De Block wil orde in de chaos:
VERPLICHTE PRIJSMELDING
Rust in Pakistan
Koningin opent
kerncentrale
zaterdag
29 maart
opent
sporthuis
centrum
haar nieuwe
filiaal inde
Breestraat
93
Sporthuis
Centrum
Keukenhof
geopend
Koucle-
record
OokNixon zinspeelt
op geheim overleg
(9uc/ Qlieuwo
Na eerste dag machtsovername leger
herenflikken
JAMIN
KIESSTELSEL
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 26 MAART 1969
No. 32748
LEIDSCH
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: Drs: J. R. Soetenhorst
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 14,10 per kwartaal (postabonnementen f 16,50), f4,70 per maand (bij vooruitbetaling), losse nummers f 0,25
Witte Singel 1, Leiden - Giro 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
DEN HAAG De minister van Economische Zaken, mr. L.
e Block, gaat met straffe hand paal en perk stellen aan de on-
ebreidelde prijsstijgingen na de invoering van de b.t.w. Hij
oopt daarmee orde te kunnen scheppen in de prijzenchaos, die
a 1 januari is ontstaan.
Een eerste eis die de minister aan het bedrijfsleven wil stellen
de verplichting om voorgenomen prijsstijgingen te melden
j het ministerie. Om. deze prijsmelding verplicht te stel-
iii heeft minister De Block inmiddels een wetsontwerp daar-
le ingediend bij de Tweede Kamer.
de mogelijkheid opgenomen om 'n be
paling te stellen, dat een voorgeno
men prijsverhoging niet mag worden
doorgevoerd dan nadat er een ter
mijn van ten hoogste een maand
sinds de aanmelding is verstreken.
In die periode kan het ministerie de
prijsverhoging onderzoeken en even
tueel corrigerende maatregelen ne
men.
In het nieuwe wetsontwerp is teven
een voorziening opgenomen waardoor
de verplichting om de hoogte van de
prijzen te melden kan gelden op elk
door de minister gewenst tijdstip. Op
die manier kan men bij het ministe
rie van Economische Zaken op een
bepaald moment een duidelijk inzicht
krijgen in de hoogte van de prijzen
Tevens kan worden bekeken of da
lingen van externe kosten wel in de
prijzen tot uitdrukking zijn gebracht.
De ondernemers zijn verplicht om op
het eerste verzoek alle gegevens te
verstrekken.
Op het ogenblik hebben
de prijsmeldingen steeds betrekking
op prijsverhogingen die reeds zijn
doorgevoerd. Er kunnen dan slechts
aohteraf maatregelen worden getrof
fen.
De verplichting om inlichtingen te
geven zal zich straks ook uitstrek
ken tot het systeem van adviesprij
zen en voor de prijzen in het kader
van de verticale prijsbinding (Het
systeem waarbij de fabrikant cf
importeur, de winkelier de prijs voor
schrijft- red. L.D.)
Mocht d'e ondernemer na de inwer
kingtreding van het nieuwe wetsont
werp verzuimen prijsverhogingen te
melden dan loopt hij de kans voor de
rechter te worden gedaagd, die hem
een fikse geldboete kan opleggen
Minister mr. L. de BI o a m
paal en perk
minister komt daarmee tege-
it aan de wens die de Tweede
nier uitte tijdens het in februari
ouden prijzendebat. Tot dusver
dt in Nederland het systeem van
vrijwillige prijsmelding gevolgd,
ar in de praktijk blijkt daarvan
terecht te komen. „Het bedryfs-
n negeert op verontrustende wy-
onze afspraak", aldus ministex
Block.
Ie mening wordt bevestigd door
rde" cijfers: in 1967 wei-den nog
prijsverhogingen bij het minis-
gemeld. een aantal dat het vo-
jaar reeds was gedaald tot 800.
eerste maanden van dit jaar. die
grote beweging aan het „prijzen-
it" te zien gaven, waren er slechts
meldingen bij het ministerie,
ingezien er onzekerheid bestaat
binnen de huidige Pi-ijzenwet
verplichte melding aan het be
sleven kan worden opgelegd
[t de minister nu besloten de wet
ie zin te wijzigen.
het nieuwe wetsontwerp is tevens
Dat het aanhoudende koude
interweer een bijzonderheid gaat
orden zal niemand verwonderen,
rerdag komt de temperatuur
jar weinig boven vijf graden,
aatselijk nog daaronder en
nachts heerst in vrijwel alle pro-
ncies al dagen achtereen lichte
rst.
(rootste afwijking in deze koude
riode, zoals de cijfers dat van-
ig aantonen, is de lage tempera-
ur overdag. De gemiddelde maxl-
imtemperatuur in De Bilt van
inrt ligt tot vandaag iets bene-
o de vijf graden tegen bijna tien
iden normaal. Dit betekent dat
iart na 1888 overdag niet meer
koud is gebleven, want toen be-
oeg het gemiddelde 4.7 en in 1853
graden.
it er in de komende dagen geen
rbetering, waar het nog niet naar
Izict, dan komt maart als koud-
overdag zeker op de derde
lats over een periode van 120
ir.
illend is de laatste dagen ook
de koudeluchtstroom in de ho-
re niveaus lage temperaturen te
n geeft want op 1500 meter
ogte wordt zowel overdag als
nacht nog acht graden vorst ge-
ten.
DODEWAARD (GPD) Konin
gin Juliana heeft vanmiddag de kern
energiecentrale in Dodewaard offi
cieel in gebruik gesteld. Door het
overhalen van een handel in de re-
gelzaal bracht zij de reactor, die al
voor 90 procent werkte, op vol ver
mogen.
In Dodewaai'd is het vandaag een
feestdag. Vanmorgen ari-iveerde de
Koningin in een vlaggend dorp. Haar
auto reed rechtstreeks naar de cen
trale. waaraan vier jaar is gebouwd
en die meer dan 140 miljoen gulden
heeft gekost.
Omstreeks elf uur kwam Koningin
Juliana aan bij de ingang van het
kantoorgebouw.
Nadat het elfjarig dochtertje van
de G.K.N.-dii-ecteur. Martien van
Erpers-Royaards uit Oosterbeek. de
Koningin bloemen had aangeboden,
begaf het gezelschap zich naar de
ontvangkamer voor een officiële bij
eenkomst.
Voordat Koningin Juliana de offi
ciële handeling verrichtte, maakte zy
een rondgang door de centi-ale. Om-
streeks-een uur vertrok zij weer uit
Dodewaard. Kort voordat zij wegging
werd haar een luxe uitvoering uitge
reikt van een brochure over de Dode-
waardse kernenergiecentrale.
In totaal heeft het vier jaar ge-
duui-d voordat de kemenei-giecentrale
er kant-en-klaar bijstond. De des
kundigen zijn over die bouwtijd best
tevreden. Er mag volgens hen gespro
ken worden van een voorspoedig ver
loop van de werkzaamheden.
De kernenei-giecentrale is vergele
ken met buitenlandse centrales maar
een mini-uitgave. Het vermogen '54
megawatt) is maar één procent van
wat er in ons land aan energie wordt
verbruikt. De centrale zal zijn ener
gie aan het landelijke koppelnet gaan
leveren, zodat gezegd kan worden dat
iedere afnemer van elektriciteit wat
nucleaire energie thuis krijgt, als hij
de goede knop omdraait.
Nu de eerste kemenei-giecentrale
van Nederlandse makelij realiteit is.
wordt er alweer druk gepraat over de
bouw van een tweede. Waar die zal
komen is nog niet bekend. Het gaat
tussen Dodewaard en Vlissingen als
bouwplaats. Verwacht wordt, dat de
definitieve beslissing spoedig zal val
len.
Leverbotziekte
bedreigt de
scliapestapel
(GPD) Een ongekend hevige le
verbotziekte heeft sinds oktober 1968
duizenden slachtoffers gemaakt on
der de schapen in Noord-Holland en
Friesland. De schade voor de fokkers
is enorm. Tot nu toe wordt zij voor
zichtig geraamd op vijf miljoen gul
den. Op de grote veemarkten sterven
nog dagelijks schapen en lammeren.
Alhoewel deskundigen menen dat
het ergste achter de rug is zijn som
mige boeren ervan overtuigd dat de
Nederlandse schapestapel met de on
dergang wordt bedreigd. „Als we zo
doorgaan houden we niets meer
over", zegt de heer Roeper, secreta
ris van het Schapestamboek.
De oorzaak van de grote omvang
van de leverbotziekte was het gun
stige klimaat gedurende de zomer
van 1968.
A j o eb Chan... machteloos
innige perioden
Bilt verwacht van heden- tot
erdagavond: droog weer met
:ge perioden. Matige, langs de
lenkust vrij krachtige noordoos-
e wind. Vannacht plaatselijk
i vorst. Moi-genavond ongeveer
(de temperaturen als vandaag.
(Opgemaakt te 12.40 uur)
27 MAART
op: 6.27 uur; onder: 19.05 uur.
op: 11.22 uur; onder: 4.29 uur.
sater te Katwijk te 9.51 en 22.45
hagwater te 4.58 en 17.51 uur.
lommer bestaat uit 24 pagina'6
WASHINGTON. SAIGON (AP,
Reuter) President Nixon is voor
stander van geheime besprekingen
tussen diverse partijen in het Zuid-
vietnamese conflict. Maar dan moe
ten ze, aldus zei de president gisteren
op een conferentie van radio- en tv-
omroepers, ook inderdaad geheim
zijn. Niemand van de regering mag
er dan iets over zeggen, aldus Nixon,
die daaraan veelbetekenend
toevoegde: „Ik geloof, dat we nu wel
op de goede weg zijn".
Het was de eerste maal. dat de
president zelf zich over geheime be
sprekingen uitliet: vrijdag j.l. had de
minister van Defensie Laii'd gezegd,
„dat men naar vrede zoekt en niet
alleen via de formele diplomatieke
kanalen in Parijs, maar ook door
middel van privé-overleg".
Gisteren gaf de Zuidvietnamese
president Thioe te kennen, dat zijn
regering bereid is „tot ondei'linge be
sprekingen met het Nationale Bevry-
dingsfront (de politieke arm van de
Vietcong) om een vreedzame oplos
sing van de oorlog te bereiken, als
het zulks wenst".
Over terugtrekking van de Ameri
kaanse troepen zei de president, dat
die afhankelijk is van drie factoren:
geen infiltraties van Noord-Vietnam
uit, geen opvoering van de strijd door
Noord-Vietnam en de Vietcong en,
als derde punt. de resultaten van de
confei'entie in Parijs.
Bombardement
De Vietcong heeft vanochtend haar
beschietingen voortgezet. In de Me
kong-delta werden het hoofdkwar
tier van de 9-de Amerikaanse divisie
j infanterie en een marinedepot by
I Dong Tam met raketten en granaten
bestookt. Van Amerikaanse zijde wer
den het aantal slachtoffers en de
I materiële schade „licht tot matig"
genoemd, hetgeen wil zeggen dat vijf
tot tien procent van de bezetting bui
ten gevecht werd gesteld. In totaal
werden ongeveer 25 plaatsen en bases
aangevallen. In de provincie Tay
Ninh, bij de grens met Cambodja, is
een Amerikaans konvooi in een hin
derlaag gereden. Bij de daarop vol
gende gevechten sneuvelden 55 leden
van de Vietcong; aan Amei-ikaanse
zijde vielen twee man en werden er
vier gewond. By zuiveringsoperaties
ten zuiden van Khe Sanh hebben
Amerikaanse mariniers een van de
grootste wapen- en voedselopslag
plaatsen uit de oorlog ontdekt: 600
ton rijst, 44 complete 122 mm raket
ten, 7083 granaten, 520 kilo tnt, 209
vuurwapens en voorts munitie, tal
van voedingsmiddelen en drie vracht
wagens.
KARATSJI (AFP. Reuter
AP) In Pakistan is het de
eerste dag na de machtsover
name van het leger o.l.v. Jahja
Chan rustig gebleven. Militai
ren bewaken strategische pun
ten en er is een begin gemaakt
met het ten uitvoer leggen van
de tweeëntwintig bepalingen
voor de noodtoestand, die Jah
ja direct na het aftreden van
Ajoeb Chan heeft bekend ge
maakt. De bevolking is opge
roepen binnen 24 uur de wa
pens in te leveren. Er zijn mi
litaire rechtbanken gevormd
en alle stakingenprotesten en
politieke vergaderingen ver
boden.
Er mag' geen kritiek op de nood
toestand geleverd worden. De grond
wet is buiten werking gesteld en de
ministers zijn naar huis gestuurd.
Het leger schijnt de toestand mees
ter te zijn.
Het. enige protest tegen de machts
overname kwam gisteren uit Lon
den waar een dei-tigtal Pakistaanse
studenten het gebouw van het Hoge
Commissariaat van Pakistan bezet
te. De Engelse politie dwong hen
zonder incidenten het gebouw te ver
laten.
De nieuwe Pakistaanse machtheb
ber heeft gisteren in een radiorede
verklaard geen persoonlijke ambities
voor het presidentschap te hebben.
Generaal Jahja zei dat zijn taak be
perkt is tot het herstel van de om
standigheden die in vrede en orde
zullen leiden tot overdracht van de
macht aan wettelijk door het volk
gekozen vertegenwoordigers.
In Londen wordt vermoed dat ge
neraal Jahja die steeds achter Ajoeb
Chan heeft gestaan de president
duidelijk heeft gemaakt dat diens
aanblijven onherroepelijk tot een
burgeroorlog zou leiden. Men meent
dat zodra de rust is weergekeerd
Jahja in onderhandeling zal treden
met de politieke leiders om de
macht weer in handen te leggen van
de normale instellingen. Mogelijk
zal hij trachten de pro-Chinese ele
menten te neutralisei'en, die voor
een groot deel de onlusten van de
laatste tijd veroorzaakten.
Een dag voor de staatsgreep ver-
ADV ER TENUE
Sikkens autolokken
NIEUWE
RIJN 49
klaarde de leider van een Peking-
gezinde oppositiepartij Sjeik Bhas.ja-
ni dat de Vei'enigde Staten zich in
het binnenlandse Pakistaanse con
flict hadden gemengd. Volgens Bhas-
jani hebben de VS in een maand tijd
45 miljoen dollar uitgegeven om de
volksopstand te helpen onderdruk
ken.
Jahja Chan kan btf zfjn pogingen
rekenen op de steun van het hele le
ger. De plaatsvervangend bevelheb
ber van de Pakistaanse landmacht
generaal Abdoel de bevelhebber
van de luchtmacht Malik en
diens collega van Marine Ahson zijn
benoemd tot plaatsvervangend be
stuurders.
Het ligt voor de hand dat Jahja
weinig moeite zal hebben met het
herstel van de orde in West-Paki
stan, dat door 2.000 kilometer In-
dias gebied van het vooral opstandi
ge Oost-Pakistan wordt gescheiden.
De linkse partijen hebben het daar
vooi-al sinds het begin van de boe
renopstand eerder deze maand bijna
geheel voor het zeggen. Op het Oost-
pakistaanse platteland hebben de op
standelingen eigen bestuursraden en
rechtbanken gevormd die aanhan
gers van Ajoeb Chan tot de gruwe
lijkste dood veroordeelden Het iso
lement van het economisch en cul
tureel als een vazalstaat geregeerde
Oost-Pakistan is nog versterkt door
de staking van het personeel van de
Pakistaanse luchtvaartmaatschappij
dat de verbinding tussen beide delen
van het op vier- na grootste land ter
wereld verzorgd.
Met de machtsovername van Jah
ja Chan heeft zich in feite de toe
stand herhaald die elf jaar geleden
president Ajoeb Chan aan de macht
bracht. Ajoeb heeft tien jaar lang
vrij ï-ustig geregeei'd. De onlusten te
gen zyn bewind namen de laatste vijf
maanden pas chaotische vormen
aan. Op 21 februari j.l. moest Ajoeb
al het hoofd buigen door te vei'kla-
ren zich niet meer kandidaat te
zullen stellen voor 't presidentschap
De relletjes tegen het bewind van
Chan hebben tot maandag j.l. naar
schatting 250 mensenlevens geëist en
de economie van het land op de rand
van de afgrond gebracht.
(ADVERTENTIE)
150 xrani van 109
voor 95
niet te geloven voor die prijst
Begraven op zee
NAPELS (AP) Dode Italiaanse
zeelieden zullen niet meer in volle
zee overboord worden gezet. Aan
deze traditie wordt een eind gemaakt
omdat het met de moderne hulpmid
delen mogelijk is een lichaam in goe
de conditie te houden tot het vaste
land is bereikt.
(ADVERTENTIE)
BREESTR.93,LEIDEN
HE herziening van de grondwet
wil niet erg vlotten. Na de ver*
kiezingen van 1967 is er een
staatscommissie ingesteld om een
vernieuwing van het staatsbestel
tot stand te brengen. Op de voor*
grond stond een herziening van
het kiesstelsel.
Maar het eerste rapport wat de
commissie hierover vorig jaar uit*
bracht was teleurstellend. De me
ningen in de commissie liepen zo
uiteen dat er geen enkele ingrij
pende verandering kon worden
voorgesteld. Ondertussen bouwt
de commissie voort op dit eerste
rapport en broedt op tal van mo
gelijkheden: invoering van een
districtenstelselkamerverkiezin*
gen volgens een premiestelsel!
verkiezing in twee onden; invoe
ring van een referendum over de
samenwerking tussen politieke
partijen; rechtstreekse verkiezing
van de minister-president etce
tera.
Al te veel moet men zich van
dit beraad in de staatscommissie
niet voorstellen. Herziening van
het kiesstelsel ligt politiek niet zo
gemakkelijk.
In de Kamer manoeuvreert men
behoedzaam. Dat is bij het debat
van gisteren wel gebleken. Maar
dezelfde politieke partijen die in
de Kamer zijn vertegenwoordigd,
hebben ook hun representanten
in de Staatscommissie. Dat bete
kent ook in die commissie be
hoedzame manoeuvres en weinig
vooruitzichten op heldere richt
lijnen voor een grootscheepse her
ziening van het kiesstelsel.
Door Beatrix
en Claus
(Van één onzer streekredacteurerr1»
LISSE De bloemen van de koud»
grond hebben vandaag (helaas) geen
luister bijgezet aan de feestelijk»
opening van de twintigste Keuken
hof door Prinses Beatrix en Prin»
Claus. De hoge gasten zagen een
kale hof, hier en daar wat opgesierd
met bakken vol kleurige „voorge
trokken" bolbloemen
Toch werd het een feestelijke ope
ning. Een opening waarbij een nieu
we narcis ten doop werd gehouden
en ruim 350 kinderen van revalidac
tiecentra in Katwijk aan Zee, Wijk
aan Zee en Bussum royaal werden
bedacht met lentebloemen en paas
eieren.
De eerste zeven bloemen van dez»
nieuwe narcis waren verwerkt in een
boeket, dat Rutger Louis van Os
(4%) aan Prinses Beatrix aanbood.
Het is een produkt van de bekwam»
Voorsohotense kweker J. Gerritsen
en ki-eeg vanmorgen de in Engeland
geregistreerde naam „Peep of spring
i Lentegluurder). De „Peep of spring"
is een kruising tussen de door dez»
kweker ontwikkelde halskraag-narci»
en een Peepington. De bloem is don
ker geel met enige kleine licht»
streepjes. Zij heeft een cyclaam*
aohtige vorm met achterover gebo
gen bloemdek. Keukenhofbinder J;
Berserik arrangeerde het fraaie boe
ket.
(Zi» verder paf. 7|
(ADVERTENTIE)
ook zaterdagmorgen
Uit het Leidsch Dagblad van
25 Maart 1869:
J Ben jong meisje van New
York heeft in een dagblad de
volgende aankondiging doen 6
1 plaatsen: „Ik ben juist 20 ja- r
ren oud. Ik ben noch groot,
noch klein, noch dik, noch
j magerik ben gelijk ik ben.
Ik wil dat mijn man noch
sterke drank drinkt, noch ta-
I bak gebruikt en hij moet mij
- vrij laten om mijnen wil te
doen."
AdvertentieGas-coke d
0,45. H. J. Boetje, Schipper,
Oude Singel 5, 360, thans no. o
120.
I <^C8<^<iCS<^'Og<^<tC8oKt^ScKiOS
