Alsof men
.rustig thuis
un een luie
toel zit
KOUDE
START:
MOORD-
4ANSLAG
Verbeteringen brommotoren
Computers stellen
autogebreken vast
Van wegen. wagens. wielen en wui - er - zo - bij - komt
HENK VAN ZALINGES PRETTIGE ER VARINGEN MET ÜE MERCEDES BEN'Z 280 SE
Eerste geheel
polyester
radiaalband
fllJDAG 17 JANUARI 1969
LETDSCH DAGBLAD
PAGINA 11
modellen is de 7,7 L V-8-motor den garanderen, dat ooit een gaspedaal dient te worden ge-
van 375 pk, die een koppel van Cadillac heeft geboden". bruikt, thans door vacuum be-
72,6 mkg heeft. De 1969 Cadillacs I Op de Eldorado is de met bij- diend.
kregen een verbeterde voorwiel- betaling leverbare snelheidsrege-
ophanging waardoor zij, aldus dc i laar die een vooraf gekozen snel- Over de prijzen zullen we maar
constructeur het soepelste rij- I heid aanhoudt, zonder dat het zwijgen
(Door Henk van Zalinge)
Gillende achterwielen, door banden geschuurde klinkers, de Mercedes
j BO SE spuit weg. Snelheid tachtig, we drukken af 7,2 seconden. Snel-
eid honderd: 11,1 seconden. Snelheid 120: 16 seconden geeft de stop-
atch aan. Dat is niet mis, zo'n acceleratie. En dan te bedenken dat
motor zo'n 1500 (om precies te zijn 1485) kilo moet wegsleuren.
En geruisloos. Men hoort de motor nauwelijks lopen. We rijden 160. Niets te horen,
het lijkt wel of men thuis rustig in een grote fauteuil zit in plaats van over een
lelweg te razen.
De laatste jaren hebben de
bromfietsfabrikanten grote aan
dacht besteed aan het rijwielge
deelte van de brommer, omdat
de motoren ingrijpende wijzi
gingen en moderniseï-ingen niet
zo zeer nodig hadden. Een le
vensduur van acht tot tien jaar
van een bromfiets is geen uit
zondering, om welke reden het
comfort van de nieuwe model
len als belangrijkste verkoopar
gument wordt aangewend.
Vrijwel alle stadsbrommers
b.v. hebben een automatische
koppeling, zijn slank gebouwd
en handelbaar als een fiets wan
neer men er naast loopt. Deze
zijn vooral praktisch, zonder
showallures.
Toch is het niet zo, dat de
motor geen research vraagt.
Honda beproeft thans een tran-
sistoromtsteking op racemotoren
en Motobecane (Kaptein Moby-
lette) bracht zelfs een brom-
tlets, de Electronic, in de han
del met een elektronische ont
steking.
Op het moment wordt de
elektronische ontsteking niet
meer toegepast op Motobecane-
brommers, behalve in Frank
rijk. De reden hiervoor is, dat
deze methode nog te duur is.
Dat de transistorontsteking er
zal komen lijdt geen twijfel.
Daarvoor zijn de voordelen te
belangrijk en te talrijk.
Ten eerste is de levensduur
Praktisch ongelimiteerd, omdat
dit type ontsteking geen bewe
gende delen kent. Het systeem
Is verder ongevoelig voor vocht.
Het kan zelfs onder water func
tioneren, wat Kaptein Mobylet-
te op een tweewieler-RAI ten
toonstelling dan ook trots de
monstreerde.
De bougie is door de elektro
nische ontsteking ook een lan
gere levensduur beschoren. Een
ander belangrijk voordeel is dat
Olympisch zwemkampioene Ada Kok als foto
model bij de nieuwe Zündapp C 50 sportbrommer
met drie versnellingen.
de vonk van de bougie bij alle
toerentallen constant is. Over
slaan komt niet voor, waardoor
het motortje stationair veel be
ter draait. Het vermogen wordt
bij hoge toerentallen ook gun
stig beïnvloed en er treedt geen
ontstekingsvertraging op bij
een snel draaiend motortje.
Voor de bromfietsfabrikanten
zijn dit redenen genoeg om in
de laboratoria een grote activi
teit ontwikkelen. De kunst is
om de elektronische ontsteking
voor een acceptabele prijs te
vervaardigen. Dat lukt vandaag
of morgen beslist.
Dunlop fabriceerde de eerste ge-
j heel van polyester vervaardigde ra-
I diaalband voor personenauto's. De
ze band zal echter nog een uitge-
i breid testprogramma ondergaan
voor hij op de markt komt.
De koordlaag bestaat uit een sa
menstel van dikke draden van poly-
ester. De stevigheid van die band,
I alsmede de levensduur, gaan vol
gens de fabrikant boven alles uit
I wat men met andere bandweefsels
I heeft kunnen bereiken.
Zijn speciale kenmerken zouden
j vooral bij snelheden onder de 65 km/
I u tot hun recht komen.
Dit gigantische kasteel op
wielen is het model 1969 van de
Cadillac Fleetioood Broughan,
een van de wagens uit de „vlag-
gevloot" van General Motors.
Krachtbron voor alle Cadillac
Een „gewone" foto van een
„gewone" autobotsing? Ja en
neen. De plaat werd gemaakt na
wat men zou kunnen noemen
een dure klap in Watford (En
geland).
Een kettingbotsing, waarbij
ivaren betrokken o.a. een Rolls
Royce, een Bentley. een Humber
Sceptre en een Aston Martin
Eindelijk het bewijs, dat een
Rolls ook stuk kan!
Steeds meer wordt in de Ver. Sta
ten van computers gebruik gemaakt
om onvolkomenheden bij auto's
vast te stellen.
De ontwikkeling van dergelijke
Auto -diagnosecentra" is in een der
gelijk stadium gekomen, dat ook de
grote oliemaatschappijen, met Mo
bil Oil voorop, voor deze keurings
methode grote intertresse vertonen.
Men wil deze keuringsmethode kop
pelen aan de tankstations. Mobil Oil
heeft de eerste combinatie's van
diagnose centrum plus tankstation
reeds in gebruik genomen.
De auto wordt in zo'n centrum aan
110 diagnoses onderworpen, waarvan
40 elektrotechnisch. Zo'n onderzoek
vergt 25 minuten en-binnen 20 secon
den geeft de computer alle gebreken
aan, die de auto heeft, maar tevens
de noodzakelijke reparaties en de
kosten daarvan. Dat alles kost de
automobilist 15 dollar, welke kosten
verlaagd worden als de reparaties
door het bedrijf zelf mogen worden
uitgevoerd.
Ieder centrum kan per dag 30 wa
gens testen. Mobil Oil overweegt
zelfs al haar belangrijkste benzine
stations met een dergelijk diagnose-
centrum uit te rusen.
Momenteel wordt het aantal grote
diagnose-centra in de Ver. Staten op
250 geschat en voor 1975 wordt het
aantal op 3500 geraamd.
Ook Shell en General Motors ma
ken diepgaande studie van deze keu
ringsmethode. Over het algemeen
verwacht men een grote opbloei
van dergelijke centra als de garages
het onderhoud door gebrek aan mon
teurs niet meer naar behoren kun
nen verrichten. Op het ogenblik is
er maar één monteur beschikbaar
voor elke 129 auto's. In 1950 bedroe
gen deze cijfers 1 op 73. Als normaal
wordt in Amerika 1 op 80 beschouwd.
Door dit computerwerk bij de auto
controle hoopt men het personeels
tekort in de garagebedrijven te kun
nen opvangen.
De apparatuur voor zo'n diagnose
centrum kost 8000 dollar zonder en
12000 dollar met computer.
De Zweedse fabrieken Saab (per
sonenwagens) Scania-Vabis (vracht
wagens) hebben besloten een fusie
aan te gaan. Saab maakt behalve
auto's ook vliegtuigen. De verenig-
de bedrijven hebben als nieuwe naam
Saab-Scania gekozen.
De fusie kwam tot stand door een i
aandelenruil. De voormalige aan
deelhouders van Scainia-Vatis heb
ben thans 62 pet van de aandelen in
bezit. Het aandelen-kapitaal van
Saab-Scania bedraagt 300 miljoen
gulden
Het personeel van gefusioneerde
bedrijven is ruim 23000 man.
Buurman van zeshoog-schuin-rechto-
achter is de trotse bezitter van een
automobiel, die toch al zo'n jaar
of zes oud moet zijn. Elke morgen
slaagt buurman er na heel veel
moeite in zijn wagen aan de gang
te krijgen.
Als het eenmaal zover is stapt h(j
uit en laat de motor een minuut
of twintig met de choke uitgetrok
ken warm lopen. In die twintig
minuten nuttigt hij zijn ontbijt.
Het is onbegrijpelijk, dat zo'n ver
woed zaterdagmiddagsleutelaar
elke dag zo'n moordaanslagop
zijn auto pleegt.
Want de opvatting, dat het wann-
draaien van een motor door sta
tionair lopen dient te geschieden
is uit de lucht gegrep>en. Het is bij
zondei- slecht een motor langere
tijd onbelast te laten draaien. Bo
vendien krijgt de motor na enige
tijd (omdat de choke nog steeds
openstaat) te veel benzine, dóe
langzaam maar zeker de bescher
mende oliefilm van de cilinderwan-
den .afwast". In een later stadium
kan de benzine langs de zuigerve
ren het carter binnendringen en
zich vermengen met de smeerolie-
Van smeren komt dan niet veel
meer.
Over het algemeen levert 's winters
het starten nog wel eens proble
men op, dde voornamelijk veroor
zaakt worden door onkunde van
de autobezitter. Is de motor erg
koud. dan is het haast onmogelijk
om zonder choke te starten. Dat
komt, omdat bij het starten de uit
de sproeier gezogen benzine on
middellijk op het koude metaal
condenseert in plaats van te ver
dampen tot een gasmengsel. De
choke komt ons dan te hulp. Hij
zorgt ervoor, dat er meer benzine
komt, waardoor er toch een min
of meer juist mengsel ontstaat,
dat wél ontbrandt.
Start uw auto daarom op de volgen
de manier. Choke uittrekken, het
gaspedaal éénmaal ver intrappen,
contactsleutel omdraaien en niet
langer dan tien tellen starten.
Slaat de motor niet aan, wacht
dan even en probeer het opnieuw.
Kom dan niet meer aan het gas
pedaal, anders loopt u de kans
dat de motor „verzuipt". Des
noods kunt u 't koppelingspedaal
intrappen. Daardoor ontlast u de
startmotor, omdat de transmissie
van de motor is gescheiden en de
koude smeerolie rond de tandwie
len niet als een taaie, remmende
massa werkt. Bij een automatische
choke over het algemeen éénmaal
intrappen tot op de plank en dan
starten.
Als de motor loopt, dan de choke-
knop zover indrukken, dat de mo
tor met iets hoger toerental dan
normaal stationair blijft lopen.
Even met het gas spelen (dan
krijgt ook de olie in de carter ge
legenheid te airculeren) en als u
hoort dat de motor wil „pakken"
choke helemaal indrukken en voor
zichtig wegrijden. Geef niet te veel
gas als de motor nog koud is, maat
houdt hem „aan de praat" blijf
een paar straten met niet al te ho
ge snelheid in een lage versnel
ling rijden en d'e motor komt snel
op bedrijfstemeperatuur.
En denkt u ook nog even aan uw ac
cu, die het in deze winterse tijd
hard te verduren heeft. Spaar hem
zoveel mogelijk en start zonder
licht, zonder werkende ruitenwis
sers of radio.
Toyota passeerde
miljoen per jaar
In de maand december liep met
passend ceremonieel in de Toyota-
fabrieken in Tokio de 1 miljoenste
wagen van 1968 van de band. Het
was voor het eerst dat een Japanse
autofabriek een dergelijk produktie-
rekord bereikte.
Toyota's jaarlijkse produktie over
schreed in 1962 voor het eerst de
100.000. In 1964 werden er meer dan
300.000 wagens geproduceerd en in
1966 werd de 500.000-grens bereikt.
Deze cijfers illustreren duidelijk
het snelle tempo waarin de Japan
se auto-industrie - die na de Ver.
Staten op de tweede plaats der we
reldranglijst staat -zich ontwikkelt.
enti Voor ons in de auto een fraai en
jal* jrdacht dasbbord. 2 mooie ronde
l—1 ikken, de één snelheidsmeter, de
der met benzine-, oliedruk- en
Jnperatuurmeter en allerlei ver-
43H üterlichtjes. Tussen de twee klok-
n kan men zien hoe laat het is. En
es voortreffelijk afleesbaar, ook
a nachts.
Drie in één
icbtbn de knop van de handel voor de
t p btingaanwijzer (aan de stuurko-
i) zit behalve de schakelaar voor 't
it, ook nog die voor de ruitenwis-
met twee snelheden. Drie ineen,
handig.
gtpet klinkt wat eentonig steeds zul-
lovende woorden te gebruiken,
het kan niet anders. De weg-
is fantastisch. Het is natuur-
wel even wennen met een wagen
4.90 meter bij 1.81 meter snel
inwerk te doen. Maar een er-
automobilist heeft er snel niet
Wajminste moeite meer mee.
een blok" is een tamelijk
uitdrukking voor deze wa-
De wagen blijft bij de meest
stuurbe wegingen op de weg
Pemlelassen
r*d e 280 is uitgerust met de bekende
rcedes-achterasconstructie met
idelassen. Niet te verwarren met
constructie, die bij andere typen
dt toegepast.
wegligging is door de constructie
t pendelassen zo geperfectioneerd,
men zich afvraagt of er nog iets
afs te wensen zou kunnen zijn-
vering doet voor de wegligging
onder: op alle soorten wegen vol
hij uitstekend.
watergekoelde zescilinder mo
rnet benzine-inspuiting heeft een
van 2778 cc en levert
vermogen van 180 sae-pk. Onze
is uitgerust met een au-
vierversnellingsbak, met
de mogelijkheid twee, drie of vier
versnellingen te kiezen met een
fraai pookje op de middlentunnel. De
bak werkt goed, overschakelen naar
een versnelling is nauwelijks merk
baar. Het benzineverbruik is gemid
deld 1 op 6,5.
De bekrachtigde remmen, voldoen
in deze testwagen uitstekend en zijn
prima doseerbaar. Het rempedaal
is licht te bedienen. Een goede rem
is een prettig ding en geeft op hoge
snelheid (de 280 SE loopt top 187) het
veilige gewoel, dat hij het brullend
geweld ook dan in toom kan houden.
fortabel in de auto zit, als men de
portieren als brandkastdeuran achter
zich in het slot hoort vallen, en men
denkt aan al die veiligheidsmaatre-
gelen (energie absorberende carros
serie en stijf passagierscomparti
ment), dan is dat alles een heleboel
waard, onbetaalbaar eigenlijk. Dat
wij de buitenspiegel op deze wagen I
een onding vinden en de ruiten in de
voorportieren liever zonder tocht-
ruitjes hadden gezien, heeft daarbij
natuurlijk niets te betekenen. De 280
SE is een wagen vol attenties aan
zijn berijder, zoals de 's avonds
roomkleurig verlichte aanduidingen
bij de keuzeschakelaar van de auto
matische bak. Het is allemaal af.
Comfortabel
Comfortabel is de 280 bij uitstek.
De stoelen zijn in grote mate ver
stelbaar. De bestuurdersstoel is in
een aantal standen hoger en lager te
zetten. De rugleuning is traploos in
elke gewenste stand te zetten.
De stoelen zijn bijzonder fijn. Ze ge
ven overal steun en ze zijn niet zacht
Juist deze mate van hardheid draagt
zoveel bij tot het comfort. In zachte
stoelen wordt men op den duur be
slist moe. Kachel en ventilatie geven
via regelbare toevoerkanalen warme
en frisse lucht in alle gewenste hoe
veelheden. Listig weggewerkte afvoer
kanalen staan borg voor het rijden
met gesloten ramen zonder het be
nauwd te krijgen.
Welstand
Alleen, de 280 SE is wel een wa
gen voor mensen boven een bepaal
de weistandsgrens. De gewone man
komt er niet aan, want men moet er
24.000 gulden voor kunnen betalen
(et automaat 1490 gulden extra)
Maai- als men een paar dagen in
zo'n auto rijdt, moeiteloos manoeu
vrerend met het bekrachtigde exact
werkende stuur, nog moeitelozer op
lange trajecten, bij zeer hoge snelhe-
oen zonder last te hebben van zij-
wmdgevoeligheid en zonder proble
men met 5 man plus alle bagage con-
Al
mm* I.-