Gandhi een eeuw geleden geboren Europese satelliet met succes gelanceerd beier1000automatisch dan 4 met de hand DAF55 Rus in Apollo? AUTOSERVICE GEBRS. VAN ULDEN GARAGE POELGEEST Zelfbewust Nixon gaf CIA toestemming om niet te getuigen kies nu uit het DAF-pro9ramma1970 coupon 1 DONDERDAG 2 OKTOBER 1969 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 21 (Van een medewerker) DEN HAAG (GPD) Mohandas Karamchad Gandhi, de grondlegger van het onafhankelijke India, werd honderd jaar geleden geboren. Bij velen leeft de mahatma („grote ziel", een bijnaam die hem later werd gegeven) in de herinnering voort als een lichtend voorbeeld voor het mensdom, dat nog niet heeft kunnen afrekenen met geweld, uitbuiting, zelfzucht, on verdraagzaamheid, armoede en onwetendheid. op God, die hij als de waarheid be schouwde. Zijn hele leven bestond uit een voortdurend streven naar een vasthouden aan de waarheid. Hieruit afgeleid was zijn geloof in de „eenheid van alle leven" en in de „internationale broederschap". Aan gezien God de schepper is van alles. Is de hele mensheid door familie banden verbonden. Tot de waarheid behoorde dan ook de „ahimsa" (let- Anderen zien in het geweldloos j verzet, waarvan Gandhi de grote I voorvechter was, een achterhaalde methode, die gedoemd is te blijven steken in onpraktisch idealisme. Daarbij mag echter niet vergeten worden wat Gandhi met zijn onwrik baar geloof en zyn consequente le venshouding heeft bereikt. Hoewel zijn methode enkele malen faalde, doordat zijn actie in geweld ont aardde, is hij er toch in geslaagd louter door zyn zedelijke kracht een tot armoede vervallen en door gods dienstige en sociale tegenstellingen verdeeld volk te bevrijden uit de greep van het Britse kolonialisme en om te smeden tot een zelfbewuste natie. Gandhi werd in het westen van India geboren als zoon van een mi nister in het vorstendom Porbandar. Op dertienjarige leeftijd trouwde hij, zoals in die tijd gebruikelijk was, met een vrouw uit dezelfde vrij aan- I zienlijke ka9te. Na zyn schooltyd vertrok hij alleen naar Londen om rechten te studeren. Kort na zijn terugkeer, in 1893, ging hy naar Zuid-Afrika om als ad vocaat in een geding de zaak te be hartigen van een daar gevestigde Indiase firma. Gandhi kwam diep onder de indruk van de achterstel ling van zijn meer dan 150.000 rech teloze landgenoten die in ellendige woonwijken ten prooi waren aan ziekte en honger. Hij kon in korte tijd een grote praktijk opbouwen, doordat hij onder de Indiërs het volste vertrouwen ge noot. Hij leefde als de armsten on der hen, stelde zijn inkomen ter be schikking van de gemeenschap en voerde hindoes, sikhs en moslims aan ln geweldloze acties tegen discrimi nerende regeringsmaatregelen. terlijk: niet krenken)waaruit weer zijn beginselen van non-coöperatie (het niet meewerken aan onrecht) en geweldloosheid voortvloeiden. Gandhi was zowel beïnvloed door sommige religieuze tradities van het hindoeisme, als door de Bergrede uit het Nieuwe Testament en de gedach ten van Leo Tolstoi. Gandhi beleed niet een bepaalde godsdienst met uitsluiting van alle andere. „God is niet opgesloten in een kluis, maar kan langs miljarden wegen benaderd worden door hen die nederig en op recht zijn", schreef hy. Gevangene Toen in 1919 een Britse generaal in Armitsar een bloedbad aanricht te onder een groep demonstranten, begon Gandhi met zijn actie van ge weldloze weerstand tegen de Britten. Dit was geen passief dulden, maar actieve burgerlyke ongehoorzaamheid en verzet tegen de koloniale maatre gelen die steeds strenger en onrecht vaardiger werden. Hy voerde de verpauperde boeren, hindoes en moslims, de vrouwen en de paria's aan in zitstakingen, agi tatie en economische boycotacties zoals het weigeren om belasting te betalen en het posten by winkels die Engelse produkten verkochten. Hij bracht jaren in gevangenissen door. Weefgetouw Gandhi spoorde iedereen aan slechts inheemse kleding te dragen en zelf weer achter het weefgetouw plaats te nemen, waarbij hijzelf het Gandhi keerde in 1915 naar zijn vaderland terug. Hij had geleerd welk een sterk wapen zijn begrip „satyagraha". „de kracht van de waarheid" kon zijn voor een rechte loze groep, die zich verzet uit de vaste overtuiging, dat de waarheid aan haar kant is. Gandhi putte zijn kracht uit een onbeperkt vertrouwen Palme wordt premier De Zweed se minister van Onderwijs, Olof Palme, is gisteren benoemd tot voor zitter van de sociaaldemocratische partij in Zweden. Hij volgt Tage Er- lander op, die om gezondheidsrede nen deze functie heeft neergelegd. De functie voor voorzitter van de sociaaldemocratische partij is ge koppeld aan die van premier. Palme (42wordt daarom automatisch op 14 oktober premier. Snelle Concorde Het in Frank rijk gebouwde prototype van de Con corde. de Concorde 001, heeft giste ren voor het eerst, tijdens de 45ste proefvlucht, sneller gevlogen dan het geluid. Op een hoogte van 11.000 me ter vloog de machine gedurende ne gen minuten met een snelheid van mach. 1,05 oftewel 1150 kilometer per uur. I voorbeeld gaf Hij had niets tegen t moderne industrieën, maar was van mening dat buitenlandse investerin gen afbreuk doen aan de nationale onafhankelijkheid. Onvermoeibaar kwam Gandhi op voor de „onaanraakbaren", die als paria's buiten de kastenmaatschap pij stonden en als beesten werden behandeld. Hy richtte scholen voor hen op en eiste van de hindoes, dat zij hun tempels voor hen openstel den. De hindoese vrouwen spoorde hij aan tot zelfontwikkeling en tot sociale arbeid. Langzamerhand drongen de bete kenis en de grootheid van Gandhi tot de wereld door. Het uiterlijk zo nietige mannetje dat aanvankelijk vooral in het Westen, met zijn dunne benen en wijduitstaande oren als lachwekkend figuur werd beschouwd die de strijd wilde aanbinden met windmolens, oogstte steeds meer be wondering om zijn strijdvaardigheid en de zuiverheid van zijn oogmerken. Ook veel Engelse bestuursambtena ren kregen sympathie voor hun on overwinnelijke tegenstander. Het jaar 1947 bracht eindelijk de zo hardstochtelijk begeerde onafhan kelijkheid, maai" met de verdeling van het gebied in het overwegend hindoestaanse India en het moham medaanse Pakistan zag Gandhi het onheil naderen. Direct na de onaf- haoikelykheidsfeesten die hij door bracht met bidden en vasten, brak de hel los tussen de twee groepen die hij altijd getracht had te ver enigen. Zijn verzoeningspogingen moest hij met de dood bekopen. Een fanatieke hindoe schoot hem in ja nuari 1948 bij het begin van de da gelijkse gebedsbijeenkomst neer. CLOUDCROFT <AFP) - De Sowjet- russische ruimtevaartmedicus dr. Oleg Gazenko heeft verklaard dat het wenselijk en te verwezenlijken is, een ruimtevaarder van zyn land toe te voegen aan een Amerikaan se bemanning va neen Apollo. De Rus die daarvoor zou worden aangewe zen zou zich by de Amerikaanse ruimtevaarders moeten voegen om een opleiding te volgen die hem de zelfde kunde bijbrengt. Gazenko zei dit tijdens de inter nationale conferentie van de ruimte vaartacademie te Cloudcroft in Nieuw Mexico. Al eerder hebben bepaal de Amerikaanse functionarissen ge zegd dat een internationale ruimte vaartbemanning te wensen zou zyn. Ghanese burgerregering In Ghana heeft gisteren een burgerre gering onder leiding van dr. Kofia Boesia het bestuur formeel overge nomen van het leger, dat drie-en- e enhalf jaar geleden bij een staats greep het bewind van president Nkroemah ten val bracht. De In stallatieplechtigheid op een plein in Accra werd bijgwoond door circa vijftigduizend personen, onder wie delegaties uit een dozijn andere Afirkaanse landen. Brigade-generaal Afrika, die voorlopig met twee ande ren zitting houdt in een presiden tiële raad, overhandigde dr. Boesia een afschrift van de nieuwe grond wet. Gazenko zei dat de verovering van de ruimte een zaak van de he le mensheid is en zei voorstander te zyn van uitwisseling van ruimtevaart deskundigen tussen de Sowjet-Unia en de V.S. WASHINGTON (Reuter) Pre sident Nixon heeft het besluit van de Amerikaanse inlichtingendienst „CIA", niet te getuigen in een pro ces tegen zes leden van de speciale troepen "beter bekend als ..groen» baretten") persoonlijk goedgekeurd. Dit heeft een woordvoerder van het Witte Huis gisteren meegedeeld. In Washington hadden in stijgen de mate geruchten de ronde gedaan dat het besluit de zaak wegens moord op een Zuidvietnamese dub belspion in te trekken op het hoog ste niveau was genomen. Zoals ge meld trok minister van het leger Resor maandag de beschuldiging te gen de zes „groene baretten" in om dat zij, volgens hem, geen eerlijk proces zouden kunnen krijgen door de weigering van het CIA leden van deze instelling als getuigen de charge te laten optreden. (Van onze redacteur ruimtevaart) VANDENBERG/NOORDWIJK Omstreeks half twaalf gister avond is van de basis Vanden- berg aan de Amerikaanse west kust met behulp van een Ameri kaanse viertraps Scout-raket de Europese kunstmaan ESRO-IB gelanceerd naar een vrijwel cir kelvormige baan op 415 km hoog te die over de polen loopt. In het Europese ruimtevaartcentrum Estec in Noordwijk werd de lan cering zo „direct" mogelijk via een telefoonverbinding met Van- clenberg gevolgd door vele des kundigen, die aan het tot stand komen van de kunstmaan heb ben meegewerkt. Het slagen van de lancering zelf werd in Noordwijk vanuit Van- denberg bekend gemaakt door de di recteur-generaal v an de Europese organisatie, de Italiaan prof. dr. H. Bondi, die de operatie ter plaatse gadesloeg. De ongeveer 85 kg wegende satel liet die „Boreas" werd gedoopt is een Iets gewijzigde en verbeterde versie van de Esro- IA tAurorae) die een jaar geleden op 3 oktober naar de ruimte ging en nog steeds gegevens uitzendt hoewel op een levensduur van slechts vier tot zes maanden gerekend was. Aan boord van de nieuwe kunstmaan bevinden zich in strumenten voor een achttal weten schappelijke experimenten. Twee I daarvan zijn reeds kort na de lance- ring gestart. Uit de gegevens bleek, j dat de boordsystemen van de kunst- i maan goed werken. In de loop van I de komende dagen zullen ook de an- j dere experimenten worden inge schakeld. Het voornaamste doel van J de metingen is, meer te weten te ko- 1 men over het noorderlicht en de deel tjes en straling die daarmee verband houden. Daartoe is een nauwkeurige positie van de kunstmaan ten opzich te van het magnetisch veld van de aarde noodzakelijk. Deze positie-hand having is een van de moeilijke pro blemen, die bij de constructie van dit type kunstmaan met succes zyn opgelost. Door de hoge ontwikke lingskosten moest aan de Aurorae niet minder dan 21 miljoen gulden worden besteed, terwijl het nu gelan ceerde broertje Boreas slechts drie- miljoen heeft gekost. Vorige maal stelde de Amerikaanse ruimtevaart organisatie NASA de Scout lanceer- raket echter gratis ter beschikking, doch ditmaal moest een dergelijke raket van de NASA gekocht worden J voor zeven miljoen gulden. De autoriteiten in Noordwijk. waar de satelliet getest is en voor de ruimte in gereedheid werd gebracht, toonden zich zeer tevreden over het verlcop van de lancering en de eer- j ste reacties van de kunstmaan. Toen i tegen half een vannacht bekend werd j dat de lancering was geslaagd en dat de juiste baan was bereikt, kon men I met voldoening de champagne aan- J spreken. Het succes van de lance ring werd tevens een stimulans ge acht om de verdere projecten van de Europese organisatie uit te voeren en over het algemeen beschouwd als een ruggesteuntje voor de orga nisatie, die in het recente verleden door reeksen politieke en financiële moeilijkheden nog wel eens in ge vaar is geweest. De ESRO-IB of Boreasge fotografeerd na de voltooiing in het Noordwijkse ruimtevaartcen- trum ESTEC. De cylinder heeft een doorsnee van 76 centimeter en is 93 centimeter hoog. Het ge wicht bedraagt 85.15 kilogram. De uitstekende sprieten zijn an tennes en magneetarmen, die de kunstmaan in de juiste positie ten opzichte van het aardmagne- tisch veld houden. Door deze po sitie wordt de kunstmaan sterk eenzijdig verhit door het zon licht, maar door technische voor zieningen wordt het inwendige, waar zich de instrumenten be vinden, op een constante tempe ratuur gehouden. ADVERTENTIE Kijk, de versnellingsbak waarmee de meeste auto's nu nog zijn uitgerust, werd zo'n 80 jaar geleden ontwikkeld. En hoewel de snelheid van de auto sindsdien zeker vertienvoudigd is, zit de automobilist van nu nog altijd opgescheept met dat stuk techniek nit de vorige eeuw. Hetgeen hem verplicht alsmaar bezig te zijn met pook en pedaaL Nu kun je dat wel sportief willen noemen, maar dat wordt met de steeds toenemende verkeersdrukte natuurlijk wel een lachertje. Daarom willen wij u er even op wijzen manier van autorijden bestaat, op handen en voetenwerk maar op pienter de Variomatic van DAF. Die geeft u niet 4, veel om met de hand te bedienen. I»7id dat er tegenwoordig een meer ontspannen waarbij het niet zozeer aankomt gebruik maken van de modernste techniek: maar 1000 versnellingen. Dat is natuurlijk wat Daarom gebeurt het automatisch. ,;r i DAF33 f 4.810.40 Gncl. BTW» aanbetaling f 1.286,- DAF44 f 5.964, (ind. BTW) aanbetaling f 1.580,- DAF44 stationcar f 6.664,- Gncl. BTW) aanbetaling f 1.767,- DAF55 f 6.602,40 Gncl. BTW) aanbetaling f 1.749.- DAF55 coupé f 7.498,40 (incl. BTW) aanbetaling f 1.987,- DAF55 stationcar f 7.000,- Gncl, BTW) aanbetaling f 1.857,- <0k Stuur mij alle informatie over de vernieuwde DAF55 DAF55 Coupé «DAF55 Stationcar DAF44 «DAF44 Stationcar «DAF33 (Aanstrepen wwtwrasü. Naam:- Adres:. Plaats:. (In envelop ronder postzegel verzenden aan DAF, Antwoordnummer 2000, Eindhoven.) TELEFOON 23041 (01710) DAF-dealer LEIDEN EN OMSTREKEN, HOGERBEETSSTRAAT 6 - LEIDEN - TELEFOON 50330 DAF-dealer voor Oegstgeest, Rijnsburg, Warmond.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1969 | | pagina 21