Leidsch Dagblad | 1968 | 16 november 1968 | pagina 13

i Ned. Bijbelinstituut leidt
op tot evangelist(e)

Milde cijfers bevruchten de beurs

Uniek in
ons land

KERKDIENSTEN

Studie en Geloof

FINANCIEEL
WEEKOVERZICHT

zt

van

arerd; kon de effectenbeurs best een opkikkertje gebruiken.
nv. i milde cijferregen, die deze week door AKU en Philips werd
ïlaten, werkt evenwel bevruchtend. Door de krachtige ver-
i teringen van de resultaten hebben Arnhem en Eindhoven
(3°bt macht getoond van de investeringen der afgelopen jaren.

[TERDAG 16 NOVEMBER 1968

LEIDSCH DAGBLAD

PAGINA 13

tid

Doopsgezind zendingsarbeidster in geref. dienst naar Indonesië

DOORN (GPD) Er kwam een gereformeerde zendings-
okter bij het Nederlands Bijbelinstituut. Hij zocht een leid
er voor de kraamkliniek „Panti Wilasa" in Semarang. En
vroeg of een leerlinge van het instituut deze taak op zich
kunnen nemen. Er was inderdaad een meisje, dat dit zou
rillen doen. Maar was niet gereformeerd, ze was doopsgezind.
bb )at geeft niet, zei de dokter De gereformeerde zending, die
ids tnslotte de beslissing had, was dat met hem eens en zo vertrok
gei/! doopsgezinde zendingsarbeidster in gereformeerde dienst
Kj |ar Indonesië.

ekt

lef x
Leid»
voor
gebrl
.rekt
Credi»

111

Stat

ct. 6.
flo
0 pc;

lden

Dit ls in zekere zin typerend voor
Hq jNBI, dat tot voor kort gevestigd

Ha a

mu

jn i t

■tic:/

n 011

tuut
ïstat
iar, k

ter hun weg als evangelist. Want dat
is de taak van het NBI: evangelis
ten opleiden.

in Doorn, maar onlangs de be-
Hend ^ng kreeg over het vroegere
^Lformeerde jeugdcentrum „De
hei" in Bosch en Duin. In de-
>f Ha| mstelling werken leden van ver-
idene kerken en groepen sa-
Evenals de 33 leerlingen ko-
ook de 26 docenten uit allerlei
aanp. Het stichtingsbestuur is ook
nC^ ïhakeerd. De oud-leerlingen vln-
ln kerken, organisaties en be
dingen van uiteenlopend karak-

Vóór 1948 het jaar waarta het
instituut werd opgericht kon men
zo'n opleiding in ons land niet vol
gen. Wie predikant wil worden,
heeft In Nederland keus genoeg. De
universiteiten hebben een theolo
gische faculteit en veel kerken heb
ben een eigen opleidingsschool of se
minarie. Maar als je daarvoor niet
de vereiste vooropleiding of het geld
hebt en je wilt toch helpen bij de
verbreiding van het evangelie? Dan
moest je vroeger naar het buiten- M
land.

Brussel heeft bijvoorbeeld al lang
een bybelschool. Daarom namen de
zendeling dr. J. B. A Kessler en de
evangelist J. Kits in 1948 het initia
tief tot de oprichting van het insti
tuut.

Aanvankelijk waren de kerken
niet zo enthousiast. Is het wel moge
lijk een interkerkelijke opleiding
voor evangelisten op te richten?
Evangelisatie- en zendingsarbeid
werken vaak naar een bepaalde kerk
toe. Maar de samenwerking, zegt de
directeur, de heer F. Smit. is nu ge
weldig. De argwaan is wel ver
dwenen. Bij de opening van het
nieuwe gebouw, dat niet meer „De
witte hei," maar „De nieuwe kop
pel" heet. bleek dat wel. want er
waren ook kerken vertegenwoorligd.
Met twee kerken heeft het NBI een
bijzondere band. Voor deze is het
NBI namelijk opleidingsschool. Dat

zijn de Evangelische Broederge
meente in Suriname en de Molukse
Evangelische Kerk.

De opleiding duurt drie jaar en om
vat een groot aantal vakken. Als de
leerlingen htm opleiding hebben vol
tooid, hebben ze heel wat mogelijk
heden. Ze kunnen evangelist of voor
ganger in Nederland worden, maar ze
kunnen ook een werkkring in het
buitenland kiezen. Sommige oud-leer
lingen van het NBI hebben betrek
kingen gevonden in België, Duits
land, Frankrijk, Oostenrijk, Engeland
en Ierland, andere werken in de zen
ding in Libanon, Thailand, Laos
Zambia en veel andere gebieden.

Leiden Hervormde Gemeente
Pieterskerk 10 u. ds. P. Kloek.
Hooglandse Kerk 10 u. dr. P. L.
Schoonheim 5 u. ds. P. van den Berg
te Den Haag.

Marekerk 10.30 u. ds. A. J. de Jong.
Bethlehemkerk Drlftstr. 10 u. ds.
J. de Wit.

Maranath akerk Lage Morsweg 10.30

De school is voor liet grootste
deel aangewezen op giften. De les
gelden zijn niet voldoende om haar
te kunnen exploiaeren. Die lesgelden
bedragen f 1500 per Jaar, waarbij dan
ook de kost en de inwoning zijn in
begrepen. De leeftijd van de leerlin
gen varieert van 18 tot 30 jaar. Ze
verdienen hun lesgeld vaak in de va
kanties.

Er is grote belangstelling voor het
instituut. De laatste jaren hebben
zich meer studenten aangemeld dan
er konden worden ingeschreven.
Daarom heeft men „De koppel" in
Doorn verlaten en nu zijn intrek ge
nomen in „De nieuwe koppel". Maar,
zegt de heer Smit, voorlopig kunnen
wij niet meer dan 35 leerlingen in
schrijven.

Illllllllllllillllllllllllllllllllllllillllllllllllillillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'

len!
an
t zon
1 han
juite:
exper
pap
"tam

Vooral met naden
ken. objectief beoordelen. Het
geloof als subjectieve keuze
lijkt daarmee volslagen onver
enigbaar.

Nu doen wü green poging om
een verzoening tussen deze te
genstellingen tot stand te bren
gen. De ontmoeting van geloof
en weten, van innerlijke over
tuiging en uiterlijke benadering
via studie ligt op het vlak van
gesprek en wederzijds stimule
ren of verhelderen. Een kri
tische houding zal daarbij niet

Aan de studie

Ogenschijnlijk zijn studie en
geloof tegenstellingen. Zonder
nu dadelijk het omgekeerde te
verdedigen, is het goed op deze
blijkbaar zo moeilijk te vereni
gen tegenstelling nader in te
gaan. Geloof immers is een per
soonlijke overtuiging. De steun
van een groep kan daarbij on
misbaar zijn. Niettemin mag
en moet ieder tenslotte voor
zichzelf, volgens eigen geweten
en overtuiging uitmaken, welk
geloof of welke levensbeschou
wing hjj voor zijn rekening
neemt. Studie daarentegen
hangt ten nauwste samen met
verstand en denken.

mogen ontbreken. Bovendien ls
het niet noodzakelijk tot een ze
kere samenvoeging, tot een syn
these te komen. De antithesen
mogen, ja moeten eerlijkheids
halve, als antithesen gezien en
aanvaard worden.

Vinden we daardoor de be
kende onoverbrugbare kloof
tussen denken en geloven, tus
sen individuele overtuiging en
objectieve overwegingen? In
plaats van een kloof zou veel
eer gesproken kunnen worden
van de spanningsruimte tussen
twee tegengesteld geladen po
len. Er is aantrekkingskracht
over en weer. Zo wordt het ge
loof of de overtuiging telkens
getrokken in de richting van
het kritische onderzoek, van de
studie. Zelden i6 een neutrale

toestand van rust aanwezig. De
spanning aan weerszijden
neemt telkens af en telkens toe.

In deze zin is voor het chris
telijk geloof en voor andere
godsdiensten en stromingen de
kritische aanwezigheid van we
tenschappelijke doordenking en
beoordeling onmisbaar. In dit
opzicht is de theologie niet
slechts een kwestie van een be
paalde geloofsvisie maar tege
lijk een wetenschappelijke
nauwgezette vakbeoefening.
Van onveranderlijke conclusies
of eens en voorgoed vaststaan
de resultaten kan daarbij geen
sprake zijn. De conclusies en
resultaten zijn namelijk afge
leid van het gegeven geloof in
het evangelie of voor andere
godsdiensten via een andere
bron, die voor de betreffende
gelovigen als gezaghebbend
wordt aanvaard.

Naast de beschreven overwe
gingen heeft het spanningsveld
persoonlijke overtuiging en al
gemene beoordeling uiteraard
nog vele andere elementen, de
beweging en het rusteloos over
en weer aantrekken en afstoten
mag echter, gezien de hoopvol
le theologische ontwikkeling in
onze tijd, vooropstaan bij een
bezinning over de verhouding
van studie en geloof.

Dr. P. L. Schoonheim.

Predikant Experimenteel
Hervormde Gemeente.

kerkewerk.
Leiden.

„De nieuwe koppel" in Bosch en Duin.

iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiii

U. DS. H. J. van Achterberg. 7 u. ds.
Joh. Poort.

Bevrijdingskerk Montgom erystmat

9 u. ds. Joh. Poort. 7 u. ds. P. Kloek.
Konlngskerk Koningsstr. 10 u. ds.

L. Kievit

Vredeskerk Burggravenln. 10 u. ds.

A. J. Lamping.

Ver Vrijz. Herv Aula Asserstr.

10 30 'u. MeJ dr. C. Boer te Arnhem
Eglise Wallonne Breestr. 10.30

u. Pasteur Marc Jospin.

Academisch Ziekenhuis 10 u. ds.
J. E. Brederveld.

Diaconessenhuis 10.30 u. ds. H. W.
Hemmes.

Jeugdkerk LH.J.-Gebouw Leven
daal 10.30 u. ds. A. J. Kret.

Lutherse Kerk 11.45 u .dr. J. Vlijm
(studente ndienst)

Geref. Kerk Zulderkerk, Lammen-
6Chansweg 15 10 u. dr. v. d. Zwaan.
6 u. dr Dronkert.

Petrakerk Surlnamestr. 10 u. drs. A.
Brouwer te Amsterdam. 6.50 u. ds. J.
van Drie. te Leiderdorp. (Dienst met
belangstellenden

Oude Vestkerk 10 u. ds Bovenberg.

6 u. dr. v. d. Zwaan.

Beloftekerk: 10 u. ds. G. Meynen. te
Utrecht. 5 u. ds. Bovenberg.

Bevrijdingskerk, Aerent Bruunstraat
10 30 u. ds. J. van Drie. 5 u. drs. A.
Brouwer

„Groenhoven": 10 u. dr. Dronkert.
„De Mirt": 10 u. (ouderendlenst) ds.
Post.

Zulderkerk (Ingang Bloemlstenln.)
3 dienst voor doven.

Christian Science (Steenschuur 6)
10.30 u. dienst.

Oud-Kath. Kerk Cronestelnkade 2)
9.45 u. H M.

Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstr.) 10.30
H.M.

Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u. ds. J.
H. Carller.

Rem Gem 10.30 u. drs. C. J van
Breukelen.

Lever des Hells 10 u. Heülglngsdlenst
7.30 u. verlosslngssamenkomst.

BaDtistengem. 10 u. en 5 u. dhr. Bok
te Bllthoven.

Geref Kerk (vrljgem.) 10 en 5 u.

leesdienst

Doopsgez. Gem. 10 u. ds. H. van Bil-
derbeek.

Evang. Chr. Gem. (Mlddelstegrt. 3)
10 u. en 5 u. dhr. Th. Dikkes.

Evang. Luth Gem. 10.15 u. ds. J.
Happee.

Geref. Gem 10 en 5 u. leesdienst.
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u.
ds. G. van Doorn. 7 u. ds. Reijenga
te Zevenhoven Geref Kerk 9.30 u. en
6.30 u dr J. M. Vlüm te Lelden. Chr.
Geref. Kerk 9.30 u Dienst des Woords.

7 u. ds. L. S. den Boer te Sassenhelm.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.

Adventskerk Juilanastr. 10 u. ds. M.
Hanemaafjer 6.30 u. ds. P. A. Lefeber.
Kruiskerk Gouwsluls 10 u. ds W. Ver-
we ij. Opstandingskerk 10 u. P. A. Le-
feber. 6.30 u. ds. M Hanemaaller. Ge
bouw Nabij 10 u. Jeugdkapel ds. J. H.
Bogers. 5 u. Jongerendienst met mede
werking van combo. Zaal Opstandings
kerk 10 u. Jeugdkapel de heer C. Geer
lof Martha -Sti ch ting „Rijnstroom"
10.30 u. ds. H. Aalbere te Oegstgeest.
Oudshoornseweg 10 u. ds. G. Cadée.
6.30 u jeugddienst! de heer A. H. Ak-
mai en ds. G Cadée Sionskerk 9.30
en 6.30 u. ds. H Koudstaal. Gebouw
Onderweg 10 u. dr. G. Huls te Gou
da. 6.30 u. ds. A Westra te Sassen
helm. Aula Alphen- Noord 11 u. ds.
H. Koudstaal. Geref. Kerk Maranatha
kerk Raadhuisstr. 10 U. ds F. de Jong.
6.30 u. ds. A Borman. Salvatorikerk
W de Zwijgerln 10 u. ds. A Borman
en 6.30 u ds. F. de Jong. Alphen-
Noord Goede Herderkerk 10 u. en 6.30
u ds. D. Kronemeijer te Lelden. Geref.
Kerk (Vrljgem.) 9.30 u. onbekend, 6 30
u. ds. J. Verleur Chr. Geref. Kerk Je-
ruzalemkerk Grljpenstelnstr. 9.30 uur.
Dienst des Woords. 2.30 u ds. G de
Vries te RiJnsburg Oud Geref. Gem
Kerkgebouw Hoofdstr. 240 9.30 u. en 4
u. Leesd len sten Rem. Geref. Gem Van
Mandersloostraat Geen dienst. Baptis
ten gem. 10 u. ds. Koekoek. 6.30 u. dhr.
van Stormbroek Volle Evangelie-gem.
(Volksbelang) 10 u. dienst.

Bodegraven Herv. gem. (t An
ker) 9 ein 10.30 u. ds. J. Cirkel. 6.30
u. ds. C. A. van Harten. Salvatorkerk)
10 u. ds. Balke. 6.30 u. ds. Cirkel. Geref.
Kerk 10 en 6.30 u. ds. H. v. d. Wey
te Hattum. Geref. Kerk (vrljgem.) 9.30
leesdienst. 2.30 u. dr. D. Los te Den
Haag. Geref. Gem. 10 en 6 u. lees
dienst. (Vrijdag 7.30 ds. A. Verhoef te
Barneveld) Evang. Luth. Kerk 9 u. ds.

B. G. te Winkel. Evangelisatiekring 10
u. eredienst. 2.30 u. Jb. Klein Haneveld.

Hazerswoude Herv. Gem 9 u. dhr.
D. A. M. van Teljllngen te Sprang-Ca-

Selle. Geref. Kerk 1050 en 6 u. ds.

rink.

Hoogmade Herv. Gem. 10 u. ds.
L. Doorn Legerpred. te Ermelo.

Kaag Herv. Gem. 10 u ds. A.
Oskamp te Voorhout, 7 u. ds. J. v.
Oskamp te Voorhout. 7 u. ds, J, v. d.
Velden te Lisse.

Katwijk aan den RUn Herv. Gem.
(Dorpskerk) 10 u. ds. P. J. D. van
Malssen te Lelden; 5.45 u. ds. G. J. E.
Tigchelaar te Westzaan (Jeugddienst)
(Ontmoetlngskerk) 10 u. ds. A. Baas;
e.30 u ds. G. Zonneveld te Valkenburg
(ZH.J; Geref Kerk: 9.30 u. ds. A. C.
van Beek. 5 u ds. R de Vries te Kat
wijk aan Zee; Interkerkelijke dienst
in gym.lokaal school Narcisetr. 10.30
u. ds C. R. H. ter Haar Romeny. vloot
predikant M.VH Valkenburg.

KatwUk aan Zee Herv. Gem. Nwe.
Kerk 10 u ds. G. Boer 6 u. ds. Jao.
de Vos. Oude Kerk 10 u ds. J. P. van
Roon 6 u. ds. W. Vroegindewey. Ich-
tuskerk 10 u. ds. J. C van Hunnik -
5 u. ds. C. d. Bergh. Pnlëlkerk 9.30
u ds W. Vroeglndiewey - 5.50 u. Samen
zang 6 u. ds. F. Joh. Veldman, pred. te
Bennekom (Jeugddienst). Groen van
Prinstererschool10 u. ds. W. Chr, Ho-
vlus Kapel Ziekenhuis Overduln 4 u.
de heer J. Vink. Zeehospltum 8.30 u.
ds. R de Vries. Geref. Kerk Trium-
fatorkerk 10 u. ds. R. de Vries; 5 u.
ds. F. Pijlman. Vredeskerk 10 u. ds. F.
Pijlman 5 u ds. A. C. van Beek. Chr.
Geref Kerk 10 u. en 5 u. ds. Van
Smeden, emer. pred. te Utrecht. Ge
reformeerde Kerk (vrljgem.) 10.30 u.
5 u. ds. O. Dalma van Assen. Ger,
Gem (Remlsestr.) 10 en 5 u. ds. P. v.
d. Bijl (woensdag 7.46 u. ds. P. van
der BUI).

Koudekerk Herv. Gem. 10 u en
7 u. ds. Quak. Geref. Kerk 10 u. en 7
u. ds. Makkinga.

Leiderdorp Herv. Gem. (In Geref.
Kerk Hoofdstr.) 10.30 u. ds. H. P. Huls
man te Oegstgeest. 5 u. ds. J. P. Hon-
nef. (Scheppingskerk. kapel) 1050 u.
ds. J. P Honnef (dialoogdienst). Ge
reformeerde kerk (Hoofdstr.) 9 u. drs.
R. Budlman 6.30 u dr. H. Mulder
(Scheppingskerk) 9.30 u. dr. H. Mul
der 5 u drs. Budlman.

Letmulden Herv. Gem. 9.30 u. ds.

Kempenaar te Werkendam. Pnlël 7

ds. P L. J. Wapenaar. Geref. Kerk
9.30 u. ds. J. Dethmers te Woubrugge
7 u. ds. D Averes.

(Van onze financiële medewerker)

ren het bijzondere technische om
standigheden. die in het derde kwar-
N*a de domper op de stemming, toen de cijfers over het derde j taal een minder gunstige uitkomst tot
rartaal van Hoogovens en Unilever ten tonele werden ge- gevolg hadden dan waarop op grond
- - van de resultaten van de beide voor

afgaande periodes werd gerekend. Op
de effectenbeurs is het doorgaans als
met wat onevenwichtige mensen: het
ene ogenblik „Zum Himmel jauch-
zend", het andere „Zum Tode be-
trübt.oftewel „Jantje lacht en
Jantje huilt".

In de beurszaal zijn op het ogen
blik dan ook weinig commissionairs,
die een goed woord voor aandelen
hoogovens over hebben: de groei is
eruit en er moet maar worden afge
wacht of de enorme investeringen van
de laatste jaren voldoende tot de ren
tabiliteit van de onderneming zullen
gaan bijdragen, zo wordt er gerede
neerd door degenen, die veel meer
voordeel zien in het omruilen van
aandelen Hoogovens in aandelen
AKU nu de koers ongeveer op gelijk
niveau is gekomen.

Soms heelt het ernaar uitgezien of te hard van stapel werd ge
*ide" Pen mele°P^refcfcen van massale gehouwen voor kantoren, labo-
ïeerji loria, magazijnen en fabrieken, maar de resultaten blijken nu
nar en duidelijk. De Nederlandse industrie, die eigenlijk pas na de
'log goed van de grond is gekomen, kan internationaal een krach
partijtje meéblazen. Daarbij hébben de grote concerns nog een
ger in de pap in tal van bedrijven in andere landen, die een deel
hun winsten ten goede doen komen aan de betalingsbalans van
«Jfctowi.

scbC ?°nder de deviezen inkomsten van
j—8W beleggingen in 't buitenland zou-
11 we op een houtje moeten byten,
"pbi dan het 8eld niet by een zou
voer Wen gebracht om de importen te
lancieren. welke steeds groter moe-
D W01'den, al was het alleen al om
eno* toenemend aantal ingezetenen,
t. w nie algemeen bekend, maar
)70. rderland staat onder de landen, die
hebben belegd in Ameri-
effecten, op de tweede plaats,
len de directe investeringen in
Wiven erby betrokken dan ne-
t we de derde plaats in rangorde
if jji L Ook by bedryven in Duitsland
500.' jn veel Nederlandse belangen be-
■fm ^en' afSezcn n°g van het vermo-
0. p! tot het in Duitse effecten is be-
5 vfl Sd. welk vermogen de laatste
A totoen sterk is toegenomen, omdat
voor ^ers natuurlijk rekening houden
5Cnr.' de mogelijkheid van eeai rova-
itraü toüe van de Duitse mark.
iel1

Valuta-geharrewar

■i (JPlLswaar worden nog steeds van
II «nciéle zyde allerlei tegenspraken
!||H Sneeën! over de mogelijkheid om
;UI n wijziging In de wisselkoers te-
te brengen, terwijl de presi
de! UJ van Deutsche Bank, dr.
de" l ^ezer ^a?en n0S verklaarde dat
Bondsrepubliek niet opnieuw in de
'tonzin van 1961 zou vervallen, toch
»ordt ^r internationaal nog reke-
°Sd gehouden met de mogelijkheid
lsW'ï de za' bezwijken en de
50 iJntoesbank toch door de knieën
l®*t. Tal

van Europese landen zou-
W de brand zijn als Duitsland

Aku spint zijde

inderdaad op opwaardering van zijn
munt zou overgaan. Frankrijk en
Groot-Brittannië zouden er wellieht
door behoed worden om een nieuwe
devaluatie-operatie te moeten door-
staan- I AKU spint thans zyde by de gun-

Voor de Nederlandse bedry- stiger conjunctuur in de textielwereld,
ven brengt 't geharrewar met de va- terwyi het verbruik van bandenga-
luta's heel wat hoofdbrekens teweeg, rens beter is aangepast op de sterk
Unilever zit nog altyd met de gevol- I uitgebreide produktiecapaciteit dan
gen van de verlaging van de koers verleden jaar. toen in vele landen pas
van 't pond sterling ten opzichte van nieuwe, grote produktieeenheden in
de dollar en de meeste andere valu- gebruik waren genomen,
ta's. Ook de administrateurs van de I Hoogovens is nog doende om een
Koninkiyke-Shellgroep moeten aller- sterke produktieuitbreiding mogelijk

i lei moeite doen om een vergeiyking
van de cyfers met die van de voor
devaluatieperiode van verleden jaar
mogeiyk te maken.

Geld goed bij Philips

By Philips speelt de devaluatiefac
tor uiteraard ook mee. Een belang-
ryk deel van afzet en produktle van
het concern gaat naar Groot-Brit-
tannië. Daardoor is een ander sty-
gingspercentage van de omzet te
constateren als gelzen wordt naar
het geldcyfer of naar de hoeveelheid
De geldomzet steeg in 9 maanden
met 9 ten opzichte van vorig jaar,
terwyi de kwantitatieve omzet van
Philips 12 procent hoger uitkwam.
Bij AKU legt de devaluatiefactor wat
minder gewicht in de schaal al moe
ten de resultaten van de dochter,
Britse Enkalon tegen de nieuwe wis
selkoers worden omgerekend.

Voor Hoogovens geldt dit excuus
niet om de teruggang van de be
dry fsresultaten te verklaren. Hier wa-

te maken op een moment waarop zich
internationaal tekenen voordoen van
een marktverzadiging en in de V.S.
de filibusters druk in actie zyn om
de congresleden te bewerken voor het
invoeren van een rem op de impor
ten van staal.

Schnabbel Hoogovens

Voor Hoogovens heeft de staalex-
port naar de Verenigde Staten de
zelfde betekenis als de schnabbel voor
de artiest, maar op het totaal van de
hoeveelheid staal, die maandeiyks in
de V.S. wordt ingevoerd maakt het
beetje van Hoogovens slechts weinig
uit. De effectenbeurs heeft op het
ogenblik echter meer verkooporders
te verwerken dan dat er koopop
drachten voor Hoogovens binnenko
men.

Het gevolg is dat de koers onder
druk staat evenals die van Unilever,
terwyi de andere internationale gelei-
deiyk aan hoger van de toren bla
zen.

Zou dat niet gebeuren dan zouden
de gekste dingen te verwachten zyn
op het gebied van de betalingsbalans.
Internationaal zou ons land ln korte
tijd voor een bankroet staan.

Gem. (Grote Kerk)

k. 7

Zo heeft Philips de grens van f 170
per aandeel van f 25 nominaal over
schreden. Gelet op de resultaten van
het derde kwartaal zou het Vlet on-
mogelyk zyn dat er in de komende
dagen nog een schepje bovenop wordt
gegooid als de winstnemingen, die op
de psychologische grens van het ron
de getal plegen op te treden, zyn weg
gewerkt

Amerikaanse beleggers

De resultaten van Koninklijke
Philips en AKU zijn van dien aard
geweest dat er reden bestaat om de
situatie met optimisme te bezien. Ko
ninklijke Olie heeft daarbij echter de
handicap dat de Amerikaanse beleg
gers niet vrij in Amsterdam kunnen
opereren. Voor Philips geldt dat in
veel minder mate, nu nog maar 17%
van het geplaatste kapitaal aan de
overkant van de waterplas zit tegen
bijna 40% een paar jaar geleden.

AKU is nooit getapt geweest als
beleggingsobject in de V.S., zodat dit
fonds geen druk van Amerikaanse
ztfde heeft te duchten, terwyi de
koers evenmin in beroering kan wor
den gebracht door plotselinge koop-
golven van de overkant.

Alle internationale concerns, die on
der Nederlandse vlag varen, hebben
in de afgelopen jaren enorme bedra
gen uitgegeven aan de ontwikkeling
van nieuwe produktiecapaciteit, ver
kooporganisaties en research. Een be
dry f als Philips geeft ruim 7% van
de omzet per Jaar uit aan research-
en ontwikkelingswerk. Op een om
zet van f 9.5 miljard komt dat uit
op byna f 670 miljoen. Ongeveer
10% hiervan is besteed aan het on
derzoekingswerk op het gebied van
computers en ander rekentuig, maar
het zal nog lang duren aleer daar
van de resultaten merkbaar worden
op de bedryfsuitkomsten.

De uitgaven voor research worden

ten gebracht. Dat gebeurt niet alleen
by Philips, maar ook by Kon. Olie,
Unilever. Hoogovens en AKU. Na-
tuuriyk is het geen weggegooid geld,
want er komt een tydstip waarop de
provenuen ervan kunnen worden ge
plukt.

De gebeurtenissen in Groot-Brit-
I tannie en meer recent in Frankryk
tonen aan dat het niet eenvoudig is
om de zaken in het goede spoor te
Afgezien daarvan zou er spoedig
krygen als de betalingsbalans is ge
derailleerd.

moord en brand worden ge
schreeuwd over de werkgelegenheid.

De middenweg

Daarom zal de vakbeweging ook

niet trachten het onderste uit de kan

O CC 1 ^a"en' wa°t R®t lid op de neuws wil

Mranere llin niemand hebben. Er moet een mid-

J denweg worden gevonden om de lo-

In de afgelopen week heeft de voor- nen «danig aan te passen dat de

eitter van het NVV opnieuw rijn mis- B^sbcwegtag niet m opwaartse r.ch-

noegen kenbaar gemaakt met het ge- «aat' 't™'" d<1 bedruven genoeg

voerde loonbcleid. terwijl hij voor het moeten 'f'"1'11kunnen bou"
wen aan de toekomst.

komende jaar een straffere lün wil
gaan aanhouden. Evenals de Britse
vakbeweging bestaat er in Neder
land de neiging om door krachtige
loonsverhogingen, welke op de ver
meerdering van de arbeidsprodukti-
vitrit vooruitlopen, de ondernemers

Het is heel gemakkeiyk om de win
sten van de ondernemingen in een
veel gunstiger daglicht te stellen. De
KLM had nooit zo'n financieel slech
te tüd doorgemaakt als de afschry-
vingen op de vloot volgens het Ame-

te dwingen de produktie zo efficient rikaanse principe zouden zyn ge-
mogelijk te doen geschieden, wat in schied. Er zouden naderhand echter
I niet genoeg middelen beschikbaar

de regel gepaard gaat met grotere
investeringen.

Het is de taak van de Vakbondman
om van de belangen van de werkne
mers op te komen en daarom zyn de
door de heer Kloos gestelde eisen al
leszins de terklaren, evenals de Brit
se industriëlen begrip hebben voor
de looneisen, die daar gesteld wor
den

Liberale gedachte

Volledig loslaten van de tot nu toe
gevoerde loonpolitiek, welke gericht
ls op een zo stabiel mogeiyke econo
mische ontwikkleing, zou een strikt
liberale gedachte zyn. Niemand zal de

zijn geweest om tot vlootvernieuwing
over te gaan.

Efficiency

De drang naar effinciencyvergro-
ting gaat niet alleen uit van de eisen,
welke aan het loonfront worden ge
steld. De ondernemers zyn allemaal
aan het vinkentouw gaan zitten om
te zien op welke wyze zy de rentabi
liteit der bedreven kunnen opvoeren.

Het enorme resultaat dat de Kon.
Slicllgroep heeft bereikt door het
doorkammen van de organisatie door

WWV. een Amerikaans efficiencybureau

heer Kloos er van verdenken een li- I a"erweSen aandacht getrok-

Llsse Herv.

l u. ds. Jac. de Vos te KatwUk.
u. ds. G. C. Tromp, te A'dam (Jeugd
dienst). (Helv. Kapel) 10 u. ds. J. van
der Velden; Geref Kerk 10 en 5 u. drs.
A. E. van der Woude; Chr. Geref. Kerk
10 en 4.30 u. ds. D. H. Biesma; Geref,
Gem. 10 ds W. Suyker, (H.A.) 4 u.
ds. W. Suyker. Geref. Kerk (vrljgem.)
10 en 4.30 u ds. J. J. Verleur. Oud
Geref. Gem. 9.30 en 3 u. Leesdiensten
(Woensd. 7.30 u. leesdienst) Ned. Prot.
testantse Bond (Witte Zwaan) 10.15 u
mej. L. A. van der Voort te Heemstede.

Nieuwkoop Herv. Gem. 10 u. ds.
P. L. J. Wapenaar te Lelmulden. 650
u. ds. Haltsma te Woerden. Geref. Kerk
950 u. en 650 u. dr. M. J. Mulder te
Badhoevedorp Chr. Geref. Kerk 9 30
u. en 6.30 u. dhr. J. van Leeuwen Rem.
Geref. Gem. 10 u. ds. W. Knoppers t*
Utrecht.

Nleuwveen Herv. Gem. 9.30 u. da.
W. L. Heymans te Boskoop. 6.30 u. ds.
J. Gebraad (Jeugddienst) Geref. Kerk
9.30 u en 6.30 u. ds. J. A. Alberto t*
Amsterdam.

NoordwfJk aan Zee Herv. Gem
10 u. dr. J. G B. Jansen. 5 u. ds. D.
KeunJng. (De Rank) 10 u. Jeugdkerk,
Sole Mlo 10 u. ds. D. Keunlng. Geref.
Kerk 10 u. ds. C. Warner. 5 u ds. W.
Dekker. Herv. Ger. Evangelisatie
(VGLO-school, Schoolstr. 2) 10 u. ds.
G. van der Kamp (Den Haag) 7 u. ds.
W. Chr. Hovius (KatwUk aan Zee).

NoordwMk-Binnen Herv. Gem. 10
u. ds. H. Perdok (Oegstgeest) 7 u. dr.
J. G. B. Jansen. Geref. Kerk 9.30 u. ds
L. Bech (Wassenaar) 5 u. ds. C. War
ner. (Van den Berghstichting) 11 u.
ds. W Dekker Ned. Prot. Bond 10.30 u.
ds. E. Frater Smid (A'dam).

N'oordwykerhout 10 u. de. A. H.
Smits, 7 u. geref. dienst, 7 u. (De Ziik)
ds. A. H. Smits.

Oegstgeest Herv. Gem.: (Groene
Kerk) 10.30 u ds H. K. Jonkman. Pau-
luskerk) 10 u. ds. W. E. Verdonk, (Gem.
centrum) 7 u. dr. A. de Kuiper, (Zen
dingskapel) 10 u. dr F. C. Kamma
(Jeugdkapel); Vrljz. Herv. (Gem. cen
trum) 10.30 u. ds. M. J. Wagenvoorde
(dodenherdenking mm.v. kerkkoor):
Geref. Kerk: 10 en 5 u. ds. Hoekstra:
Geref. Kerk (Vrljgem RlJnlJyc.) 8.30
en 3 u. leesdienst. (Jullanala&n 1) geen
opgave ontvangen.

Oude Wetering Herv. Gem.: 950
u ds Lalleman. 3 u ds Gebraad. Nleuw
veen (Jeugddienst): Geref. Kerk; 9 30
u ds. Sj. Tlemersma te Zwammerdam,
650 u. ds. S. Hoekstra; Rem. Geref.
Gem.: Geen dienst.

RUnsaterwoude Herv. Gem.: 9.30

en 7 u. ds. Ph. J. Leenmans; Chr.
Geref. Kerk: 9.30 u. Dienst des Woorda,
2.15 u. ds. G. Bouw te Scheveningen.

Rijnsburg Herv. Gem.: Grote Kerk
9.30 u. ds. H. van Gosliga. 5 u. ds I. J.
Wisse. (Bethel-kerk) 9.30 u. ds. I. J.
Wisse. 5 u ds. H. van Gosliga; Chr.
Geref Kerk: 10 u. leesdienst. 5 u. ds.
De Vries; Geref. Kerk (VrUgem.): 9 u.
ds. Breen te ElatwiJk. 3 u. ds. Trimp
te Groningen. Geref. Kerk: Petrakerk:
9.30 u. ds. Bosma, 5 u. ds. Baayen;
Maranathakerk (voor kerkgangers Ra-
penburgkerk)8.45 u. ds Baayen, 450
u. ds. Billeveld; Maranathakerk:
10.15 u. ds. Langeler, 6 u ds. Bosma.

Sassenhelm Herv. Gem.: 9, 1050
en 5 u. ds. A. Westra; Geref Kerk: 10
u. ds. H. v. d. Berg, 5 da. J. D te
Winkel: Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u.
ds. L S. den Boer: Ned. Prot Bonds
10.30 u. mevr. ds. C. W. den Herder-
Brugman te Den Haag.

Valkenburg Herv Gem.: 10 u ds.
G. Zonneveld. 6.30 u. ds. A Baas te
Katwijk aan den Rijn; Geref. Kerkt
10 u. ds. J. Bljleveld, 6.30 u. ds. Lange
ler. Geref. Kerk (VrUgem.): 850 en
3 u. ds. J. v. d. Haar.

Voorhout Herv. Gem.: 10 u. da.
D< Jonge te Oegstgeest.

Voorschoten Herv. Gem.: (Dorps
kerk) 10 u. ds. Saraber. 7 u. geen
dienst (zie Allemansdlenst ln Geref.
Kerk). (Hulp en Heil) 10 u. ds. v. d.
Geest, (RUndUk) 10 u. ds. Meijerlng-,
Geref, Kerk: 9. 10.30 en 5 u (Jeugdd.)
ds. de Zeeuw. 7.30 u. Allemansdlenst;
Geref. Kerk (Vrljgem.): 10 en 5 u. ds.
C. Trimp.

Waddlnxveen Herv. Gem.: (Brug-
kerk)9.30 u. ds. J. v. d. Heuvel, 6 30
ds. E P. Vergunst te Polsbroek, (Es
doornlaan) 9.3 Ou ds. T. van 't Veld.
6.30 u ds. J. v. d. Heuvel (Bethel) 9.30
u ds. L. VroegindeweiJ te Delft. 5 u.
ds. T. v. 't Veld. Immanuelkerkj 950
u. ds. H. C van Itterzon te Gouda
(Oogstdlenst)7 u. ds H. Hutlng te
Rotterdam Geref. Kerk: 9 en 1050 u.
ds. P. O. L. de Jager te Rotterdam. 7 u
ds. A. H. v. d. Woude te Llsee.

Warmond 10 u. Herv. Geref. dienst.
7 u. ds P. J. D. v. Malssen te Leiden.

Wassenaar Herv. Gem.: (Dorps
kerk) 10 u. dr Th. C. Frederlkse, 7 u.
ds. J. A G. van Zanten, (Klevltskerk)

9 u. Jeugdkerk, 10 u. ds. J. T. Wlersma,
(Messlaskerk) 10 u. ds J. A. G. v. Zan
ten (Deylerhuls) 10 u Jeugdkerk: Gere-
Kerk: (Bloemcamplaan) 10 u ds. A.
Vos te Baarn. 5 u ds. K. Welbedacht
te Delft. (ZUllaan) 10 u. ds. C. L. Ru
ben te Rijswijk. 5 u. ds. H Steendam
te Rotterdam; Ned. Prot B.: (Lange
Kerkdam) 10 30 u. prof. dr. J. Sperna
Welland te Amstelveen. Johanneshuls)
10.30 u. ds. G Ch. Dulnker te Rotter
dam; Herv Geref. Evang (Dorpshuls)

10 en 5 u. as. L. Boezer te Elten.

onmlddeliyk ten laste van de onkos- den.

beraal te zyn, maar straf doorvoe
ren van de door hem voorgestane iyn
zou met zich meebrengen dat ook de
banden op ander gebied zouden moe
ten worden gestaakt.

Volledig vrye economie, waarby
het recht van de sterkste en de be
kwaamste geldt, zou onder andere
met zich meebrengen dat ook de wis
selkoers vrugelaten zou moeten wor-

ken.

Zelfs de Bank of England wordt na
door het Amerikaanse bureau door
gelicht, ondanks het feit dat het de
Britten wel wat tegen de borst stuit
dat er een buitenlander werd inge
haald. By tal van Nederlandse be
drijven wordt om o.a. door het Ame
rikaanse bureau, gezocht naar wegen
tot verbetering van de interne orga
nisatie.

Wou brugge Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 u ds Franken; Geref. Kerk: 950
u. ds. Hoekstra te Oude Wetering. 6.30
u. ds. Dethmers.

Zevenhoven Herv, Gem.: 9.30 u.
ds. Reitenga; Geref. Kerk: 9.30 u. en
7 u. ds. H G. A. Melnders.

Zoeterwoude Herv. Gem.: 10
de heer E. Loerakker (Dankstond voor
gewas en arbeid)

Zwainmerdani Herv. Gem.: 10 u
ds Krijger te Den Haag. 6.30 u ds L
J. Walpot te Alphen a d. Rijn „RUn-
stroom": Geref. Kerk: 10 u. ds A P.
Helner te Ter Aar. 6 30 u. de. Sj Tle
mersma; Rem. Gerei. Gem.; 10 u ds T
Elders-Mayer.