URKEN ZIJN ONGERUST
Geharrewar
over tafel
Jfe,
JAMIN
ij trechter probeerde
meisje te wurgen
r
Vrees bij
Euratom
Ti vee Amerikaanse
jagers vanoelitend
binnengevaren
de Zwarte Zee
VICE-PRESIDENT KY IN PARIJS
Entree
Onrust Pakistan
vierde week in
MISS
Plaatselijk
opkl
anngen
Staatsprijs
Oostenrijk
voor Annie Schmidt
Yakboeden
Geen Wim Kan
met onde jaar
Gastarbeider
kreeg seliot
in het been
{ericht 1 maart 1860
MAANDAG 9 DECEMBER 1968
No. 32659
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 14.10 per kwartaal (postabonnementen f 16.50). f 4.70 per maand (hij vooruitbetaling) losse nummers f 0,25
Witte Singel 1, Lelden - Giro 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
m
Mr i i 4*
De jager „Turner'
TANBOEL (Reuter, AP, AFP) Twee torpedoboot jagers
e Amerikaanse Zesde Vloot zijn vanochtend om 7 uur
tijd de Zwarte Zee binnengevaren. Het waren achtereen-
ins de 3500 ton metende „Dyess" (nummer 880), een uur j*
gevolgd door het zusterschip „Turner" (nummer 834).
termiddag waren de schepen de Dardanellen gepasseerd en in
e van Marmora voor anker gegaan. Zij hebben zich gehouden
le bepalingen van de Conventie van Montreux, die de scheep-
door de Dardanellen regelt en doorvaart bij nacht verbiedt.
zijn geweest. Anderzijds ging er in
de Turkse pers. ook in de linkse, een
storm van protest op. toen de Sow-
jet-Unie in de zomer van 1967 liet
weten, dat zij met de andere grote
let wel: grote mogendheden wilde I
confereren over de openstelling van 1
de vernieuwing in juli 1970 (zoals
elke vijf jaar» van het verdrag van i
Montreux. De Turkse protesten richt-
ten zich tegen „het tornen aan de
Turkse soevereiniteit over de Bos po- j
rus".
Sowjet-Unie heeft het zenden
Ameriakanse oorlogsschepen
Zwarte Zee waar zij ver-
Ujk vijf dagen zullen blijven
„provocatie" genoemd. Maar
merikaanse ministerie van De-
heeft dit verwijt van de hand
n en gesproken van „een ge-
^iijke tocht", die te vergelijken
vorige dergelijke vaarten van
aanse oorlogsschepen in de
Zee, waartegen de Sowjet-
jiet protesteerde,
ïe Turkse pers ziet men het
;se bezoek van de Ameri-
jagers als een reactie op de
nte uitbouw van de Sowjetrus-
vloot in de Middellandse Zee,
net exclusief domein van de
kaanse Zesde Vloot. De Sowjet-
heeft nu ongeveer zestig oor
hepen 5>n de Middellandse Zee.
Bezorgd
nieuws van het binnenvaren
Ie Amerikaanse schepen heeft
irkse pers niet onberoerd gela
io sprak het ochtendblad „Jeni
e" zijn bezorgdheid uit over de
ng van Amerika en de Sowjet-
„die elkaar de hegemonie in
lidden-Oosten betwisten en zich
oachtsvertoon te buiten gaan",
rarte Zee is allang het voorwerp
en heimelijke strijd tussen bei-
ïden, aldus het blad: de Russen
I, dat deze binnenzee een soort
blijft voor de oeverlanden, de
ikanen daarentegen verwerpen
ipvatting.
Makelaar
correspondent in Istanboel
t op, dat de Turken, wat 't ver-
fcjvan Montreux uit 1936 betreft.
Jfder veel waarde hechten aan
rol van eerlijke makelaar. Zij
i erop, dat zij de Amerikanen
Bosporus niet altijd ter wille
KARATSJI (AP» —De onrust in
Pakistan is vandaag de vierde week
Ingegaan. De Pakistaanse journalis
ten zullen een symbolische staking
van drie uur houden voor herstel
van de persvrijheid. Een lid van het
Pakistaanse parlement heeft de on-
middellijke vrijlating geëist van 500
personen die tijdens de demonstra- j
ties van de afgelopen weken zijn
gearresteerd en een bijeenkomst van
het parlement verzocht om de toe
stand te bespreken.
Bij betogingen in Dacca de hoofd
stad van Oost-Pakistan zijn zaterdag
vier personen om het leven geko
men. De betogers probeerden het
huis waar president Ajoeb Khan tij-
pdens zijn bezoek aan het gebied lo-
geert te bereiken toen de politie het
vuur op hen opende. De betogingen
in Pakistan begonnen op 13 novem
ber toen de voormalige minister van
Buitenlandse Zaken Bhoetto en ande-
Vice-presiaent Ky gaf zijn
echtgenote een roos, toen hij na
zijn aankomst op het vliegveld
van Orly naar Parijs vertrok.
PARIJS (Reuter. DPA, AP) De
re leiders van de oppositie werden Zuid Vietnamese delegatie, die giste
gearresteerd. De demonstranten
sen de vrijlating van Bhoetto c.s. en
een aantal democratische hervor
mingen w.o. liberalisering van de
grondwet en terugkeer naar de par
lementaire democratie.
vieravond in Leiden
ÜDEN Een 40-jarige dak-
kker uit Utrecht stapte gis-
»nd laat in zijn woonplaats
tiebureau binnen met de
bedeling, dat hij in Leiden
meisje had gewurgd. Het
fond
"politi
ii Bilt verwacht van heden- tot
^agavond: droog weer met plaat-
:e opklaringen. Matige tot vrij
itige oostelijke wind er overwe-
liohte vorst.
10 DECEMBER
op: 8.37 uur; onder 16.29 uur.
op: 21.41 uur; onder; 12.35
water te Katwijk te 6.21 en
uur, laagwater te 2.07 en 14.28
immer bestaat uit 18 pagina's
ren in Parijs is aangekomen voor
deelneming aan het vredesoverleg,
heeft laten weten dat zij niet uit
drukkelijk naar overgave van de te
genstanders in de Vietnamese oorlog
zal streven.
Vice-president Ngoejen Cao-ky, ad
viseur en belangrijkste man van de
Zuidvietnamese delegatie, zei bij zijn
aankomst op het vliegveld Orly dat
zijn regering slechts wenst dat de
onderhandelingen leiden tot de over
winning van „rechtvaardigheid en re
delijkheid" en geen overgave van de
tegenstanders eist.
„De conferentie moet niet be
schouwd worden als het resultaat
meisje, een 21-jarige inwoonster van Russische. Chinese of Ameri-
van de Sleutelstad, heeft de aan- kaanse druk", zo betoogde hij. „Zij is
slag overleefd. Zij is vanochtend mogelük geworden door de vastbeslo-
tenheid der Vietnamezen zowel
na behandeling in het Acade
misch Ziekenhuis in de ouderlijke
woning aan de Hansenstraat te
ruggekeerd.
De politie in Leiden heeft het
meisje inmiddels een verhoor afgeno
men. De mogelijkheid is niet uitgeslo
ten dat de Utrechter, een gescheiden
man, in e«ti vlaag van jaloezie heeft
gehandeld. De man zou echter tegen
over de Utrechtse politie hebben
verklaard, dat het meis.ie hem heeft
opgestookt zijn voormalige vrouw te
vergiftigen. De dakbedekker, die ge
regeld b(j het meisje over de vloer
kwam, is gisteravond na zijn wurgpo-
ging in paniek per trein naar Utrecht
gereisd. Hij leefde in de veronder
stelling. dat het meisje dood was.
Volgens de Leidse politie heeft de
man het meisje ook met een spaar
pot een slag op het hoofd gegeven.
Het drama speelde zich af bij afwe
zigheid van de ouders van het meisje.
Zu is na enige tijd buiten bewustzijn
te zijn geweest naar de buren ge
strompeld. die onmiddellijk alarm
sloegen. De dader is vanochtend van
Utrecht naar Leiden
uit het noorden als het zuiden een
eind te maken aan deze oorlog en op
te houden met elkaar te doden voor
ideologieën die ons vreemd zijn".
De delegatie werd /erwelkomd door
enige honderden Zuidvietnamezen,
die met vlaggen van hun land zwaai
den en schreeuwden „Saigon zal
winnen" en „Vietcong moordenaars".
Ky ging onmiddellijk in bespreking
met de Amerikaanse hoofdonderhan
delaar A ver e 11 Harriman, die vijf
minuten na hem met een vliegtuig
uit Rome op Orly was aangekomen.
Harriman noemde dit overleg later
„hartelijk en constructief".
Ky en Harriman hebben voorts be
vestigd dat nog geen datum is vast
gesteld voor het begin van de „nieu
we onderhandelingen".
Amerikaanse functionarissen hopen
dat de werkelijke onderhandelingen
nog deze week kunnen beginnen.
Amerikanen en Noord vietnamezen
hebben nog steeds verschil van me
ning over de organisatie. Zeven on
dergeschikte punten inzake de proce-
L1TO11C11U vclw dure zijn geregeld. De belangrijkste
overgebracht j ervan ls dat alle vier groepen - de
waar hem door de politie een ver- Vietcong
hoor zal worden afgenomen. spreken.
is de vierde kunnen
Maar er moeten nog enkele moei- j
lijke punten tot oplossing gebracht
worden
de vorm van de tafel Hanoi wil j
een vierkant om kracht bij te zetten j
aan him opvatting dat het een vier-
partijen-conferentie is: de VS wil een j
rechthoekige omdat zij de besprekin- j
gen zien als een van twee partijen.
de volgorde van spreken: Saigon
wil eerder spreken dan 't Bevrijdings-
front —en het Bevrijdingsfront voor
Saigon.
de kwestie van de vlaggen en de
naamplatenHanoi is voorstander
van vlaggen om de nadruk te leggen j
op de afzonderlijke en onafhankelijke
identiteit van het Bevrijdingsfront. I
DEN HAAG (ANP» - Annie M. G
Schmidt heeft voor haar kinderboek
„Wiplala" de Oostenrijkse staatsprijs
gekregen Zij verwierf er in 1958 de
kinderboekenweekprijs en in 1965 de
Nederlandse staatsprijs voor het kin
derboek mee. „Wiplala" verscheen be
halve in het Nederlands en het Duits
ook in het Engels, Zweeds. Frans en
Japans.
„Wiplala" verscheen in december 1957
voor het eerst bij „De Arbeiderspers"
In Amsterdam. Het boek over de
avonturen van het kaboutermanne
tje Wiplala werd sindsdien met de il
lustraties van Jenny Dalenoord tien
keer herdrukt.
CAIRO (Reuter)— In Egypte zijn
vier zaken van spionage voor Israël
opgerold. Bü deze affaires zijn twee
Egyptische journalisten, een Span
jaard, een reserve-officier en een
vroegere hoge functionaris van het
ministerie van Buitenlandse Zaken
betrokken.
Macy Sjih. een schoonheid uit Na
tionalistisch China werd vannacht in
de Philippynse hoofdstad Manilla uit
dertig meisjes van verschillende na
tionaliteiten gekozen tot Miss Azië
Cubaanse problemen Fidel Cas
tro heeft zondag verklaard dat in
sommige landen de mensen klaar
staan om naar de maan te vliegen,
maar dat in Cuba geen mensen te
vinden zijn die de oogstmachines op
de rijstvelden kunnen bedienen. De
premier sprak tot de afgestudeerden
van de Oriente universiteit, in San
tiago. „Wij zitten met problemen
mensen te vinden die een oosst-
machine kunnen oedienen' zei Cas
tro. of mensen die die machines
kunnen repareren Dat bewijst hoe
ver wij achter liggen".
TWEE GEVALLEN
VAN SPIONAGE
BRUSSEL (GPD) Een fysicus,
die bü Euratom in Luxemburg werk
zaam was, wordt ervan verdacht te
hebben gespioneerd. Het gaat om de
oorspronkelijk uit Oost-Duitsland af
komstige Herbert Patzelt, 36 jaar. ge
huwd en vader van twee kinderen.
Hij heeft in Heidelberg gestudeerd,
nadat hij in 1959 in West-Duitsland
was aangekomen. Hij vervulde een
directeurspost bij de dienst „versprei
ding van kennis" van Euratom die is
ondergebracht in een gebouw in het
centrum van de stad Luxemburg.
Ongeveer twee weken geleden ver
zocht hy om extra verlof teneinde
familiekwesties te kunnen regelen. Se
dertdien is hij met zijn gezin spoor
loos verdwenen. Wel hebben verschei
dene vrienden van Patzelt brieven
en briefkaarten uit Oost-Duitsland
ontvangen. Men leidt daaruit af dat
hij zich thans aan de andere kant
van het IJzeren Gordijn bevindt.
Hoewel de voorlichtingsdienst van
Euratom, zoals in dergelijke omstan
digheden gebruikelijk, verklaart dat
Patzelt geen toegang had tot ver
trouwelijke documenten, wordt dat
gezien de aard van zijn functie toch
wel betwijfeld. Hij zou vrij geregeld
contact hebben gehad met functio
narissen van de Sowjetrussische am
bassade in Luxemburg.
Sedert enige dagen zijn de veilig
heidsdiensten van Euratom opnieuw
ongerust geworden. Deze keer over
het verdwijnen van een secretaresse
van oorspronkelijk Hongaarse af
komst. Ze had een kort verlof ge
vraagd om ..enige persoonlijke kwes
ties te regelen" en na afloop van de
toegestane tijd is zij niet meer op
haar werk teruggekeerd.
nE bijeenkomsten van de vak-
IJ beweging van afgelopen zater-
i dag hebben zich gekenmerkt door
ferme taal. Er wordt gedreigd
i met staking als de onderhande-
I lingen over een metaal-c.a.o. niet
j vóór 1 januari zijn afgerond. Maar
is het percentage van een loons
verhoging alleen wel een staking
I waard? Wat hebben vakbonds
leiders de laatste tijd zoal ver-
I klaard?
NKV-voorzitter Mertens heeft
geklaagd, dat zijn bond in wezen
„meespeelt met de kapitalisten".
Leden van het NKV maken zich
nauwelijks zorgen om de proble
men van deze tijd. het geweld, de
menselijke vrijheid. Hij consta
teerde kortom, dat de vakbewe
ging niet meer bestond uit een
..avant-garde", maar uit „verbur
gerlijkte" arbeiders. Mertens' me
despelers Kloos en Van Eibergen
hebben aangedrongen op een gro
tere rol voor de vakbeweging in
de onderneming.
In deze betogen kan men twee
aspecten onderscheiden. Er wordt
door Mertens meer radicalisme
gewenst in de vakbeweging, die
haar grote doelstelling, een mens
waardig bestaan voor de arbei
ders. verwezenlijkt ziet. Wil de
vakbeweging in de maatschappij
voorop blijven lopen, dan zal de
arbeider bezield moeten worden
met een nieuw idealisme en nieu
we, radicale denkbeelden.
In dit opzicht biedt het buiten
land leerrijk, maar weinig op-
j wekkend materiaal voor de heer
Mertens. In Engeland demon-
streerden werknemers voor de
denkbeelden over en tegen bui
tenlandse werknemers van de
conservatief Powell en de Franse
vakbeweging liep bij de mei-revo
lutie van dit jaar niet voorop.
ROTTERDAM (GPD) Hoewel
het eigenlijk zijn beurt weer is, zal
Wim Kan dit jaar geen oudejaars
avondpraatje voor de radio houden.
Twee jaar geleden deed hij dat voor
het laatst met .Lachend over de
loongrens".
De televisiekijken kunnen op
oudejaarsavond tot half twee beel
den op hun tv- scherm zien. althans
via Nederland 1. want Nederland 2
sluit die avond om elf uur.
Op Nederland 1 brengt de NCRV
een musical ..Robert en Elisabeth".
Om elf uur komt er een gedeelte van
het Hartewensconcert, dat in Haar
lem wordt gegeven, op het scherm.
Na twaalf uur is er. evenals de af
gelopen jaren, 'n overzicht van het,
afgelopen jaar.
Nederland 2 brengt op 31 decem
ber 's avonds een aantal filmseries
en. als de maanreis van de Apollo
8 nog doorgaat, beelden van deze
spectaculaire tocht van de Amerika
nen.
Op de ochtend van de eerste ja
nuari 1969 komt het traditionele
nieuwjaarsconcert van de Wiener
Philharmoniker op de tv.
Daarnaast het idee voor meer
medezeggenschap. Wij zijn be
nieuwd of dit verder verwezen
lijkt kan worden. Maar als dit
zou doorgaan, betekent het wel.
dat de werknemers een stuk
speelruimte verliezen. Want als
men als werknemer medeverant
woordelijkheid draagt voor het
wel en wee van een onderneming,
kan het stakingswapen nog maar
heel moeilijk worden gehanteerd.
Toilet mocht niet
tvorden gebruikt
RHENEN (GPD) Een Ma-rok-*
kaans gastarbeider, pas in Neder,
land aangekomen, is gisteren ge
wond geraakt door een schot in zijn
been. Het werd afgevuurd door een
37-jarige autohandelaar uit Rhenen,
die in een barak op zyn terrein vijf
tig Marokkanen heeft gehuisvest.
Er waren moeilijkheden ontstaan
over het gebruik van toiletten. De
autohandelaar zou de Marokkanen
het gebruik ervan verboden hebben
omdat ze pas waren gerepareerd.
De vijftig gastarbeiders moesten het
doen met één pot. Omdat ze daar
niet genoeg aan hadden gebruikten
verschillenden van hen het terrein
van de autohandelaar ais openbaar
toilet.
Om daar een einde aan te maken,
ging de handelaar gistermorgen be
wapend met een pistool naar de ba
rak. Bij zyn binnenkomst zou, zo
heeft hij tegenover de politie gezegd,
het wapen plotseling zijn afgegaan.
De kogel drong door het dijbeen van
de Marokkaan, ging door een tafel
en bleef tenslotte ln een stoelpoot
steken.
Bij de aanhouding van de autohan
delaar was het pistool zoek. Hij had
het bij zijn broer afgegeven, die het
later evenwel weer bij hem thuis
heeft gebracht.
ADVERTENTIE
morgen voordeel
volkorenbiscuits
100 gram van 69
voor 59
niet duur wel heerlijk
(Due/ Sföeutvo
t Uit het Leidsch Dagblad van 4
8 December 18684,
f Bij het ontladen der vee- 4
4 wagens, zaterdagavond ne-
t
4
4
4
4
4
4
4
4 vens het dok te Harlingen, is
4 een vette os er in geloopen
f en in zee gezwommen.
4 Wegens de duisternis be-
4 proefde men te vergeefs het
4 dier terug te voeren, en naar
men zegt iveet men tot heden
f niet waar het is gebleven.
4 (Advertentie) De Dames
4 Waterproof-Mantels. welke
4 bij Adriaan SchakelHei-
4 ligenweg, Amsterdam, ver-
4 kocht worden, zijn van pri-
4 ma kwaliteit, keurig bewerkt
4 en elegant model. (Dezelve
4 worden ter bezigtiging ver-
4 zonden).
