Gerenommeerde restaurants
wankelen in zware storm
Monetaire experts
Duitse les
kregen
J
Aanpassen
of sluiten
FINANCIEEL
WEEKOVERZICHT
SKODA
BEDRIJFSRUIMTEN
TE HUUR
LEIDEN
i Sentiment
Dure arbeid
B.t.wecën
'EMPEO'
Zwerfkapitaal moeilijk aan banden te leggen
gashaarden
die u moet zien!
wacht
nog even-
de nieuwe
komt!
[TERDAG 11 OKTOBER 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
^IDSCH m DAGBLAD
Jeugdsentiment blijft de geesten
eien. Een verschijnsel dat nog
isr kort geleden verwoord werd en
idsdjen de fantasie blijft prikkelen,
•t begon echt t» worden toen er
n tentoonstelling werd georgani-
»rd in Amsterdam over de jaren
Jjtig, met name over de dagelyk-
Tdingen van die jaren. Het gekke
lSj dat niemand opmerkte dat het
en eigenlijk al ging over de sombe-
y jaren veertig. Kapitein Rob, de
(broeken, de uitdrukking „mie-
Abe Lenstra en het Nederlands
tal, ach dat lag allemaal in de
e helft van de jaren veertig,
boen hadden we nog geen tijd
het eigentijdse te cultiveren.
Uaar het jeugdsentiment ging
ór, kreeg ons allemaal in de greep,
het afgelopen jaar hebben we op
mgebied met name de rages van
Jaren twintig en dertig beleefd. Se-
s via de televisie over gangsters,
nny en Clyde, en vooral de Hum-
irey Bogart-films. De ruwe bolster-
Hike pit schurk, die er steeds weer
derdoor gaat. Achtervolgd in hoge
Fords, die snerpend donr de bocht
gn, onwaarschijnlijk vaardig be-
[urd, achtervolgd door ronkende
Beys, waaiwan het geronk wordt
geleid door het geknetter van
{ui-wisselingen. Een smachtende
die gebogen over het lijk
Humphrey, slechts kan wenen.
^Dat is het jeugdsentiment van de
dertig op celluloid, toen Holly-
Holl.vwood nog was en Simon
Collem de fotootjes van Dean-
Durbin en Shirley Temple nog
de Libelle kjn knippen. Shirley
iple is er overigens zo eentje die
eigen legende in leven hield
tor in de politiek te gaan: nu kun-
fcn we haar zelfs aanschouwen, ter-
ijjl minister Luns, die in de komen-
decaden zeker in het jeugdsenti-
lent-arsenaal moet, haar als de jo-
euze Westeuropese diplomaat, die
{jj nu eenmaal is, de hand kust.
Immers dat ze wat dikker begint
e worden, vindt u ook niet?
Het Jeugdsentiment heeft zich ook
leworpen op het kinder- en strip-
erhaal. Het Algemeen Handelsblad
leeft Bruintje Beer weer laten her
die brave rakker, met zijn on
makker, Wimpie Das.
Je zijn zeer in hun sas, dat ze hun
■pvonturen weer mogen laten voort
duren
|En dat niet alleen, ook de kinderen
nu lezen weer gefascineerd van
moedige Ovomaltine drinkende
mzoon, die bedreigd door boze
wenaars en knechten van goede.
:h onwetende ridders, maar gestut
goede feeën vorstelijke avontu
ren beleefd.
^Bruintje wordt niet alleen begeleid
Joor vriend Das, maar ook door de
Ko en Nijn, „de twee
faasjes", zoals mijn tante altijd zei.
erjie nooit op de gedachte was geko-
idpen om die twee eigennamen aan
'Üjlkaar te koppelen. Zo werd er toen
idoch ook al heel wat afgelachen.
De eerste helft van de jaren veer
tig wordt wat teruggedrongen. Be-
jpelijk maar niet terecht. Even
fgezien van de film, hadden we toen
:h ook heel mooie strips. Thijs
'ijs de Torenwachter, een fraai
Middeleeuws verhaal, dat me alleen
fijn getekende lijnen nog bijstaat.
maakte Tom Poes zijn wat lau-
debuut en had een verhaal lang
-nodig om zijn berenheer Ollie B. te
En niet te vergeten: Dick
Bos. de rage van die jaren.
r
De merites van de avonturen van
^de heer Bos, detective en jiu jitsu ex-
f toen Anton Geesink nog kleu-
werden op lagere en middel-
scholen in die sombere oorlogs-
n. die voor heel veel Jongens toch
tintelende spanning meebrach-
men, breed uitgemeten. We zagen
-hem als een symbool voor de onder-
grondse waar we vaag over gehoord
We beefden bij de gedach-
te, dat hij de onoverwinnelijke,
verslagen zou worden.
Weken voor het verschijnen van dee
dertien, naar ik meen. Oriënt
Express, circuleerde het gerucht dat
Dick Bos uit de trein geduwd zou
worden Als ik me goed herinner ge
beurde er ook zoiets, maar wist Dick
onversaagd op het dak te klimmen
van de voortijlende trein, of zoiets
althans. Inmiddels is het aantal
pam- wam- boem- dreun- boekjes
van Dick Bos tot ver over de zeven
tig geklommen, maar de topper van
vroeger is het toch bepaald niet
meer.
Alleen sentimentele oude gek
ken zouden graag nog eens „Texas"
en Jiu Jitsu 'deel 10) of Sjanghai
'deel 2) nog eens in handen hebben
j om te zien hoe Dick zich redt uit
holle kerkers die langzaam on-
der water stromen. Over jeugdsen
timent valt nog veel te zeggen, over
de revival van de Ramblers bijvoor-
j beeld. Maar voor mij staat en valt
i het toch wel met Bruintje en Bos.
Nee dank u, James Bond hoeft niet.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG (GPD) De room is hier en daar wel af van
het goed verkopende (aanmaakkosten 8 cent) vaderlandse kop
je horeca-koffie. Formosa en Heinekens Hoek in Amsterdam,
Formosa en De La Paix in Den Haag, Rutecks in Rotterdam,
Royal en Tivoli in Arnhem: de vertrouwde, gerenommeerde
adressen van weleer verdwijnen met gezwinde pas uit het
gezichtsveld van de degelijke restaurantbezoeker.
Het rijtje etablissementen van on
berispelijke komaf dat de balans
voorgoed kan afsluiten is nog wel
wat uit te breiden. In Eindhoven bij
voorbeeld ging deze week de inboe
del van Old Dutch onder de hamer,
een Brabantse voorpost van het be
legen type restaurant waarin de door
grote hoeveelheden Perzische kleden,
schemei'lampen, kroonluchters en ro
de tapijten omgeven schaarse bezoe
ker zijn koffie diende te gebruiken
onder het toeziende spiedende oog
van het wakende ober-peloton.
Een eerbiedwaardige Haarlemse
pendant, café-restaurant Brinkman,
deelde eind vorige week mee dat de
cliëntele in het vervolg op de zon
en maandagen maar bij de collega's
op de koffie moest.
Dat laatste nieuws uit een woelige
periode in net Nederlandse horeca
bedrijf is niet het meest bittere. Drs.
A. W. Merk, secretaris van het be-
drljfsschap Horeca, noemt de twee
daagse sluiting bij Brinkman „op
zichzelf zo slecht nog niet". Hij zegt:
„Als je op een gegeven moment geen
omzet verhoging meer kunt maken,
maar je zit wel met de stijgende kos
ten en de stijgende loonkosten, die je
niet mag doorberekenen, is dit een
logische beslissing".
Hij deelt ook mee: „In feite gaat
het om de gevolgen van de vijfdaagse
werkweek. Dat kost de restaurants
geld. Ze moeten nu immers meer
mensen aannemen. Sluit je dan als
bedrijf twee dagen dan krijg je er
gens weer een evenwicht. Ik heb ver
nomen dat Brinkman mensen heeft
kunnen ontslaan".
De heer Merk gaat. vervolgens na
der in op de moeilijkheden in de
lang niet altijd en overal even ge
zellige wereld van de Nederlandse
restaurants. „Het is allemaal niet zo
fijn wat er nu gebeurt. De enige op
lossing is dat je met een vorm van
minder arbeid hetzelfde of een wat
lager resultaat bereikt: de kosten
stijgen maar ze kunnen maar niet
blijven doorgaan met het opvoeren
van de prijzen. Dan komt er hele
maal geen mens meer.
Eigenlijk zou er een bepaalde vorm
van samenwerking moeten komen.
Op maandag sluiten bijvoorbeeld,
maar wel een bordje op de deur:
gaat u vandaag s.v.p. naar Jansen
aan de overkant. Maar dat zie ik nog
niet zo gemakkelijk gebeuren.
Heeft dit type restaurant zijn tijd
overleefd? De heer J. Wolters, be
stuurslid en adviseur van de kring
Zuid-Holland van de Nederlandse
Bond van Horecabedrijven, kan een
pittig antwoord verschaffen. „Maar
natuurlijk", zo roept deze oudgedien
de uit, „dit soort restaurants is niet
voldoende met zijn tijd meegegaan.
Men heeft er vooral geen benul van
gehad wat het jongere publiek wil.
Het bezoek heeft zich daarom ver
legd naar andere gelegenheden".
In dat verband: de zaken die de
plate-service, de weinig prijzige stan
daard-schotel, in hun dienstverlening
hebben betrokken zijn in de slag om
de gunst van het publiek niet uit
dc gratie geraakt. De heer Wolters
noemt enkele succesrijke voorbeelden
in den lande en verbindt daaraan de
opmerking: „De gehaaste mens van
deze tijd wordt hier vliegensvlug be
diend. Bovendien: de klanten zien
boe de maaltijd voor hun neus wordt
klaargemaakt.
Ook dit wordt als zeer aantrekke
lijk ervaren. De bedrijven van dezelf
de klasse die zich hier te goed voor
hebben geacht, krijgen nu de wind
counter vraagt heel veel geld, dat is
dus de moeilijkheid".
Twee restaurateurs aan het woord
nu die de dreigende horeca-proble-
matiek wel onderkend hebben. In
Amsterdam verklaart de heer W. du
Beau van het Old Fashioned restau
rant Witteveen, gevraagd naar zijn
mening over de situatie in zijn be
drijfstak: „De personeelsbezetting is
een groot probleem. De omzet niet.
Natuurlijk gaat een groot gedeelte Als er in Nederland nog 100 res-
van de omzet in de loonkosten op. taurants-oude-stijl zijn voorspel ik
Ik heb de aanpassing gevonden in de j dat er in de naaste toekomst 50 gaan
populaire prijzen, die door de plate verdwijnen. Vergeet u niet: het pu-
service mogelijk worden gemaakt. Bij j bliek dat er nu nog komt is enorm
rnij kan men voor f 5,25 kiezen uit
20 schotels. Ik maak nu een veel ho
gere omzet, maak ook een hogere
winstmarge.
Aoht jaar geleden was mijn omzet
twee ton. Op het ogenblik is dat acht
ton. Wij bestaan al 40 jaar. Onze
huiselijke stijl met een overcompleet
aan service laten we niet varen.
Maar dat blijkt de jonge mensen he
lemaal niet, zoals wordt beweerd, af
te schrikken. Een snelle bediening en
matige prijzen, dat is zeer veel
waard".
Een vol restaurant.
Zo is het niet overal meer
aan het verouderen'
De heer Wientjes van het gelijk
namige hotel-restaurant uit Zwolle:
„Het is niet langer reëel om de men
sen met een dure keuken af te schrik
ken. Bü mij kan men exclusief eten,
maar men kan ook via de plate ser
vice voor f 5.25 terecht. Ik zorg dan
ook nog eens voor een keurig kleed
je en een Duits porseleinen bord.
Collega's die blijven mikken op de
hoge prijzen rangeren zichzelf er
vanzelf uit. In de toekomst zie ik het
ook zo dat m elk district nog maar
een enkeling aan het traditionele,
dure restaurant blijft vasthouden. De
rest. die niet wil of die niet kan om
schakelen verdwijnt. Dat zullen er in
derdaad verscheidene zijn".
Natuurlijk nang ik ook nog graag
aan de mooie tradities uit ons be
drijf. Ik het) een oude-styi-zaak.
Maar lk ga er vanuit dat de gast
van de zeventiger jaren zich hierin
ook moet thuisvoelen. En dat heeft
niet alleen met de prijzen te maken.
Ook met de sfeer moet je meegaan.
Mijn personeel droeg vroeger die lan
ge zwarte slipjassen. Dat kan natuur
lijk niet meer. Men draagt nu een
donkerblauw pak met een grijs vest.
Veel restaurants zijn mede in moei
lijkheden gekomen omdat ze het
parkeerprobleem niet hebben opge
lost. Dat heb ik wel gedaan. Ik heb
mijn mooie tuin grotendeels opgeof
ferd. Vroeger zei je: ik heb 100 stoe
len om mijn zaak heen staan, nu zeg
je: er staan 100 auto's. Bovendien
dat gefleem met de gasten, zoals dat
nog wel voorkomt, is natuurlijk ook
helemaal uit de tijd".
„Met de oplossing die men by
Brinkman heeft gevonden, ben ik 't
overigens niet helemaal eens. Het ls
nu immers al zo dat je in veel plaat
sen in het weekend maar amper
kunt eten en slapen. Dat kan ook
niet. Dan ga je de concurrentie van
dt Chinese restaurants in de kaart
spelen.
Een probleem voor de hotelbezet
ting vormen natuurlijk de betere ver
bindingen. 's Avonds om tien uur kun
jr overal nog de trein pakken. Die
atdeling gaat daarom veel zorgen ba
ren. Het. is een moeilijke hoek in de
rentabiliteit"
„Veel van de moeilijkheden die veel
van mijn collega's zo ernstig treffen
kun je ook terugvoeren op de zeer
uitgebreide restauratiekaart die daar
tot elke prijs in stand wordt gehou
den. Mijn ervaring is dat je met een
kleinere voorraad niet alleen veel
goedkoper maar ook aanzienlijk snel
ler werkt. Je produktiesnelheid stijgt
en je hoeft minder voorraad weg te
gooien. Een kleinere kaart met spe
cialiteiten. die de ober kan aanbeve
len. dat is de oplossing".
Natuurlijk heeft men in ons be
drijf ook heel erg de invloed van de
btw ondervonden. Veel zaken hebben
toen te hoog gecalculeerd. Die heb
ben het toen wel een beetje voor zich
zelf verpest".
Wie ooit een staatsgreep zou wil
len plegen, moet het de volgende
week doen. Men behoeft dan slechts
het gebouw van de Tweede Kamer
te omsingelen om in één klap zowel
de regering als het parlement in zijn
greep te krijgen.
Want dinsdag beginnen weer de
belangrijkste politieke debatten van
het jaar en dan zit het gehele ka-
bmet, inclusief de elf staatssecre
tarissen. drie dagen lang achter de
I groene regeringstafel geklemd om de
j urenlange politieke en financiële be
schouwingen van de kamer aan te
i heren. Van Schmelzer tot en met
Van Dis. van Den Uyl tot en met
j Jongeling.
Niet alleen de publieke en gere
serveerde tribunes zijn propvol, ook
de ambtenarenloges puilen uit van de
departementale topfunctionarissen.
Zü moeten de ministers bijstaan in
het maken van het antwoord, dat de
minister-president op de beschou
wingen van de Kamer geeft.
Ook deze keer worden de debatten
met de nodige spanning tegemoet ge
zien. Het woord „kabinetscrisis" is
hier en daar al weer gevallen. Aan
leiding is deze keer de verhoging van
de B.T.W., die de regering per 1
juli 1970 heeft voorgesteld om een
stukje van de aangekondigde belas-
j tingverlaging mee te financieren.
De moeilijkheden zijn bekend: er
is onenigheid in de gelederen van de
rogeringspartijen over het tijdstip,
waarop de btw-tarieven omhoog
moeten. Het gaat daarbij om een
bedrag van ongeveer 100 miljoen
gulden op een totale begroting van
29 miljard!
De anti-revolutionairen willen de
bfw-verhoging maar liever een half
jaar opschorten om de daaruit voort -
ADVERTENTIE
Nog enige hallen te huur in modern
bedrijfsgebouwen-complex.
uitbreidingsplan 'De Waard'
Verschillende afmetingen vanaf
ca 660 m1 nuttig vloeroppervlak.
Combinatie van hallen mogelijk.
Gelegenheid tot uitbreiding op
achterterrein. Oplevering
eind 1969.
Inlichtingen verkrijgbaar bij:
N.V. Maatschappij voor Projektontwikkeling
Maliebaan 75 Utrecht
Telefoon 030 - 1 64 81. toestel 357
wisselkoersen star aan de dol
lar moeten zijn gekoppeld, omdat
anders de ergste ongelukken te
wachten zouden zijn. De Duitse
les, welke de monetaire experts
kregen, heeft echter anders ge
leerd. In plaats van een volko
men ontwrichting van het be-
van voren. Er zullen dan ook nog j talingsverkeer heeft het loslaten
wel meer bexende restaurants volgen j van de koers van de Duitse mark
d:e tot. sluiting moeten overgaan Di- -,- i i_ j
verse «In er al helemaal n.et meer geen *rote moeilukheden opge-
rendabel. Alleen uit een soort tradi- lGVerc*
LEIDEN De financiële om- het zwerfkapitaal. dat snel van het
stotelijke waarheid was dat de ene financiële centrum naar het an
dere kan worden overgebracht, thuis
hoort. Er wordt gesproken van het
geld van de oliemagnaten uit het
Midden-Oosten, of de door politieke
machthebbers naar Zwitserland over
gehevelde middelen, maar hoe het
precies in elkaar zit kan zelfs de
knapste bankier niet nauwkeurig
aangeven.
tionele trots willen zij de zaak nog
draaiende houden".
Maar waarom wordt er dan nog
niet te elfde ure overgeschakeld op
rendabeler methoden? „Niet elke
zaak wil eraan', aldus de heer Wol
ters. „Maar het geldgebrek kan hier
ook een belangrijke rol spelen. Het
gaat al jarenlang slecht. Er is maar
een klein aantal zaken dat op de
noodzakelijke wijze kan investeren.
J.R.S. I omb°uw tot de plate service-
100 miljoen dollars opgenomen. Ko- Tijdelijk kan ln Nederland het
ninklijke Zout, AKU en Hoogovens zwerf geld. dat ln guldens werd om
hebben ook hun deel gekregen. De gezet, een uitweg vinden op de obli-
zaak veranderde evenwel toen de
geldpolitiek in de Verenigde Staten
tot gevolg had dat de Amerikaanse
bankinstellingen via haar dochters
in Europa de markt afroomden ten
einde aan de gevolgen van de kre
dietbeperking te ontkomen.
YEN MET DE GULDEN
De zwevende koers van de mark,
die volgde, heeft echter het vraag
stuk van de onderlinge pariteiten
niet weggenomen. Reeds wordt er in
valuta-marktkringen gesproken over
de mogelijkheid dat ook andere be-
ADVERTENTIE
(bij uw dealer)
Na de eerste schrik van de aan
passing, die er naar veler mening
toch had moeten komen, is de koers
van het betaalmiddel gehandhaafd
gebleven op een niveau dat onge
veer 5 1/2 procent uitkomt boven j
dr' van de vaste pariteit van vóór j
de verkiezingen.
Gebleken is dat de Internationale
geldstroom tot staan ls gekomen nu
er geen tegenpartij is. die bereid is
i uiiuueitrii aiM/iiiaiiK vnu uc uvu-
om de aangeboden dollars tegen een Khott dle dt der jaren In
vaste koers over te nemen
EURODOLLAR-MARKT
Voor een belangrijk deel zijn de
middelen afkomstig van de over
het betalingsverkeer tussen Europa
en de Verenigde Staten zijn ont
staan. Doordat de dollars niet. door
Bü een vaste wisselkoers is de stop
te overzien als de verwachte aan
passing uitblijft, want dan kost het
j j a de centrale banken werden overge
alleen het renteverlies dat dcor de 8
geldstroom naar één bepaald punt
wordt geleid. Bü eer vrye wissel
koers zün er meer kwade kansen
Weliswaar is de omvang van het
Internationale zwerfkapitaal zo groot
geworden dat byna elke valuta op
de knieën kan worden gedwongen
wanneer de koopkracht door te snel
le kostenstijging wordt uitgehold,
I terwijl anderzüds een opwaardering
kan worden afgedwongen als de be
stedingsgedrag ten achter blüft, maar
er zün ook hier grenzen
I Het is moeilyk te definiëeren waar
nomen om ze in goud om te wisselen
bü de beheerders van de monetaire
reserves in de Verenigde Staten zün
zü ln roulatie gebleven teneinde al
lerlei internationale financiële trans
acties en daarmee rentewinst moge-
lük te maken. Vele zaken zün tot
stand gekomen dank zü de dollars,
die aan de Eurokapitaalmarkt kon
den worden onttrokken.
De grote Nederlandse concerns
hebben om beurten van de financier-
ringsmogelükheden van de Euro
taalmiddelen eerlang genoodzaakt
zullen zün om hun eigen niveau te
zoeken. De Zwitserse frank, de Ja
panse yen en zelfs onze door de on
afgebroken reeks kostenstü gingen
verzwakte grilden zün in opspraak
gekomen.
Reeds moest de Nederlandsche
Bank in de bres springen om te
voorkomen dat de valutamarkt het
dollaraanbod niet zou kunnen ver
werken, dat ls losgekomen als ge
volg van de veronderstelling dat de
gulden de waardevermeerdering van
de mark gedeeltelük zou moeten vol
gen.
De Duitsers hebben toen zü onder
de dollars werden bedolven een uit-
weg gezocht, door het verstrekken
van langlopende leningen aan Britse
gemeenten, aan Noorwegen en aan
alle mogelüke instellingen en indus
trieën. Op die manier raakten zü
markt geprofiteerd. Philips heeft er wat van de markenovervloed kwijt.
gatiemarkt waar een zodanige rente
winst kan worden behaald dat zy op
weegt tegen de kosten die aan het
overbrengen van het geld zyr: ver
bonden. Dat is de laatste dagen
blükbaar gebeurd, hetgeen uit de
koerssprongen van de staatsfondsen
en andere obligaties te merken is ge
weest. Lang kan daarmee echter niet
worden voortgegaan, want daarvoor
is te weinig marktmateriaal be
schikbaar op de obligatiemarkt.
Zelfs als het mogclük zou zün voor
buitenlandse instellingen of Indu
strieën om hier te lande guldensle
ningen te sluiten dan zouden er nog
kwade kanten aan zitten voor beide
partijen. Voor de geldgevende party
bestaat het gevaar dat langlopende
leningen worden gefinancierd met
geld dat elk moment naar eldere
j kan worden overgebracht. De erva-
I ring van het begin van de crisisja-
j ren heeft geleerd hoe gevaarlük het
is als financiële instellingen langlo-
pende leningen verstrekken met geld
i waarvan zy niet zeker zijn of zü er
geruime tüd over kunnen beschik
ken.
HART VASTHOUDEN
Voorzichtige financiers houden het
hart vast wat er gaat gebeuren als
de nieuwe Duitse regering de teu
gels laat vieren en loonsverhogingen
aan de lopende band tot een zodani
ge prysstyging zouden leiden, dat de
gerevalueerde mark uit de gratie
raakt, waardoor de munt het mik
punt wordt voor een mogelüke deva
luatie. In dat geval staan degenen,
die kort, geleden elkaar verdrongen
om dollars om te wisselen in marken,
op de stoep om de marken van de
hand te doen teneinde weer over de
dollars te kunnen beschikken
Voor de geldnemers heeft het op
nemen van leningen in een vreemde
valuta altüd het risico dat bü even
tuele waardevermeerdering meer
eigen betaalmiddelen moeten wor
den gefourneerd voor rente en aflos
sing dan waarop was gerekend bü
het aangaan van de lening.
I vloeiende prijseffecten te ontlopen,
j Zü zouden daarvoor het liefst een
I stukje belastingverlaging laten val-
I lm, een manoeuvre die het. bü hun
radikale aanhang goed zou doen. Dat
I zint echter vooral de liberalen, die
vinden dat ze al genoeg geofferd
hebben, allerminst. Een derde van de
belastingoperatie is immers al naar
1971 verschoven. De WD laat zich
- mede onder druk van een dit voor
jaar op het Gron.nger partycongres
aangenomen motie geen stukje
van de kluif meer afnemen. Ook
j KVP en CHU willen liever niet ver
der aan de belastingverlaging tor-
nen. maar zitten anderzijds wel da
nig tegen de btw-verhoging aan te
kijken.
Om de moeilijkheden uit de weg
te ruimen zal het zaak zyn een op-
I lossing te vinden, die enerzüds de
I belastingverlaging heel laat. maar
j anderzyds ruimte maakt voor uit
stel van de btw-verhoging De mi-
j r.ister van Financiën, dr. Witteveen.
iieeft wat. de inkomsten betreft, ech
ter geen enkele speelruimte meer.
j Opschorting van de btw-verhoging
I met een half jaar komt hem op 100
I miljoen te staan, uitstel met. drie
I maanden op de helft van dat be-
j drag.
i Dg liberalen hebben al de sugges-
I tie gedaan dat bedrag te winnen door
verdere bezuinigingen, maar de vraag
J is dan direct welke posten daartoe
zouden moeien sneuvelen. De minis
ter zelf zoekt het in nieuwe belas
tingmaatregelen. Hy denkt bijvoor-
oeeld aan een verdere vertraging van
de afbraak op investeringsgoederen,
maar het is nog allerminst zeker of
hil daarvoor de Kamer zal weten te
vmden. Het bedrijfsleven wordt door
de nieuwe begroting toch al extrxa
zwaar belast
In politieke kringen rekent men er
op dat het kabinet de debatten van
de volgende week zonder al te veel
k'eerscheuren zal doorkomen. Om een
100 miljoen maakt men niet gauw
een kabinetscrisis, zeker niet als een
dergelijke crisis uitdraait op *n nieu
we verkiezingsronde die alleen maar
D'66 in de kaart speelt, doch de re
geringspartijen de WD uitgezon
derd slechts verlies brengt, ge
volg: het land raakt ln een toestand
(van onregeerbaarheid zoals recente
opiniepeilingen duidelük hebben aan
getoond.
I Zou het overigens tot een botsing
I komen, dan worden de consequenties
I daarvan niet voor november zicht
baar. Dan pas komen immers de
wetsontwerpen aan de orde, waarin
de btw-v?rhoging en de andere
voorgestelde dekkingsmaatregelen zijn
vervat. Maar na de debatten van de
volgende week zal echter al wel dui
delijk zün in hoeverre de partijen
zich hebben ingegraven.
Het hangt ook voor een belangrijk
deel af van de dan heersende poli
tieke atmosfeer. Raakt men geprik-
■rold, dan is het niet zo moeilük iets
j te vinden om de coalitie om zeep te
helpen. Het behoeft niet eens de
btw te zijn. Ook de woningbouw of
dc financiële positie van de ge
meenten kan worden aangegrepen om
het vertrouwen op te zeggen. Er is
altüd wel een stok te vinden om de
hond te slaan.
Maar zoals het er nu. aan de voor
avond van de debatten van de vol
gende week. uitziet, staat de politie
ke barometer nog allesbehalve op
vcranderlyk. Zelfs de kuren die de
KVP recentelük heeft uitgehaald by
dc behandel ng van de loonwet, heb
ben de onderlinge verhoudingen tus
sen de regeringspartijen niet zodanig
vertroebeld dat men elkaar nu nors
voorbij loopt
Tooh moet het voor de anti-revo
lutionairen niet zo leuk zün te zien
ln welke bochten Schmelzer zich
wringt om de indruk te wekken dat
van de drie christelijke partijen ze
ker niet de KVP de grootste boos
doener is geweest
R W HEIDINOA.
(ADVERTENTIE)
-J- zet maar plus achter stoda
