sparen...
verstandig
en
handig...
tot 23 dec.
hebt u de tijd
ixpositie wereldberoemde
Italiaanse fresco's
Pierre Fournier meester
cellist in Dvorakconcert
Een Breughel
voor f72.000
Uiting van dankbaarheid
jn het Rijksmuseum
Vertrouwde klank bij Residentie-Orkest
Solti dirigent
in Chicago
Toneelexperiment
in Den Bosch
Spaart u met de Zilvervloot of het Premie Spaarplan? Dan
weet u dat u de hoogste premie ontvangt wanneer u elk jaar
het maximum-spaarbedrag inlegt.
Inhalen verboden
Als u in een bepaald jaar niet het maximum spaart, dan kunt
u dit later niet meer inhalen, u krijgt dan niet de maximale
belastingvrije premie.
Kijk het even na Kan het nog? Maak het bedrag dan nu
vol, tijdig vóór 't eind van het jaar.
Het is uw eigen voordeel!
Voor wie het nog niet weet
Aan het Premie Spaarplan kunnen deelnemen zij
die in Nederland wonen, tot de leeftijdsgroep
van 21 t/m 59 jaar behoren en in het vorige jaar
een belastbaar inkomen hadden van ten hoogste
f. 15.000,-. Wie tussen de f. 25,- en f. 250,- per jaar
spaart, verdient elk jaar een premie van 20%. Dat
is f. 5,- tot f. 50,-. Belastingvrij.
Met de Zilvervloot kunnen jongeren beginnen van
15 t/m 20 jaar (oud-militairen t/m 23 jaar). De inleg
is ten hoogste f. 300,- en ten minste f. 30,- per jaar.
De premie bedraagt 10% over inleg-plus-rente.
Belastingvrij.
Inlichtingen bij de vele aangewezen instellingen en bij het
Ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid, afd.
Voorlichting bezitsvorming, Postbus 51, Den Haag.
kele op de tentoonstelling te zien
zullen zijn. wordt dezelfde werkwijze
gevolgd.
Enkele van de fresco's die tentoon
gesteld worden zijn „De heilige Pe
trus de martelaar" van Fra Angeli-
no, „Het wonder van de raaf en het
vergiftigde brood" van een onbeken
de meester en een halve kloostergang
met 8 fresco's van Andrea del Sarto.
In verband met de frescotentoonstel-
ü>ng is het Rijksmuseum ook op
nieuwjaarsdag geopend.
ajSDAG 18 DECEMBER 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 21
ADVERTENTIE
AMSTERDAM (ANP) Een pa
neel van Jan Brueghel en Johan
Rottenhammer. afkomstig uit de j
pastorie van de Mozes en Aaronkerk
aan het Waterlooplein In Amster
dam heeft gisteren op de kunstvei
ling bij Mak van Waay aan het Ro-
kin in Amsterdam f *2.000 opge-
i bracht. Het kwam in het bezit van
een Nederlandse particulier.
f
Een werk van Van Ravensteyn en
A. Coosemans „Stilleven met een
wijnglas" bleef in Nederlands bezit
voor f74.000. Een stilleven uit de
Hollandse school, in de manier van
Jan Davldsz de Heem. maar vrijwel
zeker gemaakt door Andries Bene-
detti, een Antwerpenaar, die op het
atelier van De Heem werkte, werd
door een Nederlandse particulier
voor f 66.000 gekocht. Een werk van
Adriaen van Stalbempt. .Ruiters op
een landweg", dat door een Neder
lander tea beschikking was gesteld
om geveild te warden ten bate van
de Vereniging tot behoud van na
tuurmonumenten, bracht f 52.000 op.
Ook vele andere schilderijen gingen
voor hoge prijzen van de hand.
STERDAM (GPD) In het Rijksmuseum in Amsterdam
deze week een tentoonstelling geopend van ongeveer
rreldberoemde fresco's uit Florence en omgeving. Het
nuseuni is de tweede plaats buiten Italië waar de door
Italiaanse meesters op natte kalk gemaakte muurschilde-
n te zien zullen zijn. New York heeft de wereldprimeur
d. Duizenden hebben daar dagelijks de unieke collectie
btigd.
Eereplaats
bijzondere karakter van de ex-
wordt geaccentueerd door en- 1
naatregelen die men in het
luseum heeft genomen. Men
ten fresco van Piero Delia
:esca 11439—1492dat waar-
dijk de Heilige Julianus
telt
heeft voor de frescos een ere-plaats
ingeruimd.
De „ere-galerü" op de eerste ver
dieping. waar vaste stukken hangen
(tie men zeer ongaarne verplaatst, us
leeggehaald. Ook heeft men de ga
lerij verbouwd. Daarbij is er naar
gestreefd het Italiaanse licht zo vol
maakt mogeliik na te bootsen opdat
de fresco's zo goed mogelijk uitko
men.
Het wonder van de raaf en
het vergiftigde brood", in de 15de
eeuw in het klooster van de si
naasappelbomen in Florence ge
schilderd door een onbekende
meester.
Aanvankelijk was het de bedoeling
de tentoonstelling vandaag reeds te
openen. De aankomst van de fresco's
is echter vertraagd door een „lang
zaamaan-actie" in de haven van
New York. Het schip waarop de fres
co's de overtocht maakten is later
vertrokken en is gisteren pas in ons
land aangekomen. De opening is in
verband hiermee uitgesteld tot vrij
dag. De fresco's blijven tot begin
maart in het Rijksmuseum Daarna
gaan zij naar Londen en vervolgens
terug naar Italië.
LEIDEN Willem van Otterloo heeft gisteravond met zijn
Residentie Orkest bepaald geen ontdekkingsreis door de mu
ziekliteratuur gemaakt: het is bij het oud-vertrouwde, het door
en door gekende gebleven. Althans voor de regelmatige con
certbezoeker.
Spectaculair
Het inrichten van de expositie be
looft een spectaculair gebeuren te
worden. Verschillende fresco's zijn
zo groot dat zij niet door de museum
deuren kunnen. Om deze toch naar
binnen te krijgen zal gebruik ge
maakt worden van het vluchtluik,
dat in geval van nood gebruikt kan
worden om „De Nachtwacht" buiten
het museum te brengen
Met de tentoonstellingen van de
fresco's in New York, Amsterdam en
Londen wil Italië zijn dankbaarheid
tot uiting brengen voor de hulp die
na de overstroming van Florence In
1966 is geboden. Wat Amsterdam en
Londen betreft komt daarbU dat de
hoofddirecteur van het Rijksmuseum,
dr. A. F. E. van Schendel, met En
gelse collega's in 1964 al geprobeerd
heeft een expositie van fresco's In
zijn museum te organiseren. Het plan
kon toen In verband met een ver
bouwing van het Rijksmuseum niet
direct worden uitgevoerd.
De fresco's die in het Rijksmuseum
tentoongesteld worden zijn voor een
deel na de ramp van 1966 van mu
ren van kloosters, kapellen en
kerken gehaald Met andere was dit
al voor de overstroming gebeurd om
dat. zij tekenen van verval gingen
tonen.
Nieuwe methode
Dit afnemen van fresco's kan pas
sind6 vrü kort met succes gedaan
worden. Btf het vervaardigen van
fresco's maakten de schilders eerst
een ondertekening tSinopia» op een
eerste laag kalk. Op een tweede laag
kalk werd terwijl deze nog nat
was de schildering aangebracht.
Men haalt de fresco's nu van de
muren door er een doek tegen te
plakken. Men gebruikt hierbij 'ÜQi
met een hechting die groter is dan
de hecht ing tussen de twee kalk la
gen. Wanneer men het doek van de
muur aftrekt komt de muurschilde
ring mee.
Het doek met de muurschildering
wordt vervolgens op "n vezelplaat of
op plastic geplakt waarna het doek
weer van de muurschildering gehaald
wordt door de lijm op te lossen. Voor
ondertekeningen, waarvan er ook en-
Wie de meesterlijke instrument» -
tor Hector Berlioz bewondert hoeft
daarom nog niet ingenomen te zijn
met de ouverture „Le carnaval ro-
mai", ontleend aan zijn weinig suc
cesvolle o pera „Benvenuto Cellini",
waarin hij de uitbundigheid schil
dert van het kleurrijke Romeinse
Carnaval, afgewisseld door de gevoel
volle melodie van oe beroemde lief
desscène uit dje eerste acte tussen de
twee hoofdfiguren Benvenuto Celli
ni en Teresa. Al dit rumoerig en
feestelijk gedoe, triviaal versierd met
de rimbam van triangel, tamboerijn,
bekkens en pauken verhindert in
tussen niet dat, ondanks briljante
CHICAGO iAP» George Soltl
is benoemd tot eerste dirigent van
het Symphonie-orkest van Chicago
met ingang van het 79ste seizoèn,
dat in september 1969 begint. De 56-
jarige Solti. die sinds 1962 verbon
den ia aan het Royal Operaahouse
Londen, volgt Jean Martin on op.
Tot eerste gastdirigent in Chicago
is benoemd Carlo Maria Giulini van
de Romeinse Opera Jean Martinon
is thans dirigent van het Franse
Nationale Symphonieorkest.
DEN BOSCH (GPD! De Bo*-
sche schouwburg-directeur Luc van
Gent wil volgend Jaar op 2 april een
interessant experiment nemen in
bet Casino. Bezoekers, die op die
dag getuige willen zyn van een nog
nader uit te zoeken toneelstuk, hoe
ven bij binnenkomst van de schouw
burg geen cent te betalen. Het geld
hoeft pas op tafel te komen als de
toneelliefhebbers ook na de pauze
het stuk nog willen zien.
Luc van Gent heeft tot dit expe
riment besloten enerzijds, omdat er
vooral by het moderne repertoire
nogal eens mensen zyn, die de zaal
bij de pauze verontwaardigd verla
ten, omdat het stuk hun niet aan
staat, anderzijds, omdat hy het Bos
sche publiek op deze manier over de
drempelvrees van het experimentele
en geëngageerde toneel heen wil
helpen.
passages naar ons gevoel niet meer
dan een hol. op uiterlijk effect ge
richt spektakel is ontstaan, dat moei
lijk meer kaai boeien. Ebt alles is ze
ker Berlioz niet op z'n best, hoe zeer
het orkest ook trachtte te maken,
wat van deze schitterende, maar toch
voor het huidig oor verbleekte wereld
te maken viel.
Beheerste Fournier
Van deze wereld uit 1843 naar die
van de Dvorak uit 1895: een sprong
van je-welste!
Met een onvergelijkelijk zangerig
spelend cellist als de grijze meester
Pierre Fournier wordt het beluiste
ren van Dvoraks celloconcert in b kJ
t. opus 104 een puur en verheffend
genot.
De keuze voor waardevolle cello
concerten is beperkt, maar dit van
Dvorak behoort nog steeds tot de
uitverkorenen, ondanks de lengte
van het derde deel, dat haast niet to
een eind kan komen. Maar daarvóór
is men volledig in de ban geweest
van de melodische pracht en de be
wogen lyniek van het Adagio, dat tot
de meest verheven inspiraties van de
componist gerekend mag worden.
Dvorak geeft bovendien de cellist
alles wat hém toekomt.
Aan wie zou dit beter zijn toever
trouwd dan aan deze superieur en
beheerst spelende Pierre Fournier,
die de wereld nog steeds verbaast
door zijn ongeëvenaard draagkrach
tige toon. zelfs in het tederste pianis-
semo reikend tot in de verste uit
hoeken van de /.aal en wiens virtuoos
techniach kunnen werkelijk boven
alle lof verbeven is?
In harmonieuze sameuwerking met
bet orkest heeft Fournier zijn hnog-
opvoerde en nog immer ongebroken
reputatie opnieuw bevestigd en met
zyn grandioos spel de harten van
het auditorium tot opgetogenheid
gebracht.
Een opmerking: waarom Fournier
het nodig acht in de momenten
waarin hy niet speelt, met zijn stok
mee dirigeren moet, speciaal in
de langdurige Inleiding is ons niet
duidelyk. Dat werkt afleidend en sto
rend. het lijkt ons totaal overbodig.
Ovationeel applaus, waarin Four
nier die met de vermaardste orkesten
en dirigenten ter wereld optrad. Van
Otterloo en het orkest terecht harte
lijk liet delen.
Al* afsluiting Beethoven* Zevende
Symfonie.
„Sieges-symfonie", „Apotheose van
de dans". Nieuw leven". „Nieuwe
I liefde" of hoe men dit dithyr&mbi-
sche. dynamische werk. waarin het
Allegretto vervuld is van Italiaanse
welluidenheid en het Menuet van
een verdiepte Mozartgeest getuigt,
ook wil noemen. Zo ooit dan komt
I men tot de overtuiging dat het Beet-
hovens veelzijdige menselijkheid is,
waaraan hy zyn macht over de men
sen te danken heeft.
Hier staat de Beethoven, de man
nelijke- moedige, die ondanks tegen
slag, zorg en verdriet, toch altijd een
volmondig „Ja" tot het leven sprak
en als zodanig een voorbeeld voor
j tallozen is. Met als suggestieve cli
max het overweldigend tumult van
de meeslepende finale, waarin het
sterke ritme de drager der poëtische
De cellist Pierre Fournier.
(Foto LD/Holvast)
gedachte is Maai- het wijdingsvolle,
in een melancholiek waas gehulde
Allegretto, in hevig contract tot de
uitbundigheid der andere delen, be
tekent toch voor ons hèt allesovertref
fend hoogtepunt. Geen wonder, dat
het tijdens de eerste uitvoering her
haald moest worden.
Met geestdrift heeft men zieh aan
dit machtig-hartstochtelijke opus ge
wijd, met grote nadruk de waarde
van het ritme als oerelement van
de bouw dezer magistrale symfonie
geopenbaard en het geleid naar de
vervoerende, orgiastische climax,
waarin fantasen extase ongebrei
deld hoogtij vieren.
Een indrukwekkend besluit.
