Ajax ontluisterd naar eindstrijd
„Ajax bezit geen echt topniveau
Grote desillusie
NEGENTIG MINUTEN MET DE RUG TEGEN DE MUUR
Vd
amec
Zuivere
penalty
Grimmige Spartakspeler Jozef Adamee:
Krachtsexplosie
VRIJDAG 25 APRIL 1969
PAGINA 27
LEIDSCH DAGBLAD SPORT LEIDSCH DAGBLAD SPORT LEIDSCH DAGBLAD SPORT LEIDSCH DAGBLAD - SPORT LEIDSCH DAGBLAD - SPORT LEIDSCH DAGBLAD
TRNAVA (GPD) Ajax haalde dan tóch nog. als eerste Nederlandse club in de voetbal
historie. de eindstrijd van de Europa Cup voor landskampioenen. Maar nooit zal iemand heb-
3en verwacht, dat dit op zich zo glorieuze feit op een dergelijke bijna beschamende wijze tot
stand kwam. Het fanatieke, technisch superieure Spartak. dat het zo hoog geprezen Ajax vol-
iomen deklasseerde, had verdiend de plaats van de Ajacieden in de finale te mogen overne
men. In ieder geval hadden de Tsjechoslowaken recht gehad op een beslissingswedstrijd. Het
is niet zover gekomen, al had men helemaal niet vreemd behoeven op te kijken als de thuis
club met 4 of 50 triomferend van de grasmat was gestapt.
Deze ticeede wedstrijd is niet alleen de grote desillusie ge
worden voor de Amsterdammersmaar veel meer nog het
irama van de Spartak-sterspeler Jozef Adamec. Van de 27-
jarige Tsjechische topscorerdie wellicht schitterde als nimmer
tevoren, maar die ook faalde, zoals hij waarschijnlijk nog nooit
in zijn glanzende loophaan heeft gedaan, juist toen hij dat niet
mocht doen. Dat verbijsterende moment voor de felle donkere
Sloivaak brak aan vier minuten voor het einde van deze voor
Ajax zo ontluisterende, uitzichtloze worsteling met de rug
tegen de muur.
f
het veld ingezonden. Met een geze
gende voorsprong van 30 zo
dacht men zou het niet moeilijk
vallen vrij comfortabel naar de
Madrileense eindstrijd te laveren als
men de verdediging slechts stevig in
handen hield.
Dat bleek een ernstige, bijna ca
tastrofale denkfout te zijn tegen
over deze als partizanen in de don
kere bergen van de Karpaten „op
geladen" eenvoudige jongens uit
Trnava. De vastberaden spelers van
trainer Jan Hucko bezetten ogen-
bl'kkelijk met scherpe combinaties
het vijandelijk doelgeb;ed en hebben
zich daar de hele wedstrijd niet meer
laten verdrijven. Weliswaar was Ve-
ltbor Vasovic weer van zijn blessure
hersteld en waren èn Tonnie Pronk
èn Bennie Muller opgesteld ten
koste vam de voorhoedespeler Inge
Danielsson of Klaas Nunmga.
Het bleek al spoedig een volkomen
vprkeerde tactiek te zijn. De Spar
ta k-spelers opereerden als dyivels.
Het was een bikkelharde strijd van
alles of niets voor de getergde Tsje
chen. Zij wensten risico's te nemen,
maar het pakte. tot. hun niet gerin
ge verbazing, toch nog geheel an
ders urt, omdat Ajax zichzelf tegen
de muur wenste te plaatsen.
Elan
De ernstig teleurstellende volge-
Dgen van Rinus Michels deden een
an de weinige keren op deze ge-
enkwaardige middag vrij eensgezind
nige passen op de achterste lijn
*n andere lyn was er nauwelijks»
aar voren en toen brak Jozef Ada-
lec als een getergde leeuw uit zijn
oeien. In feite was dit de schuld van
Tonnie Pronk, want de lange blon-
Ajacied had de strikte opdracht
iregen de Spartak-goalgetter com-
leet uit te schakelen. Maar Adamec
oelde onbedreigd weg met een vol-
omen leeg veld voor zich.
Barry Hulshoff, de uitblinkende
an met de bakkebaarden, deed nog
en wanhopige poging de Tsjech af j
remmen, maar Adamec lag reeds
volle sprint. Zou de Tsjech nog
tst voor het slot zijn club dan I
ich naar een derde wedstrijd schie-
n? Gert Bals stond als versteend
in de grond genageld het vonnis af
wachten. Jozef Adamec haalde te
el uit voor de knock out. De witte
tl vertrok van zijn schoen en
Tdween op enkele centimeters aam
verkeerde kant van de paal.
Tonnie Pronk in duel met
Adamec. de man die in de laatste
minuten de kans-van-de-dag
miste.
de Ajacied op grove wijze, van ach-
teren komend. Een strafschop van
de onbekende Oostenrijkse scheids-
I rechter Marschall. die overigens een
I prima wedstrijd floot, bleef echter
1 uit. Hij durfde deze zware beslissing
voor het oog van het laaiende Tsje
chische publiek kennelijk niet aan.
Meteen al. En toen. extra gesterkt
door deze onverwachte meevaller
ontketenden de Tsjechen een laaiend
alarm, dat Ajax de hele middag niet
meer vermocht te doven Er waren
bovendien nog enkele bijkomstighe
den. Spartak had in de eerste helft
de vrij straffe wind. die recht uit
de Karpaten woei. pal in de rug
en die Tsjechen hadden het voordeel
van hun eigen keiharde, dun be
groeide kleiveld. waarop de bal moej
lijk te temmen viel. Van dit laatste
hadden vooral de Ajacieden last. die
geen enkele gelegenheid kregen zien
ep dit kleine, moeilijke veld in te
spelen.
Dat hij het buitengewoon moeilijk
zou krijgen ondervond Gert Bals al
na enkele minuten. Niet omdat de
Tsjechen toen al zo scherp schoten,
maar aangezien Adamec de Amster
damse goalie volkomen onnodig te
gen de grond werkte. Ajax vlijde
zich aanvankelijk nog met de hoop.
die in Amsterdam niet gering was
versterkt, dat het bij Spartak op
nieuw- zou schorten aan de juist*
afwerking.
Blunder
Vraag
De vraag is echter of Johan
Cruyff de debacle van Ajax op deze
ongelukkige middag had kunnen
voorkomen. Ajax was daar is
geen twijfel over mogelijk met
een volkomen verkeerde opdracht
Het eerste doelpunt ontstond dan
ook niet omdat de paniekerige Ajax-
defensie uiteen werd gespeeld, maal
ais erdiict gevolg van een bijzonder
noodlottige fout van Gert Bals. Na
28 minuten kwam hij op bekwame
wijze tussenbeide en repte zich de
bal weer het veld in te zenden. Bals
deed dat men een te laag schot, dat
pal voor de voeten van Ladislav
Kuna belandde. Deze retourneerde
ogenblikkelijk een boogbal voordat
de Ajax-doelman zijn plaats onder
de lat weer had ingenomen. Hij
trachtte iiet schot nog wel te keren
maar dit lukte onvoldoede en hei
was 10.
Op dat. moment had de Ajax-spits
zijn angel reeds verloren. Cruijff had
weliswaar nog een kwartier meege-
strompeld, maar maakte nu plaats
voor Danielsscn. die echter als een
ling in het vijandelijk gebied weinig
of niets kon uitrichten, ook al om
dat Piet Keizer zonder de nodige
steun als een verloren figuur rond
liep. Ruim een kwartier voor het
einde zou hy zioh dan ook gedesil
lusioneerd laten vervangen door
Suurendonk
Deze onverwachte tegenslag van
het doelpunt sloeg Ajax de wed
strijd volkomen uit handen. De strijrs
moest nog enige minuten worden
onderbroken omdat de Tsjechische
treffer begroet werd met oranje en
witte rookbommen, die verder spe
len onmogelijk maakten.
Vergeten we dan maar. dat Ade-
mec reeds eerder tegen de staander
had gekogeld en dat Majernik na
35 minuten opnieuw de bal achter
Bals had gejaagd. Dit doelpunt werd
echter wegens een overtreding tegen
een Ajacied afgekeurd.
In de rust speelden de Boertjes
van Buut'n van Kees Schilperoort
op de overdekte tribune zeer pas
send ..Geef my maar Amsterdam"
En het zou er na de hervatting niet
beter op worden. Het was bijna on
begrijpelijk dat Ajax zich uit de
knellende omstrengeling van Spartak
niet vermocht los te worstelen.
Daarvoor was in eerste instantie
nodig geweest, dat er althans iets
dat op een voorhoede leek. in ere
was hersteld. Dat gebeurde echte
niet. Geheel Ajax was bevangen van
een panische angst voor een beslis
sende nederlaag en daarom juist
kwam die steeds dreigender naderbij
Reeds na 4 minuten werd het on
verbiddelijk 20. Uit een van dc
talrijke hoekschoppen kopte Kuna
onhoudbaar in.
Twijfelachtig
Nog 41 minuten lang moest Ajax
een ontluisterende af weerslag voeren,
waarin van enig verantwoord voet
bal nauwelyks meer sprake was. De
Tsjechen combineerden alsof er geen
ritsen tegenstanders op elkaar ston
den gepakt, maar de zo alleszins
Een van de vele reddingen
van doelman Bals. Links op de
foto Varkac.
verdiende derde treffer voor Spartak
kwam er wonderlijk genoeg niet.
Barry Hulshoff en Bals groeiden
uit tot ware helden van het verbit
terde verzet. Maar deze verbeten af
weer was eigenlijk belachelijk, want
elke bal die werd afgenomen en weg
getrapt kwam weer even snel terug.
Het zal in de roemruchte geschie
denis van de Europa Cup dan ook
wel zelden zyn voorgekomen, dat
een ploeg die zo volkomen werd
weggespeeld toch nog de eindstrijd
bereikte. Ajax komt deze twijfelach
tige eer in ieder geval ten volle toe.
SCHIPHOL <GPD i Kort na
middernacht keerde Ajax terug
op Schiphol, waar de ploeg door
afhalers in de pier met enthou
siast applaus werd ingehaald.
Niemand dacht meer aan de 20
nederlaag, alleen het bereiken
van de finale telde.
In de perskamer zei trainer Mi
chels: ..Dat het voor het Neder
landse publiek een tegenvaller is
geworden begrijp ik. maar het
publiek kan blijkbaar niet goed
inzien, dat in de Europa Cup uit
en thuis spelen twee totaal ver
schillende wedstrijden kan ge
ven. Ik bewonder mijn ploeg on
danks de nederlaag. Ze heeft zich
in de grootste spanning weten te
beheersen. Als je in dat kleine
Trnava komt met een voorsprong
van 30 en je weet wat een el
lende die mensen daar meema
ken, als je weet welke teleurstel
lingen ze hebben te verwerken,
dan verwondert het je niet, dat
Na afloop ging Barry Huls- zulke spelers tot een uitzonder-
hoff op de schouders van opge- lijke krachtsexplosie kunnen ko-
luchte Ajax-supporters. men".
(Door Johan Cruyff)
Ik word morgen vrijdag
22, maar ik heb het gevoel, dat
ik 32 word. Man, ik kreeg er wat
van, die spanning. Ik had het
vaak niet meer. Maar goed. we
zijn er, we zitten in de finale
van de Europa Cup Ik
hoop maar, dat ik dan hersteld
ben. Want nu heb ik weer een
blessure aan mijn rechterbeen.
Wat werd ik smerig genomen.
Opeens kreeg ik de bal. Ik
sprintte in dat gat. Toch demar
reerde ik niet zoals anders. Dat
komt door die oude verwonding
aan mijn linkerkuit. Ik voelde
'em niet meer. maar de eerste
meters gingen nog niet. Daarom
haalde die Tsjech me nog bijna
in. Net binnen het strafschopge
bied trapte hij me heel gemeen
van achteren. De afdrukken van
j de nopjes staan in mijn rechter-
i knie. aan de voorkant. Hoe die
nummerr drie, Majernik heet hij,
dat presteerde, is mij een raadsel.
Het was een zuivere strafschop.
Als ik niet schiet en me laat val
len. krijg je hem ook. Maar nu
liet de scheidsrechter doorspelen,
omdat hij dacht, dat ik nog wel
zou scoren. Een begrijpelijke re
actie. Maar het scheelt ons een
1 doelpunt.
I Toch heb ik niets dan lof voor
de scheidsrechterZéér goed. Na
t dat moment heb ik het nog ge-
probeerd. Salo Muller en Michels
raadden me het ook aan. Maar ik
kon mijn been bijna niet meer
buigen. Het ging werkelijk niet
meer. Ik kreeg even later de bal
verkeerd aangespeeld. Ik pik
te 'em toch nog op, maar de pass
I naar Piet Keizer was onzuiver.
Ik besloot te stoppen. Het kost-
j te me wel moeite. Ik heb me nog
j nooit eerder in de Europa Cup
laten vervangen. Maar niemand
had meer iets aan mij.
In de kleedkamer constateerde
dokter Rolink een bloeduitstor
ting voor op het bot. Leek hem
niet zo ernstig gelukkig.
Ik vind het zeker verdiend, dat
we de finale hebben gehaald. Het
is beslist geen ontluisteringdat
we in Trnava met 20 hebben
verloren. Is iedereen dan al ver
geten wat we in de drie voor
gaande ronden voor stunts heb-
ben uitgehaald? Bovendien, als
ik niet was gepakt, had het 40
1 voor ons gestaan. En dan krijg
je een heel ander wed
strijd.
Overigens, alle waardering en
complimenten voor Spartak. Ik
beschouw deze ploeg als de beste,
die we ooit hebben ontmoet. Die
jongens speelden met een
geweldige variatie. Iedereen
schoot op het doel. of het nu
Dobias de rechtsback was. of de
spil of Adamec. steeds dreigde er
gevaar. De druk was ontzettend.
Dat hebben we volgens mij nog
nooit zo sterk meegemaaktSoms
leek het een beetje op de uitwed
strijd tegen Fenerbahce, maar
meestal was het nog veel erger.
De achterhoede heeft het ge
fikst. En dan in het bijzonder
doelman Bals. Die druk hebben
we natuurlijk zelf in de hand ge
werkt door onze defensieve in
stelling. We konden er niet uit
komen. maar dat is niet abnor
maal op dit harde en hobbelige
veld. Daar zijn we niet aan ge
wend. Je merkte het aan het
plaatsen. Dat was veel minder
verzorgd dan normaal. Maar dat
was uitsluitend aan het slechte
veld te wijten.
Gered
Ajax was gered en van de smaad
tvrijd nogmaals tegen de helden
in Trnava in het strijdperk te j
neten treden maar van een diep-
tvoelde voldoening zal bij de Mi-
els-boys nauwelijks sprake zijn ge-
eest. Zij hadden weliswaar de laat-
le ronde van de Europa Cup be-
maar hun voetbaleer had een
fare knauw gekregen. De paar
aizend fanatieke Nederlandse sup-
*ters, opgetuigd als camavalsgan-
3s, frommelden hun roodwitte ho
f-hoeden schichtig in elkaar en i
'Wen hun vlaggen en spandoeken 1
aietjes op.
Een enkele rauwe kreet, waarin
Ijax" was verwerkt, steeg uit de
ingeslagen rijen omhoog, maar
ierf even snel weer weg tussen de
*nber zwijgende Tsjechen, die de
Schakeling van hun geliefde club
Ag maar ternauwernood konden j
ïwerken.
Johan Cruyff heeft deze diepin-
ijpende vernedering van zijn club
fechts 25 minuten van nabij behoe-
"p mee te maken. Toen verliet de
tèle aanvalsspits gekneusd en te-
furgesteld het veld om zich te la-
vervangen door de Zweed Inge
janielsson. Spartak had er slechts
1 minuten over behoeven te doen
de Amsterdamse ster uit te scha
den. Dat had achterspeler Kami!
'kjernik op zyn geweten, die bier-
de enige uitweg zag om te voor-
Amen. dat Ajax zich in cijfers nog
tfder van Spartak zou distanciëren.
Cruyff ontving toen namelijk de
*1 enige meters vrij voor zich uit,
Aet geen enkel obstakel meer als
klman Kosinka. Majernik vloerde
TRNAVA i GPDTerwijl Ajax zich stilletjes
aan zijn geluk warmde, hoonde het diep bedroef
de Spartak gisteravond de Europa-Cupfinalist. De
nukkige sterspeler Jozef Adamec, een gebalde
vuist woedend omhoog heffend, sputterde zijn
gramschap als mitrailleurkogeltjes uit. ,.Wij heb
ben ons in Amsterdam op Ajax verkeken. Wij
waren toen te bang. Vandaag heeft Ajax bewe
zen geen echt topniveau te bezitten. Het speelde
verdedigend. Dat mag. Maar het was destructief
voetbal. Slaan en trappen, meer niet. Maar waar
om in hemelsnaam mocht Ajax zoveel geluk heb
ben0 Het is niet te geloven Ajax is geen Real
Madrid, geen Milaan, geen Manchester United.
Lang niet. Ook geen Spartak. Het speelde sys
teemloos. Het gokte maar wat. Dat is toch geen
voetbal meer".
Ajax ontsnapte inderdaad aan de catastrofe
van de uitschakeling. Dat wilden de spelers later
best erkennen. „Maar", zo liet Rinus Michels no
teren, „dat Spartak zo onophoudelijk in de aan
val kon zijn was voor mij een verrassing. Ik meen
het: als één ploeg het verdient naast Ajax in de
finale te komen is dat Spartak. Dit elftal heeft
geweldig gespeeld. Maar dat is dan tegelijkertijd
een compliment voor Ajax. Geloof me: maar heel
weinig ploegen zouden het hier gehouden hebben
zoals ons dat gelukt is".
Zo wenste de van voldoening glimmende Mi
chels de Amsterdamse eer hoog te houden. De trai
ner wenste eveneens vast te stellen dat één op
drift geraakt aspect in de slotbeschouwing over
Ajax' teleurstellende optreden niet over het hoofd
mag worden gezien „Spartak speelde alles of
niets. Het veroorloofde zich daarmee belangrijke
risico's. Daar waren wij dan ook op ingesteld.
Maar toen Cruijff het veld uit moest was het met
de mogelijkheden, die je dan hebt, afgelopen".
Adamec echter: „Dat is gemakkelijk praten ach
teraf. Cruijff had geen enkele steun. Ajax wa«
met hem even goed in moeilijkheden gebleven".
Spartaks enige speler, die niet zonder theatraal
vertoon een showelement aan het gedisciplineer
de optreden van de schitterende kampioensfor
matie schonk, bekritiseerde daarna opnieuw het
„lukrake" optreden van de Amsterdamse defensie.
Die korzelige taal mocht zeker gesproken worden,
ook al hield Michels zich daarover glimlachend
op de vlakte met deze verklaring: „Ik ben tevre
den over de organisatie, zoals die in de verdedi
ging verliep. Natuurlijk, er werden foutjes ge
maakt, maar dat is logisch als je zo enorm onder
druk staat".
Dat was te vergoelijkende taal. Michels wenste
niet te erkennen dat Ajax' defensie zeer vaak
door een hevige wanorde werd gekenmerkt. Daar
voor was met name de rol aansprakelijk die de
teruggekeerde Vasovic speelde. Michels: „Vasovic
had een vrije opdracht. Hij mocht Ausputzer
spelen, maar ook als vrije man optreden. Hij
heeft dat goed gedaan".
Maar zo was dat niet helemaal Vasovic. niet
vastgeprikt op zijn plaats achter de laatste lijn.
waagde, de opdracht consciëntieus uitvoerend, te
vaak stappen naar voren. Daarmee raakte een
bij Ajax vastgeroeste spelopvatting uit balans.
Wim Suurbier: „Dit is de zwaarste wedstrijd die
we ooit hebben gespeeld. Niet alleen de verdedi
ging, maar de hele ploeg. Misschien was het in
derdaad wel fout dat Vasovic veel voor de achter
ste lijn ging spelen. In al die situaties werd het
extra moeilijk voor ons".
Barry Hulshoff. die in Ajax' laatste cupwed
strijden naar internationaal niveau is opgeklom
men. over het merkwaardige geavonturier van de
Zuidslaaf: „Vasco bepaalt zoiets natuurlijk zelf.
Hij alleen weet wanneer hij als vrije man voor
ons gaat spelen. Maar inderdaad, dan werd het
voor ons ineens veel moeilijker. Uiteindelijk zijn
we helemaal met de gedachte het veld ingegaan,
dat we een zwaar verdedigende wedstrijd zouden
gaan spelen, Toch moest Vasco in het middenveld
aanspeelbaar zijn. Dat had inderdaad beter niet
gekund".
Velibor Vasovic, na afloop de meest blijde spe
ler in het van opgetogen gevoelens doortrokken
Ajax-gezelschap, zelf aan het woord: „Michels
zei dat ik geen Ausputzer. maar vrij man moest
zijn. Ik mocht zelf bepalen of ik achter zou blij
ven of dat ik mee zou oprukken tot de middellijn.
Ik begon als Ausputzer, maar na één kwartier
vond ik dat dat niet goed was. Ik voelde dat de
druk van Spartak te groot werd. Daarom ging ik
meer naar voren. Ik trachtte de organisatie op
het middenveld te verbeteren, vooral ook om
Dobias, de gevaarlijkste man van Spartak, af te
stoppen".
Aan het tegenhouden van de Tsjechoslowaakse
aanval, voordat deze zich tot het doelgebied had
gemanoeuvreerd, klopte inderdaad weinig Henk
Groot: „Onze zwaarste taak lag op het midden
veld. Er waren daar steeds te veel Spartak-spelers
om ze te kunnen tegenhouden. Daarom kwamen
wij niet aan aanvallen toe"
Het vooral ook in het positiespel op het mid
denveld uiterst vaardige Spartak was daar. met
bliksemend tempo-voetbal voortdurend nieuwe
openingen aanborend, inderdaad heer en meester.
Vasovic: „Misschien was het wel niet helemaal
verstandig wat ik deed. Maar ik vond dat ik het
moest doen. Omdat je speelt om in de finale te
komen. In zulke wedstrijden als vandaag speel
je geen voetbal. Zo is Ajax niet meer Twee jaar
geleden verloren we van Dukla omdat geprobeerd
werd goed voetbal te spelen. Ajax heeft veel van
die wedstrijd geleerd. Daarom verliet ik mijn vas
te plaats. Ik wilde opluchting brengen".
Wim Suurbier echter: „Maar als je na twee van
zulke pogingen ziet dat het foute gevolgen heeft,
moet je dat juist in zo'n wedstrijd natuurlijk niet
meer doen". Bennie Muller: „Vasovic bleef teveel
voor de achterhoede hangen. Dat was ergens on
begrijpelijk. Er kwam teveel onrust". Michels'
„vrije" opdracht voor Vasovic had voor Ajax geen
desastreuze gevolgen, al was dat volgens de wet
ten van de voetballogica niet helemaal begrijpe
lijk. „Maar", glunderde Muller, „we zijn ontsnapt
aan iets ergs. Laat niemand zich op Spartak ver
kijken. Het is de beste ploeg waartegen ik ooit
heb gespeeld".
De ijverige middenvelder, als bijna alle Ajacie
den door het wervelende Spartak in een volledig
defensieve rol teruggedrongen, wenste Ajax' ram
melende optreden nog met dit excuus goed te
praten: „Het veld was hard en hobbelig. Wij zijn
aan zo'n terrein niet gewend. Je opdracht is op
balbezit spelen, maar door dat rare veld ben je
de bal kwijt voordat je het in de gaten hebt. Die
jongens van Spartak weten natuurlijk niet beter".
Ajax had in het drukke Trnava, waar het la
waai maar langzaam aan verstierf, overigens niet
al te veel behoefte aan een napraatje. Vasovic:
..Het enige waaraan ik denk. is het feit. dat we in
de finale zijn. Dat is het mooiste wat er bestaat".
Zulke woorden kwamen maar al te graag over
de Amsterdamse lippen. Groot: „Wat kun je nog
zeggen. Je hebt het gehaald. Eindelijk is het ge
lukt. Op zo'n moment ben je stil van geluk". En
Barry Hulshoff: „Echt, ik ben er een beetje kapot
van. Ajax in de finale van de Europa Cup. Het
lijkt wel een droom".
Onderwijl viel even verderop het gebries van
Adamec alweer te vernemen. In Tsjecho-Slowa-
kije bestaat veel onrechtvaardigheid. Adamec:
„Hadden we het niet verdiend om op zijn minst
met 30 te winnen?"
De vraag kon. alle vaderlandse gevoelens ten
spijt, niet ontkennend worden beantwoord.
