indberghs eerste vlucht
er de oceaan wekte
If van" enthousiasme
Sprong over
de oceaan
5AG 16 AUGUSTUS 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 17
mei des avonds om
r nam de Amerikaan
A. Lindbergh het be
de volgende morgen
te beginnen voor zijn
vlucht over de At-
Oceaan van New
ar Parijs. Een half uur
iitart zou hij zijn motor
irmdraaien om daarna
iliegen naar de Franse
®de op Long Island, maar
richten boven de oceaan
ÉDe gehele naoht werk-
,me jongeman aan de
van zijn vlucht. Hij
r_ar maal om de laatste
en en liet toen deze gun-
zfln „Spirit of St. Louis"
sevelt Field brengen en
voor acht uur 's morgens
20ste mei 1927
Parijs, waarbij hij bij het
naar net een paar tele-
nkon ontwijken,
h, chef-vlieger van Ro-
htvaart maatschappij in
die daarvoor iedere dag
Chicago en terug had ge-
maar net boven het wa-
oceaan, of de gehele we-
met hem meeleven. Heel
prak nergens anders meer
de eenzame Lindbergh,
uisterde men naar ieder
sporadisch binnenkwam,
dbergh geen contact met
grond had, zodat zijn po-
schepen, die hem toeval -
vliegen, doorgeseind wer-
V Y&nkee-stadiion in New
r de boksers Sharkey en
20 mei tegen elkaar in
vamen, stond het publiek
schouwers) tegelijk op en
pi ntbloot hoofd voor Lind-
op dat moment tegen de
ïereikt
nde dag kwamen er wat
chten binnen. Lindbergh
id bereikt. Hy vloog over
Hü landde op Le Bourget
Hij had zyn doel bereikt
eerste in één ruk van
aar het vasteland van
ivlogen. In 33 uur, 29 mi-
JO seconden had hij deze
wicht.
de vlucht van Allock en
reeds in 1919 van New
naar Engeland waren ge-
tbeterd. Vergeten waren
van de NC-4, die ook al in
vier man diezelfde vlucht
Ten had gemaakt. De reis
'w York viel Lindbergh
dige ontvangst ten deel.
van het Britse luchtschip R-34 dat
van Schotland naar Long Island en
terug was gevlogen, wie wist het
nog? Evenmin als de tochten van de
Zeppelin ZR-3, die later als de Los
Angeles bekend werd, die van Fried-
richhafen naar Lakehurst vloog met
32 koppen aan boord. Of de vluchten
van de twee Amerikaanse leger-
toestellen, die een tocht om de we
reld hadden gemaakt en van IJs
land, Groenland en New Foundland
de oceaan hadden bedwongen, geen
sterveling die het zich nog herinner
de.
Waardig
De generatie van de jaren twintig,
die was opgegroeid met schandalen,
misdaden en goedkoop heldendom,
die de romantiek, de offerzin, de
ridderlijkheid belachelijk had zien
maken en filmsterren van twijfel
achtig allooi daarvoor in de plaats
had gekregen, had nu een man, die
waardig bleef, bescheiden en welle
vend. Een figuur die onbewust her
innerde aan vroegere tijden.
Alle publiciteitsrecords werden ge
broken. Eén zaak was slechts be
langrijk, Charles A. Lindbergh.
President Coolidge zond de krui
ser „Memphis" naar Frankrijk
waar Lindbergh dag-in-dag-uit door
honderdduizenden werd bejubeld en
door de Franse president onder
scheiden met het Legioen van eer
om „zijn zoon" en het dooi- ent
housiastelingen zwaar beschadigde
vliegtuig op te halen. Op zijn tocht
terug naar huis werd Lindbergh ont
vangen door de Belgische koning, die
hem omhelsde en hem de Leopoldor-
de gaf. In Engeland was hij de gast
van de koninklijke familie. Toen hij
door Londen reed, stonden er meer
mensen langs de route dan toen de
konang werd gekroond.
Triomftocht
In Washington begroette de presi
dent de „man die de grootste pres
tatie sinds de gehele geschiedenis
der mensheid had verricht," zoals
verschillende kranten wel wat over
dreven over Lindbergh schreven, zo
als in onze tüd Russische regerings
leiders hun astronauten verwelko
men. Lindbergh kreeg een triomf
tocht door New York zoals nog nooit
iemand had gehad. Er reed een
vrachtwagen in zijn stoet mee, waar
op ruim 55.000 gelukstelegrammen
Eén uit Minniapolis was door 55.000 I
mensen ondertekend. De rol papier I TlTlSltlCl
De G-EAQP, die op de KLM-
lijn van Amsterdam naar Londen
vloog. Het instappen ging met
een keukentrapje.
dollar voor één filmrolletje. Zijn
handtekening was 1600 dollar waard.
Scholen, restaurants, café's, fabrie
ken, ziekenhuizen en steden werden
naar de eenvoudige vlieger ge
noemd.
was 520 voet lang en werd door tien
telegrambestellers gedragen. De
stadsreiniging maakte vele overuren
om de 800.000 kilo papiersnippers op
te ruimen na de tocht. Lindbergh
werd tot kolonel bevorderd en kreeg
zoveel binnen- en buitenlandse on
derscheidingen, dat wanneer hij ze
allemaal tegelijk zou hebben willen
dragen, geen plekje van zijn kos
tuum van voren en van achteren on
bedekt zou zijn geweest.
Hij kon tweeënhalf miljoen dollar
krijgen, wanneer hij een vliegreis
om de wereld zou maken, 700.000
Hij zat aan aan het grootste ban
ket dat ooit werd gegeven Lind
bergh bleef zoals hij was. Hij bleef
de innemende jongeman, die liefda
digheids- en demonstratievluchten
maakte. Hij bleef jarenlang de held
van Amerika. Een speciaal politie-
detachement werd bij zijn huis ge
stationeerd om de verkeerschaos
daar dagelijks te ontwarren, die ja-
I ren na zijn beroemde vlucht nog
voorkwamen.
Charles A. Lindbergh huwde op
j 24 mei 1929 met Ann Spencer Mor-
I row, de dochter van de Amerikaan-
I se ambassadeur in Mexico en een
van de leidende figuren in de ban
kiersfirma Morgan. Hy bracht de
wereld weer in opperste verrukking,
toen hij er op een motorboot van
door ging met zijn bruid en dagen
lang onvindbaar was voor de hon
derden journalisten en fotografen,
die jacht op hem maakten. Na zijn
huwelijk werd hij adviseur van ver
schillende luchtvaartmaatschappijen,
verdiende veel geld hü had wan
neer hü had gewild in één jaar ver
schillende malen miljonair kunnen
worden maar bleef een koele,
nogal stugge man, precies zoals hü
was voor zün vlucht op 20 mei 1927,
toen hij zün duizend büeen gespaar
de dollars opofferde om in één ruk
van Amerika naar Europa te vlie
gen.
TSoodlot
20 mei 1927 staakte het open
bare leven in de gehele wereld
even. Een onbekende Ameri
kaan was alleen bezig de
sprong met een vliegtuig over
de Atlantische Oceaan te ma
ken.
De avond ervoor was hü van
af Roosevelts luchthaven weg
gevlogen op weg naar Parüs.
Zou hü de door hoteleigenaar
Raymond Orteig, reeds in 1919
uitgeloofde 25.000 dollar winnen,
die deze schatrüke Amerikaan
beschikbaar had gesteld voor
de man die als eerste zonder
tussenlanding van New York
naar de Lichtstad zou vliegen.
De onbekende vlieger heette
Charles Augostus Lindbergh. Hü
was onverwacht van de westkust
naar New York gekomen metz'n
„Spirit of St. Louis," waar de
„Columbia" van Clarence
Chamberlain en Lloyd Bertaud
en de „America" van de beken
de Poolvlieger overste Byrd
reeds stonden te wachten tot
het weer eindelijk gunstig was.
Wie van de drie zou het eerst
wegvliegen? De honderden
journalisten die reeds kolom
men over de Atlantische sprong
hadden volgeschreven richtten
hun pennen op de laatst aange
komene. de knappe blonde,
maar stugge 24-jarige Lind
bergh. die zü tot zijn ergernis
„the flying fool" (de vliegende
gek) en „Lucky Lindy" «geluk
kige Lindbergh) noemden.
Charles Lindbergh
den de luitenant-vliegers Plesman en
Hofstee de ELTA (de eerste lucht
verkeer tentoonstelling Amsterdam)
georganiseerd. De belangstelling
sloeg alle records. In zes weken be
zochten een half miljoen mensen de
expositie, waarvan er 4000 voor f 40
een vlucht boven de hoofdstad
maakten.
Direct na dit succes tekenden bü
een Haagse notaris een aantal heren
de oprichtingsacte van de Konin-
klüke Luchtvaart Maatschappü
(KLM). Koningin Wilhelmina had
bü hoge uitzondering het predikaat
koninklük al voor de oprichting ver
leend. Gevlogen werd er echter nog
lang niet. Het was herfst en men
kon moeilük passagiers in de open
cabines mee laten vliegen en hen
daarbü nog laten betalen ook.
berlain, Byrd en Levin, die in zee
stortten, Brook en Schlee Een
vrouw, Ruth Elder, probeerde ook
de oceaan te bedwingen. Ook zü
kwam in zee terecht.
ELTA
Ook in ons land stond het vliegtuig
in deze jaren midden in de belang
stelling. In de zomer van 1919 had-
Hu
ren
Pas toen het lente was zou het zo
ver zy'n. Directeur Albert Plesman
begon zün bedrüf (volgestort kapi
taal f 500.750) met proefvluchten
met gehuurde piloten en gehuurde
vliegtuigen. Hü sloot een contract
met de Aircraft Transport en Travel
Ltd., die op 19 mei 1920 een vlieg
tuig een Havilland Airco, een ver
bouwde verkenner uit de eerste we
reldoorlog klaar zette op het
Londense vliegveldje Croydon. Het
eenmotorige vliegtuig met even-
wichtbalans, toerenteller, snelheids
meter en een kompas dat niet hele
maal in orde was, werd gevlogen
door Jerry Shaw, die in 1919 van
Londen naar Parüs was gevlogen en
reeds eenmaal een noodlanding op
zee had gemaakt.
Twee passagiers gingen mee: H.
B. Rhodes en O'Brien, verslagge
vers van „The evening standard."
Om elf uur werd de houten lucht-
schroef in beweging gebracht, de
motor deed heit en Shaw vloog weg.
Via Folkstone, om zo weüiig moge-
lük boven zee te zün, vloog hü naar
België, honderd kilometer boven de
golven. Op vaste punten lagen te
kens, die het weerbericht aan de
vlieger doorgaven. Was het slecht,
dan moest hy direct rechtsomkeert
maken. Shaw volgt onze duinenrü en
kwam om 12.45 uur boven het
„vliegHamp" Schiphol, waar hü zün
„kist" veilig aan de grond zette.
Rhodes gaf een kort verslag van de
reis. O'Brien kon dat niet door
luchtziekte; hü ging niet mee terug,
maar besprak een plaats op een
boot.
In 23 regels
be-
De
de
Op 22 juni 1930 schonk zün vrouw
hem een zoon, die ook de namen
Charles Augustus kreeg. Lindbergh
en zün echtgenote waren gelukkig,
het kind was gezond, en had mooie
blauwe ogen. die iedereen vriende-
lük toelachten. Maar op 1 maart
1932 sloeg het noodlot toe, voor
„Lucky Lindy." Zün zoon werd, ter-
wül hüzelf met zün vrouw Ann bü
het haardvuur in de huiskamer zat,
gekidnapt. De meest onmenselüke
misdaad werd aan „de lieveling van
Amerika" gepleegd. De dader eiste
een losprüs van 50.000 dollar. De
grootste opsporingsactie ooit in de
V.S. gehouden kwam op gang. Lind
bergh betaalde het losgeld. Tever
geefs. Het kind kwam niet terug
Donderdag 12 mei 1932 werd het
lijkje van de kleine Charles gevon
den, nauwelüks 6 kilometer van
Lindberghs huis, in het struikgewas
bü een verkeersweg. Daar vond een
vrachtwagenchauffeur het kleine
lichaampje. Tweeënzeventig afgrü-
selüke dagen hadden Lindbergh en
zün vrouw doorgebracht, voor het
onherroepelüke bekend werd.
De zwaarbeproefde vader moest
sün kind identificeren. Doodsbleek
zei hü: „Het is mün zoon" en toen
hü terug was bü zün echtgenote en
haar het verschrikkelüke nieuws
verteld had: „Men beweert dat ik
Amerika's meest geliefde zoon ben,
maar het enige dat ze voor mü heb
ben gedaan, is dat ze mün kind heb
ben vermoord Lindbergh was
niet langer „Lucky Lindy."
Lindberghs vlucht in 1927 plaatste
het vliegtuig nog meer in de belang
stelling dan het -al een paar jaar
stond. Hü kreeg navolgers in Cham-
Eén van de grote luchtvaartpioniers van ons land. Anthonie
Fokker, samen op de foto met generaal Snijders (rechts), Fokker
vloog op Koninginnedag31 augustus 1911, als eerste boven Haarlem.
Slechts een handjevol mensen
groette op Schiphol de G-Ealu.
directeur-generaal van de PTT,
wethouder van publieke werken in
Amsterdam De Vlugt, het KLM-be-
stuur en de commissie voor lucht
vaart uit de Amsterdamse Kamer
van Koophandel. Publiek was er bü-
na niet, want de openingsvlucht van
de eerste luchtlün ter wereld was
niet bekend bemaakt. Ook de dag
bladen schreven er nauwelüks over.
„Het Algemeen Handelsblad" van
die dag zette in zün nieuwskader de
uitslag van de voetbalwedstrüd
ZwitserlandNederland (21,) plus
een brand in Leeuwen. De eerste
vlucht van de KLM werd met pre
cies 23 regels op pagina 2 onderaan
afgedaan.
Albeit Plesman en zün KLM gin
gen door. Vrachtvervoer: couranten,
gist, planten, regenjassen. fruit,
schilder en, dierenvervoer: een
vracht büen, postvervoer: de eerste
zending Amsterdam-Landen op 5 ju
li, 300 brieven, samen 7 kilo. In sep
tember volgde de tweede luchtlün:
Amsterdam-Bremen-Hamburg. Ook
deze dienst werd onderhouden door
gehuurde piloten in gehuurde vlieg
tuigen. De passagiers werden tegen
weer en wind en het risico be
schermd door jassen, vliegkappen,
zwemvesten, windbrillen, parachu
tes en warmwaterkruiken
Vier vliegtuigen
Er werden vier vliegtuigen ge
kocht: twee Havillands (150 km per
uur, twee passagiers, open kajuit).
Aan het eind van 1920 had de KLM
12 man personeel, vier vliegtuigen
die reeds 82.000 km hadden gevlo
gen, 345 passagiers vervoerd, 3000
kilogram post en 22.000 kilo vracht.
Het einde van het vliegjaar was
overigens 31 oktober, op die dag
werden de vliegdiensten gesloten, de
winterslaap was begonnen voor de
KLM. Tot 14 april 1921, toen Prins
Hendrik der Nederlanden het KLM-
net van 924 kilometer heropende,
waarin vüf plaatsen in drie landen
waren opgenomen: Amsterdam,
Londen, Bremen, Hamburg en Rot
terdam. De opmars van het vlieg
tuig was begonnen. Er waren nog
heel wat moeilükheden te overwin
nen, want al vloog men nog voor de
jaren dertig reeds naar Indië, er
konden zich nog steeds allerlei
vreemde zaken voordoen. Zoals de
averü met het KLM-vliegtuig in
Konstantinopel
Na een uitgebreid onderzoek be
richtte de eerste bestuurder van het
vliegtuig, de heer Aler, dat men
had vastgesteld waarom boven het
hoogland van Klein-Azië de linker
motor plotseling ophield. Het was
het kraantje waarmee de vlotterpen
van de carburateur vastzat. Dit on
derdeel had losgelaten. Deze storing
was bü de KLM nog nooit voorgeko
men en was dus ook niet te voorzien
geweest
