LEIN
AAR
IJN
Autostrijd Europa-
Amerika ontbrand
IirellT
Weinig
slijtage
wel veel
roest
(INTURATO
INieuwe Monteverdi
Sportieve FIAT 850 SPECIAL
KNAC-Handboek 69
en enkele andere
nieuwe uitgaven
it
Vim wegen, wagenswielen en wut-er-zo-bijj-kotnt
Korevaargarage N.V.
BMW 2800 Sedan
verschenen
PAGINA 21
(Door Henk van Zalinge)
i\ito's met zwaardere motoren,
s die van het gewone stan-
iyimodel. zijn thans erg in
De keuze uit verschillende
Horen voor één model is bij vele
tiUn groot. Niet voor niets te
rm verscheidene fabrieken op-
mets. Door een relatief goed
je aanschaffing (voor eenvou-
isets een zes d zevenhonderd
itn) heeft men dan een duur-
f model, dat uiteraard harder
ik. Jammer-genoeg wordt ech-
oi te vaak alleen aan snelheid
acceleratie gedacht. Hoe har
hoe beter. Maar hoe hoger de
tlheid wordt, hoe meer aan-
er besteed moet worden aan
wrbeeld wegligging en rem-
n.
Fiat 850 Special is een spor-
lere uitvoering van de 850 stan-
I. Maaa* Fiat heeft wel degelijk
eft, dat het niet alleen om snel-
jjaat. Aan veiligheid <lees: weg-
{ng en remmen) is veel aandacht
Itcd. Een zwaardere motor, radi-
tunden, houten stuur en hier en 1
r een wat luxueuzere uitvoering j
K voor Special. Meerprijs vyf-
iderdenvier gulden. Totaal komt
Special op 5208 gulden, inclu-
btw. En die vijf mille is hij zeker
ril
Ie achterin geplaatste krachtbron
de Special is een 843 cc «zelfde
oud als die van de gewone 850)
eilinder motor in lijn, die 47 DIN-
levert by 6400 toeren per minuut.
i zijn ondermeer gewonnen door
rerkelyk heel fraai uitlaatepuit-
t dat je doorgaans alleen bij echte
u. lv-i maar fijne auto met pittige presta-
Wagens aantreft. Snelheid wem
KNAC-Handboek 1969 Vademecum
voor de automobilist, (f7,90, voor le
den gratis).
Meer dan achthonderd pagina's
omvat deze nieuwe aflevering van het
schier onmisbare Handboek van de
KNAC. „Een vademecum voor de
.automobilist" wordt het terecht ge
noemd. De man-langs-de-weg vindt
er alle gegevens in, die hem op zyn
tochten van pas kunnen komen. In
binnen- en buitenland. Gegevens van
vele landen. En talrijke bijzonderhe
den vooral over de autosport. De basis
van het boek is hetzelfde gebleven
door de Jaren heen, maar de gegevens
moeten steeds worden aangevuld en j
gecorrigeerd om de automobilist, waar
hij ook zit. passende voorlichting te1
verschaffen. Over hotels, bureaus,
voorschriften en nog veel meer. „Een
encyclopedie, die eigenlijk in elke
auto een plaatsje verdient", zegt de
KNAC zelf en men te bereid dat te
beamen.
Techniek
„Autotechniek glashelder" en
„Alles over auto-onderhoud". Twee
boekjes van de autojournalist H. G.
Labols.
„Autotechniek" is uitgegeven door
de Stichting V.A.M. in Voorschoten
(f8,75).
„Alles over auto-onderhoud" ver
scheen bij L. J. Veen's Uitgeversmij.
N.V. in Amsterdam in de Hobby-
serie.
De vakbekwame autojournalist H.
G. Labots heeft zichzelf, toen hij na
een technische opleiding over auto's
1 ging schrijven, ten doel gesteld, dat
hij technische onderwerpen zo op pa
pier zou zetten, dat ze door ieder- j
een kon worden begrepen. Want de
meeste mensen zijn nu eenmaal niet
technisch. Ze weten hoe ze een auto
aan de praat moeten krijgen als alles
goed functioneert. Ze weten hoe ze
moeten rijden. Maar ze weten niets
meer als er toevallig eens iets niet
goed gaat. Ze schrikken gewoon als
de motorkap open gaat. De journa
list Labots wil de automobilisten
over die schrik heen helpen. Hij doet
dat kennelijk met succes. Want zijn
veelgeprezen werkje „Autotechniek
glashelder" heeft nu een tweede her
ziene druk bereikt. Voor degenen, die
iets verder wil kijken dan het stuur
wiel breed is, een goede aanleiding
om de technische autokennis wat bij
te spijkeren.
En als men nu toch bezig is. het
andere boekje van Labots ..Alles over
auto-onderhoud" gaat heel wat ver
der dan een beschrijving van de beste
poetsmiddelen en anti-roest-behan-
delingen. Men kan veel onderhouds
werkzaamheden aan de auto zelf
doen. Zelfs al is men een volslagen
leek Want voor hen werd dit werkje
geschreven. En het moet gezegd, de
leek kan er in vinden, wat voor hem
tot nu toe ontoegankelijk gebied leek.
Hy krijgt een eenvoudige wegwijzer
voor het- doolhof onder de motorkap.
Het kan aanzienlijk in de reparatie-
rekening gaan schelen.
Kaarten
Tenslotte nog twee nieuwe kaarten,
die bij ons zijn binnengekomen.
„Cappeiens Kart Institutt" ver
zorgde een zeer overzichtelijke toe
risten kaart van heel Noorwegen in
zes kleuren met veel extra gegevens.
Freytag-Berndt maakte een nieuwe
wegenkaart van Roemenië en Bul
garije. Een heel rustige en daardoor
prettige kaart van deze Weense uit
geverij
dashboard is afgewerkt met zacht
materiaal. Het. dashboardkastje ont
breekt. daarvoor in de plaats een
klein bergplankje.
Beenruimte
De stoelen zitten prettig en het is
verbazend hoeveel beenruimte er
voor zo'n kleine wagen tenminste
voor is. Natuurlijk gaat dat wel voor
I een groot deel ten koste van de been-
j ruimte achter, die als de voorstoel in
de achterste stand staat vrij krap is.
Verstelbare rugleuningen zijn tegen
meerprijs leverbaar. De voorstoelen
zijn niet vergrendeld. Bij hard rem
men hebben zij de neiging naar voren
te klappen.
De Fiat 850 Special is een kleine.
Fel gevecht om macht in' F-S.
itregen door een nieuw ontwikkel-
tilinderkop en een andere carbu-
De motorruimte Ls klein en de mo-
nlet al fce gemakkelijk te bereiken.
vierversnellingsbak is volledig
jnchroniseerd. De synchromesh
den wij echter wat zwak. Vooral
Jjschakelen naar één gaat wel
«moeilijk. Maar de bak schakelt
goed en het pookje rit fijn
handbereik.
Wcgliggin» l
Op de weg gedraagt de Special rich
tótend. Hij is uitgerust met radi-
banden en bredere velgen, het-
veel bedraagt tot goede weglig-
Het stuurkarakter is licht on-
lurd en alleen door in een bocht
gas te geven raakt hij over-
ird. Maar dat gaat probleemloos
«bijzonder makkelijk te redres-
De wagen is bijzonder stabiel
Ptettig geveerd. Carrosserie helt
«elilks r in bochten.
Set «tuur is vrij direct, maar draait
tójjk zwaar. De stand van het j
ttzou wat ons betreft wat lager
Men zijn.
k combinatie schijfremmen vóór
bommels achter voldoen uitste-1
-4 De remweg is kort en fading of
*kren is er niet bij.
Lawaai
is jammer, dat de motor vooral i
i hoge snelheden (hij rijdt 139 kilo-'
en maakt dan 7000 toeren
tel lawaai maakt. Men moet hard
*•«1 om elkaar te kunnen verstaan,
k Special is niet ongevoelig voor
«•®d. Maar dat zit in het compro-
v*n vering en wielophanging.
"Kere vering zou hem stabieler
^en. maar minder comfortabel,
kt interieur biedt een luxueuze
'tblik. Houten stuur,, horizontale
leidsmeter. temperatuur- en ben-
ties: van 080 kilometer in 10,1 se
conden en van 0120 in 32 seconden.
En handig ls hij ook, vooral In stads-
verkeer. Goed wendbaar en moeite-
j loos parkeren In kleine gaatjes. De
warmteopbrengst van de kachel in dit
testexemplaar mocht misschien wat
tegenvallen, maar de redelijke prijs,
het lage benzineverbruik van 1 12,5
zonder zuinig te doen, de in verhou
ding grote kofferruimte en de goede
wegligging bestempelen de 850 Spe
cial als handig, zeer bruikbaar en
vol sportiviteit.
De eerste Amerikaanse kleine wagen is er dus. De Ford
Maverick is gelijktijdig in alle Ford showrooms in de Verenigde
Staten gepresenteerd. En daarmee is de stormbal gehesen voor
de grote autostrijd tussen Amerika en Europa.
De Maverick «wilde koe) bijt hier
mee het spits af in de strijd, die het
gros der Amerikaanse autofabrikan
ten heeft ontketend tegen de steeds
maar stijgende auto-importen uit
Europa en Japan. In feite is het ech
ter een AmerikaanDuitse oorlog
want de strijd gaat voornamelijk te
gen de Volkswagen, die meer auto's
in de V.S. verkoopt dan alle andere
geïmporteerde merken tezamen.
Vorig jaar namen de geïmporteerde
wagens 11 pet van de Amerikaanse
markt voor hun rekening.
Naar Europese maatstaven gere
kend is de Maverick waarover wij
reeds schreven) helemaal niet zo
klein. Dit Ford-produkt is n.l. drie
decimeter langer dan de onlangs ge-
Introduceerde Europese Ford Capri.
De Ford Maverick werd direct na
de Introductie verkrijgbaar gesteld.
Er bestaan op dit moment geen plan
nen om de wagen naar Europa te
exporteren.
De eerste Amerikaanse anti-VW is
dus op het strijdtoneel verschenen. In
augustus'september zal American
Motors - zoals gemeld - met 'n nieu
we, verkleinde Rambler uitkomen.
Volgend voorjaar komt dan General
Motors met de derde anti-VW. de XP
887. uit. waarvoor een jaarlijkse pro-
duktie van 400.000 stuks is gepland.
Daarnaast zullen er waarschijnlijk
nog een tweetal import-concurrenten
Dit is de nieuwe Fiat 128, die
de in 1953 geïntroduceerde Mïlle-
cento oftewel de 1100 gaat opvol
gen.
Wat carrosserievorm betreft,
vertoont hij enige overeenkomst
met de Fiats 124, 125 en 130maar
hij is zoals gemeld de klein
ste in dit kwartet.
In het produktieprogramma
°tor ,alle goed afleesbaar. Het j komt hij niet tussen de 125 en de
130 te liggen zoals zijn typeaan
duiding zou doen vermoeden,
maar tussen de 850 en de 124.
De motor van de 128 is ten op
zichte van de 1100 vergroot van
1089 tot 1116 cc, het vermogen is
gestegen van 48 tot 55 DIN-pk en
de topsnelheid is toegenomen van
130 tot 135 km/u.
Voorlopig wordt hij alleen op de
Italiaanse thuismarkt verkocht.
De export, ook naar ons land, mag
pas over een half jaar worden
verwacht.
De Nederlandse prijzen (er
komt een 2- en een 4-deurs uit
voering) zijn nog niet vastgesteld.
Deze zullen echter in de buurt van
f 6000 moeten komen, daar ze wel
iets duurder worden dan de hui
dige 1100 (f5600). maar toch ook
die van de Fiat 124 (f6720) niet al
te dicht mogen benaderen.
verschijnen, nog één van GM en nog
één van Ford «voorlopig als Phönix
aangeduid).
Zowel Ford al* General Motors
hebben volmondig toegegeven, dat
hun kleine wagens als afweerwapen
tegen de wagens van vreemde bodem
zijn bedoeld.
De mogelijkheid rit er echter In.
dat deze wagens als een boemerang
zullen gaan werken.
Zouden de kleine Amerikaanse wa
gens op de thuismarkt aanslaan, dan
behoeft dit nog geenszins gepaard te
gaan met een aanzienlijke daling van
de import-verkopen. De eigen, grotere
produkten zouden er wel eens even
zeer de weerslag van kunnen onder
vinden.
En ook voor de lm port produkten van
de Amerikaanse dochterfabrieken in
Europa is deze operatie anti-VW niet
zonder gevaar. Ford heeft voor 1969
een afzet van 50.000 Cortina's in de
Ver. Staten gepland. De Cortina kost
in de V.S. echter minimaal 1875 dol
lar. Dat is slechts een verschil van
120 dollar met de Maverick, die vrij
wel in alle opzichten meer biedt dan
de Cortina.
Er is echter nog een ander punt.
dat bij de komst van de kleine Ame
rikanen ln de gaten gehouden moet
worden, n.l. de daling van de prijzen
voor tweedehands wagens.
Iets dergelijks heeft zich namelijk
negen jaar geleden bij de invoering
van de compacts ook voorgedaan.
Dertig procent van de compact-
kopers bleken vroeger kopers te zijn
geweest van tweedehandswagens
In Amerika is het gewoonte, dat bij
de aankoop van een nieuwe wagen
de oude wagen wordt ingeruild. Gaan
vele tweedehands kopers nu over tot
aanschaffing van een kleine wagen,
dan wordt de tweedehands markt bij
gebrek aan kopers overvoerd en dalen
automatisch de tweedehands prijzen.
Ook voor inruilwagens wordt dan
minder betaald. Daarbij kan de mar
ge tussen nieuwe en inruilwagens zo
groot worden, dat de adspirant-koper
besluit zijn wagen nog maar een jaar
tje aan te houden.
Het gevolg is dan een geringere
verkoop van de middelgrote en grote
wagens, waaraan door de fabrikant
echter meer wordt verdiend dan aan
de kleine wagens.
De Amerikaans—Europese auto
strijd die nu is ontbrand, biedt dus
heel wat facetten. Het zal Interessant
zijn na te gaan hoe deze strijd zich
ontwikkelt.
De Amerikaanse VW-importeur re
kent echter eerder op een vergroting
dan op een daling van het aantal ge
ïmporteerde Volkswagens voor dit
Jaar.
„Onze grote kracht in Amerika is
vooral onze service", zo verklaarde
I hij optimistisch.
De lichte bromfiets, waarover
wij het in de laatste paar afle
veringen van deze rubriek heb
ben gehad, kan met enig recht
nog een rijwiel met hulpmotor
genoemd worden, omdat het
fietsgedeelte inderdaad het sy
steem van het normale rijwiel
heeft: f ietsketting, freewheel en
terugtraprem. Er valt ook nog
wel redelijk op te fietsen. Nu
maakt het fietsgedeelte de
meeste kans om vast te gaan
roesten, als geregeld onderhoud
achterwege blijft. Hier verschilt
de brommer namelijk funda
menteel van de fiets, men fietst
immers niet op de bromfiets,
doch laat het motortje vrijwel
alle werk doen. Fietsonderdelen,
zoals fietsketting, trapassen enz.
worden tijdens de rit niet of
nauwelijks gebruikt. Daarom zal
een bezitter van dit type brom
mer nooit klagen over slijtage
van deze onderdelen, maar vaak
wel van vastroesten. Belangrijk
„Onder"' het tandwiel
van de fietsketting zit het
freewheel, dat men met een
oliespuitje kan smeren. Aan
de andere kant van het wiel
zit de rem. Daar mag nooit
olie komen. Gebruik de olie
spuit dus niet al te kunstig.
ls daarom, dat wij deze punten
geregeld inoliën. De ketting heb
ben wij de vorige keer uitgebreid
behandeld.
Een voornaam punt ls het
freewheel (het mechanisme,
waardoor de wielrijder tijdens
het fietsen de trappers stil kan
houden Bü onvoldoende onder
houd kan dit onderdeel van de
bromfiets vastroesten, met het
gevolg dat men een zogenaamde
doortrapper krügt. Dat kan. als
de trappers tüdens het rijden
gaan rondslaan, tot ernstige
beenverwondingen leiden. Vol
doende is meestal het freewheel
met behulp van een oliespuitje
te smeren (zie foto).
Let wel: het gaat hier om
lichte bromfietsen met twee
kettingen en uitsluitend om het
fietsgedeelte.
Ga vooral niet zo kwistig met
olie om. dat deze bü de achter-
rem kan komen.
Tot slot nog een tip voor on
derhoud van kabeltjes. Olie ls
vaak te dik om de hele kabel van
binnen te smeren. Verdun daar
om wat olie met benzine en laat
het in de buitenkabel lopen. Dit
soort onderhoud kan u heel wat
reparatiekasten besparen, als
mede narigheid onderweg.
ADVERTENTIE
Magazijn:
GARE N MARKT' 44
De zescilinder BMW-serie krijgt
een gestadige uitbreiding. Na de
BMW 2500 en de coupé 2800 is nu ook
de BMW 2800 sedan verschenen. Deze
onderscheidt zich van de BMW 2500
door een verwarmde achterruit,
hoofdsteunen aan de voorzetels en
een stabilisatorstang bü de achter
wielophanging. Voorts is dit model
voorzien van een goed gevulde ge
reedschapskist, die een plaats kreeg
in het kofferdeksel.
Het grote verschil zit echter in dé
van 2500 tot 2800 cc vergrote kracht
bron, die 170 pk «20 pk meer) levert
en de wagen een topsnelheid van 200
km/u (10 km/u meer) kan geven.
De roosters in de neus van de BMW
zescilinder worden in Amsterdam ge
maakt. Zy bestaan uit een nieuw
soort plastic, een uitvinding van de
Borg-Warner Corporation, waarvan
een dochtermij. in Amsterdam ze voor
BMW vervaardigt.
Na 15 april zullen de Franse
automobilisten, die pas bet rijbewijs
hebben gekregen, een jaar niet sneller
dan 90 km/u mogen rijden.
Ter onderscheiding van de gerouti
neerde automobilisten wordt op de
auto der beginnelingen op de achter
steven van de cijfers 90 voorzien.
Ook Zwitserland heeft sinds een
paar jaar weer een eigen autofabriek.
al is de produktie nog maar zeer be
scheiden. Hooguit veertig stuks in an
derhalf jaar.
De 35-jarige oud-coureur en gara
ge-man Peter Monteverdi, eens dea
ler van de befaamde merken Mase-
rati en Ferrari, meende d~t hij deze
raspaarden nog wel zou kunnen ver
beteren en nadat hü enkele tientallen
racewagens had gebouwd, opende hy
in Binningen by Bazel de Montever-
difabriek.
Hy produceert alleen maar peper-
duro sportwagens in pryzen éit bo
ven de 60 000 gld. liggen. Aan het
tweepersoons model is nu een vler-
persoonsversle toegevoegd. Pietro
Frua had hem voor zo'n model vorig
jaar al een mooi koetswerk geleverd,
maar blijkbaar kon dit ontwerp geen
genade in de ogen van de jonge auto
fabrikant vinden, want er werd er
geen een van gemaakt.
Nu is er een nieuw vierpersoons-
model met een koetswerk van Fris
sore en hiervan hoopt hy er een 2 a 3
per maand te kunnen afleveren.
Voor de aandrÜriTig dient een 7.2
liter Chrysler motor met een auto
matische versnelling.
