oor bij ganger
bezet
Collegezalen
gehouden
erkenning van ons recht
Antwoorden als Ja*
nee', 'geen mening'
"De maat
is nu vol
nu
\aten
over
pzetten
udenten beweging
Heleind al
niet nodig
geen
voeten
studenten niet
Antwoord curatoren bevredigt
weden NSR-voorzitter na Tilburg
Menswaar is
de grens
Als zi j liet niet
doenwie dan?
Actie is goed,
geweld niet
AG 9 MEI 1963
LEIDSCH DAGBLAD
(Van een onzer redacteuren) i
)EN ,.Wij eisen ni e t dat het medebeslissingsrecht j
aden ten op dit moment al op niveau's moet worden uit-1
hd. Wel vragen wij nu de verklaring dat het recht be-1
loals het voor alle universitaire geledingen moet gelden,
■oefenen van dat prinoipiële
tal natuurlijk pas beginnen
terschillende groepen er ca-
br zijn. Dat wil zeggen aJs
pende geïnformeerd zijn en
kende van hun verantwoor»
p bewust. Deze strekking
fe eisen wordt wel eens over
W gezien, ook door de be
lui de universiteiten en ho-
f"
p de voorzitter van de Ne-
Studenten Raad. mr. Wh
iter hoeve tijdens het uitvoe
.oneer dan een daetaak"
lureau van ae NSR aan het
Hoordeinde. Zijn negen me-
irders zijn het land in. om
I te luisteren te leggen in
ini versi tei tssteden
pij eisen" slaat dan niet zo-
jwat de NSR eist. maar wat
pten al of niet ultimatief te
fengen. De NSR heeft hierbij
Bende rol. maar coördineert,
fen tot acties gaan van
flen uit. De diplomatiek en
vlot formulerende mr. Uitterhoeve:
„De NSR zorgt voor voorlichting,
voor stimulansen"
Experimenten
Maar wel heeft de NSR het ini
tiatief genomen tot het werken aan
een voorstel om de wet te wijzigen,
waardoor experimenten op het ge
bied van de medezeggenschap vooi
alle geledingen van de universiteit
mogelijk worden gemaakt.
Over een dag of tien kan dat con
cept aan minister Veringa worden
aangeboden, met de vraag er een
voorstel aan de Kamer van te ma
ken. Wanneer enige' spoed wordt
betracht, kan een dergelijk voorstel
direct na het zomerreces de Kamer
bereiken.
..Is dat met te laat, als op dit
moment wordt gesproken in termen
als „eisen" en „onmiddellijk", of op
zeer korte termijn".
„Nee", meent de NSR-voorzitter.
„Het gaat niet in de eerste plaat.-
om de juridische formulering, maar
om de principiële vaststelling var.
het recht. Er doet nü maar een
betrekkelijk klein deel van de stu-;
denten mee aan acties. Dat komt
omdat er geen echte inzet is. Pss
als het medebeslissingsrecht is er
kend. mogen we resultaten verwach
ten van pogingen, om de hele stu-j
dentengemeenschap te activeren voor j
de behartiging van eigen en univer- I
sitaire belangen".
„Hoe is medebeslissingsrecht te
verwezenlijken in de praktijk?"
Uitterhoeve: „Daar hebben wei
over nagedacht. Volgens ons kan het
per vakgroep, per kleinere faculte;t
in plenaire vergaderingen. Twee
tot driehonderd mensen kunnen,
mits goed geïnformeerd, van goeden
wille en met verantwoordelijkheids
gevoel tot positieve conclusies ko
men. Via de faculteiten kan ook het
universitaire bestuur dan democra
tisch worden gevoerd. In voltallige
vergaderingen zou volledige gelijk
waardigheid van alle deelnemers
moeten bestaan".
Dat kan volgens Uitterhoeve
slechts geleidelijk werkelijkheid wor
den. Maar als het medebeslissings
recht eenmaal principieel is erkend
en de wettelijke mogelijkheden zyn
geopend, kan er van de zyde va.i
„behoudende en autoritaire universi
teitsbesturen" geen vertragingsactie
meer te vrezen zyn. Geleidelijkheid
vindt de NSR-voorzit ter ook gewenst
voor de studenten om meer capabe.
te worden voor het uitoefenen van
bepaalde taken. Het tempo kan vai.
vak tot vak en van faculteit tot fa
culteit verschillen. Maar de eis blyft
erkenning van het recht NU.
Op de vraag of er wel voldoende
studenten zullen zyn om als medt
managers van het bedrijf dat uni
versiteit heet op te treden, volgt als
antwoord
„Och. dat gevaar bestaat, maar de
universiteit is nu eenmaal een be
drijf dat om management vraagt.
Natuurlijk zullen vele faculteiten
beroepskrachten moeten hebben
Maar de situatie is niet zo. dat de
faculteitszaken volkomen ondoorzich
tig hoeven te zijn. voor hoogleraren
noch voor studenten'
Een laatste vraag: „Bent u te
vreden?"
Een snelle lach: „Ja. daar kan ik
volmondig ja op zeggen. Tilburg
heeft veel gestimuleerd Ik ben on
verkort gelukkig, ja zeker".
bf
m (Door Hans Melkert Foto's LD-Holvast
a DEN is in de greep van de studentenbeweging. Het is in
_e universiteitssteden roerig, maar ook hier. De kranten
J er de laatste dagen vol van. Wat zegt het de man-in-de-
tf Heeft die een mening? Eén van onze stadsredacteuren
zijn oor te luisteren in heidens centrum en vroeg een
aantal voorbijgangers naar hun mening. Van de pak-weg
-I blaken er twintig geen mening en veelal zelfs geen in-
Ije ia hebben. Vijf anderen gaven één kreet als mening
Wilden niet met naam, toenaam en foto in de krant. En-
pan die kreten
■}Eaat die rotjongens studeren van onze centen in plaats
Opstandig te zijn
,Gooi de universiteit maar dicht en laat ze gaan werken".
Jk mag dat wel, die activiteit. Die ouwe kliek moet eruit",
noeg van deze min of meer anonieme meningen. In deze
«fc verder vijf stadgenotendie hun mening niet onder
an of banken steken.
An ja Heemskerk van het Leven
daal hip in het leer gestoken
zegt aanvankelijk geen mening te
hebben, maar als ze doorpraat komt
ze toch tot een conclusie. Ze vindt
het onjuist, dat de studenten „zoveel
herrie" maken. „Het Is onzin en het
helpt toch niets. Ik ben zelf ook
jong. maar het idee van jongeren
dat je de wereld met geweld kunt
veranderen, is m.i. verkeerd Neem
de relletjes m Amsterdam, waarby
een sigarettenpeukje wordt uitge
drukt in het gezicht van een politie
man Moet het zo°" En Anja stapt
verontwaardigd heen
„De vuist op tafel is goed. maar
het moet niet ontaarden in demon
straties met de voeten op tafel in
het universiteitsgebouw" Dat zegt de
heer S. J. M. Sala van de Antonie
Duycklaan. die zelf in Rotterdam
heeft, gestudeerd en voorstander is
van democratisering van de universi
teit. „Het wordt hoog tyd, dat er
doorstroming komt in de oude toe
stand. vaak een kiekjesgeest, die no
dig moet verdwynen. De manier
waarop vind ik het moeilijkste
vraagstuk. Ik geloof niet, dat de stu
denten er met geweld komen. Maar
aan de andere kant. als praten niet
helpt, moet de vuist wel op tafel".
W Welke consequenties
iet idee van de bezetting
n universiteit voor diege-
5 daar gedurende geruime
ir toe hebben geleefd. Gis-
lag zat in een broodjes
in de Leidse binnenstad
lepje dat uiteindelijk voor
)ot deel de verantwoorde-
zal dragen voor de bezet-
n de Leidse universiteit
uitpuffend van de laat-
jadering: Marcus de Groot
\er van de Algemene Leid-
toiten Vereniging (ALSV),
cretaresse Wil, ALSV-be-
<r voor onderwijs Ron Vis-
van de Actiegroep Demo-
ing Universiteit Wim de
m, vergaderingvoorzitter
J van de Putten.
st is geïnformeerd naar
klijkheid om tegen twaalf
j een aantal broodjes voor
elijke bezetters te kunnen
Alles is toegespitst op het
van die bezetting,
hoot en de anderen ver
van de aanmoedigingen
hebben ontvangen. Van
toneel van de universiteit
peten nog een doos siga-
w ze kopen"); van hoog-
van de studentendecaan
te Leidenaars die het in-
tcentrum hebben bezocht,
medewerking van het ap-
van de universiteit: ,,We
alles krijgen. Alleen de
tachine, het groot audi-
en de koffiekamer zijn
peigerd".
jen klein conflict met rec-
mificus Kukenheim door
tamer de meest directe
lar de stencilapparatuur
j die een stencilploeg die
l gebruik maakte boos
iben toegevoegd: Jullie
mij niet storen als ik aan
k ben".
LEIDEN De Leidse Academie
is afgelopen nacht „bezet." Gister
avond liep het dinsdagnacht aan het
universiteitsbestuur door de ALSV-
bijeenkomst gestelde ultimatum over
het universiteitsbestuur over princi-
principiële toezegging van studenten-
rechten af. Op weigering daarvan
was de sanctie van bezetting gelegd.
Een bijeenkomst in de Academie om
het antwoord van het universiteitsbe
stuur op het ultimatum te beoorde
len moest vanwege de grote belang
stelling (ruim 1200 man) naar de
Pieterskerk worden verplaatst. Daar
besloot men uiteindelijk even na
middernacht, dat het antwoord van
het universiteitsbestuur onbevredi
gend was, en dat men de discussies
permanent zou voortzetten in het
Academiegebouw. Dit geschiedde en
men was daar vandaag nog mee be
zig. Duidelijk werd echter al in de
Pieterskerk gesteW, dat niet tot een
„bezetting" was besloten, alleen tot
een voortdurende discussie, die in
wezen het karakter van bezet houden
van bepaalde zalen droeg.
De zalen in het Academiegebouw,
die vorige week vrydag en dinsdag
j.L voldoende ruimte boden, bleken
gisteravond veel te klein te zyn om
iedereen de gelegenheid te bieden de
debatten te volgen en er aan deel te
nemen. Daardoor hebben honderden
belangstellenden het begin van de
discussies gemist. Tydens die eerste
fase werd het antwoord van het uni
versiteitsbestuur op de ultimatieve
eisen van de studenten bekend.
Curatoren, senaat, lectoren en ver
tegenwoordigers van wetenschappe
lijke en technisch-administratieve
staf. aldus dit antwoord, hebben
reeds op 5 mei te kennen gegeven
dat zij bereid zyn tot spoedig over
leg over de modaliteiten van in
spraak. medezeggenschap en mede
beslissingsrecht. zowel binnen het
kader van de bestaande wet als met
het oog op een mogelijke wijziging
daarvan. Het college van curatoren
en het praesidium zullen in overleg
met lectorencommissie en stafcon
vent binnen veertien dagen bekend
maken welke representatieve verte
genwoordigers zy afvaardigen om
samen met gekozen vertegenwoordi
gers van de andere groeperingen
binnen de universiteit in overleg met
hun achterban gestalte te geven aon
de begrippen inspraak, medezeggen
schap. medebeslissingsrecht en
openbaarheid, opdat aan de verant-
woordelykheid van alle groeperin
gen reëele inhoud wordt gegeven.
Zy zijn van oordeel dat deze gang
van zaken in overeenstemming is
met de voor hen aanvaardbare
strekking van de senaat en curato
ren van de hogeschool te Tilburg,
die aldaar tot opheffing van de be
zetting heeft geleid. Dc poging om ia
Leiden tot, overleg te komen, zou
ernstig bemoeilykt kunnen worden,
wanneer het overleg in strijd met de
democratische spelregels zou wor
den gebonden aan vooraf gaande in
williging van eisen, zo besloot de
verklaring.
Deze verklaring werd in de loop
van de debatten als ..verder gaan a
dan Tilburg" verdedigd door de cura
tor Van Manen en de pro-rector
muntendam, doch aangevochten
door vele studenten-sprekers, die er
pen afwijzing in zagen van hun
eisen. Prof. Berkhof merkte in ant
woord op kritiek van studentenzy'de
op. dat het antwoord meer gaf dan
waarom was gevraagd. Maar daarop
werd aan de andere zyde de sug
gestie gedaan dan maar iets minder
te geven en eenvoudig „ja" te zeggen
op de eisen van de studenten zonder
omhaal van woorden die alleen maai'
de duidelijkheid van hot, antwoord in
de weg stonden
j ïn de loop van de „Academische"
discussie werd een motie ingediend
van studentenzyde. waarin gesteld
werd dat gezien het ultimatieve ka
rakter van de studenteneisen en het
negatieve antwoord van het univer
siteitsbestuur men zich geroepen
voelt, de bijeenkomst in het- Acade-
miegebouw onbeperkt voort te zet- I
ten en daarmee dit gebouw zyn func- 1
tie te hergeven als centrum voor vrye
meningsuiting
Voordat deze motie in stemming
kwam. besloot men de vergadering
naar de Pieterskerk te verplaatsen
omdat slechts deze ruimte aan ieder
een gelegenheid zou geven de dis
cussies te volgen en deel te nemen
aan de besluitvorming. In de kerk
werd een klein uur later de vergade
ring vooi-t.gezetDp discussies brach
ten daar weinig nieuws naar voren
ten daar weinig nieuwe favetten naar
voren. Tenslotte ging men omstreeks
het middernachtelijk uur over tot
stemming over de reeds genoemde
motie, die met een meerderheid van
de aanwezigen met handopsteken
aanvaard werd.
Pieterskerk. bomvol
(Foto LD Holvast)
In aansluiting hierop werd door
vergader-voorzitter Van der Putten
nadrukkelijk gesteld, dat in het be
sluit niet sprake was van „bezetting"
maar slechts van de instelling van
een „permanente discussie" in het
Academiegebouw
Wie zich daartoe geroepen voelde
keerde vervolgens naar de Academie
terug, waar de „■marathon-discussie"
i nhet Klein Auditorium een aan
vang nam. Een groot deel van de stu
denten zwierf de eerste nachtelijke
uren van deze non-stop-byeenkomst
overigens ook door dc rest van het
gebouw, dat daardoor wel degelijk
een bezet karakter kreeg .Hier be
vonden zioh geen leden van curato
rium en senaat.
DE NERÉE:
LEIDEN Ralph C J E. de Ne-
rée tot Babberich. Hy. het Corpslid
dat zich enkele weken terug één
van de voornaamste beyveraars
toonde voor het klassieke kaalknip
pen in de groentijd, blijkt tot zya
eigen verbazing en tot die van zijn
vriendjes één van de meest radicaal
denkende Corpsleden te zyn als het
gaat om democratisering van de
I universiteit.
Met een bescheiden afbeelding
van Papandreoe aan één van zijn
kamermuren overklast hij fyntjes de
cultus-volgers die een metershoge
affiche van Che Guevara thuis heb
ben hangen. Eenzelfde gevoel voor
1 subtiliteit legt hij ook aan de dag bij
het uiteenzetten van zien zienswijze
over een ander universiteitsbestuur.
„Je kunt best VVD-er zyn". zegt
I hy, de as van zyn dikke sigaar af-
j tippend, „en tóch tegen die idiote
structurering van het onderwijs op
de universiteit zijn". Even later
merkt hy op: „De hele sfeer ligt
hier nog echt als: hoogleraar, dat is
i een prachtige baan. we zyn hier fyn
I met onderzoek bezig en nou ryden
I die rotjongens ons in de wielen".
In de kling van De Nerée huivert
de meerderheid merkbaar om tot
een revolutionaire daad als bezet-
ting over te gaan. De Nerée daar-
i over: ..Zy zyn te fatsoenlijk". Hij
zelf is eveneens „doodfatsoenlijk",
om zyn eigen schertsende woorden
aan te halen, maar voor hem is de
maat vol.
Na jaren van toezeggingen, rap
porten, verklaringen en weer toezeg
gingen gelooft hy het wel. De eerste
stap maar een democratisering van,
de universiteit men kent de ver
langens: waarnemers by vergade-
I ringen van curatoren en universi-
I teitsbestuur. openbaarheid van de
vergaderingen van de faculteiten en
de senaat kan zonder meer gezel
Met twee armen vol boddschappen
probeert ze het portier van de auto
te openen om haar zoontje te laten
instappen en tussen deze drukke
huishoudelyke bezigheden spreekt ze
een duidelyke mening uit Mevr. Gu-
ley van de Boshuizerkade staat hele
maal achter de studentenacties „Als
zy niet in opstand komen tegen ge
vestigde maatschappelyke toestanden
wantoestanden misschien wie
doet dat dan wel? Het zy'n altyd de
studenten, die zo actief zyn om niet
lydelyk toe te zien hoe alles ver
keerd gaat en verkeerd blüft gaan.
Deze actie is goed".
De heer H. de Roode uit de Co-
rantynstraat staat de hele dag tus
sen de bloemen in zyn stalletje in
het hart van Leidens centrum en
hy spreekt ook bloemrijke taal. „Als
het zo doorgaat, mens, waar is dan
ae grens? Binnenkort willen de hbs-
ers bepalen hoe het moet, dar. de leer
lingen van de lagere school en ten
slotte komen ook de kleuters in op
stand. Alle gekheid op een stokje,
waar moet dat heen? In het be-
dryfsleven zyn toch ook meesters en
knechten. Waarom op de universiteit
niet? Veel studenten moeten niet ver
geten. dat ze van ons geld studeren
om later belangryke functies te be
kleden. Laat ze dan studeren".
Het is in een stad. waar de uni
versiteit de grootste werkgeefster is,
niet vreemd, dat je op straat een
personeelslid „aanschiet". De heer >L
Starrenburg die op een woonschip in
de Herensingel woont, werkt by de
universiteitsbibliotheek, maar wil „als
burger" zyn mening best geven. Hy
zegt: „Ik geloof, dat het goed is. dat
studenten actie voeren om verande
ringen te bewerkstelligen. Je ziet dat
op allerlei gebied en dus ook by de
universiteit Ik ben dus voorstander
van actie, maar ik ben tegen geweld.
Alles wat met geweld tot stand komt,
is verkeerd. Dat is toch ^vel bewe
zen".
worden, meent hy. „Organisatorisch
biedt dit geen enkele moeilykheid.
Achter dit argument kunnen ze zich
dus niet langer verschuilen".
In tweede instantie wil hy de me
dezeggenschap voor alle geledingen.
De senaat-nieuwe-vorm, opgebouwd
uit de drie belangengroeperingen,
behoort het beslissende orgaan te
worden, dat de voordracht van cura
toren doet.
Pratend over de maatschappelijk»
taak van de universiteit, laat De Ne
rée de gedachte los dat er binnen de
universiteit eigenlijk plaats zou moe
ten zyn voor busineassdhool. Een op
leidingssysteem dat pure vakmen
sen aflevert die regelrecht de prak-
tyk in kunnen.
Het plotselinge verschijnen van
1 Ralph de Nerée aan het revoluticm&i-
1 re front heeft nogal opzien gebaard.
Zyn verklaring: ,Jk heb me nu op
eens hierin gestort, omdat ik voor
het eerst het idee heb dat in deee
explosieve situatie iets tot stand kan
worden gebracht. Voor het ryp ma
ken van die situatie ben ik niet de
j geschikte man. te ongeduldig",
j In een eerder gesprek met het
j LD bekende hy zich oprecht achter
I een bezetting te zullen stellen. ,Jn-
dien nodig stel ik m'n doctoraal exa-
I men rechten er een paar mhanden
voor uit".
wÈ>~.
