.Enige kanttekeningen bij
de moderne poezie
Boeiende voorstelling
,Die Physiker"
van
AD
VAN
VAN DIJK EN ARMAND
DER HELM EXPOSEREN
Bij
Sassenheim gaat I mei
met emeritaat
Textielfabriek in
Twente kampt met
personeelsgebrek
kTERDAG 3 FEBRUARI
LEIDSCH DAGBLAD
De Bezige Bij. Amsterdam.
Opvallend is dat in deze bundel misschien ook in de vorige
irzen, dat herinner ik me niet meer Johnny, zich noemende
schrijvende „The Selfkicker", een enorme kick uit hoofd-
ters schijnt te krijgen.
pierin verschilt hij in grote mate van zijn voorgangers. Het
jat op deze wijze: „Een Dronken Vlaming/Valt van de trap/
|ijft geradbraakt/Liggen op het tussen-/Vlondertje van de/
aderste en/Bovenste treden, /Highe negers loeren/Naar
heden/Geven het advies/Leg Hem Maar/Op Straat Bij De/
jilnisbak Dan Kunnen/Wij Er Over Heen/Rijden Zo Zijn Wij/
»m Kwijt".
)it drama speelt zich af op een
kbaar „In een groot- Belgisch-
Is". na van de tweede trap ge
ld te zyn, blijkt de Vlaming niet
d te zijn, want hij slaakt luidkeels
vloek. Dan volgt: „Een ieder
|- Ogenblikkelijk- Op de knieën-
at vol ont-/ Zetting een/ Rooms-
Iholiek Kruis/ Ojé Hoe Dichtbij/
it Het Eeuwig-/ Branden In De/
Nu Wel".
len zal begrijpen dat ik een in een
blad afdrukbaar voorbeeld heb
'perazanger krijgt
let Engelse ministerie van Arbeid 1
™ft bekendgemaakt dat de Ameri- I
Dflftnse operazanger Richard Cassilly
n toestemming krijgt op te tre-
in een televisie-uitzending van
BBC van de opera Aida. Een I
■dvoerder van het ministerie deel- I
nee dat minstens even goede Brit
Eangers beschikbaar zijn om de
afingen.
tenor Cassilly is thans verbon-
aan de opera van Hamburg. Een i
man van de BBC deelde mee dat j
:owel ln Amerika als Canada zeer
nd is door zijn vertolkingen van
telrollen in Othello van Verdi en
r Grimes van Benjamin Britten,
verband met de weigering van
ministerie van Arbeid Cassilly
werkvergunning te verstrekken
diens optreden in Aida, zal zijn
ts worden Ingenomen door de
se tenor Charles Craig.
uitgezocht van des Selfkickers oeu
vre. De Johannes de Doper van John
ny the S., Simon Vinkenoog zegt over
hem: „Johnny heeft me het woord
hergeven, niets menselijks is mij
vreemd, mijn stomheid heeft hij
opengespleten". Als dit juist is, dan
moet ik wel zeggen dat Simon Vin
kenoog hier een aardig reeksje ge
meenplaatsen op papier heeft gesteld
en dat in verband met dit „nieuwe"!
Ik wil dit alles wel even vermel
den maar verder weet ik ook niet
wat ik ermee aanmoet.
K. SCHIPPERS.
In het vers „Iets eerder dan" voor
komend in deze bundel op blz. 37
staan de volgende regels. „Humoris
tische situaties zijn afhankelijk/ van
een accent. Het accent voor zijn/ en
lachen".
Dat is wat K. Schippers dan ook
doet als hij op zijn best is. Zou men
de eerste twee regels nog kunnen
zien als een waarheid als een koe
(de vorige bundel van Schippers heet
„De Waarheid als De koe")met de
twee volgende demonstreren ze pre
cies wat de dichter wil. Het is alleen
maar de vraag of de lezer met hem
mee het accent vóór kan zijn. Ik kan
me voorstellen dat er lieden zijn, die
bij het lezen van b.v. „De Autobezit
ter" luidende „Er stapt een man in
een auto/ verricht de nodige hande
lingen- voor het rijden/ en rijdt/
daarna/ dan ook inderdaad/ weg",
met geen mogelijkheid lachen kun
nen omdat ze van jongsafaan gewoon
zijn te lachen als de autobezitter na
de nodige handelingen verricht te
hebben, niet wegrijdt. Ik kan me ook
voorstellen dat er lieden zijn die in
de bedichte situatie geen reden tot
lachen kunnen ontdekken. Bijvoor
beeld de autorijder zelf. Die zal het
gewoon vinden dat hij wegrijdt maar
kwaad worden als het niet gebeurt.
Zo ziet men maar; er zitten vele mo
gelijkheden in om iets wimpels ls
starten en wegrijden.
FEDERICO GARCIA LORCA.
Dichter in New York. Vertaling
Luc Tournier.
Heijnis N.V.. Amsterdam.
Aan de vertaling van de verzen
cyclus van Garcia Lorca, getiteld
„Poeta en Nueva York" ln het Ne
derlands, gaat een inlichtende voor
rede vooraf, die in wezen meer op
de heer Tournier dan op Lorca be
trekking heeft. Deze vertelt hoe hij
in Caracas, hoofdstad van Venezue
la, van de legende „Lorca" is geko
men tot de dichter en dat werk hem
in een boekhandel opviel omdat de
legende hem bekend was. Voorts
zegt hij dat hij speciaal bij Lorca be
hoefte heeft gevoeld, een indruk te
zoeken van zijn persoon buiten zijn
poëzie om. Hij citeert enige uitspra
ken van vrienden en tijdgenoten en
verklaart het daar niet altijd mee
eens te zijn. Veel wijzer worden we
overigens niet wat betreft deze boei
ende figuur.
Het blijkt dat Tournier een vreemd
soortig Nederlands schrijft. Men moet
sommige zinnen enige malen overle
zen om aan de onnederlandse zins
wendingen en de wat gekunstelde
beeldspraak te wennen. Merkwaar
dig is dat dit blijkbaar geen bezwaar
is geweest bij het vertalen van Lor-
ca's verzen. Die laten zich namelijk
goed lezen, waarbij ik nadrukkelijk
zeg dat ik voor de raakheid van de
vertaling niet in kan staan.
CLARA EGGINK
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
roepen te Schoonhoven (vac. H.
erden) en te Vlaardingen (vac.
liesbroek) drs. A. Noordegraaf te
'broek te Holwierde (toez.)
an Leeuwen te Roekan je te
ep (vac. A. Gooijer) K. Schip-
te Middelharnis (verbeterd be- j
ngen. naar Benschop W. Ver-
ki, kand. te Culemborg, die be- i
kte voor Benthuizen, Brandwijk.
Bommel, Dussen (toez.). Gen-
Heteren (toez.). Melissant. j
flluinen en voor Valburg-Ho-
Jroepbaarstelling Kand. J. G. j
Bhoorn. Parklaan 59 te
p is beroepbaar.
Nazi-propaga ik la Ds. W. H. Walvaart uit
in weekblad 1
GEREF. KERKEN
Iigenomen de benoeming tot di-
ur van de Stichting Geref. Cen>
voor Jeugd en Jongerenwerk in
nd J. Wessel te Middelburg.
CHRIST. GEREF. KERKEN
lijroepen te Alphen aan den Rijn
jl«|ileeP Zaamslag.
^Teksl passiespel
Oberanmiergaii
erli 3
wordt gewijzigd
in
et bureau van de r.k. aartsbis-
enp van Mlinchen, kardinaal Döpf-
heeft vandaag een oproep van
er land gewezen van het Amerikaan-
Yiajoodse Congres (AJC) om de vol
le passiespelen in Oberammer-
H0jte boycotten.
iat> oproep tot boycot wrerd afge-
.n dinsdag in New York gepu-
iClierd door Joachim Prinz, een lid
het presidium van genoemde or-
jsatie. Prinz zou verklaard heb-
- dat, niettegenstaande vroegere
Pitten van kardinaal Döpfner om
I §ekst te wijzigen, het organisa-
Dmité in Oberammergau bekend
.lakt had dat de spelen opge-
or n zullen worden zonder wijzigin-
ding'n de tekst.
aar de kanselier voor eeonomi-
D/ zaken van Döpfner, prelaat
Y deelde mede, dat enige tijd
den opdracht was gegeven wijzi-
aan te brengen. In overeen-
Uning met de verklaring van het
••"xaans concilie over de betrek-
ten tussen de R.K. kerk en de
••'^christelijke godsdiensten wordt
tekst veranderd en verbeterd. Bij
****'ipelen van 1970 zal deze gewe
ren. he goed getroffen ..Moeder en
kind", het zwierige „Voltige", of zyn
dynamisch „Vechtende paarden",
waaruit ook een tchenisch hoogop-
gevoerde bekwaamheid spreekt.
Twee jonge, begaafde kunstenaars, die reeds bekendheid ge
nieten en aan wie veel opdrachten door diverse instanties zijn
verleend, exposeren hun werken in Galerie Van der Vliet, aan
de Botermarkt 3, n.l. de graficus Ad van Dijk en de beeld
houwer Arrnand van der Helm. Beiden zijn uit Den Haag af
komstig en bezochten daar de Academie voor Beeldende Kun
sten.
Wij hebben al eerder mogen con
stateren, dat het figuratieve genre,
na een periode, waarin uitsluitend de
abstractie aan de winnende hand
leek, weer meer de aandacht gaat
trekken, zij het dan, dat visie en stijl
van totaal andere inzichten blijk ge
ven dan voorheen. Dat is ook met
deze twee exposanten, wier tentoon
stelling gisteravond door de dichter
Jan van Nieuwenhuyzen geopend
werd, het geval.
Ad van Dijk is een vakkundig etser,
in wiens zwart-witte, precieus ver
vaardigde impressies, het zwart wel
eens te sterk domineert, hetgeen in
die gevallen de duidelijkheid niet ten
goede komt. Daarbij is het statische
karakter veelvuldig evident. Een van
zijn meest geslaagde etsen is naast
„De Kathedraal", het hierbij afge
beelde „Grutto en vogelkooitje".
De knappe bronspastieken van Ar
rnand van den Helm, uit wiens han
den o.a. de fontein op de binnen
plaats van de Tweede Kamer stamt,
verraden veelal een voorkeur voor een
wat plompe vormgeving, welke tegen
woordig door velen gebezigd wordt,
maar waarover toch zou zyn te dis-
Al met ai: een alleszins harmonisch
geslaagde combinatie van twee ver
antwoord werkende figuren, die ieder
op hun wyze de kunstliefhebbers iets
te zeggen hebben.
ltsïff versie gebruikt worden.
pek voegde er aan toe niet te
wSD(fen dat een °ProeP tot boycot
•evordering ten goede zal komen
tttJ goede betrekkingen tussen het
|se en christelijke geloof.
Italiaanse acteurs
gaan slaken
De vakbonden van de Italiaanse to
neelspelers hebben een landelijke sta
king voor acteurs afgekondigd van
9—15 februari.
De vakbonden zeggen, dat de sta
king gehouden zal worden om kracht
bij te zetten aan de eisen voor meer
werk bij de film en TV.
Een belangrijk bezwaar is het ge
bruik van gefilmd materiaal ln plaats
van plaatselijk geproduceerde shows
op de T.V.
Bij de staking zullen de vooraan
staande sterren niet betrokken zijn.
Zij hebben afzonderlijke contracten
met hun werkgevers.
De uitgever van een rechts week
blad in München is gisteren officieel
beschuldigd van nazi-propaganda
door het afdrukken van een foto
van Adolf Hitler op de voorpagina,
zo heeft de officier van justitie van
München bekend gemaakt. Onder
de foto van Hitler was een foto van
de Israëlische minister van Defen
sie, generaal Mosje Dajan, geplaatst
met het onderschrift: „Israels
Auschwitz in de woestijn de mas
samoord op de Arabieren Dajan
in de voetstappen van Hitier."
De uitgave was in beslag geno
men waarna het tijdschrift later
uitkwam zonder foto van Hitier.
maar wel met die van Dajan en
hetzelfde onderschrift.
Het blad, de Deutsche National
und Soldatenzeitung, wordt uitgege
ven door dr. Gerhard Frey die een
aanklacht heeft ingediend tegen het
optreden van de politie. Het hof
heeft zich hier nog niet over uitge
sproken.
De Sassenheimse hervormde pre- op 21 april 1929 in Zevenhoven ZH
dikant ds. VV. II. Walvaart, die op 12 in het ambt bevestigd door ds. J. C.
april zijn 65ste verjaardag hoopt te Klomp te Westbroek. Hij bleef daar
ieren, gaat Sassenheim met .Vigang
van 1 mei verlaten. Ds. Walvaart zal
zich na zijn emeritaat in Gennep
vestigen, waar hij de kleine hervorm
de gemeente nog enige tijd hoopt te
dienen.
Ds. Walvaart deed zijn intrede in
Sassenheim op 16 november 1952. Hij
vólgde ds. Krijnekamp op. Ds. Wal
vaart werd in Sassenheim bevestigd
door ds. C. Jongeboer te Lisse. Zijn
inbredetekst was Lucas 9 35.
Ds. Walvaart heeft voor hij in 1952
naar Sassenheim kwam nog een
drietal gemeenten gediend. Hij werd
(Van onze Enschedese
corresponden t
Ofschoon er in Twente ongeveer
380 werklozen uit de textielindustrie
zyn geregistreerd die geschikt zijn om
werkzaamheden te vervullen, staat
een belangrijk deel van de N.V. Ko
ninklijke jute-spinnerij en -weverij
Ter Horst en Co. in Rijssen stil: 25
procent van de weverij en 20 pro
cent van de spinnerij zijn onbe-
Ook in het verleden heeft Te/1
Horst reeds moeilijkheden gehad met
het aantrekken van personeel. Van
daar dat in Holten een bedrijf werd
gesticht, terwijl men bovendien, aan-
gelokt door de in vergelijking met j
Nederland bijzonder gunstige voor-1
waarden, in de Begische stad Lokc-
ren een ondernemng stichtte waar
170 mannen in drie ploegen werken.
Het bedrijf heeft alle mogelijke
moeite gedaan om in Twente werk
lozen te interesseren om naar Rijs
sen te komen, doch men is hierin
niet geslaagd. Wanneer deze situatie
zal voortduren zal, zo vernamen wij
van de directie, binnen afzienbare
tijd een besluit moeten vallen om el
ders (waarschijnlijk in België) op
nieuw produktiecapaciteit te vesti
gen. Op het ogenblik kan het bedrijf
100 man direct plaatsen. Het bedrijf
laat elke dag 32 Volkswagenbusjes
lopen om circa 200 man peroneel
van heinde en verre te halen en te
brengen.
tot 1931. Vervolgens ging ds. Wal
vaart naar Doesburg waar hij tot
1946 werkzaam was en voor hy Sas
senheim in 1952 zou gaan dienen
stond hij nog in Doorn.
Naast zijn pastoraat heeft ds. Wal
vaart nog talrijke kerkelijke func
ties vervuld. Hij was o.a. voorzitter
van de Vereniging .Kinderzorg" in
Leiden, secretaris van het studiefonds
van de NH-kerk, scriba van de classis
Zutphen en tijdens zijn pastoraat in
Doorn maakte hij ook deel uit van
de generale synode.
Verder was ds. Walvaart nog een
10-tal jaren provinciaal visitator van
de provincie Zuid-Holland en ascessor
van de classis Leiden. Ds. Walvaart
was de laatste vier jaren verbonden
als leraar aan de prot. chr. huishoud
school in Lisse. In Sassenheim was
hij voorzitter van de hervormde
school en voorzitter van het protes
tants chr. bejaardentehuis.
Snelheidsbeperking
voor Nagelbrug is
sleehts tijdelijk
Naar het LD gisteren meldde, zijn
j bij de Nagelbrug in Voorhout ver
keersborden geplaatst, waarop staat
aangegeven, dat men deze brug niet
I met hogere snelheid dan 30 km per
uur mag passeren. In het bericht
werd gezegd, dat deze maatregel ge
nomen zou zijn in verband met te
hoge snelheden, waarmee de Nagel
brug werd overgegaan.
Van gemeentewege is ons echter
meegedeeld, dat deze laatste ziens
wijze niet juist is. De borden zyn na
melijk voor tüdelyk ongeveer drie
maanden geplaatst in verband
met rioleringswerkzaamheden. Na
beëindiging hiervan zal ter plaatse
weer een onbeperkte snelheidslimiet
Theater 1Bad Goclesberg
De Commissie jeugdvoorstellingen K. en O. en de Leidse
Jeugd Actie gaf gisteravond de leerlingen van het VHMO
gelegenheid kennis te maken met het werk van de in 1921 ge
boren Zwitserse auteur Friedrich Dürrenmatt. Hiervoor trad
„Kleines Theater Bad Godesberg" voor het voetlicht met „Die
Physiker", een comedie in 2 bedrijven.
In dit belangrijke werk stelt hij de problemen aan de orde
waarvoor de grote natuurkundigen van de laatste 25 jaren zich
gesteld zien. Immers elke vooruitgang, elke ontdekking gevaar
lijk of niet wordt tenslotte onvermijdelijk openbaar en zal dan
een geweldige versterking vormen van de macht die er beslag
op weet te leggen. De schrijver doelt hier kennelijk op de
nucleonica en haar aanwending tot het verkrijgen van de vre
selijkste wapens.
In een particulier krankzinnigenge
sticht bevinden zich drie patiënten.
De eerste verbeeldt zich Newton te
zyn, de tweede noemt zich Einstein
en de derde Möbius, staat naar hij
verzekert, in voortdurend contact met
Koning Salomo. Deze laatste is het
die de samenstelling van de atoom
bom heeft uitgewerkt. Hij heeft zich
met zyn gevaarlijk geheim al jaren
als ongeneeslijk in hét gesticht ge
borgen gevoeld. Newton en Einstein
achter hun masker eveneens physici,
werken als spionnen voor twee groot
machten en trachten zich van Mö
bius geheim meester te maken. Als
het scherm opgaat zijn er reeds twee
slachtoffers gevallen. Drie maanden
geleden wurgde „Newton" zuster Ire
ne Straub, thans is het „Einstein" die
zuster Moser op dezelfde wijze de
dood in joeg. beide uit angst dat hun
verpleegster ln de dagelijkse omgang
zyn gaan twijfelen en hen zullen ont
maskeren. Aan het slot van de eerste
acte moet ook Möbius zijn zuster
Monika doden omdat zij ontdekt
heeft dat hij niet krankzinnig is en
zijn geheim dus niet langer veilig is.
Hij verkiest de moord op één mens
boven het risico dat miljoenen het
slachtoffer zullen worden van zijn
uitvinding. Zij sterft tevergeefs. De
directrice, Fraulein dr. von Zahnd,
heeft fotocopieën van Möbius' ma
nuscripten kunnen maken, en zy
blijkt het ook te zyn, die de ver
pleegster instrueerde. Via haar zul
len de documenten in handen van
één van de grootmachten komen.
Dürrenmatt wil met dit op lichte
toon gestelde probleem aantonen welk
enorm gevaar erin schuilt als de we
tenschap op de massa te ver vooruit
gaat.
„Kleines Theater Bad Godesberg"
heeft van „Die Physiker" een boeien
de voorstelling gegeven, waarin de
uitbeeldingen van Möbius, Fraulein
dr. von Zahnd, „Newton" en „Ein
stein" excelleerden.
Het was een vriendelijke geste van
de Commissie om alle medewerken
den een smakelijke verrassing aan te
bieden. BH.
Een scène uit Die Physiker".
(Foto LD/Holvast).
Gloeilampfabricage
weg uit Eindhoven
In Eindhoven worden geen
gloeilampen meer gemaakt.
Sinds in de loop van het vorig
jaar ook de fabricage van pro- j
jectie- en bioscooplampen werd
overgeplaatst naar Turnhout j
en Weert, is de produktiesector
van gloeilampen geheel uit
Eindhoven vertrokken. Daar
mee is het karakter van de oor
spronkelijke gloeilampenfa
briek geheel gewijzigd.
Aldus de Philips Koerier van deze
week, die hieraan toevoegt, dat er in
feite nog slechts enige licht-activi-
teiten op direct fabricagegebied in
Eindhoven zijn gebleven nl. een be-
j hoorlijke groep, die zich bezighoudt
I met het vervaardigen van speciale i
gasontladingslampen en voorts de
I nieuw begonnen fabricages, die nood-
zakelijk dicht bij de ontwikkelingsaf
delingen moeten blijven. Door de
spreiding van activiteiten konden
verschillende fabricageruimten de
j nodige uitbreiding of verbetering on- i
I dergaan.