Leidsch Dagblad | 1969 | 26 juni 1969 | pagina 7

Luns noemt motie-Boetes
een 'slag in de lucht'

Niet bezuinigen
bij invoering
Mammoetwet

Aan de dood
ontsnapt in
Joego-Slavië

PEPERZAK

1%

Beernink
wil een
ombuds-

man

BONT-VOORDEEL

Afzijdig houden van conflict-Biafra

Huidige welvaarts
voeding is te vet

Nederlands aardgas
niet onuitputtelijk

Weer rellen in Beek
en 's-Heerenberg

Uitkering

voor

aow-ers

Leraren in ministerie:

Geen uitgevers van
programmabladen
in omroep-
beheersraad

Auto op rand ravijn

10% Z0MERK0RIIN6

DONDERDAG 26 JUNI 1969

LEIDSCH DAGBLAD

PAGINA

DEN HAAG (GPD) De rege
ring meent, dat er een ombuds
man moet komen, die in nauwe
samenwerking met het parle
ment optreedt maar in de uit
oefening van zijn functie onaf
hankelijk is. Dit blijkt uit een
nota, die de ministers Beer
nink (Binnenlandse Zaken) en
Polak (Justitie) de Tweede Ka
mer hebben aangeboden.

De competentie van deze parlemen
taire ombudsman moet voorlopig
worden beperkt tot klachten over
het door de centrale overheid ge
voerde bestuur. Klachten over al
gemeen verbindende voorschrif
ten en algemeen regeringsbeleid
kunnen niet in behandeling komen.

Op verzoek van de commissies voor
de verzoekschriften' zal de om
budsman klachten behandelen die
bij de Staten-Generaal zijn binnen
gekomen. Klachten, die hij zelf
krijgt, moeten ook via de comissie
voor de verzoekschriften lopen.

Volgens de bewindslieden moet de
ombudsman in ieder geval over de
volgende bevoegdheden beschik
ken:

hij moet mensen kunnen oproe
pen voor het verstrekken van in
lichtingen;

hij moet schriftelijk inlichtingen
kunnen inwinnen bij overheidsor
ganen, individuele ambtenaren en
particulieren;

hij moet overal kunnen komen
waar de overheidstaak wordt ver
richt;

hij moet inzage kunnen krijgen
van de bescheiden, die bij het ver
vullen van de overheidstaak wor
den gebruikt.

De ambudsman zal echter alleen
door tussenkomst van de minister
en bij ambtenaren schriftelijk in
lichtingen kunnen inwinnen en met
toestemming van de minister amb
tenaren kunnen horen. Hij kan in
die bevoegdheden worden beperkt,
wanneer de veiligheid van de staat
dat eist. De functie van ombuds
men kan zonder voorafgaande
grondwetswijziging worden inge
steld.

ADVERTENTIE

ERA-halvarine
brengt oplossing
naderbij.

(Van onze parlementaire redactie)

DEN HAAG (GPD) „U hebt
niet te maken met een cynische
minister, die niet meer begrijpt
wat er in deze wereld omgaat. De
regering voelt zich minstens even
machteloos als u. Als we morgen
een staakt-het-vuren in Biafra
tot stand zouden kunnen bren
gen, zouden we het onmiddellijk
doen". Aldus gistermiddag in de
Eerste Kamer minister Luns
(Buitenlandse Zaken) aan het
adres van de PSP-afgevaardigde
O. Boetes.

De heer Boetes die een gevoel van
machteloosheid niet kon onderdruk
ken, had geklaagd over de houding
van de meeste senatoren en van de
regering tegenover zijn motie. Daar
in drong hy bij de regering aan op
„meer doeltreffende middelen" om
het Biafraanse conflict op te lossen.
Minister Luns had de motie-Boetes
„een eenzijdige voorstelling van za
ken" genoemd.

Hij legde er de nadruk op dat Ne
derland zich in het Nigeriaans-Bia-
fraanse conflict afzijdig wil houden.
Een staakt-het-vuren zou in feite
neerkomen op partij kiezen voor
Biafra en derhalve een slag in de
lucht zijn, meende de heer Luns.

Minister Luns ging voor het
eerst uitvoerig in op de recente
ontwikkelingen in de hulpverlening
aan Biafra. Hij memoreerde dat be
gin dit jaar veertien landen in Den
Haag besloten om de hulpverlening
meer doeltreffend te maken. Nadat
Biafra het voorstel voor dagvluchten
van de hand had gewezen cNigerië
was akkoord gegaan) gingen beide
partijen tenslotte wel akkoord met
de aanvoer van goederen over wa
ter. Daarmee is het werk van de
„groep van veertien" voorlopig be
ëindigd, aldus de bewindsman. Wel
ke deze landen waren, deelde hij
niet mee.

Minister Luns heeft onlangs secre
taris-generaal Thant van de Verenig
de Naties nog eens dringend ver-

grijpende maatregelen. Als concessie
van de bewindslieden zien de leraren
de vaststelling dat scholen die ge
dwongen zouden zijn te werken met

DEN HAAG (GPD) „Er is tot
op dit moment al 100 miljoen be
steed voor invoering van de mam
moetwet". Dat heeft volgens de be
stuursleden van de Raad van Lera
ren staatssecretaris Grosheide giste
ren gezegd tijdens het zeer langdu
rige overleg dat het volledige bestuur
van de raad, en kleinere afvaardigin
gen van de Vereniging van Algemene
Schoolleiders en van de Vereniging
van conrectoren en adjunct-directeu
ren hebben gevoerd met een zware
deputatie van het ministerie.

Maar, zeggen de" leraren over die
100 miljoen, dat is nog altijd veel te
weinig. De kamerleden die spreken
over de wenselijkheid 200 of 300 mil
joen hiervoor uit te gever;, lijken be
ter te begrijpen dat men bij het han
teren van een verdeelsleutel voor de
totale begroting niet moet gaan be
knibbelen op een begonnen groot na
tionaal project.

Met staatssecretaris Grosheide (de
minister kwam later) werden de
„scherpe kantjes afgeslepen van de
ontstane vertrouwenscrisis". Na de
vakantie zal er duidelijk beter er;
meer frequent overleg komen waarbij
allerlei maatregelen, die het departe
ment moet nemen, in een vroeg sta- geuite eis tot volledige gelijkheid bij
dium zullen worden' doorgesproken gesprekken met de overheid moeilijk
met de betrokkenen. Voor de eerste haalbaar omdat niet alle leraren kun-

zocht de kwestie-Biafra op de agen- I
da voor de eerstvolgende algemene
vergadering te plaatsen.

Over de motie-Boetes, die behalve
door de PSP ook door de heren mr.
M. de Niet (PvdA) en mr. R. G. A
Höppener iKVP) wordt gesteund,
wordt volgende week gestemd.

West - Irian

In de senaat noemde minister
Luns het overgrote deel van de be
richten over ongeregeldheden in West-
Irian overdreven. Ze zijn vaak af
komstig van dezelfde bron, medede
lingen van missie en zending wijzen
wel anders uit, aldus dé minister.

Minister Luns betoogde dat Ne
derland voor West-Irian alleen wat
kan doen door goede betrekkingen
met Indonesië. Hij deelde nog mee.
dat de volksraadpleging in achtereen
volgens acht regentschappen in de
periode van 14 juli tot 4 augustus a s
wordt gehouden, zodat de VN-missie
bij alle verkiezingen aanwezig kan
zijn.

De minister van Buitenlandse Za
ken toonde zich ernstig bezorgd over
de Canadese plannen om de troepen
sterkte in Europa te verminderen.
Volgens hem wordt de positie van
de NAVO. juist na de inval in Tsje-
oho-Slowa'kije, daardoor ernstig ver
zwakt.

In België

BRUSSEL GPD De Belgische
kamer heeft gisteren met 75 stem
men tegen 30 en met 59 onthoudingen'
een motie aangenomen, waarin wordt
gesteld dat het uitgever-zijn var; ra
dio. en tv-bladen niet verenigbaar is
met het lidmaatschap van de raad
van beheer van de Belgisch radio en
televisie.

De motie was afkomstig van de
ondei*voorzitter var; de socialistische
partij, Jos van Eynde, die hoofdre
dacteur is van het socialistische dag
blad 'Volksgazet'. Zij was gericht te
gen de president-commissaris van
Het Laatste Nieuws en tegen die van
de Gazet van Antwerpen. Beide
naamloze vennootschappen geven se
dert enige tijd programmabladen uit,
die ook veel artikelen over niet met
radio en televisie verband houdende
onderwerpen bevatten.

Het argument van Van Eynde was,
dat het mogelijk zou zijn aan de
BRT verbonden' lieden onder druk te
zetten teneinde op die manier bijzon
dere informatie over de programma's
te verkrijgen.

De toenemende welvaart heeft
onze eet- en leefgewoonten op
vele manieren veranderd. Deze
veranderingen blijken niet allüd
gunstig te zijn. Zo is o.a. gebleken
dat ons voedselpakket een steeds
hogere calorische waarde heeft
gekregen, terwijl onze behoeften
aan calorieën daarentegen min
der zijn geworden door het hui
dige levenspatroon. Met andere
woorden: de doorsnee Nederlan
der eet te veel! Hierbij speelt het
aandeel van het dagelijkse vet ge
bruik een bijzonder belangrijke
rol (Nederland heeft de twijfel
achtige eer in West-Europa aan
de top te slaan met het vetgebruik
per persoon.)

De toename van het vetgebruik
staat echter niet op zichzelf. Door de
welvaart en de vooruitgang van de
techniek daalt het aantal mensen
dat zware lichamelijke arbeid ver
richt. Een andere factor van belang
is dat hoe langer hoe meer mensen
zich gemotoriseerd voortbewegen.
Dit alles brengt met zich mee dat
niet alleen onze voedingsgewoonten
maar óók de samenstelling van ons
dagelijkse voedselpakket drastisch
gewijzigd dienen te worden.

Nieuwe inzichten
bij defiverheid

Ook de regering heeft ingezien dat
onze eetgewoonten zich niet hebben
aangepast aan de veranderde leefge
woonten. Uitgebreid medisch en sta
tistisch onderzoek heeft aangetoond
dat het gebruik van te veel vet (en
van vetten van verkeerde samenstel
ling) een „gewichtige" rol speelt
bij de samenhang van een te hoog
lichaamsgewicht, leeftijden gezond
heid.

Gezien het grote belang voor de
volksgezondheid en de populariteit
van margarine als voedingsmiddel
in Nederland, heeft de regering via
de Warenwet wettelijk de mogelijk
heid geopend voor de vervaardiging
van een nieuw soort margarine, die

slechts de helft van de hoeveelheid
vet en dus ook van het aantal calo
rieën bevat.

Dooi halvarine
minder vet eten!

Sinds enles tijd heeft de consu-
ment in Nederland reeds kennis
kunnen maken met een nieuw pro-
dukt dat 50% minder calorieën heeft
dan margarine. In de nieuwe aan
vulling op de Warenwet, van kracht
geworden op 1 januari 1969, heeft dit
produkt de officiële naam van hal
varine gekregen.

Na jarenlange research is er nu
halvarine omler de naam ERA
op de markt gekomen. Bil
de bereiding en samenstelling van
ERA halvarine is zorgvuldig re
kening gehouden met de wensen
van vele voedings-deskundigen en
artsen. Hierbij i* tegelijk de
grootste aandacht besteed aan de
smaak en smeerbaarheid. die de
consument stelt aan de fijnste
margarine.

De komst van ERA heeft volkomen,
gebroken met de ouderwetse traditie
en opvattingen dat margarine, be
stemd voor broodgebruik, 80% vet
moet beVhtten. Met de halvering
van dit vetpercentage heeft ERA
een belangrijke stap voorwaarts ge
daan ten gunste van ieders gezond
heid.

lekker op het brood
gezonder voor uw lijn!

De manifestatie „Parijs in
Emmeloord" is gisteren feestelijk
geopend, onder andere met mede
werking van „Les Echassiers

Landais", die op de Deel (tijdelijk
Place de l'Étoileoptraden onder
grote belangstelling van vele in-
ivoners van de NO-Polder.

Ambassadeur Binnenkort is de
benoeming te verwachten van de
heer C. G. Ver done k Huffnagel, tot
voor kort ambassaderaad aan harer

grotere groepen leerlingen' dan 32 majesteits ambassade te Ankara, tot
(ongeveer 1/3 van de schoolgemeen-harer majesteits buitengewoon en
schappen) extra „lerarenlessen" gaan gevolmachtigd ambassadeur te Co-
krijgen, boven' de al onlangs door delombo

staatssecretaris toegezegde 12. Prinses Margriet Prinses Mar-

De leraren zien hiermee wel niet griet en mi*. P. van Vollenhoven heb-
hun principiële grief over de depar-1 ben het voornemen op woensdag 2
tementale regeling weggenomen, I juli a.s. een concert bij te wonen in
maar wel is de grootste achteruit-De Doelen te Rotterdam van Lauren -

gang daarvan verminderd.

Een toezegging werd wel verkregen
over een onderzoek naar de mate
waarin de lerarentaak is verzwaard
door invoeiing van' de mammoet,
maar nog steeds volgens de lera
ren de uitslag daarvan zal geen
directe maatregel opleveren, maar
slechts een „open gesprek over de
vaste betrekking". De „harde feiten"
van de leraren maakten kennelijk
geen indruk op de minister.

De leraren voeren in het algemeen
aan dat de huidige moeilijkheden als
basis hebben dat invoering van de
mammoet „onvoldoende financieel en
onvoldoende deskundig is voorbereid".
De landelijke woordvoerder acht de
in met staking dreigende afdelingen

tian Symphonic Band uit Ottawa
Dit concert wordt gegeven ten bate
van het Nederland sche Roode Kruis.

DEN HAAG (ANP) Als er geen van de commissie hebben daarby de
grote vondsten meer gedaan worden stellige indruk gekregen dat de olie-

zal Nederland omstreeks 1990 zyn
aardgas-exporten moeten gaan be
perken. Dit is een gevolg van het
feit dat de toeneming van de uitvoer
veel snel lei- verloopt dan de progno
ses aangaven.

pryzen over langere termijn niet
aanzienlyk en zelfs wellicht über
haupt niet zullen stijgen.

Duidelijk is geworden dat de Ne
derlandse aardgasvoorraden onvol
doende zyn om penetraties op Ame-

In 1968 bijvoorbeeld bedroegen zei nkaanse schaal te bewerkstelligen.

17 miljard kubieke meter, terwijl er
tien miljoen minder voorzien was.
Dit is gisteren meegedeeld in Den
Haag door de energie-commissie van
het Europese parlement.

De commissie is drie dagen in ons
land. Gisteren is er een gedachten-
wisseling geweest met vertegenwoor
digers van de Shell en de Nederland
se Aardolie Maatschappij. De leden

maal gebeurt dit op 26 september.
Voor september komen er geen in-1

nen staker; daar een deel ambtenaar

ADVERTENTIE

op onze gehele collectie en tóch onze
bekende 100% GARANTIE.

Met een kleine aanbetaling nu, aflevering
tegen de winter en intussen GRATIS en
/EILIGE bewaring in gekoelde ruimte

beheerst 't vak.

SPUI 149-151 - TEL. [phone]

's-HEERENBERG/ BEEK (GPD) -verse charges uitgevoerd, die tot
In Beek en 's Heerenberg zijn gis- doel hadden de jongelui te ver-
teravond opnieuw relletjes uitgebro- spreiden,
ken naar aanleiding van het ge-
sloopte vakantiehuisje van de heer
G. Hermsen. Terwijl burgemeester
G. C. H. van Breemen gisteravono
de raad een uiteenzetting gaf van
het voorgevallene, weerklonk buiten
luid boe-geroep, gefluit en gejoei.

De onrust verplaatste zich gister
avond voor een deel naar 's Heeren
berg, omdat daar de raadsvergade
ring werd gehouden. In totaal waren
er circa vijftig manschappen van de
rijkspolitie op- de been. In 's Hee-
ïcnberg ging de jeugd zich te bui
ten door bij het gemeentehuis fieto-
rekken over de rijbaan te smijten
De politie had echter snel de orde
hersteld.

De brandweer kreeg het ook nog
even druk, want op een gegeven
moment stond in het centrum van
het stadje een onbewoonde woning
in lichter laaie, vermoedelijk aange
stoken door enige op sensatie belust*
jongelui.

In Beek was de situatie ernstigei
Op verschillende plaatsen werden de
straten geblokkeerd met puin en
tomien. Tegen tien uur had de po
litie alle toegangswegen naar Beek
afgegrendeld. Zelfs pensiongasten
werden op dat moment de doorgans
geweigerd.

Evenals woensdagavond werd de
niet-behelmde politic bekogeld met
stenen en lege flessen. Er vielen ehc-
ter geen gewonden. In gesloten for
matie werden door de agenten di-

Geen volledig overzicht hebben de
commissieleden gekregen over de
prijsverschillen van het gas dat aan
Nederlandse en Duitse gebruikers ge
leverd wordft.

In de discussie is naar voren ge
komen dat -er toch maar een klein
verschil in prijs is tussen het gas
zoals dat aan de Duitse grens wordt
afgeleverd aan de Duitse maatschap
pijen en zoals het aan vergelijkbare
Nederlandse inkopers geleverd wordt.

Abe Nathan Abe Nathan, de
man van de privé-acties tegen oorlog
en honger in d» wereld is gisteravond
in het Amsterdamse Onze Lieve
Vrouwe Gasthms opgenomen met
een kwetsuur aan zijn heup. opgelo
pen tydens het „Vredesfeest" dat hij
in een havenloods aan de oostelijke
Handelskade te Amsterdam heeft ge
houden. Hij viel over een kistje.

SLUIS (GPD) Met een
verwrongen stuk staal op zyn
schoot zit de heer G. H. Vyg<N
boom (62) in zijn woning te
Sluis. „Dit is alles wat we van
onze caravan hebben kunnen
terugvinden. Wy hebben het
maar meegenomen".

Een onverhoedse wervelwind,
de bura genaamd, maakte tij
dens zijn vakantie in Joego
slavië van zijn auto met cara
van een speelbal. Twee tellen
later werd Vijgebooms wagen
op een wegpaaltje langs een
ravijn geprikt en balanceerde
hy, zijn vrouw en de hond
Sammy tussen leven en dood.

Tientallen meters diep lagen
her en der de uiteengereten
brokstukken van de nog vri)
nieuwe caravan. Vijgeboom: „U
kunt het geloven of niet, maar
het was een wonder dat we nog
leefden".

Mevrouw J. C. Vijgeboom
Lansen (52): „We waarschuwer.

andere mensen die op vakantie
naar Joego-Slavië gaan voor die
gevaarlijke winden. Wij hebben
verschillende reisboeken en be
schrijvingen gelezen, maar ner
gens lees je iets over de bura".

De heer Vijgeboom: „Ik reed
op dat moment misschien een
kilometer of vijftig. Ineens zeg
ik tegen mijn vrouw: moet je
eens achter je kijken. Daar
gaat de hele boel". De com
plete carrosserie van de caravan
werd van het chassis losgerukt,
als een harmonica in elkaar ge
drukt en stortte toen in het
ravijn te pletter De auto van
Vijgeboom werd dwars over de
weg geslingerd en hing met het
restant van de caravan in een
penibele situatie boven de af
grond.

„Een stel Joegoslaviërs is
voor ons als berggeiten in het
ravijn afgedaald en heeft in
dekens zoveel mogelijk van onze
kleren naar boven gehesen".

Vijftig man rijkspolitie wa
ren gisteren op de been om op
roerige jongelui, die protesteer
den tegen de afbraak van een tot
zomerhuisje omgebouwd kippen
hok, tot bedaren te brengen.

DEN HAAG (ANP) Het ligt in
het voornemen van minister Rool-
vink (Sociale Zaken en Volksgezond
heid) een uitkering-ineens te bevor
deren van één procent voor de ge
rechtigden tot een aow-, aww- en
wao-uitkering in verband met de uit
kering >neens van maximaal 1 pro
cent aan de werknemers.

Dit is de Tweede Kamer gister
middag meegedeeld in de nota naar
aanleiding van het verslag over de
voorgenomen tijdelijke verlaging
van de suikeraccijns. De Kamer
heeft gistermiddag besloten dit ont
werp van wet. dat deze week werd
ingediend, reeds voor openbare be
handeling te plaatsen op de aegnda
van vandaag.

In dit verslag wijzen minister Wit-
teveen en staatssecretaris Grap-
perhaus er op, dat het voorstel tot
tijdelijke verlaging van de suikerac-
cljns voor de laagste Inkomensklas
sen relatief gunstig uitvalt. Zuiver
sociaal gezien, zo zeggen beide be
windslieden. is de maatregel due
aantrekkelijk.