Onderhandelingen duren
nog steeds voort
KANS OP COMPROMIS
PRAAG EN MOSKOU?
Felle reacties op
verbod van pil
JAMIN
Rebellie tegen Mao
breidt zich uit van
zuiden naar noorden
Bezoek Tito en
Ceaoesescoe
morele steun
voor Tsjechen
Volksmilitie
onverwachts
achter
Doebtsek
theespritsjes
©uc/
Opgericht 1 maart 1860 DINSDAG 30 JULI 1968 No. 32547
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dlshoeck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Hoofdredacteur: J. Brouwer ƒ13,35 per kwartaal (postabonnementen ƒ15,75), ƒ4,45 per maand (bij vooruitbetaling), losse nummers ƒ0,25 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze reisredacteur H. Kolï)
PRAAG (GPD) De besprekingen tussen Tsjecho-Slowakije
en de Sowjet-Unie zijn vanmorgen in Tsierna voortgezet, nadat
zij gisteravond om tien uur waren onderbroken. In een kort
communiqué zei het persbureau Tseteka. dat de delegaties „me
ningen'en standpunten" hadden uitgewisseld. Tijdens de pauze
in de onderhandelingen hebben de Russen zich met hun speciale
trein weer op eigen grondgebied teruggetrokken. Vanochtend
zijn ze weer naar Tsjecho-Slowakije teruggekeerd.
tieve plaats in de Tsjechische histo
rie. Daar, op een stationsemplace
ment dat doorgaans wordt gebruikt
voor goederenopslag was een ge
schikte plaats g evonden voor het
Tsjechisch-Russisch twee gesprek.
Te acht uur gisterochtend ontmoet
ten de delegaties elkaar. De Russen
onder leiding van algemeen partijse
cretaris Brezjnew op volle sterkte:
Kosigin, president Podgorni, Soes-
low. de ideoloog, Sjelepin, Woronow-
de machtigsten uit het „rode rijk",
dertien in getal.
Zegslieden in Praag houden het
nu voor waarschijnlijk dat eerst van
avond een slotcommuniqué wordt
uitgegeven. De medestanders van
Tsjecho-Slowakije binnen het Oost
blok laten geen tüd voorbij gaan om
tegenwicht te verschaffen voor de
strafexpeditie van het Russisch po
litbureau naar de bondgenoten.
Woensdag komt het Joegoslavische
staatshoofd Tito naar Plaag. Vrij-
dag wordt de Roemeense communis
tenleider Ceaoesescoe verwacht voor
bet tekenen van een vriendschaps
verdrag, een daad die ditmaal aan
merkelijk aan de gebruikelijke for
maliteiten ontstjjgt.
Hoewel van zelfsprekend in Praag
de spanning geenszins is geweken
was toch onder de burgerij enige op
luchting te bespeuren omdat de uren
der beslissing waren aangebroken.
De onverwacht langere duur van het
tweegesprek aan de grens heeft de
Tsjechen verrast. Niemand echter
waagt het de verlenging van de on
derhandelingen als een gunstig of
als een slecht teken uit te leggen.
In elk geval duiden de zegslieden er
op dat kennelijk het stadium van
een bod „ja" of „nee" voorbij is en
dat door beiden naar een compro-
wordt gestreefd. Het blijft uiter
waard mogelijk dat een dergelijke
Conj overeenstemming niet woi'dt bereikt.
krel Persvrijheid
.ar.l J
oet* Kennelijk als een soort tegemoet-
H koming aan de Russische eis om de
persvrijheid in te perken hebben de
Tsjechen inmiddels aan de hoofdre
dacteuren van kranten en tijdschrif
ten een lange lijst gegeven van on
derwerpen. die als geheime staats
zaken worden beschouwd en waar
over dus in beginsel niet mag wor
den geschreven. Veel vragen op de
conferentie worden overigens mede
behandeld door de experts van bei
de zijden. Zo zijn bijvoorbeeld ook
de ministers van Buitenlandse Za
ken Gromiko en Hajek aanwezig.
In de uiterst onaanzienlijke grens
plaats Tsierna aan de Tisa kreeg het
eveneens niet zeer riante vereni
gingsgebouw van de spoorwegarbei
ders geheel onverwacht een defini-
WEERBERICHT
WARM WEER
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond, zonnig en warm
weer, maar in de namiddag en
avond kans op een enkele lokale bui.
H Zwakke tot matige oostelijke wind.
Opgemaakt om 11.40 uur).
STRANDVERW ACHTING
Zonnig weer en nog iets warmer.
Matige oostenwind. In de middag 24
tot 25 graden, zeewater 18 graden.
Vooruitzichten: Nog iets warmer in
de tweede helf t van de week en een
langzaam toenemende kans op otn-
ES weer.
31 JULI
Zon op: 5.00 uur; onder: 20.32 uur.
Maan op: 12.11 uur; onder: 22.38
uur.
Hoogwater te Katwijk om 6.49 en
19.13 uur, laagwater om 2.49 en 15.03
uur.
lel
0.2
ïuüjDlt nummer bestaat nit 12 pagina's
Delegatie
Daar tegenover zestien Tsjechen.
Onder leiding van Alexander Doebt-
sek, een wat schuwe, eenvoudige en
bescheiden man die in enkele maan
den uit de partijgelederen der onder
geschikten omhoogschoot naar de
top een man ongetwijfeld met bij
zondere begaafdheden. Verder o.a
het bejaarde staatshoofd Swoboda,
held van de Sowjet-Unie, de progres
sieve premier Tsernik, parlements
voorzitter Smrkowski, een volks
tribuun en demagoog van het zuiver
ste water. Doch ook mannen als
Swestka. hoofdredacteur van het par
tijblad „Roede Pravo", een pure
conservatief die pogingen doet de za
ken anders te gaan zien dan hem on
der Novotni werd voorgeschreven.
Zestien Tsjechen dus, gesteund
door een mandaat van (volgens de
laatste opiniepeilingen) 90 procent
der bevolking van 14,5 miljoen. En
die bevolking had met een ongeëven
aarde handtekeningenactie zijn ver-
(Van onze reisredacteur)
PRAAG (GPD) Terwijl de be
sprekingen tussen Russen en Tsje
chen in Tsierna hedenochtend wer
den hervat, schaarde in de Tsje
chische hoofdstad de machtige
volksmilitie in een formele verkla
ring zich geheel achter het stand
punt van de Tsjechoslowaakse
communistische leiders. De leiding
van de militie deed weten de ge
dachte van buitenlandse militaire
inmenging in Tsjecho-Slowakije te
verwerpen: „Wij zijn met de land
en luchtmacht geheel ln staat on
ze grenzen te verdedigen", zo werd
gezegd.
De volksmilitie bestaat uit eenheden
bewapende arbeiders in de bedrij
ven.
Arrestaties op
Java en Sumatra
DJAKARTA (Reuter, ANP) Op
midden-Java zijn ongeveer 500 bur
gers en militairen gearresteerd on
der verdenking var het voorbereiden
van een gewapende actie, waarmee
de invloed van de communisten zou
moeten worden hersteld. Dat heeft
het legerblad „Angkatan Bersend-
jata" vanochtend bekendgemaakt.
Indonesische strijdkrachten zijn
voorts een actie begonnen tegen
communisten, die zich ten zuiden van
Blitar in hot oosten van Java in
een netwerk van tunnels naar het
voorbeeld van Vietcong hebben in
gegraven. Er zijn verscheidene tun-*
nels en wapenopslagplaatsen ont*
dekt., van waaruit moord- en roof*
overvallen in het gebied werden ge*
pleeg d, aldus het Indonesische leger*
blad Berita Joedha van gisteren.
Het persbureau Antara meldt, dat
ook in het noordelijk deel van Su
matra communistische cellen zijn
ontdekt en dat arrestaties zijn ver*
rioht.
HONGKONG "APi Tegenstan
ders van Mao Tse-toeng hebben in
de provincie Kwangtoeng een „mili
taire divisie" gevormd, die zij pro
beren uit te rusten met wapens, die
zijn buitgemaakt bij invallen in de
arsenalen van hot geregelde leger,
aldus een perscommuniqué van de
Rode Garde in Kanton.
In de laatste weken van juni heb
ben de anti-maoisten bij invallen in
de arsenalen ruim 100 wapens en
duizenden schoten munitie buitge
maakt. Hun plan om 10.000 wapens
te bemachtigen, is echter verijdeld
J^Y fl^Y Wf §BT J^^Y^Y foto ondanks to
rn w ^Y tografeepverbod in Tsierna toch
\W. genomen. De Russische delegatie
■Y' ^^Y verlaat de bioscoop in het kleine
BY ^^Y flF^Y ^^Y ^Y Sloioaak.se dorpje om te gaan
iflHY Hv W JJm ^Y ^Y lunchen. Rechts op de voorgrond
Yf ^Y Y 9m Y partijleider Brezjnew, derde van
W; Mr rechts (op de voorgrond partij-
leider Kosigin, naast hein links
president Podgorni. Tweede van
-..>•> ifafo fmet briipartij-ideoloog
langens in de algelopen dagen nog achten de overtuiging geschonken dat I Russen dit feit zeker tegen hem aan;Soeslow.
eens duidelijk tot uitdrukking ge- I yy zyn besprekingen met het logge 1 v°eren als een bewijs voor hun stel-
bracht. Zeer opmerkelijk feit: niet al
leen Tsjechen tekenden het vrijheids
manifest, ook Polen, ook Bulgaren,
ook Oostduitsers, ja zelfs Russen
krabbelden hun signatuur op velle
tjes papier.
Enerzijds heeft dit Doebtsek mis-
moederland van het marxitisch-le- I linS dat het huidige politieke kli
ninisme niet voerde voor de Tsjechen maat in Tsjecho-Slowakije een con-
alleen, maar tevens voor al degenen
in landen achter het „IJzeren Gor
dijn" die hoop hebben op betere tij
den. Aan de andere kant zullen de j
tra-revolutie doet gedijen, die ook ge
vaar inhoudt voor het communisme
in de broederlanden.
(zie verder pagina 2-)
Gevlucht Zeven Oostduitsers zijn
eind vorige week via Tsjecho-Slowa
kije naar West-Duitsland uitgeweken,
zo deelt het Beierse ministerie van
Binnenlandse Zaken mee.
ROTTERDAM/HAARLEM/UTRECHT (GPD/ANP) Een
aantal vooraanstaande Nederlandse r.-katholieken heeft naar
aanleiding van de encycliek van Paus Paulus inzake de pi] een
verklaring uitgegeven. Zij zeggen kennis te hebben genomen
van de encycliek en spreken de overtuiging uit „dat deze ingaat
tegen het meerderheidsstandpunt van de pauselijke adviescom
missie inzake geboorteregeling, tegen het meerderheidsstand
punt van de moraal-theologen, tegen het meerderheidsstand
punt van het internationaal lekencongres en tegen het stand
punt van een groot gedeelte van het wereldepiscopaat.
„Uitspraak niet
onfeilbaar"
De discussie inzake de vragen
van hüioelijk en gezin blijft dus
volkomen open en daaraan wordt
geen einde gemaakt door het ver
schijnen van deze encycliek, xoel-
ke niet beschouwd kan worden als
een onfeilbare uitspraak", aldus
de ondergetekenden.
Het inmiddels, na jaren dis
cussie algemeen gegroeide pasto
rale standpunt kan dus blijven
gehandhaafd, zolang de menin
gen hierover binnen de kerk ver
schillen. Te weten: dat beslissin
gen in deze een zaak zijn van
het geweten der gehuwden zelf".
Op Schiphol had kardinaal Al-
frink bij terugkeer uit Tanzanië
een gesprek met journalisten. De
foto's spreken voor zichzelf
Hij meende dat de Paus zijn auto
riteit hierdoor op een bedenkelijke wij
ze omlaag haalt. „Het gebruik van
anti-conceptiemiddelen ls zeker voor
de Nederlandse moraal-theologen en
ook voor zeer veel buitenlandse al
jaren geen punt meer".
Geen mens
l)e Utrechtse studentenpastoor, dr.
J. H. Kamphuis vindt dal de Paus
nel zo goed geen uitspraak had kun
nen doen, omdat hij er toch geen
publiek voor heeft. Daar trekt geen
mens zich wat van aan. Bovendien
weiger ik te geloven dat de Paus
over betere medische informatie kan
beschikken dan de medische we
reld zelf".
Volgens ds. F. H. Landsman, se
cretaris-generaal van de Herv. Kerk,
is het ernstigste aspect van de uit
spraak van de Paus, dat geen reke
ning is gehouden met de andere me
ningen die in de R.K. Kerk leven.
,„Het is bijzonder betreurenswaardig.
De Paus heeft hiermee aan alle
overwegingen in de R. K. Kerk de
deur dichtgeslagen.
Van de zijde van het Nederlands
episcopaat zullen er nu wel stappen
ondernomen moeten worden, want de
bisschoppen hier hebben altijd een
grote ruimte overgelaten voor de
persoonlijke gewetensbeslissing. Voor
al het feit dat deze beslissing van
de Paus zonder meer aan alle r.k.
katholieken opgelegd wordt, stuit ons
als protestanten tegen deb orst.
De Paus laat geen ruimte over
voor het persoonlijk geweten. Vooral
minderheidsnota opstelt en een rap- I het jaar is duidelijk gebleken
port, waar de meerderheid van de I dat hi' de scl,rik te Pakk«n heeft voor
uit ongeveer 70 man bestaande com- de consequenties van de persoonlijke
missie achter staat, naast zich neer- vr'jheid
legt- (Zie verder elders in dit nummert
De verklaring is ondertekend door
mgr. dr. C. Ruygers, vicaris-generaal
Bisdom Breda,- mgr. drs. J. A. A.
van Laarhoven, vicaris-generaal bis
dom Den Bosch, pater dr. W. God-
dij n, directeur van het pastoraal in
stituut van de Nederlandse kerkpro
vincie, drs. C. H. G. M. Kuitenbrou
wer secretaris directeur van de Ka
tholieke centrale voor geestelijke
volksgezondheid, drs. J. M. Roof, se
cretaris landelijke raad voor huwelijk
en gezin en prof. dr. C. Sporken,
voorzitter van de concilie commissie
huwelijk en gezin.
Onbegrijpelijk
Prof. dr. C. Sporken uit Geldrop.
moraal-theoloog, meende dat het
verbod van de Paus „diametraal in
druist tegen het rapport, dat een in
1964 door de Paus ingestelde com
missie over anti-conceptiemiddelen
heeft uitgebracht".
Hij zei het volmaakt onbegrijpelijk
te vinden, dat de Paus zich achter
een door vier mensen ondertekende
door manschappen van het volksbe
vrijdingsleger, die elf bandieten dood
den en ruim 100 verwonden".
„Anti-maoistische rebellie waarbij
gemoord, brand gesticht en ge
plunderd wordt, heeft zich een weg
gebaand door de zuidelijke grenspro
vincies en beweegt zich naar het
noorden en is een ernstige bedreiging
geworden", aldus officiële dagbladen
in Kweitsjou en Honan, die er voor
waarschuwen „dat de staat gevaar
loopt weggevaagd te worden".
„Een burgeroorlog op grote
schaal heeft in de afgelopen zes
maanden gewoed in de provincie
Kwangsi, die grenst aan Noord-Viet-
narn waar ongeveer 50.000 personen
zijn afgeslacht", aldus een publikatie
van de Rode Garde die gisteren in
Hongkong is ontvangen. De gevech
ten tussen volgelingen en vijanden
van partij-voorzitter Mao Tse-toeng,
aldus de publikatie, hebben zich ver
breid tot 56 steden in Kwangsi waar
onder verschillende grenssteden tus
sen China en Noord-Vietnam.
Beide partijen gebruikten „moder*
ne wapens en munitie" in de voort
durende gevechten in de strategische
provincie, aldus het julinummer van
het „422 blad", dat gepubliceerd
zou zijn in Kwangsi.
Het is onmogelijk de authenticiteit
van de publikatie vast te stellen
maar veel reizigers die uit China
komen, zeggen dat de meeste steden
in Kwangsi voor reizigers „verbo
den" zijn. Tienduizenden vluchtelin*
gen zijn uit Kwangsi getrokken naar
de provincies Kwantoeng, Kweijahg,
Hoean en Hoepei.
ADVERTENTIE
^ee,-h\
slechts
i
S b'i10 liter
o benzine
dan
(ADVERTENTIE)
morgen voordeel
250 gram van 79
voor 69
niet duur wel heerlijk
Uit het Leidsch Dagblad van
29 Juli 1868:
Duitschland. Te Halle
hébben de onderwijzers aan
de stadsscholen, wier trakte-
menten daar zeer schraal 1
zijn, de stoutmoedigheid ge-
had aan de overheid het ver-
zoek te richten, dat hunne 1
bezoldiging mocht worden
verhoogd. Dit verzoek werd
j van de hand gewezen. Tevens 1
werd den onderwijzers i
streng verboden in het ver- 1
volg weer zulke verzoek
schriften in te dienen. i
Zou zoo iets ergens in Neder-
land kunnen gebeuren?
