eemarkt-sporthal
Inekka voor
ndoor-atletiek?
[Begeleiding in de sport moet beter
WNAU is niet op de hoogte met mogelijkheden van unieke Leidse hal
Bezwaren
II. Fokkens
Enquete
Perspectieven
ROPING-DOKTERSTRIKWERDALUCHT HART OVER ZIJN
55
BEVOEGDHEID
PLEZIER
SPORTKEURING
ONONTBEERLIJK
[DERDAG 13 MAART 1969
LEIDSCH DAGBLAD
0(1
(Door Bert Paauw»
,EIDEN Sfeerloos, weinig boeiend, niet geslaagd. Zo kwalificeerden de meeste nieuws-
dia de op 1 en 2 maart gehouden eerste Nederlandse indooratletiekkampioenschappen. Oor-
:en van dit mislukken? Dat zijn er diverse. Daar was in de eerste plaats de slechte inschrij-
r van onze topatleten, op de tweede plaats de geringe publieke belangstelling en op de der-
ilaats, en dat was wel de belangrijkste oorzaak, de omstandigheden waaronder deze eerste
npioenschappen plaatsvonden. Want de oude RAI bleek, de harde arbeid van de Amster-
mse organisatoren ten spijt, niet geschikt voor een dergelijk evenement. Een zaal, die te
al is om een baan met goede bochten in uit te leggen. Een zaal, waarin de atletes en atleten
>r niet verhoogde bochten en tussen pilaren lopen. Een zaal, waarin het verblijf bij koud weer.
»r het ontbreken van een verwarming, verre van aangenaam is. Al die factoren maakten
maken het voor atleten en publiek niet aantrekkelijk de weg naar de oude RAI in te slaan.
eze kampioenschappen ves-
\en nog weer eens pijnlijk de
dacht op het ontbreken van
Ioende accommodatie voor in-
r-atletiek in Nederland. Want
iet moment is er in Nederland
enkele sporthal te vinden
voldoende mogelijkheden
het bedrijven van indoor-
tiek. Maar dut zal niet lang
t duren. Met het gereedko-
i van de Leidse Groenoordhal
de Willem de Zwijgerlaan in
xistus. krijgt Nederland, en in
eerste plaats natuurlijk Lei-
de beschikking over een
tke gelegenheid voor de be-
mng van tal van zaalsporten,
mder indoor-atletiek
i unieke van deze gecombineerde
narkt - Sporthal is gelegen in de
dte: 75 meter. Met de lengte van
meter en de hoogte van 19 meter
iat de overdekte ruimte, niet
slerd" door de aanwezigheid van
en. ruimschoots de afmetingen
een voetbalveld. Voeg daarbij de
irming. de zeer goede verlichting
4 ergelijken met daglicht), de over-
1 aan was- en kleedgelegenheid,
toeschouwersgalerijen met
uratie. de faciliteiten voor radio
televisie en het parkeerterrein
dan 1000 plaatsen) en een idea-
scommodatie lykt voorhanden te
lem de Zwijgerlaan. Dat gebeurt dan
eens per week. en wel op vrijdag De
vloer van betonasfalt is op een der
gelijke "happening" wel berekend,
maar is minder geschikt voor de be
oefening van sport, en zeker waar het
de atletiek betreft. Daarom lijkt de
aanschaf van een of andere kunst
stof baan een noodzakelijkheid Een
tartanbaan zou natuurlijk geweldig
zijn maar dat lykt geen haalbare
kaart. Een grove berekening van de
zyde van de Sportstichting bracht
aan het licht dat een 200 meter baan
van tartanmateriaal ongeveer een be
drag van f 150.000 zou vergen.
De heer C. W. M. Gussenhoven, at-
letiekvertegenwoordiger in de Raad
van Beheer, het gemeentelijk lichaam
dat de sportbelangen van Leiden be
hartigt met de Sportstichting als
uitvoerend lichaamzegt hierover:
„Van een kunststofbaan zal niet veel
komen. Dat kost veel te veel geld
Het is al mooi dat er op de begroting
van de Sportstichting f 5000,is
uitgetrokken voor de aanschaf van
atletiekmiddelen. Het begin is er. Nu
moet het verder groeien".
Over de mogelijkheden voor de tech
nische nummers, waarop Nederland
door het ontbreken van voldoende
training in de wintermaanden hope
loos achteraan hobbelt, zegt de heer
Gussenhoven: „In de hal kunnen de
nummers hoogspringen, polsstok -
hoogspringen en kogelstoten worden
verwerkt. Een zandbak is er niet. dus
verspringen zie ik niet erg. De aan
lopen van de springnummers zullen
waarschijnlijk wel van tartan wor
den."
kt. want aan de Groenoordhal
n ook nog wel enige bezwaren.
- ten zoals volleybal, basketbal, en
Ibal zullen in de hal niet tot hun
komen. Die verdrinken een-
ig in de zee van ruimte. Verder
behalve sportlieden ook koei-
M ichapen en meer van dergelijke
oeters een onderdak aan de Wil
Maria Gommers. één van de
weinige toppers tijdens de kam
pioenschappen in de oude RAI.
De heer H. Fokkens. lid van de Am
sterdamse Atletiek Club (AAC) en
deel uitmakend van de zes man tel
lende adviescommissie indoor-atle
tiek van de Koninklijke Nederlandse
Atletiek Unie (KNAU) moet, op de
vraag wat hy van de Groenoordhal
vindt, eerst uitvoerig over de moge
gelijkheden van de hal worden inge
licht. Blijkbaar is hy en de commis
sie. die toch al een jaar bestaat, niet
op de hoogte met de bijna voltooide
bouw van een indoorhal die uniek
voor Nederland, ja zelfs voor West-
Europa kan worden genoemd. Een
merkwaardige zaak. Want bij een
commissie (waar verder nog de he
ren Van der Heyden. Vrencken, Hof
meester, Holkema en ir. Moormans
deel van uitmaken) die in het leven
is geroepen om de indooratletiek te
stimuleren, mag men dergelijke ge
gevens toch wel als bekend veronder
stellen. Na de verstrekte informatie
zegt de Fokkens grote mogelijkheden
in de Leidse hal te zien. In zijn wo
ning aan de Abraham Rademakers-
straat in het even ten zuiden van
Amsterdam gelegen plaatsje Ouder
kerk zegt hij: „Het streven is naar
vijf a zes verspreid over Nederland
liggende wedstrydgelegenheden. Op
het ogenblik hebben we eigenlijk geen
1 enkele die aan de eisen voldoet. Daar
om ls met de bouw van de Leidse
Groenoordhal een eerste belangrijke
stap in de goede richting gezet"
Door middel van de indoor-atletiek
ziet de heer Fokkens goede kansen
I het verlepte „mini"-bondje dat de
KNAU met haar 20.000 leden is, weer
wat op te peppen. Hy zegt: „Het pu-
j bliek kan by indoor-atletiek dank zij
de compacte ruimte waarin alles
plaatsvindt meer met de prestaties
j meeleven. Bovendien zijn de maan
den januari, februari en maart heel
I geschikt voor het bedrijven van wed
strijdsport. Het wedstrijdseizoen (mei
t/m september) valt, zoals met de
meeste zomersporten het geval is, wat
ongelukkig. Veel atleten zitten voor
overgangsexamens terwijl de meesten
ook niet bereid zijn hun vakantie
voor de atletiekwedstrijden te verzet
ten. In de eerste drie maanden van
het jaar heb je daar geen last van.
De opkomst bij de trainingen is in
die maanden zeer groot. Daarom
moeten er goede gelegenheden voor
training en wedstryden komen".
Waar bestaan de bezigheden van
de commissie op dit moment uit?
De heer Fokkens: „Op het ogenblik
zyn we bezig met een enquête onder
de verenigingen om hen te vragen
naar de mogelijkheden van indoor-
atletiek in hun omgeving". En dan?
..Dan willen we de clubs waar die mo
gelijkheden voorhanden zyn, stimu
leren tot de organisatie van trainin-
gen en wedstryden in dergelijke hal-
1 len. Want om indoor-atletiek ook
j voor de atleten aantrekkelijk te ma-
I ken, moeten er een aantal topwed-
i strijden worden georganiseerd, en
1 niet één zoals dit jaar het geval was
1 <de nationale kampioenschappen).
De heer Fokkens vindt wel dat er
aan de mentaliteit van de atleten en
i atletes nogal het een en ander moet
veranderen om de indoor-atletiek tot
een succes te maken. HU zegt: „De
inschryving van de topatleten bU de
nationale kampioenschappen was zeer
teleurstellend. Slechts een handjevol
(Mieke Sterk. Corrie Bakker, Maria
Gommers) liet zich zien. Velen die
niet kwamen, hanteerden het argu
ment: .diet past niet in onze winter-
training. We werken naar een top in
de zomer". Maar dat is onzin. Kyk
maar eens naar het buitenland. Daar
blUven mensen als een Beamon en
Foshbury ook het hele jaar in vorm".
In leder geval openen zich voor de
vaderlandse atletiek en vooral voor de
Leidse atletiekolubs met de op 13 sep
tember officieel te openen Veemarkt-
Sporthal grote perspectieven.
Aan AV Holland, de Bataven, AVL
en niet in de laatste plaats aan de
KNAU de taak door middel van trai
ningen en wedstrUden te komen tot
een frequent gebruik van de hal. En
wil men het publiek warm maken
voor indoor-atletiek zullen er onder
de wedstrUden ook enkele van allure
Een beeld van het indruk
wekkende interieur van de Groen
oordhal. Duidelijk blijken uit de
ze foto de grote mogelijkheden,
die de hal voor de indoor-atletiek
biedt. (Foto LD/Holvast)
moeten zyn. Dat men in Leiden echt
wel een topwedstrijd kan organiseren,
bewijst AV Holland elk jaar weer
met haar wedstrijden om de Gouden
Spike.
Wat de verenigingen natuurlUk het
meest interesseert zUn de financiële
consequenties daaraan verbonden.
Het is zaak de zaalhuur niet te
hoog op te schroeven (er gaan ge
ruchten over zeer forse bedragen),
anders is het voor de clubs niet ver
antwoord gebruik te maken van de
hal. De nog vaak voorkomende ge-
dachtengang bU overheidsinstanties
dat exploitatiekosten van een sporthal
er via de verenigingen moeten uit
komen, ls een foutieve. Want dan
wordt een te grote financiële druk op
de verenigingen gelegd en bestaat het
gevaar dat er van alles in de hal
wordt georganiseerd, behalve sport.
EIpEN Het is in de sportwereld stil geworden rond
lërsoon van de Utrechtse chirurg R. Strikwerda. Onwezen-
I stil. Ruim een jaar geleden nam de nu 38-jarige specialist
opzienbarend initiatief, dat mede dank zij een verrassende
(noeuvre van de Leidse beroepswielrenner Gerben Karstens
[de sportpagina's van de dagbladen opmerkelijk veel aan-
tht kreeg.
tokter Strikwerda had op 5 januari 1968 een bijeenkomst
Ihet KNVB-sportcentrum in Zeist) voor beroepswielrenners,
fcgleiders, soigneurs en sportjournalisten belegd. Centraal
|nt tijdens deze bijeenkomst was de dopingbestrijding.
[edaagd door een uitvoerig en
(lijk college van de Belgische ex-
professor De Vleeschhouwer,
r de methode van zUn urine-on-
zoek en door inleidingen van de
Uo-sportjoumalisten Theo Koo-
n en Dick van Ryn ondernam
rstens toen een felle aanval op de
■echtse arts.
Jn 1963 by de wereldkampioen-
lappen in Ronse heb ik van de door
KNWU aangestelde medische be-
eider doping gekregen", zei Kars-
I is Deze beschuldiging sloeg als een
n in. Weliswaar wilde de sinds zyn
tfeljjk in Prinsenbeek wonende
'rstens niet vertellen wie de medi-
begeleider was, maar insiders
ken, dat dokter Strikwerda in die
r?n bondsarts was. Daar stond hU
i Dokter R. Strikwerda, de man
JË i het initiatief had genomen voor
JÊ ere dopingbestryding. maar ook
inan, die vUf jaar eerder stimulan-
1 zou hebben verstrekt aan wiel-
nners.
De aanwezigen wachtten in span-
h?. Dokter Strikwerda nam de hem
"kcworpen handschoen direct op.
heb nog nooit een renner scha-
6®® iyke stimulerende middelen gege-
gyl k Karstens en ook de andere leden
111 de ploeg kregen indertyd van my
Wules met oranje gekleurde, ge-
m a7We muisjes. Pseudo-doping dus
ar* Was *°en van meninB dat zU het
e® lenover de andere deelnemers aan
[80 'Wereldkampioenschappen, van wie
«len wel drogeerden, psychologisch
hadden. Ik geef toe. dat ik het
1 dhisch verwerpelUk vindt".
lj-j Deze „openbare bekentenis" werd
■ttepteerd. Dat nam echter niet
p f. dat andere minder sensatio-
Öt. maar toch zeer belangrUke I
""fen, die er op die byeenkomst aan l
de orde werden gesteld, wat op de
achtergrond kwamen te staan. Ten
onrechte. Neem byvoorbeeld de uit
niet minder dan 93 vragen bestaande
enquête, die dokter Strikwerda onder
de aanwezigen hield. De gegevens van
deze enquête vormen een goede basis
voor verder onderzoek. De Utrechtse
arts heeft er ook een rapport over
opgesteld, dat hU, vergezeld van en
kele aanbevelingen die byzonder nut
tig kunnen zyn by de dopingsbestry-
ding, aan het ministerie van Cultuur.
Recreatie en Maatschappelijk Werk,
de Nederlandse Sportfederatie, het
Nederlands Olympisch Comité en alle
Nederlandse sportbonden stuurde.
Het eerste punt. dat in dat rapport
werd aangesneden, was een systema
tisch georganiseerde voorlichting.
Verder werden er vele aanbevelingen
gedaan ter verbetering van de do
pingcontrole, waarby dokter Strik
werda ook stelde, dat de bonden er by
de overheid op moesten aandringen,
dat er een wettelyke regeling betref
fende doping zou worden gemaakt.
Het rendement van alle maatregelen
zou. zo meende de Utrechtse chirurg,
maar gering zyn als niet tegeiykertyd
verbeteringen zouden worden aange
bracht in het werkklimaat van de
wielrenners. Een van de belangrijkste
maatregelen, die in het rapport werd
aanbevolen, was. dat er "n max'mum
aan koersen zou moeten worden vast
gesteld, waaraan renners mogen
deelnemen.
Dokter Strikwerda behandelde in
zyn rapport, dat op de situatie in de
KNWU betrekking had. ook de bege
leiding, die naar zyn mening, nog wel
JAN JANSSEN en GERBEN KARSTENS
gestampte muisjes in Ronse '63
het een en ander te wensen over liet.
Het belangrUkste was, dat de medi
sche commissie tot zes of acht perso
nen zou worden uitgebreid van wie er
één zo mogelyk in vaste of part-time
dienst. Voor de verzorgers zou er een
i bevoegdheid dienen te komen, waar-
I door één- een tweejarige cursussen
J met verplichte examens en stages
moesten worden georganiseerd. Ver-
der waren er betreffende fabrieks-
I ploegen de volgende opmerkelyke
wensen:
a. toezicht op het aantrekken van
verzorgend personeel:
b. verbinding van een medicus aan
de ploeg;
c opnemen van clausules in de con-1
tracten betreffende verzekeringen
en arbeidsongeschiktheid.
De laatste, maar zeker niet de
minst belangrijke wens was. dat er
een overdekte wielerbaan zou worden
gesticht. Een aantal van deze aanbe-
velingen zou. zo liet het KNWU-be-1
stuur de heer Strikwerda destyds
weten, na voorbereiding worden ge
concretiseerd.
Nu. een jaar later, blykt echter,
niet dat er, naar aanleiding van het'
rapport opzienbarende wyzigingen in J
de houding van de diverse sportbon-
den ten opzichte van de dopingbe-1
I stryding zyn gekomen. Wat is de oor-1
zaak van deze teleurstellende resul
taten van het in opzet zo goede ini
tiatief?
Dokter Strikwerda: „In mei 1968
heb ik dat rapport waarin ook richt-
lUnen werden gegeven op welke wyze
de dopingbestryding in de regle
menten kan worden ingepast, by het
ministerie, de NSF. het NOC en de
sportbonden ingediend. Wat ik nu wel
zou willen weten, is, wat men er mee
heeft gedaan". Heeft de heer Strik
werda dan geen reacties gehad?
„Praktisch niet. Toen ik vorig jaar
met het comité topsport op bezoek
was by de vaste kamercommissie van
C.R.M., werd myn rapport wel even
ter sprake gebracht. Verder is nog na
die byeenkomst in Zeist de mogelyk-
heid geschapen, dat beroepsrenners
zich regelmatig by professor Bierste
ker kunnen laten onderzoeken. Maar
daar is het dan ook by gebleven".
Het ligt voor de hand, dat het uit-
blyven van enthousiaste reacties één
van de belangrykste redenen is ge
weest. voor 't besluit van de Utrecht
se arts om zyn verdere plannen te la
ten varen, ook al zegt hy zelf: „Ja,
myn plannen zyn een beetje in de
mist blyven hangen. Niet, omdat ik
geen steun zou hebben gehad, want
de KNWU had my die destyds toege
zegd. Maar ik vond zelf, dat ik wat
rustiger aan moest doen. Bovendien
gaat zo goed als al myn tyd in myn
dageiyks werk (naast een praktyk als
chirurg heeft dokter Strikwerda nog
een Instituut voor physische therapie,
heilgymnastiek, massage en physio-
therapie en een opleiding voor phy-
therapie en een opleiding voor
physiotherapeuten) zitten en heb ik
dus weinig of geen gelegenheid meer
om er andere bezigheden op na te
houden".
Als men echter weet, dat dokter
Strikwerda van 1963 tot '65 KNWU-
arts is geweest, van '61 tot '65 club
arts van Go Ahead, met welke club
hy trouwens nog een geregeld con
tact onderhoudt, en in het seizoen
'07-'68 gedeelteiyk de medische bege
leiding en ook de conditietraining
van de SC Gooiland verzorgde, is het
duideiyk, dat hy voor de sport altyd
tijd zou weten vry te maken.
Dat biykt ook als hy stelt: „Ik heb
vroeger zelf aan atletiek gedaan.
Toen en ook later als begeleidend
a' ts heb ik altyd veel plezier in de
sport beleefd".
De dopingbestryding biyft hy zo
veel mogelyk volgen. „Uit cUfers van
d" KNWU blijkt, dat er vorig jaar
minder renners op doping zyn be
trapt, dan in 1967 Toen leverde
vijltien procent van de controles een
positief resultaat op. terwyl dat in
1968 zes procent was. Eenzelfde ten
dens Ls er in België waargenomen",
aio us dokter Strikwerda.
Houdt dit nu ook in dat er minder
wordt gedrogeerd? De Utrechtse arts
meent, dat te moeten betwyfelen ..Er
zyn dopingsmiddelen, die door het
gebruikelijke urine-onderzoek niet
kunnen worden aangetoond. Boven
dien vraag ik my af of men de laat
ste tyd niet steeds meer met andere
preparaten, met name hormonen, is
gaan werken. Hormonen zyn overi
gens niet minder gevaariyk dan do
pingsmiddelen Die preparaten heb
ben namelyk een complex van by-
w ei kingen en volgens my kan nie
mand de gexolgen, die hormonen
kunnen hebben, aanvaarden, als die
uitsluitend gebruikt worden om
sportprestaties te verhogen".
De veelbesproken medische bege
leiding van de Olympische ploeg is
een volgend punt van discussie met
de heer Strikwerda. „Ik ben niet
precies op de hoogte van het werk,
Dr. Rein Strikiverda (38)
nog geen reacties"
dal de medische commissie van het
NOC vóór en tydens de Spelen ver-
J richt heeft. Ik kan nu slechts enkele
algemene op- en aanmerkingen ma
ken. Ik vind. dat by de keuring van
sportmensen, die in aanmerking ko-
1 men voor een uitzending op langere
termUn de vrouweiyke leden op
zwangerschap moeten worden ge
controleerd. Zo"n onderzoek dient ge
woon een programmapunt te zUn.
Verder heb ik helemaal niet begre
pen van de affaire rond de uitzen
ding van de bokser Henko Baars. In
dit geval had men de man eerst thuis
neder moeten onderzoeken en hem
ty goedkeuring later naar Mexioo
n.oeten laten gaan. De fouten, die
er zouden zyn gemaakt, zUn naar
myn mening, het gevolg van het
I feit, dat de ai tsen op parttime basis
voor het NOC werkten. Daardoor kan
men in bepaalde situaties in tydnood
komen. Medische begeleiding in de
sport kan niet meer als hobby wor
den beschouwd".
Hoe het wel moet? „Laten we de
Olympische Spelen van 1972 in Mün-
c'nen als voorbeeld nemen. In 1971
zullen er in praktisch alle takken van
sport dan al voorselecties worden
gehouden. Vanaf dat moment moe
ten er tenminste drie artsen, in full
time dienst, worden ingezet om de
kandidaten te volgen en te begelei
den".
In het rapport, dat dokter Strik
werda over de dopingbestryding
gemaakt heeft, kreeg de medische
sportkeuring ruime aandacht. Wat
vindt hy van de sportkeuring?
„Voor de Jonge sportbeoefenaars
tot dertig Jaar is een twee- tot drie
jaarlijkse keuring voldoende. In de
praktyk is gebleken, dat er in die
jaren by sportmensen geen of weinig
lngrUpende wyzigingen voorkomen.
Na een ernstige ziekte of een opera
tie byvoorbeeld, is een nieuwe keu-
r.ng uiteraard wel noodzakeiyk. Het
ls eveneens noodzakeiyk, dat de keu
ring van mensen ouder dan dertig
jaar frequenter wordt uitgevoerd.
Verder is het wertseiyk, dat er by de
sportverenigingen de instelling wordt
gekweekt, dat jongeren al vóór zy
aan de training beginnen, medisch
gekeurd worocn. Thans verplichten
de reglementen slechts, dat men ge
keurd is voordat er aan wedstryden
wordt deelgenomen".
„Voor topsporters zou het boven
dien geen overbodige luxe zyn als
aan de keuringsbureaus ook psycho
logen verbonden waren. De vereni
gingen zouden daar ook met de
.jnoeiiyke gevallen" terecht kunnen.
De sportarts heeft zich de laatste Ja
ren reeds een vaste plaats verwor
ven Hoe staat dokter Strikwerda te
genover de sportpsychologie? „By
piofessionals is een psycholoog, net
als in het bedryfsleven. noodzakeiyk.
Verder is zo'n functionaris uiteraard
ook voor de topsport, waarin de be-
o°fenaars vaak in meer of minder
gr«'te groepen lange tyd voor trai
nings- en wedstrydtrips van huls zyn,
onontbeeriyk".
