Excessen niet
systematisch
Chinees (31) in
Londen gepakt
Pompidou
bijna zeker
van winst
„Schri j f taf el-nazi's"
gaan voortaan vrijuit
[ij gefil
PREMIER DE
i')
Jongetje
vermist
Rome is
woedend
op Biafra
na dood
vonnissen
Uw matras
©uc/ ©Ite,
„UAVVÖÖVll Xii
KLINISCH
OORDEEL
Noordelijke wind
Prikkelend
C. A. VAN DORP
Duclos helpt Polier niet
Procureur-generaal zenuwinstorting nabij
KRAMERS
Twee maten
Communistische
groep op Haïti
uitgeschakeld
Weer incident in
Koeala Loempoer
teumo
Opgericht 1 maart 1860
LEIDSCH
DINSDAG 3 JUNI 1969
No. 32803
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredaoteur. Dm. J. R. Soetenhorwt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 14,10 per kwartaal (postabonnementen f 16,50), f4,70 per maand (by vooruitbetaling), losse nummers f 0,25
Witte Singel 1, Lelden - Giro 57055
Telefoon Directie en Administratie: 26041; Redaotle: 2150T
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG (GPD) De rege
ring handhaaft haar opvatting
dat de Nederlandse troepen in
Indonesië zich als geheel correct
hebben gedragen. De verzamelde
gegevens bevestigen, dat van
systematische wreedheid geen
sprake is geweest, aldus minister
president De Jong in de vandaag
verschenen nota over de excessen
van Nederlandse militairen.
De premier baseert zijn oordeel op
de resultaten van het uitvoerige ar
chiefonderzoek, dat in totaal 78 niet
vervolgde, maar vaak wel be
kende excessen heeft opgeleverd.
By zün beoordeling houdt premier
De Jong twee slagen om de arm. Hij
wil zich met uitspreken over de
vraag of in de Zuid-Celebes-affaire
(Westerling) sprake was van syste
matische wreedheid.
Evenmin wil hy een dergelijke uit
spraak doen over hetgeen kan zijn
gebeurd bij het verhoren van krijgs
gevangenen. In beide gevallen we
gens gebrek aan voldoende gegevens.
De heer De Jong omschreef giste
ren tijdens een persconferentie het
rapport over het archiefonderzoek
als een met opzet sober en klinisch
gehouden stuk. „Na de eerste lezing
zei ik tegen mezelf ik wist wel dat
er veel was gebeurd, maar dit valt
me toch eigenlijk wel tegen. Na de
tweede lezing realiseerde ik me dat
je toch afstand van de zaak .noet
nemen.
De excessen spelen zich af over een
periode van vier jaar. Als je nu alles
geconcentreerd in een stuk ineens
voor ogen krijgt, krijg je per defi
nitie een verwrongen beeld".
ceerd kan worden, is gepubliceerd
Van de twee rapporten over dz Zuid-
Celebes-affaire zijn de conclusies ge
publiceerd met weglating van de na
men om te voorkomen dat mensen
die in deze zaak veel al niet gehoord
zijn alsnog schade zouden ondervin
den".
De premier doelde hier vooral op
Indonesiërs die in hun eigen land
nadeel zouden kunnen ondervinden.
Beide rapporten liggen overigens in
hun geheel ter vertrouwelijke ken
nismaking van de Tweede Kamer.
J AÉ
PREMIER DE JONG
.sober, klinische
nota over Indonesië.
De mini6ter-president benadrukte
drie aspecten van het onderzoek en
de regeringsnota naar aanlei
ding van het onderzoek. In de eer
ste plaats de openbaarheid: „Daar
mee zyn we heel ver gegaan, alles
wat mogelij kei-wij ze gepubli-
Amsterdamse moord opgelost
Als tweede belangrijke acpect noem
de de premier het uiteindelijke oor
deel. ..Elk exces is er één teveel, er
zijn afschuwelijke dingen gebeurd en
die worden door de regering ernstig
betreurd. Het opmaken var; een be-
lans is een wat stuitende zaak. maar
men ontkomt er niet aan. Het onder
zoek heeft echter uitgewezen dat
meer dan 99 procent van de Neder
landse jongens zich behoorlijk heeft
gedragen.
Wat er gebeurt is. kun je niet ver
gelijken met 't Duits optreden tijdens
de Tweede Wereldoorlog. Er werd
geen genocide gepleegd, er was geen
sprake van een bovenaf geleid sys
teem. er waren geen „bureau-moor
denaars". In normale omstandighe
den worden labiele mensen in het
spoor gehouden, maar in oorlogstijd
kunnen er eerder ontsporingen op
treden".
Nee. dit is geen samenkomst
van spoken. maar een nieuwe
terrasstoel voor een „bistrot" in
het Parijse latijns kwartier. Wel
een ongewone!
Op de vraag wat er nu verder moet
gebeuren, antwoordde de premier dat
met het rapport en de nota de toe
zegging aan de Tweede Kamer is na
gekomen. Het woord is nu aan de
historici. Prof. dr. S. L. van der Wal
zal reeds binnen twee jaar het eerste
deel van de bronnen publikatie heb- i
ben voltooid. „Veel vlugger dan ik
durfde hopen", aldus de heer De i
Jong. Als alle bronnen zyn gepu
bliceerd kan de geschiedschrijving
een eerlijk afgewogen beeld geven.
AMSTERDAM (GPD) De moord
op de 31-jarige Chinees Sik Jin-wong
is opgelost. In samenwerking met
Scotland Yard heeft de Amsterdam
se politie In Londen een 31-jarige
Chinees aangehouden.
Hij heeft bekend Wong op 14 mei
In de omgeving van de Binnenban-
tammcrstraat in Amsterdam te heb
ben neergeschoten. Ook de 27-jarige
broer van het slachtoffer, Tony, is ge
arresteerd. Deze wordt er van ver
dacht medeplichtig aan de moord te
Z(jn geweest.
De twee verdachten en het slacht
offer waren alle drie aandeelhouders
van het gokhuis Binnenbantammer-
straat 10. Sik Jin-wong was de be
langrijkste aandeelhouder. Hoofdin
specteur J. Valken die de aanhou
ding in samenwerking met recher
cheurs van Scotland Yard verrichtte,
zei, vanmorgen dat de verdachte
verklaard heeft dat hij niet de be
doeling heeft gehad Sik Jin-wong te
doden. Hy zou in zelfverdediging ge
handeld hebben. De man had ruzie
gekregen met Jin-wong. Deze heeft
hem hierna, ongeveer drie weken
voor de schietpartij aangevallen met
een mes.
De Bilt verwacht van heden tot
woensdagavond: zonnige perioden
met voornamelijk in het binnenland
een enkele bui. Matige af en toe vrij
krachtige wind tussen noordwest en
noord. Aanhoudend koud.
(opgemaakt te 12.40 uur)
4 JUNI
Zon op: 04.24 uur; onder 20.53 uur.
Maan op: 00.30 onder: 08.21 uur.
Hoogwater in Katwijk 5.49 en 18.20
uur, laagwater 1.38 en 14.04 uur.
De Chinees wist te ontkomen en
werd door Sik Jin-wong geschrapt
als aandeelhouder. De veertiendaag
se winstuitkering van f 800 - kwam
hiermee te vervallen. In de nacht
van de schietpartij is de verdachte
met een pistool gewapend in de rich
ting van het gokhuis gelopen, naar
hy zegt om met Sik Jin-wong te
gaan praten.
Op de Geldersekade kwam hij Sik
Jin -wong tegen. Volgens hem stond
deze met een hem onbekende Chi
nees te praten.
„Ik vroeg waarom ik als aandeel
houder geschrapt was. Sik Jin-
wong gaf mij een klap in mijn ge
zicht en bracht zijn hand naar zijn
jaszak. Ik wist dat hij vaak een pis
tool bij zich had. Ik heb toen om
my zelf te verdedigen een of twee
schoten gelost", aldus de verklaring
van de Chinees, die zegt dat de
broer var; het slachtoffer niets met
de zaak te maken heeft.
Volgens hoofdinspecteur Valken is
dit laatste wel het geval. De verhou
ding tussen de twee broers was
slecht. De heer Valken geloofde niet
in de onbekende, die met het slacht
offer zou hebben staan praten, maar
vermoedt dat de beide broers samen
Sik Jon-wong hebben aangevallen.
Na de schietpartij hebben getuigen
twee Chinezen weg zien hollen.
Binnenkort zal om uitlevering van
de twee verdachten gevraagd wor
den. Een Engelse rechtbank zal hier
na beslissen of de verdachten in En-
I geland of in Nederland terecht zul-
len moeten staan.
BENNEKOM <ANP In Benne-
kom, gemeente Ede, wordt sinds gis
teravond door politie en burgerij ge
zocht naar het 12-jarig jongetje Jaap
Veldjesgraaf. die sinds gistermiddag
wordt vermist. Het kind wa6 om half
drie nog even thuis geweest, waarna
het in de bossen rondom zijn ouder
lijke woning is gaan spelen,
's Avonds om half acht was het kind
nog niet thuis, waarna de ouders
de politie waarschuwde. Tot op heden
is nog geen spoor van het kind ge
vonden.
NOORDWIJK Een 46-
jarige Duitse vrouw, die
Noordwijk bezocht, heeft in
de meest letterlijke zin als
doornroosje gefungeerd.
Toen zij ten noorden van
het dorp toplessin de dui
nen lag. werd zij lastig ge
vallen door een jongeman,
die blijkbaar de verleiding
van het teveel aan bloot niet
kon weerstaan. De vrouw
ivas van zijn avances niet ge
diend. Er ontstond een wor
steling. waarbij de Duitse
gaste met het zitvlak in de
duindoorns viel. Zij liep pijn
lijke krassen en prikken op
en moest zich onder behan
deling van een arts stellen
om de stekels te laten ver
wijderen.
Van de weggevluchte aan.
rander ontbreekt tot heden
elk spoor.
ADVERTENTIE
UW ADRES VOOR
CENTRALE VERWARMING
HERENSINGEL 7, LEIDEN
TELEFOON 20988
PARIJS (GPD) De communis
tische kandidaat voor het Franse
presidentschap. Jacques Duclos, die
ondanks een respectabele score van
21% procent zondagavond toch bui
tenspel werd gezet, heeft gisteren in
Parijs meegedeeld dat zyn partij
haar bijna vyf miljoen stemmen by
de tweede ronde aan geen der beide
koplopers Pompidou of Poher
cadeau zou doen.
Voor het eerst in de geschiedenis
van de Franse communistische par
ty. wordt de aanhang in stryd met
Lenins heilige stelregels nu prak
tisch aanbevolen tyj de stemming
van 15 juni zich afzydig te houden.
Duclos bleef bij zyn oordeel dat tus
sen „reactionairen" Pompidou en Po-
her „de keuze gelijk staat met die
tussen de pest en de cholera".
Met deze stellingname van het
communistische party bestuur lyken
de laatste illusies van het interim
staatshoofd Alain Poher om voor ze
ven jaar op het Elysée te mogen bly-
ven wonen, nu toch wel in rook op
te gaan.
Van steeds meer kanten werd gis
teren aandrang op hem uitgeoefend
zich nu maar liever ui eigen be
weging terug te trekken.
Poher die vandaag een persconfe-
ADVERTENTIE
Dit nummer bestaat uit 18 pagina's
KOREVAARSTRAAT 17
PELIKAANSTRAAT 25
OOK ZILVERZEGELS.
BONN, WEST-BERLIJN (GPD,
AP) Een Westberlijns ge
rechtshof heeft gisteren een ver
zoek ingewilligd van de openbare
aanklager om zeven verdachten
van moord op duizenden Berlijn-
se Joden van rechtsvervolging te
ontslaan. De zeven hadden beve
len ondertekend om de Joden te
deporteren. Deze uitspraak bete
kent in feite, dat grote aantallen
z.g. „schrijftafelmoordenaars"
vrijuit gaan.
Op 20 mei had de hoogste Justi
tiële instantie in de bondsrepubliek
uitgemaakt dat „helpers" in de mees
te omstandigheden een mindere
straf verdienen dan de directe da
ders. Op moord staat levenslang,
i een straf die na 20 Jaar verjaart. De-
ze verjaring gaat pas eind van dit
Jaar in, als de regering althans niet
j anders besluit.
Op de mindere daad van de hel
pers staan straffen die al na 15 jaar
verjaren, hetgeen intussen dus al is
geschied Dat betekent, dat al diege
nen, die zich op het overbekende
„Befehl ist befehl" kunnen beroepen
en ..zonder eigen beweegredenen"
hadden gehandeld, voortaan vryuit
gaan.
Deze ridicule toestand is ontstaan
nadat de wetgever begin van dit
Jaar by de wyziging van de wet op
verkeersovertredingen ook het Wet- j
boek van Strafrecht moest verande
ren en dit zo deed, dat helpers min- 1
der kan worden toegerekend dan de
werkelyke dader. Wetgeving in par
lement liepen met open ogen in de
val.
De kwestie van het opheffen van
verjaring voor moord, die de coali
tie-regering op haar grondvesten
doet schudden, is nu een academi
sche vraag geworden. In feite is een
einde gekomen aan het voor het ge
recht brengen van nieuw-ontdekte
daders uit de nazi-tyd.
De „Generalstaatanwalt" (procu
reur-generaal) in West-Berlyn, Gun-
ther. die het proces jarenlang had
voorbereid, is als gevolg van de re
cente ontwikkeling een zenuwinstor
ting nabu
In het Israëlische parlement heeft
de minister van Buitenlandse Zaken
Abba Eban afgelopen woensdag een
doeltreffende oplossing voor het
Duitse verjaringsprobleem geëist.
Deze oplossing zal bepalend zijn voor
de toekomstige betrekkingen tus
sen de bondsrepubliek en Israël aldus
de Israëlische minister.
Jacques Duclos: Pompidou of
Poher. de pest en de cholera!
rentie zou houden, heeft echter nog
maals herhaald dat hy, als koppige
Breton, de stryd tot het bittere ein
de voort wil zetten. Alleen de so
cialistische party heeft Poher tot
dusver zyn pakket van slechts een
dik miljoen stemmen in het vooruit
zicht gesteld Ook de socialis
ten hebben gisteren zich op de voor
hen zo uiterst teleurstellende stem-
mencyfers beraden en hun vaan
deldrager Gaston Defferrre moet by
die gelegenheid van zyn partygeno
ten wel het een en ander te horen
hebben gekregen.
Het niet-communistische linkse
Frankryk heeft het tenslotte even
wel aan zichzelf en zyn eigen on
vermogen om de eenheid te herstel
len te danken gehad, dat het nu, in
de tweede ronde slechts als machte
loze toeschouwer mag fungeren by
een wedstryd, waarby boven
dien hun zwaarste tegenstander, de
gaullist Pompidou, de zege al by
voorbaat in zyn zak iyk+ te hebben.
ROME/OWERRI (AP. Reute»>
AFP) In Italië k een storm van
protest opgegaan naar aanleiding
van de ter dood veroordeling van 18
oliedeskundjgcn in Biafra. waarvan
de meeste Italianen. Het rechtse Ita
liaanse blad eist van de Italiaanse
regering een gewapend ingrijpen om
de oliedeskundigen te redden.
Andere Italiaanse bladen spraken
van onsteltenis en walging over de
dood van elf andere werknemers van
oliemaatschappyen bij een Biafraan-
se overval op een werkkamp in Kwa-
le. II Tempo wyst er op dat België
ten tyde van de Ka tanga-crisis nie*
aarzelde om in te grypen.
De Italiaanse regering heeft be
kendgemaakt al het mogelyk te zul»
len doen om de achttien te redder^
Bondskanselier Kiesinger heeft Kei
zer Haile Selassie van Ethiopië ge
vraagd te bemiddelen. Onder de olie
technici zyn drie Duitsers. Ook he*
Vaticaan tracht te bemiddelen.
Naast de Duitsers en Italianen is
een Libanees ter dood veroordeeld»
Het Biafraanse regeringshoofd lufw
tenent-kolonel Ojoekwoe heeft er gis
teren op gewezen dat de Westerse
wereld met twee maten meet als zij
wel protesteert tegen de berechting
I van blanken die zich schuldig heb
ben gemaakt aan volkerenmoord en
i met. onverschilligheid de dood van
I miljoenen Biafranen gadeslaat. Ojoe-
kwoe kreeg onverwachte bijval van
een Nigeriaanse krant dié
OA. sohreef dat de buiten elke ver
houding staande activiteit van het
Vaticaan verdacht is en de gedach
te rechtvaardigt „dat alle christenen
gelijk zijn.maar blanke christe
nen meer geiyk dan een ander". Hefl
internationale Rode Kruis in Biafra
doet inmiddels pogingen om in con-
1 tact te komen met de olietechnic^
I Volgens een woordvoerder in Lagos
stellen de Biafranen zich echter op
het standpunt dat deze zaak alleen
de besrokken regeringen aangaat.
PORT AU PRINCE 'Reuter* De
- Haitiaanee regering heeft bekend ge
maakt, dat gisteravond een bataljon
militairen een gevecht heeft gele
verd met een groep van 22 commu
nisten. die zich in een huis in een
van de hoofdstraten van Port au
Prince hadden verschanst. Hierby
waren 20 leden van de groep ge-
i dood en twee vrouwen gevangen ge
nomen. Onder de militairen vielen
vier zwaar gewonden.
1 Volgens het regeringscommuniqué
j streden de communisten met hand1-
I granaten, bommen, automatische ge
weren en pistolen. In de woning werd
i later, behalve wapens en munitie,
ook communistische propaganda ge
vonden. Onder de doden bevonden
zich vier leden van het centrale co
mité van de communistische party.
(ADVERTENTIE)
PRONKRUGGEN
(Afr. jachthonden) pracht puppies
aangeboden. Kamp. afst. met stamb.
Vink-nweg 29, Rijnsburg.
Telefoon 01718—4149
(ADVERTENTIE)
Koop'm en win
II. I.OOO.-
KOEALA LOEMPOER <AFP)
De politie en militairen hebben gis
teren een grote Chinese buitenwyk
van de Maleisische hoofdstad Koeala
Loempoer omsingeld na nieuwe inci
denten, die waren uitgelokt door mis-
dadigersbenden De autoriteiten heb
ben de avondklok (ingesteld na de
moeilijkheden rond half mei) met
twee uur vervroegd. De politie heeft
verscheidene personen gearresteerd
en een groot aantal steek- en slag
wapens in beslag genomen.
Ook in de rest van de Maleisische
hoofdstad is de situatie gespannen.
Verspreide incidenten hebben by de
gehele bevolking een paniektoestand
veroorzaakt. De politie en soldaten
patrouilleren in de veriater straten
de winkeliers hebben de ramen afge
schermd en boven de stad cirkelen
helikopters.
Uit het Letdsch Dagblad van
2 Juni 1869
Te Leicester (Engeland)
is de vrouw van een apothe
ker van tweelingen bevallen,
die evenals de Siameesche
broeders van de borst tot
aan de lendenen aan elkan
der gegroeid waren, terwijl
toch ieder twee armen en
twee handen hadden. Een
kwartier uurs na hunne ge
boorte zijn zij overleden.
Gisteravond deed zich te
's Hage een hemelverschijn
sel voordat de bijzondere
aandacht trok. De donkere
hemel werd sterk opgehel
derd door een bol met schitte
rende kleurenpraal doch de
ze iver spoedig uit het ge
zicht verloren.