Musici en acteurs hebben
veel werk verzet
e
Uw Leidsch Dagblad
Den Haag geen
„pistoolstad
bij uitstek"
'Haiku II' van De Leeuw
Zal regering hun
wensen inwilligen?
mee op vakantie
Weinig diepgaand
maar vakkundig
Het waterpistool
van de
astronaut
evoluon
Balans culturele revolutie(I)
HAAGSE POLITIE
A
II
Wereld première in Rotterdam:
2
fp hï iïp s batte rijen!
|g| die móéten wel
goed zijn'
PAGINA W
LETDSCH DAGBLAD
DINSDAG 9 JULI 1^
PARIJS (GPD) De rook van het slagveld is opgetrokken.
De vraag luidt nu: wat heeft de „culturele revolutie" speciaal in
het Franse toneel- en muziekleven nu teweeggebracht. Inci
denteel, provisorisch of definitief.
Concreet gesproken nog niet 70
héél erg veel. De particuliere thea
ters op en achter de Parijse boule
vards hadden hun voorstellingen al
weer hervat, toen in andere sectoren
van de kunst en vooral bij de T.V.,
de stakingen nog in hun volle kracht
en omvang voortwoedden. De gesub
sidieerde volkstheaters in Parijs, het
TNP en het TEP, er. ook in de pro
vincie met Planchons vermaarde
troep in Villeurbanne bij Lyon, hou
den de deuren daarentegen nu nog
gesloten, om hun solidariteit met de
studentenrevolutie te blijven mani
festeren. Maar die houding heeft
niettemin toch een verdere strekking
dan alleen van een principieel, maar
misschien ook wat platonisch pro-
test.
Acteurs in de knel
De 5 a 6000 acteurs die alleen Pa
rijs al telt, vormen vermoedelijk de
Franse bevolkingsgroep die nog wel
het zwaarste in rle sociale knel zit.
Men rekent dat 70 vrijwel perma
nent zonder werk zit. Men heeft
uitgerekend dat hun gemiddelde sa
laris. met 400 francs per maand,
zelfs het minimum peil dat de rege
ring in beginsel garanderen moet,,
nog op geen stukken na haalt. En
uitkeringen uit werkloostheidskassen
zijn er voor de acteurs ook al weer
niet bij, zodat ze zich met snabbels
en bijbaantjes in het smalle leven
moeten zien te houden.
acteurs konden al gauw verschillende
graduaties in dat proces worden on
derscheiden. Graduaties en zelfs
aperte tegenstellingen.
Stakingbrekers
Er waren staking brekers ofwel
„gelen" als acteur Alain Delon,
die alleen maar dachten aan de re
cette en de persoonlijke glorie. Er
waren gematigde elementen als
Francois Perier die de .gulden mid
denweg" vooral niet verlaten wilden
om te voorkomen dat het dierbare
lijntje breken zou en die hun eisen
en verlangens daarom tot wat be
tere arbeidsvoorwaarden en hogere
contracten bepaalden.
Er waren voorts, met de acteur
regisseur Roger BI in aan het hoofd,
de gepolitiseerde voortrekkers die
zich met de doelstellingen van de
„studentenrevolutie" hadden geïden
tificeerd. en een soort agitprop-thea
ter in de straten bedreven om. naar
het voorbeeld van ae Duitsers en de
j Russen uit de jaren '20, te pogen
I met de middelen van het toneel de
bevolking directer en intenser bij de
gebeurtenissen te betrekken. Ten
slotte de super-revolutionairen die
het Odeon-theater hadden bezet, en
voor wie de cultuur in haar huidige
vorm helemaal had afgedaan om
alleen maar heil te zien in discus
sies op en achter de barricades,
waaraan de ..kunst' dus geen enkele
boodschap meer had
11
lijk is. moeten worden doorgevoerd
Maai' een belangwekkender vrucht
van de revolutie lijkt niettemin toch I
dat ook de acteurs als individualis
ten nu eindelijk even buiten hun
sociale element zijn getreden.
Om dan misschien tevens te heb
ben ingezien, dat een bepaald reper
toire van „driehoek" en .boulevard"
nu nog wat evidenter door de tijd j
is achterhaald en door de draaikolk
van de revolutie werd weggespoeld.
Maar het is, aan het einde van dit j
voortydig afgebroken seizoen nog wat j
vroeg om al met zekerheid te zeg -
gen of die bewustwording op een
illusie berust of inderdaad tot een
broodnodige revisie van het even-
eens verkalkte standaardrepertoire
zal mogen leiden. Welke sporen
de revolutie in de Franse muziekwe
reld heeft getrokken, hopen wij in
een volgende brief uiteen te zetten.
Acteur-chansonnier Yves Mon-
tand verklaarde zich solidair met
de revolutie, maar hield zich uit
voorzichtigheid als steenrijke „ve
dette" niettemin op de achter
grond.
Buiten het
isolement
„Participatie
Onreeht-
vaaardigheden
Zoals zovele scheve toestanden op
velerlei gebied, zijn nu ook deze grote
onrechtvaardigheden jegens de ac
teurs door de revolutie openlijk aa i
het daglicht getreden. En vooral: de
culturele revolutie heeft nu eindeliik
óók de acteurs zeli die sociale con
dities waaronder ze werkten, bewust
gemaakt. Maar natuurlijk heeft die
bewustmaking zich niet over de hele
linie binnen een paar weken volle
dig kunnen voltrekken. Ook onder de
Ziedaar de vier voornaamste stre
mingen die het Franse toneelbestel
de laatste maanden hebben beheerst.
Tezamen hebben ze ook veel verga
derd om plannen op te stellen voor
een theaterleven dat op geheel nieu
we leest zou worden geschoeid. Wal
er in concreto uit zal komen is nog
niet te zeggen, maar hangt uiteraard
samen met de bereidheid van de re
gering in casr van de minister
vanoultuur André Malraux even
eens in hun bootje te stappen. Het
toverwoord „participatie" dat gene
raal De Gaulle op het brandende
hoogtepunt van de strijd van zijn
lippen liet vallen, zou ook hier de
sleutel kunnen zijn voor het weder-
zijdse begrip. Maar niemand die nog
weet welke practische inhoud de
I Gaullisten aan die formule willen
I geven.
Een wat redelijkei organisatie van
het acteursberoep lijkt misschien
geen onhaalbaar doelwit, al zullen
zelfs voor die bescheiden, ambities
heel wat radicale wijzigingen in de
verhoudingen tussen de theaterdi
recties en het ministerie van Finan
ciën. dat voor de loodzware verma
kelijkheidsbelastingen verantwoorde-
Ministerraad zag
Antiekbeurs
DELFT (ANP) De voltallige
ministerraad heeft gisteravond, on
der leiding van de minister van Cul
tuur. recreatie en Maatschappelijk
Werk. mej. dr. M. A. M. Klompé. een
bezoek gebracht aan de 20ste Oude
Kunst- en Antiekbeurs in Delft. Om
streeks half zeven werden de minis
ters en staatssecretarissen, die ver
gezeld waren van hun dames, door
het Stichtingsbestuur ontvangen in
het Prinsenhofmuseum. Na de ont
vangst volgde een bezichtiging van
de lustrumbeurs. Het bezoek werd
besloten met een diner in het Schou
tenhuis. aangeboden door het Stich
tingsbestuur.
Fusie van
KEULEN (DuDi „Wereld-
kunst uit particulier bezit" heet
een tentoonstelling die tot 4 au
gustus 1968 in de nieuwe Kunst-
halle van Keulen wordt gehou
den. Uitgelezen meesterwerken
uit bijna dertig eeuwen en alle
delen van de wereld geven een j
overzicht van cle verschillende j
kunstperioden. Zestig voor een I
deel niet genoemde in-bruikleen-
gevers uit West-Europa stelden
de in totaal 700 objecten ter be
schikking. De bezoeker wordt ont
vangen door een kop van Plato
won Parisch marmer, omgeven
door Griekse vazenschilderkunst
en verder de zelden geëxposeer
de Eroticon. Onder de Indo-
aziatische plastieken valt de bron-
I,
k.
AC
ste
firn
P
;el(
le
len
\ge
we
it 1
i
de
es.
.en
m
an
ito
at
!bt
n 1
1 de
V)
wd
dg
zen figuur van de dansende Shiva10,
onze foto) uit de 13de eeuw op.
De tentoonstelling omvat archa-1 r
isch bronswerk en rolschilderijen Vl
uit China, Europese boekenschil- h'
derkunst en sacraal beeldhouw-*n
werk, kostbaar porselein en oudeP'e
glazen, maar ook schilderijen van11
Rubens en gouaches en aquarel-*
len van Paul Klee. 1611
lef
- Ier
rbf
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Uw Leidsch Dagblad wil gaarne mee met vakantie, als U wilt helpen, door:
gebruik te maken van het hieronder afgedrukte vakantieformulier,
dit ten minste 8 dagen voor öw vakantie aan ons in te zenden,
ons niet op te bellen voor opzending of inhouding van de krant. Tele
fonische opdrachten kunnen wi) niet aannemen.
Als brief verzenden en frankeren met 20 ct.
Ons HUISADRES is:
straat no.
woonplaats
Orgelconcert in
Katwijk Zee
KATKIJK Vanavond om 8 uur
speelt de bekende organist Jean
Langlais uit Parijs in de Nieuwe
Kerk te Katwük aan Zee. Hjj is ver
bonden aan de Sainte Clothilde Ka- 1
thedraal.
Het programma luidt: 1. Chacon-,
ne. Sarabande en Canon. Louis Cou-
perin; 2 Offertoirc sui ies grands 1
jeux elevation (From Messe pour les'
ca vents) Franc Couperin; 3a. Fonds j
d'orgue, b. Basse de trompette or
cromorne. c Grand jeu. Louis Mar- j
ch?nd4a. Prelude et fugue in e
mineur chorals: „KommGott Schöp-
fer Heiliger Geist", „OMensch. be-
wein, dein'Sünde gross". „Wir glau-
ben alle an einen Got". Joh. S. Bach
5. Pièce Modale no. 1, Franchise.
Cant Héroique. Kyrie. GottVater in
Ewigkeit, Gloria. Allein Gott in der
Höh! sei Ehr. From „Oecumenical
Suite". Te Deum. Jean Langlais; 6. j
Improvisation on submitted theme, j
Jean Langlais. Het thema voor de
inprovisatie wordt opgegeven door de
organist Wim van der Panne uit
Voorburg.
mime-scliolen
AMSTERDAM (ANP) De Ne
derlandse mime-school onder leiding
van Jan Bronk en de school voor be
wegingstheater o. 1. v. Frits Vogels
hebben besloten tot één landelijke
mime-vakopleiding te komen. De
vakopleiding zal deel uitmaken van
de Amsterdamse Theaterschool. Deze
bestaat uit de Academie voor dra
matische kunst, de Toneelschool, de
Academie voor kleinkunst, de Sca-
pino dansacadcmie. balletstudio Nel
Roos, de Studio voor eigentijdse dans
en bovengenoemde mime-opleiding.
Op 1 september zal worden begon
nen met een volledige 4-jarige dag
opleiding tot mime-speler pedagoog.
Naast de verschillende gebieden in
de mime zullen ook de vakken dans,
toneel, moderne vorming en theore
tische vakken als theatergeschiede
nis. moderne talen en anatomie on
derwezen worden.
Van 19 t/m 23 augustus zal er een
cursus worden gegeven waarin de
geschikheid van de kandidaten ge
toetst zal worden. Pas na deze week
kan tot definitieve plaatsing in het
eei-ste jaar worden overgegaan.
DEN HAAG (GPD) Vier maal Is
Den Haag de vorige week opge
schrikt door schietpartijen, waarvan
de laatste vrijdagavond in de
Elandstraat het leven kostte aan
een 60-jarige exploitant van een
„massage-instituut". Ondanks deze
plotselinge „hausse" gelooft de
Haagse politie niet, dat Den Haag
een „pistoolstad bij uitstek" is en
dat er relatief zeker niet meer illega
le wapens in omloop zijn dan in
andere grote steden zoals Amster
dam. Rotterdam en Utrecht,
Dit bleek gistermiddag in het
hoofdbureau van politie, waar enige
politie-autoriteiten hun visie gaven
Kwartaal
Wy hebben een Maand
Postabonnement
Ons VAKANTIE-ADRES is:
doorhalen wat niet van toepassing is.
ROTTERDAM (GPD) Er is een tendens in de nieuwe
muziek die het concertpubliek meer en meer opgenomen wil
zien in de gebeurtenissen „op het podium". Een van de uit
vloeisels van die tendens is de geestelijke verplaatsing van het
musisch gebeuren van dat podium af, zodat in de concert
muziek en in de ambiance bij de uitvoering daarvan iets ont
staat dat in de richting gaat van het muziektheater, in welke
zin men dat begrip ook wil opvatten.
P-a.
straat no.
plaatsnaam
(By tydeiyke inhouding bovenstaand vakantie-adres niet invullen maar
wèl datum le en laatste dag van inhouding).
OPZENDEN/INHOUDEN: doorhalen wat niet verlangd wordt
3 1e dag
laatste dag
Duidelijke opdrachten voorkomen teleurstelling.
Kosten van opzending/inhouding.
Voor Nederland België eD Luxemburg, f 1,25 per vakantieperiode Buiten de
Beneluxlanden t 0.40 per dag Luchtpost f 0.60 per dag
V001 tydeiyk tn te houden kranten wordt oy restitutie van het te veel be
taalde abonnementsgeld f0,50 in mindering gebracht voor administratie
kosten.
Weinig variatie
De wereldpremière van Haiku II
van Ton de Leeuws compositie ge
schreven in opdracht van de Rotter
damse Kunsstichting en tijdens het
laatste concert van dit seizoen door
het Rotterdams Filharmonisch Or
kest in De Doelen te Rotterdam ten
gehore gebracht, steunt o.m. op deze
gedachte. In de zaal i.p.v. op het po
dium, waren twee houtblazers opge
steld. De soliste in De Leeuws zesde
lige werk, de sopraan Dorothy Do-
row, wandelde tydens de orkestrale
tussenspelen van de ene plaats naar
de andere. Op het podium, maar ook
door de zaal waarby zy ook de
standplaatsen van de beide blazers
aandeed, zo zong zy op zes verschil
lende plaatsen haar respectievelyke
soli
Het effect van zulk een stereo-
fonische modeshow is alleaardigst.
Het publiek voelt zich op een be-
bepaalde manier verbonden met de
uitvoerende kunstenaars en met het
werk in kwestie en het is op zich
zelf een positieve ontwikkeling dat
dit verschijnsel niet beperkt blyft tot
het muziektheater, waar namelyk
deze ideeën al tot brede ontplooiing
zyn gekomen.
Ton de Leeuw heeft een reeks wel
luidende, weinig diepgaande en vak
kundig maar niet zeer gevarieerd
geïnstrumenteerde muzikale ideeën
geleverd.
Perfecte Dor thy
Do row
Dal element vakkundigheid was
overigens in vele aspecten vertegen
woordigd. De instrumentatie, met
een belangrijke taak voor de slag
welkers. die zich daarvan met grote
vaardigheid kweten, is zeker briljant
en men had deze graag in dienst ge
hoord van een meer geïnspireerde
muzikale gedachtengang. Ook de be
handeling van de solopartij dwingt
bewondering af. Met de voortreffe
lijke sopraan Dorothy Dorow had
men het bij de verwezelijking van die
party goed getroffen. Zij zong haar
moeilyke noten gaaf van intonatie
en fraai van timbrering.
De violist Arthur Grumiaux was
solist in twee werken, die Ton de
Leeuws nieuwe compositie omraam-
den: een herontdekt vioolconcert van
Michael Haydn, en Ravels Tzigane.
De vondst *an Michael Haydns con
cert in a heeft voor de musicolo
gische wereld bepaald geen schok
kende consequenties: het is een van
die „13-ln-een-dozijn-gevallen" die
do praktische muziekwetenschap van
tijd tot tijd niet ten onrecht* in dis-
crediet brengen. Bovendien speelde
Grumiaux het stuk van de eerste tot
en met de laatste noot vals. Hetgeen
de eventueel in het werk voorradige
muzikale inventies niet bepaald
gunstig deed uitkomen. In Ravels
Tzigane gelukte het Grumiaux al
evenmin de juiste intonatie te vin
den.
Goed besluit
De grote man deze avond (die de
afsluiting vormde van het Rotter
damse muziekseizoen. en tevens het
besluit was van de feestelijkheden
rond het 50-jarig bestaan van het
Filharmonisch Orkest vormde» was
ongetwijfeld de dirigent: Edo de
Waart. Ondanks zyn zeer drukke
werkzaamheden in Rotterdam en el
ders deze laatste weken, had de
Waart kans gezien aan de twee be
geleidingen en aan de première van
de Leeuws compositie grote aan
dacht te besteden. Gave interpreta
ties wat zyn aandeel betrof waren
van deze serieuze opzet het gevolg.
Maar de nu al talrijke wapenfeiten
die De Waart met het Filharmo-1
nisch op zyn naam heeft gebracht,
bracht, werden na de pauze pas
waarlijk met een vermeerderd, toen
het Rotterdams Orkest onder zijn
jonge leider een voortreffelijke, ge
disciplineerde. maar niettemin
(vooral in de finale) hartstochtelijke
weergave bracht van Tsaikowsky's
5e symfonie, waarmee dan, na een
eerst* programmadeel vol vraagte
kens, stunts en twijfelachtigheden,
het Rotterdams muziekseizoen op
heel hoog niveau kon worden beslo
ten.
op het toenemend aantal gevallen,
waarbij naar het pistool wordt ge
grepen. Een tendens, die zeker niet
alleen in Den Haag waarneembaar
is. In feite wordt in heel Europa
om van Amerika maar niet te spre
ken steeds meer misbruik ge
maakt van het pistool en andere
vuurwapens. Hoewel er van een
„hand over hand toenemen" geen
sprake is toont de Haagse politie zich
hierover toch wel verontrust.
Angst
Commissaris J. W. H. Planje: „De
geweldpleging neemt toe. Juist d'aar
komt het pistool meer naar voren.
Eén van de hoofdoorzaken is de
angst. De angst om bijvoorbeeld met
een stiletto gestoken te worden.
Daarom schaft men zich een pistool
aan. Men wil zich kunnen verdedigen,
zich veilig stellen. Dit valt ook af te
leiden uit het feit, dat de oude, „ge
zellige" inbreker er niet toe over is
gegaan van een vuurwapen gebruik
te maken. Het zyn juist de mensen,
die midden in „het leven" staan, de
portiers, de souteneurs, die zonder
ze allemaal op één hoop te willen
gooien zich bewapenen".
Als een van de oorzaken van die
bewapening noemde de heer Planje
„de buitenlandse gastarbeider en de
Surinamer". Of beten- gezegd: „de
mare van de buitenlandse gastarbei
der en de Surinamer". Bevolkings
groepen, waarover in ons land nogal
eens generaliserend wordt gedacht.
Dat komt door het emotionele ka
rakter, dat zij hebben, daardoor
ontstaan er vaak communicatiestoor
nissen. Het zijn echter genera
liserende en in dit geval dus
ook discriminerende gedachten, die
worden weersproken door de nuchtere
cijfers. Deze tonen aan, dat de crimi
naliteit onder de genoemde bevol
kingsgroep relatief gezien zeker niet
hoger is dan die onder de Neder
landers. Commissaris H. van Hars
kamp. „Niet dat we er intrappen,
maar in negen van de tien geval
len. dat we een verboden vuurwa
pen in beslag nemen, is het gekocht
van „een Turk", of „een Surina
mer" of „een zeeman".
Ook de portier, die vrijdagavond
de aannemer doodschoot, vertelde een
dergelyk verhaal. Hij had zijn pistool
op straat van „een Turk" gekocht.
Tijdens een ruimtereis geen
mes en vork bij de maaltijden,
maar een waterpistool. Om
gedroogd voedsel en
vruchtesap te bevochtigen.
Een vreemde verzameling,
zo'n dagrantsoen voor een
astronaut
Veel van zulke interessante
en vernuftige zaken maken
een bezoek aan het Evoluon
tot een belevenis. Voor
iedereen!
eindhoven
Toegang f 1.-
dagelijk8 10-18 uur
zondags 13-18 uur
Ruim parkeerterrein
Gerieflijk restaurant
In 1966 gesticht door Philips.
ONGEVRAAGD"
49
LA PAZ (AFP) „Wij hebben
Che Guevara niet gevraagd naar
Bolivia te komen en hebben hem
nooit de leiding van de Boliviaanse
revolutie toevertrouwd", aldus de
Boliviaanse pro-Russische commu
nistische partij in een hier uitge
geven communiqué. „Wij aanvaar
den geen bevoogding, zelfs niet van
een geniale en ervaren revolutio
nair, en nog minder het vestigen
van een supra-nationaal revolutio
nair centrum in Bolivia".
Illegaal
Dat het illegale wapenbezit in Den
Haag toeneemt, blykt uit de cijfers,
die hoofdinspecteur H. ter Hark op
tafel legde. Zo kwamen het vorig jaar
by de politie 62 tips binnen, die
in 23 gevallen 34 in beslag genomen
vuurwapens opleverden. Volgens de
heer Ter Hark komt de toeneming
voornamelijk voort uit het wegval
len van de grenzen, waardoor het een
simpele zaak wordt een vuurwapen
uit het buitenland mee te nemen.
Vooral uit België en Italië, waar
men op zeer gemakkelijke wyze aan
(ADVERTENTIE)
een vuurwapen kan komen, wordt
veel gesmokkeld.
De drie politiemannen zien voorts
dubbelspion. Maigret en met haar
thrillers en westerns als bijzonder
gevaarlyk voor bepaalde, labiele per
soonlijkheden. Zy zijn er voorstander
van, dat deze programma's wat
betreft het gebruik van vuurwa
pens en het plegen van gewelddaden
worden „bygeschaafd".
