RO 80: inderdaad iets aparts
ARMEMAAR
FANA TIEKE
UITVINDER
erking
ankel-
Jj otoren
MJOW
In volle vaart banden
aan flarden schieten
«C
an ivegetu wagens9 wielen en wat-er-zo-bij-komt
c.
rvi
EXCLUSIEVE WAGEN N.S.U. MET
REVOLUTIONAIRE WANKELMOTOR
Charles Goodyear
Escort met een
Zodiacniotor
Kort
autonieuws
Lamborghini
nu
Islero
goed voor
260 km
p.u.
Nieuwe Lancia
Flavia 2000
SIMGA1501 ¥@Ulïïr
JrRD.
•AG 24 JULI 1969
LEIDSCH DAGBLAD
I IS
De rubberindustrie her- Zo ging het ook met de
(Door Henk van Zalingen)
de NSU RO 80 hoort men allerlei ongelooflijke presta-
heerlijkheden. Alles in overtreffende trap. Als men dan
een RO 80 stapt, is het uit die verhalen gevormde beeld
et gevoel volkomen juist. Maar als men nuchtere metin-
lat verrichten, blijken een paar superlatieven toch niet
lop te gaan.
a? w«
Di bes
en inddrauit.
ea uur i
vlak
VVankelmotor (de naam
is te maken met wankelen,
met de constructeur ir.
in een kamer een drie-
rotor geplaatst, die excen-
is het verbrande
(gestoten. Vlak a (boven)
met aanzuigen. Kamer b
M met gasmengsel en be-
comprimeren. In c zetten
\jrande gassen uit.
Over de motor (genoemd naar
de constructeur ir. Wankel) be
staat nogal ivat verwarring. In de
RQ 80 is voorin een watergekoel-
de dubbele Wankelmotor ge
plaatst van 115 pk bij 5.500 toe
ren per minuut, die de voorwie
len aandrijft. De fabriek geeft als
inhoud op tweemaal 497,5 cc ka
mervolume. „Nou, nou," zeggen
dan een heleboel mensen, „niet
meer dan 1.000 cc in zo'n iva-
genDat is niet juist. Ka
mervolume is heel moeilijk te
vergelijken met cilinderinhoud.
Met die inhoud kan je alle kan- j
ten. op. De beste benadering is o£i
uit te gaan van een omwenteling
van de rotor, dan kan men de dub- j
bele Wankelmotor vergelijken met
een viertakt 6-cilinder zuigermotor
van 2985 cc. «Zes maal 497,5 kamer
volume). Een drie liter- 6-cilinder
dus en dat past beter bij de RO-80.
He\ komt ook beter overeen met het
benzineverbruik, dat gemiddeld een
op 7 bedraagt. De RO loopt op ge
wone benzine en gebruikt vrij veel
olie.
L, iUUR
r if'
mer a zuigt nog steeds het
f e/luchtmengsel aan. Ka-
is maximaal gecompri-
en de bougievonk (bij de
dubbele ontsteking om vol-
I verbranding te krijgen)
het mengsel ontploffen.
c veegt als het ware kamer
1 ion en de verbrande gassen
verder naar buiten.
Een lichte aanraking van de pook
is al voldoende om te ontkoppelen.
Wil men rijden met schakelen dan
kan men net niet snel genoeg scha
kelen. Rijdt men volledig automa
tisch, dan kan men er net niet uit
gekookt genoeg mee rijden. Maar let
wel .voor normaal gebruik, dus als
men niet te veel extreme eisen gaat
stellen, werkt het voorbeeldig. Het
sturen met RO-80 gaat bijzonder
fijn. De besturing is servo-bekrach-
tigd en draait daardoor bijzonder
licht en voelt toch vrij direct aan.
Geruisloos
Koersvast
GUUR 4
wier a is geheel gevuld met
1 gasmengsel en begint aan
npressieslag zodra de rech-
tt van vlak a de inlaatope-
I keft afgesloten. In kamer b
U i de verbrande gassen zich
duwen de rotor via het ex-
ÏJche tandwiel rechts om-
C drukt de eerder verbran-
j ten naar buiten.
Het mooie van zo'n Wankelmotor
is zijn geruisloosheid. Zelfs bij een
snelheid lop de meter) van 190 km
per uur hoort men niets. In onze
tescauto gierde alleen het schuifdak
wat. Jammer eigenlijk In zo'n
Wankelmotor zit geen zuiger, drijf
stangen, kleppen en dergelijke. Min
der delen dus, die lawaai kunnen
maken, minder trillingen. Ook de
carrosserie is tot in de puntjes uit
gebalanceerd en ruisvrlj. De motor,
die alleen een zacht zoevend geluid
maakt het lijkt op dat van een
turbinemotor wekt de suggestie
van grotere snelheid.
Maar niet alle superlatieven zijn
terecht. Van 0-400 meter in 19,2 se
conden. Bepaald geen tijd om over
te juichen. Ook niet slecht! 0-80
blijkt in 9,3 seconden te gaan. 0-120
in 19,3. De gemiddelde topsnelheid
is 173 kilometer. De snelheidsmeter
geeft 10 pet. te veel aan. Toch heeft
men de indruk, dat heta ccelereren
bijzonder snel gaat. Maar het pro- i
bleem is, dat de motor in het lage
toerental weinig vermogen heeft.
Bovendien is de RO uitgerust met
een semi-automatische drieversnel
lingsbak, die je naar keuze kunt
schakelen of op automaat kunt zet
ten.
De wagen is bijzonder koersvast
en rechtuit rijden gaat erg comfor
tabel, ook bij hoge snelheden. Iets
minder prettig is het onderstuurde
karakter (bij elke wagen met voor-
De Engelse Crayford-onderneming
in Westerham «graafschap Kent),
die bekend is door het uitbrengen
van speciale modellen, heeft nu een
Escort Eliminator uitgebracht. Dit is
een wagen met het koetswerk van
de Ford Escort GT als basis en met
een 3 liter Zodiac V6 motor als
krachtbron.
Het koetswerk is aangepast aan
de zwaardere krachtbron door een
uitstulping op de motorkap, die twee
luchtinlaten bevat voor extra koeling
van de motor in fileverkeer.
De wieluitsnijdingen zijn vergroot
om bredere wielen te kunnen mon
teren. De motor is verder naar ach
teren geplaatst voor een betere weg-
ligging. In verband hiermee moest
ook het radicaal gewijzigde dash
board verhuizen.
Tevens werd een wedstrijdmodel
«voor deelneming aan Groep 5 club-
races» uitgebracht van dit type, nl.
de Escort Clubman Racer, die de
zelfde motor heeft, doch dan met
benzineinspuiting. De motorkap van
de Racer isv an poflyester.
wieilaandrijving aanwezig), dat voor
al by nat weer wel zeer sterk tot
uitdrukking komt. De wagen is dan
bijna niet door een bocht te krijgen
en wil hardnekkig rechtuitgaan.
Laat men echter gas los, dan is alles
ogenblikkelijk normaal en stuurt hij
gewillig de bocht in. Een ander punt
is, dat bij een snel genomen bocht
de wagen zeer sterk gaat overhellen
op een voorwiel. De wegligging is
goed en de Michelin XAS-banden
zijn daar uiteraard debet aan. De
remmen zijn uitstekend en dat moet
ook wel voor een wagen, die zulke
hoge snelheden maakt. Sterk afrem
men bij bijvoorbeeld 160 levert geen
enkel probleem op. De bekrachtigde
In de eerste vijf maanden van
1969 is de uitvoer van Sunbeamwa-
gens van bijna 26.000 (zelfde perio
de 1968) gestegen tot 40.653. een stij
ging van 56 pet. Rootes voert thans
54 pet. van haar totale produktie
uit (v.j. 28 pet.).
In de Amerikaanse plaats Elk-
horn hebben de gebroeders Virgil en
Earl Clark een showroom geopend
waar men uitsluitend antieke auto's
kan kopen.
In Zweden heeft men geconsta
teerd, dat de overschakeling van
links naar rechts verkeer, het toeris
tenverkeer in aanzienlijke mate
heeft bevorderd.
De produktie van de sinds 1965
vervaardigde Ford GT 40 sportwagen
is thans gestaakt. De totale produk
tie bedroeg 101 stuks.
De Ford-testbaan in Lommei
(België) zal worden vergroot van 220
tot 320 ha. De uitbreiding, waarvan
de kosten ca. f 20 miljoen moeten
bedragen, zal medio 1970 gereed ko
men.
schijfremmen1" rondom hebben voor
de voorwielen een extra remcircuit.
Een mooie oplossing en veilig. Een
remkrachtbegrenzer op de achter
wielen werkt afhankelijk v. d. belas
ting. De zelfdragende carrosserie
heeft een grote mate van stijfheid
gekregen door kogelbalken van aller
lei profiel. Ingebouwde veiligheid
voor de passagier dus. In de RO-
80 zijn bijna alle voorzieningen ge
troffen om het zeer comfortabel te
maken voor de passagiers. De uit
rusting is zeer compleet. Zo com
pleet zelfs, dat het even duurt voor
je weet waarvoor de negen contro
lelampjes zijn. De stoelen zijn rede
lijk, wat te zacht. Beenruimte is er
in overvloed. De RO-80 kost inclu
sief btw 17.903 gulden. Daarvoor heb
je dan een exclusieve wagen met
een revolutionaire motor, die welis
waar niet zo lang in produktie is.
maar toch lang genoeg is getest om
kinderziekten kwijt te zijn. Iets
aparts, maar daar is de prijs dan
ook naar.
O
Automatisch
(ADVERTENTIE)
Achter de motor zit eerst een hy-
draulische koppelomvormer en een
droge plaat koppeling, die elektrisch
en automatisch wordt ontkoppeld als j
je aan de versnellingshandel komt.
'olgendc figuur is weer figuur
excentrische tandwiel a-b-c
bij het bovengenoemde pro-
(n volle omwenteling (360 gra-
elke omwenteling van het
Irische tandwiel wordt een ar-
kg gemaakt. Na een omwen-
ran de driehoekige rotor heeft
Hor drie arbeidstaken geleverd.
Met dezelfde carrosserie als de
Lancia Flavia's 1500 en 1800 is thans
ook een Lancia Flavia 2000 uitge
bracht, in twee versies: in stan
daard- en in luxe uitvoering (2000
LX.).
De nieuwe Flavia's hebben een 2000
cc motor van 131 pk, die de wagens
een topsnelheid van 180 km/u kun
nen geven.
Het luxe model is o.a. voorzien van
stuurbekrachtiging, een achterruit
verwarming en zongordijnen.
Deze stuurbekrachtiging werkt
alleen bij stuurmanipulaties die wat
extra kracht vergen: zij wordt auto
matisch uitgeschakeld by hoge snel
heden op goede wegen.
De 1991 cc motor is voorzien van
een zelfdenkende ventilateur.
Beide modellen zijn medio juli in
ons land leverbaar en zullen f 17.304
en f18.368, resp. voor 't standaard
en het luxe model, gaan kosten.
Een tot In de finesses doordachte combinatiewagen. Luxueus,
voor de Hele familie mèt bagage, praktisch door heel veel
vrachtruimte. Een hele echte snel vervoerder, top 160 km/uur.
De nabij Bologna gevestigde Lam-
borghini-fabriek heeft het model Is
lero 400 GT veranderd en de naam
gewijzigd in 400 GTS. Het is een 2-
model, hetgeen betekent dat de ach
terzetels wat aan de kleine kant zyn
en derhalve meer als kinderzetels
dan als zitplaatsen voor volwassenen
moeten worden beschouwd.
De nieuwe versie kreeg luchtin
laten in de flanken en een vergrote
luchtinlaat op de motorkap.
Het radiateurscherm bevindt zich
onder de bumper en aan de onder
zijde hiervan zijn mistlampen inge
bouwd. Het interieur is geheel ver
nieuwd en de geheel naar achteren
doorlopende console verdeelt het
compartiment in tweeën. Als kracht
bron fungeert de 4 liter V 12 Lam-
borghini-motor, die in dit model is
opgevoerd van 340 tot 350 DIN-pk
bij 7700 omw./min.
De topsnelheid is gestegen tot
260 km/u.
denkt dit jaar het feit, dat
130 jaar geleden een ontdek
king werd gedaan die een
kleverige en onbruikbare
substantie veranderde in een
produkt. dat thans voor de
gehele mensheid onmisbaar
is. Die ontdekking werd in
1839 op een koude februari
dag in Woburn, Massachu
setts (V.S.), gedaaii door een
arme maar fanatieke uitvin
der. Zijn naam was Charles
Goodyear, uitvinder van de
vulcanisatie.
Voordat Goodyear zijn ont
dekking deed, had de rubber
dozijnen zakenlieden naar
een bankroet gevoerd. Gedu
rende de zogenaamde „rub
berkoorts" omstreeks 1830,
werden honderden rubber-
produkten gefabriceerd. De
ze smolten echter in de zo
mer en werden steenhard tn
de winter.
Nadat bijna iedereen het
idee had ópgegeven om rub
ber werkelijk bruikbaar te
maken, bleef Goodyear, een
arme handelaar in ijzerwa
ren, volhouden.
Gedurende de vijf jaar
waarin hij met rubber expe
rimenteerde, ging hij als een
maniak te werk. Hij verkocht
zijn familiebezittingen om
de nodige materialen aan te
schaffen. Zijn gezin kon zelfs
geen voedsel meer kopen en
werd in stand gehouden door
medelijdende buren. Zes van
zijn twaalf kinderen stierven
op minderjarige leeftijd.
Vrienden en kennissen
waarschuwden hem voortdu
rend en de autoriteiten zet
ten hem achter de tralies
vanwege zijn vele schulden.
Hij verbleef zo dikwijls in
gevangenissen, dat hij ze op
den duur „hotels" noemde.
Hij kende korte perioden
van betrekkelijke welvaart,
toen hij methoden vond om
rubber tijdelijk te verbeteren.
Maar de produkten bleken
uiteindelijk toch weer niet
te voldoen.
waterdichte postzakken die
hij voor de Amerikaanse re
gering moest maken van met
rubber behandelde canvas.
Goodyear was ervan over
tuigd, dat de met salpeter
zuur bèhandelde rubber dit
maal een lange levensduur
zou hebben, maar toen hij de
aldus gefabriceerde postzak
ken in een pakhuis opsloeg,
bleken ze na een maand in
elkaar overgevloeid door de
hitte.
De eigenlijke uitvinding
kwam, zoals dikwijls gebeurt,
door toeval tot stand. Tij
dens het mengen van rub
ber met zwavel op een keu
kenkachel in een gehuurd
werkplaatsjewaarvan de
deur reeds een bevel van de
deurwaarder vertoondeliet
hij per ongeluk een hoeveel
heid rubber op de kookplaat
vallen. Hij schraapte de sub
stantie van de kachel op de
vloer en toen hij het later
opruimde, ontdekte hij, dat
de rubber niet kleverig maar
sterk en flexibel ivas gewor
den. Goodyear liet het stuk
je rubber 's nachts buiten op
de drempel liggen en merkte
de volgende échtend, dat de
vriesnacht geen enkele in
vloed erop had uitgeoefend.
Het ivas nog steeds flexibel.
Maar Charles Goodyear
bleek een veel betere uitvin
der dan zakenman te zijn.
Hij verkocht de rechten van
zijn gepatenteerde uitvinding
(de naam „vulcanisatie"
leidde hij af van de Romein
se vuurgod „Vulcanus") voor
een luttel bedrag en na een
serie schermutselingen in de
rechtzaal tegen patentpira
ten, overleed hij met meer
dan 200.000 dollar aan schul
den.
Hoewel 's werelds grootste j|
rubbermaatschappij Good- t
year werd genoemd naar de
uitvinder van de vulcanisatie,
heeft de Goody ear-familie
nooit in enige relatie tot de
Goody ear-maatschappij ge
staan.
Jimmy Watson (30) uit Laredo (Verenigde Staten) doorzeeft by een
snelheid van honderd kilometer met een goedgemikt geweerschot de ban
den van zijn eigen wagen.
Dit gebeurt met een ingebouwd schietapparaat als hy over de racebaan
in de woestijn van Texas raast. Hij is namelijk testrijder op het grootste
proefcircuit voor autobanden ter wereld, dat het eigendom is van het
Uniroyal-concern. Bij dit schietexperiment is elk schot raakt. Jim Wat
son hoeft daarbij natuurlijk niet te mikken, maar doodgewoon op een
knopje drukken, want het geweer is onder de voor-as van zijn wagen
gemonteerd en wel zó, dat de kogel de linkervoorband doorboort.
Er is heel wat behendigheid voor nodig een auto, die bij een snelheid
van 100 km/u een klapband krijgt, in de hand te houden maar Jim
Watson heeft het tot dusver altijd nog fantastisch klaargespeeld.
Deze bandenschietpartijen zijn in de Verenigde Staten voorgeschreven.
Elk nieuw type autoband moet daar zo'n schietproef ondergaan en geen
enkel type band mag ln serie worden gefabriceerd wanneer hij dit „prijs
schieten" niet heeft doorstaan.
De nieuwe Autobianchi A 111,
de grootste wagen die deze Itali
aanse fabriek 100Fiat-bezit)
ooit heeft gemaakt, is thans offi
cieel geïntroduceerd.
Het is een technische kruising
van de Primula-motor en de
krachtbron van de Fiat 124 Spe
cial. De opbouw en plaatsing zijn r
die van de Primula dwars voor
in geplaatst), de afmetingen die
van de Fiat 124 Special (1438 cc.
70 DIN pk i.
Het koetswerk van de A 111 is
geheel nieuw. Afgezien is van de
semi-combivorm. De wagen heeft i
een korte achtersteven en geen
achterdeurHet front met breed
radiateurscherm heeft rechthoe
kige lampehuizen, waarin de
clignoteurs naast de koplampen
zijn gemonteerd. De topsnelheid
is 155 km/u. Leveringstijdstip en
prijs in Nederland zijn nog niet
bekend.
j?**- - -
