Sonja Hartog,
als Moorse danseres in
De man van La Manche
DE .MOORD' IN DE TENT
Uur sneller door Duitslam
Het meisje uit Hoorn
99
99'
Een echt gebeurd
Leids
helden enos
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1968
Die benen moet je zien, of je wilt of niet. En waarom zou je niet willen? Ze laat
ze graag zien in de fraaiste entourage. En ze spint als een poes als ze ziet dat je
kijkt. „Haar gouden handelsmerk" zijn ze al eens genoemd.
Slank als haar benen is haar lichaam, dat tot hoger dan één meter vijfenzeven
tig reikt. Koffiebruin haar, dat gitter dan gitzwart is. En rollende bruine ogen. Zeer
zelfverzekerd, soms spontaan, lief lachend, maar meestal voorzichtig vertellend wat
ze kwijt wil in een charmant gebrachte voordracht.
„Een vreselijk lange, klassieke balletoplei
ding". vertelt ze. „Drie jaar kleinkunstaca
demie. Een jaar in de Rita Corita en Bueno de
mesquitashow. mannequin, fotomodel en ne
gen maanden Stafford danseres (iets als Blue
Bell-girl) in Japan, Korea, Hong Kong, For
mosa, Bangkok en tenslotte Beiroet".
Als u hier nu niet zwart op wit las, zoudt
u het niet willen geloven, maar dat meisje
woont nog steeds in Hoorn. Ze is er geboren
en getogen als Sonja Hartog en zat heel ge
woon op het Westfriese Lyceum, „waar ze
veel kattekwaad uithaalde".
Paul Kijzer, de grote man op de achter
grond in de musicalwereld, had al eerder een
welgevallig oog op haar laten vallen en haar
uit,^rkoren voor een plaatsje in de dans-
g.oep bij Anatevka. Maar Sonja ging liever
a Stafford-dancer naar het nog altijd ge-
1. unzinnige Nabije Oosten.
Terug in het kleine, nuchtere Nederland werd
7° weer benaderd, zoals dat dan heet. Moorse
canseres in De man van La Manche. Nee,
niet alleen maar dansen in een groep. Echt
een rol en in de hoofdrollen Lex Goudsmit en
Guus Hermus. Goed dat ze dat contract voor
twee jaar of als Blue Bell naar het Casino in
Libanon te gaan, nog niet had getekend.
Dansen doet ze overigens graag. Blijheid op
mensen overbrengen. Ze in een bepaalde
sfeer brengen. Maar het zijn toch allemaal
sprongetjes naar iets anders, iets waar ze
vast en zeker naar toe wil dansen en spelen.
Naar het cabaret, het eindstreven.
(de Jong) was er net af. maar Rob (de Nijs)
was er wel. Honderdvijftig gulden per maand
subsidie kreeg je. En je maakte van wat
lapjes zelf je kostuums. Moet je nu komen!
Vierduizend gulden. Ze lopen in jurken van
Holthaus en ze krijgen een smoking van
school cadeau.
Te lang
Eigenlijk zou ze ballerina zijn geworden als
ze niet was blijven groeien. Ze heeft twaalf
jaar op ballet gezeten bij mevrouw Pranger,
maar ze werd te lang. Ze groeide boven de
partners uit. Je vindt geen grote balletdansers
Nu danst ze nog veel bij Helen (le Clercq),
met wie ze ook op de academie is geweest.
En ze heeft nog steeds lessen bij Verdoner.
Al moet ze het zelf zeggen, maar ze heeft
een hele hoge coloratuur: iAf en toe tussen
het koffie inschenken en plakboeken pakken
geeft ze ook even een voorproefje van haar
volumineuze zangstem). Op de Academie
voor kleinkunst, die toen de goede, oude ca-
baretschool was, heeft ze het eens gepres
teerd met haar stem ieder tot verbazing te
brengen.
Verdoner zei ook tegen haar: als je nog een
jaar op de Academie blijft, maken we een
tweede Barbara Streisand van je. Ze weet
nog niet of het een grapje van hem was, maar
ze bleef niet. Ze kreeg een kans met Rita Co
rita en Bueno de Mesquita en greep die aan.
Een jaar, avond aan avond van het ene dorp
naar de andere plaats, van de ene naar de
andere zaal reizen. Maar het was een gezellige
tijd. En wat heeft ze niet een Bühne-ervaring
opgedaan.
Blue Bell
Mannequin werd ze daarna. En fotomodel.
Wat rolletjes hier en daar en onder andere
in ..Maigret en Pieter de Let". Ze kreeg een
aanbieding van Miss Blue Bell en is ook in Pa
rijs geweest. Maar ze vond de show niks en
het waren zulke ordinaire, schreeuwende mei
den.
Nee, dan werd ze liever Stafford-dancer in
The World's Tap Comedians' Show Follies.
Dat was nog eens een show, veel grootser
eigenlijk dan de shows hier in Europa. Wat
ze daar in Libanon ook uithalen. Heeft u
het casino in Beiroet wel eens gezien? Enorm
Even goed was het wel spijkerhard werken in
het Oosten, 's Morgens 's middags en
's avonds en onder temperaturen van veer
tig graden Celsius. Het is niet netjes om te
zeggen maar de bikini's smelten gewoon van
de warmte en transpiratie. Die kleine Japan
nertjes waren wild enthousiast. Ze reisden
de meisjes achterna. Cadeaus van twee
driehonderd gulden waren geen zeldzaamheid
Enorme poppen. Doodzonde eigenlijk. Maar
wel heerlijk.
Antiek
Ken ik haar zusje al? Dat is Paula, die sa
men met Selma een kunsthandel in Hoorn
heeft opgezet. Ze hebben nog een filiaaltje in
Den Haag en misschien begint Sonja wel een
antiekzaakje in Amsterdam. Onderweg kan
ech
0 l
G<
erd
ze zoveel mooie spullen kopen. Ze is pa roei
anderhalve maand naar Marokki,ttU
weest om de kunst van de Moorse dani
sen af te kijken en straks gaat ze weer
maanden naar Beiroet. Ze heeft
schnabbels, hoewel dat eigenlijk een
woord is voor dat werk. Ze wil ook een
rusten en nog bruiner worden om dan
vember met de repetities te beginnen,
de Moorse danseres in De man van La
che.
Nou ja, en als het niet zou lukken m
musical is er wat haar betreft nog
vrouw overboord. In Beiroet zou ze
werk kunnen doen. Ze komt heus wel
ze wezen wil. Bij het cabaret. Als ze e
voor is. En om te eindigen: het enige
niet moet doen is huwen. Dus denk ik
maar niet over
11
y2
Vi
lOi
21
AW
Niet
Johan Verdoner, (de directeur van de Aca
demie voor kleinkunst) had haar al lang in
Lurelei kunnen drukken, als ze had gewild.
Maar ze wilde nog niet. Met je lieve lach,
je leuke gezichtje en je mooie figuurtje, houd
je het wel even vol, maar niet lang. Je moet
wat op de mensen overbrengen en daar voelt
ze zich nog niet rijp voor. Ze durft het nog
niet aan. Misschien als ze dertig is. Dat is ze
nog lang niet. Eerst wil ze nog een jaar of
zeven gewoon van alles doen als volgende sta
dia naar het cabaret.
Die drang naar de showbusiness zat al lang
in haar. Haar vader is grimeur en moeder
zat veel in het verenigingsleven. Op de HBS
speelde ze al in alle toneelstukken mee en ze
heeft na de MMS ook examen voor de toneel
school gedaan. Maar meneer Pos zei, dat ze
eerst maar eens tot zichzelf moest komen en
dan zou ze er een jaar later zo op mogen.
Toen is ze maar naar de Academie voor klein
kunst gegaan. Heerlijke tijd, gezellige tijd-
Armoede, feesten, hard werken. Je was blij
als je weer eens een leraar zag. Jasperine
1915. Het le bataljon van „het 4e" was
niét naar „het kamp van Zeist, faldera",
maar voor 2 maanden naar een uitge
strekt tentenkamp te Velsen langs het
Noordzee-kanaal op manoeuvre gegaan.
Overdag werden er oefeningen en marsen
„voor de paraatheid van de troep" in de
omtrek gehouden tot er na terugkeer
„voor de kok in de keuken" werd gebla
zen en voor de „bevolking" van iedere
tent de twee „etenhalers" met 'n grote
gamel tussen zich in heen en weer naar de
keukentent waren geweest en de militai
ren tot het avondappèl vrij waren.
Velen gingen dan naar Velsen. Haarlem of
IJmuiden, doch enkelen die iéts beter bij kas
waren dan hun 75 cent wekelijkse soldij toe
liet. hadden voor de avonduren een kamer
gehuurd, zoda zij niét óf in het kamp óf in
een cafeetje moesten doorbrengen.
Zo was 't ook met de milicien Schepers, die
met een vriend samen een kamer had ge
huurd in het aan de overkant van het kanaal
gelegen recreatie-gebouw van Van Gelder's
Papierfabrieken, een zeer geriefelijke kamer
van de conciërge van het gebouw.
Daardoor behoefden zij ook niet in het kamp
te blijven om hun uitrustingsstukken en ge
weer te poetsen en schoon te houden, welke
noodzakelijke werkzaamheden de vrienden
voor twee kwartjes (van hun 75 cent!) had
den uitbesteed aan een minder-fortuinlijke
„wapenbroeder".
Maar tsja twee-derde van hun soldij af
te staan aan milicien Kees. die door het on
derhoud van 'n tiental makkers over te ne
men, twee rijksdaalders per week bijverdien
de, wat toen héél veel was, in die tijd toen
'n biertje een dubbeltje kostte en 'n Kwatta-
reep 5 centen, terwijl je voor een kop kof
fie nu ja: koffie, in de kantine-tent 2!/2
cent moest betalen
Hetgeen resulteerde in 'n: „Hoor's Kees ik
kan die 50 cent onmogelijk langer missen, 'k
heb die zélf nodig, dus
Waarop Kees, heftig sputterend deze schade
post op zijn budget nam, doch meteen op
wraak zinde.
Op 'n avond kort daarop, kwam Schepers bij
het schijnsel van de maan weer „thuis" en
werd in het halfduister buiten staande ge
houden door 'n mede-tentbewoner die geagi
teerd fluisterde: „Hé, Schepersjó wees
voorzichtig!.Kees is laveloos en heeft 't op
joü voorzien.hij roept aldoor „die rot
Schepers ik wil z'n bloed zien!", dus wees
erop verdacht en sluip de tent in naar ie
strozak voorzichtig laat-ie je niet
merken!"
Waarop Schepers, die helemaal geen „held
van Quatre-Bras" was, integendeel, onge
rust, laag bukkend met zijn „reddende" ka
meraad in de tent kroop, zich uitkleedde en
naar zijn matras kroop
vermoorden, hij heeft al met een bajonet
naar me gegooid!"
Daarna ging de sergeant-wachtcommandant
met 2 soldaten, de bajonet op het geweer
met Schepers mee naar de tent waar
alles in diepe rust „slapende" en snurkende
werd aangetroffen, terwijl de bajonet al uit
het tentdoek was getrokken en de scheur met
'n brede hechtpleister was gedicht!
„Waar ligt die Kees?", vroeg de wacht
commandant met 'n strenge stem.
„Daaaaaaar!", bibberde Schepers.
de
„Hé jij. wordt eens wakker", tegen dJrer
vig snurkende Kees, die langzaam aara «ij
uit zijn dromen leek te ontwaken. en
„Kom jij eens hier!", beval de wacht
mandant, „laat me je adem eens ruil nt
doch er was geen spoor van alcohol
ontdekken. aai
„Waarom sergeant?", vroeg de mei >ee
lijk simulerende Kees. n(*
—„Dondert niet! Ga maar weer slajf1*
was het bevel van de sergeant „en jij,
pers. moet morgen op 't rapport komen!'
Waar Schepers prompt twee weken kwi
arrest kreeg „wegens het nodeloos ali
van de wacht", zoals op zijn condui!
kwam te staan
Maar Schepers nam Kees weer in zijn
en betaalde hem wekelijks zijn 50 cenf
DOLF 81
99
Hij droeg geen militair oiiueigoed, uitgezon
derd een pre-historische witte keperen on
derbroek met 2 lintjes onderaan üe lange
pijpen-met-een-split, omdat anders zijn
eigen pyjamabroek té vuil werd.
In de stilte van de nacht en het slapende
bataljon klonk met 'n hikkende stem: „Waar
is die Schepers? 'k rijg hem an me ba
jonet ik wil bloed zien!" waarop on
verwachts net bóven het hoofd van Sche
pers, een bajonet in het tentdoek werd ge
gooid. hetgeen tot gevolg had dat Schepers
een duik nam en met wilde ogen de tent
uitstormde naar de „wacht", waar hij opge
wonden riep: „Moord!! moord, Kees wil me
Met wilde ogen en fladderende broeklintjes
stormde hij de tent uit
Nog juist op tijd voor de terugkerende va
kantiegangers en twee jaar eerder dan ge
pland, kon de Westduitse minister voor Ver
keer. Leber, een nieuw gedeelte van de
Bondsautobahn, de „Rhönlinie", voor het ver
keer openstellen. Door het 144 km lange tra
ject, dat het belangrijkste en mooiste, maar
ook het duurste van de noordzuid-verbinding
in de Duitse Bondsrepubliek genoemd wordt,
wordt de afstand HamburgMünchen onge
veer 120 km of een goed uur rijden korter.
Tevens moet het nieuwe traject het
gedeelte Autobahn Frankfurt - Mant- ei
Heidelberg ontlasten, waar de verb
dichtheid normaal rijden bijna niet meer
gelijk maakte. De kosten van de Rhöri i
die door een landschappelijk zeer aan'
kelijk gebied leidt, bedragen ongeveer
miljoen mark. Er moesten 22 grote bri^
gebouwd worden. Deze foto toont de
1000 meter langste Sinntal- of Grenz«t
brug, met de colonne auto's bij de open-
tocht
