Li
Zeer bewogen jaar voor
Koninklijke Shell-groep
Pall Mall Export
Aardgas brengt geld
in laatje bij Shell
Sliellgroep stimuleert
Nederlandse economie
Baksteen !0ï,"h,'i'lslMj,l,"s"
ontslaat
600 man
Rendement nog niet
bevredigend
PINSDAO 9 APRIL 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 19
Dit jaar weer dubbele afzet
(Van onze financiële redactie)
Het Groningse aardgas heeft verleden jaar voor het eerst
een positieve bijdrage geleverd tot het netto-resultaat van de
Koninklijke Shell-groep. In het jaarverslag wordt erop gewe
zen welke enorme bedragen er moesten worden geïnvesteerd
alvorens enig rendement kon worden verkregen. Tot eind 1967
was reeds in totaal 2,4 miljard in Nederland uitgegeven voor
de opsporing en winning van aardgas en voor het op de markt
brengen van dit gas in Nederland en omliggende landen. Nu
dit stadium eenmaal is bereikt, zal de afzet van het Groningse
gas verder stijgen. Dit zal in toenemende mate bijdragen tot
het resultaat van de groep.
De totale aflevering van aardgas
bedroeg vorig jaar ruim 7 miljard m3.
vas meer dan een verdubbeling
van de hoeveelheid van 1966. Het
overgrote deel hiervan werd in Neder
land afgezet, waar het ongeveer 15
van de energievoorziening voor zijn
rekening nam. Verwacht wordt dat de
totale afleveringen van aardgas zich
in 1968 wederom zullen verdubbelen.
De bewezen reserves in Groningen be-
;n naar huidige berekening 1.650
miljard m3.
De maximale produktiecapaciteit
,n aardgas bedraagt thans 65 min.
jn3 per dag, dat is gelijk aan de hoog
ste door dc Gasunie verwachte dag-
afname in dc afgelopen winterperiode.
Deze bedroeg in feite 62 min m3 Voor
de komende winter rekent de Gasunie
op een maximale dagafname van 110
Amerikaanse
beurzen en markten
gesloten
Ter nagedachtenis van dr. Martin
Luther King zijn in de Ver. Staten
vandaag veel beurzen en markten ge
sloten, oa. de New York Stock Ex
change, de American Stock Exchan
ge en de goederenmarkten in New
York, Chicago, Minneapolis en
Kansas bity. In de staat New York
zjjn ook de banken en de overheids
kantoren gesloten.
Ir. Starrenburg legt
zijn functie neer
Ir. W. Starrenburg, sinds 1 januari
1963 directeur van de N.V. Kon. Ned.
Petroleum Maatschappij, zal in ver
band met het bereiken van de pen-
•engerechtigde leeftijd zijn functie
30 juni 1968 neerleggen Voorge
leid wordt hem tot commissaris te
Het ligt niet in de bedoe-
/oorstel te doen tot benoe-
Iming van een nieuwe directeur der
[vennootschap.
Voorts zal aan de algemene verga
dering van aandeelhouders worden
voorgesteld mr. C. R. C. Wijckerheld
isdom, ode dit jaar aan de beurt is
als commissaris af te treden, als zo
danig te herbenoemen.
ADVERTENTIE
Ei, ei
Autotnatische eierkoker
met maatbeker
voor de juiste
hoeveelheid water.
Kookt één,
twee, drie, vier,
ja zelfs vijf
eieren tegelijk.
Hard of zacht.
Inschakeling door
druk op de
rode knop.
Uitschakeling door
thermostaat.
ttöflO
min. m3. Dc NAM-installaties zullen
hierop volledig ingesteld zijn.
In 1968 zullen de uitgaven van de
NAM in 't veld Slochteren, in de ove
rige produktiegebieden, in de explora
tie op het vasteland en uiteraard op
de Noordzee naar schatting een be
drag van f 250 miljoen vergen.
Winst per aandeel
Koninklijke Olie
De aan aandeelhouders van de
Kon. Ned. Petroleum Mij. toekomen
de winst komt overeen met f 14.35
per aandeel van f20.. nominaal te
gen f 13,45 in 1966 en f 12,75 in 1965.
Van deze winst wordt in contanten
uitgekeerd f 6,85 tegen resp. f 6,85 en
f 6,25. Er wordt maar 45,6 van de
betaalde winst uitgekeerd tegen 46,3%
en 44,6 De rest dient ter verster
king van het vermogen uiteinde het
investeringspeil te kunnen handha
ven. Het aantal uitstaande aande
len beliep op 31 december 107,2 min
stuks tegen 97,5 min in de beide ver-
gelijkingsjaren.
De totale winst van de Kon. Shell-
groep beliep 266 min pond tegen 236
min in 1966. Dit is een stijging van
12,4 Door de devaluatie komt de
stijging van de in dollars omgereken
de winst uit op 10,5 De nettewinst
van de groep bedroeg in dollars 731,5
min tegen 662,1 min in 1966.
Oliewinning uit
onze bodem
De ruwe olieproduktie van de Ne
derlandse Aardoliemaatschappij was
verleden jaar iets lager dan in 1966.
Zij bedroeg 2,3 min ton. Van de olie
winning uit onze bodem kwam bijna
64% uit de velden van West-Neder
land (de concessie Rijswijk), de rest
uit de concessie Schoonebeek. De pro
ductie kwam overeen met ca 10
van het binnenlands verbruik van
oiieprodukten in Nederland.
Als gevolg van de moeilijkheden in
het Midden-Oosten en Nigeria was
de hoeveelheid ruwe olie, die in de
raffinaderij in Pernis werd verwerkt
ca. 6% lager. De totale afleveringen
van produkten beliepen 19,4 min ton.
of ca. 14 minder dan in 1966. Om
streeks 70 van de afzet was be
stemd voor uitvoer. Verwacht wordt
dat de verwerking in 1968 nog iets
zal teruglopen.
Laatste kans
voor Vasco Mij
Dc gemeenteraad van Heerlen heeft
gisteravond met algemene stemmen
in principe besloten een bedrag van
10 miljoen gulden ter beschikking te
stellen voor de refinanciering van de
Limburgse Bouwmaatschappij, waar
in opgenomen de Vascomjj en de
Limburgse Aannemers Maatschappij.
De burgemeester, drs. F. Gijzeis,
legde er nog eens de nadruk op dat,
ondanks de vele twijfels, een even
tueel faillissement geen goed zon
doen aan de huidige situatie op de
beleggingsmarkt, terwijl een gefor
ceerde liquidatie bovendien nadelige
gevolgen zou kunnen hebben voor de
zo noodzakelijke herstruotuering van
deze streek.
Hij merkte op dat dit onherroe
pelijk de laatste kans is geweest die
de gemeente aan de Vascomij heeft
gegeven. „Wanneer op 1 juli blijkt
dat aan de door de gemeente gestelde
voorwaarden niet kan worden vol
daan, vervalt de toegezegde garantie
en zal de gemeente Heerlen verder
iedere medewerking weigeren", zo zei
hij. Voorts ziet de heer Gijzeis het
niet nodig te vinden de 10 miljoen
gulden alleen uit de Limburgse pot
te halen. Hij kondigde aan persoon
lijk naar Den Haag te zullen gaan
om de regering te vragen een aan
vullende bijdrage te verstrekken.
AD VERTEN'1"
(Van onze financiële redactie)
De Koninklijke Shell-groep levert een belangrijke bijdrage
tot de groei van de Nederlandse economie. In de periode 1958
t/m 1967 heeft de groep in ons land investeringen gedaan ten
bedrage van ruim 1.9 miljard. In 1967 alleen beliepen de uit
gaven bijna ƒ290 min. Zij hadden betrekking op de olie- en
gasproduktie, de raffinaderij, de researchcentra, de chemische
fabrieken en het verkoopapparaat.
Voor een bedrag van ruim f 2,9
miljard werd in de afgelopen 10 jaar
bij de Nederlandse industrie aan or
ders geplaatst. Ongeveer f 2,1 miljard
daarvan had betrekking op bestellin
gen voor de in Nederland werkende
maatschappijen, terwijl de rest. ca.
f 800 min., bestemd was voor de maat
schappijen in het buitenland. In deze
cijfers is nog niet begrepen een be
drag van f 440 min. aan tankschepen,
die werden opgeleverd of in aanbouw
waren bij Nederlandse werven.
Verleden jaar werd voor bijna f 380
min. besteld. Daarvan was ruim f310
raln. bestemd vóór activiteiten in ons i
land. Meer dan 17.000
eind 1967 in dienst van de groeps
maatschappijen in Nederland. Zij
ontvingen tezamen ca. f300 min. aan
lonen en salarissen, waarbtf nog f 90
min. kwam aan sociale kosten en pen
sioenbijdragen.
Door het pensioenfonds was e.Wid
1967 bijna f 1.364 min. belegd. Hier
van was ruim f 310 min. belegd in de
overheidssector, f 673 min. In lenin-
gen aan het bedrijfsleven en hy- j
potheken, f 162 min. in aandelen en
ongeveer f 82 min. in vaste eigendom-
Iedereen kan een lange sigaret maken.
Maar daar gaat het niet om. En de echte selectieve roker
weet dat Die aarzelt niet en vraagt meteen om
King Size Pall Mall Export. Want met of zonder filter.
King Size Pall Mall Export is bet edits
waarmerk van veel meer kwaliteit!
20 Pall Mall Export f.1.50
JAARVERSLAG
I
voor opslag etc.
van vis
(Van onze financiële redactie)
Voor de Koninklijke Shell-groep is 1967 een meer dan bewo
gen jaar geweest. De werkzaamheden werden in sterke mate
beïnvloed door de sluiting van het Suezkanaal en het stagneren
van de aanvoer van ruwe olie uit Nigeria, terwijl aan het einde
van het jaar de devaluatie van het pond sterling de berekenin
gen doorkruiste. Niettemin konden de nadelige gevolgen van
de ontwrichte aanvoer voor de financiële resultaten worden
ondervangen dank zij de flexibiliteit in de bedrijfsvoering van
de groep. De invloed van de devaluatie op de financiële resul
taten was nog beperkt, omdat zij slechts anderhalve maand
doorwerkte.
De nettoresultaten zijn ondanks alle moeilijkheden gestegen,
hetgeen o.a. te danken was aan grotere verkochte hoeveelhe
den, verhoogde efficiency alsmede kapitaalsuitgaven van voor
gaande jaren, die thans nieuwe bronnen van inkomsten opleve
ren of ook tot een daling van de bedrijfskosten leiden.
I groepsrendement op het geïnvesleer-
Hooere i*esui teilen If,e verm°&en w°rdi »°g aityd met be-
vredigend geacht. Het zal daarom
De meer recente zeer hoge inves- noodzakelijk zijn dc kapitaalsuitga-
teringen zullen in de e.k. jaren tot ven °P cen boog niveau te handha-
de resultaten gaan bijdragen. Het ven leneinde d« verbetering der ren-
Devaluatie-invloed
De financiële resultaten van de
groep worden in sterling uitgedrukt.
Zij zullen dan ook in 1968 in belang
rijke mate de invloed ondergaan van
de devaluatie van het pond. De ver
koop door de groepsmaatschappijen
vindt voor verreweg het grootste deel
plaats in landen die niet hebben ge
devalueerd.
Dientengevolge geven de opbreng
sten, uitgedrukt in sterling, na no
vember 1967 een aanzienlijke stijging
te zien.
Natuurlijk zal de tegenwaarde in
sterling van in niet-gedevalueerde va
luta gemaakte kosten in dezelfde ver
houding stijgen Per saldo zullen
evenwel de in sterling luidende cij
fers uitgedrukte nettoresultaten na
de devaluatie hoger zijn dan zonder
devaluatie het geval zou zijn ge
weest. In feite krijgt men daardoor
een geflatteerd beeld. De stijging van
de resultaten door devaluatieinvloed
zal dan ook voor aandeelhouders bui
ten het sterlinggebied geen reële
winstvermeerdering betekenen.
De kapitaalsuitgaven en de re
search- en opsporingskosten hebben
verleden jaar 581 min pond bedra
gen vergeleken met 642 min pond in
1966. De teruggang is ontstaan door-
dat in het voorgaande boekjaar een
aantal projecten in de verwerkings
sector gereedkwamen.
Voorts is er, doordat er betrekke
lijk weinig tankschepen werden afge
leverd, minder kapitaal in 1967 uit
gegeven. De achterstand daarin wordt
Ingelopen ln 1968, want de uitgaven
voor de tankers zijn sterk afhanke
lijk van het tijdstip van oplevering
van nieuwe schepen en van de ver
valdata der termijnbetalingen voor in
aanbouw zijnde tankers.
Maiiimoettankers
In het afgelopen jaar zag men de
eerste resultaten van 't tankerbouw
programma waarmee de giroep ruim
drie jaar geleden is begonnen. Het
zwaartepunt ligt daarbij op de bouw
van mammocttankers met een draag
vermogen van ongeveer 200.000 ton.
Schepen van deze grootte zullen ge
ruime tijd de toon aangeven. Met in
begrip van zeven, op lange termijn
gecharterde schepen van deze klas
se, zullen eind 1970 in totaal 29 tan
kers van 200.000 ton voor de groep
in de vaart zijn. Het heeft weinig
zin om schepen van nog grotere af
metingen te laten bouwen', omdat het
merendeel van de laad- en loshavens
van de Shell niet bereikbaar zijn voor
dergelijke vaartuigen.
Voor de chemische sector was 1967
een vry moeilijk jaar. In sommige
Van onze Arnhemse
correspondent»
Binnen enkele maanden zullen 600
werknemers in de Nederlandse bak
steenindustrie afvloeien. Dit is het
gevolg van de uitvoering van een sa
neringsplan. dat door de baksteenfa
brikanten is aanvaard. Volgens het
saneringsplan zal 10 procent van de
totale metselbaksteenproduktie,
d.w.z. 210 miljoen stenen per jaar,
worden gestaakt.
.Het fonds van 9 miljoen gulden, dat
hiervoor is vereist, wordt geheel bij
eengebracht door de doorwerkende
baksteenfabrieken. Voor het perso
neel van de 35 fabrieken, die geheel
of gedeeltelijk zullen sluiten, zijn de
wettelijke en cao-rechten geregeld. In
de aanvullende pensioenregeling zijn
voorzieningen voor het oudere perso
neel met lange dienstverbanden voor
bereid
sectoren waren de verkoopprijzen la-
I ger dan in 1966, hetgeen tendele ver-
band hield met liet algemene stre
ven in deze bedrijfstak om door
schaalvergroting en technologische
verbeteringen de kosten per eenheid
i produkt te verlagen. Het chemische
rbedrijf van de groep bleef zich uit-
breiden. Dc verkoopopbrengst steeg
- met 10,6 'e tot 371 min pond, het
geen 12.4 van de totale omzet van
de groep uitmaakt.
Ondanks de moeilijkheden in de
wereld-rubberindustrie bleef de ver
koop door de groep van poyisopreen,
de synthetische natuurrubber, snel
stijgen De prijzen stonden echter on
der druk.
In het kader van de maatregelen
ter verbetering van de structuur van
de Nederlandse visserij kan dit jaar
onder bepaalde voorwaarden een
overheidsbijdrage worden toegekend
voor de opslag, bewerking en verwer
king van vis. Dit blijkt uit een op
5 april 1968 in de Staatscourant ge
publiceerde beschikking van de mi
nister van Landbouw en Visserij.
De directeur-generaal van de Voed
selvoorziening en de Visseryen houdt
bij het bepalen aan wie een der
gelijke bijdrage zal worden toegekend
o.m. rekening met: 1. de doelmatig
heid van aan te schaffen apparatuur,
2. de mate. waarin deze apparatuur
voor visopslag en met name voor
het invriezen van ris en de opslag
van vis in diepgevroren toestand dan
wel voor visbewerking en/of verwer-
kig zal worden aangewend, 3. de
totale kosten van de voorgenomen
verbeteringen, 4. het na het totstand
komen van die verbeteringen te ver
wachte rendement. 5. a ader e om
standigheden, welke van invloed
kunnen zijn op de realisering van de
met het bedrag van de bijdrage be
oogde doelinden, 6. het bedrag van
de voor het toekennen van bijdragen
beschikbare middelen.
Voetbal Een lid van de voetbal-
vereniging Stolwijk is blijkens de
j „Sportkroniek" door de KNVB. in-
j gaande 3 april 1968 tot 3 april 1970
dus voor twee jaar geschorst. Te
vens is hem tijdens deze schorsing
het recht ontzegd, de terreinen en
lokalen van genoemde vereniging te
betreden, daar hij na afloop van de
op 3 maart gespeelde wedstryd Stol
wijkLisse handtastelijk is opgetre
den tegenover de scheidsrechter. Dit
heeft er toe geleid dat de arbiter
door andere toeschouwers werd ge
molesteerd.