Eenmaal per week huisvrouw
Handschoen is meer dan
ooit een modeprodukt
FONTÖEK^I
Coco en mini
Kamerplanten
Kom er ACHT-er
Bont gids
MANNENWERK
PARELS-BIJOUX
HANDNAAD
VERSCHUIVING
Handschoenen
snijden: een
hrokje precisie
en geduld werk
OVERPEINZING
san 1
bahii 1
I ATERDAG 26 OKTOBER 1968
LD EXTRA 9
Rechtsboven: Dit levert de mooiste en
vieste handschoenen op: handnaaiwerk,
de vakmensen handnaad" genoemd,
i een driekante naald en speciaal garen
)rdt de zadelsteek gemaakt.
Rechtsboven: Laatste fase in de hand-
i oenen fabricage: op metalen vormen ivor-
de handschoenen geperst en kreukloos
makt.
Boven: Mode spreekt tegenwoordig een
hartig woordje mee in de handschoenen-
fabricage. Acht nieuwe modellenversierd
met speelse accenten: boven twee modellen
van peccaryledereen handschoen van kalfs-
veloursleder en een glacé-exemplaar. Daar
onder drie handschoenen van peccaryleer en
een handschoen van kalfsvelours dat ook
wel mochetto wordt genoemd.
ADVERTENTIE
PARIS
VOOR UW DAGELIJKSE SCHOONHEIDSVERZORGING
Dépositaire voor Leiden
Salon HAMS VAN BELLEN - Stationsweg 38
pans meisje zoekt contact met
Nederlanders
een brief vol lof voor Nederland, zijn in-
ners en zijn vorstin, verzoekt een Japans
de redactie van het Leidsch Dagblad
te willen verlenen voor het tot
nd brengen van een „pen-vriendschap"
t landgenoten tussen 20 en 30 jaar. De
im van deze negentienjarige is Haruyo
en haar adres luidt: 12-1 - Chome,
namecho, Ioshima-Ku, Tokyo. Japan. In
avonduren studeert zij Engels en Frans
haar brief is in behoorlijk Engels gesteld,
heeft altijd belangstelling voor Nederland
tad en zou niets liever zijn dan een am-
sadrice voor ons land in Japan.
Coco Chanel kan het niet
puntige dingen te zeggen over de mini-
die in haar een fervent tegenstandster
ft gevonden. In een Amerikaans maand-
1 schreef ze onlangs deze opmerking neer:
t meest onthullende aspect van de mini-
is dat we nu weten hoeveel lelijke be
er zijn". Ook deze is van haar: „De vrou-
zijn op het ogenblik in zo'n staat van
varring dat vele ervan overtuigd zijn
te zullen blijven wanneer ze zich maar
as aanstellen".
uw kamerplanten niet klakkeloos op een
e in de vensterbank, adviseert een ken-
van kamerplanten. Plaats ze liever in
van twee of drie voor het raam. Dat
irdert de „individuele aandacht" voor elk
de plantjes. Kamerplanten die „manne-
aan-mannetje" staan worden voor d e
nares een uniforme rij van gebladerte
ïond van man in restaurant
korter van man rechts
is van vrouw
van vrouw
rljskaartje van middelste man in etalage
itter veranderd links boven
ADVERTENTIE
die automatisch van water en andere voe
dingsstoffen wordt voorzien. En u weet het:
wat goed is voor de ene plant is soms lang
niet best tfoor de andere (net als bij de men
sen).
Wie nu alles over bont wil weten, kan terecht
bij de „kleine bontgids" van J. Becker, uitge
geven door C. A. H. van Dishoeck te Bussum.
Reparaties, mode, sterkte, slijtage, weersin
vloeden, reinigen en nog veel meer in een
handzaam werkje voor wie geïnteresseerd is
in bont.
Stapels leer in allerlei kleuren liggen in
het magazijn van Berkenrode, de oude
„heerlijkheid" bij Heemstede, waar de
N.V. Handschoenenindustrie Joh. Laim-
böck Jr. een stijlvol onderdak heeft ge
vonden. Huiden van de wilde peccary-
zwijnen uit Zuid-Amerika, te herkennen
aan de haarinplant: steeds drie gaatjes
bij elkaar. Leerkenners kunnen aan de
huid van het dier zien of het in de laag
vlakte of op de hoogvlakte heeft geleefd
en rekenen het peccary tot de sterkste
leersoorten die er zijn. Mooier en soepeler
dan de huid van het gewone huisvarken,
sportief en toch met een zekere verfijning.
„En dit", zegt een van de leerspecialisten
van het bijna veertig jaar geleden gestichte
bedrijf, „is chevreau-glacé. Huid van jonge
geitjes, en zo dun als boter". Door zijn han
den gaan soepele zwarte glacévellen, afkom
stig van een speciaal schapenras. Lappen
olijfgroen suède, het mooie dunne leer van
niet te oude schapen. Chocoladekleurig kalfs
velours dat aan de bovenkant enigszins gesle
pen is, als luxeus en verfijnd geldt, maar
wel besmettelijk is. Cognackleurig elanden-
leer uit de Scandinavische landen dat zeer
solide is en onder meer voor autohandschoé-
nen wordt gebruikt. Het is nog lang niet al
les: zeker vijftien verschillende leersoorten
worden in de handschoenenindustrie ver
werkt.
Voor de buitenstaander begint het spectacu
laire deel van de handschoenenfabricage, het
met verbazing ontdekken dat er zoveel vast
zit aan een simpele handschoen, in het werk
vertrek van de handschoenencoupeurs. Want
de handschoenencoupeur is in deze keten van
fabricage-handeiingen een centrale en be
langrijke figuur, een vakman die zijn vak
helemaal „in het bedrijf" leert en daar min
stens vier jaar of nog langer voor nodig heeft.
Aan hem de taak om de handschoenen zo
zuinig mogelijk uit het Zeer te snijden en
daarbij rekening te houden met verschillende
factoren: het soort leer en de rekbaarheid
er van, het model (klassiek of sportief), de
voering (van zijde, tricot of vacht) die straks
voor de handschoenen zal worden gebruikt.
Hij maakt het leer soepel met behulp van
vochtige (maar vooral niet té vochtige) doe
ken en geeft het glans door een behande
ling met speksteenpoeder dat tevens de plak
kerigheid van het materiaal tegen gaat. Van
het inzicht van de coupeur hangt het af of
het vereiste aantal handschoenen straks uit
de lengte of uit de breedte van het leer zal
worden gesneden.
De uitdrukking passen als een handschoen"
is niet vanzelf in de wereld gekomen: hand
schoenen moeten in de eerste plaats een on
berispelijke pasvorm hebben. Om dat te be
reiken gaat de coupeur het leer rekken en
strekken, in de lengte en in de breedte. Het
is zwaar werk dat veel lichaamskracht vergt
en dat verklaart waarom dit onderdeel van
het oude ambacht altijd „typisch mannen
werk" is gebleven.
Aan de nerf van het leer kan de ervaren
coupeur zien hoe hij het moet rekken. „Wij
sturen het leer als het ware naar de plaats
waar wij het hebben willen", zegt een- van
de vijftien „volslagen" handschoenencoupeurs
die in deze afdeling van het bedrijf boven
dien als leermeesters fungeren voor een aan
tal jonge leerlingen in het vak.
„Hoe beter het leer is gerekt, des te mooier
^AJORICA
Eenmaal in de week tracht ik 'n echte huis
vrouw te zijn, die overeenkomst vertoont met
de folders van de damesbladen, met het
ideaalbeeld uit de advertenties en met het
voorbeeld van tantes en nichten. Dan sjouw
ik een ganse ochtend rond met een stofzui
ger, hanteer vim-bus en zemelap, dweil vloe
ren en smeer alles vol met teakolie. Ik maak
mezelf vuil en het huis schoon, 's Avonds plof
ik bekaf in een stoel en het kan me niet
schelen ivie er met zijn as morst, met zijn
pindakaas knoeit of vergeet zijn voeten te
vegen; moeder is uitgeteld. Gevolg: zaterdags
morgens zou ik eigenlijk opnieuw moeten be
ginnen maar dat stel ik liever uit tot de vol
gende vrijdag.
De kinderen hebben in mijn huishoudelijke
capaciteiten op vrijdag echter weinig vertrou
wen. Ze zien wel dat hun kamers zijn opge
ruimd, dat de stofvlokken onder de bedden
zijn verdwenen, dat hun schoenen die eerst
onder een kast slingerden, nu onder het bu
reau liggenmaar ze geloven er niet in.
Iedere vrijdag voorzie ik de bedden van scho
ne lakens en slopen; iedere zaterdagochtend
stop ik het vuile beddegoed in de ivasmachine
en prompt komt Henk naar beneden stor
men met een arm vol lakens.
„Hier, kan dat nog meegewassen worden?
Waar kan ik een kussensloop en lakens vin
den?"
„Je bent gek! Ik heb gisteren je bed ver
schoond!"
„O ja?"
„Doe ik altijd op vrijdag".
„Ik heb er niet op gelet. Toen ik gistermor
gen mijn bed afhaalde, dacht ik: nou, nou.
Maar ik had geen tijd want ik moest naai
school. Dus heb ik er nu alles afgetrokken
en
„De vouwen zitten er nota bene nog in. Voel
je het dan niet als je 's avonds in een
schoon bed stapt?"
„Ik dacht.
„Jij dacht helemaal niet. Jij gaat uit van het
vooroordeel dat ik nooit iets anders doe dan
lezen".
sluit de handschoen straks om de hand. De
rekbaarheid van bovenkant en binnenhand
moet gelijk zijn. Anders gaat de handschoen
onherroepelijk wringen".
De grote kunst is om het stuk leer in één
keer passend op het kaliber (het kartonnen
„patroon" van de handschoen) te krijgen. Bij
dit alles hanteert de coupeur een speciale
lengtemaat: in de handschoenenindustrie
wordt met „sol" gemeten. Tenslotte wordett
de door de coupeur voorbewerkte modellen
door een hydraulische stansmachine uitge
sneden.
Wat later ziet men stapels onderdelen terug
op de volgende afdeling, het atelier. Op spe
ciale naaimachines worden met korte drif
tige rukjes de handschoenen centimeter voor
centimeter in elkaar gezet. Het duurt gemid
deld een jaar voordat een naaister gerou
tineerd een paar handschoenen in elkaar kan
zetten en ook dan heeft zij voor elk paar
nog minstens een half uur nodig.
Dat is dan toch nog heel wat korter dan
de tijd die een handgenaaide handschoen
(door de vakman „handnaad" genoemd)
vraagt. Naar handgenaaide handschoenen is
tegenwoordig veel vraag, ook in het buiten
land. Dit handnaaiwerk wordt „buiten de
deuri' gedaan, door getrouwde vrouwen van
wie sommigen dit werk al jaren doen. Het is
zeer precies werk waar veel geduld voor nodig
is: twee tot tweeëneenhalf uur doet een ge
routineerde handnaaister over het in elkaar
zetten van een paar handgenaaide hand
schoenen. Dat gebeurt met een speciale rijg-
streek (de zadelsteek), met behulp van dik
handgaren en een driekante naald.
„Handnaad" is niet alleen mooier, maar ook
sterker dan een op de machine genaaide
handschoen en desondanks niet eens zo veel
duurder: het prijsverschil is vier tot vijf gul
den per paar. Intussen zijn die handschoenen;
nog lang niet in de handschoenenwinkel. Er
moeten voeringen in: (op het atelier gebeurt
dat met een vleugje lijm in de vingertop
pen, bij het handnaaiwerk wordt de voering
ingenaaid), er worden boordjes aangezet en
merkjes ingenaaid. Het atelier beschikt over
een arsenaal van apparaatjes waarmee gaat
jes, openingen en andere versieringen in het
leer kunnen worden geslagen. Intussen zijn er
de nodige controles op maten en op kleuraf
wijkingen of andere storende factoren. De
mannen van de dresseerafdeling zorgen er
tenslotte voor dat elke handschoen smetteloos
geperst en kreukloos de finish passeert.
Adriaan kijkt twijfelend en gaat dan af, mét
trui. Marian op, zonder trui.
„Ik kan de spojis niet vinden".
„O, die ligt buiten geloof ik. Wat ben je aan
het doen?"
„Mijn bureau opruimen".
„Met een spons?"
„Nee. Ik ivou meieen even mijn raam zemen,
dat doe ik altijd zaterdags".
„Maar dat doe ik elke vrijdag al"!
„Heus?"
„Nou jabijna elke vrijdag".
„Dat wist ik niet. Nou ja
Een uur later kom ik op haar kamer en schrik.
De papiermand zit propvol weggegooide
schriften en tekeningeji, overal liggen snip
pers en gescheurde kaften, tegen het schone
(tweemaal gezeemde) 'raam is een oude af-
fische geplakt maar het bed vergat ze op
te maken. Geen wonder dat mijn kinderen
geen geloof hechten aan de vrijdagse schoon
maakbeurt. Ze zien kans al mijn inspanning
in tiointig minuten teniet te doen. Ontmoe
digd pak ik een boek en ga in de zon zitten.
Nu kunnen ze zelf zien dat ik nooit iets an
ders doe dan lezen.
THE A BECK MAN
Er zijn de laatste jaren duidelijke verschui
vingen gaande in de „consumptie" van hand
schoenen. De vraag naar handgenaaide
handschoenen is duidelijk gestegen. „Men
heeft meer geld over voor kleding in het al
gemeen en voor de accessoires. Bovendien past
het karakter van een handgenaaide hand
schoen bij de huidige sportieve inslag in de
mode", zegt men bij het Heemsteedse bedrijf.
Vooral het verbruik van dameshand
schoenen stijgt. Vrouwen kopen hun hand
schoenen niet alleen meer tegen de koude,
maar letten ook op kleuren en andere mo
defactoren. Mannen daarentegen zien de
handschoenen nog altijd voornamelijk als
bescherming tegen de koude en de verkoop
van herenhandschoenen ligt (mede door de
zachte winters van de laatste jaren) dan
ook een flink eind achter bij die in de
sector dameshandschoenen.
Op het ogenblik worden in Nederland an
derhalf miljoen paren handschoenen per jaar
gekocht. De mode beïnvloed de handschoe
nenfabricage dermate sterk, dat men bij
Laimböck (een bedrijf dat overigens geheel
los staat van de winkels van dezelfde naam
in de grote steden) tegenwoordig twee maal
per jaar een collectie van tweehonderd
nieuw-ontworpen modellen maakt. Voor het
komende voorjaar liggen ze ook alweer klaar:
in allerlei geraffineerde kleuren en in tien
tallen modellen. Want een dameshandschoen
mag tegenwoordig gerust een speels karakter
hebben mits hij maar „past als een hand
schoen".
„Doe je dan wel eens iets anders
„Verdwijn!"
Ik ga voort met het sorteren van het was
goed en stuit op een dikke trui, waarvan ik
zeker weet dat ik hem pas heb geioasseii.
„Adriaan! Waarom heb je die trui bij het
vuile goed gegooid?"
„Nou, hij mag best eens gewassen worden".
„Na twee dagen?"
„Huh?"
„Gistermorgen héb ik hem schoon in je kast
gelegd. Jij doet je kast open, ziet die trui en
hop: werp maar in de mand. Bekijk je zo'n
ding dan niet eerst even?"
„Nou, stil maar. Dan was het een vergissing.
Ik dacht
„Jij denkt dat ik vuil goed in je kast berg.
Dank je wel".
ADVERTENTIE
uw handen vragen erom
desinfecterende crème-zeep 1
voor de HALVE PRIJS, bij I
I.,,grote tube SANBALM M
K. handcreme
