Astronauten in prima conditie
U
JAMIN
Gé Verhoog
DANSEN
4
Vuurbal
HOLS
DONAKAT
Landing bezegelde perfectie van Apollovlucht
Prins Johan Friso
vanmiddag gedoopt
In de roos
Waard
IN HET OOG
Opklaringen
HOT LINE
bitterkoekjes
HUISMAN
LEIDEN
De Stad Rome
Opgericht 1 maart 1860
LEIDSCH
ZATERDAG 2.8 DECEMBER 1968
No. 32674
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: Drs J R Soetenhorst
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
14,10 per kwartaal (postabonnementen f 16.50) f 4,70 per maand (bij vooruitbetaling) losse nummers f 0,25
Witte Singel 1, Leiden - Giro 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie 21507
(Van nii7,e redacteur ruimtevaart)
Met de nauwkeurigheid waarmee de gehele vlucht is verlopen is gister
middag om 16.50 uur Nederlandse tijd de Apollocapsule met de ruimtevaar
ders Borman, Lovell en Anders na een kersthezoek aan de maan in de Stille
Oceaan geland ten zuiden van Hawaii: minder dan vijf kilometer van het
bergingssehip Yorktown en nog geen minuut eerder dan in het te\oren op
gestelde vluchtprograinina stond aan jegeven.
De ruimtevaarders verkeerden
in uitstekende conditie toen ze
met behulp van een helikopter
op het dek van de Yorktown veer
den afgezet. Ze hadden er toen
een ruimtevlucht van ruim zes
etmalen (147 uur) over ongeveer
867.000 kilometer opzitten, ivaar-
mee een unieke springplank werd
gelegd voor het nog grotere avon
tuur van een maanlanding in de
lente of zomer van het komende
jaar.
het
,4
In een kleine kooi (links op halve hoogte van de fotowordt
een van de maanreizigers uit de dobberende Apollo naar een hef-
schroefvliegtuig van het bergingsschip „Yorktown" gehesen.
De kritieke landingsoperatie begon
onder g ede voortekenen. De gehele
vlucht naar en tien maal om de
maan was vrijwel feilloos verlopen
Op de thuisreis bleken drie voorge
nomen koerscorrecties niet nodig te
zijn omdat de snelheid en baan niet
meer dan één op vijftigduizend afwe
ken van de ideale. De ruimtevaarders
konden derhalve geheel uitgerust en
vol vertrouwen de laatste horde van
hun vlucht nemen.
Die laatste horde begon met het
afstoten van de service-module even
voor het binnenkomen van de damp
kring. Korte tyd later werd de cap
sule in de juiste stand voor de terug
keer in de dampkring gebracht en
werd zij even afgeremd door kleine
boordraketten. Met een snelheid van
39.589 kilometer per uur stortte de
capsule zich in de aardatmosfeer, die
de Apollo als een vuurbal in enkele
minuten afremde tot een snelheid
bijna 300 kilometer per uur. Daar
bij liep de temperatuur van het hit
teschild op tot circa 3300 graden
celsius. In de capsule werd de tempe
ratuur echter niet hoger dan 21 gra
den.
Nadat op ongeveer 7 kilometer
hoogte de kleine stabilisatieparachu
tes de afremming versterkten, wer
den op ruim drie kilometer hoogte de
drie grote parachutes ontplooid. Aan
deze valschermen plonsde de Apollo
om 16 50 Nederlandse tijd op 1700 ki-
lometer ten zuiden van Hawaii op
korte afstand van het doelschip
Yorktown in de Pacific.
I-
nE Amerikaanse kerstvlucht om
u de maan als verkenning voor
een maanlanding in komend
voorjaar of vroege zomer is een
schot in de roos geweest. Hek
grandioze succes roept de herin
nering wakker aan die rampzalige
dag in januari 1967. toen bij de
generale repetitie voor de eerste
bemande Apollovlucht drie ruim-»
tevaarders bij een brand om hek
leven kwamen. Het zag er toen
naar uit, dat het Apollo-program-
ma een ernstige vertraging zou
ondergaan en dat de toch al ge
durfde doelstelling van president
Kennedy om een maanlanding uit
te voeren voor het eind van dit
decennium als een illusie kon
worden afgeschreven. Dank zij
een enorme inspanning door da
300.000 man, die hun krachten
aan het Apolloproject gaven, is
dit dreigend fiasco afgewend. Zo
iets rechtvaardigt de hoop dat de
volledige inzet van krachten als
reactie op tegenslagen ook op
andere terreinen onoverkomelijk
lijkende problemen zal kunnen
overwinnen.
In kamerjassen, die heel wat gemakkelijker zitten dan de ruimtepakken, voerden de drie maan
reizigers aan boord van de „Yorktown" een telefoongesprek met president Johnson, die zijn enthou
siaste gelukwensen overbracht. De ruimtevaarders hadden toen in de ziekenboeg van het vliegdekschip
hun eerste medische controle ondergaan, waaruit bleek, dat hun conditie uitstekend was. Van li?iks
naar rechts: Anders. Borman en Lovell
UTRECHT (GPDi In de ma
jestueuze Utrechtse Domkerk is van
middag Prins Johan Friso, jongste
toon van prinses Beatrix en prins
Claus, gedoopt. Nadat de ouders de
doopvragen van ds. H. J. Kater had
den beantwoord werd het jonge
Prinsje naar binnen gebracht door
tijn verzorgster mej. Swellengre.bel.
Veertien kinderen van een zangklas
lit Zeist, begeleidden de dopeling.
Het koortje zong een speciaal voor
deze gelegenheid geschreven lied van
Huub Oosterhuis. „Lied bij de geboor-
van een jongetje.
Ds. Kater, die ook de trouwdienst
var) het prinselijk paar heeft geleid,
De Bilt verwacht van heden- tot
norgenavond: opklaringen, maar ook
ïog enkele plaatselijke sneeuwbuien
:n hier en daar mist. Vannacht ma-
ige tot strenge vorst, overdag over
wegend lichte vorst. Matige tot zwak-
:e wind, in hoofdzaak uit noorde
lijke richtingen.
(Opgemaakt om 9 uur).
29 DECEMBER 1968
Zon op: 08.48 uur; onder: 16.36 uur
Maan op: 13.01 uur: onder: 03.47 uur
Hoogwater in Katwijk te 11.19 en
23.55 uur; laagwater te 6.54 en 19.20
uur.
30 DECEMBER 1968
Zon op: 08.48 uur; onder: 16.37 uur
Maan op: 13.17 uur; onder: 05.01 uur
Hoogwater in Katwijk te en
12.22 uur; laagwater te 7.59 en 20.22
uur.
Dit nummer bestaa-t uit 18 pagina's
j preekte over Johannes 10 vers 3„Hij
roept zijn schapen bij name en voert
ze naar buiten". Hij zei onder meer:
„Wat er voor Johan Friso nooit bij
zal zijn. de mogelijkheid in de anoni
miteit zichzelf te zijn. Iedereen zal
hem kennen als Friso en naar hem
wijzen. Hij zal van iedereen zijn" En
ds Kater vervolgde: „Een naam is
nooit een handvat voor de ouders al
leen. maar ook voor ontelbare ande-
j ren. Door aan het kind een naam re
schenken, geven wij het in zekere zin
prijs aan de gehele wereld-".
„Toch vormt de bediening van dé
doop een feestdag- Want door Friso
te dopen gaat U hem niet alleen voor
stellen aan de mensen, maar ook en
vooral aan God". Tot de doopouders
zei ds. Kater „Leer dus door Uw
woord. Uw voorbeeld. Uw gehele le
venshouding Uw kind verstaan
I dat 't in de naam van Jezus gedoopt
is. Dan zal het zijn weg vinden"
De tekst waarmee het jonge
Prinsje was gedoopt luidde: „Ik ken
U bij name; ook hebt gij genade ge
vonden in mijn ogen", uit Exodus 33.
vers 12b.
De gehele koninklijke familie was
btf de doop aanwezig. Prinses Chris
tina, kort voor Kerstmis uit Canada
overgekomen, is op 9 oktober 1947
zelf in de Domkerk gedoopt De
dienst was nadrukkelijk in de sfeer
van het kerstfeest gehouden. Ook de
moeder van prins Claus en zijn zus
ter Christina, waren bij de doop
aanwezig. Oom Julius von dem Bus-
sche-Haddenhausen en zijn vrouw
waren verhinderd.
Prins Willem-Alexander was in de
kerk aanwezig en droeg een donker
blauwe fluwelen broek met een don
kerblauwe tailleband en een wit ba
tist bloesje met ruches langs de
kraag en de manchetten.
Gedurende enige minuten was het
I radiocontact met de capsule verbro-
J ken. maar helicopters hadden vrijwel
voortdurend visueel- en radarcontact
met de Apollo tijdens de gehele lan-
i dingsoperatie. die plaatsvond toen
het in het landingsgebied nog nacht
j was. Het was voor de eerste maal dat
een bemande Amerikaanse capsule
een nachtlanding maakte. Drie mi-
nuten na de landing werd het radio
contact hersteld en kon de beman
ning een behouden terugkeer op aar
de melden.
Borman, Lovell en Anders kwamen
met behulp van een helicopter op het
bergingsschip Yorktown om 18.20
uur. op het moment dat de zon op
ging boven de kalme zee waarop het
ruimteschip nog dobberde Zij liepen
met wat onzekere stappen als gevolg
van de terugkeer van de normale
zwaartekracht over de rode loper van
het vliegdek en lieten het gebruike
lijke ritueel van de ontvangst van j
ruimtevaarders gelaten en enthou-
siast lachend over zich heengaan. j
President Johnson heeft verklaard,
dat hij de Russen op hun verzoek
tijdens de gehele vlucht via de „hot
line" op de hoogte heeft gehouden
van het wel en wee der ruimtevaar
ders en het vluchtverloop. De Russen
hebben na de landing de Amerika- j
nen in lyrische bewoordingen gecom
plimenteerd met de bereikte succes
sen Onder vele andere gelukwensen
uit de gehele wereld is nog vermel
denswaard die van de directeur var
het Engelse observatorium Jodre'
Bank sir Bernard Lovell, die enig
weken geleden de voorgenomen
maanvlucht nog bestempelde als eer
onverantwoord en zinloos waagstuk
Thans noemde hij de vlucht eei
„glansrijke en verbazingwekkend
bijdrage aan de vergevorderde stan-
van de Amerikaanse technologie. D:
succes laat nauwelijks twijfel bestaai
of volgend jaar een maanlanding
worden geprobeerd".
(Vervolg zie pag. 2)
IS het doel dat thans voor het
grijpen ligt, deze inspanning en
de enorme kosten Apollo tot dus
ver al bijna 100 miljard gilden)
waard? Naar onze mening wel op
tweeërlei gronden.
In de eerste plaats zal mettertijd
het economische rendement van
ruimteonderzoek en ruimtevaart
groot zijn. Nieuwe technieken
hebben op den duur vruchten af
geworpen. Wij kunnen ons de we
reld niet meer voorstellen zonder
elektriciteit, maar de eerste labo
ratoriumproeven ruim een eeuw
geleden toonden van het nut van
dit natuurverschijnsel nog niets
aan. Toen de gebroeders Wright
65 jaar geleden hun wankele Kitty
Hawk voor het eerst enkele tien
tallen meters lieten vliegen kon
nog niet worden voorzien dat
thans dagelijks honderden vlieg-
tuigen elk met honderden passa
giers de grootste afstanden over
I de aarde zouden overbruggen.
Voorbeelden van deze aard liggen
er overal voor het grijpen.
In de tweede plaats is het on
denkbaar dat de mens ergens een
ontwikkeling zou stoppen om op
andere achtergebleven gebieden
bij te komen. Er moeten aan een
„front" nu eenmaal uitschieters
zijn op bepaalde punten om de
frontlijn als geheel te kunnen op
schuiven. Een sneeuwruimer
werkt ook niet met een schuif die
een straat breed is. maar met een
smallere schep die strook voor
strook de weg weer een stukje
verder open legt.
Zo moet men ook de maanvlucht
zien als een veeg die de gehele
weg voor de mensheid naar een
betere toekomst begaanbaar helpt
te maken.
Maar bovendien moet men besef
fen, dat het een veeg is aan het
begin van een heel. heel lange
weg. Want zelfs de eerst stap op
de maan zal niet meer zijn dan
een stap op de drempel van hefc
heelal dat voor de mens nog on
gekende perspectieven biedt.
ADVERTENTIE
morgen voordeel
ISO gram van 89
voor 79
niet duur wel heerlijk
De geblakerde Apollo-capsule
in de rubber luchtkussens wordt
met een kraan aan boord van het
vliegdekschip „Yorktown" gehe
sen.
(ADVERTENTTF)
TEL. 34000
(ADVERTENTIE)
UW SLAGER
voor een fijne bittergarnituur.
Salades - Zalmsalades - Hors
d'oeuvres - Russische eieren.
GToquetten - Bitterballen - Verse
knakworstjes, Lihan boutje.
Doezastraat 4139
Telefoon 21415—23456
Wij wensen onze clientèle een
VOORSPOEDIG 1969
ADVERTENTIE
verkrijgbaar in
de dierenspeciaalzaak
(ADVERTENTIE)
ADVERTENTIE
Discount verkoop van
Perzische Tapijten
Mijnders woninginr. h.v. Lisse
Zie onze advertentie van 17 dec. j.L
(9uc/ Q&e,
euivo
CONCESSIONAIRE
rink6
BREESTRAAT 114 C
ADVERTENTIE
te Warmond
ZONDAG 29 DECEMBER. 2 UUR
m.m.v.
JACK AND THE FRE.
X Uit het Leidsch Dagblad van X
X 26 December 1868: X
Volgens het Francker X
Niruws- en Advertentieblad J
bleek Friesland, volgens goe- t
de berekening, in 1884
282.000 inwoners te hebben. X
In 1862 werden daar door X
X hunne medebewoners onder-
X houden 47.500 armen, dat is X
X meer dan 1 arme op de 6 in- X
X woners. X
AdvertentieSlijterij,
X Houtstraat, wijk 4 no. 640
(thans no. 4). De onderge-
teekende maakt bekend, dat
J hij heden een affaire in Bin-
nen- en Buitenlandsch gedi-
tilleerd geopend heeft in Ge-
never le qualiteit a 72Y2 ets,
2e qualiteit a 67'/2 ets., enz. de
kan te komen is.
X F. U. F. Taverne