Wegenbouw volgt nieuwe methoden
Mannen
moeten thuis
meer behulpzaam zij n
Russische vrouw
norme
investeringen
De ware jeugd
IM
por:
rjc in uitvoering, maximum snelheid 50 km". Een bekend teken langs de weg, maar
raagt je wel eens aj, wie dat werk dan wel doen. Het enige wat onmiddellijk in
\ü,00Q sprint, zijn de enorme machines, die grommend iets in of op de grond doen,
r mensen zie je nauwelijks meer. Ze zijn vervangen door machines, die er dan ook
jorzaak van zijn dat de loonkosten bij de aanleg van een nieuwe weg steeds een
0 deel van het budget vormen. Een ander gevolg van die mechanisatie is dat de
vegenbouwmaatschappijen enorme bedragen moeten investeren in hun materieel
bijzonder gebrand zijn op een planning op langere termijn, opdat zij hun beleid
op kunnen afstemmen. Ze kunnen tenslotte niet voor elk werk een nieuwe mar
459si kopen.
irdig
reg»
ep 1ï
groot
d
lbe™ iroei
nii
it zip
is.
iZOl
andere verschuiving in de wegenbouw
dat deze aannemingsmaatschappijen
meer zelf gaan ontwerpen en in over-
et de opdrachtgevers nu ook zelf plan-
aan opzetten en uitwerken. Het blijkt
eeds meer, dat de opdrachtgever, zo-
an de top als op het werk zelf, zeker
fcening wil houden met wat de wegen
is In een bepaalde situatie adviseren,
he menwerking op dit gebied is dan ook
e. roeid boven het uitvoeren van wat el-
Toor anderen is beslist.
mnisator
dfwerkzaamheid" heeft ook tot gevolg
uitvoerder op het werk tegenwoordig
achter de telefoon zit om zijn zaakjes
aniseren, dan dat hij met de neus voor-
mi bijstaat. Dat doet hij uiter-
wel, maar het accent ligt nu anders,
ep dat bij de moderne wegenbouw
te verdwijnen is dat van de straten-
althans buiten steden en dorpen. Zijn
p de grote trajecten wordt veel te
Niet voor niets worden veel fietspaden
nerd in asfalt wat ook gebeurt met de
uitrijstroken langs de grote wegen. Het
nisch leggen van straatstenen heeft
nooit voldaan.
verdwijnt zijn de betonwegen. Ze
inder duur in onderhoud ieder
x moeten de voegen tussen de platen
als ze nog met de oude benaming heten de
man die er de scepter zwaait heeft dan ook
„molenbaas" die vast staan opgesteld,
maar die zo nodig in een dag of veertien
kunnen verhuizen naar een ander strategisch
punt.
Alleen bij heel grote werken, zoals bijvoor
beeld de aanleg van de wegen rond het nieu
we Schiphol, loont het de moeite een instal
latie ter plaatse op te stellen; anders is een
actieradius van 40 km nog heel wel rendabel
te maken. Belangrijk is de aanvoer van
grondstoffen, die meestal per schip en trein
gebeurt en soms per auto.
In vroeger tijd maakte men wel „asfaltwe
gen" door een ton teer over de weg om te
keren en daar dan maar wat grind in te
strooien. Tegenwoordig komt er iets meer
voor kijken. Het huidige asfalt-beton kan in
verschillende kwaliteiten worden geleverd;
dat hangt af van het gebruik dat van de weg
wordt gemaakt. Vooral plaatsen waar veel
wordt geremd en weer opgetrokken en ook
daar waar onregelmatige stromen voertuigen
rijden, hebben veel te lijden.
In de asfaltmolen worden verschillende soor
ten gebroken graniet en zand ruwweg gewo
gen en gemengd en in een draaiende trom
mel verhit tot 160 graden waardoor het vuil
eruit kan worden gedampt en gecentrifu
geerd. Daarna wordt het mengsel weer ge
scheiden en nu in nauwkeurig afgewogen
hoeveelheden, samen met een vulstof, vlieg
as of iets dergelijks, gemengd met bitumen,
een produkt van de olieraffinaderijen.
Het hele mengsel wordt nog enkele minuten
doorelkaar gedraaid en daarna in een silo ge
stort, vanwaar het met vrachtwagens naar
de plaats wordt gebracht, waar men met de
wegaanleg bezig is. Als het ter plaatse komt,
heeft het altijd nog wel een temperatuur van
^nnier en filmacteur Yves Montand
47 jaar) heeft, blijkens een interview in
een hekel aan de uitdrukking „ouder
en'' Hij trekt zich niets aan van rim-
of grijze haren: „men wordt rijper, men
'n'et oud. Picasso heeft op zijn tachtig-
sloten dat hij zich zijn hele leven heeft
en is op een ander terrein van de
helemaal opnieuw begonnen. Dat is
jeugd".
Door twee asfalteermachines en twee wal
sen wordt hier tegelijkertijd een wegdek van
vijf meter breed aangelegd.
waar een man achter een groot tableau met
schakelaars en lampjes zit. Hij hoeft niets te
doen, als alles goed gaat, want de hele in
stallatie kan automatisch werken. Maar zo
nodig kan hij met zijn schakelaars in iedere
fase van het produktieproces ingrijpen en
zelf de machinerie bedienen.
Op de hele „molen" werken maar zo'n man
of vier, vijf, plus een laborant, die de sa
menstelling van het asfalt in de gaten houdt.
Hij neemt regelmatig monsters, ook uit het
juist gelegde wegdek en gaat na of dat vol
doet aan de eisen die in het bestek gesteld
zijn.
Als er bijvoorbeeld ronde gnndstenen zijn
auto's die uitsluitend worden gebruikt voor
de aanleg van wegen, vrijgesteld zijn van we
genbelasting, niet langer wil aanvaarden. Dat
gaat dan om 2000 gulden per auto per jaar,
die dan boven op de aanlegkosten van een
weg zouden komen en dan toch weer door de
overheid betaald moeten worden. En een ki
lometer autoweg kost soms al een miljoen
gulden
Met enorme machines wordt het asfalt met
een capaciteit van 5 km per dag, 7 meter
breed gelegd. De machine tast zelf de dikte
van de te leggen laag af, verwarmt zo nodig
de rand van de laag aan de eerder gelegde
kant en produceert een strook asfalt van ma
ximaal 5.25 meter breed in één keer.
Maar vóór het zover is, hebben grote bull
dozers eerst een zandbed gelegd, het cunet,
dat als fundering dienst doet, en is de zwar
te grond en het veen, voorzover aanwe
zig weggegraven, want er is nog niet zoveel
bekend over wat wegen te verduren hebben
van het verkeer. Exacte cijfers zijn er nog
niet, maar daar wordt in wetenschappelijke
kring wel hard aan gewerkt.
Moderne methoden
Zo voor en na past men nieuwe methoden
toe. In Wolvega bijv. is het voorschift, dat
voor de nieuwe stukken de grasmat moet
blijven liggen. Daaroverheen komt een laag
zogenaamd „slakkenzand", een produkt van
de Hoogovens, dat als bijzondere eigenschap
heeft hard, maar toch redelijk flexibel te
worden, als het nat wordt gespoten.
Daar waar men het oude tracé gebruikt,
moet men het zandbed, dat al iets breder
was gemaakt dan nodig, ook nog aanvullen
met dat slakkenzand, dat men visgraatsge-
wijs in het oude zandbed verankert.
Een ander nieuw punt is dat van de weg-
verwarming door middel van ingegoten ver
warmingsdraden en van het gebruik van
computers, die tegenwoordig niet alleen het
bestek leveren, maar ook de vele tekeningen,
die bij de aanleg van een weg noodzakelijk
zijn. Dat doet de Grontmij bijvoorbeeld.
Deze hele ontwikkeling is alleen nog maar
bij te benen door bedrijven, die een voldoen
de groot kapitaal achter zich hebben. Er wor
den enorme investeringen voor verlangd. De
kleinere maatschappijen zullen daar dan ook
niet aan toe komen, maar zij zullen ook in
de toekomst genoeg te doen hebben aan on
derhoudswerkzaamheden. Die kunnen zij,
zonder al die grote investeringen ook goed
koper doen dan de grote maatschappijen.
De middelgrote bedrijven zullen zich aaneen
moeten sluiten tot grotere combinaties, al
dan niet permanent en voor het overige zijn
het de heel grote jongens, die zich het beste
aan de nieuwe ontwikkeling zullen aanpassen.
hei-
Eet
art
worden bijgewerkt en bovendien ver-
Ti ze voortdurend, zodat het rijden erop
to „aanstotelijke" zaak wordt,
^[daarentegen ook bij de sterk gemecha-
„„j de wegenbouw blijft, is het echte
werk, zoals het vloeiend laten verlopen
p en wegtalud of het afschuinen van een
tost- an^e' zoda^ cie volgende dag niet
gelijk instort. De vakman die deze
verstaat, is een hooggewaardeerde
voor het overige wordt het allemaal
'beton of grind-zandasfalt met een slljt-
'fop. Desgewenst in verschillende kleu-
Maar met het gebruik daarvan is men
derland in tegenstelling tot het buiten-
"o? wat terughoudend.
tfaltboeren
Zwolse maatschappij zegt dan ook: „Wij
waltboeren". Dat, ter verklaring van
ft dat men vorig jaar ruim 250.000 ton
•beton heeft gelegd, genoeg voor 150 ki-
er weg van 6 meter breed. Dit jaar zal
,el 300.000 ton worden.
voor heeft dit bedrijf de beschikking
"Jt asfaltinstallaties, „asfaltmolens" zo-
De commandowa
gen van binnen, van
waaruit het hele ge
automatiseerde pro
ces van het asfalt
maken op de voet
kan worden gevolgd
en waar ookdoor
middel van schake
laars in het proces
kan worden inge
grepen. Als alles
goed gaat, hoeft de
man op deze post
niets anders te doen
dan op te letten of
dat zo blijft. De ma
chine loopt volauto
matisch.
voorgeschreven, is de „hardheid" anders
dan wanneer men gebroken graniet met zijn
vele scherpe kantjes, die in elkaar grijpen,
gebruikt.
Het asfalt uit de molens wordt met vracht
wagens naar het werk gebracht. Er is op het
ogenblik een vechtpartij aan de gang met de
belastingdienst, op grond van het feit, dat die
een in 1936 uitgevaardigde regel, waarbij
Automatisch
Dat hele proces van asfaltbeton maken wordt
bestuurd vanuit de „commandowagen",
Een asfaltmolen,
welke per uur 60 ton
asfalt produceert.
Rechts de comman
dowagen met het
„steigertje" achter
op.
UIT Sowjetrussische statistieken
blijkt, dat in Rusland de vrouwen
driekwart van het huiswerk ver
richten, wat haar 3 tot 5 uur per
dag kost. Deze uren komen bij de 41, die
zij in de regel elke week buitenshuis moe
ten werken.
Een gewone huisvrouw is in de Sow jet-Unie
echt een zeldzaamheid. Het communisme
heeft „gelijke rechten voor de vrouw" nl. zó
opgevat, dat de vrouw, net als de mannen,
in een fabriek of op een kantoor moeten
werken.
Maar de mannen zijn er thuis hun gemak
van blijven nemen en laten het meestal aan
de arme vrouwen over, de maaltijd klaar te
maken, de woning schoon te houden en voor
de kinderen te zorgen.
In een fabriek in Leningrad werd aan de
vrouwen gevraagd: „Bent u vaak moe?" En
70 procent antwoordde: „Bijna altijd".
Een zekere mevrouw Ada Baskina stelt dan
ook in een artikel in het weekblad „Litera-
toernaja Gazjeta" de vraag: „Is het juist dat
de vrouwen het recht om (buitenshuis) te
werken alleen hebben gekregen om het recht
op enige eigen vrije tijd te verliezen?"
Mevr. Baskina betoogt, dat de overwerkte
vrouwen „de schoonheid en blijmoedigheid"
hebben verloren, die haar mannen aanvan
kelijk tot haar heeft aangetrokken en dat dit
de voornaamste oorzaak is. dat de mannen
zijn begonnen elders vrouwelijk gezelschap
te zoeken.
Volgens mevr. Baskina zouden de vrouwen,
indien de mannen in het huishouden gelijk
met haar op zouden werken, minder ver
moeid zijn en meer tijd hebben om zich zelf
te verzorgen, waardoor de romantiek in het
huwelijk zou terugkeren.
Zij acht het bovendien onwaarschijnlijk, dat
de mannen, als zij minder vrije uren zouden
moeten doodslaan, minder verslaafd zouden
zijn aan de drank en buitensporig roken. Het
zou ook het aantal buitenhuwelijkse affaires
verminderen.
Weekeindbijlage Leidsch Dagblad
LDEXTRALDEXTRALDEXTRALDEXTRALD
EXTRALDEXTRALDEXTRALDEXTRALDEX
LDEXTRALDEXTRALDEXTRALDEXTRALD
EXTR A T .TYRXTR. A T .df.xtr AT .DEXTR. ALDEX
LDEX IfVV^ A TRALD
EXTR ||l LV llll VLDEX
LDEX' If I A I# fl ^RALD
EXTR L|/ L#U IVMiVLDEX
LDEXl'K AL.DH, A.1 KALur-Ai nAijur. a iRALD
EXTRALDEXTRALDEXTRALDEXTRALDEX
LDEXTRALDEXTRALDEXTRALDEXTRALD
EXTRALDEXTRALDEXTRALDEXTRALDEX
LDEXTRALDEXTRALDEXTRALDEXTRALD
Zaterdag 16 november 1968
140 graden: 60 ton per uur wordt er zo ge
produceerd, 10 uur lang en desgewenst con
tinu.
