Toeristische routes zijn
zeer in
trek
Kruiswoordraadsel
Kom er ACHT-er
De zeven zwaluwenkinderen
PIM 1£N
POM
OPLOSSING VAN VORIGE OPGAVE
EATERDAO JULI ISSS
De toeristische routes, waarmee de
ANWB in 1962 begonnen is, zijn
een enorm succes gebleken. Hoe
wel er moeilijk exacte cijfers zijn
te geven, mag men rustig aannemen dat
per jaar vijf miljoen mensen dankbaar de
uitgezette wegen door de mooiste delen
van ons land aan de hand van de zes-
kantige bordjes volgen. Vanwaar dat
succes?
De heer F. A. Mastenbroek, chef van de afdeling
toeristische routes en dagrecreatie van de ANWB,
heeft er de volgende mening over: „De gemiddelde
mens wil nu eenmaal, als hy een dagje of een
paai- uurtjes eruit wil, geleid worden. Hy heeft
betrekkelijk weinig fantasie en daarbij komt dat
de Nederlander zijn eigen land heel slecht kent.
Men weet hoe de grote doorgangswegen lopen,
maar daarmee houdt het meestal op.
Er is nog een ander, op het eerste gezicht mis
schien vreemd klinkend argument: „Velen zijn
doodsbang dat ze ven-dwalen". Verdwalen in het
kleine Nederland waar je geen kwartier kunt rij
den zonder op een of ander gehucht, dorp of stad
te stoten? „Ik ben ervan overtuigd", zegt de heer
Mastenbroek en hij kan het weten, want er wordt
altijd druk met de ANWB gecorrespondeerd over
de toeristische routes. „Men heeft angst ergens te
recht te komen waarvan men nooit gehoord heeft
en niet precies weet waar het eigenlijk ligt. Daar
bij komt dat de meeste automobilisten slechte
kaartlezers zijn vermoedelijk een gevolg van
het feit dat hier alles zó goed met richtingwijzers
is aangegeven, dat men weinig een kaart nodig
heeft".
In 1962 begonnen
Vlak voor Pinksteren werden twee nieuwe routes
4n gebruik genomen, beide in Friesland. Daarmee
is het getal van dertig vol gemaakt. Er zullen er
nog veel meer volgen: de Nederlandse automo
bilist heeft er kennelijk sterke behoefte aan.
Het idee voor dergelijke, landschappelijk aantrek
kelijke routes kreeg de ANWB een jaar of zes ge
leden toen hy merkte dat een particulier initiatief
enorme opgang maakte. Deze „particulier" uitge
stippelde tocht lag (en ligt nog) op en rond de
Utrechtse heuvelrug en kwam destijds tot stand
door samenwerking van een aantal boseigenaren.
die merkten dat vooral in de weekeinden massa's
toeristen uit de Randstad steevast neerstreken op
een en hetzelfde bosterrein vlak by de autosnel
weg van Utrecht naar Arnhem.
Ten dele uiteraard om redenen van eigen belang
besloten de boseigenaren toen de toerist aan de
hand te nemen door een route aan te geven, die
langs veel méér landschappelijk schoon leidde en
deze tocht duidelijk aan te geven met borden.
Het werd een groot succes en daaruit peurde de
ANWB het idee iets dergelijks over het gehele
land te doen.
Reeds in 1962 werden de eerste toeristische bonds-
routes geopend: het waren drie tochten over de
Vel uwe en nog altijd behoren ze tot de drukst be
reden routes waarvoor jaarlijks tezamen zo'n der
tigduizend routekaarten worden aangevraagd. Er
zijn er overigens die nog meer belangstelling trek
ken, afgaande althans op het aantal aangevraag
de routebeschrijvingen (die de ANWB voor zijn
leden beschikbaar heeft: de Mergellandroute in
Limburg en de Hondsrugroute.
Jaar voorbereiding
Het voorbereiden van een nieuwe route vergt on
geveer een jaar. In eerste instantie ontwerpt de
ANWB een tocht die over het algemeen de 150
kilometer niet te boven mag gaan. Men let daar
bij natuurlijk op de aanwezigheid van natuur
schoon (landschap, aardige dorpen, vergezichten
e.d.)maar evenzeer op verkeerstechnische eisen.
Zo zal een route vrijwel nooit een autoweg krui
sen, ze zal zo min mogelijk onoverzichtelijke
kruispunten bevatten en geen onbewaakte spoor
wegovergangen in drukbereden treintrajecten.
Is dit voorlopige tracé op schrift gesteld (nadat
daarvoor vele honderden kilometers in de streek
zijn gereden), dan wordt het aan Gedeputeerde
Staten aangeboden van de provincie waarin de
route is gelegen. Er wordt uitgebreid overleg ge
pleegd met instanties zoals rijks- en provinciale
waterstaat, met planologische diensten, met de
Cultuurtechnische dienst, met Staatsbosbeheer en
met allerlei VVV's. Hieruit resulteert het defini
tieve voorstel dat aan G S. wordt voorgelegd en
daarna nog het fiat behoeft van Rijkswaterstaat
in Den Haag.
Het in kaart brengen van de route geschiedt door
de cartografische dienst van de ANWB evenals
het plaatsen van de bekende op een punt geplaat
ste zeshoekige richtingborden. Men gaat er bij de
bond van uit, dat gemiddeld op iedere kilometer
een bord de automobilist of bromfietser duidelijk
moet maken hoe hij moet rijden. De gemiddelde
kosten van een route van b.v. 120 kilometer lig
gen dan ook vrij hoog: alleen de bewegwijzering
komt al op zesduizend gulden. Een deel daarvan
(vijftig procent van de materiaalkosten en het
plaatsen van wegwijzers) wordt dioor het Rijk
vergoed.
Twente-route
vooral op de bekende hoogtijdagen (tweede paas
dag, Hemelvaartsdag, tweede pinksterdag en in
het vakantieseizoen) de drukte nauwelijks te kun
nen verwerken.
Men overweegt nu de huidige route te verande
ren en te splitsen in twee nieuwe routes. Eén komt
dan ten noorden van de Bandstad te lopen en de
andere ten zuiden van Hengelo en Enschede. De
noordelijke route valt ongeveer samen met het
oude traject met uitzondering van het gedeelte
tussen Vasse en Ooslmarsum <de Hooidyk) welke
eruit zal blijven. De verandering zal pas op z'n
vroegst in 1970 worden doorgevoerd.
Pirn icplaatsen
De laatste jaren dringt de ANWB erbij de over
heid op aan langs de routes recreatieplaatsen zo
als picnicgelegenheden e.d. aan te leggen. Hier
en daar begint dit reeds vruchten af te werpen.
Met name Staatsbosbeheer Is op dit gebied actief.
Behalve de dertig binnenlandse toeristische routes,
zijn er ook drie routes die ten dele over de grens
voeren. En er zijn vier fietsroutes, welk laatste
aantal zo spoedig mogelijk wordt uitgebreid. Deze
zijn in het bijzonder bedoeld voor dagrecreatie van
de stedeling.
Cijfers over het aantal Nederlanders dat van de
routes profiteert, zijn, zoals gezegd, niet bekend.
Wel kan men een voorzichtige schatting maken
wanneer men uitgaat van het aantal aanvragen
om routebeschrijvingen en van een gemiddelde
bezetting per auto van drieëneenhalve man. Dan
komt de ANWB op het getal van vyf miljoen
by na half Nederland.
Een geliefde ANWB-route is ook die in de
buurt van de Overijsselse Vecht, welke o.m.
door oude stadjes voert.
Ei- is enige tijd terug, met name in Overijssel nog
al wat te doen geweest over een opmerking van
officiële zijde (die overigen^ later aanzienlijk werd
afgezwakt» dat althans sommige ANWB-routes de
verkeersveiligheid niet dienden, doordat er vele
mensen werden getrokken naar wegen die daarop
niet berekend waren.
Die opmerking bleek niet zo bedoeld, zegt de heer
Mastenbroek, (die hierover later gesprekken met
het Overijsselse provinciebestuur heeft gevoerd)
maar wèl is het zo, dat in de loop der jaren vele
routes wijzigingen moeten ondergaan doordat de
situatie verandert.
Zo bleek de in 1964 geopende Twenteroute
een van de langste in de reeks: 175 kilometer
Ieuw-e, ieuw-e, ieuw-e,
bo-ven op het dak.
Pom zegt: 't is het klep-raam
of een zwie-bel-tak
Ieuw-e, ieuw-e, ieuw-e,
het gaat als maar door.
Pim zegt: *t is een lied-je
voor een hum-mei-koor.
Mieuw, zegt Pim. t te vlieg-lee!
Luis-ter hoe het moet.
Wat die klein-tjes kun-nen
kan ik net zo goed.
Sprei-den, slui-ten, sprei-den.
Pom schucit wijs zyn kop.
Ieuwwwwwwwwdoet moe-der z
't He-le koor schrikt op.
Ieuw-e, ieuw-e, ieuw-e.
slip, sluip, poot voor poot
schui-ven ze het dak op
en daarin de goot:
Ieuw-e, ieuw-e, ieuw-e,
zit het hum-mei-koor:
ze-ven zwa-luw-kin-d'ren
met een bef-je voor.
Ieuw-e, ieuw-e, ieuw-e,
bek-jes, o, wat wyd!
En hun zwar-te vlerk-Jes
heb-ben ze ge-spreid.
Sprei-den, slui-ten, sprei-den,
doet hun moe-der voor
Ieuw-e, ieuw-e, ieuw-e
knikt het he-le koor.
Ieuwwwwwwwwdoen al-le klein-tjes
en slaan op de vlucht:
ze-ven zwar-te stip-jes
in de blau-we lucht.
Sprei-den, slui-ten, sprei-den,
ieuw-e, ieuw-e, ieuw
Dag, me-neer, de vlieg-kat!
Pim zegt en-kei: Mieuw.
El
01
ari
vo
n
ar
e<
•bk
23. verfstof
24. kledingstuk
25. behakt of bezaagd stuk hout
27. ambtsgewaad
28. waargenomen kunnende worden
30. verwerven
32. rljgsnoer
35. behoeftig
37. sierplant
38. éénjarig dier
39. vaccineren
40. bezoldiging
41. Aziatische hoofdstad
VERTICAAL
1. deel van de dag
2. hemelgeest
HORIZONTAAL
12.
kreng
8.
molentrechter
1. onmiskenbaar
14.
graver
4.
afsluitmiddel
6. lomperd
17.
begroting
6.
afrit
9 uit brandewijn bereide likeur
19.
streek lands
6.
oudtijds rechterlijk
10. bacchanaal
20.
bot
7.
voordelig
11. inhoudsmaat
28.
opnieuw
L
aeesohildpad
verstand
equator
een klepperend geluid maken
gebuur
arbeidsvermogen
hoogste punt van het dak
kleur
kelner
groengele specerij
bewindhebber
roofdierpoot
geologisch tijdvak
volbloed Hollander in Indo
nesië
14. muziekstuk tn breed tempo
36. bloedhuis
38. op voorwaarde dat
Oplossingen onder het motto
.Kruiswoordraadsel" dienen voor
woensdag aa. be 9 uur v.m. in het
bezit te zijn van de redactie, Wit-
tesingel I in Lelden. Onder de goe
de oplossingen stellen wij een eerste
prijs van f 5.en twee prijzen van
f2.50 beschikbaar, waarnaar alleen
abonnees kunnen mededingen.
De eerste prijs van f 5.- werd toe
gekend aan de heer G. J. Nieboer,
Danliastraat 30 in Oegstgeest, de
twee prijzen van f 2,50 aan de
heer H. J. Buis, Steenstraat 10A
ln Leiden en aan de heer P. v. d.
Marei, Hogerbeetsstraat 11 in Was
senaar.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Kunt u de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt u elders ln dit nummer.
ÜU
