Arts raast door
centrum: 1 dode
„Onderzoek
bejaarden
periodiek"
Dr. Kruisinga wil betere
behandeling hartpatiënten
en voor
Voor u 37a°/o op uw
salarisrekening en
desgewenst een
maand salaris extra
als gezinskrediet
VenhcJk.
koek
Uitkering
ineens
voor
AOW-ers
Stijging sterfte aan
kanker en hartziekten
HOND REDT
Ziektekosten
premie duurder
MELKPRIJS
OMHOOG
Straaljagers voor
de luchtmacht
Friese Koerier
samen met
Leeuw.
Courant
Noodtoestand
granen oogst
Rembrandt
bewaakt
de bank waar ook zich thuis voelt
Dr. v. d. Dool:
„Eenmaal per twee jaar*'
GEZIN VAN
VUURDOOD
^pOWPTOtW? >6 AVOQ8TV8 1990
PAOQF* j
UTRECHT (ANP) Periodiek geneeskundig ondensoek
bejaarden is zeer aanbevelenswaardig, omdat de kans bij deae
mensen ziekten te ontdekken, groter is dan bij jongeren. Tooh
is er nog nauwelijks sprake van werkelijk periodiek preventief
onderzoek bij bejaarden, terwijl dit voor zuigelingen, kleuters
•n schoolkinderen al jaren gemeengoed is. De voornaamste
oorzaak is tijdgebrek van de arts.
Dr. C. W. A. van den Dool uit
Itolwftk zegt in het speciale Bejaar-
fennumraer van het biad Gezond-
»eidszorg van het Groene Kruis, dat
k enkele geriaters die Nederland
lelt, niet m staat zijn de meer dan
ién miljoen bejaarden periodiek t
inderzoeken.
Voor de ruim 4000 huisartsen zou
jet nog wel te doen zijn, maar zij
njn vaak overbelaste figuren, die
pen kans zien om ook nog eens
hie tot vier bejaarden per week
poFledig te onderzoeken, hetgeen no-
hg zou zijn willen alle bejaarden
nnmaal in de twee jaar aan de
eurt komen.
Veel afwijkingen
De aa-te A. Fuldauer in Hengelo
iseft bij een onderzoek van 241 be-
aarden ir. zijn praktijk 700 afwykin-
»n gevonden. Daarvan waren er 300
iog niet bekend. Bij de 1,2 mil
joen Nederlandse bejaarden zouden,
rolgens Fuldauer, bij een dergelijk
mderzoek 500.000 behandelbare af
rij king en kunnen worden opge-
poord.
Dr. Van den Dool stelt, dat per
aar 60 tot 80 procent van de be
iaarden om een of andere reden de
irts consulteert. Als de huisarts bij
lie gelegenheid ook een onderzoek,
[wicht op onvoldoende hartwerking,
ïuidkanker. bloedarmoede, urine-
reginfecties, suikerziekte en gehoor-
n geziohtsaf wij kingen zou instellen,
ou hij al veel kunnen ontdekken.
)e resterende twintig procent van
ie bejaarden zou dan na twee jaar
Eunnen worden opgeroepen voor een
wider zoek.
De in het afgelopen jaar in Stol-
«•yk opgedane ervaring heeft ge-
eerd dat de bejaarden een onder-
loek zeer op prijs stellen: een weige
ring om mee te werken komt vrijwel
niet voor.
Drs. J. F. J. Janmaat, gerontoloog
_i Nijmegen geeft een uiteenzetting
ran de invloed van de omgeving op
le bejaarde. „In de huidige westerse
rereld". zo zegt hy ,.ls jeugdigheid
en allesoverheersend ideaal, terwijl
le in de loop van een heel leven
rergaarde wijsheid aanzienlijk min-
ter hoog genoteerd staat. Er bestaat
lovendien een collectieve verdrin-
[ing van het besef, dat oude mensen
wiherroepelijk dood gaan. Op dit
oort verdrongen gevoelens berus-
ende vooroordelen blijven de hou
ding van de samenleving ten op-
jichte van de oude mens mede
bepalen. Het Is dan ook geen won
ier". aldus drs. Janmaat. ..dat vele
bejaarden ln elke kwaal de bevestl-
png gaan zien van het negatieve
m »eld dat er van de ouderdom be-
itaat: „in deze zin maakt de hui
dige samenleving haar ouder wor
dende burgers op een speciale ma
nier oud, hulpbehoevend en afhan
kelijk".
Drs. F. H. J. Nierstrasz, onderdi
recteur van die Stichting Bouwcen
trum, zegt in een bijdrage over wo
ningen voor ouderen, dat ongeveer
2,5 procent van de na 1945 gebouw
de woningen in de categorie „speci
fieke bejaardenwoniingen" valt. Deze
woningen voldoen aan de door de
minister van Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening gestelde, spe
ciaal op bejaarden afgestemde tech
nische voorschriften en er geldt een
extra gunstige subsidieregeling voor.
Het percentage specifieke bejaarden
woningen vertoont dank zij de toe
nemende bemoeienis van gemeenten
en vele andere instanties een stij
gende bendens.
Een verwrongen fiets en een
totaal vernielde auto waren de
trieste restanten van een aanrij- J
ding, veroorzaakt door een auto,
die met hoge snelheid door de
Enschedese binnenstad reed.
Intramuraal
Dr.
S. Santema. directeur-arts van
Provinciale Raad voor de Volks-
>ndheid in Utrecht, stelt in een
.ohouwing over de intramurale
-vOrzieningen voor bejaarden, dat
mgeveer tachtig procent van het
lotale aantal bedden voor chronisch
lohamelijk zieken wordt gebruikt
nor bejaarde patiënten.
In 1968 werd het aantal bedden
lat nodig is voor chronisch zieke
bejaarden becijferd op 22.750 en dat
foor demente bejaarden op 12.000
In 1980 is deze behoefte waarschijn-
L ijk 25.375, respectievelijk 16.000. Van
iet voor chronisch zieken benodigde
lantal bedden is momenteel onge-
reer de helft aanwezig ln erkende
wicht ingen.
DEN HAAG iGPD) Verzekerin
gen tegen ziektekosten worden duur
der voor zover tenminste nog geen
verhoging van de premies heeft
plaatsgevonden. Minister De Block
(Economische Zaken» heeft namelijk
de ziek tekos ten verzekeraars toege
staan de kostenstijging, opgetreden
in de periode van 14 maart 1968 tot
14 maart 1969, door te berekenen.
Bij deze ontheffing van de alge
mene prijsmaatregel is overwogen dat
het niet mogen doorberekenen van de
kostenstijging de solvabiliteit van de
ziektekostenverzekeraars aantast.
RIJSWIJK (ANP» By het mi
nisterie van Economische Zaken be
staat de bereidheid er aan mee te
werken dat er zo snel mogelijk een
„matige pi-ijsverhoging" komt voor
consumptiemelk en verschillende con-
sumptiemelkprodukten. De bedoeling
is binrien enkele weken te komen tot
een verhoging met één cent per liter
voor verpa kte en losse consumptie -
melk. Melk in kartonverpakking zal
hiervan uitgezonderd zijn. Voor ver
schillende consumptiemelkproduk ten
wordt aan een daarmee overeenko
mende verhoging gedacht.
DEN HAAG (ANP» Ale alles
volgens de plannen verloopt, kunnen
half november as. de eerste vier
voor de Koninklijke Luchtmacht be
stemde N F-5 straaljagers in ons
land worden verwacht. Ebt zullen
vier tweepersoons trainers zijn, NF-
5B-toestellen.
De vier jachtvliegtuigen zullen van
Canada, waar ze zijn gebouwd, door
de lucht naar de Vliegbasis Twenthe
worden overgevlogen.
Luitenant-kolonel W. P. Vogelaar,
tot. voor kort chef vliegdienst Twen-
the, is op 16 augustus j.l. als leider
van het overvliegen naar Canada
vertrokken. Hij was ook de eerste
Nederlanders die in 1968 met een
voor Noorwegen bestemde F-5B de
vlucht over de ooeaan maakte.
Met hem hebben nu drie vliegers
de tocht naai* Canada ondernomen
om daar vertrouwd te raken met de
besturing van deze tweemotorige
Jager.
ADVERTENTIE
smul-ideetje
voor 12 uur
een dubbele plak
Verkade Snijkoek
met wat boter... mmm
mals en kruidig
f de hoor W. too Ktworoh
Commercieel Medewerker
kantoor Temeuzen
ENSCHEDE (*GPD) Op de Gro-
nausestraat in Enschede is gister
middag een uit de binnenstad ko
mende wielrijdster, de 37-jarige
vrouw J. S Wildschut-Uithof, door
een haar achteropkomende auto
geschept en dodelijk gewond. Haar
fiets werd over een afstand van
meer dan 100 meter meegesleurd,
LEEUWARDEN (GPD) De re
dactieleden van de Friese Koerier en
de Leeuwarder Courant hebben zich
uitgesproken voor een volledig, dus j
ook hoofdredactioneel samengaan
van beide .bladen, als het enigszins 1
mogelijk is per 1 oktober a.s. Beide
bladen worden thans in hetzelfde
bedrijf onder dezelfde directie maar
in volledige redactionele onafhan- I
kelijkheid van elkaar vervaardigd.
Het besluit van de gezamenlijke
redactieleden is het resultaat van
intensief overleg tussen hoofdredac
teur L. O. ten Cate van de Friese
Koerier en de beide hoofdredacteu
ren van de Leeuwarder Courant, E.
Evenhuis en J. Noordmans. Toen
bleek, dat er tussen hen drieën vol
doende basis voor vertrouwen en sa
mengaan aanwezig was, hebben zrij
grondig beraad gevoerd op hun re
dacties, respectievelijk met de redac
tiecommissie van de Friese Koerier
en het bestuur van de redactiecom
missie „Leovardia" van de Leeuwar
der Courant..
STEENWIJK (ANP» In Noord
west Overijssel en aangrenzende ge
deelten in Friesland. Drente en de
Noordoostpolder heerst momenteel
een noodtoestand t.a.v. de oogst van
granen vanwege de langdurige regen
waarvan een groot deel als verloren
kan worden beschouwd.
Drs. G. de Groot, van de Gro
te Coöperatieve Landbouwersbank
Steenwykerwold, die genoemd gebied
als werkterrein omvat, verklaarde
dat men in het langdurige bestaan
van de bank nog nimmer zulk een
noodtoestand heeft meegemaakt. Men
heeft het Produktschap voor Granen
in Den Haag van de situatie op de
hoogte gebracht.
SCHIPHOL (ANP) Heel
bescheiden op enige afstand
achter de met zwaar ijzerbe
slag beschermde kist aan-
trippelend, heeft de 20-jari-
ge Jacqueline Palmer, typis
te bij een Londense expedi
tiefirma, gistermiddag als
waakzame chapercne gefun
geerd van een van 's werelds
grote kunstschatten: „De
scheepsbouwmeester en zijn
vrouw" van Rembrandst, eir-
gendom van Koningin Elisa
beth van Engeland.
Samen met een tekening
van de Hollandse meester,
afkomstig uit Birmingham
werd het kostbare schilderij,
dat meestal tn Buckingham
Palace hangt, naar Amster
dam gebracht. De Britse vor
stin heeft erin toegestemd
het uit te lenen voor de gro
te Rembrandttentoonstelling
in het Rijksmuseum van 13
september tot 30 november.
Onder bewaking van de
Schiphol-politie droegen
sterke mannen het schilderij
daar door de douane naar
buiten en plaatsten het in
een bestelwagen.
waarna de auto tegen een boom
botste en ln een tuin tot stilstand
kwam.
Met grote snelheid had de automo
bilist, een arts, uit de richting van
de Boulevard komend over de Gro-
nausestraat gereden. Ooggetuigen
schatten die snelheid op minstens
100 km per uur. Waarom de arts
zo snel heeft gereden, is niet ge
heel bekend.
Wel is uit het onderzoek komen vast
te staan dat hij even te voren op
de Boulevard een aanrijding heeft
gehad waarbij het evenwel bij ma
teriële schade is gebleven. Moge
lijk is de arts toen in paniek ge
raakt en is snel weggereden.
Zijn auto reed tegen de achterzijde
van de fiets van een dame die
rechts van de weg x*eed. Hy raak
te de vrouw zodanig dat zy ter
plaatse overleed. De auto sleurde
de fiets vervolgens over een af
stand van meer van 100 meter
mee.
De wagen, onbestuurbaar geworden,
zigzagde over de weg, zwenkte naar
links, botste met grote kracht te
gen een daar in het trottoir staan
de boom, draaide nog weer eens
een slag om en kwam op een on
bebouwd terrein tussen woningen
tot stilstand.
De bestuurder, door de botsing zelf
ernstig gewond, zat zodanig klem
ln de volkomen vernielde auto dat
men hem er niet uit kon halen. De
politie riep daarom de hulp in van
de Enschedese brandweer om het
slachtoffer te bevrijden, waarna
men hem naar het ziekenhuis Zie
kenzorg kon brengen.
Tot nu toe heeft de politie de zwaar
gewonde arte nog niet kunnen ho
ren.
Hoe? Heel eenvoudig. Open een safartsretentng WJ
onze bank, de NMB. U profiteert dan van 3y20/o
rentevergoeding. Bovendien le er de mogelijkheid
een maandsalaris extra op te nemen als gezin»*
krediet Als rekeninghouder geniet b een uitge
breide persoonlijke service. Zo kunt u bijvoorbeeld
gebruik maken van betaalcheques, waarmee a
bijna overal betalen kunt
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Leiden i Breestraat 61-68. Katwijk atao X&A WMJUMPmA 39. JPoui(**U
aan Zee: Palaceplein. Sassenheimc Poatwljkkade 1. Alphes a^d H$af
Julianastraat 65. .Alphen a/d Kjji>-Noo«fc WinMowkum aan de Dia-»
muntstraat.
Voetbal D« uitslagen van de gie
teravond gespeelde wedstrijden voor
de Engelse league zijn: Crystal Pa
laceLiverpool 1-3, Manchestar Uni
tedNewcastle United 0-0, Sout
hamptonIpswitch Town 4-2, Stoka
CityCoventry City 2-0, Sunderland-
Manchester City 0-4, Tottenham Hot
spurChelsea 0-0, Wolverhampton
Wanderers—De»*by Oounfcy 0-0.
DEN HAAG (OPD) Ook «Q dfc»
•en aow-, aww of wo«-uitkering
ontvangen, krygen aan uitkering tn*
eens ln verband mat da sterk geste*
gen kosten van levensonderhoud
Een daartoe strekkend wetsonte
werp ia door minister Rooi vink (So-
oiale Zaken) bij da Tweede Kama*
ingediend.
De uitkering taeens, Ui navolginw
van de uitkering van maximaal 66$
procent waartoe het bedrijfcleveó
eerder besloot, bedt aagt voor:
a.o.w.: gehuwde bejaarden 168.-%
Alleenstaande bejaarden f46,-.
aww: weduwen met kinderen
f65,-. Weduwen aonder kinderen
f45,-.
Wezen tot tien jaar f 15.twa
van tien tot zestien jaar f >0,-.
wezen van 16 tot 27 Jaar f 30,-.
Voor de w a o-trekkers bedraagt de
uitkering ineens 1 procent van hal
tot Jaaruitkering herleide uitkeringe
bedrag per 1 september.
Voor de uitkering komen ln aan»
merking degenen, die op 1 septem»
ber aanspraak hebben op één van
genoemde sociale veraekerings uit ke
ringen. Ook degenen, die pas in dfc
loop van de maand september aart»
spraak op een arbeidsongeschikt
heidsuitkering maken, komen root
de uitkering ineens kt aanmaridcaa
ADVERTENTIE
ALKMAAR (OPD) Het
geblaf van een vierjarige
Duitse herder heeft waar
schijnlijk het leven gered
van het drie leden tellende
gezin Overtoom in Heerhu-
gowaard. waarvan de boer
derij in korte tijd afbrandde.
De eigenaar P. Overtoom
werd door het blaffen en jan
ken van zijn hond gewekt.
Toen hij een kijkje ging ne
men, stond de westzijde vant
de boerderij al in lichter
laaie. Ternauwernood ivist de
heer Overtoom zijn vrouw en
tweejarig zoontje veilig naar
buiten te brengen.
Het vuur greep zo snel om
zich heen dat de brandweer,
die binnen een kwartier met
twee wagens ter plaatse ivas,
niets meer kon uitrichten.
GENEVE (RTR) De Wereldge
zondheidsorganisatie heeft een statis
tiek uitgegeven over het jaar 1966,
waaruit o.m. blijkt, dat meer dan de
helft van het aantal sterfgevallen in
de V.S. en minstens twintig Europese
landen veroorzaakt wordt door hart
ziekten en kanker. Sinds 1962 is het
•terfteoijfer ln het algemeen welis
waar teruggelopen, maar de sterfte
aan hartziekten en kanker ia toege-
Naar verhouding de grootste sterfte
aan hartziekten hebben de V.S. 54,3
pot van alle sterftegevallen. Daarna
komt Finland met 54 pet. In" genoem
de groep van 20 Europese landen en
de V.S. heeft Joego-Slavië het klein
ste percentage sterfgevallen aan
hartziekten, n.l. 29,9 pet.
In de rubriek sterfgevallen als ge
volg van hartziekte, die voor de
Europese landen door Finland met 54
procent wordt aangevoerd, staat Ne
derland met 44 procent betrekkelijk
laag .genoteerd".
Kanker veroorzaakt in de groep
van .21 na de hartziekten de meeste
sterfgevallen. Nederland staat, met
23,1 pet aan de t»op terwijl Portugal
met 10,6 pot naar verhouding het
minste aantal sterfgevallen aan' kan
ker heeft.
In de rubriek dood door ongeval ne
men de verkeersongelukken de be
langrijkste plaats in alle 21 landen,
behalve in Hongarije en in Noorwe
gen. Vergeleken met 1962 ls het aan
tal dodelijke verkeersongevallen in
1966 duidelijk gestegen in de V.8. en
in Europa.
DEN HAAG ANPI De staats
secretaris van Sociale Zaken en
Volksgezondheid dr. R. J. H. Krui
singa heeft de Gezondheidsraad
gevraagd hem te adviseren over
de mogelijkheden tot betere re
sultaten bij de behandeling van
patiënten met een hartinfarct.
De toenemende sterfte aan coro
naire aandoeningen is een van de
meest opvallende ontwikkelingen op
het gebied van de gezondheidszorg
van de laatste decennia. In 1967 stier
ven in Nederland ruim 24.000 mensen
aan hartziekte, waarvan 15.000 man
nen en 9.000 vrouwen. Voor mannen
van 35-44 jaar is deze sterfte in ver
gelijking met 1950 meer dan verdrie
voudigd en voor mannen van 45-59
jaar is zij verdubbeld.
Deze adviesaanvrage betreft in het
bijzonder het invoeren van zgn. „een
heden van intensieve behandeling
of e 1 b's. Volgens de definitie van de
Wereld Gezondheidsorganisatie zijn
e i b's „gebieden ln het ziekenhuis,
die specifiek Ingericht zijn voor de
voortdurende en intensieve zorg voor
patiënten met hartinfarcten om com
plicaties zoveel mogelyk it voorko
men".
Uit recente publikaties is gebleken,
dat door het invoeren van deze een
heden wellicht beperking met 20
30% van de sterfte aan het acute
hartinfarct mogelijk zou kunnen wor.
den bereikt voor patiënten, die ln
het ziekenhuis onder behandeling ko.
men. Met name t.a.v. deze kwantifi
cering staat zulks echter nog niet vast
en ls nadere studie vereist. Een be
langrijke factor in de resultaten van
het hartinfarct ls ook de tijd die ver
strijkt tussen het ontstaar; van het
hartinfarct en de opname in het zie
kenhuis.
Dr. Kruisinga acht het dan ook v*n
belang te onderzoeken op welke wya#
het tijdinterval tussen het ontstaan
van het infarct en de opname in het
ziekenhuis kan worden bekort. Hij
vraagt de gezondheidsraad teren*
hem t« adviseren omtrent de rol wel»
ke de ..mobiele coronarlj care unit*
(hartrenwagen) hierbij kan spelen.
In zijn adviesaanvraag verzoekt d«
staatssecretaris de Gezondheidsraad
daarnaast zich uit te spreken over de
wenselijkheid van een gestandaardi
seerd landelijk systeem voor het bij
eenbrengen van gegevens met betrek
king tot hartaandoomngen.
