Om op snelwegen
mensenlevens
te redden
NODIG
N
TIEN AMBULANCES
LD Extra
Wentelwieken geen oplossing
bij hulp verkeersongevallen
n
Tienmiljoen
L *0p elk punt van een drukke autosnelweg pas-
^seren 30.000 vervoermiddelen per etmaal. Ruim
3 tienmiljoen per jaar. Rekenen we de gemiddelde
'bezetting op twee personen, dan jakkeren jaar-
;n I^Öbs twintigmiljoen mensen over die gemeentelij-
le tke grondgebieden in de rustgevende overtuiging
^'dat er voor hen gezorgd wordt als er iets mis
tot t
terï«aat'
stoiVaak is dat ook wel zo, maar gezien de om
vang van het verkeer en de ernst van de drie
duizend dodelijke en zestigduizend ernstig letsel
^.■opleverende verkeersongevallen is de ambulance-
/hulp in ons land te slordig geregeld. Te ge-
1"{makkelijk kan er iets stagneren. Dat is een
nis"onhoudbare situatie waarin nog dit jaar verbe-
..tering moet komen. Rijkspolitie en Rode Kruis
!Veühebben een plan. Nodig zijn nog slechts zes
ambulances of honderdtachtigduizend gulden.
ld I
„Witte plekken
e TOp tien „witte plekken" langs de westelijke au-
t jtosnelwegen zou de Rijkspolitie graag een am-
cajjbulance gestationeerd zien. Een voor het gewon-
lula
ossi
lica
terf
e m
Ingl
tl
epri
or
Weekeindbijlage Leidsch Dagblad
Zaterdag 2 maart 1968
Te lang soms. Er zijn mensenlevens mee ge
moeid. Op allerlei niveaus in de samenleving
wordt nu naar een oplossing gezocht. Niet al
leen stedelijke en provinciale overheden, Rijks
politie, ANWB. Rode Kruis en GGD-directeuren
doen daaraan mee, ook het Rijk heeft zich de
steeds ernstiger wordende zaak aangetrokken. Er
zjjn vier regeringscommissies benoemd, die alle
'/^aspecten van de hulpverlening langs de auto-
^snelwegen (niet alleen Den Haag-Utrecht, maar
kJn tiet gehele land) moeten bestuderen. Die zul
len jaren werk hebben en miljoenen moeten
jiitgeven voor er concrete resultaten zijn. Maar
-Ondertussen raast het verkeer voort.
de Kruis ervoor zichzelf geen taak meer in.
Maar dan zyn we wel vyf jaar verder.
Samenvattend: De noodzaak voor een sluitende
regeling van het gewondenvervoer staat vast.
Bekend zijn ook de plaatsen waar een spoedige
verbetering van de bestaande mogelijkheden het
dringendst noodzakelijk is: tien „witte plekken."
Voor de alarmering* zorgen rijkspolitie en ANWB.
Het personeel komt van het Rode Kruis.
Blijft nog over de kwestie van de tien benodigde
ambulances. Die kosten veel geld, maar er be
staat al een lichtpunt. By het eeuwfeest vorig
jaar kreeg het Rode Kruis drie ambulances ten
geschenke van het Rampenfonds. Normaliter
zouden deze zyn toebedeeld aan de colonne die
er het meest behoefte aan heeft, maar als het
project „Hulpverlening autosnelwegen" van de
grond komt, 'is het Rode Kruis bereid ze alle drie
hiervoor ter beschikking te stellen. Zelfs nog
een vierde. De uiterst actieve Rode Kruis-co-
lonne Utrecht heeft onder leiding van de dyna
mische arts dr. J. Herschel zelf «en ambulance
gebouwd en ingericht, die model kan staan voor
alles wat op dit gebied nog gewenst of noodzake-
ïyk ls. Ook deze ambulance kan worden gebruikt
om een post te bezetten, bijvoorbeeld die by Lin-
schoten.
Zes wagens
Nog zes wagens zjjn dus nodig. Ze kosten com
pleet met de medisch voorgeschreven appara
tuur dertigduizend gulden per stuk. Honderd-
tachtigduizend gulden in totaal.
Voor het bijeen brengen van die som behoeft op
de overheid niet te worden gerekend, want ziï
verwast elk verzoek in deze richting naar de
reeds genoemde studiecommissies. Daarom moet
het geld uit particuliere bron komen. Het zou van
een onmiskenbare gemeenschapszin getuigen als
een aantal goede Nederlanders dit varken even
zou wassen.
■I
Linschoten, Vinkeveen, Driebergen, Vianen, Wad-
dinxveen, Deyl, Ridderkerk, Leidschendam, Moer-
dijkbrug en Gorinchem.
De Rijkspolitie neemt op zich voor de alarmering
te zorgen. Eén telefoontje aan het dichtsbyzijnde
post- of groepsbureau of een mobilofoonmelding
van de Porsches rechtstreeks naar de voortreffe-
iyk geoutilleerde alarmcentrale in Driebergen is
voldoende. Op plekken waar een telefoon door het
ontbreken van een benzinestation of andere be
bouwing langs de weg niet onder handbereik is,
komen praatpalen. Er zyn er al, onder meer in
de buurt van Linschoten, maar men streeft naar
een bezetting van één meldingsmogelykheid op
elke twee kilometer. Ook de ANWB, die in het
verleden weieens heeft gekibbeld met de Rijkspo
litie over de vraag wie wat moest doen langs de
autosnelwegen, speelt graag in dit project mee.
Zyn roombotergele telefoons langs sommige van
de drukste wegen, direct verbinding gevend met
de dag en nacht bezette posten van de Wegen
wacht, kunnen zonder meer in het plan worden
ingepast.
Personeel
Voor het personeel zorgt het Rode Kruis. Overal
in den lande oefenen wekelyks honderden vry-
willigers van de Rode Kruis-colonnes in de
EHBO-theorie en -praktyk. Oefenpraktyk, wel te
verstaan. Men spalkt elkaar de niet gebroken
benen en legt verbanden om puntgave, oerge
zonde hoofden. Meer dan graag zyn zij bereid
hun aldus vergaarde kennis en handvaardigheid
ten dienste van de gemeenschap in te zetten,
zelfs met opoffering van een flink stuk vrije tijd.
Directeur-generaal A. van Emden van het hoofd
ond
ann'M u/ Tie van Den Haag naar Utrecht
;n W rijdt, passeert op dit tochtje van
ua M/u/ drie kwartier tussen de verkeers-
tit Fr pleinen Voorburg en Oudenrijn
ivemiet minder dan tioaalf gemeenten.
kxVTwaalf gemeentelijke overheden hebben
vwtiientengevolge de zorg voor veel van wat er
n bop die weg gebeurt, inclusief de ongelukken.
iw. Zo is het hun verantwoordelijkheid, als er
irti]gewonden zijn, dat er snel een ambulance
w akomt.
;et [Kunnen zij die verantwoording aan? Komt
iteuer altijd, op elk uur van de dag en de nacht
üéxminnen redelijke tijd hulp als er alarm wordt
ok igeslagen? De instanties die ermee te maken
\hebben vrezen van niet.
af!
i BlVooral witte Porscheryders van de Rykspolitie
e rhebben slechte ervaringen. Als werkers aan het
•de front zyn zy vaak het eerst by ongelukken.
zeklBtrikt genomen moeten zy telkens nagaan tussen
an.iwelke kilometerpalen zy op dat moment staan, de-
ikontermineren in welke gemeente zij zich bevinden
deren dan uit een lange lyst van telefoonnummers
refcjhet juiste kiezen. Is het een grote gemeente,
modan zal dat het nummer van een gemeentelyke
.gjo^hulpdienst zyn, is het een kleinere dan is vaak
,rm|een particulier de chauffeur/eigenaar van het
00Jbenodigde vervoermiddel. In beide gevallen kan
af net lang duren eer er hulp komt.
enaTe lang wachten
denvervoer ontworpen en ingerichte wagen met
een, bemanning die in het verlenen van eerste
hulp getraind is. Een wagen die niet na veel
gezoek in telefoonlysten en na twee of drie mis
lukte oproepen („onze wagen is uit, belt u straks
nog eens terug") eindelyk van veraf gelegen
oorden op pad gaat, maar gewoon een wagen
die er is, dag en nacht als het kan, maar als
dat voorlopig niet haalbaar is, dan toch in elk
geval op de spitsuren van hoogtydagen, wan
neer de statistieken de meeste ongelukken uit-
wyzen.
Dit zijn de plaatsen die men in gedachten heeft:
bestuur van het Nederlandsohe Roode Kruis acht
het mogelyk op hoogtydagen voldoende „colon-
nisten" paraat te laten zyn. Of die later nog eens
beroepsmensen moeten worden, is een vraag
voor de toekomst, die beantwoord zal worden in
het werk van de vier ryksstudiecommissies. Als
dit werk voltooid is, trekt het Rode Kruis zich
toch terug, want het huldigt het principe, dat het
alleen inspringt in noodsituaties. Zodra particu
lier initiatief of een waterdichte overheidsorga
nisatie het probleem heeft opgelost, ziet het Ro-
Wie uit dit wrak
levend te voorschijn
komt, mag van geluk
spreken, ls dat het
geval en is het
slachtoffer zwaar
gewond, dan is snel
vervoer naar een
ziekenhuis dringend
geboden. Daar hapert
het nog wel eens aan.
Dat kan en dient te
veranderen!
Een helikopter ls duur, niet alleen in aanschaf,
maar Vooral in exploitatie. De Kon. Luchtmacht
becyfert de kosten van een helikopter-vlieguur
op zevenhonderd gulden. Welk fabelachtig bedrag
zou ermee gemoeid zyn om zeventien helikop
ters zeven etmalen per week paraat te houden?
Niemand heeft het nog uitgerekend.
De staatssecretarissen voor de Kon. Luchtmacht,
de heer A. E. M. Duynstee, en voor de Volks
gezondheid, dr. R. J. H. Kruisinga, zijn bereid
dit deel van het probleem over het hoofd te zien
en een proefneming voor te bereiden, waarby
op kosten niet gelet zal worden. Zy hebben een
werkgroep opgedragen zich te beraden over kwes
ties als alarmering, de landingsmogelykheden by
de plaats van het ongeval en by een ziekenhuis,
de benodigde medische uitrusting aan boord,
de inzetting van militair personeel etc. Nu heb
ben militaire vliegers in principe op zondag vry,
maar dat kan natuurlyk veranderd worden.
Om de werkgroep een volledig beeld te verschaf
fen zal gedurende een nog nader te bepalen
proefperiode, die overigens niet eerder dan 1
juli kan ingaan, op Soesterberg en op Ypenburg
een helikopter in gereedheid worden gehouden.
Ten tweedei er zou een speciale luoï^tnavigatie»
kaart van heel het tweeduizend kilometer lan
ge rijkswegennet moeten worden vervaardigd.
Een vlieger wil namelyk graag weten waar hy
heen vliegt en het is onzin te menen dat een heli
kopter „zo maar" even op een stuk rijksweg of een
aanpalend weiland kan landen. Vastgelegd moet
zyn waar de hoogspanningskabels en treindraden,
hooischelven of kerktorens hinderlyke obstakels
kunnen worden. Vastgelegd moet zyn of een stukje
grond sterk genoeg is om een heli te dragen. En
of je dan met een brancard van de weg naar het
weiland kunt komen?
Gevaar
Overste Valstarr „Kijk, als ik met een heli
kopter te hulp kom, moet ik ook zeker weten
dat de actie voor honderd procent kans van
slagen heeft. Is de kans fifty-fifty en heb ik
pech, dan ls dat heel erg jammer natuurlyk.
Dan heb je geen gewonden afgevoerd, maar er
op zyn minst een paar bygemaakt. Daarom
neem ik die fifty-fifty kans niet. Er zyn nog
wel andere gevaren. Zelfs op vliegvelden, waar
iedereen vertrouwd is met de aanwezigheid van
vliegtuigen, probeert er af en toe nog wel eens een
door het maaiveld van een propeller te lopen.
Een snelle dood, maar een naar gezicht voor
de omstanders. Hoe voorkom ik dat hetzelfde
gebeurt by een helikopterlanding op een ryks-
weg? Een klap van de staartrotor alleen al is
absoluut dodelyk. Hetzelfde gevaar dreigt by
lukrake landingen in de buurt van een zieken
huis".
Gezien de omvang van het verkeer en de ernst
van de drieduizend dodelijke en zestigduizend
ernstig letsel opleverende verkeersongevallen,
is de ambulancehulp in ons land nog te slordig
geregeld. Daarin dient ten spoedigste verbete
ring te komen.
Dat kan! Rijkspolitie en Rode Kruis hebben een
plan opgesteld om als een begin op tien
plaatsen langs westelijke autosnelwegen een
ambulancestation in te richten. De van hieruit
Niet gehinderd door veel kennis van za
ken, hebben allerlei lieden de laatste we
ken de gedachte geopperd, dat helikopters
bij het transport van autosnelweg-slacht
offers goed werk zouden kunnen doen.
Er is gesproken over een netwerk van zeven
tien heli's aanschaffingskosten 23 miljoen!) over
inschakeling van militaire wentelwieken en de
redactie van een vakbondsblad kwam zelfs op het
idee die helikopters te bemannen met principiële
dienstweigeraars, die er dan een soort van „wit
te dienstplicht" in zouden kunnen vervullen.
Een man die wèl alles van helikopters afweet,
hun mogelykheden, maar vooral ook hun onmo
gelijkheden kent, komt tot een heel wat nuch
terder oordeel. Luitenant-kolonel-vlieger W. M.
Valstar, hoofd van het Bureau operatiën, inlich
tingen en opleidingen van de groep lichte vlieg
tuigen, de man kortom die de militaire helikop
ters voor de hulp langs autosnelwegen zou moe
ten laten vliegen, zegt:
opererende ambulanceauto's zouden erdoor in
staat zijn slachtoffers op snelle wijze naar zie
kenhuizen over te brengen. Ook de A.N.W.B
heeft zich achter het project geschaard.
Nodig zijn tien ambulancewagens, waarvan er
reeds vier beschikbaar zijn. Voor de overige
dient het vereiste geld f180.000 nog door
particulieren te worden bijeengebracht. Dat
moet kunnen in Nederland!
„Ik ben bang dat we bezig zyn elkaar naar
een enorm misverstand toe te praten. Helikopters
kunnen soms veel, maai- soms ook bijzonder
weinig. Ons minimumzioht byvoorbeeld moet
800 meter zyn by een wolkenbasis van niet min
der dan 200 voet. Is het heiig, nevelig of mis
tig, dan blyven wij aan de grond. Ook bij regen,
sneeuw of yzel begint een helivlieger niets. Juist
allemaal omstandigheden waarby de meeste au
to-ongelukken gebeuren, dacht ik".
Overste Valstar heeft vervolgens nog een lystje
eisen waaraan absoluut moet worden voldaan,
wil een helikoptervlucht voor gewondenvervoer
kans van slagen hebben. Ten eerste moet er
een goede radioverbinding bestaan met de plaats
van het ongeval. De huidige radio-apparatuur
van de militaire helikopters is daarvoor niet ge
schikt, zeker niet voor vluchten in de duisternis.
Er zou andere apparatuur kunnen worden ge
kocht natuurlyk. Daarvan moet het zendgedeel-
te dan in de Porsches van de Rykspolitie wor
den ingebouwd. Is die Porsche niet op de plaats
van het ongeluk, dan werkt het hele systeem
niet.
