Senatoren hekelen beleid
en visie minister Schut
Na algemene
prijsstop pas
accijns hoger
Rechtbank liet het balletje rollen
POLAK VERDEDIGT VRIJE
HANDEL ANTI CONCEPTIVA
9Teruglopende woningproduktie9
De veilige
manier
van sparen
Rijkspostspaarbank
altijd safe!
PvdA in Senaat:
I Overleg over
compensatie
prijsstijging
PIPER CUP
STORT NEER
2 OODEN
DODELIJKE
AANRIJDING
OP SPOORBAAN
G. C. Sprockel
informateur
op Antillen
ROULEX BEHENDIGHEIDSSPEL OF NIET?
WOENSDAG 11 JUNI 1969
LEIDSCB DAGBLAD
PAGINA 7
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) Minister
Schut van Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening heeft gis
teren bij de behandeling van zijn
begroting in de Eerste Kamer
scherpe kritiek te verduren ge
had van de oppositie en zij het
in veel mindere mate ook van
de confessionele regeringspartijen.
Verschillende senatoren verweten
de .bewindsman een te weinig so
ciaal gericht woningbeleid en een
gebrek aan visie op de problematiek
van de ruimtelijke ordening in ons
land.
PvdA-senator Broeksz zei het on
omwonden: „Minister Schut is een
zwakke minister. Men vraagt zich
af waarom het kabinet hem niet
heeft laten vallen, toen de huurbe
lasting verworpen werd. Het ant
woord is dat hij juist in dit kabinet
past. omdat het kabinet de zwakke
ren in de maatschappij in de kou
laat staan".
Senator Thomassen (PvdA) pleitte
voorlopig voor regionaal beheer van
haven- en industriebekkens, waarbij
hij dacht aan de combinatie Eems-
havenDelfzijl in Groningen, de
streek tussen IJmuiden en Lelystad
met Amsterdam als krachtcentrum
t en aan het noordelijk en zuidelijk
deltagebied (dit laatste later even
tueel samen te voegen tot zuidwest-
Nederland)
De heer Thomassen was niet zo
beduusd voor de gevaren die de mi-
lieu-hygiëne heeft te duchten van
industrialisering. Hij verzekerde dat
in elk geval de vestiging van
Hoogovens op de Maasvlakte door
de betrokken autoriteiten dit na
jaar valt het besluit zeer kritisch
zal worden bekeken.
Wat de randstad betreft wilde de
I heer Thomassen een veel krachtiger
beleid van de minister. „De slui
pende antistedelijkheid moet te lijf
worden gegaan door maatregelen
van moderne, internationale allure."
De socialistische senator vond dat
t de landstad veel meer als één stad
gezien moet worden.
De liberaal Van den Bergh wilde
zowel bfj de plannen voor de tweede
nationale luchthaven als bij de Hoog-
ovenplannen inspraak van werkge-
i vers en werknemers. De heer Van
i den Bergth noemde uitlatingen dat
I er in het Westland nergens nog een
groen blaadje zal groeien, wanneer
het Hoogovencomplex doorgaat, „on-
verantwoordelijke uitlatingen, waar
door het grote publiek op valse wy-
ze wordt voorgelicht".
Mi*. Niei-s (KVP), Gedeputeerde
van Overijssel. drong aan op mo-
dernisering van het streekplanwerk.
Ook hy miste voldoende visie op het
regionale industriebeleid van de mi
nister. De heer Niers stelde minis
ter Schut voor een conferentie te
houden met provinciale bestu
ren over problemen van de ruimte-
lüke ordening. Ook ir. Knottnerus,
sprekende namens ARP en CHU
betreurde het gebrek aan visie en
maande de bewindsman spoed te
zetten achter adviezen en rapporten.
De heer Broeksz hekelde de terug
lopende woningproduktie in ons
land, waardoor volgens hem het
eind van de woningnood zeker niet
voor bejaarden, jonge gezinnen en
gehandicapten nog lang niet in
zicht is. Het teruglopen van het
aantal nieuwe woningwetwoningen
noemde de PvdA-senator onverant
woord. „Er wordt onvoldoende reke
ning gehouden met de inkomsten
verdeling in Nederland", meent hü-
Zowel de heer Broeksz als
ir. Kraayvanger (KVP) drong aan
op grotere financiële steun van het
rijk by de krotopruiming en sane
ring. Ir. Knottnerus vroeg om meer
dan de 2.000 gulden per krotwoning
die het ryk op het ogenblik aan de
gemeenten geeft voor afbraak.
De heer Van den Bergh vond dat
Nederlanders bereid moeten zyn
voor hun huis de kostprijs te beta
len. Ons volk is er vooral na de
oorlog erg aan gewend geraakt een
te klein gedeelte van zyn inkomen
aan de woning te besteden, zei hy.
De liberaal wilde de huurliberalisatie
op veel grotere schaal toegepast zien,
met name voor die prysklasse
huizen waar geen kwantitatief te
kort meer is.
De Noordzeekust was
gisteren dé grote trekpleister
ior verkoeling zoekende
mensen in ivestelijk Neder-
land. De temperatuur steeg
tot waarden van 25 graden.
Hier een kijkje op het strand
van Zandvoort waar het gis-
teren al weer flink op een
krioelende mierenhoop leek.
■HM I SflHHRflSIHHHi
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) Minister
Polak (Justitie) heeft gisteren in
de Tweede Kamer geweigerd de
verkoop van voorbehoedmiddelen
te binden aan een vergunning en
de verkoop via automaten langs
de openbare weg te verbieden.
Een motie van de anti-revolutio
nair dr. Boertien, waarin dat
wordt gevraagd, werd door de mi
nister ontraden. De motie, die de
steun heeft van een tiental KVP-
ers, zal vandaag in stemming ko
men, maar vrijwel zeker worden
verworpen.
De minister bleef by zün opvat
ting dat de verkoop van voorbehoed
ADVERTENTIE
Er zijn 2200 vestigingen. Op de postkantoren kunt u de hele dag terecht.
Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond of de plaatselijke koopavond
geopend. Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden.
middelen behoort te worden vryge
laten. ook voor jeugdigen. Op het
ogenblik geldt een verkoopverbod
aan jeugdigen beneden de 18 jaar
en mag niet met de middelen wor
den geëtaleerd.
De minister wil deze bepalingen uit
het Wetboek van Strafrecht schrap
pen. maar nog wel de gemeenten de
bevoegdheid geven de verkoop via
automaten langs de openbare weg te
verbieden als zy dat willen. Voor een
landelyk verbod, zoals de anti-revo
lutionairen willen, ziet hy echter
geen rechtsgrond.
Om de verkoop geheel vry te la
ten en de gemeenten elke bevoegd
heid te onthouden, zoals de pacifist
drs. Wiebenga voorstelde, gaat de
minister echter eveneens te ver. Hy
ontried gisteren de Kamer aanne
ming van het betreffende PSP-
amendement. Volgens de bewinds
man zouden de gemeenten, die de
automaten langs de openbare weg
willen weren, toch wel wegen vinden
om dat te bereiken.
Ook zag hy niets in een amen
dement van VVD en D'66 om de ge
meenten slechts de bevoegdheid toe
te kennen de plaatsen aan te wyzen
waar geen automaten mogen worden
opgehangen, zoals bü scholen en ker
ken.
De bewindsman meende dat een
dergelyke bepaling alleen maar ver
warring zou wekken en vroeg zich af
waar de grens zou moeten wor
den gelegd.
De heer Jongeling (GPV) verweet
de KVP-fractie het kerkelük leer
gezag te aanvaarden maar de pause-
lüke veroordeling van het gebruik
van voorbehoedmiddelen te negeren.
De KVP-er mi*. De-Vreeze voerde ech
ter aan dat de pausel'yke uitspraak
de persoonlüke levenssfeer betreft
en geen directieven inhoudt voor po
litieke partüen.
Hy zei dat zijn fractie naai- beste
weten heeft gemeend aan de ver
ruiming meer te moeten werken,
daarbü handelend vanuit de funda
mentele opvattingen die op dit ge
bied in de KVP leven.
Vanuit de Kamer werd een drin
gend beroep op staatssecretaris
Kruisinga (Volksgezondheid) gedaan
terug te komen op zün besluit de pil
(die overigens niet ls voorbehoed
middel maar als geneesmiddel wordt
beschouwd en daarom buiten de vrye
verkoop blüft) niet gratis door de
ziekenfondsen te laten verstrekken.
UTRECHT (ANP) Het overleg
orgaan van de drie vakcentrales
(NVV, NKV en CNV) heeft zich gis
teren in Amsterdam beraden over
stappen die kunnen worden onderno
men waardoor druk kan worden uit
geoefend op de regering met betrek
king tot een algemene maatregel,
waardoor de werknemers een com-
prüsontwikkeling geslonken reële in-
prsüontwikkeling geslonken reële in
komens. Na afloop van deze by een
komst onthield de woordvoerder van
het overlegorgaan zich van nader
commentaar.
DEN HAAG (GPD) Er is een
theoretische kans dat de accijnsver--
hogingen op benzine, bier en gedis
tilleerd per 1 juli niet doorgaan. Het
socialistische eerste kamerlid, mr.
J G. van Hall. heeft gisteravond in het
debat over de begroting van finan
ciën 1969 het voorstel aan de Senaat
gedaan om de behandeling van de
accijnsverhogingen uit te stellen tot
het einde van de algemene prijsstop.
Oorspronkelük zou de Eerste Ka
mer de wetsontwerpen over 14 da
gen behandelen: de Tweede Kamer
is er al mee akkoord gegaan. Over
het voorstel-Van Hall wordt volgende
week beslist. Het is niet waarschün-
lijk dat het wordt aanvaard. De li
berale senator mr. J. de Wilde liet
direct al weten er niets voor te voe
len.
Minister Witteveen Financiën)
ontkende dat de accijnsverhogingen
belastingverhogingen zün. Hü achtte
ze noodzakelijk omdat anders de in
flatoire financiering in de hand ge
werkt zou worden en de woningbouw
en de gemeentelüke investeringen in
de knel zouden komen. Mr. Van
Hall betoogde dat de verhoogde ac-
cünzen onherroepelük tot verdere
prüsverhogingen zullen leiden.
De voorwaarden die de A.R.-frac- I
tieleider in de Tweede Kamer. mr.
B. W. Biesheuvel op het partücon-
vent van de ARP heeft gesteld voor
de inflatiecorrectie '70 (waaronder
de verlaging van de loon- en inkom-
stenbelasting) onderschreef minister
Witteveen. Hü was het eens met mr
Biesheuvel, die zich tegen inflatoire
financiering van de verlagingen had
uitgesproken.
Ook de bewindsman wilde de con
ti nu iteit van de overheidsuitgaven
niet aantasten. Prof. Witteveen vond
dat de inflatiecorrectie uitgaat van
billüke inkomensverhoudingen. Ook
dat had de a.r.-fractielieder als voor
waarde gesteld.
In eerste instantie had de liberaal
mr. De Wilde zich geprikkeld ge
toond over de uitlatingen van mr.
Blesheuvel. Volgens hem kan de
VVD. na het tüdelük maken van de
accünsverhogingen door aanvaarding
van een motie in de Tweede Kamer
niet nog een concessie in het kabi
netsbeleid doen.
„Dit zou andermaal tot consequen
tie hebben dat een nieuw dan wel
rompkabinet, waarin geen liberale
APELDOORN (GPD) De twee
inzittenden van de Super Piper Cup,
die gisteren in Wenum bij Apeldoorn
verongelukten, moeten op slag dood
zijn geweest. Het waren de vaandrig
vlieger H. de Nie (25) uit Amster
dam en de 23-jarige cornet leer
ling-waarnemer P. J. H. Wanders,
eveneens afkomstig uit Amsterdam.
Het vliegtuig behoorde tot het 300
squadron van de Koninkiyke Lucht
macht, gestationeerd op de vliegba
sis Deelen bü Arnhem. Het lichte
toestel gleed op geringe hoogte, on
geveer 170 meter, in een linker bocht
af en dook daarop steil naar bene
den. Een groot gedeelte van de neus
boorde zich in de grond. De motor
werd voor een gedeelte door de cock
pit heen. naar achteren gedrukt.
Omwonenden, politie en reddings
ploegen die snel ter plaatse waren
konden niets meer doen.
Over de primaire oorzaak is tot nu
toe niets met zekerheid te zeggen.
Een commissie van onzerzoek is nog
niet tot een conclusie gekomen.
Vandaag, bü de berging van het
wrak wordt het onderzoek voortge-
ministers meer zitten, tot de verkie
zingen gaat optreden. Een vreemde
situatie waarbij men zou zün terug
gevallen op de politiek van het ka-
binet-Cals-Vondeling. En juist tegen
dit beleid vormde dit kabinet in ver
volg op dat van de heer Zülstra no-
tabene de inzet", aldus de heer De
Wilde.
De ar.-professor Albeda, die me
de namens KVP en CH sprak, vond
dat handhaving van de loon- en in
komstenbelasting over de hele linie
onrechtvaardig is. Hü meende wel
dat een inkomenspolitiek op korte
termün voorlopig een illusie zal bly-
ven.
In Gouda:
UTRECHT (ANP) Omstreeks
drie uur vannacht heeft een goede
rentrein die van Rotterdam naar
Utrecht onderweg was, bü Gouda
drie personeelsleden van 't seinwe-
zen aangereden, die daar op de
spoorbaan aan het werk waren. Een
van hen is overleden, de ander is
naar een ziekenhuis overgebracht.
De gemeentepolitie stelt ter plaatse
een onderzoek in. Het treinverkeer
ondervindt geen vertragingen.
De identiteit van het slachtoffer is
nog niet bekend.
Het drietal was bezig met werk
zaamheden aan een wissel en werden
verrast doordat de trein niet zoals
zün hadden verwacht het hoofdspoor
volgde, maar via de wissel een zü-
spoor, waarop zü het passeren van
de trein afwachtten, opreed.
WILLEMSTAD (ANP) De gou
verneur van de Nederlandse Antil
len heeft vandaag aan de heer G. C.
Sprockel verzocht de mogelükheid te
onderzoeken om een interim-kabinet
te vormen, dat zich zal belasten met
de uitvoering van de uitgeschreven
verkiezingen voor de staten van de
Nederlandse Antillen en het beharti
gen van de lopende zaken, en dat
daarbü zal kunnen rekenen op de me
dewerking van de staten.
De heer G. C. Sprockel heeft zich
bereid verklaard dit onderzoek in te
stellen en de gouverneur hierom
trent op korte termün rapport uit te
brengen. De heer G. C. Sprockel
werd op 16 februari 1919 op Curacao
geboren. Hü is sedert 1937 werk
zaam ter griffie van het hof van
Justitie en bekleedt thans de functie
van griffier van het hof van Justitie.
De heer Sprockel is van 1951 tot 1958
gedeputeerde, tevens waarnemend
gezaghebber van het eilandgebied
Curacao geweest.
UTRECHT (GPD) De Utrechtse
rechtbank heeft zich gisteren tot
in de late avonduren bezig ge
houden met de vraag of het spel
„roulex" al of niet een behendig
heidsspel is. In dat geval zou het
spel namelijk niet vallen onder de
Wet op de kansspelen en gaan de
exploitanten vrij uit.
De rechtbank vond het kennelijk
een lastig probleem. Zo moeilijk dat
de president na onderling overleg
met zijn collega's besloot een des-
cente („schouwing") te houden in het
gebouw van de rykspolitie in De Bilt
waar voor dit doel speciaal een
speeltafel van het type „roulex" was
opgesteld.
I De officier van Justitie mr. Van
den Berg had niet zo veel moeite met
het vellen van een oordeel. Hü acht-
I te bewezen dat gezien de aard van
j het spel er in deze wel degelük spra
ke is van een kansspel in de zin der
wet. Eén van de kenmerken daarvan
is dat de spelers geen overwegende
invloed kunnen uitoefenen op de
kansbepaling te winnen of wel te
verliezen. De officier eiste tegen elk
van de drie verdachten die in deze
zaak terecht stonden een boete van
1000 gulden.
Alle drie verdachten waren van
mening dat het hier een niet straf
baar spel betrof. Bü de uitvoering
van de vinding is men van de hoop
en de veronderstelling uitgegaan dat
er nu eindelük in Nederland een spel
met enige spanning ontworpen was
dat hier vrü gespeeld zou mogen
worden.
Vrüwel de gehele horecaseotor en
de groep van de directeuren van
VVV's was er dan ook bü zonder en
thousiast voor gezien de nieuwe at
tractie die hiermee in Nederland zou
ontstaan. Het is daarom dat de uit
spraak van de Utrechtse rechtbank
met spanning wordt tegemoet ge
zien zo bleek op de zitting.
Het roulexspel doet in de verte
enigszins denken aan roulette. Het
wordt ook gespeeld op een rond
draaiende schüf waar de cüfers 1
t/m 36 in natuurUjke chronologische
volgorde langs de rand staan. De
binnenschüf is wit waarop een zwar
te schüf rond draait. Deze is echter
in tegenstelling tot de witte schtff en
de buitenste rand excentrisch, zodat
er telkens een miniem verschil ont
staat in de breedte van de witte
rand.
Via een ingenieus spiegelsysteem
moet de speler trachten het smalste
i punt van de witte schüf te lokali
seren. Op die plek valt namelük het
balletje dat wordt aangetrokken door
1 een magneet.
i Een belangrüke vraag is nu in
hoeverre kan de speler dit werkelük
waarnemen en in hoeverre gokt hü
het er op. TNO in Den Haag heeft
met 1100 personen proeven genomen
i Dr. J. P. M. de Kroon, wiskundig
statisticus bü TNO, deelde als ge-
tuige-deskundige mede dat er inder
daad een zekere mate van voorspel
baarheid in het spel zit.
Deze voorspelbaarheid is 60 pro
cent groter dan bü roulette. Naar
het voordeel van dr. De Kroon kon het spelen een sector van elf naast
men wel spreken van behendigheid. elkaar liggende cüfers op het pla-
Het complex van persoonlüke ken- teau bezet.
merken blükt dan een grotere rol
te spelen van de kans op winst.
Deze kans was voor de gemiddel
de speler 50,3 procent indien men bü
Bü de descente brachten deleden
van de rechtbank het er niet zo erg
goed van af. Zelfs met de ruimste
afstelling van de zwarte schyf waar-
bü dus de grootste breedteverschillen
op de witte schüf ontstonden, bleken
de aanwezigen zelden goed te raden
Alleen de als croupier optredende
korpschef E. Hubrechtse uit Terneu-
zen raadde telkens het juiste getal
De uitspraak is op dinsdag 24 juni. J
De Utrechtse rechtbank
maakte gisteren een begin met de
behandeling van de zaak tegen
het kaJisspel „roulex". De rech
ters lieten in De Bilt het balletje
rollen.