uSuperproduktie" in de
luntschouwburg Brussel
Beklemmende film
Leiden
Een unieke Messiaen-
hommage in Zwolle
Marnix Gij sen wordt
dramaturg bij K.V.S.
iderd jaar „Die Meistersinger"
Geniaal componist 60 jaar
kunst
kAleiöos'c^gp
Sotheby:
wereldrecord
LES BICHES
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 17
jSEL (GPD) De Brusselse Muntschouwburg is, ter
leid van het feit, dat een eeuw geleden de eerste opvoe-
klünchen van „Die Meistersinger" heeft plaats gehad,,
nieuwe enscenering van Wagners enige komische ope-
het voetlicht gekomen. In Brussel zelf moet men een
b twintig teruggaan om de voorlaatste Meistersinger op
een van de Munt te vinden. In Antwerpen heeft men
i nog wel later gespeeld, maar in nogal beperkte vorm
I iets, wat het slecht verdraagt. Het is nu eenmaal een
/grand spectacle", en die veelheid van koor en figuratie
r een wezenlijk bestanddeel van uit.
Munt heeft men het thans in een soort super produktie
In het laaste bedrijf, op de feestweide, staan er zo rond de
en op het toneel, solisten, koor, figuratie. Het is een wonder
Ernst Pöttgen op het toch betrekkelijk kleine toneel
'unt daarmee heeft weten te bereiken. Tot de toneelknech-
4U,
\ie de tribunes in elkaar zetten, heeft hij als figuranten ge-
'et resultaat is een uitermate levendige en boeiende ver-
*rworden.
^stivalsysteem
nogal wat aan te pas ko-
ttieeft kortgeleden uit Bay-
L I komen om het koor van
I lie Opera te versterken"
pnten, Karl-Maria Zwiss-
linz en de vaste dirigent
pera. André Vandernoot,
I t repetitoren voor de ko-
solisten het werk ingestu-
tg daar nog bij. om de
3£ nog groter te maken
teste hoofdrollen dubbel
imdat de meeste hoofdrol-
Hjn bezet en omdat de ar-
t steeds een reeks dagen
saar beschikbaar waren,
^—eenmaal het gevolg van
^^oordige bestevalsysteem"
tra's zonder vast gezel
ten toepassen. Het is na
rt bevorderlijk voor de ho-
van de opvoeringen al
K de praktyk allemaal wel
legieprobleem
inscenering is ten minste
U: besteed als aan de re-
en kostuums zijn naar
n Joelle Rostan en Roger
Meistersinger zitten o.i.
1 T kleren dan in de décors.
kaatste stellen een soort
herzien door Nervi
eeuw na het Neurenberg
•gothieke en dito renais-
3 Hantynen, dat Quaglio en
de ..Urauffuhrung" heb-
tügt het voor de hand
e décors niet meer ge-
het blijft toch een pro-
•je recente Meisteringer
02 jan of men een décor zo
Dat is dan In de nieuwe opvoe
ring van de Munt, die in coproduktie
met de Ned. opera wordt gebracht,
voor een zeer groot deel over de ope
rabezoeker gekomen. Minder o.i. in
I het orkest dat onder André Vander
noot veie steken liet vallen dan wel
i in de eerste plaats door de door
Georg Reinwald en Walter Fahn-
drich ingestudeerde koren en in som
mige solisten, zoals de Eva van
Pelga Demesch tzy zal de rol vol-
j gend jaar in Bayreuth zingent, de
Beckmesser van Benno Kusche, een
j in de opera helaas zelden voorko-
mend perfecte combinatie van ac-
teur en zanger, de Köthner van Ju
les Bastm en zeker ook de Hans
Sachs van de Engelse bariton. Nor
man Bialey. de ook naar uiterlijk
jongste Hans Sachs sedert jaren.
Na zoveel jaren zonder Meistersin
ger voor België en Nederland on
danks enige tekortkomingen, inhae-
rent aan het systeem van de opera
gezelschappen zonder vaste troep,
toeh wel een muzikale gebeurtenis!
Helga Derschner als Eva Pogner
154
moderniseren terwijl al
zo kennelijk een eeuw
Vel blijft uw correspondent
dat hy een Neuren-
55 lindeboom „Was duftet
I Hied er" zingt Sachs» ei-
lilyk aanvaardt.
l(j. het werk blijft toch
j ian Wagners minst verve
en (De Wagnerianen mo-
-«n^sfemie verontschuldigen)
yerstelpende rijkdom aan
en zoals België's beste
Wagnerdirigent Hendrik
eeft geschreven„één weel
uur lijk opwellende contra-
bloei en stralende zang-
eur Simonow
9 - overleden
3 (AP) Ruben Simonow
istaande Moskouse toneel-
toneelspeler is op 69-ja-
in Moskou gestorven.
^Vass heeft zijn stijl een
^Btempel achtergelaten op
^Ke Sowjet theater". Hij is
He malen met een Staats-
^icheiden.
ZWOLLE (GPD) Olivier Messiaen wordt 60 jaar. Frank-
rijks grootste leidende componist en tevens fascinerende figuur
in de muziek van onze tijd wordt zaterdag in Zwolle geëerd
met een hommage, welke werkelijk getuigt van een grote en
onbekrompen visie. Door dit Messiaen-festival willen de orga
niserende Stichting Schnitgerprijs en de commissie Kerk en
Muziek brede kringen in contact brengen met de veelzijdige
j kunst van de beroemde Fransman. Op dit festival komen facet-
ten van Messiaens muziek tot klinken, zoals deze in ons land
zelden of nooit te horen zijn.
noemde Russische bal-
Noerejew krijgt hier
len van Rudi van Dant-
S) voor het ballet „Mo-
vor een gestorven jon-
rin Noerejew de solis-
vertolken.
Bijzonder gebeuren
's Middags worden in de Schepen
zaal pianowerken en muziek voor
fluit en piano uitgevoerd. De musi
coloog Harry Meyer zal zijn lezing
muzikaal illustreren en op het avond
concert in de Grote Kerk geeft het
Noordelijk Philharmonisch Orkste
onder Charles de Wolff de eerste uit
voering in Nederland van het or
kestwerk 'In expecto resurrectionem'.
Wi-.arna nog de volledige cyclus voor
orgel „La nativité du Seigneur",
wordt vertolkt, door Charles de
Wolff.
De zestigjarige componist heeft in
de laatste tien jaar ongetwijfeld een
sterke innerlijke groei doorgemaakt.
Arthur Honegger, zelf een van
Frankrijk» grootste componisten, ge
tuigde kort voor zijn dood van zijn
grote bewondering voor Messiaen:
„Hij staat aan de top van zijn ge
neratie". De bron van inspiratie van
Messiaens muziek is van metafysische
aard, daaraan ontkomen we niet
want de componist beschouwt zijn
muzikale oreativlteit als een religi
euze daad en een plicht- Veel van
zijn werken dragen titels, die aan de
bijbel of de liturgie zijn ontleend,
maar hij componeerde ook muziek,
die de natuur, de kosmos, de vogels
en de sterren bezingt of ei' de
verklanking van wil zijn.
Rose-Marie Cabestani uit Parijs,
die de Messiaen-prijs van 1967 won.
speelt oan. de „Quabre etudes ryth-
miques" voor piano, die karakteris
tiek zijn voor de ontwikkelingen in
Messiaens muziek. Na dit zeer be
langrijke werk. dat zoals duidelijk zal
zijn abstracter is dan de voorgaande
„Quatre preludes' met titels, die men
even goed impressionistisch-roipan-
tisch als mystiek kan noemen, vol
gen pianostukken uit ..Les livres du
catalogue d'oiseaux". Hierin heeft de
componist ziin diepgaande studies
van de natuurgeluiden, zowel sym
bolisch als rechtstreeks behandeld, in
een hoge vlucht muzikale vorm ge
geven.
Fantastisch mooi is 'Le merle noir'.
een werk dat we geneigd zijn su
bliem be noemen, voor fluit en piano
geschreven. De mystiek-religieuze
componist horen we tenslotte in de
Olivier Messiaen
muzikale bespiegelingen in een zeer
eigen, ook onvergelijkbare visie, over
het kind Jezus. Het avondconcert zal
even ongewoon zijn als het recital
's middags. Dan worden ook orgel
werken uitgevoerd.
Sotheby in Londen heeft een we
reldrecord gevestigd voor een enke
le veilingzitting van impressionis
tische en moderne doeken. De op
brengst was 1.706.000 pond (4.094.400
dollar).
Ook werd een wereldrecord geves
tigd voor een schildertf van Pierre
Bonnard 8.6000 pond (206.400 dol
lar' voor zyn „Nu debout," en van
73.500 pond (176 400 dollar» voor een
1 schilderij van Mare Chagal). „Les
fiancés."
Het vorige veilingrecord voor een
enkele zitting van impressionisten en t
modernen was 1.630.000 pond
(3.914.160 dollarI. ook bij Sotheby in
oktober.
De hoogste prijs die nu voor een
enkel doek werd betaald was 155.000
pond (372-000 dollar» voor een Cé-
zanne (Maison de -bellevue). de boer
derij van Cézanne's zwager by Aix-
en-Provence, voorstellend
Een pastel van 55 bij 40 cm van
twee balletdanseressen door Deg^
werd gekocht voor 65.000 pond
(156.000 dollar).
TRIANON Les Biches:
het door de bekende regis
seur Claude Chabrol ver
filmde drama van een drie
hoeksverhouding.
Twee vriendinnen heb-
den liefde voor elkaar op
gevat; het is de man, die
daartussen komt, die beide
vrouwen een totaal andere
liefde leert kennen, dan
die, welke tussen haar
bestond.
De schatrijke Frédérique
leert het arme Parijse schilde
resje Why kennen en neemt het
meisje mee naar haar villa in
St.. Tropez, waar zij met enige
parasiterende individuen sa
menwoont. Wanneer ook de ar
chitect Paul Thomas zyn intre
de doet. beginnen de conflicten.
Why voelt zich tot Paul aange
trokken, blyft een nacht met
hem weg en Frédérique ziet de
liefde van Why verstoord. Zij
speelt nu een onnoemelijk
wreed en katachtig spel, weet
Paul in haar macht te krijgen
en wordt zélf zijn maitresse.
Why wordt duidelijk gemaakt,
dat de liefdesverhoudingen an
ders zijn komen te liggen, maar
blyft bjj Frédérique en Paul.
omdat zij van beiden houdt en
niet meer eenzaam naar een el
lendig leven in Parijs terug wil
keren. Dat de toestand zich
steeds wanhopiger gaat ontwik
kelen. wordt in deze wat traag
verlopende film. welke zich
echter door uitstekend spel on
derscheidt. stap voor stap over
tuigend uiteengezet.
Tot het explosieve slot: Why
reist Frédérique en Paul na.
wanneer zij voor een week naar
Parys zijn gegaan en steekt in
een vlaag van jaloezie haar
vriendin dood. Dan wacht zij op
Paul, die éénmaal haar min-
n8ar is geweest en van wie ook
-■ 'W*
Het gaat er heet
..Het
aan toe
HEX —In zyn film ..„e,
gaat er heet aan toe" staat Ed
dy Constantine er goed voor.
De ganse film is hy omringd
door verleidelijke vrouwen
Maar als sergeant Danny Lav-
ton van de CIA, heeft hy in Is-
tanboel ook nog iets anders te
doen. Hy moet een lek in de
Amerikaanse berichtgevings-
dienst opsporen. Hierbij komt
hij in contact met kolonel Spo
kane. en zijn vrouw. Spokane is
«en tijd met hem in het leger
geweest en ze hebben samen
veel meegemaakt. Lay ton moet
niets hebben van mevrouw Spo
kane. hy wantrouwt haar van
af het begin. Na diverse moor
den. een bezoek aan de gevange
nis en een klandestien reisje
naai- Bulgarije, leidt het spoor
eindelijk naar een oud kasteel,
waai- een meisjeskostschool is!
Dit kasteel blykt contactpunt
voor de Russen te zijn. De
vrouw van Spokane. brengt
Danny ongewild op het spoor
van de contactpersoon. In een
kippenhok moet Layton een ge
vecht leveren met de moorde
naars van Spokane's collega's.
Voor diegenen, die van een ste
vig knokpartijtje houden en niet
bang zijn voor bloed, zal deze
film beslist aardig zijn.
Wonder van de liefde
CAMERA Oswaltc Kolle
kan Leiden maai- niet verlaten.
In Camera draait zijn Wonder
van de liefde opnieuw. Een zin
nige instructiefilm over sek
sueel verkeer. die blijkbaar
zeer grote belangstelling trekt.
zij is gaan houden. Zij zal
naar zy denkt Frédérique's
plaats innemen.
De film vertelt niet wat er ge
beuren gaat. als Paul inder
daad thuis komtop dat mo
ment valt het doek
Een met een grote dosis raf
finement in prachtige kleuren
vervaardigde film. waarin Cha
brol alle hartstochtelijke dan
wel innige gevoelens der drie
betrokkenen, met zuiver psy
chologisch aanvoelingsvermo
gen heeft weten te analyseren
en het onherroepelijk verscheu
rende verloop der gebeurtenis
sen beklemmend vastlegde.
Jacqueline Sassard en Stepha
nie spelen de vrouwelijke- en
Jean Louis Trintignant de man
nelijke hoofdrol, welke het pré
caire onderwerp behandelt van
een aanvankelijk lesbische lief
de. welke in een andere liefde
wordt getransformeerd, bijzon
der aannemelijk en zoals de
hopeloos verwarde situatie dat
vereist.
De meedogenloze
achtervolger
LI DO Al is de verbeten
jacht op een misdadiger reeds
in menige film behandeld, de
achtergrond van „De
meedogenloze achtervolger" is
verrassend origineel. Want die
behandelt het thema van „klei
ne man in grote stad." In dit
geval is die „kleine man" Clint
Eastwood, in de rol van assis
tent-sheriff Coogan uit een
plaatsje in Arizona. Met cow
boy-hoed en puntlaarzen is hy
in New York. waar hy de ont
snapte moordenaar Ringerman
moet gaan ophalen, een ver
rassende verschijning, die ech
ter door zyn koppigheid by zyn
collega's geen onverdeeld-sym-
pathieke indruk maakt. Vooral
niet als hy. onervaren in de gro
te stad. zich zyn prooi ziet ont
glippen. Maar al mag het
Coogan dan aan kennis van de
Newyorksp politiemethoden ont
breken. zyn capaciteiten als
mensenjager kan hy ook daar
ontplooien. Tweemaal krijgt hy
een geducht pak slaag, maar
de beslissende achtervolging
van Ringerman wint hy onver-
biddeiyk en dwingt daarmee
toch wel respect af by politie-
inspecteur McElroy. Van New
Yorks vrouwen leert htf er twee
terdege kennenRingermans
vriendin Linny Raven, die hem
in een café In de val laat lopen
en de reclasserlngsambtenares
Julie, wier genegenheid hy ver
speeld lykt te hebben, maar die
hem toch op 't vliegveld uitge
leide doet. Scenarioschryvers
en regisseur zyn erin geslaagd
de tegenstelling tussen de dood-
nuchtere Arizoniër en het wer
velend gewoel van de grote
stad 'het hippie-feest!) voor
tref felyk in beeld te brengen en
daarmee een oorspronkelijk ele
ment in deze spannende film te
brengen.
Clint Eastwood als Coogan.
De jonge wolven
LUXOR Het probleem van
de jeugd in Maxcel Camé's „De
jonge wolven" (Les jeunes
loupes» is hetzelfde: het vinden
van geluk. De manier waarop
en in het bijzonder met welke
middelen, is nogal verschillend.
De van eenvoudige komaf zyn-
de Alain heeft zich als doel ge
steld. koste wat het kost. rtfk te
worden. Zyn weg leidt daarby
door het bed van vele rijke en
wat oudere vrouwen. Dit ls een
doorn in het oog van zyn liefje
Sylvie, die voor de knappe Alain
een grote genegenheid heeft op
gevat. Sylvie, zojuist uit de pro
vincie in de grote stad Parys
beland, bouwt aan een carrière
als tekenares. Diep wordt zy
teleurgesteld door de relaties
van Alain met o.a. een Iraanse
prinses en de weduwe van een
rijke uitgever. Het toppunt is
voor Sylvie wel het contact met
de huizenbezitter en -inrichter
Ugo. Deze biedt Alain een baan
aan als inrichter van woningen
van miljardairs. Tevens nodigt
hij Alain en Sylvie uit bij hem
te komen wonen. Sylvie's in
druk. dat Ugo het op haar heeft
voorzien, wordt- niet bewaar
heid. Het is echter veel erger:
Ugo toont een ongezonde gene
genheid voor Alain, die de laat
ste zich tot grote ergernis van
Sylvie laat welgevallen. Dit is
teveel voor haar en zy besluit
met Alaln te breken en uit Pa
rijs weg te gaan. Een belangrij
ke figuur in deze film is ook
Chris. Hy helpt Sylvie wanneer
zy door Alain wordt alleen ge
laten door zyn jacht naar ryk-
dom. Chris, zoon van welgestel
de ouders, heeft als beatnik een
vrij en zorgeloos bestaan. On
der de bruggen bevalt het hem
beter dan bij zijn ouders. Zo te
zien. lykt hij het nog het best te
hebben getroffen. De film geeft
geen oplossing van de proble
men. Dit zou ook vrijwel onmo
gelijk zyn, gezien de sterk uit
eenlopende karakters. „De jon
ge wolven" is een boeiende
(kleuren-)film, zonder evenwel
tot grote hoogte te reiken.
Op weg naar
het Forum
STUDIO Lester, een van
de sterkste komische regisseurs
van onze tyd viert triomfen In
deze zotte geschiedenis, met
wonderiyke dwaaltochten in het
Rome van het begin van onze
jaartelling. Richard Lester, on
der andere bekend als regis
seur van The Knack en Beatle-
films laat Zero Mostel en Phll
Silvers yzersterke avonturen
beleven in de antieke tyd.
Filmveteraan Buster Keaton
heeft in deze dolle film een uit
stekend rolletje.
BRUSSEL (GPD) Mar
nix Gijsen, de Vlaamse schrij-
ver, wiens eerste toneelstuk
„Helena op Ithaka" onlangs bij
de Kon. Vlaamse Schouwburg
in Brussel in première is ge
gaan. zal van januari af aan
dit gezelschap als dramaturg
worden verbonden. Zoals hij
I zelf heeft verklaard, is het to
neel „een late liefde" van hem.
Het succes van zijn eerste stuk
heeft hem er trouwens toe
aangezet een tweede te schrij
ven. De titel ervan is nog niet
bekend.
De K.VB kan een dramaturg heel
goed gebruiken. Het repertoire heeft
tot nu toe hoofdzakelyk uit overbe
kende klassieken en nogal alledaag
se blyspelen bestaan. De Kon. Ned.
Schouwburg in Antwerpen, ook van
opvoeringen in Nederland bekend,
heeft in dat opzicht de laatste Jaren
een heel wat beter figuur geslagen.
Byna zes jaar is Bert van Kerckho-
ven daar directeur en onder zyn lei
ding heeft het gezelschap zich ook
naar Nederlandse begrippen tot een
volwaardig ensemble, dat over goe
de krachten beschikt en dat belang
wekkende stukken bracht, ontwik
keld. Van Kerckhoven heeft echter
aangekondigd dat hy per 1 juli 1969
ontslag zal nemen. Als reden heeft
hy opgegeven dat hy zijn taak ver
moeiend en allesoverheersend vindt.
„Ik wil." zo zei hy. ..nog wel eens
iets anders lezen dan toneelstukken
en andere problemen benaderen dan
die van de Vlaamse theaterwereld.
