Stranden raken overbevolkt:
Reist Nederland straks
naar bodem van de zee?
Nieuwe katechismus
een veilige gids
vlees eten is verantwoord eten
V er schuivingen
zijn opvallend
Mini-begraafplaats huisdieren
1) 66 uit
politiek
overleg
Werkloosheid
Bouwmaterialen
500.000 wrakken
Vakcentrales
nog verdeeld
over loonwet
In Amsterdam
Ds. Th. G. Tonnon
met emeritaat
Pastoraal concilie
Protest
Gebedsweek van
anglicanen en
rooms-katholieken
Nota r.k.-gezinsvorming
Vrouwen krijgen
kiesrecht in Clir.
Geref. Kerken
HET KORT
Een grafjeeen steentje en een bloemetje
Vertederend
BBlTjr ij
■0t Irakis
Boterham
lom-
Vertrouwen
DONDERDAG 9 JANUARI 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
UTRECHT (ANP) Volgens de ramingen zullen in de
maand juni van het jaar 1975 zich dagelijks op elke kilometer
toegankelijk Nederlands strand 3000 vakantiegangers bevinden.
Gezien de plaatselijk nu reeds krappe strandcapaciteit zal de
mogelijkheid onderzocht moeten worden of de onderzeese
recreatie geen perspectieven biedt.
Dit vegt firs. J. Verschuure, we
tenschappelijk medewerker van de
planologische Dienst in Den Haag
In zijn studie onder de titel Neder
land en de wereld op weg naar het
jaar 2000, een uitgave van de werk
groep 2000. De ontwikkeling van de
onderzeese recreatie wordt in deze
studie van revolutionaire allure ge-
■cht.
De totale werelduitgaven hiervoor
werden voor 1963 al op circa 60 mil
joen dollar geraamd. Reeds be
staande activiteiten op dit gebied
rijn het onderwatervissen en de on
derzeese parken (in Florida! en
rondvaarten onder water. Hoewel
de bouw van onderzeese motels of
andere onderzeese verblijven nog in
een ver verschiet liggen, worden ze
echter technisch uitvoerbaar ge
acht.
Verder wordt in de studie aan
dacht besteed aan een plan voor de
douw van een belastingvrij toren
hotel met een capaciteit van
1300 bedden op 180 meter hoogte
boven de Doggersbank. De restau
rants zouden halverwege onder wa
ter uitzicht bieden op de zeebodem
Een geheel ander onderwerp is de
werkloosheid. In het jaar 2000 wordt
het aantal geraamd op circa 100.000,
dat is nog geer. twee procent van
de beroepsbevolking. Ons land zal
omstreeks dat jaar een inwonertal
hebben van plm. 18 miljoen men
sen. Dit is enerzijds het gevolg van
een voortgezette daling van het
sterftecijfer waardoor een aan
zienlijke stijging van het aantal be
jaarden wordt verwacht en an
derzijds door een verdere daling van
het aantal geboorten.
In 1984 hoopt men zelfs voor het
probleem kanker een oplossing te
hebben gevonden.
Wat betreft de structuur van de
produktie, zal de Nederlandse bouw
nijverheid in 1975 al driemaal zo-
vetel kunststoffen gebruiken als
thans het geval is. Volgens drs.
Verschuur? zal de met de produk
tie samenhangende werkgelegen
heid veelal afhangen van de tech
nische ontwikkelingen. Indien de
„metselrobot" in de sector woning
bouw algemeen ingang zou vinden,
dan zou dit in de bouwnijverheid
een grote omwenteling veroorza
ken. Volgens deskundigen kan deze
metselau tomaat 3.000 stenen per
uur verwerken, hetgeen neerkomt op
een vervanging van 24 geroutineerde
metselaars. Bij intensief gebruik zou
den hiermee de bouwkosten met 30
procent kunnen worden verminderd.
Algemeen wordt verwacht, dat de
vele stalen bouwmaterialen in de
toekomst een sterkte zullen hebben,
die twee tof driemaal zo groot is als
nu. Bovendien zullen de woningen
steeds meer demonteerbaar wor
den.
Steenkool zal volgens de progno
ses omstreeks 2000 in de meeste ver-
fa ruikssectoren van de westerse ener
giehuishouding een even archaïsche
verschijning zijn geworden als nu
het geval is met, turf. Aardolie zal
haar positie op de energiemarkt
goed weten te handhaven, terwyl
het aandeel van aardgas in het Ne
derlandse energieverbruik omstreeks
de eeuwwisseling op ongeveer 30
procent van het totaal wordt ge
raamd. (Dan zal zo'n 40 procent
van de elektriciteitsopwekking in Ne
derland voor rekening komen van
de kernenergie. Het elektriciteits
verbruik der bevolking in de periode
19652000 zal verzesvoudigen.
Een toeneming van de industria
lisatiedichtheid betekent ondermeer,
dat in he jaar 2000 Nederland ruim
drie maal zo veel afvalstoffen zal
hebben als nu het geval Is. Drs.
Verschuure schat het aantal afge
dankte auto's dan op 500.000.
UTRECHT (GPD) De drie vak
centrales, NVV, NKV en CNV. zijn
bet nog steeds niet eens over een
gezamenlijk standpunt betreffende
het ontwerp voor een nieuwe loon
wet. Volgende week dinsdag wordt
de „hearing" over dit wetsontwerp
gehouden
Eerder werd deze „hearing" uit
gesteld op verzoek van de vakcen
trales, die meer tijd nodig hadden
om tot een eensluidend oordeel te
komen.
In het begin van deze week zag
het er naar uit dat een compromis
zou worden gevonden, maar het
CNV kon zich er op het laatste mo
ment niet mee verenigen.
De vakcentrales zyn het er over
eens, dat het artikel waarbij minis
ter Roolvink de bevoegdheid krijgt
een terugkeer tot de volledig gelei
de loonpolitiek te bevelen, uit het
ontwerp moet verdwijnen.
Op andere punten zyn er echter be
langrijke verschillen van opvatting.
Het lijkt dan ook allerminst zeker
dat de drie centrales volgende week
met een gezamenlijke stellingname
zullen kunnen komen.
Zelfs binnen de NKV blijkt niet al
les koek en ei te zijn. Zo heeft de
Unie van beambten en hoger perso
neel aangekondigd, dat men er sterk
over denkt om de band met het NKV
door te snijden.
Directe aanleiding voor deze 6tap
is de door het vertvmdsbestuur van
het NKV bepleitte deconfessionali-
termg en nauwere samenwerking
met NVV en CNV. „Die ontwikke
ling vinden wry onrustbarend", al
dus waarnemend voorzitter G. H. J.
Kriek.
„Wanneer eind april tot deconfes
sionalisering van het NKV wordt be
sloten is het bestaan van een eigen
vrije organisatie voor beambten en
hoger personeel als de Unie binnen
het NKV niet langer mogelijk".
Reactie van het NKV-bestuur:
„Wij vinden deze houding onbegrij
pelijk".
Nieuw
inf ra roods ysteem
TESTEN VAN
VERKENNINGS-
APPARATUUR
ALKMAAR GPD) I„ het kader
van het project Orpheus, dat de ont
wikkeling van een infrarood lucht-
verkenningssysteem voor de NAVO-
strydkrachten behelst, gaat de lucht
macht binnenkort proeven nemen
met warmte-registrerende verken-
ningsapparatuur van de NV Optische
industrie „De Oude Delft".
Vluchten met de nieuwe appara
tuur zullen worden gemaakt door en
kele Starfighters RF-104G van squa
dron 306 op de vliegbasis Enschede.
Toestellen van dit squadron hebben
vorig jaar al gevlogen met een Ame
rikaans infrarood verkenningssy
steem, dat werd meegenomen onder
de romp (de normale drie camera's
van de RF-104G bevinden zich in
de romp). Met infrarood kunnen vij
andelijke opstellingen ook 5s nachts en
by slecht weer worden geregistreerd.
De Nederlandse apparatuur is door
De Oude Delft ontwikkeld in samen
werking met Fokker en onder lei
ding van het Nederlands Instituut
voor Vliegtuigontwikkeling (NIV) in
Delft.
Voldoet deze verkenningsinstallatie
dan bestaat de mogelijkheid dat ver
scheidene NAVO-landen de appara
tuur aanschaffen.
AMSTERDAM (ANP) In een
gisteren gehouden vergadering van
de delegaties van de Amsterdamse
afdeling van D'66, de PPR, de PSP,
en de Partij van de Arbeid heeft de
delegatie van D'66 meegedeeld, dat
een voortgang van het overleg waar
aan mede door de PSP wordt deel
genomen onvruchtbaar is. Zij heeft
daarom aangekondigd dat zij zich
uit het beraad, zoals dat tot nu toe
tussen de vier partijen is gevoerd,
wenst terug te trekken.
AMSTERDAM, HOOGMADE In
verband met het bereiken van de pen.
sioengerechtigde leeftijd heeft de
provinciale kerkvergadering van
Noord-Holland met ingang van 16
januari na veertig volbrachte dienst
jaren emeritaat verleend aan ds. Th.
G. Tohnon. hervormd predikant in
Amsterdam en van 1929 tot 1931 pre
dikant in Hoogmade.
Zo U het nuhoe moet het in 2000 dan zijn?
NOORDWIJKERHOUT (GPD) Het pastoraal concilie
heeft gistermiddag in Noordwijkerhout haar derde zitting be
sloten met een motie, waarin opnieuw respect wordt uitge
drukt voor de „Nieuwe Katechismus" in zijn oorspronkelijke
vorm.
In de motie wordt verder gesteld,
dat het boek een veilige gids kan
«IJn by de catechese voor jongeren
en volwassenen. De bedoeling van
de motie, ingediend door de delega
tie van het bisdom Rotterdam, was
uit te spreken dat ook zonder het
lijstje aanvullingen, dat door een
Romeinse kardinalencommissie is
voorgeschreven, iemand die het
boek gebruikt zonder twyfel goed
katholiek kan z4jn. Zo werd de mo
tie althans uitgelegd door één van
de indieners, kapelaan Chr. L. M.
Hoogeweegen uit Mlddelharnia.
In feite voelde men de motie aan
als een protest tegen de inmenging
uit Rome in de wijze waarop de Ne
derlandse bisschoppen hun leer
ambt uitoefenen, en ook als een
protest tegen die Nederlandse r.-
katholieken, die het boek verdacht
maken als nauwelijks rechtzinnig.
De motie werd aanvaard met 90
tegen 2 stemmen by 7 onthoudingen.
De bisschoppen stemden niet mee,
omdat het hen zelf betrof.
Het concilie heeft met een grote
meerderheid gevraagd om een spe
ciale man (of vrouw) op zyn secre
tariaat, die moet zorgen dat concilie
en jeugd niet verder uit elkaar
groeien.
Een der jonge volwassenen, de
heer J. C. A. C. M. Kraan uit Am
sterdam, legde namens 26 afgevaar
digden een verklaring af. waarin hy
oorzaken aanwees voor het onbeha
gen dat meer dan eens in het con
cilie aan de dag kwam.
Een essentiële oorzaak daarvan is,
aldus de 26, dat de bisschoppen op
twee stoelen zitten. Zy bepalen als
LONDEN (AP) De anglicanen
en rooms-katholieken in Engeland
zullen beurtelings de kansel bestijgen
tydens de wereldweek van gebed voor
de christeiyke eenheid, die uit
gaand van de Wereldraad van Ker
ken van 18 tot 25 januari gehouden
wordt.
Naar verwachting zal een congre
gatie van tenminste 5000 mensen ln
St. Paul's kathedraal op 22 Januari
een preek aanhoren van kardinaal
John Heenan. hoofd van de r.k. kerk
ln Engeland en Wales.
De kardinaal brengt een tegenbe
zoek voor het historische bezoek van
de aartsbisschop van Canterbury, dr.
Michel Ramsey een jaar gelden tij
dens de eenheldsweek ain de kat^r
draal van Westminster.
medeleden van het concilie de me
ning van de gelovigen, maar tege-
Wk zyn zy afhankeiyk van hiërar
chische structuren in de kerk, het
Wereldepiscopaat en Rome. Zo open
en eerlijk ais zy over algemene
maatschappeiyke problemen spre
ken, zo diplomatiek moeten zy zyn
ln binnenkerkeiyke zaken.
Over dit onderdeel zei kardinaal
Alfrink onmiddeliyk een gesprek
tussen hem en de 26 toe.
Nog al wat fundamentele vragen
konden door tydsgebrek niet aan de
orde komen. Drie dagen is te weinig
gebleken voor een agenda met zulke
kolossale onderwerpen als huweiyk
en ethiek, terwyi het tydschema zo
krap was, dat doorgaan op in de dis
cussie opkomende grondproblemen
nauweiyks mogelyk was.
UTRECHT (GPD) Het Ka
tholiek Nationaal Bureau voor
Geestelijke Gezondheidszorg in
Utrecht heeft gisteren een nota
over de „Gezinsvorming bij ka
tholieken in Nederland" gepubli
ceerd. waarin wordt gepreciseerd
..welke psycho-hygiënische vra
gen aan de orde zijn" nu het ka
tholieke volksdeel zich deels in
reactie op pauselijke richtlijnen
bezint op huwelijk en gezinsplan
ning. Belangrijk is de grote ver
schuiving in opvattingen, die
wordt geconstateerd.
De nota van het Bureau Geeste
lijke Gezondheidszorg gaat uit van
een aantal onderzoeken onder Ne
derlandse katholieken over geboorte
regeling.
De eerste keer dat een onderzoek
naar de opvattingen van Nederland
se r. katholieken over geboorterege
ling werd gedaan was ln 1960 onder
een aantal geschoolde arbeiders en
hun echtgenotes.
In 1965 liet de Adelbertvereniging
onder r.k. intellectuelen een enquête
houden met betrekking tot de prak
tische beleving van het huweiyk.
Meer dan de helft van de onder
vraagden bleek toen reeds tegen de
pauseiyke voorschriften te zyn en de
helft gebruikte in feite volgens de
kerk ongeoorloofde middelen.
Vlak voor het uitkomen van de
encycliek, „Humanae Vitae" bleek uit
een Margriet-enquête, dat er nog
maar weinig verschil was in opvat
tingen over anti-conceptionele mid
delen tussen rk. en niet katholieke
Nederlanders (juni 1968).
HILVERSUM (ANP) De
Synode van de Chr. Geref. Ker
ken heeft zich gisteren in zijn te
Hilversum gehouden zitting uit
gesproken vóór het verlenen van
kiesrecht aan vrouwen bij de ver
kiezing van ambtsdragers.
De synode schaarde zich hiermee
achter het meerderheidsrapport van
de commissie die over deze kwestie
rapport uitbracht. Wel waren er
enkele tegenstanders van het verle
nen van kiesrecht aan de vrouwe-
ïyke gemeenteleden. Eén van hen,
ds. W. Heerma. achtte dit in strijd
met uitdrukkelyke uitspraken van de
by bel. Hy zag als motief voor het
geven van het kiesrecht aan vrou
wen ,4® bewuste of onbewuste be-
Na het verschijnen van .Humanae
Vitae" werden in het afgelopen Jaar
drie onderzoeken verricht: door In-
tomart, het Nlpo en het Sociologisch
instituut van de Nymeegse universi
teit. Men constateerde een verweer
houding by de r. katholieken tegen
het pauselyke standpunt. De vaak
genoemde onzekerheid, die ten aan-
:en van de geboorteregeling onder
r. katholieken zou bestaan bleek
slechts by 9 procent aanwezig te zijn
Volgens het bureau voor Geestelijke
Gezondheidszorg is de snelle verschui
ving in de opvattingen over anti
conceptie by de Nederlandse r. ka
tholieken opvallend. Het vraagt zich
af of dat niet deels ook te danken is
aan de vroegtijdige voorlichting en
vorming die het bureau door geheel
Nederland heeft gegeven.
Hét Katholiek Bureau concludeert
dat vorming tot een geslachtsleven
aandacht dient te behouden omdat
het gebruik van anti-conceptionele
middelen steeds een zware opgave
voor de echtgenoten bhjft betekenen.
Deze voorlichting kan volgens het
bureau een wezeniyke bydrage zyn
tot het voorkomen van huweiyksmis-
lukkingen. Een stabiele huwelijksre
latie vraagt dat het sexuele leven
slechts incidenteel en bewust tot
voortplanting zal leiden, dat de se-
xualiteit als „taal van de liefde" zo
min mogelyk belemmeringen ln de
weg worden gelegd en dat de taboes
worden opgeruimd, die een rijp vol
wassen sexueel leven belemmeren.
Mr. E. L. L. de Wilde, directem
van het Stedelijk Museum ln Am
sterdam is door het ministerie van
Cultuur. Recreatie en Maatschappe-
UJk Werk benoemd tot Nederlandse
commissaris voor de tiende biennale
van hedendaagse beeldende kunst.
Deze tentoonstelling wordt ln het na-
Jaar van 1969 in Sao Paulo ln Brazi
lië gehouden.
Mr. de Wilde zal by de samenstel
ling van de Nederlandse inzending
terzyde worden gestaan door Cor
Blok en Co Westerik uit Den Haag.
MeJ. G. J. A. ten Holte van de
hoofdafdeling kunsten van het mi
nisterie van C. R. M. zal optreden
als assistent-commissaris.
Het jongenskoor „de Wiener
Sangerknaben" zal van 15 tot en met
25 januari een toernee door ons land
maken. De zangertjes treden onder
meer op in Breda en Rotterdam.
Het is zes jaar geleden dat het
koor van de Wiener Söngerknaben in
ons land optrad. Het koor van thans
telt 22 jongens van tien tot veertien
jaar en staat onder leiding van diri
gent Uwe Christian Harrer. Het in-
geerte om de vrouw geiyke rechten stituut van de Wiener Slinger be-
I te verlenen als de man". staat ruim 450 jaar.
ADVERTENTIE
Want vlees houdt (it Do eiwitten in vlees zijn onontbeerlijk voor een goede conditia Conclusie? Vlees uw hoofdschotel.elke dagl
AMSTERDAM (GPD)
Rust zacht lieve trouwe Kees
7-9 '68.
Hier rust mijn lieveling Omi,
9-10 '44 9-10 '54
Deze opschriften van grafzerken
kunt u terugvinden op een steen
worp afstand van het Amster
damse Bos. Ze staan op de spe
ciale dierenbegraafplaatseen
tuinhofje waar honderd honden
en katten, papegaaien, hamsters,
schildpadden en andere huisdie
ren na jarenlange trouwe aan
hankelijkheid met een grafje, een
steentje en bloemen worden
herdacht.
Het Torentje, zoals het mini-be
graafplaatsje heet is er al zo'n ze
ventig jaar. En al zestig jaar be
stiert mevrouw G. Hentzel als een
gewetensvol doodgraafster dit dode
dierenhof.
U kimt er om schateren, u kunt het
in-en in-zleflig gekwezel vinden en er
u kwaad over maken. Mevrouw
Hentzel kan zich wel voorstellen, dat
er mensen zyn die er zo over den
ken.
Maar staat u nu eens by dat klei
ne stukje grond van nauweiyks tien
by vyf meter, waar honderd dieren
hutje met mutje liggen en de graf
stenen elkaar verdringen.
Lees dan de teksten en bezie ook
het met kinderhand geschreven af
scheid en de zorgen, waarmee de
grafjes zyn „versierd." Menig mens
zou er jaloers op worden.
Dan kf>
I h
i doenlyke, net
U anders of u komt
ng van 1 aan-
vertederende, zoals
ook de huisdieren alleen maar aan-
doeniyk en vertederend voor him
„mammie's en baasjes" kunnen
zyn.
Nou ja. léat die mensen dan. Als
zo'n piëteit zie troost geeft, als ze
daarmee gelukkig kunnen worden in
hun verdriet.
Het kerkhof heeft geen .reclame"
nodig. Het is al jaren en jaren, dik
en dik „uitvericocht." Dageiyks moe
ten drie. vier mensen worden te
leurgesteld.
Mevrouw Hentzel vertelt hoe dat
is gegroeid. Die steen is nog van
dus toen is het al begonnen. Myn
schoonvader was er aan het Jagen
met een aantal vrienden en per on
geluk natuuriyk schoot een vriend
zyn eigen jachthond dood. De man
vond het vreseiyk en m'n schoonva
der zei: Laat 'm maar by my begra
ven.
3f 0N5 I
hhohöJ£-
Ai y- r'
„Toen heeft hy gedacht: Daar zit
wel een boterham in. Neem dat nou
maar van my aan.vroeger wa
ren de mensen slecht voor honden en
katten".
Een nog niet middelbaar echtpaar
arriveert per auto, zwaait en loopt
door naar achteren. Ze komen het
grafje verzorgen waar de papegaai
en een boxer broederUJk naast el
kaar liggen.
.Minstens eens per maand doen ze
dat. maar omdat je nu de donkere
dagen van december hebt.nietwaar
Anderen komen zelfs eens per week.
Ze komen even een kerststukje bren
gen".
Achhoe gaat dat. De dode
dieren meegeven voor de destructor
was hun toch echt te bar. Het is al
lemaal een kwestie van gevoel, van
piëteit. Vier jaar geleden kwamen
ze hier met hun papegaai en daar is
later de boxer bygekomen Dat graf
je wordt gewaan een hobby. Daar wil
Je toch een net. klein tuintje van
maken.
De pryzen schommelen een beetje.
Voor oude en nieuwe klanten. Ze
zyn vreseiyk laag, zo laag dat u
zelfs niet ln tientjes moet denken.
Per Jaar.
Het is natuuriyk ook een kwestie
van vertrouwen, want geen mens
weet of mevrouw Hentzel de volgen
de morgen het dode dier er weer niet
uithaalt. Maar dat vertrouwer
schenkt ze haar klanten ook. Er is
geen enkel contact en ze betalen
trouw, vyf Jaren lang.
Ze namen nog kersenbonbons en
tulband en kerstbrood en van alles
voor haar mee. Een Franse mevrouw
valt haar elke keer om de hals als
ze komt. Want met elkaar praten
kunnen ze niet. Ze verstaan elkaar
niet.
„Of ik zelf een huisdier heb0 Een
kat meneer, een roodharig0 sch-on-
heid van een kater. Roco. Als u dit
mooie huis ziet. begrypt u wel, dat
we hier geen dieren kunnen hebben-
Ik kan myn deuren toch niet ka
pot laten krabben door een ond.
Mt1- m~~ *vil het ook r-'et M dis
kat heb lk stiekem meegenomen".
