Geestelijke guerrilla
a Praag wekte ontzag
Humphrey wint
zegt McCarthy
H
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1968
egrip tussen Tsjechische
rbeiders en vreemde academici
SLA UW VLEUGELS UIT.
LEIDSCH DAGBLAD
RONDVLUCHTEN
BON
111
Nieuwe impulsen
Buiten het centrum
Actieve vrouwen
VICE-PRESIDENT KRIJGT
STEUN ZUIDELIJKE STATEN
Herinneringen
Nixon
Bloemenprijzen
niet hoog aan
veiling Boskoop
Negers
Kennedy
Judoploeg niet
naar Oost Berlijn
Kessler wijst nog
acht spelers aan
LEIDEN
DUINSTREEK
BOLLENSTREEK
RIJNSTREEK
voor slechts 27.50 all irt
ESSDAG 28 AUGUSTUS 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA f
ïkeerd uit Praag zou ik niet
e in gebreke blijven tegenover
Tsjechoslo waken, die mij
ten overal waar dat mogelijk
vertellen wat zich in hun land
I It. En dat vertellen heeft niet
betrekking op de massa's bin-
ende tanks en de eindeloze
transportvliegtuigen of op de
lartijen, maar vooral op
it, die hen thans bezielt en die
Jszielde in die laatste weken
1 fatale gebeurtenissen van de
week.
meest indrukwekkende was,
le bezetttrs, met hun gena-
voorttrekkende stroom van
efficiënt oorlogstuig wer-
egemoet getreden met een ont-
ide overtuging. De Tsjechische
diging bestond en bestaat uit-
id uit morele wapenen, maar
zijn de Tsjechoslowaken
ok tot de tanden toe gewapend,
morele strijdvaardigheid vindt
amelijke voedsel in twee oorza-
in de eerste plaats in het diep-
telde besef, dat zij streven
(en die ook grotendeels wisten
reiken) een samengaan tussen
iele doelstellingen van het com-
fft sme en de menselijke rechten,
de menselijke vrijheden voor
van de Tsjechoslowaakse bur-
afzonderlijk. Met andere woor-
men kon spreken van een reeds
ndeels geslaagde poging tot het
q Y Mig aanvaarden van sociale
ines Sn een samenleving, waar-
e essentiële rechten van de
Ilf (bijv. op het gebied der vrije
Dgsuiting) reeds waren gewaar-
en een wezenlijk onderdeel van
-rl lestaan waren geworden.
wezen betekende deze verbinte-
851 ussen systeem en persoonlijke
(Nd al een bijna idealistisch
luwen in de mensen zelf, die,
)DI It compromis te laten functione
le In het hanteren van deze facet-
r en grote mate van idealisme en
>373 wil moesten opbrengen. Dit be-
eidi op goede wil en idealisme is,
over mij dit tijdens vele
ekken voor de fatale woensdag
ugustus was gebleken, niet te-
efs geweest.. Integendeel, het
een geheel nieuwe horizon ge-
tinld in het grauwe leven van on-
burgers, het had hen gesterkt
hadden het gevoel, de overtui-
zelfs, een belangrijke stap te
taalf® gezet op de weg, die zou lei
een betere en vooral men-
e socialistische wereld.
I' ff:
idei
o leefde in het besef- op deze
een grote dienst te bewijzen
de socialistische samenleving,
is begrijpelijker dan dat dit be-
del m bron was voor een hernieuwd
isme, dat het Tsjechoslowaakse
sun oplaadde tot een centrum van
ij-81, ?e geestelijke dmpulzen, over-
j ii n gezegd: tot een volk van pre-
i. I s. Wellicht zal de geschiedenis
20< |zen, dat dit een naïeve houding
'b® in zullen politici er achteraf het
it caat „onhaalbaar" aan verle-
?el Maar er was een volk, dat
®9lSln geloofde en ernaar handelde,
ns<mij bleek uit vele gesprekken,
ien 1 met mensen van de weten-
W P als met arbeiders.
de tweede plaats vindt dit zo
jer( waardige verzet van de Tsje-
i owaken dat misschien zelfs
•8- geestelijke guerrilla moet wor-
6 genoemd zijn oorsprong in het
ek I van het onbegrijpelijk onrecht
wrl de nog zo tere plant van een
J® gevende ideële ontwikkeling te
Q bestrijden met het brute ge-
zuii van tanks en machinegeweren.
*en geestelijke strijd met de con-
De Leidse geoloog ir. J. P. Ha-
geman, die in Praag een inter
nationaal geologencongres bij
woonde en gedurende tien da
gen vóór de inval en twee da
gen daarna in Ts.iecho-Slowakije
verbleef, geeft in bijgaand ar
tikel zyn indrukken weer.
servatieve tegenstanders hadden zij
gerekend, een strijd waarin argu-
menten van ideologische, sociale en
economische aard de wapens zouden
zijn. Zij waren erop voorbereid en zij
waren op weg him woorden met da
den te staven. Het argument van de
kanonlopen wensten zij niet te aan
vaarden, noch ervoor te zwichten.
En zo ontrolde zich voor de ogen
van alle verbaasde buitenlanders, dus
ook van drieduizend geologen uit de
gehele wereld in Praag samenge
stroomd, dit merkwaardige samen-
stoten van het domme geweld en het
communistische reveil gebaseerd
op de rechten en vrijheden van de
mens een botsing, die ieder die
daar getuige van was tot in het diepst
van zij"n ziel heeft getroffen. Er gol
den slechts strijdmethoden, die de
Tsjechoslowaken zelf wensten toe te
passen, de getuigenis van elke bur
ger (zowel in het debat met de Rus
sische tankbemanningen als in op
schriften, in het aanbrengen van
duizenden Tsjechoslowaakse vlaggen
op auto's, treinen, bussen, vrachtwa
gens en noem maar op) dat hij
slechts geloofde in één regering, de
wettige regering van Doebtsek, wiens
plannen hij fanatiek wenste te steu
nen.
Deze demonstraties vinden niet al
leen plaats in het centrum van
Praag waarop de aandacht van onze
televisiebeelden nu eenmaal hoofdza
kelijk gericht is, we treffen ze overal
aan, ook in de buitenwijken, op de
grote pleinen aan de rand van de
stad, op de buitenwegen en in de dor
pen. Overal waar een Tsjechoslowaak
zich vertoont is het protest in een of
andere vorm aanwezig. Want ook dit
is niet te loochenen: binnen het land
zelf is zelfs geen spoor, geen schijn
of schaduw van verdeeldheid. Hier is
één volk, eensgezind met zijn wettige
regering voor de lopen van de tank
kanonnen en de mitrailleurs van de
bezetters.
De uitingsvormen van deze geeste
lijke guerrilla lopen sterk uiteen. De
meest spectaculaire, via de televisie
dagelijks in onze kamers gebracht,
zijn de massale betogingen in de
centra met vlaggen, gefluit e.d. In de
wat rustiger omgeving, waar het geo
logencongres plaats vond, in de ge
bouwen van de Technische Hoge
school aan een groot rond plein aan
de rand van de stad, namen de acties
weer andere vormen aan. Ook dit
plein was geheel bezet met Russische
tanks en in de straten, die op het
plein uitkwamen, zag men gepantser
de voertuigen met mitrailleurs en
vrachtwagens.
Vooral in die straten waren het de
Tsjechoslowaakse vrouwen, die, op
weg naar huis met haar boodschap
pentassen, in grote groepen de Rus
sische soldaten, die om hun voertui
gen stonden, aanklampten om hen te
overtuigen van hun nodeloze komst,
waarbij zij de Russen steeds bestook
ten met pamfletten, opgesteld in vier
talen, o.a. Russisch en Duits,
I p*
-
Verbaasde Amsterdammers j vervangen was door een nieuw:
konden gisteren constateren, dat „Doebtsek"
het straatnaambordje ,Jlusland"
Een -paar van de vele onder
grondse courantendie in Praag
en daarbuiten circuleerden. Links
beneden een pamflet in vier talen,
dat aan de Sowjetrussische bezet
ters werd uitgereikt.
Maar niet alleen wendt men zich
tot de Russische soldaten. Een aan
tal arbeiders kwam het congresge
bouw binnen en wendde zich tot de
buitenlanders, meestal in het Duits,
om ons toch vooral te overtuigen
van hun eensgezindheid en met het
herhaaldelijk terugkerende verzoek
„Vertel in Uw eigen land wat hier ge
beurt, hoe een volk dat het laatste
half jaar gewerkt heeft in een golf
van idealisme, nu door zijn eigen so
cialistische broeders met tanks en
vliegtuigen wordt overrompeld". Het
is langzamerhand in deze wereld af
gezaagd om te getuigen van grote
kerels die huilen als kinderen, maar
deze deden het. Steeds weer richtten
deze arbeiders zich in gebroken Duits
tot de mensen tot wie in het Westen
vaak nog zo'n grote afstand bestaat,
tot die diieduizend academici van het
congres. De vreedzame coëxistentie
tussen Oost en West en tussen hoog
en laag reikte hier, ver over de grens
van het begrip coëxistentie heen, in
het gebied van gevoelens van grote
vriendschap tussen volkeren en men
sen onder de druk van de dreigende
en zwijgende militairen op hun sta
len moordwerktuigen.
Talloos zijn de kleine herinnerin
gen: een man op de fiets die met een
enorme Tsjechoslowaakse vlag onop
houdelijk rondreed; de bestorming
van de gevel van een hotel om daar,
tussen alle vlaggen, de Russische vlag
te stryfken; een groot hoera en hoon
gelach van alle omstanders toen een
Russische tank achter op een voorlig
ger reed. Maar onvergetelijk blijft de
terugtocht naar de grens. Rijen en
rijen dik stonden de Tsjechoslowa
ken langs de wegen in de dorpen en
steden om ons vlaggen te laten aan
raken en toe te wuiven. Soms ston
den we stil en werd ons gevraagd een
petitie te ondertekenen. De Tsjecho
slowaakse kleuren werden ons op de
revers gespeld, er werden bloemen ge
gooid, maar bovenal was er toch dat
besef van dreiging, dat er hing boven
deze dappere en spontane mensen,
van wie wij het gevoel hadden dat
wij ze achterlieten en overleverden
aan machten, die misschien niet zul
len nalaten een bloedige navordering
in te stellen voor him zo kort geno
ten vrijheid.
CHICAGO (AP, Reuter) Op de
Democratische conventie In Chicago
heeft vice-president Humphrey zich
gisteren weten te verzekeren van de
steun van de stemmenrijke gouver
neurs van de zuidelijke staten. Mc
Carthy heeft in een interview toege
geven dat hij verslagen is in de strijd
om het Witte Huis.
Tegenover een verslaggever van
Knight Newspapers heeft McCarthy
verklaard dat Humphrey de nomina
tie zal winnen.
„Ik geloof dat het waarschijnlijk
24 uur geleden al beslist is", zei
McCarthy. Hij was van mening dat
het afgesproken werk is. Hij twijfel
de of Humphrey Nixon zou kunnen
verslaan. „Nixon is niet erg kwets
baar", aldus McCarthy.
Volgens een in de „Washington
Post" gepubliceerd opinie-onderzoek
verricht door het instituut Louis
Harris, zou de Republikeinse presi
dentskandidaat op het ogenblik zes
percent meer stemmen krijgen dan
vice-president Humphrey, de grootste
kanshebber voor de Democratische
BOSKOOP Als gevolg van het zo
merse weer waren de afgelopen week
de prezen niet hoog aan de bloe
menveiling. Veel buitenbloemen van
prachtige kwaliteit werden maar ma
tig gehonoreerd. De besartikelen
werden goed betaald, vooral de Vi
burnum lantana en de Hyperium.
Ook de gele Viburnum met bes werd
behoorlijk gewaardeerd.
De eerste partij mooie boschrysan-
ten in de soorten Lilian Hoek. Koens
Elite en Davine deed een tamelijk
goede prijs, al was de verwachting
hoger geweest. De aanvoer van ro
zen aws deze week niet groot. Pot-
goed werd niet voor de klok ge
bracht.
Stilte op de Dam. Twee mi
nuten verstilt het lawaai uit soli
dariteit met het Tsjechische volk.
Maar lang niet overal in het land
werd de stilte zo ernstig in acht
genomen als daar in het hart van
de hoofdstad. Op vele plaatsen
draaide de verkeersmolen onver
droten door. Mede doordat niet
overal de stadslichten werden
ontstoken. Maar treinen, trams en
autobussen kwamen vrijwel over
al tot stilstand. Voor het eerst
sinds mensenheugenis stopte er
weer een trein bij het station
Voorschoten. Maar de ahob-bel
bleef duchtig doorrmkelen.
kandidatuur. De oorzaak van de ver
schuiving in Nixons voordeel ziet
men vooral in de invasie in Tsjecho-
Slowakije.
De conventie heeft gisteravond be
sloten alle leden van de twee dele
gaties van Georgia (de staat van kan
didaat Maddox) toe te laten, maar
twintig leden verlieten de conventie
omdat zij weigerden hun plaats in te
nemen naast de leden van de op
standige delegatie, die onder leiding
staat van een jonge neger, Julian
Bond. Iedere afgevaardigde van
Georgia krijgt nu een gedeelde stem-
Het compromis werd gesteund1 door
vice-president Humphrey terwijl se
nator McCarthy de uitsluiting Van
alle gewone leden van de delegatie
van Georgia had gesteund.
Volgens het Amerikaanse persbu
reau Associated Press kunnen de
kandidaten voor de Democratische
nominatie op de volgende stemmen
rekenen bij de eerste stemming:
Humphrey 11661/4; McCarthy
490 1/4; McCovern 52; „favorite sons"
179 Vaanderen 17 3/4; niet gebonden
71G 1/4. Voor de nominatie zijn 1312
stemmen nodig.
Gisteravond zijn nieuwe pogingen
gedaan om de 36-jarige Edward Ken-
nedy, senator van Massachusetts,
naar voren te schuiven als gegadig
de voor de Democratische kandida
tuur voor 't presidentschap. Er werd 'n
reeks .spontane demonstraties" ge
houden ten gunste van hem. Span
doeken en borden met opschriften
als: „Wij willen Teddy", „Kennedy
in 1968" en „Doe een beroep op Ken
nedy" werden de conventiehal rond
gedragen. Afgevaardigde Tiernan zei
Kennedy bij de stemming te zullen
voordragen in een poging de eenheid
in de partij te bewaren. Achter de
schermen zou druk met McCarthy en
McGovem worden beraadslaagd om
hen hun kandidatuur te doen opge
ven en zioh achter Kennedy te scha
ren.
UTRECHT De wedstrijd tussen
een Zuidhollands judoteam en S.C.
Dynamico (Oost-Berlijn), welke het
komende weekeinde in Oost-Berlijn
zou plaatsvinden, gaat niet door.
Het hoofdbestuur van de Neder
landse Jiu Jitsu en Judo Bond heeft
in zijn vergadering van vrijdag jJ.
het besluit genomen om voorlopig
geen internationale ontmoetingen
met landen, die lid zijn van het
Warscnaiu-pact, te houden.
ZEIST (ANP) Bondscoach
George Kessler heeft naast de veer
tien spelers, die hij maandag aan
wees, nog acht spelers geselecteerd
om tot het vereist0 totaal van 22 na
men te komen, die aan de FIFA
moeten worden r* geven voor de
wedstrijd tegen
zijn: Gert Bals
bier (Ajax), Jan
Theo Laseroms 1
Groot (Ajax), F
(NAC), Jan Klii
Sjaak Swart (Ajax
vemburg. Het
x)Wim Suur-
n Gorp (NAC),
noord), HenH
s Bouwmeester
n (Sparta) en
MET HET
Kijk nu vanaf een hoogte van 300 meter neer op Leiden, Rijrk»>
Duin- en Bollenstreek.
Speciaal voor onze abonnees organiseren wij
boven
All in: dat betekent inclusief:
vervoer per touringcar van Leidsch Dagblad
naar Schiphol.
Gratis toegang tot restaurants en wandelple-
ren.
Rondleiding per touringcar over de terreinen
van Schiphol onder deskundige leiding.
Vliegen in een Fokker Friendship, een com
fortabele machine, waarin u onder de vleu
gels zit, dus altijd een goed uitzicht hebt.
Vervoer van Schiphol naar het Leidsch Dag
blad. (Duur van de gehele tocht ong. 3 V& a 4
uur).
Vul nü de bon in en verzeker u van een plaats in één van de touringcar»
die op
EN ELKE VOLGENDE ZATERDAG TOT EN MET 28 SEPTEMBER 1968.
vertrekken vanaf ons kantoor, WITTE SINGEL 1, LEIDEN.
Ondergetekende wenst metpersonen deel te nemen aan de
speciale LEIDSCH DAGBLAD rondvlucht op zaterdag
all in, doch exclusief ongevallen-verzekering
f 27,50 p.p. Kosten ongevallen-verzekering f 3,25 p.p.
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Geboortedatum (alleen voor verzekering)
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Geboortedatum (alleen voor verzekering)
Handtekening:
Het bedrag ad fis gestort op giro 57055 van het Leidsch
Dagblad wordt door mij contant betaald aan het kantoor
LEIDSCH DAGBLAD, Witte Singel 1.
De ongevallen-verzekering dekt: voor diegenen jonger dan
70 jaar; f 25.000,- bij overladen en f 50.000 by blijvende gehele
invaliditeit; voor diegenen die 70 jaar en ouder zijn, f 5000 bi)
overlijden en f 10.000 by blijvende gehele invaliditeit.
