Monitor, een onmogelijk
programma'
vileda
Extremisten schaden
aanzien van Vlamingen
AGEETH SCHERPHUIS:
CONFERENCIER
FRANS DUMEE
OVERLEDEN
Belgische verkiezingen (4)
DESIREE
WILDE STAKING
LEGT DE IERSE
INDUSTRIE LAM
VRIJDAG 29 MAART 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 5
Geen reden om
11/T •- 1**1 zender JVesel
(Van onze r.t.v.-medewerkster)
„Een vakvrouw in hart en nieren, een die het tv-vak tot in de
toppen van haar vingers heeft zitten", zo noemt men Ageeth
Scherphuis. Vanavond kunt u haar weer in een andere dan de
gebruikelijke hoedanigheid zien: als presentatrice van het Boe
kenbal. Geen toevalligheid: kastenval boeken prijken langs de
wanden van haar stille, oude huis, ergens aan de rand van
Amsterdam verder boeken op tafel, boeken op het bureau
tje, boeken waar je maar kijkt.
Ze loopt al weer een respectabel
aantal jaren mee in het televisiebe
drijf: elf, om precies te zijn. Jaren
waarin ze van alles gedaan heeft:
omroepen, programma's presenteren
en eigen programma's leiden, zoals
„Monitor" bijvoorbeeld. Ze begon bij
de AVRO. bleef daar erg lang han
gen en zit nu al weer twee jaar bij
de NTS. Af en toe hoorde men het
gerucht opduiken, dat ze er defini
tief mee zou ophouden, maar dat is
nooit gebeurd. ,.Dat heb ik ook nooit
beweerd. Ik heb wel gezegd dat ik
met omroepen wilde ophouden, want
dat begint op den duur te vervelen.
Maar ophouden met wat ik doe?
Nee, niet graag. Af en, toe verlang
ik nog wel eens terug naar de nor
male journalistiek dat is voor mij
nog steeds het allerleukste, maar
dat vak is zo moeilijk te combineren
met een man, een kind en een huis"
Drie jaar heeft ze bij de krant ge
werkt. Ze begon er als redactie-se
cretaresse, die o.a. de regelprijs voor
correspondenten moest uitrekenen
„Nou ja, dat liep natuurlijk finaal
in het honderd. Maar al spoedig
vroeg ik een stukje te mogen schrij
ven. Enfin, dat mocht dan op een
dag. Op een toren zou een nieuw
haantje gezet worden en daar moest
ik dan maar eens wat van maken.
Ik vergeet het nooit wat ik toen
dacht: Ageeth, dit is je kans. Ik
vergat al mijn hoogtevrees, klom
meè op de toren via enge laddertjes,
want ik moest toch zo nodig
Inmiddels verzamelde zich beneoen
een' nieuwsgierige menigte om naar
dat malle mens boven te kijken en
een mannetje was zo slim en belae
de Typhoon, mijn krant op: zo van
„Dïiar zit een gek mens op de to
ren" De redactie liep uit, zag mij
daiir waaghalzerig aan de gang en
toen zei mijn baas: „Vooruit kind,
als. je er dan zoveel voor over hebt,
wotdt dan maar journaliste
li&ter kwiam Ageeth bij de AVRO
terecht als t.v.-omroepster en nu is
alweer 'geruime tijd by de NTS
Monitor
„Bij de NTS werken is best, maar
„Monitor" is een onmogelijk pro
gramma. Je hebt een niet te be
spelen publiek, van twee tot tach
tig jaar. En ze willen allemaal iets
vobr zichzelf de een dit, de an
der dat. Daar kan je gewoon met
de beste wjl van de wereld niet aan
vol'doen. Zit je 's avonds met een
programma, dan heb je in de eerste
plaats 'n wat geselecteerder pubhek
en in de tweede plaats heb je als
publiek nog altijd de uitwijkmoge
lijkheid naar het andere net. Maar
op zondagmiddag, vooral als het re-
gi A;t en de stemming druilerig is,
oi at met oma het verplichte kop
je offie gedronken is, willen de
ine en alleen maar geamuseerd
worlden. Televisie moet dan de stem
ming weer op peil brengen en dat
kujinen wij niet Zo'n formule bestaat
eenvoudig niet. Mijn belangstelling
gaat bovendien niet uit naar amu
sement: de didactische functie van
de tv vind ik veel belangrijker. Ver
maken moet je jezelf en kan je dat
niet, dan is het droevig met je ge
steld. Volgend seizoen hoop ik iets
's avonds t« kunnen brengen".
Ageeth Scherphuis, die al zolang
met haar vriendelijke gezient op dr
tv verschijnt, heeft zij eigenlijk
geen last van herkenning?
„Och, ik heb mijn leven er aan
aangepast. Ik ga niet op zaterdag
ochtend winkelen in de Bijenkorf
ik reis ook niet per trein, maar
rustig in het autootje. Met zonne
bril op, nauwelijks opgemaakt en
met m'n haren in een staartje Een
veel grotere ramp is de telefoon.
Mensen die me om raad vragen,
mensen die bij de t.v. willen en dat
kan ik me wel voorstellen, maar ze
hebbert er geen idee van wat t.v. is.
Het is niet zo maar een tektstje op
zegden, maar er erg veel voor opzij
zetten en hard werken".
Volwassen
Is er veel veranderd in haar t.v.-
jaren?
„Ontstellend veel. Er is een hele
doorbraak gekomen. Waar je vroeger
niet over kon praten, is nu normaal.
De hele mentaliteit is vooruit ge
gaan. De t.v. is ook volwassen ge
worden. Toen ik begon was het
aanrommelen nu is het een lo
pend bedrijf. Voor de radio geldt dat
in zekere zin ook: toen ik in „Avrofi-
the" samen met Hedda van Gennep,
begon te praten over onderwerpen
als „masturbatie",, de pil, vrouwen
gevangenissen. was dat schokkend
en baanbrekend. Nu is het gewoon.
De televisie vooral heeft veel goeds
gedaan en ik geloof clot program
ma's als „Zo is het" daar erg aan
hebben meegewerkt".
naar de Duitse televisie gekeken. Het
is een hardnekkig vooroordeel dat
dit wel zo zou zijn en sommige re
gionale bladen gebruiken het om de
Nederlandse televisie te kunnen ver
wijten dat niet genoeg aandacht aan
de regio wordt besteed. Als de con
clusie van drs. P. M. Hendriksen van
de sociale dienst van de NTS. Een
conclusie die hij gisteren trok tij
dens het Duits-Nederlandse televi
siecongres. dat in Nijmegen gehou
den wordt.
Drs. Hendriksen baseerde zijn be
weringen onder andere op een Into-
martrapport vari vorig jaar. waaruit
bleek dat 41 procent van alle Neder
landse televisiebezitters .Duitsland l
kan ontvangen en 32 procent Duits
land 2. Toch kijkt gemiddeld niet
meer dan viër tot vijf procent naai
de Duitse programma's.
De NTS-socioloog zag geen enkele
.reden om de nieuwe Duitse televi
siezender Wesel, die binnenkort in
gebruik komt en een groot bereik
ook in Nederland heeft, naar ons
land toe af te schermen.
Toon Hermans
in september
naar Canada
Toon Hermans begint zijn Noord-
amerikaanse toemee op 19 septem
ber in Toronto, Canada, en zal daar
na tot 3 oktober een aantal nog niet
bekende andere engagementen in
Canada vervullen. Dit is door Her
mans Newyorkse impresario Klaus
Kolmar bekendgemaakt. De Neder
landse cabaretier zal daarna in de
Verenigde-Staten* buiten New York
een aantal voorstellingen geven. Na
een pauze van enkele weken zou da.i
de eenmansshow in New York moe
ten volgen.'Kolmar is bezig dit te
verwezenlijken, maar over deze grote
stap naar Broadway is nog niets de
finitiefs bekend
Na André Carreli heeft de klein- j
kunstwereld opnieuw een conferen-1
der van de oudere garde verloren
Woensdag is Frans Dumee (58), ter
wijl hij op weg was van zijn kinde
ren naar zijn woonplaats Uden N.
Br.) aan een hersenbloeding over
leden.
Dumee brad reeds ver voor de oor
log- op, maar zijn grootste bekend
heid kreeg hij door zijn optreden in
AVRO's „Bonte dinsdagavondtrein"
en door zijn reizen met zijn eigen
cabaretgezelschap. Hij maakte ook
deel uit van de groep artiesten, die
in Nieuw-Guinea voor de militairen
optrad. De laatste jaren werkte hij
nog maar weinig.
De Engelse actrice Susan en actrices die aan de Saga heb-
Hampshire 7Fleur in de Forsyte ben meegewerkt, worden gehul-
Saga) komt op 4 april naar Aals- I digd.
neer. In haar zullen alle acteurs 1
(Van onze Brusselse correspondent)
Enkele dagen achtereen hebben de
t.v.-kijkers in de omgeving van Ant
werpen tussen de laatste niemvsbe-
richten door een storende radiozen
der met verkiezingspropaganda voor
de Volksunie gehoord. Het was maar
een kort zinnetje: „zeker is zeker,
stem Vlaams, stem Volksunie lijst 2".
Peilingen wezen uit dat die interrup
ties moesten komen van een rijdende
zender en in de nacht van zaterdag
op zondag hield de politie van Ber-
chem, een voorstad van Antwerpen,
Inderdaad een vrachtautootje aan
met zes propagandisten van de
Volksunie Twee va nehn bleken in
het bezit van draagbare zendertjes, j
op de andere vond men ijzeren sta-
ven die met rubber en leer waren
omwonden met aan het uiteinde gro-
te spijkers. Ook waren er handschoe-
nen met aan de buitenkant zulke
ijzeren stekels.
Het aanhouden van een dergelijk
stel lieden wordt toch door de meeste
weldenkende Vlamingen en ook door
de Walen weer gezien als een nieuw
bewüs van het extremisme, dat de
Volksunie (die tot nu toe 20 zetels
In de Kamer heeft bezet) aankleeft.
Het zijn deze extremistische Vla
mingen die er sedert de oprichting
in 1954 van de Vlaams-nationale
partij, waarvan het programma een
duidelijk federalistische tendens
heeft, met hun aanhang reeds vijf
keer in zijn geslaagd een Belgische
regering ten val te brengen door de
straat op te trekken. En die betogin
gen roepen dan hardhandige repre
sailles van de rijkswacht op wegens
de heftigheid waarmee wordt getoogd.
Dit laatste heeft men inderdaad vele
malen kunnen constateren.
De betogende Belg de Vlaming
In het bijzonder ontziet het goed
van een ander niet en het is dan
ook niet verwonderlijk dat de mate
riële schade, die de relletjes van de
laatste veertien jaar ten gevolge heb
ben gehad, op zo'n miljard gulden
wordt geschat.
Geen van de politieke partijen, ook
niet de grotendeels Vlaamse Chris
telijke Volkspartij, neemt zulke ex
treme betogers onder haar hoede, al
worden zij door de CVP niet in dui
delijke taal gedesavoueerd Maar de
Vlaamse Volksunie staal direct klaar
met de benaming „martelaar" wan
neer er een slachtoffer valt onder
de betogers.
De Volksunie heeft nooit ontkend
en dat is een andere oorzaak van
haar slechte reputatie bij de gematig
den dat zij oud-SS-ers en andere
Vlamingen die vanwege him houding
tijdens de oorlog na de bevrijding wa
ren veroordeeld, onder haar leden
heeft. Het argument waarmee de lei
ding op vragen antwoordt: de Justi
tie van het land heeft zijn werk ge
daan, dan hebben wij geen behoefte
aan een nieuw oordeel.
Evenmin heeft de Volksunie zich
gedistanoieerd van de Vlaamse mi
litanten organisatie een soort vrij
willige Vlaamse knokploeg onder
i leiding van een zekere Maes. Deze
organisatie erkent, zij het niet. hele
maal ronduit, antisemitische en fas
cistische sympathieën te hebben.
Haar leden heeft men totnuboe steeds
wanneer ei- opstootjes of betogingen
waren, die de Vlaamse zaak moesten
helpen verdedigen, onder de herrie
makers aangetroffen.
Het is algemeen bekend dat zij bij
de rellen in Leuven de laatste jaren
steeds naar die stad zijn getrokken
om zich tussen de studenten te men
gen.
Liberalen en socialisten hebben de
Volksunie altijd haar „rechtse"
strekking verweten. Nog dezer da
gen heeft de voorzitter van de libera
le P.V.V. een aantal betogers van die
Volksunie (samengekomen voor het
gebouw van de Belgische radio en
t.v. om meer zendtijd voor haar po
litiek te eisen), in het openbaar het
scheldwoord „fascisten" naar het
hoofd geslingerd. Daarop heeft de
voorzitter van de Volksunie direct
een klacht wegens belediging inge
diend. Zoiets is overigens al tiental
len malen gebeurd, meestal hoort
men er later niets meer van.
Waals extremisme
Natuurlijk heeft de Volksunie niet
het monopolie van relletjes. Andere
extremistische bewegingen als de
„Union de la gauche socialiste" of
de „Parti Wallon des travailleurs"
zou men in Wallonië haar linkse te
genhangers kunnen noemen. Beide
*jjn echter veel kleiner (ieder één
zetel in de kameé). Hetzelfde geldt
voor de gesplitste communistische
partij (in totaal ijijf zetels) die zich
bij betogingen vaak ook niet onbe
tuigd Iaat.
Waarnemers hebben vaak gezocht
naar oorsprong en vooral geestelijke
achtergrond van het Belgische ex
tremisme. Voor zover het de 'Vlamin
gen betreft, luidt de conclusie mees
tal: jaren van achteruitzetting door
Frans-sprekenden, reactie op na twee
oorlogen ondergane straffen wegens
(voor een deel idealistische) collabo
ratie, minderwaardigheidsgevoel te
genover het andere volksdeel en
angst dat met grote moeite en strijd
verworven rechten verloren zullen
gaan. Voor wat betreft de Walen ver
schillen de motieven niet veel, zij het
dat die weinig of niet hebben gec*
boreard.
Soeliarto in Japan
Generaal Socharto, de nieuwe pre
sident van Indonesië, is vandaag in
Tokio aangekomen, waar hem een
enthousiaste ontvangst ten deel viel
van de zijde van keizer Hirohito en
een menigte van 5000 met vlaggetjes
zwaaiende Indonesiërs en Japanners.
De 46-jarige president glimlachte
en zwaaide naar de aanwezigen in de
afgeschoten ruimte voor het publiek
op het vliegveld en de autoriteiten
aan de voet van de vliegtuigtrap.
Het vijfdaagse bezoek van Soeharto
aan Japan, dat bedoeld is om steun
te vinden, is het eerste dat hij aan
het buitenland brengt na in 1965 aan
de macht gekomen te zijn.
ADVERTENTIE
Nu ook een
superieure
DWEIL
van V I
Boe mes aan de grote
prijsvraag an win 1000 gulden I
Daalname formulier bij
uw winkelier I
ADVERTENTIE
VERLOVINGSRINGEN
klassieke en moderne modellen
Wij hebben reeds ringen vanaf
f 49.75 p. p.
Op het graveren kunt wachten er
zonder prijsverhoging.
Levenslange schriftelijke garantie
F. W. FLESSEN
De Ierse industrie is gisteren tot
stilstand gekomen op de derde dag
van e«n wilde staking van 2000 werk
nemers bü de elektriciteitscentrales.
De bedrijfsleidingen van fabrieken
die geen gehoor hadden gegeven aan
een beroep van de regering om de
machines vrijwillig uit te schakelen,
kregen gisteren de mededeling, dat
de stroom zou worden afgesloten:
180.000 werknemers zün zonder werk
gekomen, d-w.z. bijna een vijfde van
de gehele in het arbeidsproces inge
schakelde bevolking.
De industrie schat het verlies op
tientallen miljoenen guldens. De sta
kers, half- en ongeschoolde employés
eisen een loonsysteem dat in opbouw
overeenkomt, met dat. van de ge
schoolde werknemers.
De regering deelde mee niet te
kunnen garanderen dat het werk in
de ziekenhuizen en essentiële openba
re bedrijven normaal zal doorgaan
De mensen staan in de rij voor brood
en bakkersprodukten daar de brood
fabrieken en bakkerijen zijn gesloten.
De staking is dinsdag spoedig na
het uitbreken onwettig verklaard
door de regering, die de politie spe
ciale bevoegdheden gaf om postende
stakers te arresteren.
10.50 uur
NEDERLAND 2
8.00 uur
9.10 uur
10.15 i
10.20
10.25 i
KRO
Pipo de clown (NTS)
Nieuws (NTS)
Waauwü!
Telixer
Journaal en weeroverzicht (NTS)
Bonanza; kleur
Brandpunt
Namen die je nooit vergeet
Laatste nieuws (NTS)
Sluiting
VARA
Pipo de clown (NTS)
Nieuws (NTS)
Week journaal voor slechthorenden (NTS)
Open oog(NTS)
Journaal en weeroverzicht (NTS)
Achter het nieuws
Coronation Street
Uitgerekend
Laatste nieuws (NTS)
Het Boekenbal (NTS)
Sluiting
UIT HET RADIOPROGRAMMA:
Hilversum 1
8.30 uur Rosa; detective-hoorspel
10.40 uur All in
Hilversum 2
8.00 uur Jazz uit B 14. Rotterdam
9.00 uur Bracha Eden en Alexander Tamir
en epateren
SS 'v -
'Een avond uit'
Heel Nederland zette zich gis
teren schrap toen Pinter weer
met zijn klompvoeten de huiska
mer binnenstapte, want men
herinnerde zich nog goed hoe
veel schrik en ontsteltenis hij
met „De thuiskomst" had ge
zaaid. Geen „sensatie" dit keer,
een rustige Pinter, geen ruwe
taal, geen rauwe situaties in
„Een avond uit".
„Een avond uit" werd als tele
visiespel geschreven, dat wil zeg
gen dat Pinter zich ervan be
wust is geweest dat het geen spel
moest zijn voor „geschoolde"
schouwburgbezoekers, zoals Ilse
Wessel het zei. De situatie was
simpel. De zoon (opmerkelijk en
bovendien goed gespeeld door
Jaap Wieringa, zit geducht on
der de liefderijke plak van zijn
moeder, een weduwe die als een
kloek boven op haar jongen zit.
De „moeder" van Annie Leen-
ders was goed, maar af en toe te
vlak, verder bewonderden wjj
vooral het gemak en de bewe
gingsvrijheid van Willem Nijholt.
Geen 100 afvallige abonnees dit
maal, maar voor dit spel ook
geen 10.000 nieuwe fans voor
Pinter!
Trinus Riemersma
„Lou de palingboer" overleden,
verrassende resultaten van de
Telegra&f-enquête, maar de ac
tualiteitenrubrieken wikkelden
rustig af wat zij eergisteren al
van plan waren. Wij keken met
veel plezier naar het portret dat
de CVK/IKOR schetste van de
Friese schrijver Trinus Riemers
ma, auteur van de romans „Fe-
briek" en „De verwoesting van
Leeuwarden", verder vooral be
kend als weggewerkte onderwij
zer aan een christelijke lagere
school. Germaine Groenier in
terviewde niet alleen hem, maar
ook ettelijke Friezen, wat ze
charmant en met grote vasthou
dendheid deed. al moet zij er
zich voor hoeden haar vragen
met ingebouwd antwoord te stel
len, .Buiten Friesland ben ik
helemaal niets", zei Riemersma,
op haar vraag of hij zichzelf een
groot schrijver achtte. Zijn
dorpsgenoten XGrouw) prezen
hem als meester, maar stonden
toch bedenkelijk tegenover de
teneur van zijn boeken, wat nog
het Üest werd uitgedrukt dooi
de vrouw die zei: ,Ik vind ze
soms een beetje smerig, hij be
schrijft het precies zoals het
Herman Krebbers en
mevr. Wayen berg
Voor de talloze muziekliefheb
bers een buitengewoon interes
sant gesprek van Willem Duys
met Herman Krebbers, Danielle
Dechenne en de moeder van de
pianist Daniel Wayenberg over
de concerttournée van de eerste
twee door Rusland, die voor hen
bot een groots succes uitgroeide.
De nog immer buitengewoon vi
tale mevrouw Wayenberg, een
ex-Russische en een musicienne
van formaat, had héél wat te
vertellen over haar jeugd in
Rusland waar zij met de aller
grootste musici omging, in het
bijzonder met haar leermeester
Leopold Auer, een „begrip".
De gesprekken werden opge
luisterd door prachtig spel van
het duo Krebbers Dechenne,
een verrukking op zichzelf! o.a.
Beebhovens „Friihlingsonate".
Wij hopen, dat mevrouw
Wayenberg nog eens op het
beeldscherm komt. want het
komt ons voor dat zij nog uit een
macht van bijzondere herinne
ringen kan putten.
Dit was nu eindelijk eens een
cultureel hoogtepunt in de t.v.-
uitzendingm!
NRU13.00 Vliegende schijven:
NCRV; 18.00 Stereo: Lichte gr.muz
8.19 Ultz. van de K.V.P. Kaarten op
afel. een uitz. over politieke zaken die
Ie aandacht verdienen. 18.30 Nws en
/eerpraatje. 18.46 Act. 19.00 T(w)lene-
de jeugd.
i 2. 298 m.
19.50 Uit: licht
19.40 Wereldpanoj
gevar. muz.progr. 20.30 1
hoorspel. TROS: 22. C"
22.30 Nws 22.40 Al]
23.55-24.00 Nws.
Hilversum 2. 298 m.
VPRO: 18.00 Nws. 18.16 Ber. 18.20
De Vrye Gedachte: Het satansgeloof,
lezing. 18.30 Hee: progr.
1. 19.00 Jazzrondc
d en zijn intellec
9.30 Nws. 19.35 Criteriuir
Kunst nader beschouwd. 20.00 Jazz
kwartet. VARA: 21.00 Stereo: Piano
duo: klass. en mod. muz. 22.30 Nws.
22.40 Act, 22.55 Prettig weekend: licht
pl.'progr. 23.5524.00 Nws.
GRAMMOFOONPLATEN-
PROGRAMMA
(Over de 4e ïyn) van 18-20 uur.
d.I.v. Willi Boskovsky.
progr. 10.30 Werk-
8.15 Z.O. 135:
geven en nemenrubriel
arbeidsverhoudingen. 10.50 Wegwijs:
zangsol. 12.10 Betalen
VARA-Vana. 13.15 Tijd i
KRO: 9.00 Nws. 9.02 DJinn- gevar.
progr. (10.00 en 11.00 Nws.) NRU:
12.00 Nws. 12.03 Chansons NCRV:
13.00 Nws. 13.03 Licht instr. sextet en
sol. 13.30 Zuidzee-serenade. 14.00 Nws.
03 Tjwieneramamagazine
.00 Nws. 15.03 Halte: progr,
Igers. 15.30 Country en Wes-
16.00 Nws. 16.03 Act 16.07
Lorenzo da Ponte. Ces
(Don Ottavio);
>nna El-
,-lasetto)
Koor van de Weense Staatsopera; Phil
Lisa della Cs
vira); Fernando Corena,
lo). Walter Berry, bariton (Masëtto);
Wenen; Diri-
t ZATERDAG 30 MA
woord. 7.15 Pianorecital (gr.)
muz. 7.30 Nws 7.32 Act. 7.45
Cello en piano: klass.
r.)8.30 Nws. 8.32
de oeki
listenkamer: n
KRO: 12.00 Stereo Country and Wes-
NTS: 13.30-15,00 Teleac (herb v.
zondag 24 maart Jl.) 16.00 Nws In 't
kort. TROS: 16.01-17.30 Voor de kin
deren. NTS: 18.50 Pipo de clown. NTS:
19.00 Journ. TROS: 19.06 Mr. Ed The
songwriter. TV-feullleton 19.30 In kl
Mr. Terrific: De gefopte spion. TV-
feullleton. NTS: 20.00 Journ. TROS:
20.20 Carrouselamusementsprogr.
21.50 Danger Man: Ik heb allen maar
sherry in huls. TV-feuilleton NTS:
22.55-23.00 Journ.
NTS: 18.50 Pipo de
i provincies. NTS: 20.00 Jouri
tweelingen. 22.00 Peyton
De politie Place, TV-feuilleton. NTS: 22.25-22.30