Mmpidou met 'open
»eest' naar EEG-top
Peking: Mao
niet ziek
Massamoordenaar Peerke
Verhaert voor de rechter
'rankrijks economische situatie
orgwekkend
Britten
tegen
de EEG
Defregger de eerste
tijd op non-aetief
iurandt ziet
i toekomst
overleg in
aak-Berlijn
Caransa mogelijk
geïnteresseerd in
Hotel Americain
POLEMIEK MOSKOU-CHINA
WEER HELEMAAL OP GANC
gashaarden
die u moet zien
uit Hanoi
SDAG 23 SEPTEMBER 1969
leidsch dagblad
PAGINA K
(Van onze correspondent)
RIJS (GPD) Georges Pompidou heeft in de tweede
fcnferentie, die hij als president van Frankrijk gisteren in
k hield, verklaard dat hij zonder vooroordelen en met een
geest" in november deel zal nemen aan de tbpconferen-
de zes EEG-landen dan in Den Haag te wachten staat,
zijn partners bij die gelegenheid vrijmoedig vertellen
Jij op zijn hart heeft, nu Europa een „kapitale etappe" be-
Voor zijn verdere toekomst.
•omarkt, zo herhaalde hij,
t moeten worden „verdiept",
tegen uitbreiding zag hij
•n enkel bezwaar. Met deze
Ingen over de komende Euro
topconferentie bedoelde de
president zich kennelijk, en
iststellende termen, tot Enge-
i de vijf EEG-bondgenoten te
de rest waren al zijn mede-
jen echter uitsluitend voor 't
ands publiek bestemd, hy
nig twijfel bestaan aan de
kende situatie waarin
economisch en ook sociaal
g verkeert en de vele cijfers,
uit zijn hoofd citeerde, wa-
flerdaad weinig geëigend om
timisme te herstellen. Frank-
iteedt, zo onthulde hij, slechts
cent van zijn nationale pro-
aan de uitvoer, terwijl West-
nd, dat bovendien veel meer
lieert, dertig procent exporteert.
1 drie grote Franse onderne-
YORK (Reuter. DPA) De
rijp voor een redelijke discus-
de Sowjet-ünie over de kwes-
ijn. Dit is de gemeenschap
conclusie, na een gesprek van
tduitse minister van Buiten-
Zaken, Brandt, met zyn Ame-
i amotgenoot, Rogers, giste-
N'ew York. Volgens Brandt lag
swaar geen goede oplossing
handbereik, maar er er be
en basis voor een redelijke
t. Later sprak Brandt geheel
>ht met zijn Russische colle-
ilko. Het gesprek duurde by-
uur.
betitelde het onderhoud,
i. de recente Russische no-
>nn over het afzien van ge
sprake was gekomen, als een
•tig gesprek in ontspannen
fa zyn gesprek met Gromi-
indt zich niet meer uit over
ien die hij had aangesne-
>r de ontmoeting met Gromi-
[hij geen verandering in de
houding aangaande Ber-
iben ontdekt, maar desbe-
nota's die de Sow jet-Unie
westelijke mogendheden had
waren niet polemisch van
Iet zag er volgens hem niet
~~it dat de Russische regering
rond Berlijn wenst.
mlngen maken deel uit van de groep
van dertig Europese concerns, die
een wereldformaat hebben bereikt.
Macht
Uit hoofde van het overwicht van
het kleinbedrijf en van de landbouw
op de industrie, zo legde hij uit, kan
men ook nauwelijks verwachten dat
Franrkijk die achterstand op korte
termijn in zal kunnen lopen. Niette
min is het een levensnoodzaak bin
nen vijf tien jaar een „werkelijke
economische macht" te worden. HiJ
riep daarom alle Fransen ap tot
spaarzin en tot de strijd om de frank
te helpen redden. Met die spaar-
duiten zouden de investeringen, die
nu tijdelyk moesten worden geremd
of stopgezet, dan weer zo spoedig mo
gelijk kunnen worden hervat.
President Pompidou nam ook het
saneringsplan van de regering Cha-
ban Delmas in bescherming, dat, zo
zei hij, de kleine man ontzag en van
de welgestelde burgers en de banken
de zwaarste offers vergde. Hij kon
digde ook nieuwe sociale maatrege
len aan, met het doel de arbeiders
financieel in de winsten te doen de
len en by de Renault-fabrieken zal
het personeel zich binnenkort aan
delen kunnen verwerven.
In tegenstelling tot de 1ste pers-
wilde overtuigen. De soms genadelo
ze zelfkritiek, waaraan hij Frankrijk
onderwierp, stak wel heel scherp af
bij de demonstraties van nationale
arrogantie en zelfoverschatting, die
zijn grote voorganger generaal De
Gaulle op deze plaats elf jaar lang
ten beste placht te geven. Bijwylen
leek het zelfs of Pompidou een
hoofdartikel voorlas of doorborduur
de op de ideeën van Servan-Schrei-
ber, de bekende directeur van het
weekblad L'Express, die de gaullis
tische zelfgenoegzaamheid sinds Ja
ren aan de kaak heeft gesteld.
Of deze presidentiële openhartig
heid, die impliciet immers een scher
pe veroordeling van het gaullistische
verleden inhield, de arbeiders veel
reden zal geven hun eisen tot loons
verhoging en lotsverbetering in te
binden, mag niettemin betwijfeld
worden. De eerste reacties van
de vakbonden wezen vanmorgen al
lerminst in die richting.
LONDEN (AP* In twee dagen tijd
hebben twee opiniepeilingen aan
getoond dat een meerderheid van
het Britse publiek tegen toetreding
tot de EEG is. By de laatste en
quête, bleek dat 54 van de onder
vraagde kiezers tegen toetreding
was. Dertig procent was voor en 16
procent had geen vaste mening.
Vrees voor hogere kosten van het
levensonderhoud was de voornaam
ste reden voor de tegenstand te
gen toetreding tot de EEG. 43 pro
cent sprak zich uit voor nauwere
banden met het Gemenebest en 26
procent was voor nauwer contact
met de VS.
Volgens de voorlaatste opiniepeiling
wil 57 procent van de ondervraag
den de kwestie van de toetreding
van Groot-Brittannië tot de EEG
laten varen
POMPIDOU
ferentie, toen Georges Pompidou van
de zomer als staatshoofd debuteerde,
maakte hy op de 150 journalisten
die hij in het Elysée had uitgenodigd
nu de indruk zich intussen geheel in
z'n nieuwe rol en functie te hebben
Ingeleefd. Zyn uiteenzettingen wa
ren helder, openhartig en vaak bril
jant, als een professor in de politieke
economie, die zijn studenten van de
ijzeren logica van zijn theorieën
AMSTERDAM (GPD) In beurs-
kringen wordt de naam van Caransa
genoemd als die van degene die een
bod wil doen op het Hotel Ameri
cain in Amsterdam.
Overname van dit hotel door de
Caransa-groep zal een aanzienlijke
positieversterking betekenen na de
verwerving van de belangen van het
Amstelhotel kortgeleden.
Eind vorige week liepen de beurs
koersen van Americain opvallend
hoog op. Zondagavond verklaarde
het bestuur van Americain de koers
ontwikkeling te kunnen verklaren
door het feit, dat dit bestuur „door
derden is benaderd voor een eerste
bespreking".
MOSKOU (Reuter. AP, AFP)
Een officiële woordvoerder in Pe
king heeft gisteren gezegd dat par
tijvoorzitter Mao Tse-toeng in goede
gezondheid verkeert en dat het be
richt in een Amerikaans tijdschrift
volgens hetwelk Mao op de rand van
de dood zweeft „typische leugens en
laster" bevat. Toen er op werd ge
wezen, dat het bericht uit commu
nistische bronnen in Moskou werd
aangehaald, zei de woordvoerder
„dat is hetzelfde".
Waarnemers in Peking wyzen er
op, dat met geregelde tussenpozen in
Moskou berichten de ronde hebben
gedaarf volgens welke Mao stervend
of reeds dood was. In Peking is geen
betrouwbare mogelijkheid om na te
advertentie
(bijuwdealer)
MÜNCHEN (DPA) De hupbisschop van München, Matthias Defregger,
zal voorlopig zyn bisschoppelijke functie niet uitoefenen. Het aartsbisschop
pelijk ordinariaat In München heeft maandag meegedeeld dat hy daarmee
zal wachten totdat het gerechtelijk onderzoek, dat zaterdag In Frankfort is
heropend en aan de justitie in München is overgedragen, is beëindigd.
„In het licht van de steeds terugkerende aanvallen op het tot dusver ver
richte onderzoek kan een nog eens herhaald zorgvuldig onderzoek het geval
slechts vex-duidelyken", aldus het ordinax-iaat. Defregger zal tot beëindiging
van het ondei*zoek „in het kader van zijn verplichtingen" werkzaam zyn in
de administratie van het diocees.
Defregger heeft in 1944 in het Italiaanse dorp Filetto een bevel tot dood
schieten van 17 burgers als vergelding voor een overval van partisanen door
gegeven.
ROME (AFP) De 37-jai'ige Paul Alfred Schmidt, een Duitser van
Poolse afkomst, heeft zich in Italië voor bisschop uitgegeven en in Filetto
een mis opgedragen voor de slachtoffers van het bloedbad.
gaan of de Chinese leider werkelijk
ziek is.
Afzondering
In het verleden is Mao verscheide
ne keren in afzondering gegaan en
elke keer ontstonden er ook gissin
gen, dat hij dood of ziek zou zfjn.
Zijn langste afwezigheid van openba
re gebeurtenissen duurde vyfeneen-
halve maand, van 26 november
1965 tot 10 mei 1966. een periode tij
dens welke hij volgens latere infor
maties de culturele revolutie voor
bereidde die tegen president Lioe
Sjao-tsji en zyn volgelingen zou wor
den gelanceerd. De afwezigheid van
Mao nu is de op één na langste tot
dusver. Zij volgde op perloden van
afzondering van 25 november 1966
tot 3 januari 1967 en 28 november
1968 tot 25 januari 1969.
Radio Moskou heeft gisteren in
een uitzending in de Japanse taal la
ten doorschemeren dat het gesprek
tussen Tsjoe En-lai en Koslgin van
11 september op het vliegveld van
Peking tot doel had de betrekkingen
t.ussen Rusland en China te normali
seren.
Het radiostation herinnerde eraan
dat de Russische leiders sedert de
verslechtering van de Russisch-Chi-
nese betrekkingen in 1960 begon, zich
vaak bereid hebben verklaard ge
sprekken met de Chinezen te voeren
over normalisering van de betrek
kingen. Deze voorstellen zijn nog
steeds van kracht, maar Rusland
kan niet toestaan dat China een
„anti-Leninistische en anti-marxisti
sche politiek voert".
Hervat
De Sowjet-Unie heeft gisteren de
woordenstrijd met Peking na een
„wapenstilstand" van elf dagen her
vat met de beschuldiging, dat er
Direct na het slopen van de
barricades m de katholieke wyk
Bogside in Londonderry hebben
de bewoners de scheidslijn met
de protestantse stadswijk aange
geven door een witte streep
dwars over de weg. Links van
de streep begint de rooms- ka
tholieke w\jk. Met toestemming
van de Britse militairen zal de
Vereniging van Burgerbescher
ming het gezag handhaven
binnen de grenaen van de
rooms-katholieke wijk. De
Noordierse politie mag de witte
streep niet overschrijden. Een
tribunaal is gisteren begonnen
met een onderzoek naar de oor
zaken van de onlusten van de
afgelopen maand in Ulster. Het
tribunaal staat onder voorzit
terschap van een Britse rech
ter, lid van het hooggerechts
hof.
Fiat 128 beneden
zesduizend gulden
AMSTERDAM tGPD) Fiat-im
porteur Leonard Lang NV heeft de
prijzen bekend gemaakt van de nieu
we Fiat 128, die binnenkort in Ne
derland leverbaar zal zijn. In de
goedkoopste uitvoering, als tweedeurs
en met laken bekleding, gaat deze
voor Fiat nogal revolutionaire wa
gen (dwarsgeplaatste motor en voor
wielaandrijving) inclusief btw 5.992
gulden kosten. De prijs van dJe vier-
deurs-versie wordt f 6.384 gulden.
De meerprys voor kunstleerbekleding
bedraagt voor beide uitvoeringen
112 gulden.
in China nog steeds sprake is van
grootscheepse onderdrukkingsmaat
regelen tegen tegenstanders van de
huidige politieke koers. Het offi
ciële persbureaus Tass verklaarde in
het eerste commentaar op de toe
stand in China sinds de ontmoeting
van 11 september tussen de premiers
Kosygin en Tsjoe En-lai in Peking,
dat het tekenend was dat de Chine
se propaganda kortgeleden haar
aanvallen op het imperialisme had
gestaakt. „Alle beschikbare midde
len worden nu gebruikt tegen de
Sowjet-Unie en andere socialistische
staten, tegen de communistische en
arbeidersbewegingen", aldus Tass.
Russische kringen hadden vorige
week gezegd dat het stilzwygen over
China minstens zou voortduren tot
dat Peking een Russisch voorstel in
zake besprekingen over de grenspro
blemen had beantwoord.
'AAN WEESEL ZN.
IWQERD 112 - LEIDEN
TELEFOON 20354
VAN VELZEN
oDg toor al Uw HAARDEN
(EINDE 41 - TEL. 21168
AN DE NIE ZN.
vi solen - olie - gas
lORT RAPENBURG 10
IDEINDE hk. K. Rapenburg
TELEFOON 32041
modellen vindt U by het
vertrouwde adres:
d. OUWEELEN Zn.
"RACHT 106 - TEL. 21069
Ell IEMCO N.V.
fE RIJN 30—32 - LEIDEN
TELEFOON 24244
rdefl
rdd
r(Jfa by LANGEZAAL het hele
de, ^sortiment JAARSMA
LANGEZAAL
:helspecialist sinds 1844
RIJN 3 - TEL. 26545
0,5
De volledige collectie vindt U by:
C. A. VAN DORP Zn.
HERENSINGEL 7 - TEL. 20988 j
LEIDEN - HAARLEMMERSTR. 75
TEL. 40298 LEIDEN
Landelyk erkende installateurs. j
C. D. LIGTYOET
KRAA1ERSTRAAT 10 - LEIDEN
ANTON LADAN
LAGE RIJNDIJK 28 - LEIDEN
TELEFOON 26613
Fa. VV. P. HARTWIJK
N. BEESTENMARKT 7—11
LEIDEN - TEL. 26627
G. A. A. NOUWENS
Showroom
GEVERSSTRAAT 63B - TEL. 51434
RHIJNGEESTERSTRAATWEG 94
TEL. 51338 - OEGSTGEEST
A. DE WIT'S Handelshuis
OUDE VEST 111 - TEL. 25328
(Van onze correspondent!
BRUSSEL (GPD) Vandaag be
gint voor het Antwerpse Assiesen-
hof het proces tegen de 40-jarige
Petrus Verhaert bygenaanxd „Peer
ke". Hy heeft vier moorden bekend
en van nog drie andere overvallen
wordt hij verdacht.
Op 20 november 1967 heeft hy by
Dolembreux, op de weg van Luik
naar Bastenaken, de 50-jarige Ne
derlandse handelsvertegenwoodiger
Cornelis Bosman uit Antwerpen
neergeschoten. Hy was met een me
deplichtige, Jef van Rulo, een ken
nis uit de gevangenis. Beide man
nen kregen een lift van een Neder
lander. Ze wilden zyn auto stelen
om daarmee later een overval op
een afgelegen boerderij te kunnen
plegen. Van die overval kwam niets.
Maar in de nacht van 1 op 2 febru
ari 1968 brok Verhaert wel naar een
landbouwersgezin in Turnhout. Van
Rulo had hem verteld dat de man
en de vrouw er warmpjes bijzaten.
Onder bedreiging van een geweer
eiste Verhaert geld. De man verde
digde zioh met een riek, daarom
schoot Verhaert hem en zijn vrouw
dood. By het weggaan liep hy de
broer van de boer tegen het lijf
en ook hem vermoordde hij Daarna
stichtte hij brand in de boerderij.
De vier moorden heeft Verhaert
bekend, maar er zijn nog meer aan
slagen gepleegd waarvan men hem
verdenkt. Zo werd vier dagen na
de moord op de handelsreiziger een
alleenwonende man in Herentals met
vier schoten vermoord. Op 7 decem
ber 1967 vond een aanslag plaats
op een 44-jarige nachtwaker in Heist
op-den-Berg. De man bracht er het
leven af. Op 7 januari 1968 werd in
hetzelfde stadje een groenteventer
met een hakmes gedood. Op 15 ja
nuari werd, ook te Herentals, een
exploitant van een tankstation neer
geschoten. De buit bedroeg 45000
franc. Op 1 februari vond een moord
in Turnhout plaats en 12 maart
daaropvolgend was er opnieuw een
overval op een tankstation in Heren
tals, waarbij dit keer twee be
dienden zwaar werden gewond door
geweerkogels.
Op 15 maart was er nog een aan
randing, ook in Herentals, waarbij
een 36-jarige vrouw bovendien van
1500 franc werd beroofd. Nadat kor
te tijd daarna Verhaert en Van Rulo
waren gearresteerd, was de golf van
aanslagen plotseling ten einde.
Hoe men is gekomen tot de arres
tatie van Verhaert en van Van Rulo?
De politie zou een tip hebben gekre
gen van iemand aan wie beide boas
doeners hadden gevraagd om mee
te doen, zo zegt men. Een andere le
zing wil dat ae rechter van onder
zoek het doopceel heeft laten lichten
van alle lieden uit de Kempen tde
streek waar de moorden en overval
len zyn gepleegd) en dat men zo op
de namen van de beide verdachten
is gekomen. Bij een huiszoeking ln
de buurt van de boerderij, waar Ver
haert bij zijn oudei's woonde, vond
men tenslotte een afgezaagde loop
van een geweer.
Vier moorden heeft Verhaert be
kend. Meer niet. Vex-soheldene ma
len heeft hy geprobeerd in zyn cel
zelfmoord te plegen, maar dat is
niet gelukt. Van Rulo is er wel in ge
slaagd zich te verhangen. Verhaerts
oudei's en zijn broer zijn ervan over
tuigd dat hy niet toerekeningsvat
baar is. Volgens hen ligt de oor
zaak in de maatschappij. Toen Ver
haert verscheidene jaren geleden
een gevangenisstraf wegens diefstal
had uitgezeten, kon hy nergens meer
aan de slag komen en dat heeft hem
eerst melancholiek en ook wraak
zuchtig gemaakt.
De psychiaters denken er anders
over. Hij heeft, zo zeggen zU. de
moorden met zijn volle verstand en
koelbloedig gepleegd met het oog
merk om geld te roven. ZU wUzen
er ook op dat hU zich heeft geoefend
in yoga om tegen lange verhoren be
stand te raken. In maait 1968 bleek
het nut daarvan. Hy doorstond toen
een verhoor dat ononderbroken 4
maal 24 uur heeft geduurd. By na
even lang als men verwacht dat de
ze week zyn proces zal duren.
nieuws
(Van onze oorrespondent)
WUlen Ho Tsji Min heeft een ..po
litiek testament" nagelaten, waarin
hU oproept om de strijd tegen de
„Amerikaanse agressor" voort te zet
ten en te streven naar eenwording
1 van heel Vietnam. De politieke na-
latenschap van de Noordvietnamese
leider loog er niet om: .X>e oorlog
kan nog lang duren en onze lange-
noten moeten dan ook voorbereid
zijn op het brengen van zware offers,,
voor wat betreft hun bezit en zelfs
hun leven. Maai- niets mag ons er
van weerhouden de stryd tegen de
Amerikaanse agressor voort te zet
ten tot de volledige eindoverwin
ning Wat er ook voor moeihjk-
heden en ontberingen voor ons in
het verschiet liggen, ons volk is er
van overtuigd de stryd te winnen.
De VS-imperialisten zullen moeten
vertrekken en ons vaderland zal dan
weer verenigd zyn"
Over de communistische wereldbe
weging zei het „testament" het vol
gende: „Ik hoop dat onze party haar
uiterste best zal doen om de eenheid
te bewerkstelligen tussen alle broe
derpartijen op basis van het marxis-
me-leninisme ten gunste van het in
ternationale proletariaat Ik ben
ervan overtuigd dat de broederparty-
en weer verenigd zullen worden".
Partijsecretaris Le Doean, die ty-
dens de rouwplechtigheden rondom
de begrafenis van Ho diens „testa
ment" voorlas, heeft gezworen dat de
„Noordvietnamese Arbeiderspartij
de politiek van Ho Tsji Min zou
voortzetten en de strijd tegen de
Amerikanen tot het bittere einde
zou uitvechten. In verband met het
pleidooi in Ho's testament voor een
heid onder alle communistische par-
tUen is het ook aan te nemen dat
het vooral de Noordvietnamese lei
ders zyn geweest, die de Russische
premier Kosigin verzochten om zyn
terugreis naar Moskou in Peking te
onderbreken voor overleg met zUn
Chinese collega. Tsjoe En-lai. Men
kan dit gesprek zo onder andere be
schouwen als een posthume hulde
aan Ho. die altUd onvermoeibaar
heeft gestreden voor de solidariteit
van alle communistische partijen
over de hele wereld. Maar het is niet
waarschUnlUk dat hef de nieuwe lei
ders in Hanoi zal lukken wat Ho
Tsji Min nooit gelukt is, namelyk
om de kloof tussen Moskou en Pe
king te overbruggen.
In Noord-Vietnam is overigens in
middels geheel volgens de regels de
81-jarige vice-president Ton Doeo
Thang tot president benoemd. De
nieuwe president kan terugzien op
een bewogen revolutionair verleden.
HU is afkomstig uit een midden
standsgezin in wat nu Zuid-Vietnam
Is, maar als scholier hield hU zich al
bezig met het organiseren van sta
kingen. Nadat hy zyn ingenieurs
studie in Saigon had beëindigd,
werkte hU eerste enige tUd in een
machinefabriek en werd later leraar.
In 1911 ging hU naar Frankrijk om
zyn studie voort te zetten. Waarna
hy gedurende de eerste wereldoorlog
dienst deed op Franse koopvaardy-
schepen.
In 1919 werd hij lid van de Franse
communistische partij, waarna hij
naar zUn land terugkeerde. Spoedig
werd hy daar veroordeeld tot twin
tig jaar gevangenisstraf wegens zijn
revolutionaire activiteiten. In 1945
sloot hU zich aan bU de Vietmin, om
tegen de Fransen te vechten. Al deze
revolutionaire Inspanningen bezorg
den hem in 1955 op de vredesconfe
rentie in Helsinki de Lenin-vredes-
Prijs.
Maar al ls de nieuwe president in
Hanoi een geachte figuur, de werke
lijke macht ligt in handen van het
elf man sterke politburo, waar de
toon wordt aangegeven door partU-
secretaris Le Doean, voorzitter van
de volksvertegenwoordiging Troeong
Tsjin, premier Pham Van Dong. ge
neraal Giap. minister van Buiten
landse Zaken Ngoejen Doei Trin en
tenslotte Le Doec Tho, de voorzitter
van de Noordvietnamese onderhan
delingedelegatie in Parijs. Hoewel er
tussen de leden van het politburo
zeker verschil vasn mening ls over de
manier waarop de strijd in het zui
den voortgezet moet worden en ook
over de aard van de betrekkingen met
Moskou en Peking, toch hoeft men er.
niet op te rekenen dat er in de naaste
toekomst van een duidelyke koersver
andering sprake zal zUn.
De „Noordvietnamese Arbeiders
partij" zal voorlopig zeker de laatste
wil van Ho eerbiedigen en dat be
tekent dan dat de strUd in het zui
den met onverminderde kracht
voortgezet zal worden. Bovendien be
tekent dat ook dat de onderhandelin
gen hi de Franse hoofdstad zich nog
voor onbepaalde tUd zonder al te
veel resultaat zullen voortslepen, zo
lang de Amerikanen niet bereid zUn
om de Noordvietnamese eisen zon
der omwegen in te willigen. Men zal
het voorlopig niet tot een machts
strijd laten komen en zal proberen
om naar Ho's wil de solidariteit te
liandhaven. Het kan ook niet gauw
tot een breuk komen tussen by voor
beeld een pro-Moskou groep en een
pro-Peking groep. De Vietnamese
communisten zUn allereerst Vletna-
I mezen, die overigens wel weten dat
j nooh de Sowjet-Unie noch Peking
hun land in de steek kan laten, om
dat men dan zondermeer terrein aan
de concurrentie" zou prijsgeven.
Daarom aal de nieuwe leiding in
Hanoi voorlopig zeker de voorzichtige
koers tussen Rusland en China
voortzetten, hetgeen alleen mogelyk
zal zUn zolang in eigen rUen de
eenheid wordt bewaard.
CHRISTIAN ROLL
