ueuw Béjart-schouwspel
Pastoor
missen
houdt 'zwarte'
in noodkerk
Droom-biografie
van Baudelaire
kunst
Concert
Hazerswoude
Felle demonstraties
in Limburg
AANGRIJPEND BEELD VAN
AFGESTOMPTE SAMENLEVING
Boutens-expositie in
Middelburg geopend
Shell verplaatst een
booreiland naar het
Nederlandse gebied
,AG 11 MAART 1968
LEIDSCH DAGBLAD
echts even iverkelijke danskunst
(Van onze Brusselse correspondent)
jt „Ballet van de XXste eeuw" is met een nieuw „schouw-
1 van Maurice Béjart gekomen, waarvan de première is
ven t.g.v. de opening van Malraux' „Maison de la culture"
«noble. Thans gaat de serie voorstellingen in het Brusselse
nklijke Circus. Het ballet heet „Baudelaire" en het is, zo-
éjart heeft geschreven: „een droombiografie van de dich-
geboren uit enige beelden: zijn liefde voor de vrouwen,
verdovende middelen, voor de muziek en voor droom,
liefde voor de liefde en zijn haat tegen de middelmatigheid
banaliteit van onze kleine, bekrompen leventjes en het
burger-schaamtegevoel, waarin de ware poëzie wordt
etigd door het geld en de ij delheid".
f
li een visie op de auteur van
du mal" en van „Pau-
e", welk laatste werk
hem nog kwalijk nemen,
it die opvatting voor reke-
Béjart laten en vragen in
hü in het realiseren van
op de dichter en zijn
werk gebaseerd schouwspel
jd. Daarbij bemerkt de be-
jvan het immense Koninklijke
(3500 plaatsen), dat ook bij
uwe ballet-schouwspel even-
d" de Béjart-stijl op een of
wijze ondanks krampachtige
n „in" te Wijven, gaat ver
en zelfs wat teleurstellen.
Irriterend
natuurlijk niet helemaal re-
eerst heelt Bejart in het mo-
lallet veel vernieuwd en ver-
Thans zegt de bezoeker: „Ik
allemaal al eens gezien. Het
Btzelfde. Waarmee aan in kri-
pzicht Béjart het slachtoffer
irden van zijn eigen grote en
ikende vernieuwingen. Daar-
kan men aanvoeren, dat hij
ad stil staat, zij het op hoog
is tenslotte noch in decor
uums, noch in de rommelige
ri van Wagner, Debussy, Ha
lken en gerikketik van Oos-
gwerk, welke Béjart zelf op
nband heeft samengepiakt,
de danspersonages iets dat
ndat het ons iets vertelt, ons
Het om en door eikaars
teen kruipen van de danspa-
wel vrouw met vrouw, man
n, als man met vrouw), het
van versregels, het slaken
we kreten, net gekronkei van
atie hebben we bij Béjart al
ijls gezien, dat het gaat iiTi-
u ook „Baudelaire" zo „ver
te krijgen.
Ontluistering
fan de vrouw
ilijft er dan nog?
met psychedelische lijnen in
-stijl beschilderd podium,
zeven in zwarte Mao-jassen
Baudelairs één dichter en
even en opvattingen verbeel-
fjjf danseressen personifiëren
vrouw en rondom die paren
en soort bende van hippies,
n vooral de vrouwen door Bé-
uitgedost op een wijze die de
vrouwenhater hem niet zou
ten. Die manier van kleden
chien maar een détail, maar
ekenend voor de „stijl-Béjart"
ker bestaat en dat toont zijn
ontluistering van de
ten koste van de man en het
d verwerken van als „mo-
aangevoelde motieven in een
hernieuwde poging van deze
lijn.
Is echter alleen van deze tijd,
men hem ziet i.v.m. verle-
toekomst.
Vastgelopen
mis: wat blijft dan nog als
veel, anderhalf uur pantoml-
K af en toe een paar minuten
Zeven keer de dichter
werkelijke dankunst. Het ls best mo
gelijk, dat het altijd nog beter is dan
veel van hetgeen men in Europa aan
balelt kan zien, maar wij geloven van
niet. Béjart is hopeloos vastgelopen
in zijn eigen stijl en nu blijkt dat
wanneer die stijl wordt ontdaan van
veel uiterlijkheden, er niet veel over
blijft.
Het gerucht gaat al maanden, dat
Béjart de leiding van het ballet van
de Parijse Opera op zich zal gaan ne
men. Hij is er inderdaad ryp voor.
Voor het museum van de twintigste
eeuw.
Concours
Harmonie-F anf are
te Arnhem
(Vaai onze correspondent)
Musis-Sacrum te Arnhem is zaterdag
het toneel geweest van 'n ruim 7 uur
durende muzikale strijd tussen 20
harmonie- en fanfaregezelschappen
binnen het kader van het 10de top-
concours van de Kon. Ned. Federa
tie van Harmonie- en fanfaregezel
schappen.
Van de 10 deelnemende korpsen
lil de sectie „Fanfare" kwam als
eerste uit de bus „Ons Genoegen"
uit Hattem. In de sectie „Harmonie"
musiceerde de Kon. Harmonie
„Oefening en Uitspanning" uit Beek
en Donk zich met groot vertoon
van kunnen naar de eerste plaats.
Het behaalde maar liefst 175 punten.
5 punten beneden het maximaal
haalbare, wat nog nooit een korps
vóór haar presteerde!
Onder auspiciën van de Culturele
Commissie Hazerswoude wordt vrij
dag 29 maart een concert gegeven
door het West Nederlands Symphonie
Orkest o.l.v. Sam Swaap in het Ge
meentehuis aan het Frederik v. Ee
denplein te Hazerswoude- Rijndijk.
Uitgevoerd worden werken van Mo
zart, Beethoven, Schubert en Bizet,
Soliste is de zangeres Judith de Li
ma.
Crucifix van El
Greco gestolen
Vrijdag is een 60 om. grote cruci
fix, dile van de hand zou zijn van
de Spaanse kunstenaar El Greco, ge
stolen uit het Trappistenklooster in
Red Bluff, Califomië, terwijl de mon
niken de mis bijwoonden.
De waarde van de crucifix wordt
geschat op 20.000 dollar. De politie
meent een spoor van de dader te
hebben
Liefde tussen man en vrouw
doopsel van de enige dagen oud®
gastarbeidersdochter Bianca Fiala. Na
het doopsel zette hij een „lang zal ze
leven" in.
Vijf keer zaterdag en zondag was
het gebouwtje tot in alle hoeken ge
vuld. Een oude directietafel van het
Algemeen Mijnwerkersfonds diende
tot altaar. Pastoor Miedema denkt er
niet aan zijn „kerk"gebouw te laten
inzegenen.
„Uw komst is inzegening genoeg-,
zei hy zaterdag.
Een haastig in het leven geroepen
stichting van Eikskenaren, onder lei
ding van machine-fabriek- directeur
drs. G. M. Boosten, heeft vorige week
het gebouwtje van het Algemeen
Mijnwerkersfonds in Heerlen gekocht
voor f 35.000,-. Nog deze week zal
van het kantoor, de hal en een
rwachtkamer een grote ruimte wor-
mond te hoop om een groep van handtekeningenactie gestart onder den gemaakt. Het benodigde geld voor
nauwelijks 150 demonstranten tegen een aanhankelijkheidsbetuiging aan aankoop en verbouwing en voor on-
het bisschoppelijk beleid een voet m?r- Moors. derhoud van „herder" Miedema is
dwars te zetten. De demonstratie „Ik geef u ernstig in overweging door „Het Eikske" in een paar weken
(Van onze correspondent)
Het rumoer rond de affaire-Miedema, de vroegere pastoor
van de Sint-Michaelparochie in Schaesberg, is het afgelopen
weekeinde flink aangewakkerd.
dekenaat Echt hebben de bisschop
schriftelijk hun verontwaardiging la-
I ten weten over de wijze waarop te-
gen zijn gezag en zijn persoon verzet
j wordt gf voerd. In Gennep waar
pastoor Miedema enige jaren als ka-
Duizenden mensen liepen in Roer- pelaan werkzaam is geweest is een
BLOEMEN VOOR
BISSCHOP
kreeg daardoor een wat grimmig ka- j van uw plannen af te zien", schreef
rakter. Ook hebben veel Limburgers mgr. Moors vorige week aan pastoor
zich door een bloemenactie achter de Miedema, toen de plannen om in een
bisschop geschaard. kantoorgebouwtje kerkdiensten te
In Schaesberg zette pastoor Mie- ?aan houden uitekten. De pastoor
dema het eerste liturgische weekein- sloeg die raad in de wind. Op de-
de in een haastig aangekocht „kerk"- i zehde wijze raadde pastoor Miedema
gebouw in met een doopplechtigheid de groep demonstranten uit ,,'t Eiks-
en vijf .zwarte" missen. Een com- ke" v°°r hun vertrek naar Roermond
missie van goede diensten vorige aan..zouden jullie wel gaan. Denk
week door de diocesane parochiële eJ" eerst nog eens over
raad in het Roermondse bisdom in
het leven geroepen zal zich over
het geschil tussen Schaesberg en
Roermond beraden.
Een groep van zes leken en zeven
priesters uit het midden-Limburgse
Edward Bonds „Gered"
Een striemende aanklacht
Angstig
In Roermond konden de 150 de
monstranten evenwel niet zonder
meer voorbijgaan aan een raad
gevende commissaris G. van Vlijmen
van de Roermondse gemeentepolitie.
Hij ontving de betogers op het Wil
op tafel gelegd. De Sint-Michaelkerk
in „Het Eikske" was zondag heel ma
tig gevuld tijdens de door tijdelijk
pastoor J. Lumey uit Kerkrade op
gedragen missen. De meeste kerkgan
gers daar waren met pastoor Lumey
uit Kerkrade meegekomen.
STILLE OMGANG
IN AMSTERDAM
Aan de jaarlijkse stille omgang in
Amsterdam is in de nacht van zater
dag op zondag door tienduizend man
nen en een zeer klein aantal vrou
wen deelgenomen. Het was voor de
eerste keer dat het „Gezelschap van
de stille omgang" ook aan vrouwen
de gelegenheid had geboden, aan de-
helminaplein in Roermond. „Ik ze boetetocht door de hoofdstad deel
(Van onze kunstredactie)
De toneelgroep „Centrum" heeft in de Haarlemse Stads
schouwburg de Nederlandse première van „Gered" gegeven,
na een zeer intensieve publiciteitscampagne, waarin het
schouwburgpubliek grondig werd voorbereid op wat het te ver
wachten had. Dat is niet gering: een milieu, waarin een zeer
weerzinwekkend brok afgestompte samenleving wordt geschil
derd, een dialoog die wemelt van de obsceniteiten, en bovenal
de meest omstreden scène van het stuk: de steniging van een
baby in een kinderwagen, uit louter dierlijke, op hol geslagen
agressiviteit door een groep rekels, die met hun vrije tijd niet
anders weten te doen dan „keet trappen".
De leiding van „Centrum" heeft,
door dit alles vooraf waarschuwen
derwijs bekend te maken, de ook hier
te verwachten weerstanden tegen het
stuk in grote mate bij voorbaat opge
vangen. Daardoor kan men Edward
Bonds' werk nu gelukkig los van alle
ongewenste sensatie bekijken en be
oordelen. Daarmee is de schrijver on
getwijfeld gediend, want „Gered" is
een eerlijk en ernstig werkstuk,
waarmee stellig geen sensatie is be
oogd, maar waarmee Bond wel de
ogen van het publiek heeft willen
openen voor het gruwelijke tekort
aan menselijke waardigheid en zelf
respect, waaronder onze samenleving
lijdt.
Tegen de leegheid
„Gered" is vóór alles een aanklacht,
een striemende aanklacht tegen de
afstomping, het gevoel van nutteloos
heid van het bestaan, het volslagen
ontbreken van enig ideaal en van
enige ethische norm, die veroorzaakt
zijn door de massivisering, de me
chanisering, de automatisering van
de hedendaagse maatschappij.
Het gezin van de
werkman Harry, zijn vrouw Mary en
zijn dochter verlangt een micro-beeld
van deze samenleving, die wordt ge
kenmerkt door volslagen onderlinge
onverschilligheid. De jonge Len, die
voor een nachtje met Pam naar huis
gaat en daar blijft wonen, is in wezen
een apart geval, omdat hij niet on
verschillig is, maar binnen zijn be
perkingen werkelijk belang stelt*in de
mensen van zijn omgeving en met
hen meeleeft. Maar hij is ook weer
niet sterk genoeg om tegen de alge
mene onverschilligheid, waarin zelfs
voor egoïsme maar ternauwernood
plaats is, op te tornen. Tenslotte past
hij zich aan, geeft zich gewonnen, en
door stilzwijgend zijn plaats in te ne
men tussen de anderen is hij „gered"
voor een wereld die gemaakt is voor
de „innerlijk-legen", de „liever-niet-
denkenden", degenen voor wie alleen
geweld nog iets is om even wakker bij
te worden. Die titel „Saved" zal ook
wel kunnen slaan op de in zijn kin
derwagen vermoorde baby, die er door
deze zinloze gewelddaad althans voor
gespaard is gebleven, op te groeien
bij een moeder zonder enig moeder
lijk gevoel, een vader die zijn vader
schap verloochent, en een verdere
omgeving die dodelijker is dan de
Afstotelijk maai
waarheidsgetrouw
Edward Bond heeft van dit alles
een afstotelijk maar daarom
waarheidsgetrouw beeld gegeven,
Hij verbloemt niets, hij doet geen en
kele poging ,om de schouwburgbezoe
ker een prettige avond het bezorgen.
Hij laat mensen zien, eohbe mensen,
hoe weinig menselijk him doen en
laten ook is, en het is wel nodig dat
aanwezigheid van die mensen
„beruchte" scène met de kinderwagen
heeft hij de uitstekende inval gehad,
het stenigen van de baby niet realis
tisch maar mimies te laten uitbeel
den, waardoor het weerzinwekkende
element kleiner en het dramatische
effect groter is geworden.
Van de vertolkers noemen wij in de
eerste plaats Jules Hamel, als een
buitengewoon levensechte Fred, Lou
Steenbergen als de zwijgende, zijn
haat en teleurstellingen verkroppende
Harry, en Karin Haage als' diens
pesterige, maar toch slovende vrouw
Mary. Mar ja Kok had mimies zeer
goede scènes, maar de monotone hui
lerigheid van haar stem werkte op
den duur irriterend. Joop Admiraal
was een heel gevoelige Len, maar kon
nog niet vlot en natuurlijk met het
volksidioom overweg. Ben Hulsman,
Jacques Commandeur, Wim van der
Grijn en Hans Dagelet vormden de
groep op „keet" beluste vrienden,
waaraan tenslotte Elsje de Wijn als
happig vriendinnetje werd toege
voegd.
Een opvoering waarmee „Centrum"
zich opnieuw heeft doen kennen als
een gezelschap dat artistiek-verant-
woorde risico's durft te nemen en
daarmee een repertoire opbouwt dat
uniek is in Nederland.
moet u waarschuwen, dat u op uw
tocht zult worden nageroepen en dat
er een tegenbetoging is georgani
seerd. Stap ordelijk door als u daar
voorbij trekt".
De betogers uit het mijnwerkers-
dorpje kregen het in Roenponds bin
nenstad zwaar te verduren. Ze be
gonnen wat angstig te kijken toen
een menigte van vele honderden
langs de route een honend „ha ha
Miedema"-spreekkoor aanhief en dui
delijk gebaarde niet van de betoging
gediend te zyn.
Honderden Roermondse studenten
achtervolgden de Eikskenaren met
hun honend geschreeuw en spandoe
ken waarop onder andere stond:
„laat je niet leiden door een maniak".
Haastig doken vier Schaesbergse jon
gens het bisschoppelijk paleis in om
de uit „Het Eikske" meegebrachte
petitie verzoek om het ontslag van
hun pastoor Miedema ongedaan te
maken aan de bisschop te over
handigen. Na een kwartier was het
weer rustig rond de woning van mgr.
Moors.
Belangstelling
De groep demonstranten kwam nog
net op tijd in „Het Eikske" terug
om de eerste .zwarte" mis in het
voormalig ziekenfondskantoor bij te
wonen. Pastoor Miedema begon het
vieren van de eucharistie met een
(wat hij sociale gebeurtenis noemde)
(Van onze correspondent)
Mr. J. Drijber, burgemeester van Middelburg heeft vrijdag
middag de tentoonstelling „P. C. Boutens 1870-1943" in de feest
hal van het Middelburgse stadhuis geopend. Dat gebeurde tij
dens een bijeenkomst in de Burgerzaal, waar voor deze gele
genheid enkele honderden personen aanwezig waren.
Wethouder J. J van der Weel had |sohreven Aan hft„ vooniraoht ver-
tevoren het gezelschap verwelkomd.
Met name werden daarbij genoemd
de familieleden van Boutens, de le
den van het tentoonstellingscommie-
té dr. Dirk van der Wel, griffier der
Staten van Zeeland en de uitgever
miljoenen van hen gesignaleerd en j Johan W. B. Polak, die de eerste
erkend wordt, omdat zij een ziekte
verschijnsel van onze samenleving
vertegenwoordigen.
Peter Oosthoek heeft dit moeilijke
en riskante stuk met grote toewijding
en bijzondere tact geregisseerd. Bij de
exemplaren van de bij hem versche
nen twee delen verzamelde lyriek
mee naar Middelburg had genomen.
Na wethouder van der Weel sprak
de Boutenskenner dr. Karei de
Clerck, letterkundige in Brugge en
auteur van o.m. „Het leven van Bou
tens".
In een rijkelijk doorvlochten betoog
ging de heer De Clerck uitvoerig in
op leven werk en betekenis van Bou
tens. Een en ander bracht hij sterk
in verband met Middelburg en Zee
land. De heer De Clerck liet duide
lijk uitkomen, dat Boutens regel
„Hoezeer is elk het kind van eigen
land" vooral op Boutens zelf van toe
passing is.
De doohter van mi*. P. C. Adriaan-
Gele Rijders bij
Taptoe Delft 1968
De Taptoe Delft 1968 zal in het te
ken staan van het 175-jarig bestaan
van de Gele Rijders. De Taptoe
wordt gehouden van 29 augustus
t/m 7 september. De historische
show, die jaarlijks een belangrijk on
derdeel vormt van de Taptoe, zal
worden verzorgd door de Gele Rij
ders. Er zal aan worden deelgeno- se, mevr. A. Rienstra-Adriaanse, die
men door een batterij, welke bestaat
uit ongeveer 60 personen.
Daarnaast zullen bij dit program
maonderdeel 20 paarden worden in
geschakeld, alsmede vier historische
kanonnen en 1 historische keukenwa
gen. Het spel zal ongeveer 20 minu
ten in beslag nemen. In de Oranjeka
zerne in Schaersbergen, waar de Ge
le Rijders zijn gelegerd, zijn de aan
de show deelnemende militairen al
enige maanden aan het oefenen.
voor deze gelegenheid speciaal uit
Engeland was overgekomen, droeg
daarna het gedicht voor dat P. C.
Boutens destijds aan haar (zijn nicht
je Annemarie) had opgedragen en
vóórhaar in het poëziealbum had ge-
bond zij een korte uitleg, „Ik was
destijds erg teleurgesteld dat oom
Boutens alleen maar een gedichtje
had gemaakt en er niet eens poëzie-
plaatjes bij had geplakt. Ik begreep
niets van dat gedicht, ik hoop dat ik
er nu wat meer van meeneem".
te nemen. Voorheen kwam deelne
ming door vrouwen slechts spora
disch voor. Met 20 extra-treinen, ca.
50 bussen en een groot aantal parti
culiere auto's waren de deelnemers
uit de verschillende delen van het
land naar Amsterdam gekomen. In
het komende weekeinde zal nog een
stille omgang worden gehouden.
Kerkelijk Leven
GEREF. KERKEN
Benoemd tot bijstand ln het pasto
raat te Pijnacker en Nootdorp F. J.
Jonkhof, em. pred. te Rotterdam.
CHRIST. GEREF. KERKEN
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Goudswaard A. Hoo-
gerland te Werkendam.
EVANG. LUTH. KERK
Drietal te Ede A. Jense te Deven
ter, C. Pel te Amsterdam en C. C.
G .Visser te Utrecht.
Zweedse premier
achter minister
Premier Tag© Erlander ran Zwe
den heeft zaterdag in een radlolntor-
view gezegd, dat het terugroepen vaat
de Amerikaanse ambassadeur uit
Stockholm „natuurlijk uitdrukking
wilde geven aan d© ontstemming"
van Washington over Zwedens beleid
ten aanzien van Vietnam.
De premier onderstreepte dat litf
solidair ls met minister Palme van
Onderwijs en religie, die kritiek to
verduren heeft gekregen omdat hij
aan de zijde van de Noord Vietnamese
ambassadeur in Moskou deelgenomen
heeft aan een demonstratie voor de
Vietcong.
„Het is prachtig dat hi) heeft deel
genomen aan de demonstratie en ik
blijf daarachter staan", verklaarde
Erlander.
Ambassadeur Heath, die dinsdag
naar Washington vertrekt, zou van
daag een onderhoud hebben met de
Zweedse minister van Buitenlandse
Zaken Nlllson. Het is niet bekend af
en wanneer Heath naar de Zweedse
hoofdstad terugkeert.
„Wij willen gaarne ons verlangen
naar zo vriendschappelijk mogelijks
betrekkingen met d© Verenigde Sta
ten kenbaar maken", zei Erlander,
.maar Ik weet niet op welke punten
dat momenteel zou kunnen gebeuren".
(Van onze Londense correspondent)
De Shell heeft dit weekeinde op
dracht gegeven zijn booreiland
Transocean II, dat voor de Britse
kust in de Noordzee naar aardgas
zocht, te verplaatsen naar het Ne
derlandse deel van de Noordzee.
Deze stap maakt deel uit van een
zenuwenoorlog, die de grote oliemaat
schappijen op het ogenblik voeren
met de Britse regering over de prijs
van het aardgas. Men verwacht in
Engeland, dat andere oliemaatschap
pijen het voorbeeld van de Shell zul
len volgen.
De Shell besloot tot deze drastische
De zondag in de gereformeerde
kerk van Katwijk aan den Rijn ge
houden collecte voor de kerk bracht
f 404.89 op. De opbrengsten van de
Eind juli komen de deelnemers aan extra-collecten voor liet bouwfonds maatregel, nadat de Amerikaanse
dit onderdeel naar Delft om zich op en voor dekking van het tekort van oliemaatschappij Phillips een ak- ..7TÊimrr,.__1. twx
de markt voor te bereiden op hun j de kerk over 1967 bedroegen respec- I koord had bereikt met de Britse re- I de Nederlandse kust arriveren 'om
historisch nummer. tievelijk f 310.72 en f 2420.36. gering over de levering van aard- zich daar te installeren.
gas voor de prijs van ongeveer 8 eenf
per eenheid. De andere oliemaat
schappijen menen, dat deze prijs veel
te laag is en eisen anderhalf maal
zoveel, nl. 12 cent.
Tot nu toe heeft de Britse regering,
die zeer tevreden is met het contract
met Phillips, geweigerd aan de eisen
der andere maatschappijen toe te ge
ven. „Volgens de Britse regering zou
den wij met onze 12 cent enorme
winsten maken", aldus een woord
voerder van de Shell, „maar men
vergeet, dat het zoeken naar het
aardgas ons kapitalen kost. Per boring
moeten wij 9 miljoen gulden uittrek
ken en het grootste deel van de bo
ringen levert niets op".
Vandaag zou de Transocean II voor