aarom leraren morgen „slaken"hel kan zoveel beter op school
Verhaal
over een
abortus
Die .progressieve'
leraren trekken
niet de goeie
konsekwenties
I THEO, DE
I EN DE
NOTERING
GEDICHTEN
Nieuws uil Hazerswoude
Lees dil nog eens goed.
Hel gaat over Altona
wetswijziging
zwijgend
ID!
iltfDAG 11 SEPTEMBER I960
LEIDSCH DAGBLAD
PAGTNA 15
Ll,S JE WAARSCHIJNLIJK weet, wordt er morgen, vrijdag 12 september, op
tNederlandse middelbare scholen „gestaakt". Dat woord mag je eigenlek n-iet
en, maar het komt er wel op neer. Leraren geven geen les, maar gaan met
terlingen en ouders over hun grieven discussiëren.
p-ieven betreffen de mammoet-wet. Een heleboel leraren zijn de situatie bo
perhand zat. Ztf werden een aantal jaren geleden verbajd met een schitte-
mammoet-wet, die een veel vrijer en zuiniger onderwijs beloofde, maar waar
praktijk bijna geen spat van terecht is gekomen. Dat is niet de schuld van de
n izeggen de leraren) maar van de regering.
(jat nou allemaal precies zit, kun je op deze aflevering van Jouw Wereld ïezen.
icjnden dit probleem belangrijk genoeg om er een fors deel van de pagina aan
jen. Te meer omdat er vermoedelijk ook op de Leidse scholen over wordt
t, (Zie ook het naschrift).
i geval: hier komt aan het woord een „kritiese" leraar, die uitlegt waarom
^^hun stellingen aan het onderwljsfront hebben ingenomen. Verder hadden
een gesprek met Robert Briel van de Scholieren Aktiegroep Leiden, die het
lot op zekere hoogte met drs. De Kuyper eens is. Doe je voordeel met wat zy te
hebben. Er zal morgen, actie of geen actie, best wel over gepraat worden op
'rf i leraar De Kuyper
Rdber-t Briel
istering": dat is het. waaraan
van nu kapot gaat. Om maar
«■beelden te noement moordt
ie) slachtpartijen tot in het vijf
toe. Een stralende maan, vóór
an Armstrong en consorten met
antisch en lieflijk waas omge-
na hun fantastische reis gede-
|d tot een dode, vuilgrijze bol.
[naar alle waarschijnlijkheid
en mogelijk is. Sex heeft, na de
wm ig van de pil, nooit gedachte,
nerde proporties aangenomen
ai Ik gevaar voor consequenties
the ven. Zelfs een mysterieus
als de menselijke geboorte is,
!ï.-uitzending van onlangs, ver
tot een althans voor leken,
aangelegenheid, waarbij het
li" gevoeglijk geschrapt kan
direct, indringend, niets ver
haar pijnlijkste kant werd
tlf héél natuurlijke gebeur-
derd, dat zij hoogstens nog
ien als reclamestunt voor de ge-
lerking. Het ergste hierbij was
dat deze uitzending op zulk een
ir plaats vond, dat ook kleine
deze super-sensatiefilm kon-
oit" of zoals dat tegenwoordig
modewoord heeft: „Voor mij
meer", moet hun enige en
lijke reactie geweest zijn.
j&j fluistering" was hier ten top
3»Jop n°£ veel andere gebieden
§^§6 jammerlijke ontluistering ge
denk bijv. aan al die
Ie en schorre stemmen van
ïgers on zangeressen. Van ware
hebben zy geen notie. In
wen zouden zy eenvoudigweg
podium afgesmeten zyn, nu
j als „het einde" van alle din-
ouwd en verdienen voor hoe
schatten.
itering", al evenzeer bij schil-
en literatuur.
*'J. chijnt ook het „rotzooi maar
•jrt het allesbeheersend devies te
i realistischer, onverbloemder,
phuwwekkender men de zaken
of verbeeldt, des te interessan-
- zogenaamd? gevonden
hoe duurder het allemaal be-
rordt. Bekijk maar eens
lawrportretten van de beroemde
ing.
spgaand psycho-analytisch on-
zou hoog nodig zyn naar de
fdig-e, enorme aantrekkings-
»n dit alles. Feit is, dat we op
ile, hellende vlak staan,
an.
I de onvoorstelbaar moeizame
f de jongeren aan wie, naar
I immers de toekomst is zijn
pet hand en tand tegen te ver-
teweer te stellen. Ook voor
igt hier een zware, verant-
taak.
P ze er niet in dan gaan ze in-
[niet z'n allen figuurlyk en
letterlijk gesproken naar
(zegt Robert Briéb
Robert Briel wie foto» is twintig j»a»,
heeft een paar maanden terug staats
examen hbs-a gedaan en spant zich als
„onderwys-aktivist" al geruime tijd in
voor de Scholieren Aktiegroep Leiden
SAL iOm maar meteen met de deur in
huis te vallen: de SAL zal de stakings-
aktie van de leraren wel steunen, maar
om een andere reden dan je misschien
zou verwachten. De SAL hoopt er een
stukje mentaliteitsverandering door be
bereiken. En wat de drijfveren van de le
raren betreft; die zien ze maar zeer ten
dele zitten.
„De leraren bestrijden symptomen. Ze
pakken de problemen niet bij de wortel
aan", zegt Robert Briel. Daarmee be
doelt hij dat de middelbare school een
kind is van de kapitalistiese maatschap
pij. „Het huidige onderwijs is zo opge
zet dat het konsumerende slaafjes pro
duceert, en geen zelfstandig denkende
mensen. Het is typerend dat de maat
schappelijke onrust op de universiteit
begint, waar je de tyd en zo hebt om
hierover na te denken".
Volgens Robert is het de taak van het
onderwijs om je te heipen bij een
maximale ontplooiing van je persoon
lijkheid. Op de scholen van nu wordt
je klaar gemaakt voor een baan, waar
bij je van half negen tot half zes op je
kantoorkruk moet blyven zitten. Robert
gaat verder: „Die zogenaamde „progres
sieve" leraren trekken niet de juiste
konsekwenties. Het is geen gebrek aan
geld, maar het zyn de symptomen van
de maatschppij, waar de ekonomiese be
langen voorrang hebben boven de
menselijke belangen".
Als voorbeelden haalt hij aan de
schrijnende woontoestanden in De
Waard en de door auto's „vergaste" bin
nenstad. „En het gekke is: de mensen
slikken dit allemaal, en dat zit 'm in de
opvoeding. Via het onderwijs kun je
daar verandering in brengen, daar
stroomt iedereen doorheen".
Er is nóg een kant aan de leraren-
aktie van morgen die Robert Briel wei
nig zint: „De bedisseling die de leraren
de minister verwijten, passen zij zelf toe
op de leerlingen. De aktie wordt over
de hoofden van de leerlingen heen ge
voerd".
Dit toont wel zo ongeveer de houding
van de leraar in de klas aan. Terwijl de
docent, aldus Robert Briel, je juist moet
begeleiden bij het ontdekken van
je eigen kunnen, en je niet alles moet
voorkauwen. Natuurlijk moet er een ze
kere feitenkennis zijn, maar deze mag
nooit een doel op zichzelf zijn.
Toen wy dit tikten, was de SAL nog
bezig met het maken van een stensil
met diskussiepunten voor morgen. Ook
heeft de SAL een brochure van het On-
derwysfront (de landelyke SAL, zou je
kunnen zeggen» waarin informatie aan
leerlingen en leraren over onderwijspro
blematiek wordt gegeven. Deze brochure
kun je halen (kopen dan, drie kwart
jes) op het Noordeinde 5.
kr van het land
Un zee
E warmte
gedacht
«rkoos
inzicht,
Bod zyn
1 martelaar kiest.
tand
uitliep
nke slaaf
18 dat haar
Wd droeg
ltste zeediertje
htste slag deed,
zo ben ik de lijder
van het land.
De lucht wordt wakker
mensen verdringen zich
in hun adem
om God te zien
waar talloze armen
over elkaar slaan
en waar de tyd als
een spook zyn ronde doet
met het masker van uren
daar vlucht ik:
de lyder van het land.
TON JANSEN
„De mammoetwet is een goede wet en
biedt zeker de mogelijkheden tot indi
vidualisering van het middelbare onder
wijs. De uitvoering van de mammoetwet
naar DE GEEST is op het ogenblik
echter onmogelijk".
Deze *Jtsp*a&k ki afkomstig wan ei**
R. de Kuyper, leraar Nederlands a«n
het St. Agnes lyceum. Hy weet deze uit
spraak met een heieboel voorbeelden
waar te maken.
De invoering van de mammoetwet is
slecht voorbereid. Op een aantal scholen
in Nederland werd weliswaar al een
paar jaar geleden begonnen met het
mammoet-onderwijs bij wijze van expe
riment, maar de bevindingen van die
scholen zijn onvoldoende wetenschappe
lijk onderzooht en ook zijn de resulta
ten niet op ruime schaal gepubliceerd.
Redactie Jouw Wereld: wij willen hier
nog iets aan toevogen: Een drietal we
ken geleden stond in dit Leidsch Dag
blad een interview met het hoofd van
zo'n zogenaamde experimenteerschool,
en die was van mening dait er wél goed
met het mammoet-dier was om te
gaan.
„AlUchiT, zei drs. De Kuyper toen we
hem dat vertelden. „Die experimenteer-
scholen genoten belangrijke voordelen
op financieel gebied. Als zy een talen-
praktikum wilden, krégen ze een talen-
praktikUra. Bovendien kregen die scho
len meer „taakuren", dat zijn uren die
de leraar betaald krijgt en waarin hij
met de leerlingen werk kan doen waar
je „in de les" niet aan toekomt, zoals
helpen bij toneeluitvoeringen van leer
lingen en dergelijke".
De klassen zyn veel te groot. Br is
eens ten aanzien van het moderne ta
lenonderwijs wetenschappelijk vastge
steld, dat de klassen niet groter mogen
zijn dan 15 leerlingen. Op het ogenblik
mogen de klassen pas bij 30 leerlingen
worden gesplitst, zodat het mogelijk is
dat leraren voor klassen met 29 leerlin
gen worden gezet. Individueel onderwijs
wordt dan natuurlijk een lachertje.
De leraren krijgen niet de juiste leer
middelen. Scholen die geen talenprak-
tlkum hebben, hoeven er voorlopig ook
niet op te rekenen. Zij moeten zich
maar tevreden stellen met een bandre-
cordertje. Een talenpraktikum bestaat
uit een ingenieus apparaat waar de
koptelefoons van de leerlingen op zyn
aangesloten. Elke leerling zegt voor zich
zelf de zinnetjes na die hij door de kop
telefoon hoort. De leraar kan met een
schakelpaneel elke leerling afzonderlijk
„oproepen" om te horen of hij het goed
doet. Na twee jaar kan de leerling dank
zij deze methode spreekbeurten houden
in de taal die hij zo heeft geleerd. En
nog vloeiend ook
Onzekerheid over de inhoud en de
vorm van de eindexamens. Drs. De Kuy
per: „We weten wel wat we de eerste
twee jaar in de klas mogen doen, maar
over het vervolg blyven we wat betreft
(Van onze correspondent)
Howlin' Wolf, de Hazerswoudse pop
groep. die in begin augustus met zoveel
succes een week durende toernee maak
te langs dorpen in de Belgische Kem
pen. hoopt omstreeks kerst weer in
die contreien te gaan optreden. In Aar
schot, Tilt en Tonzent trokken de Ha
zerswoudse popadepten volle zalen en
het „vaste" publiek, dat ze na slechts
één week optreden daar aan zich ver
bonden spreekt boekdelen. „Op vrijdag
avond is het in die dorpen slecht werken,
had men ons van te voren gezegd, want
dan komt er geen kip. Nou, toen wij
kwamen, zat de zaal stampvol", aldus
leadzanger Gijsbert Spierenburg (19).
Slaggitarist Hein de Groot ontmoette er
by toeval een discjockey van Radio
Luxemburg in de Toni Club te Aar
schot. „Misschien vloeit daar wel iets
uit voort", aldus Gijsbert, in zijn vroe
gere jaren deelnemend aan het kinder
zangfestival van de KRO-tv en toen
doorgedrongen tot de eindstrijd. Intussen
hebben de jongens van Howlin' Wolf
zaterdag 30 augustus voor eigen publiek
opgetreden, in het Groenendijks paro
chiehuis. Succes? „Enorm, want het pu
bliek hier kun je wel akelig kritisch noe
men, nu er zo veel topgroepen optreden",
Jan Baak. de organist, nam officieel af
scheid; zijn plaats wordt nu ingenomen
door Noordwtjker WWn van de 8alra.
sommige schooltypen nog in het onge
wisse. We hadden NU de vorm en in
houd van het eindexamen moeten ken
nen, om ons onderwijs daarop af te
stemmen".
Van de expvesede-vekken waaw ieder
een zo bly mee was, is geen fluit terecht
gekomen. ÉP zijn veel te weinig uren
Voor toegewezen.
Al deze klachten zyn volgens hem te
rug te voeren tot twee GRONDOORZA
KEN:
De regering heelt indertijd het voor
stel voor het mammoet-onderwijs gelan
ceerd, het is aangenomen door het par
lement maar parlement EN regering
weigeren nu de konsekwenties te trek
ken van die beslissing. Ze wisten dat er
geld voor de uitvoering nodig zou zijn,
maar het geld geven ze nu niet. Drs.
De Kuyper haalt een uitspraak van drs.
De Jong, vice-voorzitter van de raad
van leraren, aan:
„Als er by de NATO een urgentie is.
dan kómt er geld. Dan kómt er 225
miljoen extra voor defensie. Een der
gelijke nood is er nu ook bij het onder»
wijs. Waar ze het vandaan halen, ha
len ze het vandaan: geld MOET er
komen, op straffe ven verslechtering
van het onderwijs".
De leraren hebben te weinig inspraak
in onderwijszaken. Alles wordt door het
departement van onderwijs geregeld. De
leraren zijn landelijk aangesloten by
vier leraren-organisaties: St. Bonaven-
tura (katholiek), de AVMO (algemeen»,
het Oenootschap (rijksleraren) en de
CVHO (christelijk). De voorzitters van
deze vier bonden vergaderen van tijd tot
tyd met hoge onderwys-ambtenaren
dat is het enige contact tussen over
heid en leraren) maar in die vergade
ringen hebben zy NIETS in de melk fee
brokkelen.
De taak van de lerarenvertegenwoor-
digers m die vergaderingen met het de
partement van onderwijs wordt in de
wet op het voortgezet onderwys officieel
omschreven alsi
„Per algemene maatregel van bestuur
zullen die onderwerpen worden aan
gewezen, waarover aan representatieve
organisaties van ouders, leraren,i ge
meente- en schoolbesturen de gelegen
heid wordt gegeven de minister van ad
vies te dienen".
Het medebeslissingsrecht is dan ook
een fundamentele eis van de leraren.
Ook al zou staatssecretaris Grosheide
«onderwijs» alle praktische grieven in
lossen, dan nog moet het mede-beslis
singsrecht gegeven worden aan de lera
ren, omdat het niet denkbeeldig is dat
zich in de toekomst eenzelfde nood-si
tuatie als nu. voordoet.
Ai deze grieven van de leraren zijn
van direct belang voor jou (als middel
bare scholier), want luister naar wat
drs. De Kuyper zegt: „Ik ben sterk voor
democratisering van het onderwijs bin
nen de school, mits onze grieven zijn in
gelost. In klassen van 29 leerlingen kun
nen we onmogelyk op een vruchtbare
manier met de leerlingen discussiëren
over het schoolonderwijs".
Nadat drs. De Kuyper ons het boven
staande overzicht had gegeven, brachten
we hem de klacht over van „onder-
wijs-activist" Robert Bnel, die vindt dat
VERSCHIJNT VOORLOPIG een
maal in de veertien dagen als jonge
renpagina van het Leidsch Dagblad
Jouw Wereld wil een medium zyn
dat jongeren dichterbij elkaar
brengt. Daarom is kopy van ieder
een welkom Bijdragen kunnen geho
noreerd worden.
ONDER REDAKSEE VAN: Hen-
riëtte van der Hoeven, Bert Paauw,
Henk de Kat en Bram van Leeuwen.
Eindredaksie: Hein Elbrink.
aktievoerende leraren helemaal voorby
zijn gegaan aan de mening van de di-
rekt betrokkenen: de leerlingen.
Drs. Kuyper vond dat hy gelijk heeft.
Maar hy legde er de nadruk op dat
de misschien wat volijverig aan het
werk geslagen leraren wel degelijk in het
belang handelden van de leerlingen.
Een ander punt fc, dat de tussenliggen
de vakantie alle contacten ernstig belem
merde. Maar nu er orde op zaken is ge
steld in de gelederen van de leraren,
moeten de leerlingen er onverwijld bij
worden gehaald. ..Onze grieven moeten
ook de hunne zyn".
Ook vindt hy dat het tijd wordt om
de ouders er meer bij te betrekken. „Een
heleboel ouders redeneren: ach, als ze
dat papiertje maar halen". Een deel van
hen heeft er helemaal geen weet van
wat er op de middelbare school gebeurt
met hun kinderen en prakties niemand
van de ouders beseft hoeveel beter het
allemaal zou kunnen. Met de lande
lijke actie van morgen proberen de le
raren ouders en leerlingen bewust te ma
ken van de nood-toestand, en regering
en parlement voor het blok te zetten.
(NASCHRIFT. Inmiddels heeft het
Si. Ag nes lyceum afgezien van een
demonstratieve actie morgen, omdat de
actie in het land niet het verhoopte
sneeuwbaleffect had. Op St. Agnes me
nen de leraren dat de scholen die tot
actie voeren hebben besloten, thans in
aantal nog te zwak staan of als effec
tieve pressiegroep op te kunnen treden.
Dit betekent NIET dat de doetstellin-
gen zjjn veranderd, en ook niet dat an
dere vormen van actie in de toekomst
achterwege zullen blijven. Wat de an
dere Leidse scholen morgen doen, wis
ten wjj bij het Inleveren van dit na
schrift aan de zetterij nog steeds niet).
Zoals je Je hopelijk nog wel herin
nert hebben we in de vorige Jouw We
reld de nieuwe jeugdpagina Altona <A11
together now) geïntroduceerd. De voor
lopige reakties hebben ons de indruk ge
geven dat men er zeer enthousiast voor
is. Dat zijn wy zelf ook nog altijd. We
geloven dat Altona erg fijne mogelijk
heden heeft, en we zullen nog een keer
uitleggen waarom.
Het komt hier op neer. De Jouw We
reld-Jeugdpagina werd door vyf man in
elkaar gezet, zonder dat er een echte
betrokkenheid was tussen lezers en sa
menstellers. De nieuwe jeugdpagina,
die dus Altona gaat heten („waarom
niet voluit All Together Now", vroeg
Robert Briel ons» gaat van een heel an
der principe uit. De Altona wordt hele
maal door jullie gemaakt.
Dat gaat zo. Als je nou iets op je hart
hebt zoals deze week bijvoorbeeld
over onderwijszaken dan kun je daar
eigenlijk nergens uiting aan geven. By
een gewone krant hoef je echt niet aan
te komen zakken met een lang stuk pro
za over ao'n probleem. By Altona (die
wekelijks wordt) kan dat wél.
De mogelijkheden zyn zelfs nog veel
groter. Als je een scherpe kartoenist bent,
heb je hier de kans om je satiriese
plaatjes in de wijde wereld te brengen.
Datzelfde geldt natuurlijk voor foto
grafen (jonge amaturs en zo) en men
sen die gewoon eens de lay-out (op
maak) van een jeugdpagina willen ko
men verzorgen. Incidentele ideetjes zyn
natuurlijk ook van harte welkom.
De werkende jeugd van de Troef-cur-
sus aan de Hogewoerd gaat binnenkort
al een Altona voor ons maken, over hun
problemen. Clubhuis Leython heeft ook
al belangstelling getoond, net als de SAL
en Leefbaar Leiden. Je kunt dus in
groepsverband een Altona of een stuk
Altona maken, maar net zo goed als
eenzame enkeling. Bekijk het eens, laat
je gedachten er eens over gaan.
Opmerkingen en dat soort dingen
liefst schriftelijk naar het Leidsch Dag
blad (tav. Altona) sturen, Witte Singel
1, Leiden. Maar telefoniese vragen
kunnen desnoods ook wel hoor: tot
drie uur 's middags op telefoon 25041.
„Ik heb niet het gevoel dat Ik in ver
wachting ben geweest. Ik kwam er pas
na een maand achter en de maand die
daarop volgde was één eindeloze aan
eenschakeling van bezoeken aan art
sen en psychiaters, die zedepreken biel
den met kwalificaties variërend van
„zondig" en „onverantwoordelijk** tot
„onmenselyk" en „oerstom". Op hulp
van die kant hoefde ik niet te rekenen.
Ik had het gevoel, dat myn probleem de
zoveelste pijnlijke confrontatie was met
hun eigen onzekerheden en gewetens
problemen. Het is toch gebeurd. In Lon
den. De hele affaire heeft me een klei
ne tweeduizend gulden gekost en ik heb
er geen spijt van. Myn vriend en Uc
hadden besloten: liever een paar maan
den zenuwen en een kapitale schuld bij
de bank, dan een gedwongen huwelijk
zonder brood op de plank en een onge
wenst kind".
Haar naam doet minder ter zake dan
haar verhaal. Ze is één van die duizen»
den naamloze vrouwen-met-een-ong^
lukje. Haar ouders weten van niets,
haar baas, baar kennissen, haar colle
ga's evenmin. Ze is 23 en bepaald mooi.
„Achteraf is ine wel duidelijk gewor
den, dat ik de zaak anders had moe
ten aanpakken. Ik hysterisch moeten
gillen, ik had moeten dreigen met
zelfmoord of „knoeiers", ik had toneel
moeten spelen en tranen moeten produ
ceren. Maar ik ben nu eenmaal nuch
ter en ik wilde myn „geval" zo clean en
zakelijk mogelijk voorleggen aan de art
sen. Dat was fout".
„Ik was zo bang ai die tijd, zo weW
gelijk bang. Een vriendinnetje van ma
heeft het laten doen In Farfy.% dsi?
maanden geleden. Je weet wel, door
zo'n louche knoeien, op de keukenta
fel, midden tussen de katten en de
afwas. Ze ligt daar nóg steeds fe het
ziekenhuis, haar toestand is nóg steeds
kritiek. Wanneer ze het haalt 2al ze in
ieder geval nooit kinderen kunnen krij
gen".
„Moest ik dab riskeren? Ik ging kini
ne proberen. Een heel buisje per dag.
Langer dan een paar dagen durfde ik
dat ook niet vol te houden. Want als het
me eens niét lukte? En dat kind kwam
wél? Wat voor een baby zou ïk dan
krijgen, als ik zoveel van die sommei
had geslikt?"
„Ik had wei geboord ven dó moge
lijkheden in Engeland smdB de wetswij
zigingen van vorig jaa». Maar toer)
puntje bij paaltje kwam kon niemand
me aan een adres in Londen helpen.
M n laatste redding leek me een ver
pleegster in Lausanne. Ik had haar eens
in een vakantie ontmoet. In het zieken
huis waar zij werkte, werden herhaal
delijk meisjes „geholpen", vertelde ze
toen. De arts die de ingreep moest ver
richten was met vakantie, sei ee toen
ik belde. De psychiater kwam aan de
lyn. Hij gaf me een adres in.... Lon
den. Harleystreet. de chique-dok
tersstraat van Londen, waar op bijna
elke deur het bordje „arts" prijkt. Waar
je wegzakt in de tapijten en waar je je
vergaapt aan de kostbare interieurs,
zelfs van de wachtkamers. Ik belde naar
Londen. Ik kreeg de arts onmiddellijk
aan de telefoon en ik zei, dat lk inlich
tingen wilde. Hy liet me nauwelijks «in
spreken en riep: „komt morgen meef
meteen". Het zou me 180 pond kosten,
ruim duizend gulden".
„Ik waagde de gok. Ik sloot een per
soonlijke lening bij een bank. Als re
den vulde ik in: „voor de inrichting van
een appartement". We gingen. Aanvan
kelijk zaten we alleen in de wachtka
mer. Maar al gauw stroomde de luxueus
ingerichte zaal vo!. Tientallen meisjes
van verscheidene nationaliteiten. Mijn
groepje we werden met z'n vijven
tegelyk in een taxi naar een kliniek aan
het andere eind van Londen gezet be
stond uit een Engelse, een Amerikaan
se, een Zweedse en een Duitse".
„In een kliniek kregen we alle vijf te
horen, dat we over een paar uur nog
maar eens terug moesten komen. De
bedden waren nog bezet door de vorige
groep. Dat gebeurde tweemaal Tenslot
te waren we 's avonds aan de beurt.
Met z'n allen tegelyk in één ruimte. Een
narcose en verder niets. Wakker wor
den de volgende ochtend en om aeven
uur stond ik weer buiten. Alsof Je even
voor een verkoudheid langs was ge
weest".
„Alles gebeurde zwygend. Er is niets
gevraagd en niets gezegd. De leugen
verhalen over m'n vriendje die me in
de steek had gelaten, over m'n baan die
ik kwijt zou raken, over het orthodoxe
geloof van m'n ouders, die zo buitenker
kelijk zijn als je Je maar kunt voor
stellen, al die oAZin, die in Nederland
blijkbaar onvoldoende reden was voor
een abortus, hoefde ik niet nog eens
af te draaien. Er hoefde niet gepraat
te worden, alleen over geld".
„Terug met de nachtboot. Uren In de
rü staan voor een kaartje. De hele nacht
niet slapen. Eenmaal ln Holland bon ik
onmiddellijk naar de NVSH gegaan
voor eon controle. Alles was In orde.
Het is nu anderhalve week geleden. De
werk weer. Ik heb gewoon een paar da
gen vakantie gehad en verder niets.
Niemand op kantoor weet iets. Zelfs
niet, dat ik het land uit geweest ben".
Ze heeft niet het gevoel, dat ze nog
géén twee weken geleden een kind ver
wachtte. Ze is haar leven opnieuw be
gonnen. Met de pil, en de wetenschap,
dat haar vriendje haar niet in de steek
laat wanneer er moeilijkheden dreigen.
„Het heeft ons dichter bij elkaar ge
bracht. Wc gaan zeker trouwen en we
willen beslist kinderen. Maar het tijd
stip was nu veel te vroeg. Het zou ons
leven en dat van het kind verwoest heb
ben".
