Voor tientallen
chronische patiënten
de vakantie
van hun leven
tot sleur
Moeilijke terugkeer
irONTQEK^I
MIajorïca
In Roode Kruis-bungalow
Kruiden en
azijn
balm 1
eWerdag 12 oktober
Dikke zuigelingen
ïi IJWILLIG
PAR ELS-BIJOUX
1968
LD EXTRA 3
Een van de belangrijkste dingen bij dit
alles is de speciale inrichting van de bun
galow- „De bouw is helemaal uitgekiend",
zegt mevrouw Van Riemsdijk. „Alles is
ingericht voor de verzorging van chroni
sche patiënten. Medisch gezien is het alle
maal voor 100 procent verantwoord. Bo
vendien is alles voor de verzorgsters zo
efficiënt mogelijk bedacht, dat we met zo
weinig mogelijk personeel kunnen wer
ken".
Omdat men hier zeer ver heeft doorgedacht
alvorens te gaan bouwen, vinden de chroni
sche patiënten in de Roode Kruis-bungalow
talloze voorzieningen die het gemak van ver
pleegden en verpleegkrachten beogen. Tafels
en wastafels zijn zó geconstrueerd dat er een
rolstoel onder kan worden geschoven. Het
servies voor de patiënten is van licht mate
riaal, op de kranen van de wastafels zitten
thermostaten om ongelukken met heet water
te voorkomen, er zijn speciale zitbankjes
voor de badkamer zodat de patiënten gemak
kelijker onder de douche kunnen. „Douchen,
haarwassen, krulspelden inzetten: dat is thuis
voor veel patiënten onmogelijk", zegt me
vrouw Van Riemsdijk.
Buiten zijn de paadjes rondom de bungalow
verhard zodat er rolstoelen kunnen rijden.
Op verharde plekken tussen de bomen
kunnen bij mooi weer de bedden staan: een
roodborstje dat neerstrijkt op de rand van
zo'n bed kan zorgen voor een belevenis waar
nog lang over gepraat wordt. Patiënten uit
inrichtingen met wie eigen personeel mee
komt, blijken weer andere attracties te zien m
een vakantieweek in de bungalowze mogen
later naar bed, krijgen thee op bed, kunnen
langzaam en op hun gemak eten.
Het Roode Kruis heeft meer vakantiehuizen
in Nederland: de Valkenberg in Rheden, het
Henri Dunanthuis in Zeist. Tehuizen die, in
tegenstelling tot de Roode Kruis-bungalow,
met een vaste staf werken. „Voor zover ik
weet is onze bungalow niet alleen in Neder
land maar ook vergeleken met het buitenland
een unicum, omdat bij ons alles op vrijwil
lige basis gaat", zegt mevrouw Van Riems
dijk.
Reacties van de gasten? De energieke, en
thousiaste en onvermoeibaar lijkende vrouw
die de stoot heeft gegeven tot dit „geruisloos
lopende" brok vrijwilligerswerk, vat ze kort
en kernachtig samen: „Ze beleven in en om
deze bungalow de vakantie van hun leven".
de volle maan op de Moldau zagen schijnen.
Mijn geest dwaalt nog door oude burchten, of
hokt bij een kampvuurtje waarboven we
worstjes plachten te roosteren, die op een
lange stok boven de vlammen werden gehou
den, en knappend openbarstten, zodat het
neerdruipende vet siste op de gloeiende hout
blokken. En ik verdwaal nog altijd op slech
te wegen waarvan ik de aanduidingen niet
kan lezen, en ik vraag hulp aan iemand die
ik niet kan verstaan en die niet iveet wat ik
bedoel en die me daarna toch uit de penarie
weet te helpen. Als ik in de keuken de kraan
opendraai, ben ik plotseling terug in het bos
en zie de bron voor me, waaruit zulk kristal
helder, zoet water stroomde en die we ont
dekten toen we hevige dorst hadden.
Ik zie de dagen weer voorbijschuiven, de
heerlijke lange, zorgeloze zomerdagen, waar
in geen enkele minuut op de vorige leek. En
ik begrijp niet dat de anderen niet begrijpen
hoe moeilijk het voor me is om weer onder
te duiken in de regelmaat, de sleur, de
plichten en verzorgingen.
THEA BECKMAN
Langzamerhand krijgen de Nederlandse
huisvrouwen weer wat meer belangstel
ling voor tuinkruiden, niet in het minst
doordat vele groentehandelaren de verse
kruiden bij hun assortiment voegen.
Wie in het bezit is van tuin of kruidenbak
op het balkon, kan er natuurlijk zelf voor
zorgen dat zij dagelijks een geurig kruid
bij de hand heeft.
Het gebruik van kruiden behoeft het ge
recht niet ingewikkeld te maken, dat be
wijzen de onderstaande recepten (voor
vier personen).
Aardappelkoekjes
500 g gekookte aardappelen, V/2 dl melk,
15 g boter of margarine, 75 g geraspte be
legen kaas, V2 eetlepel basilicum of marjo-
raan, (zout), peper, nootmuskaat, paneer
meel.
Van de fijngemaakte aardappelen, melk, bo
ter of margarine, geraspte kaas en verse
kruiden een goed samenhangende puree ma
ken. Deze op smaak afmaken met peper,
nootmuskaat en eventueel zout en er ronde
of ovale koekjes van vormen. De koekjes door
paneermeel wentelen en in de koekepan met
boter of margarine aan weerskanten bruin-
bakken.
Kruideji Kwark
200 g magere kwark, l/2 dl melk of room,
zout, peper, 1 eetlepel fijngehakte bieslook
of marjoraan of kummelzaadjes.
De kwark met de melk of room zacht roeren
en met de verse kruiden vermengen. Het
kruidenmengsel op smaak afmaken met pe
per en zout.
Deze kruiden-kwark kan gegeven worden bij
een broodmaaltijd, maar kan ook een enkele
maal dienst doen als vleesvervanging bij de
warme maaltijd.
Zoetzuur van vruchten
Basisrecept: van 500 g suiker, y2 1 azijn, 5 g
pijpkanaal 5 g kruidnagels een dunne stroop
koken; 1 kg schoongemaakte (niet te rijpe)
vruchten, eventueel in blokjes verdeeld,
zachtjes in de stroop laten meekoken totdat
het fruit zacht en doorschijnend Is. De
vruchten eruit nemen en de stroop nog plm.
15 minuten laten inkoken.
De vruchten tot de volgende dag in de inge
dikte stroop wegzetten. Dan controleren of de
stroop niet te sterk verdund is met vocht
uit de vruchten. In dat geval de stroop (zon
der vruchten) opnieuw inkoken.
Het zoetzuur kan in goed schoongemaakte
potten bewaard worden, afgesloten met cel
lofaan en een elastiekje. De potten schoon
maken met heet sodawater, naspoelen met
heet water en laten uitlekken op een schone
doek.
„Dikke zuigelingen zijn gezonde zuigelingen"
meenden onze grootmoeders, een standpunt
dat in deze verlichte tijd wel achterhaald is,
maar toch niet helemaal uit te roeien blijkt.
Amerikaanse wetenschapsmensen vinden het
tenminste nog nodig om jonge moeders te
waarschuwen, hun babies niet vol te stoppen
met voedsel. Babies die teveel voeding krijgen,
raken gewend aan dat voedingspatroon en ne
men eetgewoonten aan die later heel moei
lijk af te leren zijn, is de conclusie na een
diepgaand onderzoek op dit terrein. Volgens
de Amerikaanse onderzoekers lopen zuigelin
gen, die teveel voeding krijgen, de kans dat
zij hun hele leven zullen moeten vechten te
gen de dreiging van het te dik worden.
ADVERTENTIE
eduld Is een kruid dat bloeit in dezen hove". Dit staat te lezen op een tegel
tableau vol ranke, fleurige veldbloemen, dat in een van de ruime kamers
van een riant gelegen bungalow in het Brabantse Someren hangt. Een in
meer dan één opzicht opvallend gebouw, dit tussen bossen en heideveld-
jes gelegen huis.
kamers zijn zo groot als kleine zalen, in
t brede gangen zijn leuningen langs de mu
il gemaakt, in badkamers en toiletten ziet
ai steuntjes aan de muur. Op een overdekt
verwarmd terras zitten op deze herfstige
rgen acht bejaarde vrouwen (sommige in
jtoelen) in het zonnetje. Zij zijn tijdelijke
poonsters van deze „Roode Kruis-bunga-
een uniek vakantiehuis voor chronische
iiënten uit Eindhoven en oost-Brabant die
ir elk jaar tussen 1 april en 1 november
ki i onbezorgde vakantieweek kunnen door
engen.
een betere gids in dit bijzondere huis dan de
mw die destijds het initiatief nam tot het
ihten van de Roode Kruis-bungalow: me-
iw H. A. van Riemsdijk-Philips. Op 28
1963 is de bungalow geopend, in najaar
aÉ7 heeft men de duizendste patiënt geboekt.
J vrouw Van Riemsdijk, presidente van de
W leling Eindhoven van het Nederlandsche
n-ode Kruis vertelt: „De aanleiding tot het
fai tstaan van de Stichting Roode Kruis-bun-
tr| ow is geweest dat er teveel gegadigden
>r de boottochten van het Roode Kruis
amen. Die formulieren bleven maar bin-
ifistromen. Slapeloze nachten kregen we er-
at loordat mevrouw Van Riemsdijk als voor
op Ier van het Comité Brabantse Boottochten
fjd zelf meevaart, liet het probleem haar
t los. „Opeens was het idee voor die bun-
er. Grond en bungalow hebben we ca-
au gekregen, de bouwvergunning was er ge
dag ook binnen* een half jaar. Subsidie heb-
n we van de afdeling Eindhoven van het
»de Kruis, die ook al het werk verricht.
gaat op vrijwillige basis".
er de financiële achtergronden van dit bij-
ps idere project wil mevrouw Van Riems-
o k verder niet uit de school klappen. „Het
de n goedkoop wbrden gehouden dank zij de
■en jwülige opzet, dank zij vrijwillige gaven
en ie subsidie van het Roode Kruis. Schrijft
bi naar dat financiën nooit een bezwaar zijn
h or de opname van patiënten.
ii k>t de zesde maal zijn de vakantieweken in
Roode Kruis-bungalow gehouden. Tot diep
de herfst komt er elke week (van maan-
•fa tot maandag) een groep van acht chro-
iche zieken: acht vrouwen of acht man
en n. Het zijn met zorg samengestelde groe-
a n waarbij als regel twee patiënten zijn die
are verpleging eisen, twee voor wie een
ddelzware verpleging nodig is en vier die
n lichte verpleging voldoende hebben. De
•ffende huisarts verstrekt tevoren de no
te gegevens: over het beroep van de pa
rt vóór de ziekte, over het milieu en de sa-
itelling van het gezin waarin de patiënt
•lijft, over karakter, spraakvermogen en
tlligentie. Het is ook van belang om te we-
of de patiënt wel eens een uitstapje heeft
nooit aan vertier toekomt, thuis een „pret-
te" of „droevige" ligging heeft, veel mede-
ken krijgt of alleen maar wordt geduld, de
fkte heeft weten te aanvaarden of opstan-
is.
geert als algemeen toezichthoudster, de ad
ministratie wordt door de afdeling Eindhoven
van het Roode Kruis verzorgd, er is een me
vrouw die de fouragering verzorgt.
Meisjes van de Inas-opleiding brengen in
Boven: chronische patiënten die een week va
kantie in de Roode Kruis-bungalow in Some
ren doorbrengen, spelen op een van de ver
warmde terrassen een spelletje en genieten
intussen van de buitenlucht.
Onder: Niet alleen de patiënten, ook de ver
zorgende krachten vinden in de bungalow een
maximum aan comfort en efficiëncy. Links
een van de huisvrouwen die er als vrijwillig
ster een week in de huishouding komt wer
ken, rechts een van de Inas-meisjes die hier
het geleerde in de praktijk brengt tijdens een
stage van drie maanden.
Someren het geleerde in de praktijk door
drie maanden stage te lopen in de bunga
low. En dan is er nog een hele groep men
sen die voor de onontbeerlijke en zeer ge
waardeerde „franje" van de vakantiewe
ken zorgt: voor cakes en koekjes, haantjes
en kisten appelen. Het jeugd-Roode Kruis
in Eindhoven draagt de kosten voor een
wekelijkse recreatie-avond, er wordt een
avond gekiend, er wordt naar de t.v. geke
ken, en verscheidene particulieren zorgen
voor het vervoer.
le iets probeert te ervaren van zulke vaak
fheste achtergronden, kan zich zonder al te
^1, moeite voorstellen dat zo'n vakantie-
ik met liefdevolle en deskundige verzor-
•g voor chronisch zieken vaak een verblijf
een soort paradijs betekent. „Onze patiën-
zijn allemaal mensen die nooit in aanmer-
kunnen komen voor de Rood- Kruis
tochten", vertelt mevrouw Van Riems-
|k. „Er zijn veel reuma-patiënten bij, voor
onder vrouwen. Er komen patiënten, ook
ige meisjes, met multiple sclerose, en
rtpatiënten voor wie deze rustige omge-
ng natuurlijk ideaal is".
somt een lange lijst op van de vrijwillige
lewerksters die het werk in de Roode
lis-bungalow op gang helpen houden,
verplegend personeel bestaat uit twee
►leegsters („die besteden er vakantieda-
aan") of uit een verpleegster en een Roo-
Kruis-helpster. Vrijwilligsters ook voor de
'shoudelijke dienst: huisvrouwen komen er
iwillig koken, een oud-verpleegster fun-
ADVERTENTIE
„Wat bent u ijverig," zei ik jaloers, toen
ik een dorpskennis druk bezig zag mét boe
nen, zemen, kloppen.
„Tja," knikte ze opgewekt, „We zijn pas
terug van drie weken vakantie en nu zit al
les onder het stof."
„O," zei ik en liep snel door.
„Dag!" riep iemand mij toe. Fijne vakan
tie gehad? Ja, dank u, wij ook. Nu maar
weer een heel jaar flink vooruit stomen, niet
waar? O hemel, is het al zó laat, ik moet op
schieten."
En iveg zijn ze weer: de buren, de passan
ten, de volijverige burgers. Ze hebben het ge
had, het ivas fijn, maar 't is voorbij en het
gewone leven kan hen niet snel genoeg weer
opslokken. Ik kijk het aan, zucht, slenter
naar huis, vraag me af wat me mankeert.
Waarom kan ik niet, zoals die andere men
sen, opgewekt en normaal aan het werk
gaan? Waarom zit ik almaar uren te verdoen
met het nog eens bekijken van de vakantie
foto's, de folders, de souvenirs? Waarom
dwaal ik maar een beetje rond en voer in
feite niets uit?
Werk genoeg! Ook mijn woning schreeuiot
om een goede beurt, de correspondentie is
maanden achter, ik moet mijnheer A. opbel
len en mijnheer C. wil nieuwe kopij zien en
juffrouw E. vraagt inlichtingen.
De meeste mensen kunnen in en uit de
sleur stappen of het een altijd passend kle
dingstuk is. Twee dagen na hun terugkeer uit
Italië of Noorwegen zitten ze iveer achter hun
bureau, staan voor de werkbank, wroeten in
de aarde en zijn weer helemaal normaal. De
volgende vakantie ligt zó ver weg dat ze er
zelfs geen gedachte aan wijden. Maar ik
loop al nieuwe reisplannen te maken, alsof
er niet eerst vijfenveertig weken van hard
werken verstouwd moeten ivorden.
Juist nu, in de nazomer, pronkt de tuin met
meer bloemen dan tevoren, er zijn einde
lijk! vlinders en zoemende vliegen en bijen.
Maar zomer mogen we uhet blijkbaar niet
MOEDERLIJKE
OVERPEINZING
meer noemen. De kinderen buigen zich met
veel vertoon van gewichtigheid over hun
splinternieuwe schoolboeken en klagen over
de onvolledige lunchpakketten die ik hen
meegeef.
„Hoe kun je nu vergeten om kaas te ha
len," mopperen ze. En 's avonds om half ze
ven: „Wat, geen groente? Da's helemaal het
toppunt. Mams, waar zitten je hersens? Je
denkt blijkbaar nergens meer aan."
Ik zwijg ongelukkig. Mijn gedachten zitten
inderdaad nog ver weg. Mijn lichaam is
thuis gekomen, maar mijn geest bleef achter
en dwaalt rond in de onafzienbare ivouden
van midden-Europa, waar de meren fonkel
den en we over woeste oevers klommen en
San 1
desinfecterende crème-zeep I
voor de HALVE PRIJS, bij A
grote tube SANBALM A
lit. handcrème
