv-fl
21.20 Voor d' vuist weg 22.io Avi
Televlzler NOS: 23.00-23.05 journal
Jllrn
Avro's
