Djakarta tegen oprakelen
Vervang beurs
door lening
Gevluchte Chinees topspion?
Wegenbelasting hoger
„Ons voornaamste cloelde vrijheid, is bereikt
Matroos
schoot op
Mao-buste
IULDER-VOGEM
FAILLIET
Commissie Andriessen
Meer bewolking
20 a 25 procent
lu China
gearresteerd
„GEEN VERDERE
VERMINDERING
V.S.-TROEPEN
IN EUROPA"
ONDERZOEK
MULDER-VOGEM
Koningin en Prins
in wildpark
ëud 9üe.
euwo
pgericht 1 maart 1860
DINSDAG 4 FEBRUARI 1969
No. 32705
LEIDSCH
DAGBLAD
«cteur: E. A. E. van Dishoeck
)fdredacteur: Drs: J. R. Soetenhorst
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 14,10 per kwartaal (postabonnementen f 16,50), f4,70 per maand (bij vooruitbetaling), losse nummers f 0,25
Witte 8ingel 1, Leiden - Giro 57058
Telefoon Directie e>n Administratie: 25041; Redactie: 21507
(van onze reisredacteur,
H. Kolb)
DJAKARTA (GPD) Het valt
jt aan te nemen dat van Irido-
lische zijde officieel zal worden
;eageerd op de discussie die in
[Ierland is ontstaan naar aan-
Jing van de gedragingen der
flerlandse troepen tijdens de
jitiële acties.
generaal Kemal Idris, die, als
limandant van de strategische
erve 35 procent van het Indo-
jische leger commandeert en in
1 functie de rechtstreekse op-
ger is van president Soeharto,
jent dat het geen enkele zin
1 hebben om „de oude koeien
er uit de sloot te halen",
kr. Mohammed Roem, voormalige
fe-premier, voormalig ambassadeur
Den Haag. een van de mede-on
tekenaars van de Ronde-tafel-
jreenkomst en thans invloedrijk
jjticus-op-een-zijspoor, stelt na-
Ikkelijk dat in de overeenkomst
tussen Nederland en Indonesië
rd gesloten, óók deze feiten zijn
jvverkt.
geiden verklaarden ronduit, dat
ens de vijandelijkheden tussen
Indonesische en Nederlandse troe-
niet alleen van Nederlandse
it dingen zijn gebeurd die buiten
proporties van de directe ge-
htshandelingen traden, doch dat
alle reden is om te veronderstel-
dat ook van Indonesische kant
Igst aanvechtbare daden zijn be-
:amel Idris: „Er moeten nu niet
ieuw pijnlijke wonden worden
ngehaald. Ons doel. de vrijheid
ben wij bereikt en dat is het
rnaamste. Niet alleen aah de Ne-
landse kant zijn wreedheden be-
n, ook aan onze kant is dat ge-
rd. Als Indonesiër moet ik mij
ragen of het wel zin heeft daar
sr op terug te komen, juist nu de
iden met Nederland weer zijn
igehaald. In deze toestand van
9eropbouw hebben wü samenwer-
g nodig. Die mag nu niet wor-
vertroebeld. Als de Nederlanders
nieuw Over dit vraagstuk van de
logsmisdaden willen gaan praten,
is dat hun zaak en niet zozeer
onze. En als ze er al over naden-
i, dan kun je je alleen maar af-
gen, waarom dat dan zo laat moet
euren.
ovendien zou deze hele affaire
r te lande door bepaalde politieke
iren (Soekarno-aanhangers en
imunisten) tegen het huidige re-
jie kunnen worden misbruikt. We
^^eten zo snel mogelijk vergeten wat
^"vroeger is gebeurd".
|iipPe vergrijsde politicus Mohammed
"Clem, zegt nuchter: „Oprakelen van
.•logsmisdaden zou tot niets leiden,
j zou kunnen vragen: hebben de
ionesiërs dan niets gedaan? Des-
Is was er gewoon geen tijd voor
i dit allemaal uit te zoeken. Het
iden van een overeenkomst was al
leilijk genoeg. Mijn rechtsgevoel is
elteli bevredigd. Ik heb geen reden om
tig te kijken. Het kwam er toen op
;e di alle energie te richten op de toe-
nst en niet op het nadrukkelijk
maileren van de vuile was.
[W ppmerkelijk feit: ook in Indonesië
aien thans nog ex-K.N.I L.-militai-
voormalige politie-ambtenaren
I oud-burgeremployés van de Ne-
rlandse militaire inlichtingen-
■■•nst. die als medeplichtigen aan de
der Nederlands gezag begane wan-
IJ den kunnen worden beschouwd.
II lans zijn zij eerzame Indonesische
latsburgers aan wie geen stro
bed in de weg wordt gelegd.
n v
HAARLEM (ANP) De Haarlem-
rechtbank heeft vanmiddag de NV
ulder-Vogem en de N.V. Mulder-
•gem Internationaal, beide geves-
resjd 'te Amsterdam en kantoor hou-
te Nieuw-Vennep, failliet ver-
lard. Tot rechter-commissaris is
noemd mr. J. Spreij en tot cura-
a^fen mr. A. G. Stibbe te Amster-
.m en mr. G. A. P. de Kort te
larlem.
ü^ic verder op onze financiële pag.)
O
■De Bilt verwacht van heden tot
Oorgenavond: geleidelijk meer be-
^>lking met later mogelijk wat lichte
erslag en plaatselijk mist. Van-
jIBcht, voornamelijk in het zuidoos-
n van het land lichte vorst, morgen
'erdag in het algemeen iets hogere
niperaturen. Overwegend matige
ind uit westelijke richtingen.
(opgemaakt te 12.40 uur)
me 5 FEBRUARI 1969
""Zon op: 8.14, onder: 17.35. maan
21.10, onder: 9.27.
aa,Hoogwater in Katwijk: 5.09 en
'19. laagwater: 1.05 en 13.23.
Jt nummer bestaat uit 14 pagina's
AMSTERDAM (GPD) Rijks
studietoelagen, beurzen en rente
loze voorschotten worden afge
schaft. In plaats hiervan krijgen
studenten de mogelijkheid bij het
rijk 6000 gulden per jaar te lenen
tegen een rente van vijf procent.
Deze beslissing is volgens het blad
„Student" gevallen in de commissie
onder voorzitterschap van de oud
minister van Economische Zaken
prof. di'. J. E. Andriessen. die op het
ogenblik het vraagstuk van de stu
diefinanciering bestudeert.
Het blad put zijn gegevens uit ge
heime notulen van de commissie,
die naar wordt verwacht binnen af
zienbare tijd een rapport aan de re
gering zal uitbrengen. De grote
meerderheid in de commissie-An-
driessen is volgens „Student" van
mening dat studenten na hun ac' -
tiende jaar niet financieel afhanke
lijk meer mogen zijn van hun ouders.
Bij invoexlng van het nieuwe stelsel
zal de ouders geen kinderbijslag en
kinderaftrek meer worden verleend.
„Student" meldt verder dat de
commissie-Andriessen een verde
ling van de studiekosten tussen stu
denten en staat noodzakelijk acht.
Studeren is van groot belang voor
de gehele samenleving, maar de stu
dent profiteert van zijn studie door
een inkomen, dat boven het inkomen
van vergelijkbare werkenden ligt,
die niet gestudeerd hebben. Om dit.
verschil minder groot te maken wil
men de bijdragen van de studenten
in de studiekosten vergroten.
In de lening van 6000 gulden per
jaar is een bedrag van 1500 gulden
voor het collegegeld inbegrepen, Op
het ogenblik bedraagt, het college
geld 200 gulden gedurende vier jaar.
Een van de redacteuren van het
blad. de Amsterdamse student Lu
cas Reijnders, schrijft in een kriti
sche beschouwing over de plannen
van de commissie- Andriessen, dat
deze ijverig bezig is enige objectie
ve voorwaarden te scheppen voor
de enige echte studentenopstand.
Minister De Jong heeft mee
gedeeld dat Nederland na
de Verenigde Staten de
grootste bijdrage tot huig-
verlening aan Nigerië heeft
geleverd, namelijk giften tot
een totaal van 14.2 miljoen
gulden.
De Stichting Vluchtelingen
hulp Biafra-conflict gaat
andermaal een beroep doen
op het Nederlandse publiek.
Donderdag a.s. begint een
tweede inzamelingsactie
voor de slachtoffers van de
Nigeriaanse burgeroorlog.
Er is contact geweest met
het Internationale Rode
Kruis over de plannen om
in Europa tot een verstrek
kende hulpverlening aan de
slachtoffers in Nigerië te
komen. Gedacht wordt aan
Dahomey als basis voor de
voedselvluchten.
Nederland zal de behande
ling op zich nemen van een
groep van vijftig Biafraanse
militairendie zaar gewond
zijn tijdens gevechten. De
federale Nigeriaanse rege
ring heeft er in toegestemd.
(Voor verdere berichten zie pag 7)
DEN HAAG (GPD) De verhoging van de mbtorrijtuigen-
belasting (wegenbelasting) waartoe de regering besloten is, zal
tussen de 20 en 25 procent bedragen. Het staat nog niet vast,
wanneer deze verhoging zal ingaan, maai»men denkt aan juni
of juli.
Zoals bekend gaat van de motorrijtuigenbelasting 65 procent
naar het Wegenfonds en 35 procent naar de algemene midde
len. Vermoedelijk zal de komende verhoging over het gehele
bedrag worden berekend, al is de mogelijkheid niet uitgesloten,
dat deze alleen voor het Wegenfonds-deel zal gelden.
AMSTERDAM (GPD) Een
21-jarige matroos uit Leeuwarden,
zit sinds begin januari in Rood-
China vast in verband met bele
diging van Mao Tse-toeng. Hij is
in de haven van Shanghai aan
gehouden nadat hij aanboord van
de ..Amstelstad" van de rederij
Amsterdam, met een windbuks
een buste van de Chinese leider
had kapot geschoten.
Het hoofd van de Personeelszaken
van deze rederij zei gisteren dat de
ze schietpartij tijdens de jaarwisse
ling heeft plaatsgevonden, nadat de
matroos gedronken had De buste
van Mao was zojuist gekocht door
een ander bemanningslid
De aanhouding van de matroos
vond op 2 januari plaats nadat een
politieman scherven van de buste
aan boord van de „Amstelstad" had
gezien.
De rederij heeft er goede hoop op
dat de Chinese autoriteiten de ma
troos binnenkort vrij zullen laten.
Men neemt aan dat hij op een vlieg
tuig gezet zal worden nadat zijn pas
poort in Peking is aangekomen.
De agent van de rederij in deze
stad heeft het hoofdkantoor in Am
sterdam verzocht het paspoort op te
6turen. Van een veroordeling van de
matroos heeft de rederij niets verno
men.
GRAFENWOHR (AP) De com
munistische activiteit in de lucht aan
de oostelijke kant van de grens tus
sen West-Duitsland, Tsjecho-Slowa
kije en Oost-Duitsland is aanzien
lijk toegenomen sinds het begin van
de Amerikaanse manoeuvre in de
Bondsrepubliek. Vorige week waren
er op een zeker ogenblik evenveel
vliegtuigen van de communistische
Staten in de lucht als van Westerse
zijde.
Een van de belangrijkste gevolgen
van deze oefening (Carbide Ice), die
vandaag zou eindigen, is een sterker
verzet van het Amerikaanse leger
tegen verdere besnoeiing van de ge
vechtstroepen, welke in Europa zijn
gelegerd. Deze opvatting wordt zowel
gedeeld door generaal Lemnitzer, ge
allieerd opperbevelhebber in Europa,
als door generaal Polk, bevelhebber
van de Amerikaanse troepen in Eu
ropa. De sterkte van de Amerikaan
se troepen in West-Duitsland be
draagt thans 250.000 man, met in
begrip van de luchtmacht. Dit aan
tal is het minimum om aan de ver
plichtingen te voldoen. Voor het aan
voeren van troepen uit Amerika
is zeer veel bevoorradingspersoneel
nodig, hetgeen eèn bezwaar tegen dit
systeeem geacht moet worden. Daar
om mag het aantal in Europa aan
wezige manschappen niet verminderd
worden.
In West-Duitsland is men van me
ning, dat de thans beëindigde oefe
ning zowel politiek als militair niet
belangrijk is als tegenzet voor Mos
kou 's optreden in Tsjecho-Slowakije.
ofschoon de Amerikanen het zo pro
beren voor te stellen.
LIET ziet ernaar uit, dat de Ne-
n derlandse volksvertegenwoor
diging zich gaat bezig houden
met de kwestie van het militaire
optreden in de jaren 1946-1949 in
Indonesië. Wij hopen, dat dit
onderzoek niet te eenzijdig en te
beperkt zal zijn, en dat een even
tuele kamercommissie niet zal
aarzelen om de nodige deskundi
gen in te schakelen.
De laatste weken is er kwistig
gestrooid met het woord oorlogs
misdaden, waarbij nog al eena
werd vergeten het militaire op
treden van de Nederlanders in
Indonesië te plaatsen in het ka
der van de tijd en van de oorlog,
die daar werd gevoerd. Oorlog is
per definitie een „vuil bedrijf" en
het heeft weinig zin om twintig
jaar na afloop van die oorlog uit
sluitend het eigen nest te bevui
len.
Men kan ons militaire optreden
in Indonesië ook niet los zien van
het totale politieke beeld uit die
in dit opzicht bittere na-oorlogse
jaren. Om dat beeld te reconstru
eren is veel deskundigheid nodig.
Wij hopen dan ook dat vakbe
kwame geschiedschrijvers de kans
zullen krijgen om in dit opzicht
baanbrekend werk te doen.
Want eerlijk gezegd hebben wij
daar op dit moment meer ver
trouwen in dan in een kamer
commissie, die in een emotionele
sfeer wordt opgericht en die be
staat uit mensen die reeds een
drukbezette werkkring hebben
en bovendien niet zijn opgeleid
voor het verrichten van een his
torisch onderzoek.
ALS men de verschillende stem-
men over het drama van Mul-
der-Vogem beluistert, kan men
zich niet aan de indruk onttrek
ken, dat het faillissement verme
den had kunnen worden. Maar
dan was een ander beleid nodig
geweest. Een beleid, dat meer ge
richt had moeten zijn op de afzet,
dan op het aanmaken van een
op zichzelf voortreffelijk produkt.
De voormalige directie heeft dit
beleid echter niet willen of kun
nen uitvoeren. Bovendien heeft
zij en ook dat is een tragische
fout een rookgordijn opgetrok
ken over haar handel en wandel.
Niet alleen de werknemers,
maar ook de aandeelhouders zijn
hiervan het slachtoffer gewor
den. Het jaarverslag van 1967
een jaar waarin het bedrijf al in
financiële moeilijkheden verkeer
de gaf nog een uiterst zonnig
beeld. In augustus 1968 werd in
een tussentijds bericht gewag ge
maakt van de uitstekend gevuld#
orderportefeuille.
Al met al is de affaire-Mulder-
Vogem een modelpleidooi voor
een grotere openheid in de on
derneming, waarbij directies on
der meer gedwongen kunnen wor
den in hun jaarverslagen een dui
delijk beeld te geven van wat er
werkelijk aan de hand is ln hun
bedrijven.
ADDIS ABEBA (ANP) Op de
voorlaatste dag van hun bezoek aan
Ethiopië hebben Koningin Juliana
en Prins Bernihard gisteren enige
tijd vertoefd in het nationaal park
Awasj, ten oosten van Adis Abeba
gelegen. Het wildpark hééft de
grootte van enige Nederlandse pro
vincies bij elkaar. Het park bezit een
bijzondere flora en fauna. Prins
Bernhard, die president is van het
Wereldnatuurfonds, deelde mee dat
hij Keizer Haile Selassie een aan
beveling zal doen om het wildpark
verder in te richten en te bescher
men tegen rondtrekkende nomaden.
Volgend Jaar zal de prins het park
opnieuw bezoeken. Hij zed grote toe
ristische mogelijkheden te zien voor
het wildpark. Binnenkort zal worden
begonnen met het onderbrengen in
het park van olifanten en giraffen.
Prof. dr. E. Andriessen
studiefinanciering
WASHINGTON (GPD. AP, AN1'.
Reuter) De in Den Haag overge
lopen Chinese zaakgelastigde Lian
Ho-sjoe was de belangrijkste tussen
persoon tussen de geheime dienst in
Peking en de agenten in West-Euro
pa nadat de spionage-activiteiten van
China uit Bern naar Den Haag wa
ren verplaatst.
Dit bericht het Westduitse pers
bureau DPA uit bronnen in de Ame
rikaanse hoofdstad Washington te
hebben vernomen Volgens deze bron
nen zou het overlopen van de Chi
nese diplomaat mogelijk tot de
grootste successen voor de Westelijke
geheime diensten kunnen worden
gerekend. Voor hij overliep zou Liao
er zeker van zijn geweest, dat zijn
echtgenote en twee kinderen veilig
en wel in Hongkong verbleven. Roe- i
meens diplomatiek personeel zou bii
het overlopen van Liao een belang
rijke rol hebben gespeeld.
Over de huidige verblijfplaats van
Liao tast men nog steeds in het.
duister De woordvoerder van de
Amerikaanse regering McClosky
heeft gisteren geweigerd een ant
woord te geven op de vraag of Liao
Ho-sjoe in de Verenigde Staten ver-
blijft. Een Westduitse regerings
woordvoerder deelde mede dat Liao
niet in de Bondsrepubliek vertoeft.
Het is vrijwel zeker dat Liao en
kele dagen heeft doorgebracht op
het jachtslot Sint Hubertus op -e
Hoge Veluwe. In Den Haag wordt
aangenomen dat Liao uit Nederland
is vertrokken omdat hij zich niet
meer kan beroepen op zijn politiene
onschendbaarheid. De Nederlandse
justitie zou een strafvervolging tegen
hem hebben moeten instellen gezien
zijn aandeel bij de ontvoering van
de Chinese las technicus uit het zie
kenhuis Zuidwal in Den Haag. Een
woordvoerder van het ministerie van
Justitie weigerde echter elk com
mentaar.
Liao Ho-sjoe
Vit het Leidsch Dagblad van
3 Februari:
Volgens den uitgekomen
Studenten Almanak studeer- 1
den aan de hoogeschool te
Groningen 147 jongelingen,
waarvan 9 in de letteren, 49
in de rechten, 31 in de god-
geleerdheid, 39 in de genees-
kunde en 19 in de rvis- en
natuurkunde.
Onder de merkwaardige
annonces die dagelijks in de
„Times" voorkomen, rele-
veert men de volgende: Een
millioen pd. st. belooning
i voor een authentiek afschrift
van de doopakte van Robert 1
Jennings, den zoon van Ro-
i bert en Anna Jennings. Men
vermoedt, dat de doop in 1704
in de kerk St.-Giles in The
i Fields te Londen voltrokken
is.
