bAi
11
r
Leidse garageho
bestuursleden BOVAG)
over de 58ste RAI
VOOR ONS HOEFT HET NIET
VROUW WIL HAAR
EIGEN WAGEN
af.
Twintig
nieuwe
typen
PERSONEN
AUTO'S
23 februari
ELF DAGEN
■jjjjiNergens in
Randstad
mcurrentie
zo sellerp"
Na de tweede auto komt de derde
IAO 12 FEBRUARI 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
Het bezitten ran een auto
voor puur particulier gebruik is
een bijzonder prettige, maar be
slist geen goedkope luxe. Voor
wie het financieel kan doen, le
vert het natuurlijk geen proble
men op. Maar er rijden er zo-
velen, die zich deze luxe nauwe
lijks of eigenlijk niet kunnen
veroorloven.
Na de prijs van de aanschaf
fing, de hoge kosten voor ben
zine, de premie voor de verze
kering en de verfoeide bijdrage
aan de wegenbelasting komt
voor hen het onderhoud in de
vorm van de nota van een ga
rage als het sluitstuk van de
ellende. Natuurlijk wordt er
dan gemopperd (om het zacht
uit te drukken) op die garage.
Ter gelegenheid van de 58ste
RAI, die morgen opent, laten
wij twee garagehouders. be
stuursleden van de Bovag in
Leiden en omstreken, aan het
woord. Het blijkt, dat in de ga
rages toch ook niet alles koek
en ei Is. Het zal de pijn van de
margerijders uiteraard niet
kunnen wegnemen. Maar mis
schien kan deze pijn wat wor
den verzacht door de smart te
delen. De garagehouder vraagt
geen medelijden, maar wat be
grip kan geen kwaad. Tussen
twee vuren zitten is ook niet al
les
De 58ste RAI-tentoonstelling,
deze maal gewijd aan personen
auto's wordt gehouden van don
derdag 13 tot en met zondag 23
februari in het Nieuwe RAI-ge-
bouw in Amsterdam. De toegangs
prijs bedraagt f 3.50. De openings
tijden zijn dagelijks van 10-17 en
van 19-22 uur, zondags alleen van
10-17 uur.
Het zal nodig zijn de parkeer
terreinen langs de Europaboule
vard in Buitenveldert mede te ge
bruiken voor degenen, die per
auto naar de RAI komen. Omdat
de afstand van deze terreinen
naar het RAI-gebouw voor menig
een te groot zal zijn om te voet
af te leggen, is er een speciale
pendeldienst georganiseerd.
(Door Koos Post)
iEN „Die R.A.I.
voor mij hoeft het niet. Het wordt nogal opgeblazen,
veel publiciteit. Maar er is tijdens die R.A.I. echt geen
ie in de autoverkoop. Zeker, er zijn wel mensen, die op
pw een auto kopen, maar tien tegen één, dat zij al enige
iet een garage in gesprek zijn. Dat gesprek wordt in Am-
im afgerond. Het staat wel aardig als je tussen neus en
I kunt zeggen: „Ik was nog even op de R.A.I. Ik heb er
jito gekocht
het ivoord is de heer P. C. Reizevoort, vice-voorzitter van de
ng Leiden en omstreken van de Bovag, in het kort gezegd: de
tan garagehouders.
rzltter Th. J. M. van der Velde valt hem onvoorwaardelijk bij:
Jje R.A.I. is een prachtige etalage voor ons vak, maar meer
ijk niet. In al die jaren, dat ik nu meeloop, heb ik zegge en
pe één auto daar verkocht. Ik geloof trouwens niet, dat
4 pas op de R.A.I. zijn keus bepaalt. Weineen. Men weet echt
m wel welke wagen men gaat kopen. Daar kan geen R.A.I.
4 van af brengen. Men kijkt eens uitvoerig rond, laat zich
\oerig voorlichten, maar koopt toch de wagen van zijn keuze.
ons levert zo'n tentoonstelling in hoofdzaak contacten op.
die strekken zich meestal over vele maanden later uit".
worden doorberekend, heeft deze op
den duur natuurlijk toch invloed. Er
wcrdt wel geklaagd, dat men voor een
niet-ervaren monteur evenveel moet
betalen als. voor een eerste klas vak
man. maar dat is een misvatting. We
rekenen het gemiddelde Naast een
volledig geschoold vakman lopen er
in onze bedrijven drie of vier minder
geschoolde krachten. Zij doen hun
weik onder toezicht. Anders zou het
helemaal niet zijn te betalen. Nu
komt een uurloon (exclusief btw) zo
tussen de dertien en zestien gulden.
Hadden wij alleen eerste monteurs
in dienst, dan zou men per uur 22
of 23 gulden moeten betalen
Dat neemt overigens niet weg, dat
wij naar zoveel mogelijk vakbe
kwaam personeel streven. Maar het
aanbod is ook in ons gebied
te gering. Het feit, dat de V.A.M.
in Voorschoten en dus vlakbij is ge
vestigd, speelt daarbij kennelijk geen
enkele rol. Misschien is dat gebrek
aan animo terug te voeren naar de
tijd, dat het personeel in de garages
werd onderbetaald. Toen er nog gro
te verschillen bestonden tussen klein
en grootmetaal. Die verschillen
bestaan wel niet meer, maar het
aanbod is nog steeds te klein. Daar
staat dan wel tegenover, dat de kwa- I
liteit van de auto's steeds beter wordt,
waardoor er per monteur meer auto's
kunnen worden behandeld. Maar dat i
is niet oneindig rekbaar, anders komt
de veiligheid in gedrang".
R.A.I. was niet het doel
jns gesprek met de heren
jer Velde en Reizevoort.
n de aanleiding. Wij wilden
over het garagebedrijf in het
ien en dat in Leiden en omge-
i het bijzonder.
garagebedrijf vormt een veel
den en vaak ook omstreden
ie. Vooral bij personen, die
r net een auto kunnen ver
in. En de cijfers wijzen uit.
It een niet onaanzienlijk deel
autorijdend Nederland. Bij hen
soms ongepeperde rekening van
age vaak als een onverteerba-
in op de maag. Onvriendelijke
tingen liggen dan voor in de
die verwijten terecht? Zijn ga-
iuur? Té duur
rcer Van der Velde en Reize-
pillen grif toegeven, dat gara-
lur zijn. Maar té duur. Ze
then zo'n beetje als ouders die
Bet boos meer kunnen maken
pe halsstarrige onwetendheid
hbeter-weten-in van hun kin-
Maar over opmerkingen als „Je
11 een tientje kwijt als je maar
s drempel rijdt" kunnen zij
i nog wel opwinden. „Klink-
reageren zij bijtend.
De heren Th. J. M. van der i Reizevoort menen, dat dit nog te wei-
Voldoende
even enkele oorzaken, die het
voor een garage duur maken,
garage vraagt een grote opper -
een groot pand- Dat kost geld,
ld.
e geperfectioneerde!* de auto
hoe ingewikkelder de reparatie,
(stbaarder de apparatuur daar-
pat vraagt hoge investeringen,
de magazijnen liggen de talloze
onderdelen hoog opgestapeld,
zit een fiks bedrag niet direct
levend geld in.
premies, die moeten worden be-
voor de verzekering om gedekt
n tegen, welke ontstaat door
i (niet te'voorkomen!) in het
f, liegen er niet om. Een dop
ten, een moer niet aangedraaid,
otslng, wie is de schuldige? Wie
lthet gelag? De garage moeter
orbereid zijn, want waar men-
'erken worden fouten gemaakt.
Mankracht
mensen werken er juist veel in
garage. Dat is de voornaamste
I. dat de rekening zo kan oplo-
~Tr is in een garage mankracht
veel mankracht. En die is erg
..Rationalisatie is maar op be-
schaal mogelijk. We zouden
administraties in één computer
len stoppen, zo dat dat te be-
zou zijn. Maar een ontsteking
een auto kan nu eenmaal niet
een computer worden afgesteld.
zovele andere dingen in een
«e om mensenhanden vragen. De
te is daar het belangrijkste. Daar-
f is de kostenfactor ook zo moei-
°P te vangen. Hoewel de stij-
I van de lonen officieel niet mag
De heren Van der Velde en Reize
voort zijn van mening, dat er in Lei
den en omgeving op dit moment wel
voldoende garages zyn om de vraag
van het groeiende autopark op te
vangen. Maar of dat in de toekomst
zo zal blijven is een grote vraag. In
verscheidene bedrijven liggen plan
nen tot uitbreiding in verschillende
stadia gereed. Maar het is in Leiden
een vrij moeilijke zaak-
„De binnenstad moet nodig
werden gesaneerd. Daarom is 't haast
onmogelijk om daar een bouwvergun
ning los te branden. En wat de bui
tenwijken betreft, de stadsplanning
is zodanig, dat daar geen garages
mogen worden gevestigd".
V/aar om er dan aan de Kennedy-
laan in Leiden- zuidwest al zolang
een gloednieuw garagecomplex leeg
staat, konden de heren ons ook niet
vertellen.
„Misschien is het moeilijk er
gegadigden voor te vinden. Wellicht
is het te duur", gisten zij, maar ze
wisten 't verder ook niet. De Steenko
len Handelmij in Utrecht, eigenaresse
van het pand, kon ons by navraag
ook nog geen nadere bestemming
noemen.
Wat is er waar van de berichten,
dat de garages in Leiden en omge
ving binnenkort volledige contante
betaling gaan verlangen?
„Ach, eigenlyk is dat absoluut
noodzakelijk in verband met de li
quiditeit. Onze leveranciers, impor-
teius en de benzinemaatschappijen
pressen ons ook om contant te be
talen. Bepaalde merken en echt
niet de onbelangrijkste willen
zonder geld al geen onderdelen meer
afzenden. We worden er dus wel toe
gedwongen om ook van onze cliënten
contante betaling te eisen. U kunt
rustig zeggen, dat het nog maar een
kwestie van tijd is".
Dan een hoofdstuk apart: de ge
bruikte auto, die wordt ingeruild.
„Een noodzakelijk kwaad", rea
geert de heer Reizevoort spontaan.
„In zijn algemeenheid een ver
liespost", aldus de heer Van der Vel
de.
„Wy zouden graag naar een
i patroon willen ais in het buitenland,
Velde (rechts) en P. C. Reizevoort,
voorzitter en vice-voorzitter van
de Bovag-Leiden.
(Foto LD/Holvast)
waar men met zijn gebruikte auto
naar een handelaar gaat. Die koopt
deze wagen en met dat geld stapt
men naar de dealer om een nieuwe
wagen te kiezen. Zo gaat het in
Frankrijk bijvoorbeeld-
We wilden dat het hier zo was.
Maar helaas, we zitten hier met de
gewoonte, dat we gebruikte auto's
moeten inruilen. Wat dat betreft
Zitten we in Leiden in een wel heel
ongelukkig hoekje. Nergens in de
Randstad worden de dealers zo sterk
tegen elkaar uitgespeeld als juist
hier. Misschien heeft het gemiddeld
lage inkomen van de Leidenaar er
mee te maken, dat hij probeert voor
zijn oude auto het onderste uit de
kan te halen. Maar het maakt de
concurrentie ongemeen scherp.
Scherper dan waar ook. Inderdaad
we hebben vorig jaar in Leiden en
omgeving 25 procent meer nieuwe
auto's verkocht. Maar de winst is niet
evenredig gestegen. Juist door. die
concurrentie. We hadden echt geen
slecht jaar. Maar we kunnen gerust
zeggen, dat we het hier met meer in
spanning en meer moeite hebben
verkregen. De verkoop van een nieu
we auto is trouwens vaak een lastige
zaak. omdat de koop wordt bepaald
door de waarde van de inruilauto.
En dat hangt veelal weer samen met
de kortingen, die men kan geven.
Of moet geven om een bepaalde
voorraad kwijt te raken. Het kan je
als garagehouder gebeuren, dat je
plotseling ongevraagd een flink aan
tal auto's op je dak krijgt gescho
ven. De importeur of fabrikant is dan
door de een of andere oorzaak met
een grote hoeveelheid wagens van
een bepaald type of een bepaalde
kleur blijven zitten. Het is heel
vreemd, maar soms stagneert de ver
koop op een of ander gebied ineens.
Die importeur of fabrikant wil daar
van af en verdeelt die wagens over
de dealers. Jij zoveel, jij zoveel.
Soms met een extra korting, soms
ook niet. De rekening gaat erbij. Bin
nen dertig dagen gireren. Daar zit
je dan met een grote hoeveelheid
wagens. Je moet ze kwijt zien te ra
ken. anders gaat het je teveel kosten.
Tegen de importeur kan je geen
neen zeggen, anders ben je het dea
lerschap kwijt. Dus moet je bij de
verkoop wat meer korting geven. Dat
betekent een hogere inruilwaarde
voor de oude auto. En dan moet je
die maar weer zien te slijten Wij
staan dus v an twee kanten onder
druk. Aan de ene kant de impor
teur, die eigenlijk de dienst uitmaakt.
We hebben maar af te nemen die
importeur trekt zich van de inruil
niets aan. Aan de andere kant de
cliënt, die —overigens heel begrij
pelijk de hoogste waarde voor zyn
inruilauto tracht te krijgen. En dat,
terwijl de winstmarge op automobie
len in verhouding tot andere arti
kelen vrij laag is. Dat ligt ook wel
voor de hand, want eigenlyk is de
auto in vele jaren niet duurder ge
worden. Gezien de inflatie in feite dus
goedkoper
Veiligheidskeuringen
In het afgelopen Jaar werden in
ons land door zo'n 1.500 gese
lecteerde automobielbedrijven 155.930
veiligheidskeuringen verricht.
De heren Van der Velde en
nig is.
„Eigenlyk zouden die veilig
heidskeuringen verplicht moeten wor
den gesteld. Er ryden nog teveel
begin aan worden gemaakt. Het is
het belang van alle weggebruikers".
Volgens de heren Van der Velde en
Reizevoort is de onderlinge verhou
ding tussen de Bovag-leden in Lei
den en omgeving ondanks de scherpe
concurrentie redelijk goed. Het gros
van de garages is aangesloten. Men
wil ook graag lid worden, maar een
enkeling moest worden afgewezen,
omdat hij niet aan de gestelde eisen I
kon voldoen.
Van beunhazerij in het vak heb- j
ben zij niet veel last. De doe-het- i
zei vers zijn vooral te vinden onder de I
eigenaars van kleinere auto's. Vaak 1
zyn het studenten.
„Ze prutsen aan hun wagens
tot by het griezelige af. Ach, als het
om de motor gaat. kan het niet zo
veel kwaad. Die kan er hooguit mee
ophouden. Maar griezelig wordt het
als zij gaan morrelen aan de rem
men en de stuurinrichting. Een fou
tieve handeling brengt dan niet al
leen hun eigen leven, maar ook dat
van anderen in gevaar. We helpen
zoveel we kunnen, maar wat die on
derdelen van de auto betreft zouden
we toch liever hebben dat ze dat aan
de garages overlieten. Die zijn voor
dat werk beter geoutilleerd. Men kan
erop vertrouwen, dat we naar beste
vermogen zullen repareren. Er moet
nu eenmaal een vertrouwensband
auto's, die de veiligheid in gevaar bestaan tussen cüënt en garage. Ge-
brengen. Misschien kunnen de gara- lukkig gaat dat steeds beter. En als
ges vandaag de dag deze verplichte i we een keer agressief tegenover el-
keuringen nog wel niet geheel op- l kaar staan, in onderling overleg is
vangen. Maar er moet toch eens een I veel te regelen
Stedebouwkundigen, die zich
bezighouden met uitbreidings
plannen van de gemeenten, heb
ben de afgelopen jaren met de
parkeerruimte rekening gehouden
met één auto per gezin. Vooruit
strevende gemeenten houden zelfs
rekening met anderhalve auto per
gezin. In de nieuwe wijken, waar
de huren vaak aan de hoge kant
zijn en waar dus vooral de zgn.
middengroepen wonen, zal al
spoedig blijken, dat de prognose
niet ver genoeg heeft gereikt.
Overigens mag men de stede
bouwkundigen niet van een kort
zichtige blik beschuldigen: het
zijn vaak de financiën, die ruime
parkeergelegenheden die pas
over een aantal jaren nodig zul
len zijn onmogelijk maken.
In menige nieuwgebouwde wijk is
nu al sprake van een parkeerpro
bleem. Pa heeft een auto, oma en
opa komen per auto op visite, mis
schien heeft moeder ook een eigen
wagentje en in menig gezin is er een
zoon, die een tweedehands wagen
tje heeft gekocht, dat na enig sleute
len misschien nog zal ryden ook.
De tweede auto is voor steeds
meer gezinnen al een normale zaak
geworden. In tienduizenden andere
gezinnen bereidt men zich voor om
bij een komende uitkering van tan
tième of vakantiegeld de aanschaf
i DE NSU K 70 zal nog niet op
de RAI staan. De ivagen wordt
maart a.s. in Genève geïntrodu
ceerd. Hij staat thans op het test
centrum van de fabriek nog aan
zware beproevingen bloot. Hier
ivordt zijn wegligging beproefd op
een cirkelvormige baan met een
middellijn van 35 meter.
j De testrijder draait hier con-
I stant rondjes met een snelheid
van 37 km/u om de technici in
I staat te stellen de nodige metin
gen betreffende het onder- of
j overstuurkarakter te meten. Ge-
lijktijdig worden daarbij ook de
beproefd. Voor het bepa-
i het weggedrag in bochten
droog wegdek zijn echter
snelheden dan 37 km/u
omdat de banden dan aan
vervormingen onderhevig
De hogere snelheden kan men
nu nabootsen hetgeen ook op
een anti-slipbaan gebeurt door
de weg nat te houden. Het effect
op een glad wegdek bij een lagere
snelheid is namelijk gelijk aan
dat op een droog wegdek bij ho
gere snelheid.
van een auto voor mevrouw te reali
seren. Waar de familie al beschikt
over twee auto's, maar ook over gro
tere kinderen, wordt het al gauw een
probleem of zoon of dochter de wa
gen van mama of papa moeten krij
gen voor hun weekeinduitstapje of
dansavondje. De derde auto? Kyk
eens btf de villaatjes buiten en men
telt er niet zelden al drie. Slechte
verbindingen en voldoende parkeer
ruimte bij huis en natuurlijk ook een
ruime beurs liggen meestal aan de
koop van zo'n derde wagen ten grond
slag. De man op het bovenhuis in de
stad is al blij als hy één auto in de
buurt kan plaatsen.
De derde auto is nog niet zo actu
eel, maar de tweede beslist wel. De
huisvrouw beschikt over steeds
meer vrije tijd, zij zal steeds meer
een eigen beroep gaan uitoefenen en
dus ook over een eigen inkomen be
schikken en er komen steeds meer
mannen, die door een groeiend inko- j
men in staat zyn hun vrouw met een i
autootje te verrassen.
Het is opvallend, dat zo'n tweede
autootje niet altyd het goedkoopste
wagentje is. Soms koopt pa een nieu
we en laat moeder de oude auto af
rijden. Economischer is natuurlijk
door moeder een mini-wagentje te
geven, die goedkoop in onderhoud
en gemakkelijk te parkeren is. Maar
zo eenvoudig ligt het probleem niet
anders zouden er meer lelijke eend
jes en Fiatjes 500 op de weg zijn dan
thans. De praktijk is dat moeder
haar eigen eisen stelt.
De damesauto? Dat is beslist niet
hei handige, laaggeprijsde bood- I
schappenwagentje. De damesauto
is de sportwagen of op z'n minst de
sportieve en «legante wagen. En
sinds enkele jaren geeft de markt
hierin een ruim aanbod. Voor elegan
te jonge vrouwen zijn er bijv. de
Triumph Spitfire, de M. G. Midget,
de Peugeot 204 Cabriolet, de Honda
S 800 en de Fiat Sport Spider, om er
maar een paar te noemen onder de
negen mille. Daarnaast zyn er tal
van uit de standaardmodellen afge
leide in fastback uitgevoerde coupé
modellen bij vele merken kleine wa
gens te vinden, waarin men een ele
gante vrouw achter het stuur ver
wacht.
Voor eind 1971 zal Nederland even
veel auto's als gezinnen tellen. Toch
zullen honderdduizenden familie geen
hand's" op de weg zijn. De kans is I
len dus honderdduizenden „twee.de
hand's" op de weg zijn. D ekans is
groot, mijnheer, dat ook uw vrouw
daarbij zal zijn. Het is daarom goed
eens op haar te letten als u met haar
de RAI-tentoonstelling beaoekL.
Bouw-minister Schut opent
morgenochtend in Amsterdam
de 58ste R.A.I. (personenauto's)
Deze tweejaarlijkse tentoonstel
ling omvat alle hallen van het
nieuwe RAI-complex. Er zyn
bijna 200 stands met personen -
aulo s, onderdelen en toebeho
ren, terwijl ook diverse organi
saties met voorlichtingsstands
aan de expositie deelnemen. Er
zijn 70 verschillende automer
ken te zien, afkomstig uit 11
landen. Men krijgt een over
zicht van ruim 700 typen auto's
Veel van de modellen, die de
autofabrieken voor 1969 hebben
uitgebracht, zijn reeds te zien
geweest op eerder genouden ten.
toonstellingen in het buiten
land. Op de RAI staan 20
auto's, die voor het eerst
in Nederland worden getoond.
Hiervan zijn er twee, die als we
reldprimeurs worden geannon
ceerd: de uit Duitsland komen
de Ford Caprtl en de door de
Sow jet-Unie op het export
programma geplaatste ZAZ 1200
V-4.
Uit Japan komen drie auto's
die voor het eerst in Europa
worden getoond. Het zyn de
Datsun 1800, de lsuzu 117 Coupé
en de Susuki Fronte. Andere wa
gens, die alleen voor wat ons
land betreft noviteiten zijn, la
ten wij hier volgen: Audi 100,
BMW 2800 Coupé Sport, Fiat
124 Special, Fiat 125 Special,
lsuzu 1600 Sport, Javelin Kar-
mann. Mazda 1200, Mercedes-
Benz 250 C, Mercedes-Benz 250
CE, Peugeot 504, Rover 3500,
Saab 99, Skoda 1203 microbus,
Triumph TR 6 en Volvo 164.
Ook deze maal hebben diverse
standnouders voor attracties ge
zorgd. De DAF-fabrieken tonen
natuurlijk de belde Daf's 55 van
de Londen-Sydney-marathon, uit
dezelfde rallye is de Scaldia te
zien en tenslotte is er de Sun
beam Hunter, die de marathon
won. Citroen exposeert o.m. do
Méhari, een terreinwagen met
een carrosserie van kunststof, er
ks een oude Skoda uit 1934 en
verder zullen de aandacht trek
ken de Lotus Europa, de race
wagen van Datsun, de STP Tur
bo Car 40 en de Porsche 907,
een prototype van een achtcilin
der racewagen.
De gemiddelde prijs van de
personenauto's ui 1956 was f 275b8
in 1960 ruim f 7200 en na en
kele kleine schommelingen is de.
ze in 1968 weer f 7200 geweest.
Bladerend in de prijscouranten
kan men constateren, dat de
pryzen sinds 1960 vrijwel gelijk
zyn gebleven. De geldontwaar
ding in acht genomen zijn de
auto's dus in werkelijkheid rela
tief goedkoper geworden en dat
kan men van weinig artikelen
zeggen.
De autoverkopers zijn hier
door in staat steeds weer nieu
we lagen van de bevolking aan
te boren. De verwachting is, dat
in 1969 minstens 350.000 auto's
zullen worden verkocht. Dat wil
zeggen, dat er voor 2,5 miljard
gulden in nieuwe auto's wordt
geïnvesteerd.
Nederland is bezig een ach
terstand in te halen. Thans
heeft ons land één auto op zes
inwoners. In Zweden is deze
verhouding een op 3,8 in Frank
rijk een op 4. in Denemarken
een op 4,9, in Duitsland en Zwit
serland een op 5, in België een
op 5,3. Dat het in Nederland
zo vol op de wegen is komt al
leen omdat er zoveel mensen op
epn kluitje wonen. Men kan de
verstopping van wegen en ste
den niet wijten aan de autover
kopers, maar eerder aan onze
drift zoveel mensen op zo wei
nig ruimte in het leven te wil
len roepen.
