C.a.o.-akkoord
bij banken en
klein-metaal
„Ik ben 'n stomme
idioot geweest
Statuut vervangt cao
bij Douwe Egberts
Prins Carel tegenstander van Franco
Rover dwingt kassier
6000 gulden te geven
Koninkrijk met dictator op keukenstoel
mensen
die
van
héél mooie
dingen
houden
krijgen
cadeaus
uit
de
De ambtenaren krijgen
inderdaad vijf procent
Marion Blom terug uit Hongaarse cel
ZATERDAG 21 DECEMBER 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
DEN HAAG (ANP) Partijen, betrokken bij de c.a.o.'s
voor het klein-metaal (180.000 werknemers), zijn tot overeen
stemming gekomen over een c.a.o. voor één jaar. De lonen en
salarissen zullen met ingang van 1 januari worden verhoogd
met vijf procent en op 1 juli nogmaals met twee procent
Bovendien Is een uitbreiding van
de vakantie met één dag overeenge
komen.
De onderhandelingen hebben gis-
eren veel tijd gevraagd omdat het
bereiken van overeenstemming over
een minimale vakantietoeslag veel
moeite heeft gekost. Tenslotte kwam
men uit op een bedrag van 510 gul
den. In 1970 gaat het klein-metaal
korter werken.
Bankbedrijf
Ook in het bankbedrijf is overeen
stemming bereikt over de CAO-1969
die op 1 Januari voor ongeveer 26.000
man zal gelden.
Het akkoord behelst een verhoging
van de salarisschalen met 6.5 pro
cent, een verdere verhoging met 3
procent verkregen door omzetting
van gratificatie of tantième in vast
salaris een verhoging van het
maximum voor aanpassing van inge
gane pensioenen aan een stijging van
de kosten van levensonderhoud met
2 tot 4 procent (waardevastheidsclau
sule) en een uitbreiding van de duur
der aaneengesloten vakantie met 2
werkdagen (waar tegenover staat,
dat het aantal snipperdagen met één
wordt verminderd).
Textiel
Hoewel de onderhandelingsdelega
ties van werkgevers en werknemers
in de textielindustrie er gisteren na
een derde, ruim acht uur durend ge
sprek over de nieuwe 3-jarige textiel
CAO nog niet zijn uitgekomen, is de
kans op een akkoord wat groter ge
worden. Het aanvankelijk pessimis
me over de afloop van de onderhan
delingen over deze overeenkomst
waarbij zo'n 75.000 textielarbeiders
zijn betrokken, heeft plaatsgemaakt
voor een gematigd optimisme.
De bonden vragen verhoging van
de basis uurlonen met 5.8 procent in
1969 en met telkens vijf procent in
1970 en 1971.
Het overleg wordt volgende week
dinsdag voortgezet.
Zoals verwacht, is gistermiddag in
het georganiseerd overleg voor amb
tenarenzaken overeenstemming be
reikt over een stijging van 5 procent
van de salarissen van het overheids
personeel met ingang van 1 januari.
Het kabinet heeft aan dit akkoord
willen meewerken, omdat op deze
basis volledige overeenstemming met
alle centrales van overheidspersoneel
kon worden bereikt. Het kabinet had
een salarisverhoging van 4,5 procent
aangeboden, de centrales hadden 5,5
procent verlangd.
Voorts werd overeengekomen dat
de vakantieregeling op tweeërlei wijze
wordt verbeterd. De „verplichte snip
perdag" de bestaande mogelijk
heid van het rijk om verplicht een
vrije dag aan te wijzen, verdwijnt.
Deze dag wordt toegekend aan het
normale verlof, waardoor dit 15, 17,
19 of 23 dagen gaat bedragen.
Bovendien zal één extra verlofdag
worden toegekend, te beginnen met
het jaar waarin de ambtenaar dertig
wordt. Dit extra verlof wordt vervol
gens bij het 40e jaar en daarna elke
vijf jaar met een dag verlengd.
In het georganiseerd overleg ls
gisteren ook overeenstemming be
reikt over de personele regeling voor
de rijksambtenaren, die bij de sprei
ding van rijksdiensten zijn betrok
ken. Behalve vergoeding van verhui-
zingskosten krijgen de ambtenaren
„spreidingstoelagen": f.2500.— voor
gehuwden en ongehuwden met een
eigen huishouding, f. 1250.voor de
overige ongehuwden. Deze toelage
wordt uitgekeerd in drie termijnen.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM (GPD) Marlon
Blom is weer thuis. De 24-jarige
Amsterdamse studente, die in no
vember door een Hongaarse
rechtbank wegens mensensmok
kel tot een half jaar gevangenis
straf werd veroordeeld, is giste
ren. na een nieuw proces, vrijge
laten. Om elf uur gisteravond
kwam zij op Schiphol aan. Na
een ongeveer twee uur lang ver
hoor door de rijksrecherche,
maakte zij vannacht aldus de ba
lans op: „Ik ben een stomme
idioot geweest".
Marlon Blom is een van de velen,
die zich hebben laten verstrikken in
de netten van de beruchte Jan Hui
venaar, die onlangs werd aangehou
den en die deel uitmaakt van een
internationale bende, die zich bezig
houdt met het smokkelen van men
sen van achter het ijzeren gordijn
naar het westen.
Aangehouden
Op 13 september is zV in Boeda
pest aangehouden, nadat zij zoge
naamd haar paspoort had verloren
Op dit paspoort reisde een ander
naar het Westen. Op 14 november is
zij veroordeeld tot een gevangenis-
AVRO's televisie-omroep-
ster Alice Oppenheim is gis-
termiddag in het stadhuis
van Voorburg in het huwe
lijk getreden met de Leide-
naar T. Minderaa, hoboïst
van het Residentie-Orkest.
Alice was acht jaar bij de
KLM, waarvan drieënhalf
jaar bij de Speciale Dienst.
Zij is thans acht maanden
in dienst van de AVRO. Zij
zal ook als mevrouw Min
deraa televisiewerk blijven
doen. Het paar gaat in Lei
den wonen. Jn een oud m
grachtenhuis"vertelde Ali- j||
ce, die gist:"°v gekleed was
in een oud rose wollen com
plet.
AMERSFOORT (OPD) Nog
naarstig wordt gezocht naar de on
geveer 35-jarige man, die gister
avond onder bedreiging van een pis
tool employées van de Boerenleen
bank aan de Amersfoortae Van
Randwijcklaan ruim zesduizend gul
den wist af te dwingen. Met de buit,
gestopt in een boodschappentas,
maakte de overvaller zich daarna uit
de voeten. Lopend vluchtte hij in de
richting van de Hogeweg (een van de
uitvalswegen van Amersfoort) om
daarna spoorloos te verdwijnen. Al
hoewel de politie direct na de over
val in de omgeving van de bank en
op de rijkswegen rond Amersfoort
een onderzoek instelde en de alarm
centrale van de politie op de hoogte
werd gesteld, bleef de man tot op he
den onvindbaar.
Met de overval beleefden de 34-
jarige kassier J. Wolfshaar uit Hoog
land en de hem assisterende mejuf
frouw A. Schoonderbeek de schrik
van hun leven. Even voor sluitings
tijd (9 uur), toen zij bezig waren
met het opmaken van de kas, kwa
men zij oog in oog te staan met
de tengere overvaller. De man richt
te een pistool op mejuffrouw Schoon
derbeek en eiste geld. De kassier telde
in eerste instantie briefjes van vijf
uit, maar daar nam de overvaller
geen genoegen mee. Hij ging pas weg
toen hem een stapel bankbiljetten, in
totaal ruim zesduizend gulden, ter
hand was gesteld. Hij geloofde de
kassier, toen deze zei dat er niet
meer geld voorhanden was. De over
valler stopte het geld in een tas en
verdween.
De politie kamde direct de buurt
uit, vatte post bij de uitvalswegen en
ging tips na. die na bekendma
king van de overval via radio en
tv binnenkwamen, maar dat alles
heeft tot op heden geen resultaat
opgeleverd.
UTRECHT (GPD) Een soci
aal-statuut, dat met Ingang van
1 Januari bij Douwe Egberts in de
plaats komt van de c.a.o., heeft
in de eerste plaats tot doel het
voortbestaan van de onderne
ming te waarborgen. Dat ls het
gemeenschappelijk belang van
aandeelhouders en van werkne
mers en dat is ook het uitgangs
punt van het sociaal-statuut.
Dit zei gisteravond de heer J. W
M. J. Boost, lidraad van bestuur van
Douwe Egberts in een toelichting op
het beridht, dat het bedrijf de c.a.o
voor de kerf tabakindustrie over
boord heeft gezet ten gunste van
een eigen regeling van de arbeids
voorwaarden. Die voorwaarden vin
den op hun beurt de basis in het
sociaal-statuut.
De heer A. N. B. C. Mauritsz,
woordvoerder van de gezamenlijke
werknemersorganisaties, die met
Douwe Egberts de overeenkomst over
j de arbeidsvoorwaarden hebben ge-
j sloten, zag in deze ontwikkeling een
verschuiving van de eenzijdige na
druk op de materiële voorwaarden
I naar een betere plaatsbepaling van
de mens in de onderneming,
i Het soicaal-statuut is de lnten-
tie-verklaring van het bedrijf, dat
het de belangen van haar medewer-
hartigen en een goed sociaal beleid onderneming te weten',
wil voeren. Alle werknemers krijgen j heer Boost
met 1 januari het sociaal-statuut op
schrift mee naar huis. De onderne
ming heeft het daarmee vastgelegd
De aandeelhouders, de commissaris
sen en de directe zijn het over de
inhoud van het statuut geheel eens
en staan er dan ook gezamenlijk
achter.
zo zed de
De werknemersorganisaties zijn
eveneens tevreden over het statuut,
al dragen zij er dan geen verant
woordelijkheid voor. Het sociaal-
statuut opent de mogelijkheden
voor een grote mate van inspraak
en medezeggenschap, ook in het
economisch-financiële vlak, aldus de
heer Boost. Alle vormen van over
leg en medezeggenschap zijn in be
ginsel aanvaard. De uitwerking zal
geleidelijk gaan, zo meent de be
drijfsleiding van Douwe Egberts,
maar de onderneming kan er niet
op terugkomen. Het sociaal-statuui
heeft een onbeperkte looptijd.
In het persoonlijk vlak brengt het
soicaal-statuut voor de enkeling ga
ranties mee. dat klachten die hij
over zijn positie of over zijn arbeids
plaats zou hebben gehoord en be
handeld worden. „De bedoeling is,
dat iedereen op de plaats komt waar
hij het beste en het prettigste
werkt. Dat schept voor hem weer
de mogelijkheid verantwoordelijk
heid voor dat werk te dragen. De
enkeling heeft nu op grond van het
kers. haar kapitaalverschafers en j statuut het recht zijn plaats, zijn
haar afnemers evenwichtig wil be- bestemming en zijn carrière in de
(Van onze speciale verslaggever Jan van Beek)
MADRID (GPD) Spanje is een monarchie, geleid door
een militair, Francisco Franco. In 1966 heeft hij een referendum
uitgeschreven, waarbij hij aan zijn volk een nieuwe grondwet
heeft voorgelgd, waarin zijn opvolging, althans naar de letter,
haarfijn werd geregeld. Alle pretendenten kregen weer nieuwe
hoop. De grondwet stelt, dat in geval van ontstentenis of dood
van de oude generaal, de Spaanse regentschapsraad, tezamen
met de ministerraad in een onafgebroken conclaaf bijeen moe
ten komen om tezamen een opvolger voor de stellen aan het
parlement, de Cortes.
vijftiger Don Jua/n, die In de luxe
Die opvolger inkly badplaats Estoril in Portugal woont
en beweert meer rechten op de troon
te hebben dan zijn zoon. De zoon
heeft meermalen verklaard geen
troon te begeren die aan zijn vadei
is in
middels dertig jaar geworden., hij
bloede zijn, de Spaanse nationaliteit
bezitten, tenminste dertig jaar zijn.
van onbesproken gedrag en trouw
aanhanger van het katholieke geloof
I UW1I PC UCKC1CIJ U1C tUUl ZOjlI
Deze fisuur zou in eerste steumtog toebehoort Prins Juan Carlos
tenminste de tweederde meercerheid
van het parlement moeten krijgen
Is dat niet het geval, dan moet het
conclaaf weer bijeenkomen ai een
nieuwe, even koninklijke en even on
besproken persoon voorstellen. Als die
ook te licht wordt bevonden door
het parlement, dan kan het conclaaf
van regenten en ministers een offi
ciële regent voorstellen, een andere
Franco dus, een man die dezelfde be-
vogdheden als de oude generaal moet
krtfgen in afwachting van het mo
ment, waarop het parlement de eens
gezindheid over een koninklijke op
volger bereikt.
Een ingewikkelde toestand, die door
generaal Franco zelf is geschapen om
zich te onttrekken aan de consequen
ties van zijn eigen bewind, dat nooit
ln staat ls geweest het volk op een
alternatief voor te bereiden. Men
zegt in Spanje dat hij het land nooit
vanaf de troon heeft geregeerd, maar
vanaf een keukenstoel. Hoe zou dit
land ooit weer aan een troon kun
nen wennen?
Persoonlijk
Om een antwoord te geven op die
vraag, heeft Franco persoonlijk se
dert 1947 de opvoeding bepaald van
prins Juan Carlos, de jongste klein
zoon van de laatste Spaanse koning
Alfons de dertiende. Hij heeft daar
enkele ruzies over gehad met de va
der van de jonge prins, de robuuste
getrouwd met de Griekse prinses So
fia en is vader van twee dochters en
een zoon.
Juan Carlos is de prince-charming
van het merendeel van de Spaanse
adel en wandelt altijd bij parades
aan de rechterzijde van generaal
Franco. Hij geniet in het buitenland
koninklijke egards van de zijde van
Spaanse ambassadeurs en reist als
officiële kroonprins door het land
Zijn tegenstanders noemen hem een
„houten-Klaas", een man die geen
enkele opleiding, militaire of univer
sitaire, heeft gemaakt. Men zegt dat
hij geen contact heeft met de bevol
king en de zware staatstaak niet
aan zou kunnen.
De oppermachtige Falange behoort
tot zijn tegenstanders. Indien deze
groepen in de toekomst de overhand
zouden krijgen is het een vraag of
Juan Carlos ooit een twee-derde
meerderheid in het Spaanse parle
ment zou krijgen.
In dat geval zou de voorkeur van
de regenten en ministers kunnen uit
gaan naar prins Carel Hugo, de echt
genoot van prinses Irene. Juist om
dat hij geen kinderen heeft, zou hij
voor een aantal politici in Spanje
een interessante figuur zijn voor
een tussenfase. Men realiseert zich
daarbij niet dat prins Carel Hugo
daarbij niet dat prins Carel Hugo
nooit zal accepteren een soort van
Interregnum te vormen. Hij heeft
bepaalde ideeën over democratie en
sociale vooruitgang die niet geheel
stroken met de heersende opvattin
gen in het Spaanse regime. Hij is
Vooral een politieke pretendent, die
politieke hervormingen in het land
voorstaat en weigert aan de leiband
van een bepaalde groep politici te
lopen.
Prins Carel heeft altijd beweerd
dat het Carlisme slechts één van de
pressiegroepen is die zijn candida-
tuur voor de troon steunen. Zijn doel
is niet die troon alleen, maar de po
litieke hervorming van zijn land,
waaraan hij de troon onderschikt
stelt. Daarmee werd hij voor het
Spaanse regime steeds meer een ge
vaarlijke persoon, hetgeen vooral de
laatste maanden tot uiting ls geko
men in een aantal redevoeringen op
politieke congressen.
De vraag is gewettigd of Carel Hu-
go uit Spanje is verdreven omdat hij
steeds meer de uitgesproken concur
rent van prins Juan Carlos, werd,
of omdat de regering van Franco
zich wilde ontdoen van een lastige
politicus, die te populair werd. Van
officiële zijde is nu verklaard dat de
prins al vijf maal een waarschuwing
had gehad om zich niet met de bin
nenlandse politiek in te laten, omdat
hij anders het land uit zou worden
gezet. Dezelfde bron maakt geen be
zwaar tegen het verblijf van Prinses
Irene, noch tegen dat van de drie
zusters van Prins Carel. die herhaal
delijk in Madrid zijn.
Deze uitwijzing van haar man, is
een nieuwe bittere pil voor Prinses
Irene, die zich ondanks alle moei-
UH hei statuut blijkt, dat winst
maken geen hoofddoel meer is bil
Douwe Egberts. Voorop staat het
veilig stellen van de belangen van
alle betrokkenen. Tussen arbeiders
en beambten bestaat niet veel ver
schil meer. Allen krijgen maand
lonen- In het c^.o.-gedeelte van het
statuut wordt gesteld, dat ln de ko
mende drie Jaar de lonen met ten
minste 5H procent zullen stijgen.
Het is mogelijk om als de prijzen
sterk stijgen daar per Jaar nog eens
twee procent bij te doen. In 1972
moeten arbeiders en beambten vol
ledig zijn gelijk geschakeld.
straf van een half jaar met aftrek.
Hoger beroep resulteerde gisteren in
een veroordeling tot een gevangenis
straf, die gelijk was aan het voorar
rest.
Marion had na het lange verhoor
door de rijksrecherche maar even
tijd voor verslaggevers. „Ik ben he
lemaal op. Ik heb de laatste drie da
gen vanwege de spanning praktisch
niet geslapen of gegeten."
Zij vertelde, dat zij met Jan Hui
venaar en de Amsterdamse student
Hugo Krop op 10 september naar
Wenen is gereisd. „Ik had een tele
foontje van Hugo gekregen. De be
doeling was, dat wij naar Tsjecho-
Slowakije zouden gaan, om daar on
ze paspoorten te „verliezen." Dat
kan geen kwaad dacht ik. Dat land
komen we toch nooit binnen. Maar
in Wenen bleek, dat wij naar Hon
garije moesten. Ik had a gezegd,
toen heb ik ook b gezegd."
Op de vraag waarom zij ooit a had
gezegd, zei Marion dat ze moeilijk
heden thuis had. „Ik wilde weg. Als
iemand voorgesteld had naar Spanje
te gaan. had ik ook ja gezegd."
Doe het nooit'
95
Volgens haar heeft de aanhouding
van Jan Huivenaar een belangrijke
rol gespeeld bij de behandeling van
het hoger beroep, dat zij had aange
tekend. De terugreis heeft zij ge
maakt op een tijdelijk paspoort.
Haar eigen pas ls inmiddels weer
bi) haar moeder in Santpoort te
rechtgekomen. De jonge vrouw, die
er gebruik van maakte heeft hem te
ruggestuurd naar Hugo Krop. Deze
heeft het weer bij haar moeder be
zorgd.
Marion is niet van plan de 750 gul
den, die haar toegezegd waren, te
gaan incasseren. Zij heeft haar les
geleerd. ,Jk wil niets meer met de
ze zaak te maken hebben," zegt zij.
Mogelijk toekomstige slachtoffers
van mensensmokkelaars raadt Ma
rion Blom aan: „In godsnaam, doe
het no o i t."
ADVERTENTIE
Prins Juan Carlos van Bourbon
(links) na de uitwijzing van
Prins Carel Hugo de voornaamste
troonpretendent tezamen met
generalissimo Franco.
lijkheden die zich sedert haar hu
welijk hebben voorgedaan, moedig
aan haar nieuwe leven heeft aange
past. Haar man bewijst dat hij zich
heeft ontwikkeld tot een dusdanige
politieke tegenstander van dit regime,
da*- het niet beter heeft weten te
doen dan hem over de grens te zet
ten. Prinses Irene zal alleen zijn
taak moeilijk kunnen voortzetten,
ondanks het feit, dat de Spaanse
regering zegt niets tegen haar te
hebben. Zij zal moeten accepteren
dat het bewind van Franco duidelijk
laat blijken zich van de lastige op
ponent, die Prins Carel geworden is,
te willen ontdoen.
Hasselman Pander Botermarkt 21 -22 Leiden