De vrouw
(van vroeger en nu)
ten voeten uit
TAPIJT
GELBE ROSE
INTERNATIONAAL ARCHIEF
VOOR DE VROUWENBEWEGING
MFRICAN CORNED BEEF CASSEROLE
Nicotine-baby
1 ogli u rtsu rprise
ACHTDUIZEND BOEKEN
OUD EN NIEUW
VOOR BAD OF DOUCHE
ZATERDAG 4 MEI 1968
LD E\TER
Een kleuterleidster komt materiaal lenen
voor het maken van een scriptie. Iemand
die een lezing over het onderwerp „vrouw
en toneel" wil houden op zoek naar een
toneelstuk over de vrouwenemancipatie
(..De Zusters van Mina Kruseman).
Een lerares heeft voor een tentoonstel
ling bij het vijftigjarig bestaan van haar
school materiaal nodig met portretten
over de emancipatie van de vrouw in die
periode nodig. Een t.v.-medewerker zoekt
voor een speciale uitzending foto's over
vrouwen- en kinderarbeid.
Dit zijn enkele grepen uit het „gastenboek"
van het I.A.V., het Internationaal Archief
voor de Vrouwenbeweginggevestigd aan de
Halmaheirastraat in Amsterdam-oost, vlak
bij het Muiderpoortstation. Een groot en hol
gebouw, dat er van buiten Weinig gastvrij
uitziet, biedt sinds enkele jaren onderdak aan
het l.A.V. dat echter, naar men hoopt, binnen
niet al te lange tijd naar een van de Amster
damse grachten zal kunnen verhuizen. Bi
bliothecaresse mevrouw M. V. IJsselingvan
Benthem verwacht dat die verhuizing de be
langstelling voor en het bezoek aan het l.A.V.
wel zal stimuleren. Vooral buitenlandse gas
ten zullen dan wellicht gemakkelijker de weg
naar het archief kunnen vinden.
Die belangstelling verdient het l.A.V. dan ook wel.
Het Internationaal Archief voor de Vrouwenbe
weging is een uniek documentatiecentrum waar
eer verbluffende hoeveelheid materiaal te vinden
is over alles, wat betrekking heeft op de vrouw
en haar plaats in de samenleving. In tegenstel
ling tot wat de naam suggereert, beperkt het
l.A.V. zich niet tot „vrouwenbeweging" alleen.
Men kan zich in het archief oriënteren over de
vrouw in de maatschappij en in haar gezin, over
de buitenshuis werkende vrouw en over de rol
die zij op politiek en kunstzinnig gebied speelt
100 g (ruim 6 eetl.) boter of margarine
2 eieren
4 eetlepels melk
200 g corned beef
50 g (6 afgestreken eetl.) havermout
J 2 eetl. tarwebloem
I zout, peper, knoflook (poeder), aroma en pi-
I kante saus naar smaak
2 uien
250 g tomaten of een blikje tomatenpuree
(±70 g)
25 g (5 eetl.) geraspte kaas
ADVERTENTIE
In veel kwaliteiten, veel kleureD I
Van vreemd voordelig tot net niet
duur Leg loon t 15.— oer kamer
AFD WONINGINRICHTING
Herenstraat 77 - Tel. 24502
Het recept is bestemd voor vier personen. Be
smeer een vuurvaste schotel (±20 cm middellijn)
met de boter of margarine. Klop de eieren los
met de melk. Neem een aparte kom en maak
de comed beef hierin fijn met een vork. Voeg
de havermout, de bloem, het zout, de peper,
de knoflook (poeder), het aroma, de pikante
saus en de losgeklopte eieren toe en meng al
le ingrediënten tot een samenhangend geheel. Doe
dit mengsel in de vuurvaste schotel. Leg er
eerst een laagje fijngesnipperde uien over, daar
na de in plakjes gesneden tomaten of tomaten
puree. Strooi er tenslotte de geraspte kaas over
heen Zet het schoteltje op het rooster in de
oven. Voor het opdienen garneren met wat takjes
peterselie.
Oventijden:
In de gasoven zonder thermostaat: verwarm
de oven 10 minuten voor, zet de schotel op
het rooster boven het midden van de oven,
temper de vlammen tot klein en laat het ge
recht er ±30 minuten in staan.
In de gasoven met thermostaat: op het roos
ter boven het midden van de oven ±30 minuten
op c(Jfer 4 of 5 (het is aan te bevelen de
oven eerst 10 minuten op deze stand voor te
verwarmen)
In de elektrische oven met 2 ovenschakelaars:
Op het rooster boven het midden van de oven
±15 minuten B3-03, ±20 minuten B3-0 uit, ±10
minuten beide uit.
In de elektrische oven met temperatuurrege-
laar: Op het rooster boven het midden van
de oven ±30 minuten op 200°C (voorverwarmen op
deze temperatuur tot signaallampje uitgaat).
Dat baby „meerookt" wanneer tyden6 1
gerschap mama de sigaret niet kan la
is een feit, dat reeds lang vast staat, lm
een vrouwenarts in Sheffield, profe r
Russell, directeur van de universiteit»-
daar, cijfers verzameld en gepubliceeii
invloed van het roken tijdens de zwa|'
Hij is tot de conclusie gekomen, dat ii
duizend baby's er vier sterven tengevol||
roken door de moeder tijdens de P#;
groei in de moederschoot. Bovendien
levendgeborenen van rokende moede:
lichter en kleiner dan die van de nie
Professor Russell meent, dat een z<
van koolmonoxyde-vergiftiging ten gh
aan dit verschijnsel.
Kook 100 gram rijst met citroensC
en een halve liter melk tot een dikke
1 ei en roer de eierdooier met 1 af ges
lepel custard los. Giet dit mengsel bij
brij en kook dit even door. Klop het
stijf en spatel dit door de rijst massa,
afkoelen en meng haar daarna door
liter yoghurt. Maak haar met wat cit
basterdsuiker op smaak af. Geef er
saus (chocoladevla uit een fles iets
met 1 lepel suiker en cacao) bij.
of heeft gespeeld. Men vindt er de revolutionaire
ideeën van deze tijd in boeken van schrijfsters
als Sullerot, Freedan en Gregoire en de denk
beelden, die meer dan een eeuw geleden, toen de
vrouwenbeweging met vallen en opstaan op gang
kwam, als revolutionair golden. Kortom: „de
vrouw ten voeten uit" zoals zij in Nederland en
in andere landen leeft en heeft geleefd.
In de bibliotheek hangen portretten van pio
niersters uit de Nederlandse vrouwenbeweging
aan de wand. Het in sombere tinten geschilderde
portret van Aletta Jacobs (zie foto) kijkt neer
op planken vol boeken waarin meer dan 125 jaar
vrouwenhistorie is gebundeld. Aan de oprichting
van het l.A.V. in 1935 zijn eveneens bekende na
men uit de historie van de vrouwenbeweging ver
bonden: Rosa Manus (in de tweede wereldoorlog
omgekomen), Johanna W. A. Naber, dr. W. H.
Posthumus-Van der Goot. Op initiatief van het
J.W.C. het Jongeren Werk Comité hebben zij des
tijds het I.A.V. gesticht. Een zelfstandig documen
tatiecentrum, met als doel „het verzamelen van
boeken, brochures, archieven, tijdschriften en fo
to's die betrekking hebben op de vrouw in de sa
menleving".
„Op het ogenblik hebben we zo'n 8.000 boeken
en brochures in voorraad", vertelt de biblio
thecaresse. „Er lopen meer dan 100 verschil
lende abonnementen op binnen- en buiten
landse tijdschriften. We proberen ook vooral
ruilabonnementen te krijgen met landen
waar op het ogenblik veel verandert: Afrika,
Kom er ACHT-er
1 Draad van lamp
2. Oor van hondje
3. Snor van man
4. Cactusplant
5. Vlaggetje van schip op schilderij
6. Boterham van vrouw
7. Slinger van klok
8. Lepel in jampotje
India, ook wel eens iets uit China. Uit som
mige landen krijg je veel propagandamate
riaal, maar iveinig feitelijke gegevens".
BU het I.A.V. is men op het ogenblik druk bezig
met het samenstellen van een catalogus van de
voorradige publikaties, waarbij ook heel veel bio
grafieën zijn. Het materiaal is verdeeld in zeven
tien grote groepen: de algemene geschiedenis.de
historie van de emancipatie en van het vrouwen
kiesrecht, maatschappelijke vraagstukken en toe
standen die betrekking hebben op de vrouw, de
vrouw in het openbare leven, gezondheidszorg,
gezinszaken, onderwijs en opvoeding, om er en
kele te noemen.
„Vrouwenarbeid is een heel belangrijke groep",
zegt mevrouw IJsseling. „Er is vooral grote be
langstelling voor de onderwerpen „arbeid van de
Documentatiecentrum
voor meer dan 125 jaar
vromvenh istorie
gehuwde vrouw" en part-time werk. Voor lezin
gen en scripties over die onderwerpen worden hier
vaak gegevens gehaald. Vooral door leerlingen
van kweekscholen die een scriptie moeten maken.
De voorjaarsmaanden zijn voor ons extra druk
doordat veel soholieren in de examentijd mate
riaal voor scripties komen halen".
Het l.A.V. krijgt veel van zijn materiaal door
schenkingen. Een recente aanwinst is bijvoor
beeld een vorig jaar aangeboden archief van wij
len mevrouw mr. dr. P. M. Franken-Van Driel
die een actieve rod in de vrouwenbeweging heeft
gespeeld. „Met het aanschaffen van oude anti
quarische uitgaven is vaak veel geld gemoeid",
zegt mevrouw IJsseling. „Daarnaast moet ook het
ADVERTENTIE
Het l.A.V. (Internationaal Archief Qr
Vrouwenbeweging) in Amsterdam hi
voorraad van meer dan 8.000 boekend
chures over de vrouw en haar pla^e
samenleving: vroeger en nu, iti Nedei
daarbuiten. De bibliothecaresse
zoekers wegwijs in de verzameling fcroj
(ook telefonisch) alle gewenste inlü
uit dit unieke documentatiecentrum Pm<
eek
nieuwste er steeds zijn, zoals bij voorbeeldt
rapporten over de vrouwenarbeid. Daar r
I.A.V., altijd direct achteraan. Maar ook[vjt
perassen en documenten kunnen belang
ons zijn. We kregen onlangs een gescheö hi
van iemand die in het vooroorlogse Indi
langrijke rol in de vrouwenbeweging l£ne
speeld. Daar waren voor ons interessant
bij. Er worden veel dingen aangeboder
al hebben, maar bij oude foto's, corresjtik
en tijdsohriften kunnen waardevolle zaL.
het archief zitten". :^n
Het pad van het Internationaal ArchieL,
ruim 30 jaar van zijn bestaan niet a'
rozen gegaan. In de oorlogsjaren is hf b(
toen nog aan de Keizersgracht gevesti^ di
getroffen. Het stond als „internationale U. z
meteen op de zwarte lijst en werd in ist
al verzegeld. In mei 1945 bleek alle6 v\d.
te zijn: 2500 boeken, 1500 brochures en h 0ir
tijdschriften. Slechts vier kisten materiajerw
teruggevonden. De rest bleef spoorloos,n v
van een aantal boeken, die bij toeval fcoe
in Polen en Tsjecho-Slowakije zijn teruggen
In de Halmaheirastraat woont het I.Afr t'
één dak met het bureau van de Nefo 1
Vereniging voor Vrouwenbelangen, Vr 0n
beid en Gelijk Staatsburgerschap. „Wé. n
geen officiële binding, maar wel een refom
samenwerking", zegt de bibliothecaresse^ i
I.A.V., die maar zelden „nee" hoeft tefe n
aan bezoeksters en bezoekers, die in hf-, g(
bepaalde gegevens hopen te vinden. So$ zo
iemand een lijst van de vrouwelijke L h
den, die Nederland in '45 had. Het toevihe(
wel eens dat een lid van het R.K. Vro»el(
en een vrouwelijk bestuurslid van de PjDe,
wel gelijktijdig het archief binnenstappesjj-
over hetzelfde onderwerp te oriëntere^
werksters van de radio kwamen op zeke^y
aankloppen omdat zij, ten behoeve van
beeld, adressen wilden van dames, die z# b
strijd om het vrouwenkiesrecht hebbed-
maakt. „Dat bleek in de praktijk welF;A
moeilijke opgave te zijn", zegt mevror^
ling. bel
Zelf heeft het I.A.V. ook geschriften <lU
bied van de vrouwenbeweging gepku
korte levensbeschrijvingen over beker na
wenfiguren en het omvangrijke bcj d
moeder op dochter", het bekende
werk over de Nederlandse vrouwene
tie. Sinds 1956 wordt elk kwartaal
schrift „Endeavour, information abo
in the Netherlands" uitgegeven.
Het l.A.V. geeft ook veel telefonische in
Het is bovendien elke werkdag van 'i
tien tot 's middags vier uur geopend v
een, die zich wil verdiepen in de grot
heid materiaal, die hier in de loop
verzameld is. „Er komen hier ook I
vrouwen die hun kennis willen bijsp
weer aan het studeren zyn geslagei
mevrouw IJsseling. Voor al deze belan|
staat de deur van het l.A.V. dus i
Halmaheirastraat 30, Amsterdam-Oost j
946820.
Het luxe schuimbad tegen normale prijs
De luxe van weelderig koesterend schuim.
De luxe van flonkerende flacons.
De luxe van diep-fonkelende tinten.
En de luxe van keus uit vier betoverende
geuren en kleuren.
Voor wie prijs stelt op de luxe van een in
dividueel schuimbad is er nu Gelbe Rose.
Kies uw favoriete geur en kleur: 't roman
tische Gelbe Rose, het exquise Orchidee,
het delicate Daphne of de frisheid van
Citrus, Betaal toch de normale prijs. U
weet het nu: 't is Gelbe Rose. De nieuwe
luxe serie individuele badpreparaten van
internationaal niveau.
tube 3,95 - flacons van 6,75 tot 21,50
Gelbe Rose heeft ook crème-bad (speciaal voor droge huid),
after-bath-lotion, fijne toiletzeep en speciaal baby bad.
Gelbe Rose heet in andere landen Badegold. «S