1 Dekkers exposeert
I
n;
Schnitzlers
land"
Wj
„Het wijde
Haagse Comedie
E
jftrv.-geref. mannen
ijzen oecumene af
Alkemade huldigde
P. M. F. Smolders
Galerie Walenkamp
t
Vakopleiding
danskunst
Terechtstelling
Belgrado
Parkeren bij de Bijenkorf
de Bijenkorf Den Haag
Paspoorten
gestolen
SUBLIEME VERTOLKINGEN:
Egyptische
_Joden in
levangenis
De Pans en
Vietnam
\G 4 NOVEMBER 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA IT
EN Tot de velen, die zich met de „cleane", voorstel-
Oofe objectkunst, waarmee men in onze stad in de afgelo
pen veelvuldig heeft mogen kennismaken, bezighouden,
ook de reeds internationaal bekende 30-jarige Ad Dek-
jn talrijke exposities volgen elkaar tegenwoordig aan
P ide band op.
trok zijn werk o.a. de aandacht op de Expo '67 in Mon-
DIA3
n werktekeningen, modellen en objecten van zijn hand
Eln Galerie Walenkamp, Nieuwsteeg 11, onder auspiciën
Academisch Kunstcentrum.
vankei ijk bouwde hij voort op de
principes van Mondriaan, waar
bij ock de kleur neg belangrijk was.
Thans bepaalt hij zich in hoofdzaak
toot het neutrale, objectieve wit en
grijs. Maar ook in dit wit en grijs
zijn gradaties te onderscheiden: het
wit als het licht er direct opvalt en
het wit waarop een schaduw valt,
met de daaraan inherente donkere
randen. In zijn reliëfs, welke in serie
gemaakt worden, domineert een lo
gische, constructieve wetmatig
heid. die zich bij hem ononderbroken
openbaart in zijn cirkels, vierkanten,
drie- en zeshoeken met gevarieerde
verschuivingen en tussenvormen, of
in zyn twee- endriedömensicnale geo-
metrisohe structuren en figuren, die
een visuele spanning bezitten.
Zelf spreekt hij van ..cirkels en
vierkanten, omgezet over de middel-
Ui n". Een en ander wordt door een
strenge methodiek bepaald, waarbij
steeds weer systematische overgan
gen vallen te constateren, bijv. van
een vierkant naar een driehoek, van
een zeshoek naar een driehoek of van
een vierhoek naar een cirkel, om
maar enkele van zijn vindingen te
noemen. Dat zijn werk vermenigvul
digbaar is. vindt Dekkers speciaal
.sociaal" gezien, belangrijk.
Boeiend spel
ier zijn modellen van een
ire witte reliëfs, o.a. die.
>ver een lengte van 15 me-
|t gaat voor het nieuwe stad-
hoven.
Ad Dekkers
j Voor Ad Dekkers is kleur niet es-
l sentieel meer, het gaat bij hem in de
I eerste plaats om vorm en lijn. Aan-
^rsi
t (anp) „Behalve
iteningsproces is er ook
jlingsproces aan de gang,
schijn van kerkelijk
voorlopig nog wel be
ft, terwijl er van het we-
rit geloof niets meer over
blijven dan de uiterlijke
Ad s.
v<
ÉBlam
Kerk, omdat de geest van de tijd ook
scheuren door die kerken trekt. Om
stelling te kunnen nemen tegen de
geest van deze tijd moet er volgens
hem een nauwere band komen tussen
allen die werkelijk gereformeerd wil
len blijven.
Steeds ligt er een zorgvuldig over
wogen plan aan ten grondslag, dat
echter boven de theorie moet uitstij
gen, om visueel belangwekkend te
worden. Wanneer men zich dan ook
in zijn creaties verdiept, hetgeen ze
ker niet eenvoudig is, wil men zijn
intenties volledig op zich laten inwer
ken, wordt het een boeiend spel be
antwoordend aan het woord van Mo-
haly-Nagy, die reeds in 1928 zei, dat
mathematisch harmonische vormen,
wanneer zij exact zijn uitgevoerd,
het volmaakte evenwicht tussen ge
voel en verstand tot stand kunnen
brengen.
Zeker is. dat Ad Dekkers in de loop
der jaren naar een eigen stijl en een
eigen mentaliteit is toegegroeid,
waaruit, al experimenterend, nog ve
le mogelijkheden geboren en gereali
seerd kunnen worden.
In hoeverre zyn ongetwijfeld knap
gevonden werkstukken de beschou-
I wer zullen aansjreken, zal van diens
vermogen tot een zuiver en juist be
grip afhangen. Wij kunnen ons inden-
«ken. dat dit lang niet iedereen ge
makkelijk zal vallen. Maar met de
I volle inzet van aandacht komt men
al een heel eind. Deze interessante
expositie is tot 22 november te zien.
h.
DEN HAAG (ANP) „Wij staan
aan de vooravond van een explosie
van de kunst in de samenleving, die
te vergelijken is met de explosie van
de wetenschap. De plaats van de
j kunst in de maatschappij zal radicaal
veranderen. De heer Jan Kassis, di-
i recteur van de Amsterdamse Toneel
school, hield dit perspectief voor aan
de deelnemers aan een conferentie
over de vakopleiding voor de dans
kunst, die in het Congresgebouw in
Den Haag is gehouden. Tegen deze
achtergrond concludeerde en bepleit
te hy dat duidelijkheid moet komen
over de doelstellingen van het kunst
onderwijs, ook als vakopleiding.
De conferentie is georganiseerd door
de Nederlandse beroepsvereniging van
danskunstenaars in samenwerking
met het Centraal Dansberaad. Vol
gens de heer Kassies moet de oplei
ding, een „open school" zyn. Deze
moet de leerlingen de mogelijkheid
bieden zich werkelijk te ontsluiten. De
scholen dienen voorts werkplaatsen
te zyn. Zij zullen zo open moeten
zijn, dat een levendig contact met het
buitenland mogelijk is, omdat kunst
internationaal is.
Hij meende dat het huidige vakon-
derwijsstelsel onvoldoende mogelijk
heden biedt. Het was zijn overtuiging
dat het kunstonderwijs op den duur
niet binnen de wet op het voortgezet
onderwys is te handhaven. Naar zijn
mening moet het kunstonderwijs in
een afzonderlijke kaderwet voor het
beroepsonderwijs op universitair ni
veau eenp laats krijgen.
m
BBLGRADO (AP) De 24-jarige
Iwan Jelitsj, een Joegoslavische bur
ger. die in Oostenrijk werkte, is za
terdag in Belgrado terechtgesteld
nadat president Tito zijn verzoek om
clementie had afgewezen. Jelitsj
was in juli van dit jaar ter dood
veroordeeld door de arrondissements
rechtbank te Belgrado wegens het
plaatsen van twee bommen in het
spoorwegstation van de Joegoslavi
sche hoofdstad, waardoor 14 perso
nen werden gewond.
Tijdens het proces bekende hij,
dat hij, toen hy in Dorbin, een Oos
tenrijkse gemeente nabij de West-
duitse grens werkte, erin had toe
gestemd de bommen te plaatsen, die
hem werden geleverd door een
Kroatische Oestasji-groep
zin-de emigranten
land.
ADVERTENTIE
De twee bewaakte parkeerterreinen bij de Bijenkorf waren gedurende werkzaam
heden aan de toegangswegen moeilijk te bereiken. Nu is de situatie weer normaal.
Vandaar dat wij u met dit kaartje weer even de juiste weg-erheen aangeven.
Idee: Knip deze advertentie uit en steek 'm bij u!
DORDRECHT (GPD) In de
nacht van donderdag op vrijdag zijn
uit het Dordtse bureau bevolking
vijftig onbeschreven en tien beschre-
(nazige- ven paspoorten gestolen. Ook het of-
West-Duits- ficiële stempel met het gemeente-
merk werd weggeonmen.
|ds. A. Vroegindewey uit
voorzitter van de Bond
mds-hervormde mannen-
op gereformeerde
in Utrecht op de toogdag
>ond.
)Qflstroom van de tijd tracht
ekerheden te ontnemen
Vwe tot nu toe hebben ge-
ons een levens- en denk-
dat wezenlijk ver-
u\ dat van de reformatori-
{ereformeerde traditie, al-
oegindeweij.
ens s preekt men in deze
bakkelijk over oecumene en i
Is. Vroegindeweij wijst al-
Cstreven af, omdat hy niet
p het drijfzand van aller-
lijkc meningen, maar op de
idslag van Gods woord. De
uit de bijbel zijn geen
Itige sprookjes" zoals men
Iwoordig wil laten geloven,
inde werkelijkheid, aldus de
jitter, die hoeraan toevoeg-
i>ds woord de gelovigen ook
*en voor dode rechtzinnig-
nvruchtbaar conservatisme.
«logde verder, dat veler be-
jnlJjk niet meer is dan me-
„Zo komen we ge-
ggf in humanistische wateren
i God niet kent". Volgens
indewei/ is de verdraag-
van veel zogenaamde ver-
DEN HAAG (GPD) Toen de Haagse Comedie enkele sei
zoenen geleden met Arthur Schnitzlers „Professor Bernhardi"
een bijzonder artistiek succes bereikte, lag het voor de hand
dat men verder zou gaan met de herontdekking van het psycho
logisch subtiel gepenseelde oeuvre van de Weense arts. die met
Sigmund Freud bevriend was. Men vond „Das weite Land"
juist twee jaar eerder dan „Professor Bernhardi", in 1910 ont
staan. Onder de titel „Het wijde land" ging het zaterdagavond
in de Koninklijke Schouwburg bij de Haagse Comedie in
première.
Niet alleen aan Freud, die een i deel van het enkelvoudige spelen in
grote invloed had op het werk van I een over vrijwel de gehele linie sterke
Sclinitzler, maar in niet mindere j bezetting tot zelfs in de bijrollen nog
mate aan Tsjechow moet men den- eens ten overvloede tot uitdrukking
ken by het zien van deze tragiko- i kwam.
medie, die het burgermilieu van voor
de eerste wereldoorlog scherp door.-
licht.
Het is de vraag of Schnitzler het
zeer groot. Men duldt thema van de ontrouw by alle ver-
e tijd niet, zo zei hy, wan-
,"ipt mee kan doen met de
nens van nu en als men al-
ilet goedpraat. „Men vindt
ten eigenlijk alleen maar
aar als nergens uit blijkt
1 lsten is".
Jderen der reformatie", al-
k 'roegindeweij, „moeten wij
1 i Rome maar ook Erasmus
S j Volgens hem is er bij Ro-
fynde detaillering niet wat te los
heeft geweven. Ondanks de ruimte
van de titel, die duidt op het moei
lijk te omvatten landschap der ziel.
blykt de knoop van dit gegeven toch
te liggen in de tegenstelling tussen de
gewonde eer van de lampenfabrikant
Hofreiter en de allang verdorde emo
ties voor zijn vrouw Genia.
Deze kritiek op een huichelachtige
maatschappij der verstarde vormen
verschillende venande- I js van beperkter afmetingen dan het
geen spoor van een waar- instortend wereldbeeld, dat Tshechow
sformatie te vinden. Daar-
ook geen eenheid met Ro-
tljüven. Hij meent wel. dat
|{0 teid gezocht moet worden
gereformeerde belijders in
dan de Ned. Herv.
;eg^
■E (DPA) Alle manlijke
ftde kleine Joodse gemeen-
■Egvpte (ongeveer 1100 per-
tten sinds de oorlog van
in de gevangenis. Dit is
Teekeinde gezegd van de
de Internationale Joodse
dsatie „American Joint" In
stille pogingen van interna-
P"€teritatieve organisaties met
fenen of hun familieleden
t te treden, of hun mate-
i te v erlenen, zijn tot nu
«loos gebleven.
aan zyn drama's meedeelt. Daarom
j haalt Schnitzler hier niet dezelfde
onontkoombare overtuigingskracht
met zyn impressiespel.
Trefzekere regie
j Op basis van Bert Voetens verta
ling, die trefzeker hel midden had
gevonden tussen de ouderwetse vor-
I menwereld en de eisen van de mo
derne tijd, heeft Paul Steenbergen
met een tot in alle puntjes gaande
nauwgezetheid zijn regie gevoerd.
Het werd een prachtig tasten naai"
Een zekere Korsakow heeft
juist zelfmoord gepleegd als het stuk
begint, Zyn liefde voor Genia Hof
reiter is onbeantwoord gebleven en hij
kan zonder haar niet leven. Haar
veel oudere echtgenoot, Friedrich
Hofreiter heeft pas een verhouding
met een bankiersvrouw beëindigd en
zoekt toenadering tot de jonge, on
bedorven dochter van mevrouw Wahl.
Zij laat de vriend van Hofreiter, de
arts Mauer. voor hem schieten, maar
als er een fatale wending is gekomen
in het leven van Hofreiter moet hij
haar loslaten en het besef aanvaar
den dat zijn jeugd definitief is afge
sloten. Dat noodlot slaat toe in de fi
guur van de jonge adelborst Von
Aigner. die tenslotte bereikt dat Ge
nia haar wanhopige liefde voor haar
echtgenoot vergeet. In een duel sterft
Von Aigner.
Sterk spel
In de drie hoofdrollen sublieme
vertolkingen. Ko van Dijk als Errol
Flynn-achtige Don Juan gemakke
lijk en onbekommerd, eigenlijk ook
als hij zijn eer gaat wreken, welke
hij in de andere richting nooit heeft
opgehouden, maar nog meer in de
voorname distinctie die Trins Snijders
de begintijd van onze eeuw, niet in aan Genia gaf. Zij suggereerde im
een verdoezelend duister maar in een
klaar, doorschijnend licht. Hep van
Delft droeg daar sterk in bi/ met een
wit-groen palet vol lichtsprenkeling
over een breekbare wereld uitge
strooid. Hij ontwierp drie décortafe
relen in een dubbelperspectief, fil
misch gesproken twee instellingen in
één beeld verenigd. Het werd dus te
zamen een stralende afspiegeling van
een tijdperk, .(mede door de elegan
te zwier in de kostuums van Has
Noordhoek Hegt) waarbij het voor-
posant hoe deze vrouw achter onuit
gesproken woorden haar wanhoop
verbergt omdat zij" intelligent door de
escapades van haar man heenkijkt.
Bij Anne-Wil Blankers frappeerde
de suggestie van de groei in het ka
rakter van Erna, een haast onbe
schreven blad papier: Eerst nog ziet
men de prille argeloosheid plaats ma
ken voor een vastbesloten wil. Zij
heeft zich met Hofreiter aan een
moeilijke beklimming in de Dolomie
Twaalf en een half jaar burgemeester
naar de titel van het stuk. dat in
de laatste twee bedrijven minder on-1
gebonden in de onderlinge relaties1
is. Dan wordt de techniek ook be- I
duidend beter, die zich te voren op
teveel afscheidssituaties beroept.
Het zou te ver voeren een twintig-
ten gewaagd, symbolische verwijzing i tal rollen, die dit „Wijde land" tot
Trins Snijders en Ko van Dijk
in Schnitzlers „Het wijde land".
een zeer bezienswaardige voorstelling
maakt op te sommen. Het waren bij
na alle markante rollen en rolletjes
in de traditie van uiterste verzorging
by de Haagse Comedie neergezet.
ALKEMADE Een hartelijke hul
diging viel de afgelopen week ten
deel aan burgemeester P. M. F. Smol
ders, die op 1 november het feit her
dacht, dat bij 1234 jaar het ambt
van burgemeester bekleedt. Van deze
Yi1.4 jaar is de heer Smolders er 934
burgemeester van de gemeente Voor
hout geweest.
Tijdens een bijzondere zitting van
de Alkemadese raad, voor deze gele
genheid onder leiding van wethouder
J- S- Wagenaar. werden veel lovende
woorden gesproken. Wethouder Wa
tenaar noemde de heer Smolders een
waar bui-genader door zijn onge
dwongen optreden, zijn warsheid van
persoonlijke controversen, zijn in
stelling om altijd daar te zijn waar
men hem nodig heeft en zijn bereid
heid een ieder altijd te woord te
staan en te ontvangen.
Voorts ging de heer Wagenaar in
op hetgeen in de drie jaar, dat de
heer Smolders als eerste burger van
Alkemade fungeert, was gerealiseerd.
Het grootste werk is echter nog niet
gerealiseerd: de omvorming van Al
kemade van kleine tot middelgrote
gemeente. Hierbij wees de wethouder
ook op de achterstanden, vooral op
economisch gebied, die moesten wor
den ingehaald. Verheugend waren
ook de mededelingen in de laatst ge
houden raadvergadering: een nieuw
sportpark voor Rijpwetering, de goed
keuring voor de bouw van het zwem
bad en de toekomstige aanleg van
een landijsbaan voor Oude Wetering.
Nadat hij nog andere activiteiten
i van de jubilaris had belicht, sprak
de heer Wagenaar een dankwoord
tot mevr Smolders .Tot slot bood hij
namens het college van B- en W. en
c'.e raad een fraaie ruststoel aan
V/oorden van gelukwens werden
vervolgens nog gesproken door de he
ren H. J. van der Meer (KVP>, J.
S Pennings (nestor van de raad) en
K. uit den Boogaard (Prot. Chr.).
In zijn dankwoord zei burgemees
ter Smolders dat er voor Alkemade
minder reden was feest te vieren
dan voor hern persoonlijk. Hij was
daarom dankbaar, dat het jubileum
in meer interne kring werd herdacht.
Nadat hy had opgemerkt, dat er geen
j mooier ambt is dan dat van burge
meester. dankte hij de wethouders en
rif: raadsleden voor de hem gebrach
te hulde. Verheugd was hij ook. dat
het college van B. en W. en de ge
meentesecretaris van Voorhout deze
bijzondere raadszitting bijwoonden.
Hierna was er een bijeenkomst in
het dorpshuis „De Alkeburcht" waar
liet feestelijk samenzijn een meer in-
I formeel karakter droeg. In deze by-
I een komst werd ook het woord ge-
voerd door de heer G. A. Stolwijk
uit Voorhout. Eerder op de dag was
er een feestelijke bijeenkomst met het
gemeen tepersoneel Hartelyk werd de
jubilaris toegesproken door gemeen
tesecretaris P. Th. M. Brama en ad
judant Niemeijer van de rijkspolitie.
Eeiden boden gesohenken aan.
Sleepschip gezonken Het 2400
ton metende Nederlandse sleepschip
Damco 36 is gistermiddag in het
Engelse vaarwater in de Ooster-
schelde gezonken. Alle vijf opvaren
den. drie mannen en twee vrouwen
zyn gered door de sleepboot
Denzo, die hen in Wemeldinge heeft
binnengebracht. Het schip dat ge
laden was met fosfaat, zonk nadat
het als gevolg van het slechte weer
water had gemaakt.
P. M. F. Smolders
VATICAANSTAD (AP) De Paus
heeft de president van de V.S., en de
Zuidvietnamese president boodschap-
pen gezonden, waarin hy hen geluk
wenst met het besluit, de bombarde
menten op Noord-Vietnam te beëin
digen.
Het Vaticaan heeft evenwel te ken
nen gegeven, dat de Paus de vooruit
zichten op vredessluiting nog met
voorzichtigheid beziet.
De onthulling werd gedaan in een
commentaar van het pauselijke dag
blad „l'Osservatore Romano".
In het niet ondertekende commen
taar wordt gezegd, dat „de ervaring,
opgedaan in de langdurige oorlog en
de moeilyke onderhandelingen eist,
dat de Paus redelyke behoedzaam
heid in acht neemt ten aanzien van
de hoop en verwachtingen voor de
toekomst". Hieraan wordt evenwel
toegevoegd, dat het stopzetten van de
bombardementen „overal grote op
luchting" heeft gebracht.
Vaticaanse zegslieden melkten op,
dat dit commentaar een nauwkeurige
weerspiegeling is van de inzichten
van de Paus, die zich nog niet ln he»
openbaar over het Amerikaanse be
sluit heeft uitgesproken.
kerkelijk le\en
NED. 11ERV. KERK
Beroepen te Woerden, J. van den
Velden te Amersfoort.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Rheden (De Steeg) R.
v.d. Berg te Bodegraven, te Voorthui
zen H. A. Starrenburg te Wolvega.
Aangenomen naar Amsterdam (Slo-
termeer Geuzenveld) R. J. Kooistra
te Groningen, die bedankte voor
Utrecht west.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Haarlem, G. A. Zy-
derveld te Middelburg
