Diesviering van Universiteit
in teken rechten van de mens
1
De mens vernietigt
eigen levensmilieu
Godsdienstvrijheid in
internationaal debat
Koningin Juliana bij deel
van zondag-programma
Van Asbeck herdacht
iii studium generale
„Dienstplicht" voor
voedselvoorziening
Lang niet
haalbaar
Verontreiniging van
atmosfeer is (duur)
terug te dringen
Rechten van de mens
nog geen axioma docli
een experiment
Door technocratie
en wanbegrip
Bijeenkomst C.S.R.
Los van
politiek
LEIDSCH DAGBLAD
MAANDAG 12 FEBRUARI lty
De Leidse Universiteit mocht in het afge
lopen weekeinde vele oud-alumni begroeten,
die de viering van de dies natalis, donderdag
aangevangen met de rectorale oratie, luister
kwamen bijzetten in het weekeinde, dat tra
ditioneel besteed werd aan colleges voor de
verschillende faculteiten, schouwburguitvoe
ringen en op zondag een bijeenkomst van de
Christen Studenten Raad en het studium ge
nerale. De diesviering stond dit jaar in sterke
mate in het teken van de rechten van de mens,
dit in verband met de uitroeping van dit jaar
tot het jaar van deze rechten door de Ver
enigde Naties.
De dag van gisteren werd voor een deel bij
gewoond door Koningin Juliana, die oud-
alumna van de Leidse Universiteit is. Zij
hoorde in de ochtenduren in het Groot Auri-
torium de toespraak voor de Christen Studen
ten Raad aan en lunchte met vele andere dies-
gangers in de Stadsgehoorzaal.
Tijdens de colleges van dit weekeinde wer
den herdenkingswoorden gewijd aan prof. dr.
B. G. Escher, die afgelopen herfst, en prof. mr.
F. M. baron van Asbeck, die vorige week over
leed.
i het complex „rechten
van de mens" zoals die in interna
tionale regeling zijn vastgesteld.
Uit deze verschillen vloeit ook voort
dat men in de westerse wereld een
intensiteitsverschil in protesten en
demonstraties kan opmerken, wan-
n schending van de rech
ten door „links" of „rechts" gaat.
Missschien dat uit een verdere uit
groei vanuit thans ingenomen stand
punten mettertijd een synthese kan
worden bereikt, waardoor een e'
waardige en volledige erkenning
alle rechten van de mens kan voort
vloeien.
Prof. Van Panhuys, die zijn col
lege doorspekte met een stortvloed
van spitsvondige grapjes en sai
tisohe kritiek, sprak voorts over
al of niet wenselijk zijn in de praktijk
van het vastleggen van de rechten
van de mens in de nationale grond
wetten en het probleem van het in
dividuele klachtrecht.
Humane liefde
voor medemens
Tijdens het studium generale, dat
gisteren de viering van de dies nata
lis van de Leidse Universiteit besloot,
heeft de spreker prof. mr. H. F.
van Panhuys zijn dezer dagen over
leden voorganger als Leids hoogle
raar in het volkenrecht prof. mr.
F. M. baron van Asbeck herdacht.
Weinigen hebben als Van Asbeck,
aldus prof. Vap Panhuys, zozeer de
rechten van de mens een centrale
plaats in het volkenrecht gegeven.
Het lijkt ironie van het noodlot, dat
zijn dood kwam op 't moment, dat
Leiden de dies vierde in het teken
van juist die rechten van de mens,
die hem zo lief waren. In woord en
daad heeft hij alles wat in zijn ver
mogen lag volkenrechterlij ke veran
kering van de rechten van de mens
nagestreefd. In woord door geschrif
ten, bezielende colleges en voordrach
ten, en met de daad door de vele
functies die hij in de loop der jaren
bekleedde, zoals lid van de manda-
tencommissie van de toenmalige Vol
kenbond, lid van de internationale
commissie voor toezicht op de nale
ving van de arbeidsverdragen, en lid
van het Europese Hof voor de Rech
ten van de Mens in de jaren na
de tweede wereldoorlog.
Deze belangstelling voor de rech
ten van de mens, sproot bij hem
met voort uit theoretische construc
ties maar uit een grote humane lief-
die hem tot een
en nobele figuur
jionie van het lot
gemeenschap juist
'n heengaan dwingt
hjj ontvallen is,
de grote idealen
waarbij de
zeer bijzondere
maakte. Het leei
te zijn dat hij t
nu ontviel, maai
de kring aan
op te zien naa
die hem bezielden
rechten
centrale plaats
individu en
gemeenschap
Sprekende over het onderwerp van
het studium generale, dat in de
Groote Stadsgehoorzaal werd gehou
den, wees prof. Van Panhuys er op
dat het aanzien van de rechten van
de mens steeds in de historie ge
gaan is om de positie van de mens
in de verhouding tussen individu en
gemeenschap. Hoezeer men ook in
het verleden getracht heeft de rech
ten van de mens, die men tijdens
de Franse revolutie voor het eerst
heeft willen hanteren, te formuleren,
t is gebleken dat leven en Leer niet
altijd te rijmen vallen en dat de
praktische toepassing van een aan
vaard principe lang niet altijd in
overeenstemming is met de theorie.
Even opmerkelijk maar uit ver
schillende redeneringen toch ook wel
verklaarbaar is de dubbele mentali
teit of het geestelijk astigmatisme
waarmee protesten en demonstraties
op touw worden gezet tegen schen
ding van de mensenrechten dioor de
ene en de andere politieke zijde.
Twee
visies
Aan de ene zijde van het ijzeren
gordijn wordt het meest de nadruk
gelegd op een van de twee compo
nenten, namelijk de sociale rechten
van de mens, aan de andere, wes
terse zijde meer op de traditionele
vrijheden, die de andere component
Een „dienstplicht" voor dienstplichtigen, die in de ontwikke
lingslanden op vele wijzen zouden kunnen helpen bij een ef
ficiëntere voedselvoorziening en daarmee meer zouden bij
dragen tot de verdediging van de democratie en de vrede dan
met doelloos excerseren en rondhangen om de militaire sterkte
op peil te houden, was een van de middelen die dr. J. F. de Wijn
uit Zeist in een van de diescolleges bepleitte om althans enigs
zins de dreigende hongersnood in grote delen van de wereld af
te wenden. Dr. De Wijn sprak voor de oud-alumni van de me
dische faculteit over „De strijd tegen honger nederlaag of
overwinning".
Dr. De Wijn gaf een lawine van
ontstellende cijfers, die aantoonden
hoe wanhopig de situatie ten aanzien
van de voedselvoorziening in de ko
mende generaties is. Zelfs de meest
bescheiden doelen, die de hongersdood
voor miljoenen zouden voorkomen te
gen de tijd dat de babies van nu vol
wassen zijn, lijkt niet haalbaar. Fei
ten en strekking van het betoog lie
pen in belangrijke ma.te parallel met
hetgeen de rector magnificus prof.
Muntendam donderdag betoogde in
de dies-rede.
Als mogelijke middelen om de erg
ste gevaren en gevolgen te keren
noemde dr. De Wijn grote offers van
de ontwikkelde landen, samenbunde
ling van menselijke, wetenschappe
lijke en technologische krachten en
een volle bereidheid, zich voor de
zaak in te spannen. De wetenschap
kan nog veel bijdragen, zoals is geble
ken uit de Nederlandse vinding van
het lysine, dat de proteïne efficiency
ratio sterk kan doen stijgen, voor de
minder hoogwaardige gewassen zelfs
met negentig procent. Helaas is dit
middel nog niet op grote schaal toe
te passen omdat nog niet voldoende
Deskundigen verwachten, dat in de
komende jaren redelijke en bevredi
gende regelingen kunnen worden ge
troffen om in ons land de luchtver
ontreiniging te bestrijden en terug te
dringen. Wel zuilen ten aanizen van
verschillende vormen van verontrei
niging enorme investeringen nodig
zijn en ook dan blijft het te volgen
systeem een compromis tussen kosten
en baten, waarbij dus nimmer lucht
verontreiniging volledig voorkomen
zal kunnen worden.
Aldus dr. M. van der Waarden uit
Hilversum tijdens een diescollege voor
de oud-alumni van de faculteit der
wiskunde en natuurwetenschappen.
De luchtverontreiniging is de laat
ste halve eeuw zeer sterk toegenomen
door industrie, bevolkingsvermeerde
ring en gestegen welvaart. Ongeveer
tachtig procent van de totale veront
reiniging komt voor rekening van de
energieproduktie, waarvan weer 60
procent op rekening van transport
geschreven moet worden. Deze ver
ontreiniging vindt plaats in een zeer
dunne laag van de atmosfeer op klei
ne stukjes van de aarde, en de ver
spreiding is uitsluitend afhankelijk
van de meteorologische omstandighe
den. Dit kan tot gevaarlijke situaties
leiden, wanneer men beseft dat de
mens per etmaal 16 kg lucht inademt,
dat is zeven maal zoveel als de hoe
veelheid voedsel en drank die hjj tot
zich neemt.
De gevaren van deze luchtveront
reiniging zyn indertijd niet voorzien,
waardoor er thans een aanzienlijke
achterstand in de bestrijding is ont
staan.
Dr. van der Waarden behandelde
enkele systemen die deze verontrei
niging kuhnen voorkomen of bestrij
den. Vooral de grote bijdrage van het
transport tot de verontreiniging heeft
ertoe geleid, dat men naar nieuwe
systemen zoekt, zoals energievoorzie
ning uit accu's en brandstofcellen.
Helaas ziet op die terreinen de toe
komst er nog niet hoopgevend uit.
Voorts zoekt men naar middelen om
de gevaarlijke uitlaatgassen te ont
zwavelen. Enkele in Amerika ont
worpen methoden worden thans op
hun merites getest.
is onderzocht wat de nevenwerkin
gen zouden kunnen zijn.
Belangrijk achtte dr. De Wijn
voorts, dat de ontwikkelingshulp niet
een vlinderen van het ene gebied
naar het andere is, maar dat des
kundigen zich langere tijd volledig
integreren in de gemeenschap die zjj
dienen, en voorts dat niet zoals de
traditie het wil vooral vrouwen en
kinderen de meeste zorg krijgen maar
zij, op wier schouders de last van de
strijd tegen de honger zal komen te
liggen, namelijk de adolescenten. Hij
hield voorts een pleidooi voor leer
stoelen in de voedingsleer aan alle
universiteiten.
Ten aanzien van de reeds genoem
de „dienstplicht" voor dienstplichti
gen in dienst van de voedselvoorzie
ning merkte spreker op dat zjj zou
den kunnen helpen de tarwe tot 85
ln plaats van tot 70 procent uit te
malen, het verlies van 30 tot 50 pro
cent van de prodiufctie door oneffici
ënt vervoer en verkeerde opslag te
rug te dringen, koelhuizen te bouwen
en de insectenbestrijding krachtiger
ter hand te nemen. Dit zou een „de
fensie" zijn die van veel groter waar
de is dan het aankweken en onder
houden van de krijgstucht op zich
zelf.
Griekenland
De universele verklaring van
de rechten van de mens is geen
axiome, geen „standaard of
achievement", zoals omschre
ven in de verklaring, maar een
experiment op weg naar een
ware vrijheid. Tot deze conclu
sie kwam prof. dr. A. J. Ras-
ker zaterdagmiddag aan het
slot van zijn diescollege.
Ten aanzien van de ontwikkelingen
in Griekenland wees prof. Van Pan
huys erop, dat de Soandinavische
landen een klacht bij het Europese
Hof voor de Rechten van de Mens
hebben ingediend, waarbij Nederland
zich na enige aarzeling heeft
gesloten, doch dat Griekenland, de
gegrondheid van de verwijten erken
nend, zich heeft beroepen op een
wettelijk vastgelegde uitzonderings
omstandigheid, namelijk dat de
maatschappelijke orde in gevaar zou
verkeren.
Prof. Van Panhuys waagde zich
niet aan toekomstvoorspellingen maar
stelde wel, dat de invloed van de
uiteindelijk op internationaal niveau
vastgestelde rechten van de mens
niet zullen nalaten, een grote invloed
op allerlei ontwikkelingen, onder I wërd "geopend
i- verhouding tussen kerk
gaan denken in termen
Toen in 1215 een groep
baronnen de Magna Charta er door
drukte, waren deze „politieke rea
listen" zich er naar de mening van
prof. Rasker niet van bewust een
begin te maken met wat zou uitlo
pen in een verklaring over de rech
ten van de mens. Dit bewustzijn
hadden wellicht wel de deelnemers
liet Lateraan concilie, waarmee
de
te
De mens is bezig systematisch z'n milieu te bederven. Hij doet dit
omdat hij zijn gaven niet meer gecoördineerd gebruikt. Hij doet
het omdat het merendeel van de mensen niet heeft geleerd om
aan de toekomst te denken en om synthetisch te denken. Eco
nomisch voordeel op korte termijn prevaleert boven levens
behoud op lange termijn. Aldus sprak hedenochtend prof. dr.
D. J. Kuenen in zijn rede, die hij in het kader van de dies
viering hield en als onderwerp had: „Het recht van de mens
op leefruimte".
1 In het begin van zijn voordracht
wees prof. Kuenen op het feit dat
elke plant en ieder dier aan een be
paald milieu is gebonden: de schol
aan de zandige zeebodem, de rups
van het koolwitje aan koolsoorten,
het hert aan het bos. De geschiede
nis toont aan dat soorten uitsterven
als het milieu wordt veranderd, en de
recente geschiedenis laat zien dat dit
met steeds grotere frequentie ge
schiedt. doordat de mens zulke grote
veranderingen in het milieu aan
brengt, veelal ook tot eigen schade.
Tweemiljoen jaar geleden begon de
geschiedenis van de mens. HIJ leefde
oorspronkelijk in bossen maar ver
huisde geleidelijk naar het open land.
Intelligentie en verbeterde communi
catie (spraak) maakten leven in
groepsverband mogelijk, waardoor hij
van jager landbouwer werd, dus
Iemand met een vaste woonplaats. Uit
de nederzettingen ontwikkelden zich
dorpen en steden. In die steden was
het veilig en gingen intellect en ka
pitaal zich concentreren.
Vervolgens deed de techniek zijn
intrede, die tenslotte ging overheer
sen, zodat er thans sprake is van
technocratie, en geregeerd worden
door de techniek betekent niets min
der dan negatie in het leven. Het
paard werd vervangen door de auto,
wol door kunstvezel.
Hierna wees prof. Kuenen op de
veel ernstiger gevaren, die uit de
technocratne voortvleoien. De mo
derne trawler doodt veel vissen dan
er voor de consumptie worden gevan
gen. Voor een stuwdam is inundatie
Dr. J. F. E. Einaar rechts
heejt gistermiddag bij zijn aan
komst uit Suriname op Schiphol,
nadat hij een korte verklaring
had afgelegd, geweigerd vragen
van journalisten te beantwoorden
over de ontwikkelingen in het
grensgeschil tussen Suriname en
Guyana. „Alles gaat zo goed, dat
ik de besprekingen in gevaar zou
kunnen brengen als ik er verder
op in zou gaan", aldus de gevol-
Dr. Einaar arriveerde in gezel
schap v. mr. Coen Ooft (l.), oud
fractievoorzitter van de Progres
sieve Surinaamse Volkspartij ii
de Staten van Suriname en oud
minister van Economische Zaken,
die onlangs tot bijzonder ge
machtigde van Suriname in Ne
derland werd benoemd.
duizenden vierkante kilometers
nodig, met het gevolg dat ontelbare
dieren sterven. Door de kalkproduc-
n de Pietersberg gaan vleermui-
zensoorten verloren en honderden an
dere dieren, waarvan de biologen
nog maar weinig weten.
Vervolgens zijn er de insecticiden,
aarvan het gebruik wordt gestimu
leerd ondanks bewezen gevaren. Ge
volg: enkele jaren geleden zijn 30.000
grote sterns van Griend omgekomen
door het eten van zandspiering, die
vergif bevatten dat uit een fabriek
de Waterweg was gelekt. Grote
supersonische vliegtuigen maken gro
te gebieden onbewoonbaar, industrie
explosiemotor vullen de lucht met
carcinogene stoffen, en zo kan men
met de droeve opsomming doorgaan.
Prof. Kuenen eindigde zijn college
met een ernstige klacsht aan het
adres van hen die in hoofdzaak voor
deze verschrikkelijke gang van zaken
verantwoordelijk zijn. Zij, die het voor
het zeggen hebben, ontberen de ele
mentaire biologische kennis die hen
zou doen begrijpen dat de mens een
zeer bepaald milieu nodig heeft, waar
in schoon water moet zijn en voedsel
kan groeien en waar de lucht rein is
en waar voldoende rustige plekken
zijn om uit te rusten. Zonder dit alles
kan de mens niet leven. Ook voor
hem geldt het adagium van het na
tuurbehoud: om een soort te be
schermen behoeft men allereerst
zijn milieu te beschermen. Want
heeft de mens niet het recht om te
Mini-demonstratie
In het centrum van Amsterdam is
gistermiddag een mini-demonstratie
gehouden door een groep van 30 k
40 jongelui om te protesteren tegen
de actie van de Amsterdamse politie
tegen automobilisten die de parkeer
verboden negeren en dan een bon op
hun voorruit vinden.
De protestactie ging uit van de
nog weinig naar buiten getreden
„Stichting goed recht" De jongelui
liepen met sandwichborden onder
meer door de Kalverstraat en poog
den in het politiebureau aan het
Singel een plakkaatje te plakken.
Ook werd een rookbom geworpen.
Op die Dam werden ze door de poli
tie verspreid. Twee van hen onder
wie de initiatiefnemer van de stich
ting, kregen een proces-verbaal.
recht, een visie die aan liet eind ve
19de eeuw in vrijwel get
Europa was doorgedrongen. Ook
„declaration des droits des homr
et des clttoyens" van 1848 had ui
eindelijk echter in plaats vat
persoonlijke vrijheden slechts
handelsvrijheid ten gevolg, aldus
Nadat in 1948 de rechten van( H'
mens opnieuw waren geformulee jg
in de „universal declaration
human rights," hebben zich ech! P
vele ontwikkelingen voorgedaan, t JrK
in de verklaring niet waren voadrie
zien. Vooral met betrekking van i (JK
gekoloniseerde volken, die na i «r
tweede wereldoorlog langzaam hr
vrijheid verkregen, bleek de vt'°eK
klaring van de rechten van de meiver
maar weinig van toepassing. Vo |ing
mensen aan wie nationale-, cc
uuiwle_ en raciale identiteit wa> De
ontnomen, gaf de universele verkl 8
ring geen waarborg voor de toepe
sing ervan. „Wat doen bijvoorbee J™
de Kongolezen, de Zuidamerikaw
de Koreanen of de Vietnam® unt
met deze universele verklaring v
de rechten van de mens," vro,rde
prof. Rasker zich af. Slechts imei
dunne bovenlaag van de wereldi itfn!
volkang profiteert er van, zo meet) K 81
hi). Rus
Na deze uiteenzetting plaatste 80
Leidse hoogleraar enkele theol
gisohe kanttekeningen. In de vt
klaring, waarvan het eerste artil
gelijkt op een belijdenis, wordt ge
melding gemaakt van God. Pi C
Rapkter vroeg zich hierbij ftf I l
lang de mensen het zullen uithc
den om op zichzelf te zijn ingest*
Uit de verklaring spreekt een stt
individualistische trek, waarbij ec
■ter wordt uitgegaan van resp get
voor de rechten en vrijheden rwoi
anderen. i sp
De geschiedenis gaat echter do
In 1966 klinkt tijdens de wereldh» ff0l
delsconferentie in Genève de ro
van de onderontwikkelde landen, i
wat door revolutie is bereikt,
„established" is. Prof. Rasker 1te
sloot met de woorden „Wij moei
eerbied betuigen voor de verklari w®
van de rechten van de mens," hi SPs*
bij echter de kanttekening make t ei
dat wij het niet moeten zien als Kof
axioma, of als een nieuwe estaJblli Wen
ment, maar als een experiment. tea
Arabische landei
niet bij EEG
Een door Libanon ingediende
werp-resolutie is door alle leden
de Raad voor Arabische economl*
eenheid verworpen. De raad Is
menteel tn Cairo bijeen.
De Libanese 'resolutie stelde
dat de raad zijn goedkeuring
Alt,
Mr. Th. C. van Boven, verbonden aan het ministerie van Bui
tenlandse Zaken en buitengewoon lector aan de Gemeentelijke
Universiteit van Amsterdam, sprak op de bijeenkomst van de
Christen Studenten Raad in het Groot Auditorium over
„Godsdienstvrijheid in internationale discussie".
In het begin van zyn lezing gaf mr.
Van Boven de aanwezigen een inzicht
in de plaats van de godsdienstvrij
heid in de internationale verhoudin
gen, waarbij hy teruggreep tot aan
de reformatie. Tegen het eind van de
achttiende eeuw en vooral in de loop
van de negentiende eeuw kwam een
belangrijke stroming tot ontwikkeling
ten gunste van het humanitaire recht.
De gedachte won weid, dat niet zo-
een exclusief confessionele soli
dariteit als wel een algemeen mense
lijke saamhorigheid de basis moest
len voor de vrijheid van gods
dienst en geweten. Als gevolg van dit
gewijzigde uitgangspunt groeide bij
voortduring de kring van personen,
wier vrijheid van godsdienst in inter
nationale regelingen werd bestermd.
Niet alleen christenen, maai- ook jo
den, moslims en aanhangers van an
dere religies werden voorwerp van
deze internationale bescherming.
Bü zending en missie vatte reeds
in een vroeg stadium de overtuiging
post, dat juist terwille van dc zuiver
heid en de geestelijke kracht van de
christelijke boodschap de formele en
materiële banden met de politieke
doelstellingen van het christelijke
Westen zoveel mogelijk moesten wor
den losgemaakt.
ontwikkeling is geweest van con
fessionele exclusiviteit naar univer
saliteit. een ontwikkeling die zich af
speelde ln de samenleving van staten
die daarmee parallel lopend de in
ternationale regelingen over de gods
dienst- en gewetensvrijheid heeft ge
kenmerkt.
De internationale discussie over de
godsdienstvrijheid is in kringen van
de Verenigde Naties, aldus spreker,
pas in extenso op gang gekomen naar
aanleiding van de voorbereidingen
van een verklaring en verdrag ter
uitbanning van elke vorm van gods
dienstige onverdraagzaamheid.
Wü mogen ons, aldus mr. van Bo
ven thans gelukkig prijzen, dat op het
gebied van de godsdienstvrijheid een
grote mate van overeenstemming be
staat tussen de christelijke kerken.
Deze consensus is een belangrijk ele-
men in de oecumenische dialoog,
welke momenteel wordt gevoerd.
Voor het eerst sedert vele eeuwen is
de godsdienstvrijheid in een nieuw
oecumenische perspectief geplaatst
De kerken bekommeren zich niet
meer in de eerste plaats om eigen
rechten en voorrechten, maar zü
staan op de bres voor de rechten van
alle mensen. Men zou van de discus
sies over de godsdienstvrijheid voor
het forum van de Ver. Naties teveel
verwachten, Indien men in deze orga
nisatie naar een oecumenische dia
loog zou zoeken.
Beter klimaat
In de eerste plaats worden deze
discussies als gevolg van hun aard en
het kader waarin zij plaats hebben
op een geheel ander niveau gevoerd.
In de tweede plaats zyn de funda
mentele en politieke tegenstellii
zodanig, dat men zich moet beperi
tot het opstellen van praktische
gels. Toch moet men hopen, ali
spreker, dat oecumenische
en heroriëntatie op den duur zufcyari
doorwerken tot alle lagen
ternationale, nationale en locale
menleving en daardoor een klimt
doen ontstaan, waarin de vrijt )r"\
van godsdienst en overtuiging op
versele schaal werkelijkheid wtleïd
voor ieder mens.
De feitelijke situatie in d
omtrent de eerbiediging van de g»
dienstvrtfheid en van de rechten
de mens in het algemeen laat
veel te wensen over. Ook in Neo
land bestaan op dit terrein non
en praktijken, welke voor verbetei
vatbaar zijn.
llitdagi
Ken,
Het formuleren van intern atioi 1
verdragen en verklaringen kan z106
wezenlijk belang zijn, omdat Ie
door een richtsnoer en een stimuf;
worden geschapen, die kunnen 1(
tot een ruimere erkenning en f
borging van rechten en fundame®,
vrijheden. Toch weten wij al te p
aldus spreker, dat het vastlej^
van internationale en natfoffl,
rechtsregels aangaande de
van de mens allerminst zeker!
verschaft, dat deze rechten
daad worden geëerbiedigd
schermd. Hiertoe moet een gunftbrak
voedingsbodem werden gescfis nvalL
zowel in geestelijk als in maW
opzicht. Omvangrijke taken wacl Reeds
nog de overheden, internationaal
nationaal, maar deze taken zijn
weggelegd voor particuliere
saties en voor kerken met hun
verantwoordelijkheden.
Fend
Het groeiende besef van dezeus r
antwoordelijkheden en het ge*
de te verrichten taken z|jn
iging aan onze tijd, vooral
in dit jaar voor de rechten vaJjk
aldus eindigde mr. Van Ecprd in
«taiK
ai
Mem,
