riekse planoloog ziet
de toekomst steden van
!0 tot 70 miljoen zielen
KRYPTOGRAM
mmïïM
m w
Kom er ACHT-er
De Pim- en Pom-ni-bus
Jfe wereldstad of metropool komt de ecumenopolis
„Geef ik zakgeld
genoeg'
fjBDAG 16 FEBRUARI 1969
:tra
LD EXTRA 5
je
ij leven, in dit jaar waarin misschien de eerste mens voet zal zetten op een andere
planeetop onze goede aarde nog in dorpen en steden. Een aantal miljoenen in
ien die zo groot zijndat we ze aanduiden met de naam metropool. Maar de ont-
•keling gaat snel. Steden klonteren aaneen tot agglomeraties en agglomeraties groei-
oaneen tot randsteden. Daarmee zijn we nog niet aan het einde. Want ook de rand-
ien beginnen elkaar dicht te naderen.
ik o
de n
r doo r wat er dan aan monstrueuze huizenzeeén
maal 0 °ntstaan, heeft de Griekse planoloog Con-
ylope ^os A- Doxiadis nieuwe naam bedacht:
ne ji nenopolissen. Hy ziet er al twee groeien. Ste-
ke gebieden, waarby in vergelijking Tokio en
r York slechts stadjes zijn: de ecumenopolis
me* ton-Washington met 37 miljoen mensen en
n oo groter de Tokio-Fukuoka-gordel met een be-
disci van 65 miljoen.
,p gflijjn kort geleden in Amerika gepubliceerde
eige .JEkistics- an introduction to the science of
I g0( an settlements" zegt Doxiadis: „Het angst-
kende probleem dat voor ons en onze kleinkin-
Idhou n hgt, ligt in de versnelling van de bevolkings
rad) De mensheid heeft de eigenschap ontwik-
om een aantal jaren vooruit te zien, bij-
beeld tot aan het einde van zyn leven of
de Griekse woorden voor „huis" en „zich vesti
gen".
Dixoadis ziet in de verstedelijking van onze aar
de het meest urgente probleem waarvoor de mens
heid is gesteld. Naar zijn berekening leeft al bij
na de helft van de wereldbevolking in steden.
Steden die. zo heeft hij berekend, op dit moment
groeien met 1.2 procent per jaar of meer.
..In het jaar 2100", zegt Doxiadis", zal de wereld
bevolking meer dan zeven maal zo groot zijn
dan op dit moment. Dan zullen we te maken
hebben met ecumenopolissen, steden, die geen an
dere grenzen zullen hebben dan de kustlijnen van
oceanen, de grenzen van voedsel producerende
gebieden of hooggebergten'.
Het begint, we kunnen het gemakkelijk ervaren,
nu al knap benauwd te worden in een nog>
over vier landsgrenzen reikende ecumenopolis. Het
is al bijna niet meer mogelijk haar te doorkrui
sen zonder buiten een min of meer bebouwde
kom te geraken.
Een ieder, die per auto van Amsterdam of Den
Haag naar Noord-Frankrijk rijdt, weet het. En
tussen Den Haag en het Roergebied (verbonden
door een goede autoweg) groeien de dorpen en
steden ook langzamerhand naar elkaar toe. Ei
genlijk is alleen het gebied tussen Arnhem en de
Duitse grens nog vrijwel open. Maar voor hoe
lang nog?
Onze ecumenopolis is echter nog altijd min of
meer leefbaar. Of zij het in door Doxiadis ge
noemde jaar 2100 nog zal zijn? Misschien zal
zijn nieuwe wetenschap, „ekisticsdaar het ant
woord op geven.
«kïnSOJWrKm-
HÉB
II nq p*"krr<
Als een zich uitbreidende olievlek ligt op de
kaart van westelijk Europa nu al bijna de
ecumenopolis van het jaar 2100. waarover de
Griekse planoloog Doxiadis zich ernstig zor
gen maakt. Deze gigantische stad omvat het
dichtbevolkte stedelijkegebied tussen Bir
mingham-Londen, Amsterdam, Frankfort en
Lille. De beschouwing met name tussen
het agglomeraat Parijs en het Noord-franse
industriegebied rond Lille zet zich in een
steeds sneller tempo voort. Slechts de witte
vlekjes op de kaart zijn nog dunbevolkte ge
bieden.
koffl [stens tot aan een volgende generatie. Dat be- WcSt-EllTOlKl
cr iu nde het voorzien van slechts kleine verande-
e, nde het voorzien van slechts kleine verande-
tn. In onze dagen echter vinden diezelfde
ie g, nderingen niet plaats in dertig of vijftig jaar,
recor r in een of twee",
allee
wereld kent op dit moment 141 metropolen,
chenmet meer dan een miljoen inwoners.
W# zijn 56 metropolen met een bevolking
heel meer dan 2 miljoen en drie met meer
t li, tien miljoen mensen. Er zijn ook 24 stedelijke
n ha omeraties met een bevolking van meer dan
miljoen mensen, dertien agglomeraties van
dan vijf miljoen en vier met meer dan
miljoen inwoners. Die agglomeraties groeien
k hei
>esteir
iÜ al
nie As dichter aaneen.
isdcs
kunnen de enorme problemen, die deze ver
rijking met zich meebrengt", zegt Doxiadis.
meer oplossen met de conventionele me
ien, die ontstaan zijn sinds de mensheid ne-
ettingen stichtte, die we steden gingen noe-
Wat nodig is. volgens deze planoloog, is een
twe wetenschap, die hy „ekistics" noemt, een
ird, dat hij vormde uit een samenvoeging van
dis-
noon
a eet
wei-
mei
siteit
an-
Voor wie de kaart van West-Europa beziet en re
kening houdt met de voorspellingen van de Griek
se planoloog, is de ecumenopolis al bijna zicht
baar. waarin het grootste deel van de Nederland
se bevolking zal leven-
Die ecumenopolis zal dan omvatten de agglome
raties Randstad Holland, Rijn- Roergebied, Ant-
werpen-Brussel-Noordfrans industriegebied en
Londen. En met de toekomstvisie van Doxiadis zou
daar zelfs de agglomeratie Parijs nog bygeteld
kunnen worden.
Zonder Parys en zyn agglomeratie «momenteel
ongeveer 8 miljoen inwoners) is die ecumenopolis
thans al aanzienlyk van omvang. De Randstad
Holland (4 miljoen inwoners), het Ryn-Roerge-
bied (10,4 miljoen), het Belgische-Noordfranse
stedenagglomeraat <2,8 miljoen) en de agglome
ratie Londen (11,5 miljoen) vormt nu al bijna
een aaneengesloten stedelyk gebied met by na 29
miljoen mensen.
Het agglomeraat Londen mogen we gerust by de
ze West-Europese ecumenopolis rekenen, want de
tunnel onder het Kanaal komt er natuurlijk. Daar
valt in een toekomstvisie op ruimtevaart en even
tueel zelfs vestiging van mensen op andere pla
neten nauwelijks aan te twyfelen.
„Geef ik genoeg zakgeld?" Deze bange
vraag (en nog een heleboel andere vra
gen) probeert het Gezins Begrotings In
stituut te beantwoorden in een zojuist
verschenen boekje, dat „Zakgeld voor de
schoolgaande jeugd" heet.
Kinderen moeten met geld leren omgaan.
Zakgeld kan daarbij een uitstekend „leermid
del" zijn, vindt het GB.I. Ouders moeten
zakgeld niet als „luxe" zien, maar zich even
min laten beïnvloeden door kinderverhalen
over het hoge zakgeld dat andere kindertjes
wel zouden krijgen. Het kan nuttig zijn om
eens over zakgeld te praten met de ouders
van vriendjes en vriendinnetjes. Deze en nog
vele andere tips vindt men in „Zakgeld voor
de schoolgaande jeugd", dat voor drie kwar
tjes te koop is bij de Bondsspaarbanken Het
kan ook besteld worden bij het G.B.I.. Boter-
sloot 27, Rotterdam, gironummer 602786.
Dan kost het wel twee dubbeltjes meer, van
wege de verzendkosten.
Als het weer ze mee-zit,
stap-pen Pim en Pom
's mor-gens vroeg de deur uit
voor een straat-je om.
Knik-kend met hun kop-j es,
wui-vend met hun staart,
Pim voor-op na-tuur-lijk,
Pom, wijs en be-daard.
En als het hard re-gent.
dan zegt Pomgeen nood.
Pom doet ho-kus-po-kus.
Pom wenkt met zijn poot.
Toet.een mooi klein bus-je
stopt al voor de deur.
Pim', zegt Pom, je pet-je'
jij bent de chauf-feur'.
Men-sen in de re-gen
kij-ken e-ven om:
wat is dat voor bus-je?
Zijn dat Pim en Pom?
Jaeen poe-ze-bus-je,
groot ge-noeg voor twee.
maar één pas-sa-gier-tje
kan er nog wel mee.
Rij-en ln de re-gen.
Wil je? Heb je zin?
Steek maar op je hand-je!
Kom maar! stap maar in.
't Is een poe-ze-bus-je,
daar-om heet het dus:
(dat heeft Pom be-dacht hoor)
Pim- en Pom-ni-bus.
MIES BOUHUYS
Kunt u de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
Tinden? De juiste oplossing vindt u elders in dit nummer.
Horizon taai.
1. Ja meer die klaagzang bedoel
ik hier
8. Uitstekend, vader voor zijn zo
merverblijf
10. De open groeven in Carrara le
veren het u
13. De dochter van Laban werd de
vrouw van Jacob
14. Heeft vaak haar op de taaiden
16. Hoeveel maal heb ik u reeds
om dit schaapkameel ge
vraagd?
18. Neem dat schoenmakersge
reedschap weg
20. De trotse eigenaar van 14 hori
zontaal
21. De berg staat pal aan de weg
23. De roem zit in het omgekeerde
begin van 42 horizontaal
24. Het klinkt of vader de afkor
ting is vaai een luchtvaartmaat
schappij
25. Een pan sterke drank voor het
houten beschot
27. Sommige mensen noemen het
een pierenversohrikkertje
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
28. Naar beide kaai ten een .Jek
ker" beroep
29. Als u dit vangt blijft uw netje
leeg
DE VORST VALT AAN
TIPS TER VOORKOMING VAN HET I I.
VRIEZEN VAN UW WATERLEI0I! 3!
■WÜ'KENl
Alz0 NBB
L 0 E P|N I
K ORjBBE 5
BCBH AK|
E STlSlC
5 TAPBT A|
TBF'AM I Cj
E VE'NBClOl
R l LBLflP
ÉLBMO TB
A L MBC;A N
R A AMBKA
mB I 0'NBT
■sneep
FBFTTTgiöB
0 ABN 0 NBB
E rsbp o p E
LAANlERF
iBR u CBAB
E 51T1PA5
BTEBL AMP
1 E N AAMBA
ETBSIP U L
E kBvbar K,
T|EIKBAB
ASTABW AL
LESBC ENE
onBte lBk
N BC H l-L.i
Zit uw hoofdkraan
watermeter in de kei
der. sluit dan het kelJ
derraam goed af en
bescherm de hoofd
kraan /watermeter
met b v kranten
Zit de hoofd raan/
watermeter ineen put
buitenshuis,zorg dan
dat de put GOED ge
sloten is en bescherm
de hoofdkraan/meter
met b.v. kranten
ZO SLUIT U DE LEI Dli GEN 5
GOED AF
•.1. Oraai de hoofdkraan dicht
en open het aftapkraantje
2 Open nu in het hele huis al'
koud. en warmwaterkrar
en spoel daarna deW.C
3 Blaas vervolgens ALLE lei
dingen goed door
l* Sluit nu alle kranen weer. he-
halve het aftapkraantje C at
sluit upas voor u de hoc.d.
kraan weer opendraai t
VERGEET OOK UW GASGEISER NIET
De eerste prys van f 5 wrerd toe
gekend aan mevr P. Vogelaar,
Westeinde 12, Leimuiden, de twee
prijzen van f 2,50 aaai de heer D
v. d. Plas, Mr. Donker Curtius-
straat 7 te Katwijk aan Zee en de
lieer H. J. Koopman, Verdam-
6traat 58, Leiden.
30 In deze streek vindt u mijn vo
gel
33. De kapper heeft in de opera
een mooie naam
36. Hef de vogel woning maar op
37. Het paaoxi werd bits toen hij
dit deel in de bek kreeg
40. Populaire naam voor vlakelas
tiek
41. Hou de post tegen, vrieaid
42. Gedraaide 23 .horizontaal -f 69
cm staan in voor wezenlijk be
staande
44. Kunt u deze munt Frans lezen?
45. Het is erg in het dranklokaal
46. Een Europeaan zingt anders in
het koor
48. Op N. Celebes vindt men de
Haagse voetbalclub
49. De vracht is aan daling onder
hevig
50 Speciaal bioscoopzitje.
Vertikaal.
2. Wie nobel is doet leed vergeten
3. Een Europeaan samen met de
ongeluksgodin op het landgoed
4. Gebruikt de bijenhouder een
merkei
5. De blinde gaat er meestal aan
(chirurgie<
6. Neem de band ma Hij leert u
zwemmen
7. Loert dagelijks langs de weg
9 Renesse bezit nog het buiten
dijks land
11. By deze paal niet parkeren
vanwege de vis
12. Van elk vreemd geluid in huis
krijgt hij de schuld
15. Een vlug etui om melk te ko
ken
17. 43 vertikaal doorelkander voor
deze drank
19. De rivier uit 25 horizontaal
20. In Harmeien op zoek naar dit
scharnier
22. Met haring zo uit het zoute
vocht
24 Als je sterk bent. kun je in het
begin een pot<je> breken
26. Met een vod aan de rol
27. Een buitenkansje deze ontste
king van de oorspeekselklier
31. De koeter als distilleerder?
32. Er zit pit in deze aanwijzing
34. Vrijgevig voor deze kleine ka
beljauw
35. Een Franse vriend gaat met
Ant naar deze vezelsteen
37. Roept u maar hulp in voor uw
werkkring
38. Een omgekeerd ei
39. Het vliegveld waar men zich
aan de letter houdt
42. Bij de radio zit de snelheid e»
al in
43. Zie 13 horizontaal
45. Een afgod als zak
47. Die e is een goede inval van Je
Oplossingen onder het motto
„Kryptogram" dienen voor woens
dag sl&. te 9 uur vm. in het bezit te
zijn van de redactie, Wittesingel 1
te Leiden. Onder de goede oplos
singen stellen wij een eerste prijs
van f 5 en twee prijzen van f 2.50
beschikbaar waarnaar alleen abon
nees kunnen mededingen.
