Veertig marters
één vrouw in bont
Wilhelmina de
eerste vrije vrouw
Zichzelf zijn is ook belangrijk
Met Mary Quant naar
de wassalon
AMERIKAANS HUWELIJK
VROUWELIJKE
AUTOCOUREUR
99
99
Nieuwe kapsels in Parijs
Jong trouwen
«AT8RDAO H AA Kt'AH J lflfl»
LD EXTRA I
Steeds weer is de vrouwelijke schoonheid oorzaak van kleine drama's. Bijvoorbeeld',
bestaat er iets mooiers dan een vrouw, gehuld in een mantel van marterbont? Nee.
Maar ondertussen moeten voor één mantel veertig van die charmante diertjes
Amerikaanse marters het leven laten.
Het bont van deze dieren Is sinds een jaar zeer
aantrekkelijk in prijs geworden. Dat komt, omdat
de Amerikaanse marter niet langer alleen een
wild dier is, waarvoor men lange tochten door
het woud moet maken, men is er inmiddels in ge
slaagd het diertje op grote schaal te fokken.
De Amerikaanse marter komt oorspronkelijk uit
het gebied van de Canadese grote meren. Op
dit ogenblik wordt hy gefokt in Frankrijk, met
name in Bretagne. waar de omstandigheden uit
stekend zijn. Het kleine Bretonse stadje Priziac in
de Morbihan is het centrum van de Franse mar
terfokkerij geworden. Daar woont ook de heer
Francis le Charpentier die een specialist is in
het onderzoeken van de mogelijkheden om door
middel van verschillende fokmethoden. in het,
bont van de marter een grote verscheidenheid
van kleuren te brengen.
Op dit ogenblik fokt de heer Le Charpentier 3500
marters. Hy hoopt er in 1970 ongeveer 6000 t»
hebben. De dieren eten elke dag tussen een en
anderhalve ton aan voedsel: „vis. dat ik in Lo-
rient en verder vleesafval dat ik hier en daar be
machtig". Het voedsel wordt in een speciaal daar
voor gebouwde koelcel bewaard, waarin een con
stante temperatuur van dertig graden onder het
nulpunt heerst.
Het grootste deel van zyn fokkery heeft de heer
Le Charpentier met eigen handen opgebouwd.
Het terrein wordt tegen indringers en eventuele
ontsnappingen van de dieren beschermd door een
traliehek. Afdaken van gegalvaniseerd plaatijzer
beschermen de kooien. Deze zyn van hout en in
lichte en luchtige gaanderyen gebouwd.
„De grootste problemen", aldus Le Charpentier,
„doen zich in maart in de paringstyd voor. Het
vrouwtje is maar twee maal 46 uur loops. Het is
dus zaak haar in die periode in het hok van
het mannetje te zetten".
De jonge martertjes worden meestal in juni ge
boren. Ieder vrouwtje brengt per keer drie tot vier
jongen ter wereld. Bij de geboorte zyn de dier
tjes byzonder klein. Maar ze groeien ontzettend
snel. Na twee maanden zyn ze al even groot als
de moeder.
Het meest boeiende van de gehele fokkery vindt
de heer Le Charpentier zyn genetische onderzoe
kingen. die hem in staat stellen de meest uit
eenlopende kleuren bont te verkrygen.
Uitgaand van de natuurlijke kastanjebruine
kleur, is het mogelijk alle mogelijke kleur
schakeringen te krijgen: van grys en beige tot
zelfs parelgrys en pasteltinten. Dat i6 een voort
durend wonder by deze Amerikaanse marter".
Br komt in het leven van de kleine diertjes ech
ter een onprettig ogenblik: de huid is alleen
maar te gebruiken wanneer deze van de rest van
het lichaam is gescheiden. Deze operatie geschiedt
geheel pynloos. Voordat ze worden gevild, worden
de marters geëlectrocuteerd.
Gevoelige geesten worden misschien by de ge
dachte aan zo'n dood van het diertje van de aan
koop van een mantel weerhouden
Tot grote vreugde van opgeluchte echtgenoten
dan, die daarmee een aardig bedrag uitsparen.
tri Elle een interview met de 24-jarige Da-
niele Bancel, de enige vrouwelijke autocou
reur van Frankrijk. Vier maanden geleden
heeft ze voor het eerst op het circuit van
Montlhery gereden, met tweehonderd kilome
ter per uur, in een door een vriend gebouwde
racewagen. Ze heeft om te beginnen haar
hele bruidsschat in haar dure liefhebberij ge
stoken Verder wil ze haar hobby bekostigen
door van dag tot dag te werken: als (zeer
goed betaalde) gastvrouw op de Salon de
l'auto, als mannequin en als fotomodel. Over
de houding van haar mannelijke collega's in
de autosport zegt ze„De Engelsen en de
Duitsers zijn wel aardig. De Fransen heke-
maal niet. Ze gaan weg zonder me te groe
ten. Ik word blijkbaar beschouwd als een
indringster op een terrein dat voor mannen
is gereserveerd".
Bijna tachtig jaar geledenin oktober
1889, gebeurde er in Amsterdam iets, dat
voor die tijd hoogst ongebruikelijk ivas.
lil een hotel in de Kalverstraat hield een
gezelschap van alleen maar vrouwen een
vergadering. Sterker nog: zij richtten
tijdens die vergadering een zelfstandige
socialistische vrouwenvereniging op, de
„Vrije vrouwenvereniging"
De vrije vrouwen wensten dezelfden rech
ten en mogelykheden als de man, zy wens
ten bovendien niet langer als „marionet" te
worden behandeld.
Initiatiefneemster tot de oprichting was Wil
helmina („Mina") Drucker, een vrouw die
de historie van de Nederlandse vrouwenbe
weging is ingegaan als onvermoeibaar stryd-
ster tegen elke vorm van discriminatie ten
opzichte van de Nederlandse vrouw.
Mina Drucker, in 1847 als kind van een on
gehuwde moeder in Amsterdam geboren,
werd tegen haar veertigste jaar actief in de
socialistische beweging, publiceerde verschei
dene artikelen met haar ideeën over de vrou
wenemancipatie, sprak op demonstraties voor
algemeen stem- en kiesrecht en werd hoofd
redactrice van een vrouwenweekblad dat
„klankbord en spreekbuis voor en van de
vrouwen" wilde zyn. Als vertegenwoordigster
van de Nationale Vrouwenraad in Nederland
bezocht Mina Drucker conferenties en fe
ministencongressen in het buitenland.
Over het leven van deze „eerste vrye vrouw"
heeft Deanna te Winkel-van Hall een klein
boekje samengesteld dat uitgegeven wordt
door het I A.V, de Stichting internationaal
archief voor de vrouwenbeweging. Het bevat,
min of meer chronologisch gerangschikt, de
belangrijkste activiteiten en gebeurtenissen
uit het leven van Mina Drucker die in de
cember 1925 overleed. Veel feiten en feitjes,
maar geen markant „portret" van deze pio
nierster uit de Nederlandse vrouwenbeweging.
Aan de lezeres dus de taak om, tussen de
regels door, een beeld op te bouwen van deze
vrouw die soms beschreven werd als „een
klein, heel eenvoudig maar uiterst gesoig
neerd vrouwtje". Ze maakte eerder de in
druk verlegen te zyn, plaatste zich niet op
de voorgrond, maar kon met grote nadruk
en felheid voor haar mening opkomen.
Mina Drucker is ook wel beschreven als „een
heftige sterke vrouw die nooit een steek on
beantwoord liet en wier slagen altyd raak
zyn". Een collega uit de toenmalige vrou
wenraad noemde haar een .flinke Amster
damse" die fel sprak, intelligent en eenzy-
dig, met een onbeschaafde uitspraak: „In al
haar eenzydigheid was zy een vrouw uit één
stuk, zeer intelligent, belezen en overtuigd,
met een natuurlijk redenaarstalent". Ande
ren leerden haar in de persoonlyke omgang
kennen als „zacht, verdraagzaam en goed".
Het boekje over „De eerste vrye vrouw" is in
de boekhandel te koop. maar kan ook besteld
worden bij het Internationaal archief voor de
vrouwenbeweging. Halmaheirastraat 30, Am
sterdam. De prijs is f 3,50.
De beroemde Parijse coiffeur Molinarie heeft zijn ligne printemps-été
1969" geïntroduceerd. Deze lente- en zomerkapsels zijn kort gehouden, soms
zijn ze a-symmetrisch, bol in de nek vallend.
Hoe ziet de vrouw er in 1990 uit? Maandblad
Marie Claire heeft deze vraag voorgelegd
aan een aantal kopstukken op modegebied.
Volgens Mary Quant zal vooral de properheid
van het lichaam een ware cultus worden. „Was
salons voor mensen" lyken haar omstreeks 1990
een heel reëel beeld: men stapt gekleed en wel
in een machine, gooit er een muntje in en als
men eruit komt is men (inclusief kleding) van
top tot teen schoon. Wat de mode betreft ver
wacht Mary dat de vrouw anno 1990 de lichaams
huid op allerlei manieren zal maquilleren en over
dit schilderwerk kleurige transparante gewaden
zal dragen.
Courrèges verwacht omstreeks die tyd twee rich
tingen in de mode: een tendens die, brutaal, kei
hard, metalig" zal zyn, en een zachte iyn die
de natuurlijke vormen van het lichaam volgt.
Naar zyn mening zal die zachte lyn in de mode
domineren. Kleren zullen een „tweede huid" zyn,
gemaakt van soepele warme stoffen die vóór al
les grote bewegingsvryheid garanderen.
Pierre Cardin voorziet .„radicale veranderingen":
kleren die met behulp van infra-rode stralen
worden gemodelleerd en. nog later, kleren die
schitteren door afwezigheid. Hy gelooft namelyk
dat de mens op zekere dag geen kleding meer zal
willen dragen, als reactie op alles wat gefabri
ceerd en kunstmatig is. Omdat in de toekomst
niet alleen huizen, maar ook tuinen en hele ste
den verwarmd zullen zyn. zal dit allemaal kun*
nen zonder dat we voortdurend in de kou a'aan.
Het is niet waar (zegt Marie France) dat de mo
derne meisjes zoveel jonger trouwen dan hun
moeders en grootmoeders. Van de ruim drie mil
joen Franse jonge vrouwen tussen twintig en
vierentwintig jaar trouwt het merendeel als ze
eenentwintig zyn. Dat is niet vroeger en ook niet
later dan de moeders en grootmoeders deden. Met
de gemiddelde leeftyd van de bruidegom ligt het
wel anders dan vroeger. Die lag voorheen tussen
de zesentwintig en de dertig, maar nu rondom da
tweeëntwintig jaar.
ADVERTENTIE
Per jaar wordt in Amerika meer dan zeven bil
joen dollar aan huwelykskosten uitgegeven. Dat
komt neer op ruim zestienhonderd dollar per
bruid, aldus Ladies' Home Journal dat nog enke
le saillante bijzonderheden omtrent het Ameri
kaanse huwelyk onthult. Volgens de statistieken
in de Ver. Staten leveren huwelijken die in de
maanden januari, februari en maart gesloten
zijn, het hoog6te aantal echtscheidingen op- Ju-
ni-huwelijken daarentegen hebben het laagste
echtscheidingspercentage. En ook dit schynt door
statistieken gestaafd te worden: wanneer
bruid en bruidegom allebei uit een „gebroken ge
zin" komen, hebben ze toch nog zestig procent
kans om hun eigen huwelyk tot een succes te
maken. Wanneer een der partners gescheiden
ouders heeft, is de kans vyfenzeventig procent en
wanneer dit by geen van beide partners het ge
val is, heeft het nieuwbakken paar vyfentachtig
procent kans op een duurzame echtverbintenis.
Teddybeerr
Marlon Brando. Gregory Peck en Paul Newman
behoren tot het soort mannen van wie (zegt
Nova) de meeste vrouwen dromen. Actrice Joan
ne Woodward liet het niet by dromen alleen.
maar trouwde met Paul Newman. Haar visie op
haar echtgenoot: „Ik kan Paul niet als sex-sym-
bool zien. Voor my is hij een grote teddybeer die
graag over Volkswagens praat en met de kinderen
rondsjouwt". Joanne Woodward speelt de hoofdrol
in „Rachel, Rachel", de historie van een gefrus
treerde v ij ender tig jarige ongetrouwde lerares. Het
is de eerste rolprent die door haar man wordt
geregisseerd.
Hardwerkende
huisvrouw
Huisvrouwen werken veel te lang. dat wil zeg
gen: zij besteden aan het huishoudelyk werk veel
meer tyd dan nodig is. Volgens maandblad Marie
France is dit gebleken uit een in Frankrijk gehou
den enquête. Daarom is nu in Parijs het „Centre
d'études des travaux feminius" opgericht, een in
stituut dat in twintig cursusuren van elke ver
moeide en overwerkte huisvrouw een efficiënte
..maitresse de maison" maakt. De kosten van zo'n
cursus bedragen ongeveer honderdvyftig Franse
francs. Een koopje, als het beoogde doel bereikt
wordt.
~yAT wil jij later wordenvroeg de on-
wijzer aan 'n zesjarig jongetje, en dit
antwoordde zonder aarzelen: Ivanhoe
De meeste knaapjes die van hun geboorte af
naar de televisie hebben gekeken, zeggen iets
dergelijks: Cowboy. Of: Ruimtevaarder. Of:
Autocoureur. En allemaal bedoelen ze: „Ik
wil een held worden, die een gevaarlijk leven
leidt, die voor niemand bang is, die er on
regelmatige werktijden op na houdt en die
niet altijd even schoon hoeft te zijn".
Nog nooit heb ik een kleine jongen horen
zeggen: „Mijn grote ideaal is: een keurige
mijnheer worden".
Zodra de knapen wat groter worden en ver
nomen hebben, dat de cowboys vijftig jaar
geleden zijn uitgestorven, dat goudzoekers
gelijk staan aan mijnwerkers, dat ruimte
vaarders keien in iviskunde moeten zijn en
dat autocoureurs zelden ouder dan dertig
jaar worden, verliezen ze voor dit soort be
roepen hun belangstelling en grijpen naar
een gitaar. Op de vraag: „Wat wil je wor
den?" antwoorden ze: „Ik studeer voor mon
teur, maar mijn ideaal is: „soulzanger"."
In feite is er niet veel verschil tussen deze
wensdroom en de vorige. Nog altijd centraal
staat 't idee: „Als held gevierd wordenon
regelmatige werktijden, en alsjeblieft niet
altijd even schoon zijn". Nog steeds zeggen
ze niet: „Ik wil een keurige mijnheer worden".
Maar op een dag zijn ze twintig, oefenen een
ander beroep uit dan waarvoor ze werden
opgeleid maar dat hun evenmin aanstaat,
en dan vraag je:
„Is dit nu wat je hoopte te worden
Als ze eerlijk zijn zeggen ze:
„Eigenlijk niet. Ik zie er nu wel netjes uit,
ik heb een geregeld leven, en over vijf jaar
kom ik in aanmerking voor een peperduur
flatje, maar erg gelukkig ben ik er niet mee.
Het is echter onvermijdelijk: een mens moet
leren zich aan te passen".
Het gekste echter vind ik dit: als brave huis
moeders zitten we 's avonds voor het flikker-
schermpje en kijken ademloos naar autocou
reurs, ruimtevaarders en ander gevaarlijk
spul; we voelen 'n warme vertedering op
stijgen bij de bizarre verschijning van wéér
een nieuwe soulzanger en draaien snel de
knop om als vier keurige heren zich om de
discussietafel scharen om onder elkaar uit te
maken hoe wij behoren te denken. Toch zijn
we zeer gelukkig als we ons realiseren dat
onze grote kinderen meer op die keurige
mijnheren lijken, dan op de zo gretig bekt*
ken helden.
Dat onze zonen er aanvankelijk niet over
dachten om mijnheren te worden, vervulde
ons eertijds met grote bezorgdheid: we hiel
den lange vertogen om hen hun onverstand
uit het hoofd te praten, we wezen op 't nut
van goed-je-best-doen-op-school, we bewe
zen de onmisbaarheid van diploma's en ge
tuigschriften, we bezwoeren hen dat aan
passen de enige weg naar geluk ivas. We za
gen met grote voldoening, dat de wijze les
sen vruchten afwierpen, dat de kinders zin
delijk en keurig werden, carrière gingen ma
ken en 'n echte mijnheer of mevrouw wer
den. Precies zo'n mijnheer of mevrouw als
degenen wier aanblik op de beeldbuis ons
tegen de haren instrijkt, omdat we gruwen
van hun ernst en van de verveling die zij ver
spreiden. Geeft het tweede net niet iets
spannenders?
Adriaan, die consequent is blijven weigeren
'n mijnheer te worden, die zich daarom niet
druk hoeft te maken over een aktetas, een
driekamer flatje of een carrière, en die des
wegen 'n zeer gelukkig jongmens is, kan op
de enkele avonden dat hij er tijd voor heeft
met een verwonderde blik dat heren- en-
dames-gedoe op het flikker schermpje gade
slaan. Voor hem is het wel interessant, want
hij kijkt van zijn hippe wereld uit in een an
dere wereld, waartoe hij nooit zal behoren.
Wat die mensen daar voorstellen is voor
hem even onbereikbaar geworden als de
cowboys en precies even onwerkelijk.
..Wat had jouw zoon eigenlijk moeten wor
den?" vroeg iemand, die kennelijk medelijden
met mij had (het zal je zoon maar zijn!).
..Niets", zei ik. „Adriaan heeft nooit iets wil
len worden hij is zijn leven lang al ie
mand geweest: zichzelf'.
THEA BECK MAN
