Paraplu's als kunst?
Zang- en Muziekconcours
amicorum uit
collectie De Koning
Londense Promenade
concerten: ambitieus
Expositie Galerie Walenkamp
Interessant en charmant
Niet minder dan 31 dirigenten
]>sitie in Den Haag:
Een nieuwe sigaret met een nieuwe smaak.
25 Roxy Special sigaretten, stuk voor stuk
van ongekend kaliber.
In knalgoed pakje f 1.50.
In Boskoop
kunst'
'kaleiöos'CjOgP
PONDERDAG 27 JUNI 1968 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 1
LEIDEN Het idee.
Wanneer de kunstenaar een origineel idee heeft, werpt hij
I iij er zich op met alle creativiteit, waarover hij beschikt.
Het idee fascineert hem, het neemt volledig bezit van hem.
Zó is dat met de Fries Herman Abma, wiens expositie in de
ïalerie Walenkamp aan de Nieuwsteeg, onder auspiciën van
iet Leids Akademisch Kunstcentrum, veel te verwerken geeft.
visuele vermogens van de gemiddel
de mens uitermate beperkt zijn en
hij dus niet ziet. wat tóch wel waard
is gezien te worden. Als men tenmin
ste de dingen door de ogen van Her
man Abma beziet. Waarbij men zich
afvraagt: „Hoe is hij er in 's hemels
naam op gekomen?
Wat hij tot 17 juli te zien geeft,
zal menigeen verbazen dan wel boei
en: dat hangt van de instelling en
het observatievermogen van de be
schouwer af.
Een paraplu, wat al mogelijkheden
in een object, dat men achteloos ter
hand neemt als de regen gutst.
Wat houdt zü in?
Herman Abma toont 't u op zijn
wijze. Wonderlijk, origineel en be
vreemden is 't wél
H.
Maandag nieuwe
ontwerp grondwet
ADVERTENTIE
haar serieus nemen, men
haar al te bont vinden.
ook: doodgewone gebruiks-
als byv. een paraplu,
Abma blijkbaar in z'n hart be-
Het is nu de kunst om ande-
bewust deelgenoot te maken: van
enorme spanning en de fraaie vor-
die er van de paraplu uitgaan,
men goed toekijkt,
heeft Abma zijn paraplu's uit-
zwarte of witte, in tweevoud,
In horizontalen van zes
logische volgorde,
dof-glanzende ijzde tegen het
aluminium met een diep-
achtergr^r.'* sterk contraste
de witte muur.
maar ook halve para
met vormen die naar binneD
naar buiten gaan, die sierlijk en
in elkaar grijpen.
uitgedacht: de een
het direct aan, de ander ziet
meer in dan een vernuftige,
grap.
voor Herman Abma is het
hem moet de paraplu een fe-
yEFOt zÜn' w&fcrvan hti niet los komt.
we zo doorgaan van de
die ons omringen, fetis-
LEIDEN Wie zich voor de zeldzame en fraaie „Alba ami-
>rum", (vriendenrol of vriendenalbum) interesseert moet
ins een kijkje gaan nemen bij de charmante en exclusieve
ntoonstelling daarvan in het Haags Expositie Centrum,
oordeinde 176, Den Haag, waar een prachtige keuze uit de
irmaarde collectie van de heer J. de Könng uit Leiden, tot
juli te zien is.
w<
nd
afspr d
Paraplu's, paraplu's
(Foto LD/Holvast)
jen te maken, ligt er nog een onein
dige reeks mogelijkheden in het on
zeker verschiet.
Het is alleen zo jammer dat de
in Griekenland
ATHENE (Reuter) Vice-pre-
mier Pabtakos van Griekenland
heeft in Athene meegedeeld, dat
de regering maanoag as. het nieuwe
ontwerp voor een grondwet zal publi
ceren. ALs er geen ernstige bezwaren
van de zijde van het volk komen, zal
het ontwerp in september aan een re
ferendum worden onderworpen, zo
als door premier Papadöpoelos in
maart is aangekondigd. Op het oor
spronkelijke ontwerp, dat door 20 ju
risten is opgesteld, zijn van verschil
lende k naenteen h alf miljoen sug
gesties voor wijzigingen ontvangen.
De regering heeft nu op basis van
deze denkbeelden haar eigen ontwerp
opgesteld.
De Griekse regering heeft dinsdag
18 politieke gevangenen vrijgelaten,
onder wie twee vrouwen. Zij zijn
sinds de militaire machtsoverneming
in april 1967 op de eilanden Jaros en
Leros vastgehouden. De vrijlating is
geschied „in overeenstemming met
de mildere regeringspolitlek" ten op
zichte van deze gevangenen en we
gens hun goede gedrag tijdens hun
gevangenschap
Maandag maakte, zoals gemeld,
vice-pismier Pattakos regerings
maatregelen bekend ter verbetering
van de omstandigheden van politieke
gevangenen, wier aantal op 2.200
wordt gesteld. Zij zullen bezoek mo
gen hebben van verwanten en meer
brieven mogen ontvangen en schrij
ven.
LONDEN Werken diq, qua karakter zo sterk uiteenlopen
als Monteverdi's „Vespers", Stockhausen's „Kontakte" en Kurt
Weill's Zeven Doodzonden", staan op het programma van het
74ste seizoen van Londense Promenade Concerten. Deze begin
nen 19 juli en eindigen op 14 september, en worden iedere
avond gegeven.
De aan 7H duizend mensen plaats, wordt uitgevoerd door 13 orkesten,
biedende Royal Albert Hall zal de
achtergrond zijn voor de muziek die
riant,
Alba amicorum" zijn boekjes,
0.,.|arin op verzoek van de bezitters,
u' >r vrienden en kennissen een
euk, gedichtje of zo maar een
de wens als herinnering aan de
radschap werd venneld. Soms
td die wens opgeluisterd door een
ening. aquarel enz. of werd hier-
i volstaan onder toevoeging van
naam van de tekenaar.
k oorsprong van de Alba is al
loud.
zijn waarschijnlijk voor 't eerst
Duitsland gebruikt. Volgens som-
geschiedvorsers werden
spronkelijk door de edelen ge
likt om hun adellijke afkomst te
ijzen, hetgeen o.a. nodig was als
de steekspelen wilde bijwonen,
rtoe moesten dan schriftelijke ge-
tenissen worden gegeven door
neens tot de ridderstand beho-
de personen. Deze werden dan in
Stammbuch (Album) vermeld
afbeelding van de geslachtswa-
naamtekeningen enz. In latere
noemf d® bloeitijd van de Alba valt
de 16de en 17de eeuw werden
listrati dikwijls gebruikt om zich bij ge-
den en aanzienlijken te legitdme-
op wetenschappelijke reizen in
buitenland of tijdens het ver-
aan een universiteit.
Niet alleen geleerden maakten
a i de Alba gebruik. Ook staatslie-
andere belangrijke over-
dspersonen hadden ze soms,
evenals kunst-schilders, musici, let
terkundigen, studenten enz. Latei-
kwamen ze vooral in zwang bij
jonge meisjes uit de betere kringen.
Het. is duidelijk, dat de bijdragen in
de Alba van groot belang kunnen
zijn voor onze geschiedenis. Zo bijv.
in genealogisch opzicht. De univer-
siteits- en andere bibliotheken zijn
dan ook steeds zeer geïnteresseerd
geweest in deze Alba en bezitten
hiervan soms fraaie en belangrijke
collecties (o.a. de Kon. Bibliotheek
te Den Haag en de Leidse Universi
teitsbibliotheek)
De „Alba amicorum" werden dik
wijls prachtig uitgevoerd, gebonden
marokijn leer met gouddruk,
soms beschermd door een leren cas
sette. Gedurende de 19de eeuw werd
ook veel gebruik gemaakt van uit
Duitsland afkomstige, machinaal ge
maakte kartonnen boekdoosjes met
ingestempelde afbeeldingen.
De op deze expositie getoonde Al
ba dateren allen uit de 18de en 19de
eeuw. Het is voor een particuliere
verzamelaar uiterst moeilijk en ook
een kostbare zaak Alba uit vroeger
tijd te bemachtigen.
De poëzie-albums uit grootmoe
ders tijd zijn de nabloeiers van de
eigenlijke Alba. Uit een oogpunt van
curiositeit zijn ook enkele poëzie-al
bums aan deze bezienswaardige ex
positie toegevoegd.
31 internationaal befaamde dirigen
ten, 59 instrumentale solisten, 22 ko
ren en 83 solozangers. De lijst van
dirigenten vermeldt dit jaar de na
men van Pierre Boulez. Sir John
Barbirolli. Sir William Walton. Ber
nard Haitink. Georg Solti. Colin Da-
vis en Hans Schmidt-Isserstedt.
Een van de gastorkesten, dat rooi
de eerste keer naar Groot-Brittan-
j nie komt, is het Staatsorkest van de
iU.S.S.R.; het zal niet alleen door
zijn vaste dirigent Eugene Svetla-
now worden geleid, maar ook door
I de violist David Oistrach. Liefheb-
bert van opera die tijdens hun be-
I zoeken van voorstellingen in Glynde-
bourne in z\jn verrukkelijke landelij
ke omgeving hebben genoten, zullen
de gelegenheid hebben Iets derge
lijks mee te maken.
Het gezelschap van Glyndebourne
zal twee van haar produkties van
dit seizoen aan de Prom® bijdragen
Mozart's „Tlte Seraglio" en Ca-
valli's .L'Ormindo." Het eerste con
cert wijkt in zover van de traditie
af dat het- op vrijdag wordt gegeven.
De reden is dat dit een herdenkings
concert zal zijn voor wijlen Sir Mal
colm Sargent, die meer dan 500
Promenade Concerten heeft gediri
geerd. Vernieuwingen dit jaar zijn
o.m. zondagsconcerten: dit is nodig
omdat de uitvoeringen van Berlioz's
„The Trojans" en Baclis' „Mat-
theus Passion," die beide volledig
ten gehore worden gebracht, vroeg
moeten beginnen. Er komen vier
wereldpremières: Alan Rawsthor-
ne's Concert voor twee piano's en
orkest, het Vioolconcert van Don
Banks. Tavener's „In Alium" en
Premières voor Groot-Brittannië zyn
o.m. Blacher's Cello concert en
Roger Sessions' Vierde Symfonie.
De t.v.-concerten die door Eurovisie
worden overgenomen en de pro
gramma's in de World Service van
de BBC mede in aanmerking geno
men, zullen minstens 100 miljoen
mensen naar deze concerten luiste
ren.
25 Roxy Special, een nieuwe creatie, een nieuw American blend van goeden huize van Roxy,
BOSKOOP Gisteren, op de tweede dag van het door ,.Die
Gouwe Sanghers" georganiseerde nationaal zang-, muziek- en
solistenconcours te Bbskoop is een milde regen van eerste- en
extra prijzen op de deelnemende executanten neergedaald.
Voor het behalen van een eerste prijs waren als gewoonlijk 300
punten vereist; het laagst aantal punten bedroeg 308, het hoogst
aantal 364 punten. Volgens de heer Smeets, voorzitter van
de jury is een concours te vergelijken met een examen: men
kan slagen met een gemiddelde van 6, maar ook hoger.
Welwillend oordeel
In vergelijking met andere con
coursen leek de beoordeling hier wel
zéér welwillend. De jury deelde aan
de koren uitsluitend eerste prijzen
uit. Een bezwaar achten wij. dat
door deze opvatting aan werkelijk
uitnemende prestaties te kort wordt
gedaan, zoals 's morgens die van de
fanfare UDI uit OoltgensplaatTe
recht ging de dirigentenprijs naar ka
pelmeester R. van Putten, die met
zijn 20 bekwame amateurs 364 pun
ten behaalde. Ook de zangertjes van
St. Jan de Doper uit Boskoop ver
wierven een extra prijs evenals het
vrouwenkoor Middelharnis. Tenslotte
willen we nog noemen de opmerkelij
ke instrumentale bedrevenheid van
de fluitiste Lia Knoppert, die het
drie-delige concert in D. (met drie
cadenzen) van Jos. Haydn vertolkte
en die van haar broer P C. Knop
pert. die het concert voor Tuba van
Vaughan Williams fraai van toon en
techniek blies. Voor de volledige uit
slagen zie men hieronder.
Glansrijk concert
's Avonds volgde een concert door
het Utrechts Byzantijns Koor, dat
aan het tweedaags muziekfestijn een
bijzondere vocale glans gaf en dit
tevens op waardige wijze besloot.
Genoemd koor, een voortzetting
van het theologantenkoor der Au
gustijnen in Culemborg, waarvan dr.
Antonowysz tot 1951 dirigent was, be
staat uitsluitend uit amateurs, allen
Nederlanders.
Opmerkelijk is, dat dr. Antonowysz
erin is geslaagd een typisch Slavisch
stempel te drukken op de vocalisatie.
Dit koor behoort tot de uitschieters
In zijn soort. Als ensemble heeft het
een grote stembeheersing. hoewel uit
soli bleek, dat althans deze stemmen
niet geheel vrij zaten. De soil klon
ken dan ook te gutturaal. Over de
voordracht valt niets dan goeds te
zeggen. In de overgangsdynamiek
glijdt het koor met groot gemak van
een bronzen forte naar het uiterste
pianissimo. Dit maakt het luisteren
tot een boe iende aangelegenheid. Het
eerste programmadeel bevatte uit
sluitend liturgische- en religieuze mu-
riek, waarvan wy met bijzondere
waardering willen noemen A. Hna-
tyschyns „Oce Nasi" (Onze Vader),
voorts het prachtige pianissimo in
,Ize Cherwymyi" (Cherubijnenga-
zang uit de liturgie) van Bortniansky
en Ektenie Litanie, waarin geso-
lieerd werd op reciteertoon door o.a.
een zeer diepe bas.
1 Wa* het succes hier dan al groot
te noemen, na de pauze steeg de ver
rassing van de volle Florida-zaal met
de minuut door het programma van
j volksliederen in de Oekrainische taal,
die veelal luimig verhalend waren en
suggestief wedden vertolkt. Boskoop
1 toonde zich voor dit qua kleding ook
schilderachtige optreden zeer erken
telijk.
A.I.
De uitslagen luiden: 1ste afd. Ge
mengde Koren: Gem. koor „Oefe
ning en ontspanning", Molenaars
graaf-Brandwijk, 312 p; Afd. Uitmun
tendheid Gemengde Koren: Gem.
koor „Nieuw Leven". Schelluinen,
308 p; Superieure afd. Gemengde
Het Utrechts Byzantijns
Koor, dat gisteravond glansrijke
medewerking verleende aan het
Zang- en Muziekconcours te Bos
koop.
(Foto Leldsch Dagblad»
Koren: Chr. gem. zangver.
gezindheid", Oud-Alblas. 326 p; Era
afd. Dameskoren: Chr. d&maakocv
„Hosanna", Ameide. 331 p; 1ste UX
Gemengde Koren: Gem. koor „Gid
sen burg", Giessenburg, 323 p; 2d*
afd. Fanfare: Fanfare „UDI". Oolt
gensplaat. 364 p; Ere afd. Gemengd*
Koren: Chr. zangver. „Sursum Cor-
da". Anna Paulowna. 321 p; Her*,
Kerkkoor Hoornaar, 313 p; Afd. Uit-
muntendheid Gemengde Koren: Chr.
gem. koor „De Lofstem". Jaarsveld,
308 p; Ere afd. Dameskoren: Chr.
dameskoor „Zang veredelt", Loenen
a'd Vecht, 338 p; Superieure afd. Ge-
mengde Koren: Gem. zangver. „Har-
imonie", Loenen (Vel.) 328 p; Gem.
'koor „Exceldior". Monster, 344 p;
Ere afd. Dameskoren: Dameskoog
„Ons Koortje", Middelharnis, 358 pt
Afd. Bekroonde Kinderkoren: Kna
penkoor „Zangertjes van St. Jan d*
Doper" Boskoop. 334 p.: Afd. Uit
muntendheid Dameskoren: Dames
koor „Sine Nomine". Boskoop, 348 p;
Afd. Uitmuntendheid Mannenkoren:
Mannenkoor „Apollo", Soest, 342 p;
Mannenkoor „Eendracht maakt
macht s'Gravenzande, 345 p„
