kiezers zullen dwingen tot
progressieve concentratie
Peerke krijgt
de doodstraf
Premier niet
opdringen
Rente blijft nog steeds stijgen
II
FINANCIEEL
WEEKOVERZICHT
uit bedroeg ruim
jftigduizeud gulden
venal op bank in Abcoude
a8
Exportwaarde
van haring
gestegen
Commissie uit christelijke partijen:
Dronken chauffeur
ramt brugleuning
9en Uyl op PvdA-partijraad: MARKTBERICHTEN
ITERDAG 27 SEPTEMBER 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
TRECHT (ANP) „Er is geen reden om al te tragisch te
"q over het feit dat de vorming van een progressieve concen-
ie op sterke weerstanden stuit. Het is bemoedigend dat
rzijds uit opinie-onderzoeken blijkt dat de huidige regerings-
itie waarschijnlijk geen meerderheid zal krijgen, en ander
dat de wil tot staatskundige vernieuwing aan kracht wint.
de partijen het niet willen of
en. dan zullen de kiezers dwin-
le®tot een progressieve concentra-
aldus de fractieleider van de
in de Tweede Kamer, drs. J.
Jen Uyl, op de vandaag in
cht gehouden bijeenkomst van
ill arii jraad.
Den Uyl merkte op dat de
groep PAK voortreffelijk werk
verricht, en dat in verschei-
plaatsen aanzetten voor een
Ve formatie zijn gevormd.
e8 ekend over het beleid van de
ing, met name inzake de loon-
verklaarde drs. Den Uyl dat
ate de vruchten in het
iar van het kabinet meer aan-
ten raken, worden de pro
van de confessionele partijen
na 1971 mooier. De rapporten
de „achttien" worden verheve-
naar mate het kabinetsbeleid
;er wordt. (Het duidelijkheids
van de „achttien" is voi
re. Den Uyl „voor driekwart
trouwe topie" van het PvdA-
irt „Een stem die telt".
Onvoorstelbaar
fractieleider van de PvdA
de het „onvoorstelbaar", dat
gering in het parlement een
ee et „afdwingt", waardoor het
uir ferleg wordt opengebroken en
i pipen confrontatie met alle ge-
voor de werkgelegenheid wel-
onvermijdelijk wordt. „Het is
Dek van de boze daad, die be-
net de vorming van een kabi-
arin de VVD aan zijn trekken
komen" Hij verweet D'66 „te
sren met goedkoop anti-vakbe-
gssentiment", en voegde hier-
oe dat de PvdA zonder meer
voor de vakbeweging kiest,
dat het verschil moet worden
dan mag men dat weten".
inrit)'
pk
Den Uyl verweet minister Ds
te weigeren zijn macht te ge
le tfcn tegen Verolme. een auto-
in wiens bedrijf 130 miljoen
aan overheidsgeld is ges to-
die over leven en lot van
dan 10.000 werknemers be-
- omdat hy de particuliere
wenst te ontzien,
weigering van het kabinet om
Idei ende zeggenschap in het Ver
concern te eisen kan alleen
n verklaard uit „een dogma-
vasthouoen aan de vrije on-
me ningsgewijze produktie".
het verwerpen van het en-
•voorstel van de groep-Aarden
eert dat de regeringspartijen
binnengedrongen in de economische
machtsstructuur, aldus drs. Den Uyl.
De regering doet niets om de in
flatiespiraal te doorbreken, integen
deel, aldus drs. Den Uyl. De verla
ging van de inkomstenbelasting zal
de conjunctuur, die in west-Neder
land weer allerlei tekenen van over
spanning vertoont, verder opjagen
De btw zal prijsstijgingen een nieu
we impuls geven. De belastingverla
ging is bovenaien verwerpelijk omdat
het besteedbaar inkomen van iemand
die 10.000 gulden verdient met ca.
1,2 procent stygt, maar van iemand
die 50.000 vei dient met 3.1 procent.
De 900 miljoen zouden beter kunnen
worden gebruikt voor het optrekken
van de belastingvrije voet, krotop
ruiming, beter onderwijs en ontwik
kelingshulp.
Drs. J. M. DEN UYL
IK WAS DE EL0WN
ba rillen dat van buitenaf wordt
BRUSSEL (ANP) Een 40-jarige
Belg, Peerke Vcrhacrt, is gisteren
aan het slot van een proces in Ant
werpen, ter dood veroordeeld na
schuldig te zün verklaard aan vier
moorden, waarvan een op een in
Antwerpen wonende Nederlander.
De doodstraf wordt in België niet
voltrokken, doch omgezet in levens
lange gevangenisstraf. Het verschil
met gewoon levenslang is, dat bij dit
laatste een veroordeelde kan reke
nen op aanzienlijke strafverminde
ring bij goed gedrag.
Verhaert had bekend de moorden
te hebben gepleegd in november
1967 en februari 1968 kort nadat
hij een zestal jaren gevangenisstraf
had ondergaan wegens roofoverval
len.
Peerke Verhaert luisterde met ge
bogen hoofd, toen het vonnis werd
voorgelezen schijnbaar onbewo
gen. Maar tot achter in de muisstille
zaal kon men zyn nagels krampach-
le
tol OUDE (GPD) Vlak voor
Bitingsuur hebben gisteravond'
(©wapende mannen een over- j
epleegd op de Coöperatieve j
isenbank van Abcoude. Zij
met een bedrag van naar
ng vijftigduizend gulden van-
gegaan. Evenals bij vorige
rervallen, die in de provincie
lvaI t en het Gooi zijn voorgeval-
laakten zij gebruik van een
'itroën.
het. moment van de overval
in het kantoor van de bank
aanwezig. Kassier W
mevrouw E. A. M. van
de voorzitter van de plaat-
de heer H. A. de Groot.
Een paar minuten voor negen stap
ten twee in het donker geklede man
nen de waohtruimte van het bank
gebouwtje binnen. „Poen", snauwde
de grootste van de twee de kassier
toe. Deze was even verbluft, maar-
gaf gauw gehoor aan de vraag, aan
gezien hij bedreigd werd met een
wapen. Ook de andere overvaller had
een revolver in de hand. Snel pakte
de heer Rooucnburg een stapeltje
bankbiljetten, die dicht bij de hand
lagen, maai- dit bedrag was niet vol
doende naai- de zin van de rovers.
„Juffrouw, de kluis open en meer
geld", riep opnieuw de grootste man
tegen mevrouw Van Lom. Daarna
zijn de overvallers snel verdwenen.
tig horen schrapen over de leuning
van de beklaagdenbank.
Toen Peerke Verhaert zelf nog een
gelegenheid kreeg om iets tot de jury
te zeggen, sprak hij geen woorden
van spyt, maar vroeg „ge moet u
eens trachten in te beelden wat het
was om uit de gevangenis te komen
(in 1967» zonder werk." En hij voeg
de hieraan toe, zich tot de „werkge
vers" richtend: „Als er een komt
kloppen, die van achter die muren
komt. stuur hem dan niet weg, er
zijn toch ook goeie bij, geef die hun
kans."
En tenslotte bijna snikkend „Nu
Is alles uit. Ik was de clown in een
circus."
6CHEVENINGEN <GPD> Sche-
veningen voerde in het tweede kwar
taal van dit jaar voor bijna f 1.4 mil
joen aan pekel- en steurharing uit
naar het buitenland. Daarmee staat
deze haven op de tweede plaats van
exporterende vissersplaatsen.
Katwijk staat bovenaan met een
uitvoer van f 1.579.860. Vlaardingen
exporteerde in het tweede kwartaal
voor f751.625 en IJmuiden voor ruim
f 11.000.
IJmuiden haalde echter de hoog
ste waarde per netto kilogram, na
melijk f2.47, tegen Katwijk f 1.56.
Scheveningen f 1.51 en Vlaardingen
f 1.43.
De totale export van ons land aan
pekel- en steurharing is met een
waarde van f3.739.357 gestegen ten
opzichte van het tweede kwartaal in
1968: f3.510.334. maar de totale hoe
veelheid daalde met ruim 200.000 kg.
Veruit de grootste afnemers waren
België/Luxemburg en Westduitsland
Het kantoor van de bank
waar de overval werd gepleegd.
V.l.n.r. mevr. E. A. M. Lom, tivee
politiemannen, de voorzitter van
de bank. de heer H. A. de Groot,
en de kassier W. Roodenburg, die
verslag uitbrengt van de gebeur
tenissen.
(Van onze parlementaire redactie»
DEN HAAG <GPD> De drie
christelijke partijen. ARP. CHU en
KVP. moeten een toekomstige vierde
regeringspartner geen minister-pre
sident opdringen, maar zy moeten
wel een urgentie-program en een lyst
met kandidaat-ministers op tafel leg
gen.
Dit staat in een rapport van de
commissie duidelijkheid uit de ..groep
van achttien", dat vrydag is versche
nen. De commissie, die onder leiding
staat van oudminister dr. Veldkamp,
meent dat het confessionele urgentie
program de basis moet zyn voor ver
der praten over een regeringscombi
natie na de verkiezingen van 1971.
Is een zgn. groot regeerakkoord
met de vier niet haalbaar, dan is
het niet uitgesloten dat ARP, CH en
KVP in de oppositie zullen moeten
gaan. Wel vindt de commissie dat in
een intentieverklaring moet worden
gezegd met welke partijen na de ver
kiezingen in de eerste plaats samen
werking wordt gezocht. Lijden die
partyen ernstig verlies, dan moet
ook de intentie worden opgegeven,
aldus de commisesie-Veldkamp.
Een gecombineerde lyst met de
drie christelijke partijen hangt af
van de voorgenomen wijziging van de
kieswet. De commissie suggereert om
de zelfstandige lijsten op het stem
biljet te plaatsen die voor zover van
tevoren aangekondigd gezamenlijk
tellen voor de (rest-) zetelverdeling.
De commissie-Veldkamp doet ver
der voorstellen om de positie van de
kroon, het kabinet en van het par
lement aan de moderne eisen aan te
passen. Daarmee zou de stabiliteit
van ons parlementaire stelsel wor
den bevorderd. De politieke verant
woordelijkheid van de Koningin zou
moeten worden beperkt.
De troonrede in zijn huidige opzet
moet vervallen. De commissie stelt
voor dat de Koningin voortaan vol
staat met een korte toespraak ter ge
legenheid van de opening van het
parlementaire jaar. Daarna zou de
minister-president het politiek pro
gram van het kabinet moeten weer
geven.
Ministers zouden by voorkeur uit
het parlement moeten worden gere-
cruteerd.
Een kabinetsformateur mag pas
voorstellen doen aan de Ko
ningin. als de kamer in meer
derheid met zijn concept ak
koord gaat. Formateur en meerder-
heidsblok moeten zich wel openlyk
verantwoorden voor de kiezers en de
kamergroeperingen die geen deel uit
maken van de regeringsmeerderheid.
Het kabinet zou een door de kamer
aanvaarde motie niet meer naast
zich neer mogen leggen, maar dient
zo'n motie uit te voeren. „De ver-
antwoordelykheid voor de uitvoer
baarheid van een motie dient in vol
le omvang te berusten by de kamer
meerderheid. die haar aanvaardde."
aldus de commissie van de achttien.
De kamer zelf zou in de gelegen
heid moeten worden gesteld om amb
tenaren mondelinge inlichtingen te
vragen.
De zeggenschap van de kiezers
moet worden vergroot door bijvoor
beeld tussen de verkiezingen door
zgn. consultatieve referenda te hou
den.
In de Rolzaal op het Binnen
hol heeft Koningin Juliana de
Florence Nightingale-medaille
uitgereikt aan mej. Verlinden.
Deze verpleegster kreeg deze hoge
onderscheiding voor haar werk
als Rode Kruis-verpleegster in
Vietnam.
RIJNSBURG. 26 september Bloe
menveiling. Anjers: witte sim 15-22.
rode 18-24. roze 17-23. Crowly 20-26.
Dusty 22-28. Arthur 17-24. GJ 18-24.
Keever 20-25. La Rève 23-30. Esperan-
a 22-27 per stuk. Freesia: Golden
Yellow 70-110, White Swan 140-175
per bos. RozenBaccara 30-60. Carol 8-
10. Garnette 7-11, Zorlna 12-18 per
stuk Dlv. snijbloemen: Anthurium 10©
-260. Gerbera 14-30. Lelies 40-125 per
stuk Asters 75-120 per bos. Heliamen
400-650 per 100. Chrysanten Lvona 120
-140. Ind Polls 125-150. White Spi
der 140-160. Lilian Hoek 60-80. Koen»
Elite 80-: 00. Dellghtfull 90-110, Da
vine 90-125. Grace 65-100 per tao»
Breltner 25-32. Bornholm 35-40, Alex
Bedser 20-29. Migoll 20-25. Regalia 25-
37 per stuk.
LISSE*. 26 september Bloembol
lenveiling Narcissen I en II per 100:
Sutch Master 21.55-17.50, Golden Har
vest 27.50-22 30, Gold Medal 40.65-38.25
King Alfred 16.80-16.05, Magnifence
14.65-13.50, Rembrandt 21.90-14.55.
Unsurpassable 25.75-17 60, Explorer
22.05-16.20. Biceiers Magnet 10.45-7.50
Music Hall 13.50-10,-, President Le
brun 10.20-8.40, Queen of Bicelers 9.90
-8.20. Goblet 3 60-7.70, Witte trompet
ten Beersheba 12.50-9.75, Mrs. E H
Krelage 11.15-9,80. Mout Hood 10.50-
10.40, Grootkrjnige narcissen. Blnkl»
9 80-9.50, Carlton 1860-15.15, Flower
Record 12.55-8.40, Fortuna 14.25-9.50
Scarlet Elegance 12.25-10.60, Selma La
gerlof 10.20-9 75. Dubbele narcissen
Mary Copland 10.60-9 80, Texas 13.06
12.05, Twink 1045-9.75, Van Sien 28-
23.15. White Sail 9.50-7.50, Pactlcus
Actea 13 70-10 f0, February Gold 15.30-
14 80.
KATWIJK AAN DEN RIJN. 26 sept
Groenteveilingwaspeen per kist
A-extra 4,20, Al 2.00-4.60. A2 2.60-4,80.
B- 2.10-5,10. C2 80-2,40. breekpeen per
kist Cl 2,80-1,Go. Dl 4,30-4.40, II 70-
3.40. bospeen yer bos 43-59. andijvie
48-69, bloemkool per stuk 6 st. per bak
1 105-131 II 30-98. 8 st I 82-101. 2
34-71, 10 St 1 6166. 2 19 12 St. I 43-
66, kroten B2 per kist 3.20. prinsesse-
bonen 1 70-145. 1 20-65, sla per stuk
19-28, spinazie 34-38, tomaten per bak
je van 6 kg Al 3,50, BI 3.80. Cl 3.20.
CC1 2,70, uien per kist 3.60-3,90, radijs
per bos 14-15. peterselie per bos 7
krulpeterselie per bos 7-12, selderie p.
bos 6-8. Aanvoeren: waspeen 173.000 1
kg bloemkool lö.OOO stuks.
ZWOLLE. 26 sept. Veemarkt. Aan
voer runderen 2525. graskalveren 740
nuchtere kalveren 895. schapen en
lammeren 241. varkens 321. schram
men 25. biggen 860. gelten 27. totaal
5633. Prijzen iln f per stuk): neuren-
de en versgesalfde koelen 850-1490.
neurende vaarzen 950-1240. neurende I
pinken 700-900. slachtkoeien en vaar-
zen 890-1100. slachtkoeien (In f per kg j
gesl. gew 3.40-5.20, gulste koelen 800
-1000, worstlioelen in f per kg gsl. j
gew. 3.05-3,45, gulste vaarzen 825-1025
gulste pinken 600-700, graskalveren
425-650, nuchtere kalveren (In f per
kg lev. gew.) 1,35-1.75. geiten 20-70.
vette schapen 90-130. lammeren 85- i
95. 10-weekse biggen 100-135. drachti-
ge varkens 550-690. slachtvarkens 420-
620, schrammen 115-130, biggen 90-103 j
st:eren In f per kg gesl gew. 4.30-3.-. j
vette kal"ern 475-650, In f per kg lev. I
gew, 3.40-3,90. Overzicht aanvoer en
handel. Gebrulksvee vlot en aantrek
kend, gulste koelen redelijk en prljsh..
vaarzen en pinken kalm en aantrek
kelijk. graskalveren kalm en aantrek
kelijk, vette kalveren stug en niet
prljsh., nucht. kalveren stug en niet
prljsh.. biggen kalm en prljsh.. slacht
koeien traag en niet prysh.
BOSKOOP. 26 sept. Bloemenvei
ling. Duisburg 240-160. Butterfly 240-
200-160, Zorma 260-220, korter 160,
Garnette 100-70, Fire King 300-180-90,
Pollantha 390-f.40-100. White Butter-
flj 360-260. N-wyorker 260. White Je
well 100. Anne Wheatcroft 60. Rose-
landia 260-170-120. Dahlia ponpon 61.
HelianthJs 44. Sneeuwbes 65. Callcarpa
25 per tak, Pernettla rood 350-320, ge
mengd 300-300-160. plant rood 100-140,
wit 110, Chrysanten Aurora 25-11.
Stardush 54. Luclda 53-60. Gapaple 60.
Pmoccio 70. White Hope 65. Gele Hoek
60 Rosette 55. Purple Gem. 50. Koens
Elite 43, gemengd 65, Bronzen Hoek 60
Skippy 80, Goldin Delight 75-65, Grace
65-75, gr bl. Chrysanten Evelyn Boes
37-36. Physalls 270-160-110. kort 65-
40, Capslcus So'anum 85-70
DEN HAAG/NIEUWKOOP Een
betonwerker uit Nieuwkoop wist niet
of hij waakte of droomde, toen hy
in het nachtelijk uur door een hevi
ge klap ontwaakte. Toen hy uit het
slaapkamerraam keek, ontdekte hij.
dat de hele leuning van een brug
nabij zyn woning was verdwenen.
Op de brug stond nog een auto die
kennelijk de leuning had wegge
vaagd. Toen de betonwerkre pools
hoogte ging nemen, had hij al gauw
in de gaten, wat er aan de hand was
en liet de politie waarschuwen. Doch
voor deze arriveerde, was de autobe
stuurder en een passagier in een an
dere auto verdwenen. Het kostte niet
zoveel moeite hem op te sporen.
Voor het onder invloed van drank
verkeren had de 21-jarige inwoner
van Nieuwkoop zich voor de Haagse
politierechter te verantwoorden,
maar hy liet verstek gaan. De be
tonwerker deelde mee, dat de betrok
ken brug in de Kerkstraat een ge
vaarlijk punt vormt vanwege een
flauwe bocht in de weg. Niettemin
wordt er met grote snelheid gereden,
zodat er herhaaldelijk ongelukken
gebeuren.
Verdachte had toegeven 67 gla
zen bier te hebben gedronken. In
verband hiermee eiste de officier een
week gevangenisstraf en 8 maanden
ontzegging van de rijbevoegdheid
waarvan vier maanden voorwaar
delijk, benevens f 100, boete' omdat de
auto van verdachte niet was verze
kerd. De rechter veroordeelde tot
twee weken gevangenisstraf waar
van een week voorwaardelijk met
proeftijd van twee jaar en verder
overeenkomstig de eis van de offi
cier.
LEIDEN (GPDi Het gaat in
ons land nog altijd maar omhoog
met de rentevergoeding, die voor
kredieten en langlopende lenin
gen moet worden betaald. De bij
de jongste emissie uitgegeven
obligaties van de bank voor Ne
derlandse Gemeenten staan on
danks de rente van 8 procent een
heel stuk onder de afgifteprijs.
De staatsfondsenmarkt heeft na
de indiening van de begroting
voor 1970 ook een veer moeten
laten.
Blijkbaar is de markt van streek
geraakt door de mededeling in
de begroting dat er voor dit jaar nog
een kastekort van f 670 min. moet
worden gedekt op de kapitaalmarkt.
Van dit bedrag zal echter het leeu-
wedeel worden verkregen door ge
bruik te maken van de voorinschrijf-
rekening. waarop de pensioenpremies
der ambtenaren worden gestort.
Lenen voor de staat
Waarschijnlijk zal ©r als ©r een
obligatielennig komt van de
staat niet meer dan f250 min. wor
den opgenomen. Voor het volgend
jaar beloopt de leningsbehoefte op
de open markt f850 min., hetgeen
f 500 min. minder is dan er dit Jaar
nodig was. Tegenover de behoefte
van f850 min. aan nieuw kapitaal
staat dat het rijk ongeveer f 600 min.
moet terugbetalen op aflopende le
ningen, zodat als het erop aankomt
maar f 250 min. nieuw geld nodig
zou zijn.
De grote bankinstellingen houden er
al rekening mee, dat de rente voor
lopig op een hoog peil gehandhaafd
blijft. De ABN was de eerste, die een
verhoging van de rentevergoedingen
afkondigde. De rykspost komt door
de rentestijging wel in een moeilijk
parket.
Rijkspost in de knel
Zij ls gebonden aan voorschriften
en goedkeuringen van hogere in
stanties en het kost daardoor gerui
me tyd eer tot een verhoging van de
rente kan worden overgegaan. Bo-
verdien heeft de instelling nog een
heleboel oude beleggingen, die een
veel lagere rente opbrengen dan bij
nieuwe uitzettingen kan worden be
dongen.
Een verhoging van de rente voor
Verzekeringspremies
In verband daarmee is het een
heet hangijzer om tot herziening van
de premies over te gaan. Dat zou
dan natuurlijk alleen zijn voor nieu
we polissen. Al geruime tijd wordt er
in de kring der levensverzekeraars
druk gediscussieerd wat er kan wor
den gedaan om tot een betere af
stemming tussen de berekende pre
mies en de ontvangen hoge rente te
komen.
Voor collectieve overeenkomsten
geldt allang een stelsel van winstde
ling, hetgeen met zich meebrengt dat
een deel van de rentewinst wordt te-
het spaargeld loopt echter over de
gehele linie door. dus ook voor het
geld dat in de laagrentende beleggin
gen is gestoken. Toch lijkt het waar-
schijnlyk dat ook de rykspost op
korte termyn wat aan de vergoeding
gaat knutselen.
Voor de levensverzekeraars ls de
rentestijging ook een pynlyke zaak.
Weliswaar wordt by belegging van
de lopende premie-ontvangsten ge
profiteerd van de hoge rente, maar
de oude beleggingen blyven op de
vroegere tarieven doorlopen. Ook is
het niet te voorspellen hoe de rente
zich in de komende Jaren zal ont
wikkelen.
ruggegeven aan de verzekerde in een
of andere vorm. Premieverlaging is
heel wat anders, want de contracten
worden meestal aangegaan voor lan
ge termyn. soms wel voor veertig
jaar.
De premies, die nu berekend wor
de, moeten de gehele periode mee ko
men. maar wie zal zeggen hoe de
rente over tien, twintig of dertig Jaar
zal zyn. Misschien wordt er dan wel
uit een heel ander vaatje getapt.
Oudminister Lieftinck voorspelde
kort na de oorlog dat 3*4 pet. eigen-
lyk het normale rentepeil in ons
land was, maar als minister Witte-
veen nu zou aankloppen moet hy
l met minstens 8 pet. gaan leuren,
omdat hy anders de obligaties niet
kan plaatsen.
Impasse overbruggen
Teneinde de impasse te overbrug
gen en te voorkomen dat er een ko
persstaking optreedt hebben de ver
zekeraars aangekondigd dat eventue
le tariefswijzigingen ook zullen gel
den voor alle na 15 sptember af
gesloten polissen. Er wordt dus geen
kat in de zak gekocht als er nu een
levensverzekering wordt afgeslo
ten. In kringen der verzekeraars
staat men aarzelend tegenover ta
riefsherziening en wil men het liever
in een uitbreiding van het winstde-
lingsstelsel zoeken.
De rentestyging heeft niet alleen
de verzekeraars in een moeiiyk par
ket gebracht. Ook by het bedryfs-
leven wordt steeds meer ondervon
den hoe zwaar het valt om krediet
te bekomen en welke prys er dan
voor wordt gevraagd.
Scherven gericht
In de komende periode. waarin
meer dan f 1.5 miljard door het be
drijfsleven aan vennootschapsbelas
ting moet worjlen opgebracht, zal
menig ondernemer zich achter de
oren krabben als hy zich afvraagt
waar hy het geld vandaan moet ha-
I len. Uiteindelyk moeten de leveran
ciers ook betaald worden en staat het
personeel aan het einde van de
maand ook te wachten op het sala
ris. De liquiditeitszorgen zullen
in vele bedryven toenemen en het
zal beslist niet alleen de scheepsbou
wer Verolme zyn, die in de knoop is
geraakt met zyn financieringen en
die deswege werd blootgesteld aan
I het schervengerlcht.
