De klup van
PeerenGerben
m
GEDICHTEN
e Bonset: Nooit met de rug naar klas
o: Jammer dal
nslapers er geen
an hebben
Roel van Duyn: we zijn geen echte mensen meer -
ik probeer een natuurkabouter Ie worden
Olga Danz blijft hopen op een
betere toekomst voor Zisexzo
j lü OKTOBER I960
PAGINA 31
9*
•i
■TMp
i
Peer Lamme er. Gerben Rypma uit
Leiden hebben in Katwijk aan Zee en
in Sassenheim een beatklup opgericht.
De bedoeling daarvan: een beetje geld
verdiener;. Het schijnt ze nog te lukken
ook, want de tot nu toe georganiseerde
dansavonden trekken steeds meer volk.
Peer en Gerben draaien met hun klup
..Colosseum" om en- om in Katwijk en
Sassenheim. De ene zaterdag in de kust-,
de andere zaterdag in de bollenplaats.
In Katwijk hebben ze een huurkontrakt
voor een jaar met camping Noord. Voor
8assenheim geldt hetzelfde. Zij komen
daar in De Ontmoeting, een gloednieuw
gebouw van de hervormde kerk.
De werkwijze van Gerben en Peer is
in principe eenvoudig. Zij hureri deze
zaaltjes voor een vast bedrag per avond
(zo'n 80 gulden kontrakteren tijdig
een beatgroep, heffen entreegeld (3 gul
den per pers.) en hopen dat ze er wat
van overhouden, na aftrek van de ge
maakte onkosten en de belasting.
Peer vertelde ons dat hij eerst een
financiële reserve wil kweken, om in'
een later stadium topgroepen naar Kat
wijk en Sassenheim te kunnen halen.
Aan deze top-40 bands blijkt daar toch
wel de meeste vraag, heeft hij onder
hand ontdekt. Momenteel treden voor
zijn klup veel Leidse bands op, zoals
Trash en Boys Wonder.
Na een proefavond in april, zijn' Ger
ben en Peer anderhalve maand geleden
ongeveer, definitief van start gegaan
met hur; klups. Een van de allereerste
keren liep het in Katwijk mis. waarvoor
Peer alsnog zijn verontschuldigingen wil
maken aan degenen die toen kwamen en
er niet in konden. De officieel aange
stelde beheerder van het gebouw kwam
die bewuste zaterdagavond niet opdagen
naar later bleek omdat hij niet tijdig
was verwittigd.
Het verzorgen van de publiciteit is een
zaak waar veel tijd in gaat zitten. Als
Colosseum zaterdags bijvoorbeeld in
Sassenheim draait, dan' trekken de jon
gens die middag naar Katwijk om daar
alvast affiches op te hangen voor de
volgende week. Ze zijn ook van plan
om regelmatig aankondigingen in Jouw
Wereld te laten verschijnen.
Als de dansavonden een redelijk fi
nancieel resultaat opleveren, willen
Gerben en Peer de aktiviteiten uit gaan
breiden. Zij denken er nu al over na, of
er in' Katwijk geen belangstelling zou
bestaan voor een zaterdagse discomiddag
in camping Noord.
ALGEMEEN MANIFEST
star lawaai
star verblindend
geelgoud plestiklicht
duf makende
sinetiese
siemetrie
blindemannetjes
in een overvolle
overbelichte
kunstwereld
weest eerbiedig t.o.
het leven, het
is verdraaid verdraagzaam
DICK RAVELLI
onlangs gehouden onderzoek
;en zijn, dat nergens de kloof
generaties zó diep is als in ons
ars, leraren en andere volwas-
in bij onze jeugd laag aange-
Zou 't waar zyn?
;ezegd: deze uitkomst heeft
isd. Er zyn gelukkig nog ge-
beelden van het tegendeel,
s? Een moeder vertelde me
ar nu by na volwassen zoons
s als vrienden en vriendinnen
•voed en hoe zy daar nu
de gelukkige vruchten van
Jongelui, onder wie enige stu-
vinden het nog altyd heerlyk
te komen, zy bespreken dan
in allerbeste verstandhouding
liet netelige problemen.
misschien is hier sprake
ouderwetse" bedoening. Er is
en T.V. in huis, er is dus alle
gelegenheid om te praten of
voor allerhand creatieve be-
als dat heet en om 's avonds
je te leggen. Dit alles in-
„alsmaar" voor de beeldbuis
Antiek te bedryven of zich door
te laten ophitsen. Nu moet
niet denken, dat deze jongelui
rerdjes" zyn. Integendeel: ze
drommel wel van wanten,
ien er niet de minste behoefte
voortdurend te verdiepen in
nde zaken, waarover de z.g.
"irs u grondig kunnen inlichten,
eenvoudig hun plicht, stude-
't hoort en verdienen er soms
ikcentje voor hun vakantie by,
weten dat moeder, die wedu-
loet oppassen niet over de
gfe gaan. Ze heeft toch al kop-
19 noeg om alles ordelyk en bill
enzen van het mogeiyke te la-
»n. Bovendien: ze vinden het
thuis gezellig, het geeft hun
- :1 van geborgenheid, betrok-
saamhorigheid en welbehagen,
fan het tegenwoordig zo veel-
orkomende onbehagen, waar-
6g. losgelatenen, liever gezegd
nen, steeds meer vervallen,
t 't merkwaardige, dat vrien-
riendinnen van dit gezin zich
oor deze tyd misschien uitzon-
nilieu sterk aangetrokken voe-
Tagen er „by" te mogen zyn.
moeder schept sfeer en wat
laamste isze weet te luis-
die avonden by haar
ssen jong en oud een hechte en
zelfs een onvergeteiyke band.
teiyk" verhaal? Veel jon-
Hen er om moeten lachen
s: zulke gezinnen zyn er óók
ze behoren zeker tot de beste.
1 dat die Damslapers er geen
hebben
Oom Theo
CHIJNT eenmaal in de veer-
als jongerenpagina van
fcch Dagblad.
'ereld wil een medium zyn
neren dichterby elkaar
Daarom is kopU van ieder-
kom. Bydragen kunnen geho-
Worden.
a REDAKSIE VAN: Hen-
an der Hoeven, Bert Paauw,
1 Kat en Bram van Leeuwen
Msie: Hein Elbrink.
IN HET VORIGE WEEK GEPUBLI
CEERDE BOEK „Nooit met Je rug
naar de klas," wordt een onversneden
handleiding gegeven voor strakke en
volhouden van „democratise ringsactj es
op scholen."
DE SCHRIJVER raad de leerlingen
het volgende aan: vindt eerst een goed
aanknopingspunt in een of ander gebod
of verbod van de schoolleiding. Koppel
meteen daaraan een theorie vast waar
door je laat biyken dat het een kwestie
is van het systeem: de school wordt bui
ten je om bestuurd. Betrek leraren en
ouders by de actie. Verzamel by alle
betrokken groepen handtekeningen en
mik op de absolute meerderheid. Laat
je niet omkletsen door de schoolleiding.
Als je met stakingen en bezettingen wilt
doorgaan, doe het dan in een grote
groep: de leiding kan niet iedereen
wegsturen. Houdt de buitenwereld op de
hoogte. Ga door tot de leiding toegeeft
of groffer geschut „politiehulp" ge
bruikt. Weest niet ontmoedigd als Je
dan moet opgeven, want de zaak kan
toch nooit meer worden wat het vroe
ger waser is beweging in gebracht.
SCHRIJVER VAN HET boek ia dr.
Helge Bonset. Hy stuurt aan op het ont
staan, naast de werkgroep Kritiese Le
raren waarvan hy deel uitmaakt, van
een nieuwe landelyke actiegroep van
leerlingen, opvolger van de verdwenen
Scholieren Belangen Organisatie. Ook
wil hy een werkgroep Kritiese Ouders
gesticht zien. Bonset stelt dat enerzyds
de meeste ouders helemaal niet zo be
houdend zyn als men denkt en dat an
derzijds ouderraden en oudercom
missies juist, vaak worden bezet door de
conservatiefste ouders. „De progres
siefste ouders hebben geen stem, om
dat zy hem nooit laten horen!" zegt
Bonset in zyn by de Bezige By Kri
tiese Biblioteek uitgegeven werkje.
BONSET KEERT zich tegen de
.schoolse school" en de .schoolse le
raar," die hun leerlingen onverschillig,
onzelfstandig en ongeïnteresseerd ma
ken. Hy noemt het onderwyssysteem
verkalkt en radikaal fout. Als zwakste
plek, waar de aanval het best op te rich
ten is, noemt hy het met de mammoet
wet ingevoerde „brugjaar." Voor het
hele onderwyssysteem memoreert hy
de naam „apenrots": een continue
klauterparty over elkaar heen, waarby
er slechts voor enkelen plaats is op de
top.
DAAR TEGENOVER doet hy het
voorstel „dat gedachten van anderen
vertoont" te komen tot 9 jaren basison-
derricht, zoveel mogehjk individueel af
gestemd op de leerlingen en zonder exa
mens, zitten biyven en cyfers. Ook na
die negen Jaar moet men individueel
afgestemde opleidingen volgen, met na
druk op maatschappyvakken. Dit alles
met een sfeer van samenwerking, en
cnet discussie over stof, didactiek en
maatschappy in de klas. Het schoolbe
leid in handen van een schoolraad, ge-
zameniyk beslissen van leerlingen, le
raren, personeel en ouders over alle za
ken die de school raken. Het ideaal is:
voor iedere Nederlander de kans zich
tot een zelfstandige, democratisch den
kende persoonlykheid ontwikkelen.
HELGE BONSET, zelf ontslagen als
leraar Nederlands van een Hilversumse
school, omdat hy het waagde met een
mms-klas een boekje van Remco Cam-
pert te lezen, geeft verder een vlot
leesbaar, boeiend en vaak tragi-ko
misch relaas over wat er de laatste ja
ren op Nederlandse scholen kon gebeu
ren.
PROVO ROEL van Duyn, 26, die Ire
ne van de Wetering in de Amsterdam
se gemeenteraad opvolgde, heeft zich
terdege voorbereid op zyn nieuwe func
tie. Het laatste jaar heeft hy diverse
actuele onderwerpen bestudeerd. On
derwerpen, waarby de mens en zyn
leefklimaat centraal staan.
Roel van Duyn, helemaal niet teleur
gesteld door de afwyzing van het „Wit-
te-wy ven-plan" (medische hulp en roor-
lichting voor jongeren) van Irene van
de Wetering, is een Provo van het eer
ste uur. In de loop van de Jaren (Juni '65
verscheen de eerste Provo-krant) zyn
tal van ideeën, die toendertyd nog gek
en dwaas gevonden werden, algemeen
geaccepteerd. Voor Roel van Duyn een
reden temeer zyn toekomstige taak met
vreugde tegemoet te zien.
„Op elk gebied zyn er conflicten. Tal
rijke situaties vragen dringend om ver
andering. Dat wy, als Provo, hierin een
groot aandeel hebben, is logisch. Kyk
maar naar de bezetting van het Maag
denhuis. De studenten, de arbeiders en
de scholieren, iedereen wil inspraak
hebben en dat loopt parallel met het
„praatplan" uit onze beginperiode."
Roel van Duyn, lang haar, wilde
baard, zodat je alleen zyn ogen goed
ziet, zit laag voor ons op een matras.
Het kleine kamertje, waarvan de wan
den bedekt worden door enorme boe
kenkasten, biedt nauweiyks ruimte voor
drie personen. „Het is hier erg rustig.
In de woonkamer zit myn vrouw te
werken, hier kunnen we beter praten."
Roel van Duyn, die een drietal pro
jecten op zyn programma heeft staan,
vindt het leuk om een tydje raadslid te
zyn: „Je doet nu zelf mee en dat ïykt
me erg goed. Je kunt het ook van de
andere kant zien en dat vind ik een goe
de ervaring," zegt hy. Dan vertelt hy
wat over zyn privé-leven.
„Ik studeer politieke wetenschappen,
drie jaar nu. Niet dat ik in de politiek
wil, maar ook dit is een goede ervaring,
voor me. Ik heb er veel profyt van."
„De mensen worden zich steeds meer
bewust van hetgeen er om hen heen ge
beurt. Vandaar dat we straks voor elke
raadsvergadering een eigen vergade
ring beleggen, waarby iedereen die iets
op of aan te merken heeft op bepaalde
toestanden, welkom is en kan praten.
Op deze manier kan iedereen inspraak
in de raad krijgen."
Het vierde Provo-raadslid (Bernard
de Vries, Luud Schimmelpennick en
Irene van de Wetering gingen Van Duyn
voor) heeft een speciaal Amsterdams
plan ontworpen. „Ik wil van Amster
dam een „kabouterstad" maken. Ken
je het sprookje van de man in de ton?
Eerst woonde hy met zyn vrouw in een
ton, toen wilde hy een huis hebben.
Toen hy het huis had. verlangde hy een
kasteel etc. etc. wanneer eindelyk al
zyn wensen vervuld zyn, is hy nog niet
tevreden. Het verhaal eindigt ermee,
dat hy weer in zyn ton woont.
We zijn geen echte mensen meer.
We zyn van plastic. We eten kunstma
tig gekweekt voedsel, we leven in een
omgeving waarin de luchtverontreini
ging met de dag toeneemt. Het hele
evenwicht in de natuur wordt ver
stoord. Als een auto een afstand van
1000 kilometer aflegt, verontreinigt hy
een hoeveelheid zuurstof, die genoeg is
om 50 mensen van te laten leven. Het
leefklimaat wordt steeds meer vergif
tigd. Vooral in de stad merk je dat. De
stadsmens weet toch nauweiyks meer
wat groen is. hoe bomen en planten er
uit zien. Er moeten meer stadstuinen
komen. Er is plaats genoeg. In het cen
trum van de stad liggen talrijke grote
kantoren en andere gebouwen, waar
achter geweldige tuinen liggen. Die zou
Je voor het publiek moeten openstellen.
Ook in de specifieke buurten, waar Je
alleen nog huizenblokken ziet staan,
moeten volkstuintjes komen. Want door
de voortdurende uitbreidingsplannen
van de stad, komen de echte volkstuin
tjes ook steeds verder van het centrum
te liggen. Niemand gaat er op de duur
nog heen."
Een derde project, dat hy hoopt te
verwezeniyken. houdt nauw verband
met het stadsbestuur: „Ik ben voor be-
stuuriyke decentralisatie. Elke buurt
zou een wykbestuur moeten hebben.
Mensen, die de bewoners zelf kiezen en
als vertegenwoordigers van de buurt
naar buiten toe optreden. Op deze ma-
DE VERSCHRIKKELYKE stormram
tegen de taboes van puriteins Neder
land is al enige tyd tot stilstand geko
men. De Nederlandse Vereniging van
Sexuele Hervorming heeft na het spec-
takel van de afscheiding van de consul
tatiebureaus van de vereniging leen
drama in enkele bedryven) nog maar
weinig of niks gedaan aan het creëren
van een nieuwe imago, het aangeven
van richtlynen voor het legioen van he
melbestormers dat de totempalen van
frustraties in ons sexuele volksland
schap met opnieuw gewette byien te
lijf moet gaan.
DAT LEGIOEN wacht daarop al ge
ruime tyd. Voor velen was de sextant
rede van Marv Zeldenrust-Noordanus,
met als thema's abortus, homofilie,
echtscheiding, voorechtelyke en buiten-
echteiyke geslachtsgemeenschap, porno
grafie, het topje van de idealenberg dat
als enige in de woelige verenigings
zeeën onaangetast is gebleven.
SECRETARESSE van de NVSH-af-
deling Leiden Olga Danz laat dan dui-
deiyk blyken als zy terugblikt op enkele
Jaren verenigingsactiviteit, tydens een
gesprek over de moeiiykheden van de
Leidse afdeling (niet één van de klein
sten) en speciaal Zisexzo, het NVSH-jon-
gerentrefpunt dat al geruime tyd is ver
dwenen, maar dit jaar weer uit zyn as
zou moeten herryzen.
Olga Danz behoort tot de laatste ge
neratie van de NVSH, de generatie van
de sexuele revolutie waarvoor geen
lichaamsplekje heilig is. Vrijmoedig
spreekt ze over vryen, abortus, over
spel, groepssex en meer van dat soort
zaken, die de gemiddelde burger niet
eens in de mond durft te nemen.
HAAR UITGANGSPUNT: „Laten zien
dat sex er by hoort; accepteren en to
lereren, weetjewei."
Olga Danz, moeder van 2 kinderen, is
een vertegenwoordigster van de door
braak van het afdelingsbestuur van de
NVSH-Leiden, van de activisten die de
problemen van de grote massa Jonge
ren waarvan de omstreden vereniging
het in de toekomst zou moeten hebben,
kent en wier ontzagwekkende activiteit
vorig jaar resulteerde in drie bestuurs
zetels.
Een verhaal vol teleurstellingen:
ZISEXZO ONTSTOND uit een ge-
spreksgroepje, dat er van uit ging dat
praten alleen op de duur vervelend was.
Dus een soort van trefpunt waar je
dank zy NVSH-subsidie by elkaar kon
komen in een lekker sexie-sfeertje, een
dansje maken, lekker vryen zonder dat
iemand er iets van zei en ook praten.
Moeiiykheden: in de ruimte die de
NVSH daarvoor van een Leids caféhou
der mocht gebruiken, werd een dansje
van homofielen met elkaar niet toege
staan. Eerste teleurstelling wekelyk-
se Zisexzo-soos met een gemiddelde van
120 enthousiasten ging aan ruimtege
brek ten onder. Slechts een kleine kern
bleef over.
In de tyd die volgde, ging de NVSH-
afdeling Leiden lobbyen by het landelyk
hoofdbestuur voor een eigen ruimte
voor Zisexzo en andere NVSH-activitei-
ten. Uit informatieve gesprekken bleek
het grote enthousiasme van Mary Zel
denrust-Noordanus en anderen. Een
enthousiasme dat een toezegging leek
te zyn voor de toekomst. De Zisexzo-
gedachte leek te passen in een totale
nieuwe aanpak voor de verwezenlyking
van de NVSH-idealen: een synthese tus
sen de oorspronkelyke NVSH-gedachten
en het bereiken van een totaal nieuw
publiek het sexuele clubhuiswerk.
MOEILIJKHEDEN: door de stormen
neer een degelyke begroting en exploi
tatierekening kon worden overgelegd,
de zaak nog eens opnieuw zou worden
bekeken.
Inmiddels heeft de NVSH Öuideiyk
gesteld bevreesd te zyn voor het prece
dent dat in Leiden zou kunnen worden
gecreëerd, bang voor andere afdelingen
die ook wel eens met „Zisexzo-achtige"
plannen zouden kunnen komen, omdat
daar het geld niet voor is.
GELOOFT OLGA DANZ nog in de
mogeiykheden voor Zisexzo? „De zaak
is nog niet helemaal van de baan. Be
groting en exploitatierekening zullen aan
het hoofdbestuur worden voorgelegd.
Een hoofdbestuur, waarin inmid-
rond de verandering van de vereni
gingsstructuur (de vereniging van
sexuele hervormers werd gescheiden
van het meer op de praktyk en op een
behoudender deel van de natie gerichte
consultatiewerk kwam het Zisexzo-
project in de la te liggen by alle andere
mooie idealen die moesten wachten tot
de stormen waren uitgewoed.
De bezorgde afdeling Leiden werd by
pogingen om de zaak op gang te bren
gen van het kastje naar de muur ge
stuurd met vage toezeggingen. Toezeg
gingen die o.a. resulteerden in een be
richt (van Jouw Wereld) dat begin ok
tober de zaak aangepakt zou worden en
het geheel slechts moest wachten op de
aankoop van een pand.
EIND AUGUSTUS richtte het afde
lingsbestuur eindelyk een boze brief
aan het hoofdbestuur. Er werd weer ge
praat maar nu officieel en de hoge he
ren van de NVSH zegden toe dat wan-
dels weer een viertal mutaties heeft
plaatsgevonden. Afwachten maar."
Er is even overleg geweest tussen
Leefbaar Leiden en de NVSH voor deel
name aan het Creatief Centrum, zit
daar wat in?
Er bestaat eventueel een kleine mo
gelijkheid, maar het is niet ons uit
gangspunt. Het Creatief Centrum wordt
een algemeen opvangcentrum. Zisexzo
is gespecialiseerder, het gaat ons om de
sexuele hervorming. Hoewel we de pro
blematiek van Leefbaar Leiden onder
kennen, voelen we ons vèrwanter aan
de NVSH dan aan Leefbaar Leiden.
Een voorbeeld van het Zisexzo-specla-
lisme: „We zyn bezig met de voorberei
ding van een zogenaamd dia-hoorspel
met als onderwerp partnerruil. Onze be
doeling is de creatieve arbeid van de
huidige Zisexzo leden te stimuleren en
een actueel discussiestuk te leveren
voor NVSH-leden.
nier groeit het buurtbesef. De mensen
vormen dan een grotere eenheid. Ze
weten dat ze op eikaars hulp kunnen
rekenen en dat verlevendigt het leefkli
maat in zo'n buurt. Het wykbestuur kan
zelf een beslissing nemen en dat geeft
grote voordelen."
De urbanisatie heeft tot gevolg, dat
ook de „zuiverheid" van het platteland
meer en meer door luchtvervuiling en
waterverontreiniging wordt bedreigd.
„Alles is een gevolg van de toenemen
de welvaart. De industrialisatie van de
landbouw byvoorbeeld. Het is eigeniyk
waanzinnig als Je weet, dat men steeds
sterkere verdelgingsmiddelen tegen on
gedierte en dergelyke moet gebruiken.
Het domme is, dat hoewel iedereen er
van op de hoogte is hoe gevaariyk DDT
is. niemand zich realiseert, dat de nieu
were middelen alle nog gevaariyker
zullen zyn.
Roel van Duyn, die zich de laatste
tyd speciaal op dit sDort onderwerpen
heeft toegelegd, kan er uren over door
praten: „Het kan namelyk anders.
Maar het Ïykt wel alsof de economische
belangen het welzyn van de mensen te
gen willen houden. Neem de landbouw
maar. De boeren weten toch nauweiyks
beter, dan dat ze al het ongedierte met
„kunstmatige stoffen" moeten bestrij
den. En dat, terwyi er voor elke plaag
een natuuriyk tegengif is. Ze kunnen
een andere methode toepassen, maar
daar wordt tegenwoordig niet meer op
gewezen. We leven aan de ene kant in
een beschermde wereld, aan de andere
kant ïykt het of de mensheid haar eigen
vernietiging zoekt. Aan de ene kant wor
den we beschermd tegen allerlei ziek
ten en ongedierte, aan de andere kant
worden we levensgevaarlyk bedreigd
door de verdelgingsmiddelen. Wanneer
een bepaald gewas door bladluis be
dreigd wordt, waarom zet men dan niet
drommen lieve heersbeestjes uit, die
eten bladluis. En ga zo maar door.
Roel van Duyn laat ons een ..zelfpor
tret," een collage van een kabouter om
geven door allerlei „aards vuil," zien.
Hy zegt: „Ik probeer een natuurkabou
ter te worden. Ik wil het evenwicht tus
sen de cultuur en de natuur herstellen.
De mensen staan momenteel zover van
de natuur verwyderd. De rollen zyn
omgekeerd. De mens is niet langer aan
de natuur onderworpen, zoals dat vroe
ger wel het geval was. Maar ze vergeten
byvoorbeeld, dat er nu al een enorme
zwarte, in omvang toenemende, krans
om de aardbol hangt. Dat is al het vuil
van uitlaatgassen by elkaar. De lucht
wordt steeds warmer. Straks wordt de
atmosfeer dermate verhit, dat het ys
van de Noord- en Zuidpool gaat smel
ten. Er komen dan verschrikkeiyke
overstromingen, het land verdwynt. De
aarde wordt door grote watermassa's
vernietigd. We moeten dan eerst op een
nieuwe ystyd wachten, voor er weer
sprake van een .nieuwe' aarde zal zyn!"
