„Dit zal ik nooit vergeten
Eerste
maan
voetstappen op de
tocli Amerikaans?
Jintan
Gabon neemt alle
vluchtelingen op
JVleinv! DeDrn-SIrliis,
de machtige
gasconveetor in
landhiiis-stqi!
Ver inga legt stukken
open voor de N.S.R
\\oV
Knappe Sonde-vlucht nog long geen landing (II)
mm
A\a
Kamerlid Hos
houdt vost aan
neutrale zone
Ook hogere
vergoeding
senatoren
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 23
na enkele dagen tussen vluchtelinget jes
ADVERTENTIE
LIBREVILLE (GPD) Tijdens de eerste dagen van Irenes bezoek aan Gabon moest de
troom van vluchtelingen uit Gabon worden afgeremd. Tweemaal moest de schoonzuster
Irene, Prinses Cecile van Bourbon Parmavan een nachtelijke voedselvlucht naar Biafra
roder kinderen terugkeren. Tot dan toe had Prinses Cecile, die samenwerkt met het Rode
ruis, na elke voedselvlucht van Gabon uit vijftig verhongerende Biafraanse kindertjes mee
gebracht. In tien dagen was dit aantal opgelopen tot bijna duizend. Daarmee waren de op-
rangstcentra, die in allerijl voor deze kinderen waren ingericht, vol. Prinses Cecile moest
net een leeg vliegtuig terugkeren. Dat was eergisteravond nog het geval. Maar gisteren kon
•rinses Cecile weer vijftig uitgehongerde en door oedeem vervormde kindertjes naar Gabon
vervliegen. Dat was het eerste resultaat van het gesprek van Irene met president M'Ba van
Jabon.
Gabon heeft als enige Afrikaanse
iat Biafra erkend Wij vragen aan
ïnses Irene of uit haar gesprek
de president is gebleken of Ga-
bereid is alle vluchtende Ibo's
te nemen die daar veiligheid en
idsel zoeken. ,Jn principe wel.
wel ik niet op dergelijke kwesties
een politieke achtergrond ben
igaan. weet ik dat men zovee.
igelijk Ibo's wil opnemen", zegt
Prinses. Volgens haar is daar-
ee een nieuwe face in de hulp aan
af ra begonnen. De voedselzendin-
n zijn na veel moeilijkheden vol-
daar, op de bescheiden schaal die
haar mogelijk is. iets aan te doen
.Het is niet te geloven", zegt de
Prinses, „maar zelfs in deze omstan
digheden zijn er mensen, die er pro
fijt uit willen trekicen". Zij weigert
daar verder op in te- willen gaan
Maar op hetzelfde moment bereikt
cm een bericht van de speciale cor
respondent van Associated Press,
Mort Rosenblum die op het eiland
Fernando Poo verblijft, waai ve^l
voedsel ligt opgeslagen Hij schrijft:
..De beschuldigingen tegen het Rode
Kruis hier wegens ernstige verspil-
in gang. Voor de directe hulp j ling en verlammende desorganisatie.
de vluchtelingen en de onder-
kinderen die met de voedsel-
uigen worden gehaald, is geld
Maar de verzorging van
volkomen uitgeteerde stakkers
gt een programma op lange ter-
iljn, dat vele miljoenen gaat kosten
Prinses Irene zegt ons. dat zij me
aar opmerkingen van het eerste
ir uit Gabon over het gebrek aai.
;ld niet heeft bedoeld, dat er op
it, moment geen geld is. ,Het voed-
eltransport is nu in zekere zin in
anen geleid en de hulpvaardigheid
an de wereld is heel erg groot Ik
enk alleen aan projecten op lange
'rmijn en de grote hoeveelheid
eld, die daarvoor nodig zal zijn"
Volgens de Prinses zullen Gabon
11 Sao Tome niet slechts duizend
moeren opvangen, maar er zullen
vele duizenden komen. Veel van de beste cursief schrijvers van Neder-
ie kinderen moeten minstens zes
laanden blijven en een groot aan-
il nog veel langer. „Daar gaat myn
org naar uit".
stapelen zich op De luchtbrug od
Biafra verloopt soepel, ondanks het
gevaar Maar volgens doktoren van
het Rode Kruis kan men de situatie
niet aan"
Hier wil de Prinses over zwijgen
Zij is gekomen om uit te zoeken hce
zij persoonlijk hulp kan bieden en
voor niets anders. Daarom brengt zij
uren door in het overvolle zieken-
\ieiiwe uitgaven
G. H. M. van Huet. Dc geest van I
de tegenspraak. Uitgave F.m. Queri- I
do's Uitgeverij N.V.. Amsterdam.
Van Huet behoort waarschijnlijk
maar ei\ zullen n'e* ^ot de bekendste, wel echter tot. j
huis van Libreville en in de vluch-
telingencentra
Dag en nacht
„Hier in de stad merk je bijna
niets van wat er in Biafra gebeurt
De kranten staan er vol van. maai
het leven gaat hier zijn gewone
gang. Maar in de centra voor Bia
fraanse kindertjes., stapelt de ellen
de zich op. De mensen die er werken
zijn vermoeid Zij slapen nauwelijks
's Nachts komen de vliegtuigen aan,
die de kinderen brengen en overdag
vragen die kindertjes alle aan
dacht".
Zij heeft gesproken met doktoren
en missionarissen Die hebben haar
verzekerd, dat het merendeel van de
oedeem-kinderen wel weer gewone
mensen zullen worden De rest .s
blijvend beschadigd. Zij is ontroerd
als zij over deze kindjes spreekt.
Voor die kleintjes, waarvoor de hulp
en de vlucht op tijd zijn gekomen,
is het ergste voorbij Die springen
en zingen alweer in het opvangst-
oentrum. Aan hen kan je zien hoe
veel er gedaan zou kunnen worden
Zy zijn zeer intelligent zelfs ver
bazingwekkend schrander Anderen
zijn er erger aan toe. Die zijn weer
in andere centra ondergebracht. D.
genezen kindertjes wil men niet ar i
de ellende, die zij gehad hebben,
herinneren door hen bij de erg zie
ken en uifcgehongerden te laten".
„Wat ik hier gezien heb, zal ik
niet meer vergeten" zegt de Prinses.
- zelfde model
9.200 Kcal/u, f 65&-
Zorgeloos over op Dru gasverwarming
DEN HAAG (GPD) Mi
nister Veringa van Onderwijs
en Wetenschappen is bereid
tot het begin van het komende
jaar een proef te nemen met
een zekere mate van openbaar
heid van ambtelijke stukken
over studentenvoorzieningen.
De bewindsman deed deze toe
zegging gisteravond tijdens het
eerste officiële gesprek met
een delegatie van de Neder
landse Studenten Raad.
Het NSR-bestuur zal regelmatig
kennis kunnen nemen van de uit
gaande rapporten, die betrekking
de NSR de stukken mogen publi
ceren.
„We moeten natuurlijk afwachten
wat het resultaat van dit experiment
zal zijn", zo zei na het gesprek NSR-
voorzitter E. J. Bomhoff. ..maar het
lijkt me een stap in de goede rich
ting". De NSR heeft bij herhaling
aangedrongen op openbaarheid van
rapporten, debatten en vergaderingen
van ministeriële commissies
Verder heeft minister Veringa tij
dens het onderhoud, dat twee en een
half uur duurde, meegedeeld dat het
wetsontwerp tot verhoging van het
inschrijfgeld voorlopig niet zal wor
den ingediend. Eerst zal naar het
oordeel van de bewindsman overleg
moeten plaatsvinden over de reor
ganisatie van studentenvoorzienin-
hebben op studentenvoorzieningen.gen. Daarbij zijn er twee mogelijk
Alleen na overleg met de minister zal
Reeds heeft zich op haar eerste
proep een aantal vrijwilligers ge
leld om haar te gaan helpen Een
roep Hagenaars, mensen uit En-
ïhede en Arnhem. De Prinses ver-
skert, dat zij zal proberen ervoor
zorgen, dat deze hulpvaardigen zo
joedig mogelijk naar Gabon kun-
en. Daarom keert zij binnen enkele
agen terug om de reacties op haar
proep te coördineren
„Het ziet er voor de toekomst ze
er niet rooskleurig: uit", zegt zij mij.
De menselijke nood is zo hoog. Ik
morgens heel vroeg de hulp
entra in om te helpen de soms uit-
ehongerde kindertjes te voeren. Zij
zo verschrikkelijk alleen en zij
ebben zoveel liefde nodig. Zij zijn
oodziek en missen hun moeders
Jle vrouwen, die er werken probe-
cn dat gemis op te heffen en dat
i moeilijk. Je probeert ze de men-
elyke warmte te geven, zonder tc
iten zien, dat je hopeloos ontroerd
ent door hun leed'
De kinderen moeten zo dicht mo-
elyk bij Biafra blijven, zodat zy
i de toekomst naa: hun vaderland
unnen terugkeren Gabon' is daar-
oor de aangewezen plaats. Het land
laat open voor de kinderen wan-
(Van onze redacteur
ruimtevaart)
Bij de beoordeling van de
Russische Sonde-vlucht om de
maan en de stand in de maan-
land. Anders dan bijvoorbeeld Car-I
miggeit heeft hy zich met zijn cur
siefjes (Inktpotjes in De Groene
Zandlopers in de NRCi geen grote
faam in brede kring weten te ver
werven: zijn werk is er niet voor ge
schikt In de eerste plaats niet om
dat Van Huets taalgebruik en schrijf- I
trant zich niet leent voor brede com
municatie, in de tweede plaats van
wege de inhoud van zijn werk. Van I
Huet is er de man niet naar om con- J
ces" es te doen aan het populaire i
taalgebruik hij noemt zich graag i
conservatief en is dat blijkens zijn
Zandlopers ook.
De geest van tegenspraak met een
selectie van 59 Zandlopers zal dan
ook niet iedereen liggen. Diegenen
die echter de moeite doen om overrace, moet vooral in aanmer-
het soms wat antiek aandoende taal- j king worden genomen dat een
gebruik en stijlbloempjes van Van j ht de heel wat
Huet heen te stappen zullen echter in
De geest van tegenspraak meer geest«eenvoudiger is dan een lan-
heden: uitbouw van de curatoria of
het inpassen van de studentenvoor
zieningen in de algemene voorzienin
gen.
De NSR-delegatie heeft de minis
ter er btf dit punt op gewezen dat
aan de eerste mogelijkheid een groot
nadeel is verbonden: de studenten
buiten het wetenschappelijk onder
wijs zullen dan buitenspel staan.
Over de reorganisatie van de studen
tenvoorzieningen zal informeel over
leg worden gevoerd tussen een NSR-
delegatie en de afdeling studenten
voorzieningen van het ministerie.
kunnen vinden dan de wat boute uit
spraak van de schrijver doet vermoe
den.
Kernwapens voor alle landen?, on-
de crisis rond Tsjecho-Slowakije nog
eens duidelijk laten weten: zij zijn
ondanks alle moeilijkheden die de
communistische landen op het ogen
blik veroorzaken niet van plan de on-
rika heeft in de Saturnus V wel een
dergelijke raket ontwikkeld. Deze ra
ket en het geconstrueerde maan-
voertuig Apollo dienen nog slechts in
enkele vluchten getest te worden, al
vorens de grote sprong kan worden
gewaagd. Deze tests zijn uitsluitend
bedoeld om mettertijd een zo groot
mogelijke veiligheid voor de ruimte
vaarders te garanderen, niet om het
systeem zelf nog te ontwikkelen
Het schijnt dat de Russen tot dus
verre slechts enkele types lanceerra-
ketten hebben en dat zy een grotere
lanceerkracht hoofdzakelijk bereiken
(ADVERTENTIE)
INTERNATIONAAL BEKROOND
ding op de maan en een terug
keer naar de aarde. Bij een
vlucht om de maan hoeft
slechts aan het ruimtevoertuig 1 df00r m®®rdere raketten van een
der redactie van F A M Altine von i i i n j standaardtype samen te bundelen. Of
rruatuc r. ot Aiung een bepaalde snelheid m een
Geusau verschenen bij Het Wereld- ,f
venster. Baarn. bepaalde richting gegeven te
De Verenigde Staten hebben het na worden en het voertuig „valt
om de maan heen" terug naar
de aarde. Daar is wel grotè
precisie voor nodig, maar niet
meer energie dan bij vele an
dere ruimte-experimenten
Bij een maanlanding komt heel
wat meer kijken. Nadat het ruimte
vaartuig eerst met een even grote
precisie met de juiste snelheid in de
juiste baan naar de maan is ge
bracht. moet het daar worden afge
remd voor een zachte landing. Ver
volgens moet de capsule weer van de
maan worden gelanceerd zonder alle
leer de hulpacties zich niet alleenderhandelingen die in Genève wor-
eperken tot het eerste uur. Prin- dpn gevoerd over het beëindigen van
les Irene ziet het als haar taak de bewapeningswedloop stop te zet-
ten. Na lezing van ..Kernwapens voor
weet men ongeveer
alle landen?'
waarom.
Alting von Geusau samensteller
van de bundel met onder andere bij
dragen van de Nederlanders Neu-
man. Röling. Van der Stoel en van
de Amerikaan Beaton, gaf deze pu
blikatie als motto een uitspraak van faciliteiten en zorgen waarmee een
wijlen president Kennedy mee ,,De
dit lanceersysteem zich ook leent
voor de uiterste precisie waarmee
een zwaar bemand ruimtevaartuig
heen en terug naar de maan gelan
ceerd moet worden is nog zeer twij
felachtig
In het westen wordt over het al
gemeen aangenomen, dat de Russen
na het succes vgn de Sonde-V thans
een bemand ruimtevaartuig op een
dergelijke missie zullen uitsturen. Zij
zouden daarbij echter een zeer groot
risico moeten aanvaarden.
Tot dusverre hebben de Russen
hun bemande ruimtevaartuigen op
land laten dalen. De Sonde-V daalde
op zee. waarvoor andere technieken
nodig zijn. De Russen hebben nog
geen ervaring met de landing van
mensheid moet een einde aan de oor
log maken, of de oorlog maakt
een einde aan de mensheid".
De drempel die een land moet
overschrijden om in het bezit van
kernwapens te komen, wordt steeds
lager. Over tien jaar kunnen er wel
twintig of meer atoommogendheden
zijn De Sowiet-Unie en de Verenigde
Staten hebben min of meer geleerd
de formidabele verantwoordelijkheid
te dragen die het bezit van kernwa
pens oolegt. Wat zal er terecht ko
men van de wereld als kernwapens
ook opgenomen worden in de arsena
len van ettelijke wraakzuchtige, fana
tieke. ijdele of angstige potentaten9
„Kernwapens voor alle landen" is
het eerste werk in Nederland waar
door ook de leek toegang krijgt tot
deze uitermate complexieve materie.
Het verdient daarom in brede kring
gesprekstof te worden
Kurt Lütgen. ..De katten van Zanzi
bar tellen. Uitgave II. P. Leopolds
uitgeversmij. N.V., Den Haag.
Mary Kingsley was één van de
vreemdste vrouwen van de 19de
eeuw Als eerste blanke vrouw trok
zy voor haar plezier West-Afrika in
om achter de taboes van de Afri
kaanse volkeren te komen. Voor haar
tijd ontzaggelijk modern was de visie
die zij ontwikkelde over het zwarte
werelddeel. Kurt Lütgen heeft haar
levensverhaal met veel vaart naver
teld, zonder daarby tot een te eenzij
dige schildering van de openhartige
Britse te komen. Het resultaat van
zijn werk is dan ook één van de aar
digste meisjesboeken die wij ooit
lazen.
lancering vanaf de aarde plaats i bemande ruimtevaartuigen op zee en
vindt. En die lancering vanaf de ,8™°t nstao aan verbonden,
maan moet even nauwkeurig zijn als «n dergelijke eerste poging te combi-
nprpn mpt. pen torn al rmznnner pv-
naar de maan toe, wil men op de
terugtocht de aarde niet missen. Dit
stelt hoge eisen aan de apparatuur
aan boord van het maanvoertuig. dat
bovendien zijn eigen lanceerplatform
moet meenemen benevens zware ra
ketten en brandstof voor het afrem
men bij en de start van de maan
Om dat alles naar de maan te
brengen, is een veel zwaardere lan-
ceerraket nodig dan voor een vlucht
om de maan. Veel groter nog is dat
verschil wanneer het gaat om een
bemande vlucht naar de maan of
een onbemande er om heen
neren met een toch al bijzonder ex
perimentele bemande vlucht om de
maan. De Amerikanen daarentegen
hebben een landing op zee (die no
dig is na een maanvluchti al in zes
tien vluchten volledig onder dè knie
gekregen.
Amerika overweegt een bemande
Apollo in december of januari om de
maan te zenden. Dat is geen ant
woord op het Russische Sonde-expe
riment, want een dergelijke vlucht
stond al voor april 1967 op het pro
gramma als tweede bemande Apollo-
missie. Het gehele Apolloproject werd
echter byna twee jaar vertraagd
Het is in het geheel^ niet bekend, j jJqqj. ,je fatale brand bij een grond
test. waarbij op 27 januari 1967 drie
astronauten om het leven kwamen
Bodem-monsters
of Rusland over een lanceerraket be
schikt die zowel krachtie als
betrouwbaar genoeg is om ruimte
vaarders hun gevaarlijke missie naar
de maan te laten ondernemen. Ame-
ADVERTENTIE
PARELS
voor
frisse
adem
95 ct.
H. TEN HERKEL N.V. HILVERSUM
Aanzienlijk meer kans hebben de
Russen, om als eersten een on
bemand ruimtevaartuig op de maan
te laten landen en vandaar met
grondmonsters naar de aarde te la
ten terugkeren. Zij snecialiseren zich
i sterker dan de Amerikanen op auto-
I matiscbe in plaats van door mensen
handen geleide operaties in de
ruimte.
i Amerika heeft dan ook geen pro-
iect op stapel staan voor een derge-
j lijke onbemande retourvlucht naar
de maan. Volgens geruchten werken
de Russen daar wel aan.
I Maar de ..race naar de maan", dat
wil zeggen de vraag of een Rus of
I een Amerikaan het eerst voet op de
De enorme Saturnus-V-raketdie de Amerikanen hebben ontwik
keld voor de eerste bemande vlucht naar de maan De grootte van de
raket (hoger dan de Utrechtse Domtoren) kan men enigszins be
oordelen aan de hand ban de auto's links onderaan de foto, die ge
nomen werd toen het gevaarte van de montagehal naar het lanceer
platform werd gereden op een speciaal geconstrueerde wagen, die
ongeveer zo groot is als een voetbalveld Het is de vraag, of de
Russen een evenwaardige raket hebben.
grond zal zetten op een ander hemel-1 zaamheid onvolledige gegevens
i.„k een voorspelling zouden moe
ten doenzouden wij de Ame
rikanen toch nog de beste kan
sen in deze fascinerende wed
loop geven.
lichaam dan de aarde is nog geheel
open. tot de eerste voetstap in het
maanstof is gedrukt.
Wanneer wij nu, op grond
van door de Russische zwijg-
DEN HAAG (GPD) Het lid
van de Tweede Kamer. mr. C. A.
Bos (CHU) heeft opnieuw de aan
dacht van de regering gevraagd voor
zijn denkbeeld van de instelling van
een neutrale zone. In een reeks nieu
we vragen aan de ministers van Bui
tenlandse Zaken en van Defensie
stelt. Mr. Bos de vraag of de mi
nisters niet van mening zijn, dat aan
I een eventuele militaire versterking
van de NAVO vooraf zou moeten
gaan een concreet initiatief om da
bestaande situatie te doorbreken en
dat met name een voorstel tot instel
ling van een gecontroleerde neutral®
zone aan weerszijde van de Tsje-
schusch-Westduitse grens of 'n voor
stel van soortgelijke strekking min
der aanleiding tot nieuwe propagan
da van Oosteuropese zijde omtrent
het gevaar van Westelyke interven
tie kan geven dan een militaire ver
sterking van de NAVO zonder meer?
Zijn de ministers niet van oor
deel, zo vraagt mr. Bos verder, dat
een NAVO-suggestie tot instelling
van een neutrale zone althans onze
bedoeling aanzienlijk zou verduidelij
ken en dat een reactie van de War-
schau-Pactlanden hierop waarschijn
lijk meer licht zou werpen op de
werkelijke intenties van Sowjet-Rus-
land inzake Tsjecho-Slowakije en
mogelijkerwijs andere Oosteuropese
landen en misschien zelfs bepaalde
NAVO-gebieden Mr. Bos wil weten of
een initiatief tot het instellen van een
neutrale zone niet veeleer aan de
Sowjet-Unie het excuus zal ontne
men de westgrens van Tsjecho-Slo
wakije bezet te houden dan zoals
de regering meent het gevaar in
houden van sanctionering van de be
zetting van Tsjecho-Slowakije.
j DEN HAAG <ANP> Minister mi\
H. K J. Beernink van Binnenland
se Zaken is van plan te bevorderen,
dat na de afhandeling van het wets
ontwerp inzake de schadeloosstelling
van tweede-kamerleden spoedig voor
stellen worden ingediend ten aanzien
van de financiële regelingen voor de
leden van de Eerste Kamer.
In zijn memorie van antwoord aan
de Eerste Kamer spreekt de bewinds
man er zijn voldoening over uit. dat
zeer veel eerste-toamerleden in gro
te lynen met de voorgestelde ver
hoging van de schadeloosstelling voor
tweede-kamerleden tot f40.000 per
jaar met ingang van 1 januari kun
nen instemmen.
